PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY SZKOŁY PODSTAWOWEJ im. o. MARIANA ŻELAZKA w CHLUDOWIE ROK SZKOLNY 2018/2019 Misja Zespołu Szkół im. o. Mariana Żelazka w Chludowie We wszystkich działaniach kierujemy się wyznawanymi wartościami oraz poszanowaniem praw i godności człowieka, zgodnie z Konwencją o Prawach Dziecka oraz Konwencją o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Wychowujemy uczniów w duchu uniwersalnych wartości moralnych, tolerancji, humanistycznych wartości, patriotyzmu, solidarności, demokracji, wolności i sprawiedliwości społecznej. Kultywujemy tradycje oraz ceremoniał szkolny, a wszystkie działania pedagogiczne i opiekuńczo - wychowawcze orientujemy na dobro podopiecznych (tworząc warunki intelektualnego, emocjonalnego, społecznego, estetycznego i fizycznego rozwoju uczniów), a także ich dalszy los. Przygotowujemy młodzież do świadomego i racjonalnego funkcjonowania w świecie ludzi dorosłych oraz do pełnienia ważnych ról społecznych. Ściśle współdziałamy z rodzicami (którzy są najlepszymi sojusznikami nauczycieli, zwłaszcza wychowawców) oraz innymi partnerami zewnętrznymi wspierającymi szkołę w jej rozwoju. Ustawicznie diagnozujemy potrzeby i oczekiwania środowiska lokalnego oraz wszystkich, bezpośrednich klientów Szkoły.
Spis treści: I. Podstawa prawna. II. Diagnoza problemów środowiska szkolnego. III. Sylwetka absolwenta. IV. Cele programu. V. Tabela celów, zadań profilaktycznych i wychowawczych. VI. Ewaluacja programu. I. Podstawa prawna programu: 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 1997 r. (art. 48, 53, 70) 2. Ustawa o systemie oświaty z dn. 7 września 1991 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1457, 1560 i 1669) 3. Konwencja Praw Dziecka z dn. 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z dnia 23 grudnia 1991 r.) 4. Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2. (Dz.U. 1993 nr 61 poz. 284) 5. Rozporządzenie MEN z dn. 25 sierpnia 2009 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych szkołach i placówkach (Dz.U. 2009 nr 139 poz. 1130) 6. Rozporządzenie MEN z dn. 22 stycznia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. 2018 poz. 214) patrz: załącznik nr 1. 7. Rozporządzenie MEN z dn. 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej. (Dz.U. 2017 poz. 356) 8. Rozporządzenie MEN z dn. 9 sierpnia 2017 r. w sprawie udzielania pomocy psychologicznopedagogicznej. (Dz.U. 2017 poz. 1591) 9. Statut szkoły.
II. Diagnoza problemów środowiska szkolnego Aby sprawdzić jakie postawy społeczne mają nasi uczniowie zleciliśmy diagnozę zagrożeń specjalistycznej firmie zewnętrznej. Z badań przeprowadzonych przez Małopolskie Centrum Profilaktyki oraz na podstawie ewaluacji wewnętrznej dokonanej na końcu roku szkolnego przez zespół ewaluacyjny, którym przewodniczył p. Piotr Kmieciak wynika, że główne problemy występujące w szkole to: przemoc rówieśnicza lub zaburzone relacje rówieśnicze agresja słowna niedostateczna dyscyplina na lekcjach brak umiejętności radzenia sobie z emocjami stres wywołany obowiązkami szkolnymi nadmierne korzystanie z urządzeń elektronicznych i komputerowych oraz cyberprzemoc wczesna inicjacja alkoholowa i nikotynowa III. Sylwetka absolwenta Absolwent Zespołu Szkół w Chludowie to obywatel Europy XXI wieku, który: w swoim postępowaniu dąży do prawd, jest świadomy życiowej użyteczności zdobytej wiedzy i umiejętności przedmiotowych, posługuje się sprawnie dwoma językami obcymi, wykorzystuje najnowsze techniki multimedialne, wie, gdzie szukać pomocy w rozwiązywaniu złożonych problemów, jest otwarty na europejskie i światowe wartości kultury. Absolwent Zespołu Szkół w Chludowie to młody obywatel, który zna historię, kulturę oraz tradycje swojego regionu i narodu. Absolwent Zespołu Szkół w Chludowie to człowiek: umiejący rzetelnie pracować indywidualnie i w zespole, twórczo myślący, umiejący skutecznie się porozumiewać, umiejący stale się uczyć i doskonalić, umiejący planować swoją pracę i ją organizować. Absolwent Zespołu Szkół w Chludowie to człowiek tolerancyjny, dbający o bezpieczeństwo własne i innych, aktywny, ciekawy świata, uczciwy i prawy, przestrzegający prawa, kulturalny, obowiązkowy, samodzielny, promujący zdrowy styl życia, altruista. Absolwent Zespołu Szkół w Chludowie to człowiek wolny, zdolny do dokonywania właściwych wyborów, życzliwie nastawiony do świata i ludzi.
