KARTA PRZEDMIOTU Kod przedmiotu POpWych Pedagogika opiekuńczo - w języku polskim Nazwa przedmiotu wychowawcza w języku angielskim Childcare education USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW Kierunek studiów Praca socjalna Forma studiów Poziom studiów Profil studiów Stacjonarne studia I stopnia licencjackie praktyczny Specjalność Profilaktyka społeczna z interwencją kryzysową Jednostka prowadząca przedmiot Osoba odpowiedzialna za przedmiotkoordynator przedmiotu Termin i miejsce odbywania zajęć Status przedmiotu/przynależność do modułu Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Imię i nazwisko Alicja Skibicka - Piechna Kontakt alicjaski@poczta.fm Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji zajęcia w pomieszczeniu dydaktycznym Wydziału Nauk semestr czwarty Humanistycznych i Społecznych OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZEDMIOTU Moduł specjalnościowego Język owy Semestry, na których realizowany jest przedmiot Wymagania wstępne Język polski czwarty Znajomość podstawowych pojęć i teorii pedagogicznych 1
Formy zajęć Liczba godzin Wykład rok II Sem estr IV/ 30 Sposób realizacji zajęć Sposób zaliczenia zajęć Metody dydaktyczne Przedmioty powiązane/moduł Wykaz literatury Podstawowa Uzupełnia jąca FORMY, SPOSOBY I METODY PROWADZENIA ZAJĘĆ ćwiczeni a lektorat konwers atorium seminari um ZP PZ Samoks ztałceni e- ZBUN r s r s r s r s r S r s r s II 2 godziny tygodniowo Zaliczenie na ocenę IV/ 1 METODY DYDAKTYCZNE informacyjny konwersatoryjny praca z tekstem dyskusje Metodyka opiekuńczo wychowawcza w pieczy zastępczej Prawo rodzinne i opiekuńcze Pedagogika społeczna Psychologia społeczna Dąbrowski Z, Pedagogika opiekuńcza w zarysie, cz.i i II, Olsztyn 2006. Dąbrowski Z, Kulpiński F., Pedagogika opiekuńcza historia, teoria, terminologia, Olsztyn 2000. Jundziłł E., Pawłowska r., (red.), Pedagogika opiekuńcza. Przeszłość teraźniejszość przyszłość, Gdańsk 2008. Kelm A., Węzłowe problemy pedagogiki opiekuńczej, warszawa 2000. Kępski Cz. (red.), Opieka i wychowanie w rodzinie, Lublin 2003. Gajewska G., Pedagogika opiekuńcza i jej metodyka, Zielona Góra 2004 Olearczyk T. E., Sieroctwo i osamotnienie. Pedagogiczne problemy kryzysu współczesnej rodziny, Kraków 2008 Węgierski Z., Opieka nad dzieckiem osieroconym. Teoria i praktyka, Toruń 2006 Wosik Kawala D., Rodzinne i instytucjonalne środowiska opiekuńczo wychowawcze, Lublin 2012 Kawula S. Pedagogika rodziny, Toruń 1997 Maciaszkowa J., Z teorii i praktyki pedagogiki opiekuńczej, Warszawa 1991 Badora S. Marzec D., System opieki kompensacyjnej w zjednoczonej Europie, Kraków 2002 Badora S., Z zagadnień pedagogiki opiekuńczej, Tarnobrzeg 2009 Pyrzyk I, Wprowadzenie do pedagogiki opiekuńczej, Włocławek 2006 Aktualne akty prawne dotyczące problematyki op. wych. 2
