Rozstrzygalność logiki modalnej

Podobne dokumenty
Semantyka rachunku predykatów

Logika Stosowana. Wykład 1 - Logika zdaniowa. Marcin Szczuka. Instytut Informatyki UW. Wykład monograficzny, semestr letni 2016/2017

Rachunek predykatów. Formuły rachunku predykatów. Plan wykładu. Relacje i predykaty - przykłady. Relacje i predykaty

Semantyka rachunku predykatów pierwszego rzędu. Dziedzina interpretacji. Stałe, zmienne, funkcje. Logika obliczeniowa.

Logika Stosowana. Wykład 2 - Logika modalna Część 3. Marcin Szczuka. Instytut Informatyki UW. Wykład monograficzny, semestr letni 2017/2018

Metoda tabel semantycznych. Dedukcja drogi Watsonie, dedukcja... Definicja logicznej konsekwencji. Logika obliczeniowa.

Metoda Tablic Semantycznych

Adam Meissner.

vf(c) =, vf(ft 1... t n )=vf(t 1 )... vf(t n ).

Struktury formalne, czyli elementy Teorii Modeli

Logiki modalne. notatki z seminarium. Piotr Polesiuk

Paradygmaty dowodzenia

Rekurencyjna przeliczalność

1. Składnia. Logika obliczeniowa - zadania 1 SKŁADNIA Teoria

Definicja: zmiennych zdaniowych spójnikach zdaniowych:

Klasyczny rachunek predykatów

Andrzej Wiśniewski Logika II. Wykłady 10b i 11. Semantyka relacyjna dla normalnych modalnych rachunków zdań

RACHUNEK ZDAŃ 7. Dla każdej tautologii w formie implikacji, której poprzednik również jest tautologią, następnik także jest tautologią.

Schematy Piramid Logicznych

Wstęp do logiki. Klasyczny Rachunek Zdań II

Logika Stosowana. Wykład 2 - Logika modalna Część 2. Marcin Szczuka. Instytut Informatyki UW. Wykład monograficzny, semestr letni 2016/2017

ROZDZIAŁ 1. Rachunek funkcyjny

LOGIKA Klasyczny Rachunek Zdań

Tautologia (wyrażenie uniwersalnie prawdziwe - prawo logiczne)

Język rachunku predykatów Formuły rachunku predykatów Formuły spełnialne i prawdziwe Dowody założeniowe. 1 Zmienne x, y, z...

Andrzej Wiśniewski Logika II. Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki. Wykład 14. Wprowadzenie do logiki intuicjonistycznej

Modele Herbranda. Logika obliczeniowa. Joanna Józefowska. Szukamy modelu. Przykład Problemy. Model Herbranda

Algebrę L = (L, Neg, Alt, Kon, Imp) nazywamy algebrą języka logiki zdań. Jest to algebra o typie

Składnia rachunku predykatów pierwszego rzędu

Przykłady zdań w matematyce. Jeśli a 2 + b 2 = c 2, to trójkąt o bokach długości a, b, c jest prostokątny (a, b, c oznaczają dane liczby dodatnie),

Andrzej Wiśniewski Logika II. Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki

Interpretacja Niech U będzie zbiorem formuł takim, że zbiór {p 1,..., p k } jest zbiorem wszystkich symboli predykatywnych, {f 1,..., f l } jest zbior

Podstawy Sztucznej Inteligencji (PSZT)

Definicja: zmiennych zdaniowych spójnikach zdaniowych:

Np. Olsztyn leży nad Łyną - zdanie prawdziwe, wartość logiczna 1 4 jest większe od 5 - zdanie fałszywe, wartość logiczna 0

I. Podstawowe pojęcia i oznaczenia logiczne i mnogościowe. Elementy teorii liczb rzeczywistych.

Elementy logiki. Wojciech Buszkowski Wydział Matematyki i Informatyki UAM Zakład Teorii Obliczeń

Logika Temporalna i Automaty Czasowe

Zasada indukcji matematycznej

Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki. Wykład 9. Koniunkcyjne postacie normalne i rezolucja w KRZ

Drzewa Semantyczne w KRZ

Definicja: alfabetem. słowem długością słowa

Michał Lipnicki (UAM) Logika 11 stycznia / 20

Praktyczne metody weryfikacji. Wykład 9: Weryfikacja ograniczona.. p.1/40

LOGIKA I TEORIA ZBIORÓW

Elementy logiki i teorii mnogości

Egzamin z logiki i teorii mnogości, rozwiązania zadań

Logika Stosowana. Wykład 7 - Zbiory i logiki rozmyte Część 3 Prawdziwościowa logika rozmyta. Marcin Szczuka. Instytut Informatyki UW