IV. Cele programu: Celem działań wychowawczych i profilaktycznych zapisanych w PW-PS Szkoły Podstawowej w Chludowie jest kształtowanie ważnych umiejętności, które obniżą ryzyko zachowań niepożądanych zaburzających zdrowie psychiczne i fizyczne, wyposażą uczniów w umiejętności radzenia sobie z problemami dzisiejszego świata i pozwolą dokonywać właściwych wyborów życiowych i zawodowych. Ustalając cele główne oddziaływań wychowawczych zapisanych w programie odniesiono się do 4 aspektów wychowania: Wspomaganie rozwoju, przez co rozumie się wspomaganie procesów poznawczych oraz budowanie tożsamości indywidualnej i społecznej Kształtowanie postaw i wychowanie do wartości Profilaktyka zachowań nieakceptowanych społecznie Korekcja deficytów Założone cele będą realizowane poprzez podejmowanie zadań opisanych w tabeli PW-PS oraz działań zapisanych tabelach poszczególnych klas, które stanowić będą załączniki do PROGRAMU. Załączniki te znajdują się w posiadaniu wychowawców klas.
V. Tabela celów i zadań profilaktycznych (na poziomie szkoły) Lp. Cel Zadania 1. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym oraz wsparcie uczniów zdolnych. 2. Zapobieganie nieszczęśliwym wypadkom. Bezpieczeństwo uczniów w szkole i poza szkołą. 3. Stworzenie atmosfery do kształtowania człowieka świadomie wybierającego drogę zgodną z normami społecznymi Zorganizowanie i monitorowanie udzielania pomocy PP. Wspieranie i motywowanie uczniów do nauki. Stosowanie aktywnych metod pracy. Stworzenie bezpiecznych warunków pracy na lekcjach. Stworzenie warunków bezpiecznego wypoczynku na przerwach. Promocja bezpiecznych zachowań w szkole i poza nią. Stworzenie bezpiecznego czasu pozalekcyjnego (świetlica). Realizacja programu Akademia Bezpiecznego Puchatka dla klas I szkoły podstawowej. Rozwijanie talentów. Podniesienie poziomu edukacji kulturalnej i sportowej. Realizacja programu SKS dla szkoły podstawowej. Rozwijanie umiejętności rozstrzygania sporów; doskonalenie umiejętności mediacji, negocjacji i osiągania kompromisu; kształtowanie postaw otwartości i tolerancji z uwzględnieniem różnic kulturowych; przygotowanie edukatorów rówieśniczych. Inicjowanie postaw altruistycznych. Rozwijanie empatii. Planowanie przyszłości zawodowej. 4. Zapobieganie chorobom cywilizacyjnym Realizacja projektu ekologicznego Misja: emisja. Rozwijanie samorządności uczniowskiej. Inicjowanie postaw prospołecznych związanych z samorządnością. Rozwijanie szkolnego wolontariatu. Uświadomienie uczniom i ich rodzicom problemów uzależnień. Przeprowadzenie w każdej klasie lekcji poświęconej zagrożeniom wynikającym z zażywania tzw. dopalaczy i narkotyków. Doskonalenie kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie profilaktyki używania środków i substancji. Wyposażenie uczniów, nauczycieli i rodziców w umiejętności pozwalające dokonywać właściwych wyborów żywieniowych. Udział w Programie dla Szkół oraz Soki i musy witaminy w SMART formie. Uświadomienie konieczności dbania o prawidłową postawę ciała. Warsztaty i szkolenia dla rodziców wzmacniające kompetencje wychowawcze. Konsultacje, zebrania i wywiadówki klasowe. Współpraca z Radą Rodziców.
