Instrumenty finansowe dla sfinansowania wkładu własnego projektów UE
Agenda Definicja łączenia funduszy unijnych z PPP Prace JASPERS Kryteria decyzji Kwestie kluczowe Opcje łączenia funduszy unijnych i PPP Harmonogram projektu Przykłady projektów łączonych
Łączenie funduszy UE z PPP Połączenie funduszy UE oraz PPP jako struktur finansowania jednego projektu inwestycyjnego Projekt finansowany w ten sposób podlega jednocześnie regułom PPP oraz wytycznym dot. Funduszy Europejskich Z punktu widzenia PPP, fundusze UE zastępują określoną część udziału finansowego strony publicznej Z punktu widzenia funduszy UE, fundusze partnera prywatnego lub strony publicznej stanowią krajowy wkład własny
Podejście Komisji Europejskiej Bardziej efektywne wykorzystanie funduszy w większej ilości projektów poparcie Komisji Europejskiej Dla duŝych projektów (powyŝej 200 mln euro) W Polsce w przygotowaniu W Europie niewiele projektów, głównie w sektorze transportowym Trwające prace nad promocją łączenia funduszy z PPP: Identyfikacja róŝnych modeli finansowania Bariery i kwestie do rozwiązania
Prace JASPERS nad promocją łączenia funduszy UE z PPP Inicjatywa JASPERS wspólne przedsięwzięcie Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz Komisji Europejskiej Trwające prace nad promocją łączenia funduszy z PPP: Identyfikacja róŝnych modeli finansowania Bariery i kwestie do rozwiązania Metody analizy łączonych struktur ZaangaŜowanie Komisji Europejskiej pod względem przygotowania wyjaśnień oraz nowych rozwiązań
Łączenie funduszy UE z PPP specyfika projektów Kalkulacja wysokości dofinansowania w zaleŝności od kosztów kwalifikowanych, tak jak w innych projektach unijnych Reguła N+2/N+3: Konieczność wydania pieniędzy w określonym okresie po otrzymaniu grantu i/lub zakończeniu okresu programowania (obecny: 2007-2013) DuŜe projekty wymagające decyzji Komisji Europejskiej Znaczące modyfikacje projektu (np. istotna zmiana warunków komercyjnych) wymagające zgody Komisji Europejskiej na modyfikację Przewidziane w polskich programach operacyjnych lub bez przeciwwskazań do zastosowania
Kiedy rozwaŝać połączenie funduszy UE z PPP Kryteria decyzji: Zapotrzebowanie na finansowanie dla projektu jest bardzo duŝe Dostępne fundusze unijne dla danego projektu Stopień zaawansowania projektu przed ogłoszeniem przetargu i/lub wnioskiem o dofinansowanie Harmonogram projekt przygotowany na początku okresu programowania Dostosowanie projektu do struktury PPP Dostępność najlepszych praktyk dla podobnych projektów (brak zwiększa konieczne nakłady na przygotowanie projektu) Analiza Value for Money oraz analiza kosztów i korzyści Blended Structures Comparator
Kwestie kluczowe dla projektów łączonych Łączyć naleŝy wtedy, kiedy analizy potwierdzają korzyści z łączenia, a jednocześnie spełnione są warunki formalne Zaczynamy rozwaŝać łączenie przed wykonaniem analiz (w studium wykonalności uwzględniona opcja wykorzystania funduszy unijnych lub odpowiednio opcja PPP) Kwestia pomocy publicznej nie zaleŝy od udziału lub stopnia udziału funduszy unijnych Dodatkowe kwestie do rozstrzygnięcia
Finansowanie prywatne jako koszt kwalifikowany Finansowanie prywatne koszt niekwalifikowany, w tym: koszt finansowania dłuŝnego zysk partnera prywatnego Do 50% całkowitego kosztu projektu (nakłady + eksploatacja + finansowanie) Dwie moŝliwości rozwiązania problemu: Zwiększenie wynagrodzenia dla partnera prywatnego (ze środków publicznych płatność od wykorzystania lub za dostępność, juŝ bez wykorzystania funduszy unijnych) Zwiększenie długości koncesji (w przypadku projektów przynoszących przychody do ponad 30 lat)
Analiza podatkowa kwestia VAT jako kosztu kwalifikowanego Beneficjent nie jest płatnikiem podatku VAT Komisja Europejska dotacja na wydatki inwestycyjne brutto Beneficjent płatność za fakturę z podatkiem VAT Wykonawca rozliczenie VAT Skarb Państwa Beneficjent jest płatnikiem VAT Komisja Europejska dotacja na wydatki inwestycyjne netto Beneficjent płatność za fakturę z podatkiem VAT Wykonawca zwrot VAT rozliczenie VAT Skarb Państwa
Projekty generujące przychody (1) Generowanie przychodów tylko, jeśli pochodzą one z opłat pobieranych od uŝytkowników Konieczność przygotowania dokładnej i ostroŝnej prognozy przychodów Z załoŝenia niŝsza efektywna stopa dofinansowania nakładów kapitałowych Jeśli przychody wystarczają na pokrycie kosztów operacyjnych i nakładów kapitałowych projektu, to otrzymanie dofinansowania jest niemoŝliwe Monitorowanie przychodów do 3 lat po końcu okresu programowania Kalkulacja luki finansowej