Indukcja. Materiały pomocnicze do wykładu. wykładowca: dr Magdalena Kacprzak

1 Logika Zbiory Pewnik wyboru Funkcje Moce zbiorów Relacje... 14

Matematyka ETId Elementy logiki

Metody dowodzenia twierdzeń i automatyzacja rozumowań Tabele syntetyczne: definicje i twierdzenia

Elementy logiki Klasyczny rachunek predykatów

Logika Stosowana. Wykład 2 - Logika modalna Część 1. Marcin Szczuka. Instytut Matematyki UW. Wykład monograficzny, semestr letni 2016/2017

Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki. Wykład 10. Twierdzenie o pełności systemu aksjomatycznego KRZ

Programowanie deklaratywne i logika obliczeniowa

Logika Temporalna i Automaty Czasowe

Monoidy wolne. alfabetem. słowem długością słowa monoidem wolnym z alfabetem Twierdzenie 1.

Wykład 11a. Składnia języka Klasycznego Rachunku Predykatów. Języki pierwszego rzędu.

Automatyczne dowodzenie twierdzeń metodą rezolucji

Wprowadzenie do Sztucznej Inteligencji

Elementy logiki matematycznej

III rok kognitywistyki UAM,

Podstawy logiki i teorii mnogości w zadaniach

Metalogika (1) Jerzy Pogonowski. Uniwersytet Opolski. Zakład Logiki Stosowanej UAM

10110 =

1 Funktory i kwantyfikatory

Andrzej Wiśniewski Logika II. Wykłady 12 i 13. Metoda tabel analitycznych dla normalnych modalnych rachunków zdań

Podstawowe Pojęcia. Semantyczne KRZ

Logika formalna wprowadzenie. Ponieważ punkty 10.i 12. nie były omawiane na zajęciach, dlatego można je przeczytać fakultatywnie.

III rok kognitywistyki UAM,

Teoria obliczeń i złożoność obliczeniowa

Logika i teoria mnogości Wykład Sformalizowane teorie matematyczne

Wprowadzenie Logiki temporalne Przykłady użycia Bibliografia. Logiki temporalne. Andrzej Oszer. Seminarium Protokoły Komunikacyjne

Elementy logiki i teorii mnogości Wyk lad 1: Rachunek zdań

Metody dowodzenia twierdzeń i automatyzacja rozumowań Systemy aksjomatyczne I

Wykład 11b. System aksjomatyczny Klasycznego Rachunku Predykatów. Aksjomaty i reguły inferencyjne

Indukcja matematyczna, zasada minimum i maksimum. 17 lutego 2017

Złożoność obliczeniowa

Rachunek zdań. Materiały pomocnicze do wykładu. wykładowca: dr Magdalena Kacprzak

Logika. Logika. Z czego się składa: model dziedzina, o której własnościach wnioskujemy,

Andrzej Wiśniewski Logika II. Wykłady 9 i 10a. Wybrane modalne rachunki zdań. Ujęcie aksjomatyczne

Logika Matematyczna 16 17

Logika dla informatyków

Analiza formuł modalnego rachunku µ pod względem szybkości osiągania punktów stałych

Internet Semantyczny i Logika I

1. Wstęp do logiki. Matematyka jest nauką dedukcyjną. Nowe pojęcia definiujemy za pomocą pojęć pierwotnych lub pojęć uprzednio wprowadzonych.

Internet Semantyczny. Logika opisowa

Topologia zbioru Cantora a obwody logiczne

METODY DOWODZENIA TWIERDZEŃ I AUTOMATYZACJA ROZUMOWAŃ

Elementy logiki. Zdania proste i złożone

Rachunek logiczny. 1. Język rachunku logicznego.

Twierdzenie Łosia o ultraprodukcie

Paradoks wszechwiedzy logicznej (logical omniscience paradox) i wybrane metody jego unikania

Imię, nazwisko, nr indeksu

Logika Matematyczna (2,3)

IMIĘ NAZWISKO... grupa C... sala Egzamin ELiTM I

Funkcje elementarne. Matematyka 1

ELiTM 0 Indukcja Dany jest ciąg a 0 R, a n = a n 1. Zasada minimum Każdy niepusty podzbiór liczb naturalnych zawiera liczbę najmniejszą.

