BADANIA NAD ZWIĄZKAMI PIRYDYNY. III 1-2 ) O BEZPOŚREDNIM KARBOKSYLOWANIU 3-HYDROKSYPIRYDYNY. Halina BOJARSKA-DAHLIG i Tadeusz URBAftSKI

Podobne dokumenty
Identyfikacja wybranych kationów i anionów

Katedra Chemii Organicznej. Przemysłowe Syntezy Związków Organicznych Ćwiczenia Laboratoryjne 10 h (2 x5h) Dr hab.

Ćwiczenia nr 2: Stężenia

Ćwiczenie 5. Badanie właściwości chemicznych aldehydów, ketonów i kwasów karboksylowych. Synteza kwasu sulfanilowego.

WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW

PODSTAWY STECHIOMETRII

Synteza eteru allilowo-cykloheksylowego w reakcji alkilowania cykloheksanolu bromkiem allilu w warunkach PTC.

1 ekwiwalent 1,45 ekwiwalenta 0,6 ekwiwalenta

5. STECHIOMETRIA. 5. Stechiometria

I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO. Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty

) Sposób otrzymywania kwasu 2, 4-di-/1, 1-dimetylopropylo/fenoksyoctowego

WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW

SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA

Analiza anionów nieorganicznych (Cl, Br, I, F, S 2 O 3, PO 4,CO 3

* Publikacja X z cyklu Poszukiwanie nowych ehemoterapeutyków przeciwgruźliczych". ROCZNIKI CHEMII 27, 47 (1953)

009 Ile gramów jodu i ile mililitrów alkoholu etylowego (gęstość 0,78 g/ml) potrzeba do sporządzenia 15 g jodyny, czyli 10% roztworu jodu w alkoholu e

1 ekwiwalent 2 ekwiwalenty 2 krople

Piotr Chojnacki 1. Cel: Celem ćwiczenia jest wykrycie jonu Cl -- za pomocą reakcji charakterystycznych.

[1 a] Acetanilid LISTA PREPARATÓW. Odczynniki: anilina 15 g lodowaty kwas octowy 15 ml pył cynkowy 0.1 g węgiel aktywny 0.2 g

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII... DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje wojewódzkie

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1)

RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW.

Zadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami.

STĘŻENIA STĘŻENIE PROCENTOWE STĘŻENIE MOLOWE

wodny roztwór chlorku cyny (SnCl 2 ) stężony kwas solny (HCl), dwie elektrody: pręcik cynowy i gwóźdź stalowy, źródło prądu stałego (zasilacz).

8. MANGANOMETRIA. 8. Manganometria

2. Podczas spalania 2 objętości pewnego gazu z 4 objętościami H 2 otrzymano 1 objętość N 2 i 4 objętości H 2O. Jaki gaz uległ spalaniu?

ĆWICZENIE I - BIAŁKA. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami fizykochemicznymi białek i ich reakcjami charakterystycznymi.

PL B1. ADAMED SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Pieńków, PL BUP 20/06

REAKCJE W CHEMII ORGANICZNEJ

TRZYLETNIE STUDIA STACJONARNE I STOPNIA. specjalność CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW ZESTAW ĆWICZENIOWY NR 2

Odpowiedź:. Oblicz stężenie procentowe tlenu w wodzie deszczowej, wiedząc, że 1 dm 3 tej wody zawiera 0,055g tlenu. (d wody = 1 g/cm 3 )

ĆWICZENIE III. Reakcje charakterystyczne na węglowodory (alifatyczne, aromatyczne), alkohole, aldehydy i ketony

PL B1. POLITECHNIKA POZNAŃSKA, Poznań, PL BUP 24/09. JULIUSZ PERNAK, Poznań, PL OLGA SAMORZEWSKA, Koło, PL MARIUSZ KOT, Wolin, PL

Chemia Organiczna Syntezy

OTRZYMYWANIE KARBOKSYMETYLOCELULOZY

(57)1. Sposób wytwarzania nitrowych pochodnych

VIII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2015/2016

Z ZAGADNIEŃ OTRZYMYWANIA ŚRODKÓW CHWASTOBÓJCZYCH. VI. OTRZYMYWANIE 2-ARYLOOKSYETYLOAMIN I PEWNYCH ICH POCHODNYCH

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe

PREPARATYKA NIEORGANICZNA. Przykład 1 Ile kilogramów siarczanu(vi) żelaza (II) można otrzymać z 336 kg metalicznego żelaza?

