KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 26.10.2009 r. K(2009)8415 Dotyczy: Pomocy Państwa N 508/2009 Polska Pomoc na ratowanie przedsiębiorstwa dla Marmur Sławownice sp. z o.o. Szanowny Panie Ministrze, I. PROCEDURA (1) Dnia 7 września 2009 r. władze polskie zgłosiły pomoc na ratowanie przedsiębiorstwa dla spółki działającej pod firmą Marmur Sławownice sp. z o.o. (zwanej dalej: Marmur lub spółką ). Dnia 10 września 2009 r. przesłana została prośba o dodatkowe informacje, do której władze polskie ustosunkowały się w piśmie z dnia 18 września 2009 r. II. OPIS 1. Beneficjent (2) Marmur, beneficjent środka pomocy, ma siedzibę w województwie opolskim, regionie kwalifikującym się do pomocy regionalnej na mocy art. 87 ust. 3 lit. a) Traktatu WE. Jest to spółka specjalizująca się w wydobywaniu marmuru oraz produkcji elementów z kamienia do dekoracji wnętrz z wykorzystaniem surowców własnych. (3) Spółka jest niezależnym podmiotem gospodarczym i nie należy do żadnej większej grupy kapitałowej. (4) Marmur zatrudnia 42 osoby, lecz jest dużym przedsiębiorstwem jakoże wszystkie udziały w spółce należą do Skarbu Państwa 1. Komisja otrzymała informację, że władze polskie mają zamiar sprzedać Marmur prywatnemu inwestorowi. Prywatyzacja spółki jest planowana na koniec 2009 r. 1 Artykuł 3 ust. 3 zalecenia Komisji z dnia 6 maja 2003 r. dotyczącego definicji mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw, Dz.U. L 124 z 20.5.2003, s. 36. Jego Ekscelencja Pan Radoslaw SIKORSKI Minister Spraw Zagranicznych Al. Szucha 23 PL-00-580 Warszawa Commission européenne, B-1049 Bruxelles Belgique Europese Commissie, B-1049 Brussel België Telefon: 00-32-(0)2-299.11.11.
2. Środek pomocy (5) Władze polskie zgłosiły Komisji środek pomocy na ratowanie przedsiębiorstwa w formie pożyczki w wysokości 300 000 PLN (ok. 72 000 EUR). Po zatwierdzeniu pomocy przez Komisję pożyczka ma zostać udzielona i wypłacona spółce w jednej transzy przez podmiot publiczny Agencję Rozwoju Przemysłu S.A., zwaną dalej ARP. Pożyczka ma zostać spłacona w ciągu sześciu miesięcy od jej zatwierdzenia przez Komisję. Oprocentowanie pożyczki wynosi 5,53 %. Stopa procentowa jest o jeden punkt procentowy wyższa od rzeczywistej stopy wyliczonej zgodnie z metodyką ustalania stóp referencyjnych opracowaną przez Komisję 2. Spółka zapewni zabezpieczenie pożyczki. Przedmiotowa pomoc nie może być łączona z inną pomocą na pokrycie tych samych kosztów kwalifikowalnych. (6) Marmur uznaje się za przedsiębiorstwo zagrożone, ponieważ odnotowuje ono: III. OCENA - rosnące straty: w 2008 r. spółka wykazała stratę netto w wysokości 458 000 PLN; - spadek obrotów: wartość sprzedaży spółki w latach 2007-2008 spadła z 3,294 mln PLN do 2,95 mln PLN; - wzrost zadłużenia: zobowiązania i rezerwy na zobowiązania wzrosły z 770 000 PLN w 2007 r. do 1,133 mln PLN w 2008 r., a także - wzrost kwoty odsetek z 11 000 PLN w 2007 r. do 24 000 PLN w 2008 r. Istnienie pomocy państwa (7) Artykuł 87 ust. 1 Traktatu WE stanowi, że wszelka pomoc udzielana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, a także wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi, jest niezgodna ze wspólnym rynkiem. (8) Pożyczka na rzecz spółki Marmur zostanie udzielona przez ARP, która jest podmiotem publicznym kontrolowanym przez Skarb Państwa, dlatego też pożyczka udzielana jest z zasobów państwowych i można ją przypisać państwu. Pożyczka stanowi wybiórczą korzyść, ponieważ zapewnia spółce dostęp do kredytu, którego, ze względu na swoją trudną sytuację, nie byłaby ona w stanie uzyskać z innego źródła. Ponadto, z uwagi na fakt, że produkowane przez Marmur elementy z kamienia do dekoracji wnętrz wchodzą w zakres wymiany handlowej między państwami członkowskimi, wspomniany środek jest w stanie poprawić pozycję beneficjenta w stosunku do jego konkurentów w Polsce i UE, a zatem zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji i wpływa na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi. 2 Komunikat Komisji w sprawie zmiany metody ustalania stóp referencyjnych i dyskontowych, Dz.U. C 14 z 19.1.2008, s. 6). 2