III. Funkcje rzeczywiste

Transkrypt:

, a FO, a Guarded fragment Rozstrzygalność logiki modalnej, a logika pierwszego rzędu 13.05.2009 /

, a FO, a Guarded fragment Spis treści 1 Definicja Model Checking Spełnialność 2, a FO Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów 3, a Guarded fragment

Spis treści, a FO, a Guarded fragment Definicja Model Checking Spełnialność 1 Definicja Model Checking Spełnialność 2, a FO Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów 3, a Guarded fragment

Składnia, a FO, a Guarded fragment Definicja Model Checking Spełnialność niepusty, skończony zbiór Φ stałych zdaniowych, oznaczane jako: p, p, q, q,... tworzymy formuły modalne: wszystkie stałe zdaniowe jeśli ϕ i ψ to modalne formuły zdaniowe, to sa nimi też też ϕ, (ϕ ψ) oraz ϕ (konieczność zajścia) zapisujemy ϕ ψ zamiast ( ϕ ψ) oraz ϕ ψ zamiast ϕ ψ

Składnia, a FO, a Guarded fragment Definicja Model Checking Spełnialność przyjmujemy true jako tautologię, np. p p oraz false jako true używamy φ żeby skrócić φ (φ jest możłiwe, jeśli φ nie jest konieczne) Przykład: formuła p mówi, że jest konieczna możliwość, że p konieczne

Semantyka, a FO, a Guarded fragment Definicja Model Checking Spełnialność model logiki: struktura Kripkego M M to krotka (S, π, R), gdzie: S to zbiór stanów π : Φ 2 S to interpretacja, która każdej stałej zdaniowej z Φ przypisuje zbiór stanów z S R to binarna relacja na S, tj. zbiór par elementów z S π(p) to zbiór stanów, w których zachodzi p relacja R : (s, t) R jeśli stan t jest możliwy ze stanu s

Przykład, a FO, a Guarded fragment Definicja Model Checking Spełnialność Φ = {p, q}, więc język ma dwie stałe zdaniowe p i q M = (S, π, R), gdzie S ={ u, w} p jest prawdziwe w u i w, q jest prawdziwe w u v i w sa możliwe w stanach u i v (M, v) = q, (M, w) = q (M, v) = q, (M, w) = q, (M, u) = q

Spis treści, a FO, a Guarded fragment Definicja Model Checking Spełnialność 1 Definicja Model Checking Spełnialność 2, a FO Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów 3, a Guarded fragment

Twierdzenie, a FO, a Guarded fragment Definicja Model Checking Spełnialność Czy formuła zdaniowa jest prawdziwa w strukturze M? Dla skończonych struktur możemy to sprawdzić... Dla danej formuły φ definiujemy φ, długość φ, jako liczbę (wszystkich) symboli φ. Dla M = (S, π, R) definiujemy M, wielkość M, jako sumę liczby stanów w S i liczby par w R. Twierdzenie Istnieje algorytm,który dla danej struktury Kripkego M, stanu s oraz formuły modalnej φ sprawdza, czy (M, s) = φ w czasie O( M φ ).

Dowód, a FO, a Guarded fragment Definicja Model Checking Spełnialność Dowód Niech φ 1,..., φ m będa podformułami φ, uszeregowanymi według długości rosnaco, (dowolne podformuły). Mamy, że φ m = φ oraz jeśli φ i jest podformuła φ j, to ι < j. Jest co najwyżej φ podformuł φ, więc m φ. Indukcja po k. Możemy nadać etykiety każdemu stanowi s w M : φ j albo φ j, dla j = 1,..., k, w zależności czy φ j jest prawdziwe w s w czasie O(k 1 M ). Trudny jest tylko przypadek, gdy φ k+1 jest postaci φ j, gdzie j < k + 1. Etykietujemy stan s zdaniem φ j wtw gdy każdy stan t taki, że (s, t) R ma etykietę φ j. Zakładajac indukcyjnie, że każdy stan ma etykietę φ j albo φ j, możemy ten krok wykonać w czasie O( M ) (bo do każdej krawędzi zajrzymy raz).

