WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT INSPEKCJI HANDLOWEJ 25-950 Kielce, ul. Sienkiewicza 76 tel. 041 366-19-41, fax 366-22-34 e-mail : wiih.kielce@pro.onet.pl ŻG- 0331-13/2010 Kielce dn. 20.10.2010r Informacja o wynikach kontroli przetworów mlecznych w kierunku ujawnienia konserwantów Kielce, październik 2010
Świętokrzyski Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Kielcach zgodnie z wytycznymi Prezesa U. O. K. i K. Departament Inspekcji Handlowej w Warszawie zawartymi w programie DIH-81-8(1)/10/GS oraz pismem z dnia 02. 08.2010 r. DIH-69-32(2)/10/KG, w III kwartale 2010 roku przeprowadził ogółem 5 kontroli w zakresie jakości przetworów mlecznych w kierunku ujawnienia konserwantów oraz dodatkowo zafałszowania serów dojrzewających i masła extra produkcji firmy MASMAL z Warlubia. Kontrolą objęto : -1 hurtownię - 3 sklepy należące do sieci handlowych - 1 sklep w grupie pozostałe sklepy Ustalenia kontroli wg zagadnień tematycznych przedstawiają się następująco : I. Ocena jakości przetworów mlecznych w odniesieniu do deklaracji producenta zamieszczonej w oznakowaniu produktu a) Pod względem cech organoleptycznych i parametrów fizykochemicznych oceniono ogółem 10 partii wartości 1469 zł, przetworów mlecznych oznaczonych jako bez konserwantów, nie zawiera konserwantów i sztucznych barwników lub w składzie których nie wykazywano zawartości tych substancji, w tym: - 6 partii serów twarogowych wartości 997 zł, - 3 partie napojów mlecznych fermentowanych wartości 348 zł, - 1 partię mleka spożywczego pasteryzowanego wartości 124 zł ponadto: - 1 partię sera dojrzewającego wartości 117 zł- w kierunku zafałszowania tłuszczem roślinnym Uzyskane wyniki analiz, w odniesieniu do oznaczeń na opakowaniach jednostkowych oraz przepisów rozporządzeń Rady (WE) Nr 1234/2007 i Komisji (WE) Nr 273/2008 dały podstawę do zakwestionowania: - partii 9 kg sera dojrzewającego wartości 117 zł, według przepisów rozporządzenia Rady (WE) Nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych ( rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku )- ze względu na obecność tłuszczu roślinnego co świadczy o jego zafałszowaniu. Partię zafałszowanego tłuszczem roślinnym sera Gouda oferował do sprzedaży w promocyjnej cenie 12,99 zł/kg, jeden ze sklepów w Kielcach 2
a) Nie stwierdzono konserwantów w produktach oznakowanych jako Bez konserwantów, lub w składach których producenci nie wykazywali dodatku konserwantów. Ze względu na brak możliwości badawczych tutejszego laboratorium, nie sprawdzono prawidłowości deklaracji Nie zawiera sztucznych barwników w napojach mlecznych, z taką informacją na opakowaniach. Pod względem cech organoleptycznych i parametrów chemicznych takich jak zawartość tłuszcz, białka, spełniały one również deklarowane w oznakowaniu wymagania jakościowe. b) Z ocenionych w zakresie zgodności masy netto deklarowanej z rzeczywistą 24 opakowań jednostkowych przetworów mlecznych, wszystkie posiadały masy netto zgodne z deklarowanymi. II. Ocena prawidłowości oznakowania W zakresie prawidłowości oznakowania opakowań jednostkowych oceniono ogółem 31 partii przetworów mlecznych wartości 4052 zł., kwestionując sposób oznakowania 13 partii wartości 255 zł serów dojrzewających, ze względu na: brak oznaczenia co do: pełnej nazwy sera, składu, nazwy i adresu producenta, daty minimalnej trwałości, warunków przechowywania- co dotyczyło 11 partii wartości 103 zł, sprzedawanych w systemie samoobsługowym, serów porcjowanych i paczkowanych przez sklepy, brak określenia najlepiej spożyć przed, poprzedzającego zamieszczoną datę ważności ( zamieszczono jedynie informację o treści: Data jest jednocześnie numerem partii produkcyjnej )- co dotyczyło sera GOUDA nieczytelna data ważności na bloku sera Gouda, którego etykieta uległa uszkodzeniu w trakcie składowania w sklepie. Sery bez wymaganych oznaczeń, przedsiębiorcy dobrowolnie wycofywali z obrotu handlowego. III. Warunki przechowywania - zgodność z obowiązującymi przepisami i zaleceniami producentów. W skontrolowanej sklepach, przetwory mleczne przechowywane były w prawidłowych warunkach z zachowaniem temperatury określonych na opakowaniach przez producentów a stan ich opakowań jednostkowych nie budził zastrzeżeń. IV. Przestrzeganie postanowień art. 59 ust. 4 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. Nr 171, poz. 1225 ze zm.), dotyczącego przechowywania i udostępniania na żądanie organów urzędowej kontroli żywności orzeczeń lekarskich wydawanych osobom bezpośrednio stykającym się z żywnością. 3