XIV Konkurs Chemiczny dla uczniów gimnazjum województwa świętokrzyskiego. II Etap - 18 stycznia 2016

STĘŻENIA ROZTWORÓW. 2. W 100 g wody rozpuszczono 25 g cukru. Oblicz stężenie procentowe roztworu.

Ćwiczenie 50: Określanie tożsamości jonów (Farmakopea VII-IX ( )).

1. Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne

Ćwiczenie 3. Otrzymywanie i badanie właściwości chemicznych alkanów, alkenów, alkinów i arenów.

XXV KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW

Obliczanie stężeń roztworów

OBLICZANIE WYNIKÓW ANALIZ I

O OTRZYMYWANIU DWUACYLOHYDRAZYN Z ACYLOHYDRAZONOW * Tadeusz URBAŃSKI, Barbara SERAFINOWA i Lech STEFANIAK.

REAKCJE NITROZWIĄZKÓW ALIFATYCZNYCH. XI. O NOWEJ POCHODNEJ TETRAHYDROOKSAZYNY Z NITROMETANU, FORMALDEHYDU I BENZYLOAMINY*

O nitrowaniu fenylo-nitrometanu i o nowym izomerze trójniłrotoluenów.

OnwcaHo nojiynehme HOBŁIX npow3bo«hbix cajiwumjirmflpokcamobom KHCJIO- TŁI: flwauetmjiobofónpo3bo#noii M 5-6poMcaJinqjiJirnflpoKcaMOBOw KMCJIO-

Zakład Chemii Organicznej, Wydział Chemii UMCS Strona 1

substancje rozpuszczalne bądź nierozpuszczalne w wodzie. - Substancje ROZPUSZCZALNE W WODZIE mogą być solami sodowymi lub amonowymi

Ćwiczenie 1: Elementy analizy jakościowej

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH: SULFONOWANIE ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH

Protokół: Reakcje charakterystyczne cukrowców

KONKURS CHEMICZNY ETAP WOJEWÓDZKI 2011/2012

Obliczanie stężeń roztworów

XXII KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY 2014/2015

MECHANIZMY REAKCJI CHEMICZNYCH. REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE GRUP FUNKCYJNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH

Przykładowe zadania z rozdziałów 1 5 (Mol, Stechiometria wzorów i równań chemicznych, Wydajność reakcji i inne)

Kuratorium Oświaty w Lublinie ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2016/2017 ETAP TRZECI

CHEMIA SRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW

Ćwiczenie 2. Analiza jakościowa związków organicznych zawierających azot, siarkę oraz fluorowcopochodne.

Ć W I C Z E N I E. Analiza jakościowa

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY

KWAS 1,2-DIBROMO-2-FENYLOPROPIONOWY

Zadanie laboratoryjne

XI Ogólnopolski Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2018/2019. ETAP I r. Godz Zadanie 1 (10 pkt)

Zadanie: 2 (4 pkt) Napisz, uzgodnij i opisz równania reakcji, które zaszły w probówkach:

Synteza Cu(CH 3 COO) 2 H 2 O oraz (NH 4 ) 2 Ni(SO 4 ) 2 6H 2 O

?la<:iweu ni'eojdk.fotel. Jflw. Цадш.. 4, f ^ rv

REAKCJE AMIN AROMATYCZNYCH Z CYJANOGUANIDYNĄ. IX. OTRZYMYWANIE P-NAFTYLOAMIDYNOMOCZNIKA I JEGO REAKCJE Z AMINAMI

XXIII KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY 2015/2016

Fotochromowe kopolimery metakrylanu butylu zawierające pochodne 4-amino-N-(4-metylopirymidyn-2-ilo)benzenosulfonamidu i sposób ich otrzymywania

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW DOTYCHCZASOWYCH GIMNAZJÓW 2017/2018. Eliminacje szkolne

10. ALKACYMETRIA. 10. Alkacymetria

Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY

ALDEHYDY, KETONY. I. Wprowadzenie teoretyczne

Pierwiastki bloku d. Zadanie 1.