Spis treści, a FO, a Guarded fragment Definicja Model Checking Spełnialność 1 Definicja Model Checking Spełnialność 2, a FO Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów 3, a Guarded fragment

Definicje, a FO, a Guarded fragment Definicja Model Checking Spełnialność Mówimy, że formuła φ jest spełnialna w strukturze Kripkego M, jeśli (M, u) = φ dla jakiegoś stanu u z M. Mówimy, że formuła φ jest spełnialna, jeśli jest spełnialna w jakiejś strukturze Kripkego. Mówimy, że formuła φ jest prawdziwa w strukturze Kripkego M, ozn. M = φ, jeśli (M, u) = φ dla wszystkich u w M. Mówimy, że formuła φ jest prawdziwa, jeśli jest prawdziwa we wszystkich strukturach Kripkego. Zauważmy, że φ jest prawdziwa wtw gdy φ jest niespełnialna.

Jak sprawdzać?, a FO, a Guarded fragment Definicja Model Checking Spełnialność Chcemy spawdzać spełnialność i prawdziwość formuł. Ale jak sprawdzić wszystkie struktury Kripkego? ma własność ograniczonego modelu. Twierdzenie Jeśli formuła modalna φ jest spełnialna, to φ jest spełnialna w strukturze Kripkego o co najwyżej 2 φ stanach.

Wniosek.., a FO, a Guarded fragment Definicja Model Checking Spełnialność Z twierdzenia wynika, jak można sprawdzić, czy dana formuła φ jest prawdziwa (tzn.czy φ nie jest spełnialna). Konstruujemy wszystkie struktury Kripkego o co najwyżej 2 stanach (jest ich skończenie wiele, ale i tak baaardzo dużo). Sprawdzamy, czy φ jest prawdziwa w każdym stanie każdej struktury. Robimy to za pomoca znanego nam algorytmu. Jeśli φ jest prawdziwa w każdym stanie każdej struktury, to jest prawdziwa.

Złożoność, a FO, a Guarded fragment Definicja Model Checking Spełnialność Ale jaka jest napawdę złożoność tego problemu? Twierdzenie Problem prawdziwości dla logiki modalnej jest PSPACE-zupełny. (to lepsze ograniczenie niż powyżej!)

Spis treści, a FO, a Guarded fragment Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów 1 Definicja Model Checking Spełnialność 2, a FO Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów 3, a Guarded fragment

Intuicja, a FO, a Guarded fragment Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów Możemy patrzeć na logikę modalna jako na fragment logiki pierwszego rzędu. Φ - zbiór stałych zdaniowych słownik Φ - zawiera predykaty unarne q odpowiadajace stałym q z Φ oraz predykat binarny R mapujemy strukturę Kripkego M = (S, π, R) na relacyjna strukturę M nad słownikiem Φ dziedzina M jest S dla każdej stałej q Φ, jej interpretacja w M to zbiór π(q) interpetacja binarnego predykatu R w M to relacja binarna R

Formalnie, a FO, a Guarded fragment Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów Czyli na strukturę Kripkego można patrzeć jak na relacyjna struktura nad słownikiem z jednym predykatem binarnym i wieloma unarmymi. Trzeba teraz formalnie zdefiniować translację logiki modalnej do logiki pierwszego rzędu. Każdej formule modalnej φ przyporzadkowujemy formułę logiki pierwszego rzędu φ z jedna zmienna wolna x (obejmujaca stany z S).

Formalnie, a FO, a Guarded fragment Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów q = q(x) dla stałej q ( φ) = (φ ) (φ ψ) = (φ ψ ) ( φ) = ( y(r(x, y) φ (x/y))) gdzie y jest zmienna nie występujac a w φ oraz φ (x/y) powstaje poprzez zastapienie wszystkich wystapień x w φ przez y transformacja q wynika z powyższych reguł

Przykład, a FO, a Guarded fragment Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów ML: ( q) FO: y(r(x, y) z(r(y, z) q(z))) Widać, że dostajemy dużo kwantyfikatorów. A ten fragment FO miał to być rozstrzygalny..

, a FO, a Guarded fragment Translacja jesk OK Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów Twierdzenie (M, s) = φ wtw ( M, V) = φ (x) r dla każdego wartościowania V takiego, że V (x) = s φ jest prawdziwa formuła modalna wtw φ jest prawdziwa formuła FO Czyli φ jest prawdziwe dla elementów dziedziny odpowiadajacym stanom s, które (M, s) = φ oraz φ jest prawdziwe wtw φ jest prawda.

