WOJEWODA ŁÓDZKI RPS-I.431.9.2016 Łódź, 30 września 2016 r. Pani Agata Janiak Dyrektor Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej w Tomisławicach WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 122 w związku z art. 186 pkt 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r. poz.575), zwanej dalej ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w Domu Dziecka w Tomisławicach, przeprowadzona została kontrola w zakresie przestrzegania przepisów określających zasady działania placówki opiekuńczo-wychowawczej, zgodności zatrudniania pracowników jednostek organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej z wymaganymi kwalifikacjami oraz współpracy placówki w zakresie wykonywanych zadań z instytucjami oraz innymi osobami podejmującymi się wspierania działań wychowawczych placówki. Czynności kontrolne przeprowadzone zostały w dniach 19-20 września 2016 r. Na podstawie upoważnień wydanych przez Dyrektora Wydziału Rodziny i Polityki Społecznej Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi działającego z upoważnienia Wojewody Łódzkiego, kontrola przeprowadzona została w trybie zwykłym przez 4-osobowy zespół kontrolerów, będących pracownikami Wydziału Rodziny i Polityki Społecznej Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi: Roberta Pipińskiego starszego inspektora wojewódzkiego w Oddziale do Spraw Rodziny (inspektor kierujący zespołem inspektorów), Panią Agnieszkę Ryk, Panią Katarzynę Piasek, Panią Małgorzatę Pytko starszych inspektorów - w ww. Oddziale. 1
Celem kontroli było dokonanie oceny przestrzegania przepisów określających zasady działania placówki opiekuńczo-wychowawczej, zgodności zatrudniania pracowników jednostek organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej z wymaganymi kwalifikacjami oraz współpracy placówki w zakresie wykonywanych zadań z instytucjami oraz innymi osobami podejmującymi się wspierania działań wychowawczych placówki w okresie od 01.01.2015 r. do 30.06.2016 r. Ustaleń kontrolnych dokonano na podstawie przedłożonych kontrolującym dokumentów oraz w oparciu o rozmowę z dyrektorem Placówki. Decyzją Wojewody Łódzkiego PS-II.90190/22-76/10 z dnia 19 listopada 2010 r., Powiat Sieradzki otrzymał zezwolenie na prowadzenie Domu Dziecka w Tomisławicach na czas nieokreślony. W okresie objętym kontrolą, na stanowisku dyrektora Placówki Opiekuńczo- Wychowawczej w Tomisławicach zatrudniona była Pani Agata Janiak (zatrudniona od 01.08.1996 r.). Kontrolujący zapoznali się ze statutem Placówki Opiekuńczo Wychowawczej w Tomisławicach stanowiącym załącznik nr 1 do Uchwały nr XXVI/185/2012 Rady Powiatu Sieradzkiego z 28 listopada 2012. Stosownie do zapisów 4, 6 i 7 statutu placówką kieruje Dyrektor powołany przez Zarząd Powiatu Sieradzkiego, działalność placówki finansowana jest z budźetu Powiatu Sieradzkiego a obsługę finansową i księgową zapewnia Placówce Zespół Obsługi Ekonomiczno Administracyjnej Szkół i Placówek Oświatowo- Wychowawczych w Warcie (dowody kontroli str. 74-88). Ponadto Placówka opracowała: - Regulamin Organizacyjny Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej w Tomisławicach, który jest załącznikiem do Uchwały Nr 286/2013 Zarządu Powiatu Sieradzkiego z 22 stycznia 2013 r. Zgodnie z zapisami zawartymi w regulaminie, Placówka Opiekuńczo Wychowawcza w Tomisławicach jest placówką opiekuńczo-wychowawczą typu socjalizacyjnego, realizującą zadania z zakresu systemu pieczy zastępczej i zapewniającą dzieciom całodobową opiekę i wychowanie, w przypadku niemożności zapewnienia opieki i wychowania przez rodziców. Regulamin określa również zadania Placówki, strukturę organizacyjna, zakres obowiązków poszczególnych pracowników, kierowanie, przyjmowanie wychowanków do Placówki oraz rodzaj dokumentacji prowadzonej w Placówce, czas pracy wychowawców (40 godzin tygodniowo, w tym 36 godzin pracy wychowawcy z grupą dzieci) - dowody kontroli str. 74-88. 2