(9) W związku z powyższym Komisja uznaje, że przedmiotowa pożyczka na rzecz spółki Marmur stanowi pomoc państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu WE. (10) Komisja uznaje pomoc na ratowanie przedsiębiorstwa za zgodną ze wspólnym rynkiem w myśl art. 87 ust. 3 lit. c) Traktatu WE, jeżeli spełnia ona kryteria wytycznych dotyczących pomocy w celu ratowania i restrukturyzacji przedsiębiorstw 3 (zwanych dalej wytycznymi ), które określają zasady kwalifikacji przedsiębiorstw do przyznania pomocy (kwalifikują się jedynie przedsiębiorstwa zagrożone) oraz jej formę, stopę procentową i inne warunki zgodnie z rozdziałem 3.1 wytycznych. Kwalifikacja do przyznania pomocy (11) Definicja przedsiębiorstwa zagrożonego znajduje się w rozdziale 2.1 wytycznych. Zgodnie z pkt 9 wytycznych Komisja uważa przedsiębiorstwo za zagrożone, jeżeli ani przy pomocy środków własnych, ani środków, które mogłoby uzyskać od właścicieli/akcjonariuszy lub wierzycieli, nie jest ono w stanie powstrzymać strat, które bez zewnętrznej interwencji władz publicznych prawie na pewno doprowadzą to przedsiębiorstwo do zniknięcia z rynku w perspektywie krótko- lub średnioterminowej. Ponadto w pkt 11 precyzuje się, że takimi oznakami są rosnące straty, malejący obrót, zwiększanie się zapasów, nadwyżki produkcji, zmniejszający się przepływ środków finansowych, rosnące zadłużenie, rosnące kwoty odsetek i zmniejszająca się lub zerowa wartość aktywów netto. (12) Marmur jest przedsiębiorstwem zagrożonym, ponieważ odnotowuje rosnące straty, zadłużenie i kwoty odsetek oraz spadek obrotów (zob. pkt 6 decyzji), zgodnie z pkt 11 wytycznych. (13) Spółka nie należy do żadnej grupy kapitałowej. Dlatego też nie ma konieczności wykazania, zgodnie z pkt 13 wytycznych, że trudności przedsiębiorstwa mają charakter wewnętrzny i nie są wynikiem arbitralnego rozłożenia kosztów w ramach grupy oraz że te trudności są zbyt poważne, by mogły zostać przezwyciężone przez samą grupę. (14) Można w związku z tym stwierdzić, że Marmur jest przedsiębiorstwem zagrożonym i kwalifikuje się do pomocy na ratowanie przedsiębiorstwa zgodnie z rozdziałem 2.1 wytycznych. Zgodność pomocy na ratowanie przedsiębiorstwa ze wspólnym rynkiem (15) Pomoc na ratowanie przedsiębiorstwa musi spełniać warunki określone w pkt 25 wytycznych, by mogła zostać uznana za zgodą ze wspólnym rynkiem. (16) Zgodnie z pkt 25 lit. a) wytycznych pomoc na ratowanie przedsiębiorstwa musi zasadniczo polegać na wsparciu płynności finansowej w postaci pożyczek lub gwarancji. Pożyczka lub gwarancja musi zostać przyznana przy zastosowaniu stopy procentowej co 3 Wytyczne wspólnotowe dotyczące pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw, Dz.U. C 244 z 1.10.2004, s. 2. 3
najmniej porównywalnej do stóp stosowanych przy pożyczkach lub gwarancjach dla przedsiębiorstw w dobrej sytuacji. Pożyczka jest udzielana na okres ograniczony do sześciu miesięcy od momentu jej zatwierdzenia przez Komisję. Ponadto władze polskie zagwarantowały, że pożyczka zostanie udzielona przy zastosowaniu stopy procentowej (zob. pkt 5 powyżej) wyższej od stopy referencyjnej przyjętej dla Polski przez Komisję 4. Stopa procentowa jest mianowicie równa stopie referencyjnej dla Polski wynoszącej 4,53% powiększonej o 100 punktów bazowych 5. W związku z tym pomoc na ratowanie przedsiębiorstwa dla spółki Marmur jest zgodna z pkt 25 lit. a) wytycznych. (17) Zgodnie z pkt 25 lit. b) wytycznych pomoc na ratowanie przedsiębiorstwa musi być uzasadniona poważnymi trudnościami społecznymi i nie może powodować nadmiernych efektów ubocznych wpływających na pozostałe państwa członkowskie. Wstrzymanie działalności przez Marmur miałoby w istocie skutki pod względem zatrudnienia w regionie będącym obszarem objętym pomocą na mocy art. 87 ust. 3 lit. a) Traktatu WE. Ponadto, biorąc pod uwagę bardzo niską kwotę pomocy oraz bardzo niski udział w spółki rynku na terenie UE 6, Komisja uznała, że pomoc nie spowoduje nadmiernych efektów ubocznych wpływających