Spis treści, a FO, a Guarded fragment Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów 1 Definicja Model Checking Spełnialność 2, a FO Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów 3, a Guarded fragment

Paradoks, a FO, a Guarded fragment Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów model checking dla logiki modalnej ma czas liniowy na rozmiar strukury dla logiki pierwszego rzędu dla struktury relacyjnej jest to problem PSPACE-zupełny problem prawdziwości dla ML jest PSPACE-zupełny dla FO jest nierozstrzygalny rozstrzygalność można uzyskać ograniczajac liczbę kwantyfikatorów ale w ML tego nie przecież nie ma...

Dwie zmiene, a FO, a Guarded fragment Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów Ale logika modalna okazuje się być fragmantem FO z dwoma zmiennymi. FO 2 zawiera tylko formuły z co najwyżej dwoma zmiennymi x y(r(x, y) R(y, x)) jest w FO 2 x y z(r(x, y) R(y, z) R(x, z)) nie jest FO 2 Każdy spójnik modalny wprowadza nowa zmienna np. q : y(r(x, y) z(r(y, z) q(z)))

, a FO, a Guarded fragment Konwersja na FO2 Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów Jak uniknać wprowadzania nowych zmiennych? Zamienimy definicję φ na φ + : q + = q(x) dla stałej q ( φ) + = (φ + ) (φ ψ) + = (φ + ψ + ) ( φ) + = ( y(r(x, y) x(x = y φ + ))) Na przykład ( q) + to: y(r(x, y) x(x = y y(r(x, y) x(x = y q(x)))

Definicja jest OK, a FO, a Guarded fragment Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów Twierdzenie (M, s) = φ wtw gdy (M, V ) = φ + (x) dla każdego wartościowania V takiego, że V (x) = s φ jest prawdziwa formuła wtw gdy φ + jest prawdziwa dla FO 2

, a FO, a Guarded fragment Prawdziwość formuły Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów Równoważność z fragmentem FO 2 wyjaśnia własności ML: Twierdzenie Istnieje algorytm, który dla relacyjnej struktury M nad dziedzina D, FO 2 -formuły φ(x, y) oraz wartościowania V : {x, y} D sprawdza, czy (M, V ) = φ w czasie O( M 2 φ ). Twierdzenie Jeśli FO 2 -formuła φ jest spełnialna, to φ jest spełnialna w relacyjnej strukturze o co najwyżej 2 φ elementach. Ponadto problem prawdziwości formuły jest co-nexptime-zupełny. Zauważmy, że dla logiki modalnej czasy sa lepsze.

Spis treści, a FO, a Guarded fragment Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów 1 Definicja Model Checking Spełnialność 2, a FO Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów 3, a Guarded fragment

, a FO, a Guarded fragment Konwersja na FO2 Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów Ograniczymy trochę zbiór struktur Kripkego, ale polepszymy czas. Weżmy pod uwagę system aksjomatów T, który składa się z następujacych aksjomatów i reguł: A1. Wszystkie tautologie rachunku zdań A2. ( φ (φ ψ)) ψ (Aksjomat Dystrybuowania) R1. Z φ i φ ψ wynika ψ (Modus ponens) R2. Z φ wynika φ (Uogólnienie) R3. p p (veracity - prawdziwość)

Klasy struktur, a FO, a Guarded fragment Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów Niech M będzie klasa struktur Kripkego. Mówimy, że formuła modalna φ jest prawdziwa w M, jeśli jest prawdziwa we wszystkich strukturach w M. System aksomatów X nazywamy pewnym dla M, jeśli każda formuła, która można dowieść jest prawdziwa w M. System aksomatów X nazywamy zupełnym dla M, jeśli każda formułę, która jest prawdziwa w M, można dowieść.

Klasy struktur, a FO, a Guarded fragment Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów Strukturę Kripkego M = (S, π, R) nazywamy zwrotna, jeśli R jest zwrotna. Niech M r będzie klasa wszystkich takich struktur. T jest pewny i zupełna dla M r. Problem prawdziwości dla logiki modalnej w M r jest PSPACE-zupełny.

FO2, a FO, a Guarded fragment Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów Nasz system aksjomatów na szczęscie można powiazać z FO 2. Twierdzenie Formuła modalna φ jest prawdziwa w M r wtw gdy prawdziwa jest FO 2 -formuła: x(r(x, x)) φ +.

, a FO, a Guarded fragment Jeszcze inna aksjomatyka Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów Dorzućmy dwie nowe reguły. Otrzymamy system aksjomatów S5. Wiem, co wiem: p p Wiem, czego nie wiem: p p Rozpatrzmy klasę struktur M rst takich, że relacja R jest relacja równoważności.