- Regulamin Wychowanków w Placówce Opiekuńczo - Wychowawczej w Tomisławicach, wprowadzony Zarządzeniem nr 23/2014 Dyrektora Placówki Opiekuńczo Wychowawczej w Tomisławicach z dnia 30 grudnia 2014 r. określający m.in. zadania placówki, organizację zajęć dla wychowanków, prawa i obowiązki wychowanków Z treścią regulaminu zapoznawani są wychowawcy, jak również wychowankowie, którzy poświadczają to podpisem (dowody kontroli str. 55-72) Pani Agata Janiak, dyrektor Placówki przedstawiła także kontrolującym procedury postępowania pracowników w określonych sytuacjach wychowawczych będące załącznikiem do Zarządzenia Nr 37 Dyrektora Placówki Opiekuńczo Wychowawczej w Tomisławicach oraz procedury postępowania obowiązujące wychowanków m.in.: procedura postępowania wobec wychowanka, który stał się ofiarą przemocy, procedura odwiedzin rodziców, kolegów, koleżanek za szkoły, rówieśników, procedura usamodzielniania wychowanków, procedura przyjęcia dziecka do placówki (dowody kontroli str. 12-54). Wymienione wyżej dokumenty nie budzą zastrzeżeń kontrolujących i zgodne są z obowiązującymi przepisami prawa w tym zakresie. W dniach kontroli w Placówce umieszczonych było łącznie 21 wychowanków (w tym 5 wychowanków przebywa w Młodzieżowym Ośrodku Socjoterapii, jeden wychowanek przebywa w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym). Kontrolujący zapoznali się z harmonogramem czasu pracy specjalistów zatrudnionych w placówce (tj. psychologa, pedagoga, pracownika socjalnego) oraz osób bezpośrednio pracujących z dzieckiem (wychowawcy). Z informacji uzyskanych od Dyrektora wynika, że harmonogramy (tzw. grafiki) sporządzane są na dany miesiąc kalendarzowy przez wychowawcę Panią J. Rudecką, a następnie zatwierdzane przez Dyrektora Placówki. Kontroli poddano harmonogramy opracowane na następujące miesiące: lipiec 2015 r., październik 2015r., styczeń 2016 r., marzec 2016 r. oraz maj 2016 r. (dowody kontroli str. 92-97). Z analizy w/w dokumentów wynika, że : a. liczba dzieci pozostająca pod opieką 1 wychowawcy jest zgodna z liczbą wskazaną w 10 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej (Dz.U. Nr 292. poz. 1720); sporadycznie (najczęściej w przypadku uzasadnionej nieobecności wychowawcy) dyżur w grupie wychowawczej pełnią specjaliści, b. opiekę nad dziećmi podczas sprawowanych dyżurów i zajęć opiekuńczowychowawczych zapewnia w godzinach porannych 2 wychowawców, w godzinach 3
dopołudniowych 1 wychowawca, w godzinach popołudniowych 2 wychowawców, a w godzinach nocnych zgodnie z 20 ww. rozporządzenia opiekę sprawują 2 osoby pracujące z dzieckiem, w tym 1 wychowawca, c. w m-cu lipcu 2016r. ze względu na zmniejszoną liczbę wychowanków w placówce spowodowaną okresem wakacji i usprawiedliwioną nieobecnością dzieci, w godzinach nocnych opiekę zapewniał 1 wychowawca; w tym okresie w placówce przebywało do 10 wychowanków, co dla Dyrektora Placówki uzasadniało powyższą organizację pracy, d. w ramach 40-godzinnego tygodnia pracy wychowawca realizuje wszystkie obowiązki i