5. Profilaktyka zachowań ryzykownych: przemocy i agresji. Kształcenie poczucia odpowiedzialności za swoje postępowanie. Dostarczenie informacji na temat przyczyn i skutków zachowań agresywnych. Przeciwdziałanie agresji i przemocy. Rozwijanie kompetencji językowych (nauczanie gotowych zwrotów grzecznościowych w j. angielskim i niemieckim) w połączeniu z rozwijaniem kompetencji społecznych. Kształtowanie podstawowych wartości i postaw społecznych( koleżeństwo, przyjaźń, szacunek, tolerancja, godność). Promowanie umiejętności komunikowania się i wzajemnego szacunku. 6. Promocja zdrowego stylu życia i udzielania pierwszej pomocy. 7. Patriotyzm. Rozbudzanie miłości do ojczyzny. Promocja symboli narodowych 8. Upowszechnianie czytelnictwa 9. Rozwijanie kompetencji informatycznych 10. Budowanie pozytywnego wizerunku szkoły 11. Współpraca z rodzicami. Wzmacnianie kompetencji wychowawczych i ich roli w realizację zadań statutowych szkoły Kształtowanie nawyków higienicznego stylu życia. Podniesienie poziomu wiedzy na temat zdrowego odżywiania się. Opieka pielęgniarska dla wszystkich uczniów. Kształtowanie umiejętności reagowania i udzielania pierwszej pomocy. Upowszechnianie wiedzy o ważnych historycznych wydarzeniach. Upowszechnianie wiedzy o powstaniu wielkopolskim. Kultywowanie polskich tradycji. Realizacja międzynarodowego projektu edukacyjnego Piękna nasza Polska cała. Włączenie się w działania upamiętniające 100. rocznicę odzyskania niepodległości. Kształtowanie zainteresowań i rozwijanie kompetencji czytelniczych. Zorganizowanie działań zapobiegających uzależnianiu się dzieci i młodzieży od Internetu i świata wirtualnego. Uświadamianie dzieciom i młodzieży realnych zagrożeń wynikających z bezkrytycznego przyjmowania treści występujących w Internecie. Realizacja programu grantowego dla gmin Ja w Internecie. Współpraca z organizacjami lokalnymi i krajowymi. Promocja działań edukacyjnych, sportowych i wychowawczych szkoły. Promocja życiowych dokonań Patrona Szkoły o. Mariana Żelazka. Współorganizowanie uroczystości szkolnych.
VI. Ewaluacja programu. Program Wychowawczo Profilaktyczny Szkoły (PW-PS) jest zapisem działań szkolnych. Załącznikami do niego są indywidualnie opracowane Programy Wychowawczo - Profilaktyczne klas. Program nie jest dokumentem zamkniętym, może podlegać zmianom uzasadnionym szkolną rzeczywistością. Program będzie poddawany ewaluacji na poziomie klas i całej szkoły na końcu roku szkolnego. Zastosowane zostaną następujące metody ewaluacyjne: obserwacja, wywiad, grupy fokusowe, analiza przypadku, analiza dokumentacji. Ocena efektów dokonana będzie raz w roku na organizacyjnej radzie pedagogicznej i będzie miała wpływ na zmiany w Programie przed każdym nowo rozpoczynającym się rokiem szkolnym. Na zmiany w Programie będzie wpływała również diagnoza potrzeb społeczności szkolnej oraz analiza zasobów szkolnych.
Załącznik nr 1 do PW-PS wyciąg z rozporządzenia: Działalność wychowawcza w szkole i polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia i wychowanka w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze: 1) fizycznej ukierunkowanej na zdobycie przez ucznia i wychowanka wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowania zachowań prozdrowotnych; 2) psychicznej ukierunkowanej na zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, ukształtowanie postaw sprzyjających wzmacnianiu zdrowia własnego i innych ludzi, kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi zdrowia, osiągnięcie właściwego stosunku do świata, poczucia siły, chęci do życia i witalności; 3) społecznej ukierunkowanej na kształtowanie postawy otwartości w życiu społecznym, opartej na umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych oraz ćwiczeniu umiejętności wypełniania ról społecznych; 4) aksjologicznej ukierunkowanej na zdobycie konstruktywnego i stabilnego systemu wartości, w tym docenienie znaczenia zdrowia oraz poczucia sensu istnienia. 2. Działalność wychowawcza obejmuje w szczególności: 1) współpracę z rodzicami lub opiekunami uczniów i wychowanków w celu budowania postawy prozdrowotnej i zdrowego stylu życia; 2) kształtowanie hierarchii systemu wartości, w którym zdrowie należy do jednych z najważniejszych wartości w życiu; 3) wzmacnianie wśród uczniów i wychowanków więzi ze szkołą lub placówką oraz społecznością lokalną; 4) kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole lub placówce, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, wychowanków i wychowawców, a także nauczycieli, wychowawców i rodziców lub opiekunów, w tym wzmacnianie więzi z rówieśnikami oraz nauczycielami i wychowawcami; 5) doskonalenie umiejętności nauczycieli i wychowawców w zakresie budowania podmiotowych relacji z uczniami, wychowankami oraz ich rodzicami lub opiekunami oraz warsztatowej pracy z grupą uczniów lub wychowanków; 6) wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli i wychowawców oraz rodziców lub opiekunów; 7) rozwijanie i wspieranie działalności wolontarystycznej; 8) wspieranie edukacji rówieśniczej i programów rówieśniczych mających na celu modelowanie postaw prozdrowotnych i prospołecznych. Działania profilaktyczne obejmują w szczególności: 1) realizowanie wśród uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych; 2) przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, jako alternatywnej pozytywnej formy działalności zaspakajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i satysfakcji życiowej; 3) kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych podejmowaniu innych zachowań ryzykownych; 4) doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów i wychowanków zachowań ryzykownych.