Dobra złożoność, a FO, a Guarded fragment Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów S5 jest pewny i zupełny dla M rst. Problem prawdziwości formuły dla logiki modalnej w M rst jest NP-zupełny. Niestety nie można wyrazić własności M rst za pomoca FO 2... symetrię można: x y(r(x, y) R(y, x)) przechodniości już nie można: x y z(r(x, y) R(y, z) R(x, z))

, a FO, a Guarded fragment FO2 Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów FO 2 jest rozstrzygalna można szybko zamienić formułę ML na formułę FO 2 ale rozszerzenie FO 2 o największy i najmniejszy punkt stały lub kwantyfikację po ścieżkach - już nierozstrzygalne chociaż już tak... potrzebna nam jeszcze inna logika

Spis treści, a FO, a Guarded fragment 1 Definicja Model Checking Spełnialność 2, a FO Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów 3, a Guarded fragment

CTL - składnia, a FO, a Guarded fragment p, dla każdego p Φ ψ oraz ψ ψ gdzie ψ i ψ to formuły CTL EXψ, AXψ, E(ψUψ ), A(ψUψ ) gdzie ψ i ψ to formuły CTL

CTL - semantyka, a FO, a Guarded fragment (M, s) = EXψ if (M, t) = ψ dla jakiegoś t t.że (s, t) R. (M, s) = AXψ jeśli (M, t) = ψ dla każdego t t.że (s, t) R (M, s) = E(ψUψ ) jeśli istnieje ścieżka s 0, s 1,..., dla s 0 = s, oraz ι 0, takie,że(m, s i ) = ψ,i dla wszystkich j,gdzie0 j < i mamy(m, s j ) = ψ (M, s) = A(ψUψ ) jeśli dla wszystkich ścieżek s 0, s 1,..., gdzie s 0 = s, istnieje ι 0 takie, że (M, s i ) = ψ,oraz dla wszystkich j takich, że 0 j < ι, mamy(m, s j ) = ψ

, a FO, a Guarded fragment Spełnialność CTL Twierdzenie Jeśli formuła CTL φ jest spełnialna, to φ jest spełnialna w strukturze Kripkego o co najwyżej 2 φ stanach. Twierdzenie Problem prawdziwości dla CTL jest EXPTIME-zupełny.

Rachunek µ, a FO, a Guarded fragment p dla każdego p Φ, X, dla każdego X Ψ (zmienne zdaniowe) ψ oraz ψ ψ, gdzie ψ i ψ to formuły ψ, gdzie ψ to formuła µx.ψ gdzie ψ to formuła, w której X występuje pozytywnie (np. parzysta liczba negacji) Wystapień zmiennej zdaniowej X w zasięgu µx nazywamy zwiazanym. Formuła, której wszystkie wystapienia zmiennych zdaniowych sa zwiazane nazywamy zamknięta. Ozn.: φ(x 1,..., X k ) - formuła ze zmiennymi X 1,..., X k.

, a FO, a Guarded fragment Rachunek µ - semantyka model logiki: (M, s, V ) M = (S, π, R) - struktura Kripkego s to stan V : Ψ 2 S to interpretacja zmiennych, która każdej zmiennej z Ψ przyporzadkowuje zbiór stanów z S (analogicznie do π) V [X S ] to interpretacja zmiennych, która zgadza się z V wszędzie oprócz X i V (X) = S

, a FO, a Guarded fragment Rachunek µ - prawdziwość formuł (M, s, V ) = p (dla p Φ) jeśli s π(p) (M, s, V ) = X (dla X Ψ) jeśli s V (X) (M, s, V ) = ψ ψ wtw (M, s, V ) = ψ i ( M, s, V ) = ψ (M, s, V ) = ψ jeśli (M, s, V ) ψ (M, s, V ) = ψ jeśli (M, t, V ) = ψ dla każdego t t.że (s, t) R (M, s, V ) = µx.ψ jeśli s {T S T = {t (M, t, V [X T ]) = ψ}}

, a FO, a Guarded fragment Rachunek µ - prawdziwość formuł prawdziwość formuły zależy od interpretacji zmiennych wolnych dlatego dla formuł zamkniętych można mówić o prawdziwości formuły w modelu i stanie: (M, s) = ψ problem prawdziwości jest EXPTIME-zupełny (jak dla CTL)

, a FO, a Guarded fragment Rachunek µ a CTL CTL można zapisać za pomoca rachunku µ Przykłady: AX p = p EX p = p A(pUq) = µx.q (p X) E(pUq) = µx.q (p X)