na pozostałe państwa członkowskie. W związku z powyższym można stwierdzić, że pomoc jest zgodna z założeniami pkt 25 lit. b) wytycznych. (18) Pkt 25 lit. c) wytycznych przewiduje, że przyznając pomoc na restrukturyzację przedsiębiorstwa, dane państwo członkowskie musi zobowiązać się do przekazania Komisji, nie później niż sześć miesięcy po zezwoleniu na zastosowanie środka pomocy na ratowanie przedsiębiorstwa, planu restrukturyzacji lub planu likwidacji lub też dowodu, że pożyczka została całkowicie zwrócona i/lub że gwarancja została zwolniona. W tym przypadku pożyczka jest ograniczona do sześciu miesięcy, a władze polskie zobowiązały się przedstawić Komisji plan restrukturyzacji, likwidacji lub dowód spłaty pożyczki w całości nie później niż sześć miesięcy od zatwierdzenia pomocy. Pomoc na ratowanie przedsiębiorstwa jest zatem zgodna z pkt 25 lit. c) wytycznych. (19) Zgodnie z pkt 25 lit. d) wytycznych pomoc na ratowanie przedsiębiorstwa musi być ograniczona do kwoty potrzebnej do utrzymania działalności przedsiębiorstwa w okresie, na który pomoc została zatwierdzona. Potrzebna kwota powinna zostać obliczona na podstawie potrzeb związanych z utrzymaniem płynności przedsiębiorstwa, wynikających ze strat. Aby określić tę kwotę należy uwzględnić wynik zastosowania wzoru zamieszczonego w załączniku do wytycznych. W tym przypadku wzór przedstawia się następująco: -431 + 202 + [-417-900)]/2= -356 000 (w PLN). Maksymalna kwota pomocy na ratowanie przedsiębiorstwa wynikająca z zastosowania wzoru zamieszczonego w załączniku do wytycznych wynosi więc 356 000 PLN. Zgłoszona pomoc nie przekracza 300 000 PLN (72 000 EUR), jest więc zgodna ze wzorem zamieszczonym w załączniku. W związku z tym kwota pomocy jest zgodna z pkt 25 lit. d) wytycznych. (20) Zgodnie z pkt 25 lit. e) wytycznych pomoc musi być udzielona zgodnie z zasadą pierwszy i ostatni raz, określoną w pkt 72 i nast. wytycznych. Władze polskie 4 5 6 Dnia 1 października 2009 r. http://ec.europa.eu/comm/competition/state_aid/legislation/reference_rates.html. 0,02 % udziału w rynku na terenie EU, przy jedynie 2,9 % produkcji spółki przeznaczonych na eksport. 4
potwierdzają, że Marmur nie otrzymał w przeszłości pomocy na ratowanie przedsiębiorstwa ani pomocy na restrukturyzację. Zgłoszona pomoc jest zatem zgodna z pkt 25 lit. e) wytycznych. (21) W świetle powyższego Komisja uznaje, że pomoc na ratowanie przedsiębiorstwa dla spółki Marmur jest zgodna ze wspólnym rynkiem w myśl postanowień art. 87 ust. 3 lit. c) Traktatu WE na mocy wytycznych dotyczących pomocy w celu ratowania i restrukturyzacji przedsiębiorstw. IV. WNIOSEK (22) Na podstawie art. 87 ust. 3 Traktatu WE, Komisja postanowiła uznać pomoc państwa w postaci pożyczki na kwotę 300 000 PLN (72 000 mln EUR) na rzecz Marmur Sławownice sp. z o.o za zgodną ze wspólnym rynkiem. (23) Władze polskie zobowiązują się w ciągu najdalej sześciu miesięcy od zaakceptowania pomocy na ratowanie przedsiębiorstwa do przedstawienia Komisji planu restrukturyzacji albo likwidacji spółki, względnie dowodu, że pożyczkę zwrócono w całości. [W przypadku gdyby niniejsze pismo zawierało informacje, które nie powinny być przekazywane osobom trzecim, należy poinformować o tym Komisję w terminie piętnastu dni roboczych od daty jego otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma w wyznaczonym terminie uzasadnionego wniosku w tym względzie, uzna to za wyrażenie zgody na ujawnienie osobom trzecim i publikację pełnej treści niniejszego pisma w autentycznej wersji językowej na stronie internetowej http://ec.europa.eu/community_law/state_aids/state_aids_texts_pl.htm] Wniosek taki należy wysłać listem poleconym lub faksem na adres Rejestru pomocy państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej: European Commission Directorate-General for Competition Directorate for State Aid State Aid Greffe B - 1049 Brussels Faks: +32 2 296 12 42 We wszelkiej korespondencji proszę podawać nazwę i numer sprawy. Proszę przyjąć wyrazy szacunku, W imieniu Komisji Neelie KROES Członek Komisji 5