Innowacje pedagogiczne - z teorii i praktyki Jadwiga Mielczarek j.mielczarek@womczest.edu.pl
Kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2013/2014 1. Wspieranie rozwoju dziecka młodszego w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego 4. Kształcenia uczniów niepełnosprawnych w szkołach ogólnodostępnych 2
Podstawa prawna: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty art. 22 ust.2 pkt 6 oraz art. 41 ust.1 pkt 3 (Dz. U. 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002r. Nr 56, poz. 506 z późn. zm.)
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 sierpnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły placówki ( Dz. U. Nr 176 poz. 1051) 4
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002r. Nr 56, poz. 506 z późn. zm) 1.1 Innowacją pedagogiczną, zwaną dalej "innowacją", prowadzoną w publicznych szkołach i placówkach, zwanych dalej "szkołami", są nowatorskie rozwiązania programowe, organizacyjne lub metodyczne, mające na celu poprawę jakości pracy szkoły. 3.Innowacje i eksperymenty nie mogą prowadzić do zmiany typu szkoły.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002r. Nr 56, poz. 506) z późn. zm) 2.1 Innowacja lub eksperyment może obejmować wszystkie lub wybrane zajęcia edukacyjne, całą szkołę, oddział lub grupę.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002r. Nr 56, poz. 506) z późn. zm) 2.2. Rozpoczęcie innowacji lub eksperymentu jest możliwe po zapewnieniu przez szkołę odpowiednich warunków kadrowych i organizacyjnych, niezbędnych do realizacji planowanych działań innowacyjnych i eksperymentalnych
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002r. Nr 56, poz. 506) z póź. zm) 2.3. Innowacje lub eksperymenty, wymagające przyznania szkole dodatkowych środków budżetowych, mogą być podjęte po wyrażeniu przez organ prowadzący szkołę pisemnej zgody na finansowanie planowanych działań.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002r. Nr 56, poz. 506) z późn. zm) 2.4. Rekrutacja do szkół lub oddziałów, w których jest prowadzona innowacja lub eksperyment, odbywa się na zasadzie powszechnej dostępności. 2. 5. Udział nauczycieli w innowacji lub eksperymencie jest dobrowolny.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002r. Nr 56, poz. 506) z póź. zm) 3. Innowacje i eksperymenty nie mogą naruszać uprawnień ucznia do bezpłatnej nauki, wychowania i opieki w zakresie ustalonym w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, a także w zakresie uzyskania wiadomości i umiejętności niezbędnych do ukończenia danego typu szkoły oraz warunków i sposobu przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów, określonych w odrębnych przepisach.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002r. Nr 56, poz. 506) z późn. zm) 4.1 Uchwałę w sprawie wprowadzenia innowacji w szkole podejmuje rada pedagogiczna. 2. Uchwała w sprawie wprowadzenia innowacji może być podjęta po uzyskaniu: 1) zgody nauczycieli, którzy będą uczestniczyć w innowacji, 2) opinii rady szkoły, 3) pisemnej zgody autora lub zespołu autorskiego innowacji na jej prowadzenie w szkole, w przypadku gdy założenia innowacji nie były wcześniej opublikowane
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002r. Nr 56, poz. 506) z późn. zm) 4.ust 3 Uchwałę rady pedagogicznej w sprawie wprowadzenia innowacji wraz z opisem jej zasad oraz opinią rady szkoły i zgodą autora lub zespołu autorskiego innowacji, o której mowa w ust. 2 pkt 3, dyrektor szkoły przekazuje kuratorowi oświaty i organowi prowadzącemu szkołę.
Procedura zgłaszania innowacji pedagogicznej Śląskiemu Kuratorowi Oświaty Karta Informacyjna nr 11 www.kuratorium.katowice.pl BIP Przyjmowanie i załatwianie spraw
KURATORIUM OŚWIATY W KATOWICACH ul. Jagiellońska 25, 40-032 Katowice tel.032/20 77 777 (Informacja ŚL.U W) email: kancelaria @kuratorium.katowice.pl KARTA INFORMACYJNA NR 11 Rodzaj sprawy: zgłoszenie innowacji pedagogicznej 1. Podstawa prawna. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz.U. nr 56, poz. 506, z późn. zm.). 2. Termin zgłoszenia i wymagane dokumenty. Zgodnie z 4 ust.3 ww. rozporządzenia dyrektor szkoły przekazuje następującą dokumentację: 3. Opłata. a) kartę zgłoszenia innowacji pedagogicznej załącznik nr 1 do niniejszej karty informacyjnej, b) opis zasad innowacji, c) uchwałę rady pedagogicznej w sprawie wprowadzenia innowacji, d) zgodę nauczycieli, którzy będą uczestniczyć w innowacji, e) opinię rady szkoły, jeśli w szkole działa rada szkoły, f) pisemną zgodę autora lub zespołu autorskiego innowacji na jej prowadzenie w szkole, w przypadku gdy założenia innowacji nie były wcześniej opublikowane, g) pisemną zgodę organu prowadzącego na finansowanie planowanych działań w przypadku innowacji wymagającej przyznania szkole dodatkowych środków budżetowych. Nie dotyczy. 14