, a FO, a Guarded fragment Rachunek µ na FP2 q + = q(x) dla stałej q ( φ) + = (φ + ) (φ ψ) + = (φ + ψ + ) ( φ) + = ( y(r(x, y) x(x = y φ + ))) (µp.φ) + = µp.ϕ + Przykłady : µq.(p(x) y(r(x, y) Q(y))) = µq.(p Q) wszystkie wierzchołki, z których osiagalne jest p E(pUq) = µq. q(x) (p(x) y(r(x, y) x(x = y Q(x)))

, a FO, a Guarded fragment Prawdziwość formuły Twierdzenie Problem, czy dana FP 2 -formuła φ(x, y) jest prawdziwa w danej strukturze relacyjnej M w dziedzinie D przy wartościowaniu V : {x, y} D jest w NP co NP. Twierdzenie Problem spełnialności formuły z FP 2 jest nierozstrzygalny.

Spis treści, a FO, a Guarded fragment 1 Definicja Model Checking Spełnialność 2, a FO Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów 3, a Guarded fragment

, a FO, a Guarded fragment FO2 dlaczego po rozszerzeniu logika modalna jest rozstrzygalna, a FO 2 nie? rozszerzenie FO 2 najmniejszy punkt stały - już nierozstrzygalne ponieważ logiki modalne maja własność drzewiasta, a FO 2 nie

Własność, a FO, a Guarded fragment Dla logik modalnych każda spełnialna formuła ma model, który jest drzewem. Bierzemy strukture Kripkego K, która spełnia ψ w stanie v. Budujemy drzewo K rozwijajac K z v. Tzn. bierzemy wszystkie skończone ścieżki, które się zaczynaja w v. Koniec ścieżki to osobny węzeł. dostajemy nawet ograniczona arność drzewa K i K sa w relacji bisymulacji w stanie v, więc formuła jest spełnialna w stanie v.

Bisymulacja, a FO, a Guarded fragment (uwaga na boku: ) Twierdzenie Dane sa struktury Kripkego: M 1 (S 1, π 1, R 1 ) i M 2 (S 2, π 2, R 2 ), u S 1 oraz v S 2. Jeśli u v (sa w relacji bisymulacji), to (M 1, u) = φ wtw (M 2, v) = φ dla formuły φ rachunku µ.

Własność - cd, a FO, a Guarded fragment FO 2 nie ma tej własności: x yr(x, y)... i tym bardziej FP 2 intuicyjnie: dzięki własności rozwijania w drzewo możemy szukać efektywnych algorytmów decyzyjnych

Spis treści, a FO, a Guarded fragment 1 Definicja Model Checking Spełnialność 2, a FO Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów 3, a Guarded fragment

Idea, a FO, a Guarded fragment Potrzebna nam inna logika Kwantyfikatory zawsze maja obok siebie predykaty R(x, y), bierzemy więc fragment FO zwany guarded fragment

Definicja GF, a FO, a Guarded fragment Każda formuła atomowa R(x i1,, x im ) oraz x i = x j należa do GF GF jest zamknięta na operacje boolowskie jeśli x, y to krotki zmiennych, α(x, y) jest pozytywna formuła atomowa oraz ψ(x, y) to formuła GF taka, że wszystkie zmienne wolne ψ występuja w α, wtedy do GF należa też: y(α(x, y) ψ(x, y)) y(α(x, y) ψ(x, y)) Atom α(x, y) nazywany jest dozorem kwantyfikacji.

Własności GF, a FO, a Guarded fragment Można zamapować logikę modalna do guarded fragment. Ale rozszerza ML. Nie musimy się już ograniczać tylko do relacji binarnych i unarnych jeśli dodamy do GF formułę opisujac a przechodniość, to otrzymamy logikę nierozstrzygalna: xyz(r(x, y) R(y, z) R(x, z))

, a FO, a Guarded fragment Modal logic na GF q + = q(x) dla stałej q ( φ) + = (φ + ) (φ ψ) + = (φ + ψ + ) ( φ) + = ( y(r(x, y) x(x = y φ + ))) transformacja q wynika z powyższych reguł

Nie w GF, a FO, a Guarded fragment Nie da się wyrazić w GF: Przechodniość: xyz(exy Eyz Exz) xy(exy z(eyz Exz)) Nie można powiedzieć, że wszystkie stany między x i z maja własność ϕ: y(x y y z ϕ(y))