Artykuły z czasopism: Problemy Opiekuńczo Wychowawcze, Praca Socjalna CELE, TREŚCI I EFEKTY KSZTAŁCENIA Cele przedmiotu (ogólne, szczegółowe) Efekty (kody) W01 Treści programowe Suma Forma zajęć Temat Liczba liczby godzin godzin Pojęcie i przedmiot pedagogiki opiekuńczej. Podstawowe funkcje pedagogiki opiekuńczej. Związek pedagogiki opiekuńczej z pedagogika społeczną, ogólną i specjalna. Opieka międzyludzka i jej właściwości. Geneza i różne interpretacje pojęcia opieka. Opieka i jej składniki. Charakterystyka opieki międzyludzkiej. Opieka a pomoc. Zakresy opieki. Struktura opieki. Podstawowe elementy struktury opieki. Potrzeby ponadpodmiotowe podopiecznego pojęcie, czynniki, uwarunkowania, klasyfikacja, diagnozowanie. Klasyfikacja form opieki. Metody opieki. Pojęcie i klasyfikacja. Charakterystyka podstawowych grup metod. Postawy i czynności opiekuńcze. Zasady opieki wychowawczej. Stosunek opiekuńczy. Charakterystyka stosunku opiekuńczego. Typy i rodzaje stosunków opiekuńczych. Proces opieki międzyludzkiej. Wyznaczniki i podstawowe zmienne ewolucyjnego procesu opieki. Struktura procesu opiekuńczego. Funkcje opieki międzyludzkiej. Funkcja regulacyjna jako podstawowe zadanie opieki. Opieka a wychowanie. Normy opiekuńczości. Wybrane systemy wychowania przez opiekę. 2w 3ćw 2w 3ćw 3
Wychowanie opiekuńcze w szkole. Funkcje i zakres opieki w szkole. Realizacja wychowania opiekuńczego w środowisku szkolnym. 2W 3Ćw Realizacja funkcji opiekuńczej w rodzinie o zróżnicowanej strukturze: rodzina niepełna, samotne macierzyństwo, samotne ojcostwo, rodzina rozbita, rodzina wielodzietna, rodzina o modelu 2+1, euro sieroctwo. Rodzina w polskim systemie opieki. 2W 2 Model placówki opiekuńczo wychowawczej aspekt organizacyjny, prawny i pedagogiczny. Rodzinne i instytucjonalne formy opieki nad dzieckiem zastępujące opiekę rodzinną - aktualne przepisy prawne. Rodzinne formy opieki całkowitej nad dzieckiem zastępujące opiekę w rodzinie (rodzina adopcyjna, rodzina zastępcza, RDD, wioski dziecięce) 2W 3ćw Instytucjonalne formy opieki całkowitej (placówka socjalizacyjna, placówka interwencyjna, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, młodzieżowe ośrodki wychowawcze) Formy opieki częściowej, dzielonej z rodziną (świetlica szkolna, świetlica środowiskowa, świetlica środowiskowa, żłobek, przedszkole). Formy opieki paliatywnej hospicjum. Formy opieki długoterminowej zakład opiekuńczo leczniczy. Formy opieki społecznej dom pomocy społecznej, usługi opiekuńcze. 2W 3Ćw Łącznie: 30W/ 1 Ćw Efekty 4
symbol W01 Student, który zaliczył przedmiot w zakresie WIEDZY Ma podstawowa wiedzę z zakresu pedagogiki opiekuńczo wychowawczej, miejscu w systemie nauk i relacjach do innych nauk, w tym w szczególności do nauk humanistycznych i społecznych w kontekście pracy socjalnej Zna podstawową terminologię z zakresu pedagogiki opiekuńczo wychowawczej i dyscyplin naukowych, właściwych dla pracy socjalnej, zorientowaną na zastosowania praktyczne Zna podstawową terminologię z zakresu pedagogiki opiekuńczo wychowawczej przydatna przede wszystkim dla pracy socjalnej Ma podstawową wiedzę o metodyce wykonywania zadań, normach i procedurach i dobrych praktyk stosowanych w pracy socjalnej i instytucjach ją realizujących. Odniesienie do efektów w obszarach w zakresie nauk humanistycznych i społecznych K_W01 K_ K_ K_ w zakresie UMIEJĘTNOŚCI Potrafi prognozować praktyczne skutki konkretnych zjawisk z zakresu opieki i wychowania z wykorzystaniem K_ standardowych metod i narzędzi właściwych dla pracy socjalnej Posiada umiejętność wykorzystania zdobytej