OTRZYMYWANIE POCHODNYCH KWASU FENYLOBURSZTYNOWEGO. I. OTRZYMYWANIE KWASÓW p-chlorowcofenylobursztynowych

Test z chemii do Liceum Akademickiego do profilu biologiczno-chemicznego 8 czerwca 2013 r., godz , czas: 60 minut

Arkusz zadań dla I roku Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Chemia II (semestr II)

Ćwiczenia laboratoryjne 2

POLITECHNIKA POZNAŃSKA,

Spis treści. Wstęp... 9

Chemia. 3. Która z wymienionych substancji jest pierwiastkiem? A Powietrze. B Dwutlenek węgla. C Tlen. D Tlenek magnezu.

Recykling surowcowy odpadowego PET (politereftalanu etylenu)

O NITROZWIĄZKACH ALIFATYCZNYCH. XXVIII. O POCHODNEJ 1,5-DWUAZABICYKLO (3,3,3) UNDEKANU i Z 1-NITROPROPANU, FORMALDEHYDU I AMONIAKU

PRACOWNIA ANALIZY ILOŚCIOWEJ. Analiza substancji biologicznie aktywnej w preparacie farmaceutycznym kwas acetylosalicylowy

Rozwiązania. dla produktu MN dla M = 3 dla N = 1. Stałą równowagi obliczamy z następującego wzoru:

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2012/2013 eliminacje rejonowe

Zakład Chemii Organicznej, Wydział Chemii UMCS Strona 1

Zadanie: 1 (1pkt) Zadanie: 2 (1 pkt)

6. ph i ELEKTROLITY. 6. ph i elektrolity

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII

Transkrypt:

ROCZNIKI CHEMli. 26, 158 (1952) BADANIA NAD ZWIĄZKAMI PIRYDYNY. III 1-2 ) O BEZPOŚREDNIM KARBOKSYLOWANIU 3-HYDROKSYPIRYDYNY Halina BOJARSKA-DAHLIG i Tadeusz URBAftSKI Stwierdzono, że 3-hydroksypirydyna m(qże pod wpływem dwutlenku węgla dać kwas 3-hydroksypikolinowy, bądź też 5-hydroksytpjkolinowy, zależnie od warunków reakcji. BH. IO yctahobjieho, HTO 3-OKcwnMpnflHH nop, peńctbhem yrjiekmcjiotm MO- XiCT ospasobatb, B 3aEHCHMOCTJ>I OT ycjiobmm peakl(hii 3-0KCMnHK0JIMHOByK> HJIM?KO 5-OKCW-nMKOJIMHOByiO KHCJIOTy It has been found that 3-hydroxypyridine subjected to the action of carbon dioxide forms 3-hydroxypicolinic acid or 5-hydroxypicolinic acid subject to the conditions of the reaction. Jak wiadomo, pozycja P w pirydynie odznacza się charakterem aromatycznym, dzięki czemu, np. 3-hydroksypirydyna ma własności fenolowe. Jeden z autorów pracy niniejszej zwrócił uwagę na to, że 3-hydroksypirydyna przyłącza formaldehyd dając 2-hydroksymetylo-3-hydroksypirydynę 1 ), czyli zachowuje się w sposób typowy dla fenoli (tzw. reakcja Lederera-Manasse). W dalszej pracy 2 ) autor rozszerzył to spostrzeżenie na 5-hydroksy-2-metylo-pirydynę. Z innych reakcji charakterystycznych dla fenoli i również dla 3-hydroksypirydyny warta zanotowania jest reakcja barwna z chlorkiem żelazowym lub z odczynnikiem Folin-Denis 3 ) oraz reakcja barwna z aminoantypiryną 4 ). Obserwacje te, jak również wzrastające zainteresowanie 3-hydroksypirydyną, jako substancją macierzystą witaminy BQ, skłania do dokładniejszego poznania własności tej substancji. W pracy niniejszej zbadaliśmy możliwość bezpośredniego karboksylowania 3-hydroksypirydyny dwutlenkiem węgla. W literaturze istnieje dotychczas jedna tylko praca tycząca się karboksylowania hydroksylowej pochodnej pirydyny. Mianowicie C z i c z i- babin i Kirsanow 5 ) wyjaśnili, że 2-hydroksypirydyna (a-pirydon) podlega karboksylowaniu dwutlenkiem węgla pod ciśnieniem 20 atm.,