, a FO, a Guarded fragment Spełnialność w GF Problem spełnialności GF jest 2EXPTIME-zupełny (podwójnie wykładniczy) To gorzej niż dla FO 2! (tam było NEXPTIME, dla ML to PSPACE) Tak jest, ponieważ mamy nieograniczona arność predyktów, bo: dla n-arnego predykatu i dwóch obiektów w dziedzinie mamy możliwości 2 2n Ale w większości konkretnych zastosowań arność jest ograniczona - dostajemy EXPTIME-zupełny

Spis treści, a FO, a Guarded fragment 1 Definicja Model Checking Spełnialność 2, a FO Zamiana na FO Złożoność System aksjomatów 3, a Guarded fragment

, a FO, a Guarded fragment Guarded fixed point logic mieliśmy zobaczyć, co się stanie po dodaniu punktów stałych dostaniemy logikę, do której można zamapować rachunek µ

, a FO, a Guarded fragment Guarded fixed point logic W - k-arna relacja zmiennych x = x 1,... x k - k-krotka zmiennych ψ(w, x) - formuła w GF, w której W występuje tylko pozytywnie i nie w dozorach i nie zawiera żadnych wolnych zmiennych oprócz x Możemy zbudować formuły: [LFP Wx. ψ] (x) [GFP Wx. ψ] (x)

, a FO, a Guarded fragment Dla każdej struktury U, formuła [LFP Wx. ψ ( W, x)] (a) jest prawdziwa wtw gdy a mależy do najmniejszrgo punktu stałego operatora: ψ U : W ψ U (W ) := {a A k. U = ψ(w, a)} Analogicznie dla GFP.

Przykład, a FO, a Guarded fragment xyfxy xy(fxy xfyx) xy(fxy [LFPWx. y(fyx Wy)](x)) Co to jest?

Przykład, a FO, a Guarded fragment xyfxy xy(fxy xfyx) xy(fxy [LFPWx. y(fyx Wy)](x)) istnieje F-krawędź i każda z F-krawędzi może być rozszerzona do nieskończonej ścieżki każdy wierzchołek x F-krawędzi i jest najmniejszym punktem stałym operatora W {w : każdy F-poprzednik w jest w W } lfp to wierzchołki, które maja skończenie wiele F-poprzedników to oznacza, że F się nie cykli ta formuła ma tylko nieskończone modele

Przykład, a FO, a Guarded fragment ta formuła ma tylko nieskończone modele czy to znaczy, że jest nierozstrzygalna? Twierdzenie Problem spełnialności guarded fixed point logic jest rozstrzygalny i 2EXPTIME-zupełny. Dla -formuł, których symbole relacyjne maja ograniczona arność problem spełnialności jest EXPTIME-zupełny. (...tak jak rachunku µ)

, a FO, a Guarded fragment Inna własność drzewiasta Dlaczego dostajemy taka dobra złożoność? Formuła w GFP ma własność drzewa małej szerokości. Struktura ma k szerokość-drzewowa, jeśli: może być pokryta przez podstruktury wielkości co najwyżej k + 1, które razem tworza drzewopodobna formę (zazębiajac się nawzajem).

, a FO, a Guarded fragment k szerokość-drzewowa Struktura U ma k szerokość-drzewowa, jeśli: jeśli istnieje drzewo T oraz dla każdego wierzchołka v drzewa T podstruktura F(v) U o co najwyżej k + 1 elementach taka, że: U = F(v) v T dla każdego elementu a struktury U, zbiór wierzchołków v takich, że a F(v) jest połaczony (czyli to poddrzewo T )

, a FO, a Guarded fragment k szerokość-drzewowa cd. dlaczego k+1 struktury? drzewa maja szerokość 1 cykle maja szerokość 2 ( triangulacja okręgu)

, a FO, a Guarded fragment w ML nie można wyrazić własności: coś zachodzi dla wszystkich stanów. Nie ma nieskończonego kwantyfikowania nie ma rekursji ale jest to logika mocno rozstrzygalna nawet po rozszerzeniu do CTL i rachunku µ

, a FO, a Guarded fragment Tablica: Złożoności język model checking spełnialność ML O( M φ ) PSPACE-zupełny FO PSPACE-zupełny nierozstrzygalny FO 2 O( M 2 φ ) NEXPTIME M rst O( M φ ) NP-zupełny CTL EXPTIME µ - EXPTIME FP 2 NP co NP nierozstrzygalny GF (2)EXPTIME (2)EXPTIME