zadania wynikające z zakresu czynności oraz innych poleceń wydanych przez Dyrektora Placówki (bezpośrednia praca z dzieckiem i grupą, prowadzenie wymaganej dokumentacji, udział w pracach zespołu ds. okresowej oceny dziecka, praca na rzecz dziecka poza siedzibą placówki, kontakt z instytucjami); podział czasu pracy wychowawców w tym zakresie odzwierciedla każdy skontrolowany grafik, e. osoba zatrudniona na stanowisku psychologa (1 etat) od 17.05.2016 r. przebywa na urlopie macierzyńskim. Z powodu braku osób chętnych podjąć zatrudnienie na stanowisku nieobecnego psychologa, w placówce nie zatrudniono na ww. stanowisko żadnej osoby. W razie potrzeby dostępność w tym zakresie zgodnie z wyjaśnieniem Dyrektora Placówki zabezpieczają okoliczne poradnie/przychodnie, f. godziny pracy pedagoga i pracownika socjalnego rozpisane są w grafikach w wymiarze 40- godzinnego tygodnia pracy, co jest zgodne z wymiarem zatrudnienia, g. grafik określa występujące sytuacje pracy w godzinach nadliczbowych, zastępstw oraz nieobecności pracowników merytorycznych spowodowanych niezdolnością do pracy lub urlopem wypoczynkowym, h. Dyrektor placówki właściwie organizuje pracę wychowawczą oraz zapewnia dzieciom dostępność do specjalistów, w tym do logopedy, który zatrudniony jest w niepełnym wymiarze czasu pracy na podstawie umowy zlecenie, i. wymiar czasu pracy pracowników Domu Dziecka wynika z obowiązujących przepisów prawa, pracownicy swoje zadania i czynności wykonują wyłącznie w ramach obowiązującego ich czasu pracy. 4
Zgodnie z przedstawionym przez dyrektora wykazem kadry merytorycznej, w Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej w Tomisławicach zatrudnionych jest 11 wychowawców (w tym na stanowisku wychowawcy 1 osoba, starszego wychowawcy 9 osób, oraz jedna osoba na stanowisku młodszego wychowawcy), pedagog, psycholog, logopeda, starszy pracownik socjalny. Logopeda zatrudniony jest w oparciu o umowę zlecenie, natomiast pozostali pracownicy merytoryczni zatrudnieni są w pełnym wymiarze czasu pracy w oparciu o przepisy ustawy Kodeks Pracy. W wymiarze 0,5 etatu zatrudnionych jest 2 wychowawców (dowody kontroli str.167-168). Kontrolujący zapoznali się z aktami osobowymi dyrektora oraz ww. pracowników. W celu dokonania oceny zgodności zatrudniania pracowników jednostek organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej z wymaganymi kwalifikacjami analizie poddano dokumenty potwierdzające posiadane kwalifikacje i zakresy czynności wychowawców, dyrektora, psychologa i pedagoga (dowody kontroli str. 98-115). Ustalono, że kwalifikacje zawodowe wszystkich wskazanych wyżej pracowników zgodne są z wymogami określonymi w art. 97 ust. 3, art. 98 ust. 1 pkt 1-3. Zakresy czynności wychowawców, psychologa, pedagoga zawierają zadania, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej. Imienne zakresy zadań, obowiązków (czynności), uprawnień i odpowiedzialności znajdują się w teczkach osobowych pracowników. Ze względu na brak w teczce osobowej zakresu zadań, obowiązków (czynności), uprawnień i odpowiedzialności Dyrektora placówki, Wydział Rodziny i Polityki Społecznej Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi zwrócił się z pisemną prośbą do Starosty Sieradzkiego o udzielenie stosownych wyjaśnień w przedmiotowej sprawie. Z udzielonej przez Starostę Sieradzkiego odpowiedzi (pismo z dnia 26.09.2016 r. znak WO.I.2001.1.2016) wynika, że ogólny i syntetyczny zakres czynności Dyrektora Placówki Opiekuńczo- Wychowawczej w Tomisławicach został ujęty w Regulaminie Organizacyjnym Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej w Tomisławicach (rozdział II Regulaminu w Strukturze organizacyjnej ) stanowiącym załącznik do uchwały Nr 286/2013 Zarządu Powiatu Sieradzkiego z dnia 22 stycznia 2013 roku. 5