Badania nad związkami pirydyny, 111. 159 tworząc kwas 2-hydroksypirydyno-5-karboksylowy (czyli 6-hydroksynikotynowy). Reakcję autorzy prowadzili albo klasycznym sposobem Kolbego, stosując sól sodową 2-hydroksypirydyny, albo w modyfikacji Marasseg o G ), działając dwutlenkiem węgla na mieszaninę 2-hydroksypirydyny z bezwodnym węglanem potasu. Autorzy nie podają uzyskiwanej wydajności, jedynie zaznaczają, że reakcja łatwo przebiega. Należało się spodziewać, że karboksylowanie 3-hydroksypirydyny będzie przebiegało z większą łatwością niż karboksylowanie 2-hydroksypirydyny dzięki wyraźniej szemu charakterowi fenolowemu 3-hydroksypirydyny. Substancję wyjściową 3-hydroksypirydynę otrzymaliśmy zasadniczo znaną metodą przez kolejne sulfonowanie pirydyny, wyodrębnianie soli amonowej kwasu 3-pirydynosulfonowego i stapianie soli amonowej z wodorotlenkiem potasu. Do metody tej wprowadziliśmy pewne ulepszenia, które umożliwiły osiągnięcie wydajności lepszych, niż opisane w literaturze. Sulfonowanie pirydyny przeprowadziliśmy w zasadzie metodą W u 1 f- f a 7 ), tj. używając rtęci albo tlenku rtęciowego, jako katalizatora. Stosując jednak 65% oleum w temp. do 280 osiągnęliśmy wydajność 75% teor. (w obliczeniu na wyodrębnioną następnie sól amonową kwasu 3-pirydylo-sulf ono wego). Stapianie tej soli amonowej z wodorotlenkiem potasu wykonano zgodnie z danymi Weidla i Murmanna 8 ). Stosując inny sposób wyodrębniania produktu 3-hydroksypirydyny podnieśliśmy wydajność do 80% teor. Działając suchym dwutlenkiem węgla na suchą sól sodową 3-hydroksypirydyny pod ciśnieniem atmosferycznym otrzymaliśmy niewielką ilość (do 8,6% teor.) kwasu 3-hydroksypikolinowego. Czynnikiem decydującym o wydajności jest, jak się okazało, szybkość podnoszenia temperatury w czasie reakcji, od temperatury pokojowej do 280. W przypadku powolnego, podnoszenia temperatury nie otrzymuje się w ogóle kwasu; natomiast szybkie podnoszenie temperatury sprzyja jego powstawaniu. Potwierdziłoby to hipotezę Schmitta 0 ), tyczącą się mechanizmu reakcji Kolbego. Tworzący się początkowo według Heintsche- 1 a 10 ) węglan fenylo-sodowy jest według Schmitta trwały w niższej temperaturze 120 130, a w razie powolnego podnoszenia temperatury ulega rozkładowi na CO2 i fenolan sodu, natomiast w razie szybkiego wzrostu temperatury (do 180 200 ) ulega przegrupowaniu, z utworzeniem salicylanu sodu.