6. Termin i sposób załatwienia Termin przewidziany przepisami ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 r. nr 98, poz.1071, z późn. zm.) do 1 miesiąca; w przypadku konieczności uzupełnienia dokumentacji przez wnioskodawcę do 2 miesięcy. Jeżeli przedłożona dokumentacja spełnia wymagania określone w karcie zgłoszenia innowacji, a planowana do wdrożenia innowacja nie narusza przepisów rozporządzeń, o których mowa w niniejszej karcie, wówczas zostaje wpisana do wykazu innowacji pedagogicznych prowadzonego przez Kuratorium Oświaty w Katowicach. Jeśli innowacja pedagogiczna narusza przepisy prawa, wówczas dyrektor szkoły otrzymuje zalecenia dostosowania innowacji do przepisów prawa. 15
9.Inne informacje. Kartę zgłoszenia innowacji podpisuje dyrektor szkoły/placówki. Kserokopie dokumentów za zgodność z oryginałem potwierdza dyrektor szkoły. Prowadzone innowacje pedagogiczne nie mogą powodować, między innymi: a) zmiany typu szkoły - 1 ust. 3 ww. rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej przez publiczne szkoły i placówki, 16
b) naruszenia zasady powszechności dostępu uczniów do nauki - 2 ust. 4 ww. rozporządzenia. c) naruszenia uprawnień ucznia do bezpłatnej nauki, wychowania i opieki w zakresie ustalonym w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, a także w zakresie uzyskania wiadomości i umiejętności niezbędnych do ukończenia danego typu szkoły oraz warunków i sposobu przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów określonych w odrębnych przepisach - 3 ww. rozporządzenia, d) przekroczenia limitu tygodniowego wymiaru godzin zajęć edukacyjnych, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych. 17
Kuratorium Oświaty w Katowicach Nie wszystkie zmiany zmierzające do podnoszenia jakości pracy szkoły są innowacyjne i nie wymagają zgłoszenia Śląskiemu Kuratorowi Oświaty. Nauczyciel ma prawo do swobody stosowania takich metod nauczania i wychowania, jakie uważa za najwłaściwsze - art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2003r. nr 118, poz. 1112 z późn. zm.). Organizowanie procesu edukacyjnego w oparciu o dostępne i opisane w literaturze pedagogicznej metody pracy, wynika z autonomii nauczyciela i nie wymaga zgłoszenia kuratorowi oświaty.
Upowszechnianie przykładów dobrych praktyk - innowacje pedagogiczne 19
Miejsce wdrożenia innowacji: MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 16 W CZĘSTOCHOWIE 20
Miejskie Przedszkole nr 16 w Częstochowie TYTUŁ INNOWACJI ZABAWY Z JĘZYKIEM ANGIELSKIM W PRZEDSZKOLU RODZAJ INNOWACJI: innowacja o charakterze organizacyjnym, programowym, metodycznym. Czas trwania innowacji: październik 2012r - maj 2013 roku 21
CEL GŁÓWNY INNOWACJI: Miejskie Przedszkole nr 16 w Częstochowie Zainteresowanie dzieci nauką języka angielskiego oraz stworzenie przyjaznej atmosfery dającej dziecku radość z zabawy w języku obcym. TREŚCI PROGRAMOWE: Innowacja oparta jest na programie Program nauczania języka angielskiego w przedszkolu Autor: Ewa Skiba, Anna Wieczorek Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 2003 22
Miejskie Przedszkole nr 7 w Częstochowie TYTUŁ INNOWACJI : Droga do odpowiedzialności, samodzielności i współpracy RODZAJ INNOWACJI: innowacja o charakterze programowym, metodycznym Czas trwania: 01.09.2012r.- 30.06.2014r. 23
CEL GŁÓWNY INNOWACJI: Miejskie Przedszkole nr 7 w Częstochowie rozwijanie u dzieci inicjatywy, samodzielności oraz odpowiedzialności za swe decyzje w działaniu jak i myśleniu 24
Miejskie Przedszkole nr 7 w Częstochowie Dostosowanie tempa nauki do rzeczywistych możliwości dziecka. Kształtowanie wiary we własne siły, umiejętności polegania na sobie. Rozwijanie inicjatywy i samodzielności w działaniu jak i myśleniu. Inspirowanie do twórczych poszukiwań najlepszych i najprostszych rozwiązań. Kształtowanie odpowiedzialności za wykonanie podjętego zadania. Wdrożenie do samodzielnego podejmowania przydzielonych dziecku zadań. Kształtowanie wrażliwości moralnej i właściwych postaw społecznych. Rozumienie potrzeby poszanowania drugiego człowieka, jego odmienności i indywidualności. Kształtowanie w sobie poczucie odpowiedzialności za siebie i innych. Uświadamianie sobie konieczności ponoszenia konsekwencji swoich czynów 25
Miejskie Przedszkole nr 7 w Częstochowie Wdrażanie planu daltońskiego oparte jest na ideach Helen Parkhurst oraz interpretacjach późniejszych kontynuatorów, głównie holenderskich. Realizacja innowacji zbiegła się z procesem certyfikacji, której efektem końcowym jest uzyskanie Certyfikatu Przedszkola Daltońskiego. W październiku 2012r. przedszkole otrzymało pre- certyfikat 26
Miejskie Przedszkole nr 7 w Częstochowie publikacja artykułów na stronie internetowej przedszkola Edukacja daltońska w MP 7 (2011, Odulińska, T., Mazur, M., Młyńczak, M., Szewczyk, M.) http://mp7czest.szkolnastrona.pl/index.php?p= sd&idg=zt,89&id=7&action=show, 27
Tablica zadań porządkowych 28
prawa i lewa ręka nauczyciela Są to koordynatorzy zadań porządkowych, choć do ich obowiązków należy również czuwanie nad realizacją tygodniowych zadań do realizacji przez dzieci w dowolnie wybranym przez nie momencie umieszczonym na tablicy zadań, pomoc innym kolegom 29
Tablica zadań - pozwala na proste przedstawienie wizualne zadań do samodzielnego wykonania w dowolnie wybranym przez dziecko czasie w ciągu tygodnia. 30
Wykaz innowacji www.kuratorium.katowice.pl Kształcenie innowacje i eksperymenty 31
Dziękuję za uwagę Jadwiga Mielczarek j.mielczarek@womczest.edu.pl 32