Poddana badaniu dokumentacja potwierdza możliwość podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracowników merytorycznych zatrudnionych w placówce poprzez uczestniczenie w szkoleniach i kursach. Stwierdzono, że w kontrolowanym okresie Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza w Tomisławicach nie korzystała z pomocy wolontariuszy. W celu dokonania oceny współpracy placówki w zakresie wykonywanych zadań z instytucjami oraz innymi osobami podejmującymi się wspierania działań wychowawczych placówki, dyrektor placówki przedstawił kontrolującym pisemne informacje stanowiące wykazy (dowody kontroli str. 129-139). Wynika z nich, że Placówka Opiekuńczo- Wychowawcza w Tomisławicach współpracuje w zakresie wykonywanych zadań z: Sądami Rejonowymi i kuratorami, Powiatowymi Centrami Pomocy Rodzinie ze względu za adres zameldowania wychowanków, Zespołem ds. Orzekania o Niepełnosprawności, Organizatorem Rodzinnej Pieczy Zastępczej, szkołami do których uczęszczają wychowankowie i internatami, w których przebywają wychowankowie, Ośrodkami Pomocy Społecznej, asystentami rodzin, Regionalnym Ośrodkiem Adopcyjnym w Łodzi, Niepublicznymi Zakładami Opieki Zdrowotnej, Poradniami Psychologiczno Pedagogicznymi, Młodzieżowym Ośrodkiem Socjoterapii, Młodzieżowym Ośrodkiem Wychowawczym, Policją, Stowarzyszeniami i osobami prywatnymi. Wychowankowie Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej w Tomisławicach mają możliwość uczestniczenia w uroczystościach, imprezach organizowanych przez Ośrodek Szkoleniowo Wypoczynkowy ZHP Nadwarciański Gród i Warckim Centrum Kultury. Placówka systematycznie współpracuje ze sponsorami, którzy od wielu lat przekazują dary w formie rzeczowej oraz gotówkowej. Wobec powyższych ustaleń, działalność Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej w Tomisławicach w kontrolowanym zakresie ocenia się pozytywnie. W związku z powyższym odstąpiono od wydania zaleceń pokontrolnych. Zgodnie z 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. u. z 2015 r., poz. 1477), zastrzeżenia do wystąpienia pokontrolnego, w tym wystąpienia niezawierającego zaleceń pokontrolnych, składa się na zasadach określonych w art. 197 d ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wpieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 575). 6
Zgodnie z art. 197 d ww. ustawy, kontrolowana jednostka może w terminie 7 dni od dnia otrzymania zaleceń pokontrolnych, zgłosić do nich zastrzeżenia. Informację do Wojewody Łódzkiego o realizacji zaleceń proszę nadesłać na adres: Wydział Rodziny i Polityki Społecznej Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi, ul. Żeromskiego 87, 90-502 Łódź, w terminie 30 dni od otrzymania niniejszego wystąpienia. Wystąpienie pokontrolne sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden pozostawiono w aktach sprawy, a drugi przekazano kierownikowi jednostki kontrolowanej. Zespół inspektorów: Robert Pipiński starszy inspektor wojewódzki Agnieszka Ryk starszy inspektor Małgorzata Pytko Katarzyna Piasek starszy inspektor starszy inspektor Z up. WOJEWODY ŁÓDZKIEGO Agnieszka Łukomska -Dulaj Dyrektor Wydziału Rodziny i Polityki Społecznej 7