wiedzy z zakresu pracy socjalnej, z uwzględnieniem wiadomości zdobytych w czasie praktyki zawodowej w placówkach opiekuńczo - wychowawczych Posiada podstawowe umiejętności organizacyjne o charakterze opiekuńczo wychowawczym pozwalające na planowanie i realizację zadań związanych z praca socjalną K_ K_ w zakresie KOMPETENCJI Potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych K_ zadania z zakresu pracy socjalnej Odniesienie do efektów zawartych w standardach przyg. do wykonywani a zawodu nauczyciela S1P_W01 H1P_W01 H1P_ H1P_W07 S1P_U04 S1P_U06 H1P_U04 S1P_ Realizacja efektów w poszczególnych formach symbol Student, który zaliczył przedmiot
w zakresie WIEDZY w ćw Lek konwers sem ZP PZ ZBUN W01 w zakresie UMIEJĘTNOŚCI w ćw Lek konwer sem ZP PZ ZBUN w zakresie KOMPETENCJI w ćw Lek konwer sem ZP PZ ZBUN Kryteria oceny osiągniętych efektów Studentom wyjaśnia się szczegółowe kryteria oceny, które są dostosowane do danej formy weryfikacji ( kolokwium, referatu, zadania domowego, dyskusji). Podkreśla się zasadnicze wymogi. Kryteria korespondują z efektami, które są weryfikowane. Obecność/frekwencja na zajęciach nie stanowi potwierdzenia żadnego efektu. na ocenę 3 na ocenę 3, na ocenę 4 na ocenę 4, na ocenę uzyskanie od 1% - 6% łącznej liczby punktów uzyskanie od 66% - 7% łącznej liczby punktów uzyskanie od 76% - 8% łącznej liczby punktów uzyskanie od 86% - 9% łącznej liczby punktów uzyskanie od 96% - 100% łącznej liczby punktów Metody oceny (F- formułująca, P- podsumowująca) Ocena formułująca odnosi się do procesu uczenia się, tj. formułowana jest w trakcie trwania semestru. Student otrzymuje informację zwrotną, nad czym musi jeszcze popracować, co uzupełnić, a co poprawić. Ocena podsumowująca odnosi się natomiast do efektu końcowego, produktu procesu uczenia się. Egzamin ustny Egzamin pisemny Projekt Kolokwium Zadania domowe Referat/ prezentacj a Sprawozdanie Dyskusje 6
F X X P X Metody weryfikacji efektów Studentom objaśnia się, w jaki sposób będzie przebiegała weryfikacja - przy zaliczeniu opisujemy sposób przeprowadzenia zaliczenia, czas, liczbę pytań, formę pytań, kryteria oceny; w przypadku pracy pisemnej: objętość, formę złożenia, literaturę, przypisy, zawartość). Efekty (symbole) Egzamin ustny Egzamin pisemny Projekt Kolokwium W01 Punkty ECTS Sprawozdan ie Referat/ prezentacja Inne BILANS PUNKTÓW ECTS - punkt ECTS oznacza 2-30 godzin pracy studenta w różnych formach, takich jak: uczestniczenie w zajęciach dydaktycznych, samodzielne przygotowywanie się do zaliczenia, samodzielna lektura, przygotowanie i prezentacja referatu, przygotowywanie się do zajęć, udział w konsultacjach. Obciążenie studenta Forma aktywności Studia stacjonarne Studia niestacjonarne Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym: W 1 Ćw 1 Konwersatorium Forma zajęć? Konsultacje przedmiotowe Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym: Przygotowanie się do zaliczenia. 2 Przygotowanie się do zajęć w tym studiowanie zalecanej literatury 2 Przygotowanie referatu/ prezentacji, dyskusji. 1 Przygotowanie do egzaminu. Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z całego nakładu pracy studenta 100 PUNKTY ECTS ZA PRZEDMIOT 4 7
8