Projekty generujące przychody (2) ZDYSKONTOWANY PRZYCHÓD Z PROJEKTU* Luka Finans. Przychód Wydatki Inw. + Opex Rok 0 10 lat 20 lat 30 lat Koszty inwestycyjne (Rok 0 Inwestycja kapitałowa) ZDYSKONTOWANE KOSZTY OPERACYJNE PROJEKTU (Opex) * * Przychód netto = Przychód Koszty Operacyjne
Ryzyka charakterystyczne dla projektów łączonych Ryzyko nieotrzymania funduszy unijnych Ryzyko niedostatecznego przygotowania projektu Ryzyko wpływu dodatkowych ograniczeń na atrakcyjność projektu dla partnerów prywatnych i dla banków Ryzyko znaczących zmian w projekcie wymagających ponownej decyzji Komisji Europejskiej (np. step-in rights, czyli przejęcie projektu przez banki w przypadku upadłości partnera prywatnego) Ryzyko konieczności zwrotu funduszy unijnych Większość ryzyk ponoszonych przez stronę publiczną
Opcje włączania funduszy UE do PPP Finansowanie budowy przez sektor publiczny (z wykorzystaniem funduszy unijnych) Równoległe finansowanie nakładów kapitałowych (ringfencing) Grant kapitałowy dla partnera prywatnego partner prywatny beneficjentem funduszy Dofinansowanie do wynagrodzenia w okresie eksploatacji (opłata za dostępność) wydatkiem kwalifikowanym (problem n+2)
Koordynacja procesu PPP oraz wniosku o dofinansowanie Dwa procesy (przetarg PPP i wniosek o dofinansowanie) połączone na róŝnych etapach Kluczowe wspólne parametry Opisanie procesu PPP we wniosku Wpływ dostępności dofinansowania na zamknięcie finansowe i komercyjne Decyzja o dofinansowaniu konieczna do zamknięcia finansowego Dwie opcje: ZłoŜenie wniosku przed domknięciem komercyjnym ZłoŜenie wniosku po domknięciu komercyjnym Kryteria przetargu PPP niezaleŝne od obecności dofinansowania najlepsza value for money
Typ 1: Decyzja przed zamknięciem komercyjnym Typ 2: Decyzja po zamknięciu komercyjnym Studium wykonalności Prekwalifikacja w przetargu PPP Studium wykonalności Prekwalifikacja w przetargu PPP Ocena środowiskowa Przygotowanie wniosku o dofinansowanie ZłoŜenie wniosku do władz krajowych i Komisji Europejskiej Włączenie danych z wniosku Włączenie danych o PPP Dopasowanie wniosku oraz SIWZ Krótka lista partnerów PPP SIWZ na przetarg PPP Drugi etap przetargu PPP Komparator Sektora Publicznego Ocena środowiskowa Przygotowanie wniosku o dofinansowanie ZłoŜenie wniosku do władz krajowych i Komisji Europejskiej Włączenie danych z wniosku Włączenie danych o PPP Modyfikacja wniosku na podstawie rezultatów przetargu PPP Krótka lista partnerów PPP SIWZ na przetarg PPP Drugi etap przetargu PPP Wybranie najlepszej oferty Zamknięcie komercyjne Komparator Sektora Publicznego Przyznanie dofinansowania Wybranie najlepszej oferty Zamknięcie komercyjne Zamknięcie finansowe Przyznanie dofinansowania Zamknięcie finansowe
Decyzja przed zamknięciem komercyjnym (przykład uproszczonego harmonogramu) MIESIĄCE 1-3 4-6 7-9 10-12 13-15 16-18 19-21 22-24 25-27 28-30 31-33 34-36 Współfinansowanie Postępowanie Studium wykonalności Ocena oddz. na środow. Prekwalif. Wnios ek SIWZ Ocena krajowa i KE Drugi etap przetargu Decyzja o finansowaniu Zamk. komer. Zamknięcie finansowe
Decyzja po zamknięciu komercyjnym (przykład uproszczonego harmonogramu) MIESIĄCE 1-3 4-6 7-9 10-12 13-15 16-18 19-21 22-24 25-27 28-30 31-33 34-36 37-39 Współfinansowanie Studium wykonalności Ocena oddz. na środow Wniosek o dotacje Ocena krajowa i KE Postępowanie Prekwalif. SIWZ Drugi etap przetargu Zamk. komer Decyzja o finans. Zamknięcie finansowe
Przykłady łączenia PPP z funduszami unijnymi Wielka Brytania Actnow (telekomunikacja) Port Salford, Manchester West Lothian College Grecja Lotnisko w Atenach Obwodnica Aten Irlandia Szybki tramwaj Luas Oczyszczalnia ścieków w Dublinie Obwodnica Droghedy Portugalia- Most na rzece Tag Rumunia Wodociąg w Constantii Hiszpania i Francja połączenie kolejowe Perpignan-Figueras
Przykładowa struktura transakcji obwodnica Aten Unia Europejska Fundusze strukturalne Subsydia publiczne Rząd Grecji Umowa koncesji Przekazanie po zakończeniu koncesji Banki Komercyjne Spłata Sponsorzy & Egis Kapitał Dywidendy Attiki Odos Przychody Finansowanie Spłata EIB Budowa drogi Umowa o budowę Zapłata Umowa o eksploatację Zapłata Firmy budowlane Spółka operatorska Usługa Opłat UŜytkownicy Autor: Panos Kouros