W sklepach objętych kontrolą, zatrudniony personel posiadał aktualne orzeczenia lekarskie do celów sanitarno epidemiologicznych. V. Identyfikacja kontrolowanego przedsiębiorcy zakres i rodzaj prowadzonej działalności oraz rejestracja i zatwierdzenie zakładu. Z przedłożonych dokumentów wynika, że objęte kontrolą podmioty gospodarcze prowadzą działalność zgodnie z wpisami do Krajowego rejestru Sądowego lub zaświadczeniami o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej oraz są zatwierdzone przez służby sanitarne. VI. Inne nieprawidłowości stwierdzone w toku przeprowadzonych kontroli. 1. Nieprzestrzeganie obowiązujących przepisów w zakresie uwidaczniania cen tj. - brak wywieszek cenowych na oferowane do sprzedaży produkty, - rozbieżności między cenami uwidocznionymi na produktach a stosowanymi. 2. Nieprawidłowości w zakresie ekspozycji towarów i informacji uwidocznionych dla klientów przez sklep tj. - uwidocznienie dla klientów nazwy Ser Świętokrzyski dla produktu pod nazwą Świętokrzyski. Produkt spożywczy z dodatkiem tłuszczu roślinnego zawierającego swym składzie 35 procent tłuszczu roślinnego i 10 procent tłuszczu mlecznego i eksponowanie go do sprzedaży razem z serami. VII. Ustalenia dotyczące pisma DIH-69-32(2)/10/KG W 3 kontrolowanych jednostkach zakres tematyczny rozszerzono o sprawdzenie występowania wskazanych w piśmie produktów tj. Produktu seropodobnego GOUDA PLUS oraz sera gouda i masła ekstra 82% tłuszczu, W jednym ze sklepów oceniono partię 9 kg sera z partii 251, 14 kg. Analiza laboratoryjna wykonana w Laboratorium Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Kielcach wykazała zawartość tłuszczu roślinnego w przedmiotowym serze, co świadczy o jego zafałszowaniu. Partię zafałszowanego tłuszczem roślinnym sera oferował do sprzedaży market w promocyjnej cenie 12,99 zł/kg. Skierowano wystąpienie pokontrolne do producenta kwestionowanego sera, informujące o naruszeniu obowiązujących przepisów prawa i wnioskiem o wyeliminowanie powyższych nieprawidłowości Wystąpienie przekazano do wiadomości właściwego miejscowo inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. VIII. Działania podjęte przez Inspekcję Handlową. Materiały z przeprowadzonych kontroli dały podstawę do: 4
wydanie decyzji administracyjnej związanej z nałożeniem kary pieniężnej w kwocie 4500 zł., z art. 40 a ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.), wobec kontrolowanych nałożenia 2 mandatów na łączną kwotę 250 zł za wykroczenie z art. 137 1 KW i 136 2 KW, skierowania wystąpień pokontrolnych - do jednostek nadrzędnych i właścicieli 3 pisma, - do producenta zakwestionowanych ze względu na niewłaściwą jakość i oznakowanie sera dojrzewającego, przesyłając je do wiadomości właściwego miejscowo Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych- 1 pismo P O D S U M O W A N I E : Z ustaleń kontroli wynika, że proceder fałszowania przetworów tłuszczem obcym jest nadal uprawiany i wynika najczęściej z dążenia do obniżania kosztów produkcji. Często więc, pod szyldem PROMOCJA sprzedaje się produkty zafałszowane, o niewłaściwych parametrach jakościowych, oznakowane w sposób wprowadzający w błąd nabywcę co do faktycznego jego składu. Nie stwierdzono co prawda obecności konserwantów w badanych produktach nie mniej jednak celowe jest stałe prowadzenie kontroli w tym zakresie, z rozszerzeniem analiz w kierunku wykrywania obecności innych substancji dodatkowych jak np. sztucznych barwników w przetworach mlecznych, które są powszechnie spożywane również przez małe dzieci. Z tego też względu zasadne jest kontynuowanie przez Inspekcję Handlową kontroli przetworów mlecznych w szerokim zakresie. Załączniki szt. 1 zestawienie tabelaryczne Zatwierdził Naczelnik Wydziału ŻG Stanisław Magdziarz Opracowanie: st. spec. Jadwiga Tworek 5