160 H. Bojarska-Dahlig i T. Urbański Stosując w reakcji ciśnienie rzędu 40 atm. otrzymaliśmy z soli sodowej 3-hydroksypirydyny kwas 3-hydroksypikołinowy z wydajnością ok. 22% teor. W razie użycia soli potasowej grupa karboksylowa wstępuje w pozycję para do hydroksylowej i otrzymuje się kwas 5-hydroksypikolinowy z wydajnością ok. 24%, natomiast izomer orto (kwas 3-hydroksypikolinowy) występuje w produktach reakcji w ilości ok. 3% teor. Podniesienie temperatury reakcji z 230 do 240 nie powodowało całkowitego pominięcia izomeru orto z produktów, natomiast wydajność izomeru para zmniejszała się wielokrotnie. Najlepszą wydajność uzyskaliśmy stosując reakcję Kolbego w modyfikacji Marassego 6 ). Działając więc na 3-hydroksypirydynę dwutlenkiem węgla pod ciśnieniem ok. 40 atm. w obecności dużego nadmiaru (1,5 mola na 1 mol 3-hydroksypirydyny) węglanu potasu w temperaturze 215 otrzymaliśmy kwas 5-hydroksypikolinowy z wydajnością 85 87% teor. Izomer orto w tych warunkach nie tworzył się. Natomiast stosując stechiometryczną ilość węglanu potasu (1 mol : 1 mol) uzyskaliśmy nieco mniejszą wydajność głównego produktu kwasu 5-hydroksypikolinowego do ok. 70%, a jednocześnie powstała niewielka ilość izomeru, czyli kwasu 3-hydroksypikolinowego (poniżej 1%). Niższa temperatura (170 200 ) powodowała znaczne obniżenie się wydajności głównego produktu (do ok. 12%). Zastąpienie węglanu potasu węglanem sodu nie dało w ogóle żadnego kwasu karboksylowego. Zbadaliśmy również szereg własności obydwu kwasów. Już wcześniej jeden z nas 1 ) wyjaśnił, że kwas 3-hydrok.sypikolinowy nie estryfikuje się bezpośrednio alkoholem metylowym lub etylowym w obecności suchego chlorowodoru, a w obecności kwasu siarkowego otrzymał tylko minimalną wydajność estru. Okazało się, że kwas 5-hydroksypikolinowy również nie estryfikuje się bezpośrednim działaniem alkoholu i chlorowodoru. Celem lepszego scharakteryzowania substancji, które badaliśmy w pracy niniejszej, przyrządziliśmy pikryniany kwasów i estrów oraz produkty przyłączenia HgClo do 3-hydroksypirydyny, kwasów i estrów. W trakcie wyodrębniania octanem miedzi kwasów z mieszaniny tworzącej się po reakcji karboksylowania wyjaśniliśmy, że 3-hydroksypirydyna tworzy produkt addycji z octanem miedzi. Wreszcie dla lepszego scharakteryzowania 3-hydroksypirydyny przyrządziliśmy pikrolonian oraz dokładniej zbadaliśmy pikrynian, znany tylko z pobieżnego opisu w literaturze 11 ). Również wyjaśniliśmy możliwość oczyszczenia chlorowodorku 3-hydroksypirydyny destylacją pod zmniejszonym ciśnieniem.

Badania nad związkami pirydyny. 111. 161 CZĘSC DOŚWIADCZALNA I. 3-Hydroksypirydyna Pirydyno-3-suljonian amonu 237 g (3 mole) pirydyny (t. wrz. 114 116 ) wkraplano do 355 ml 65% oleum, chłodząc wodą. Dodano 5,5 g rtęci i ogrzewano do 280 (z chłodnicą powietrzną) przez 8 godzin. Całość wlewano do wody, usuwano SO4" mlekiem wapiennym i wodą barytową, następnie nadmiar Ba"" i Ca""- usuwano za pomocą dwutlenku węgla, ciecz alkalizowano amoniakiem (wobec fenoloftaleiny) i roztwór zagęszczono. "Wykrystalizowała sól amonowa kwasu pirydyno-3-sulfonowego w ilości 395 g (75% teor.). Produkt przekrystalizowany z wody wykazywał t. t. 238 242 z rozkładem (przy szybkim ogrzewaniu). Sulfonowanie w tych samych warunkach bez użycia rtęci, jako katalizatora dało wydajność 21.2% teor. 3 -Hydroksypirydyna 176 g soli amonowej kwasu pirydyno-3-sulfonowego (1 mol) stapiano z 500 g wodorotlenku potasu (9 moli) w temperaturze 180 przez 3 godz. Stop rozpuszczono w wodzie, doprowadzono stężonym kwasem solnym do ph = ok. 10, następnie kwasem octowym do ph = ok. 4,5. Po odsączeniu osadu 3-hydroksypirydyny, przesącz zagęszczono. Otrzymano dodatkowo znaczną ilość (ok. 1 U całości) produktu. Z surowej 3-hydroksypirydyny oddzielono produkt od soli mineralnych przez ekstrakcję acetonem. Wydajność 76,0 g (80% teor.). Po dwukrotnym przekrystalizowaniu z wody produkt wykazał t. t. 124,5 125. Chlorowodorek 3-hydroksypirydyny Substancję otrzymano przez działanie stężonym kwasem solnym na wodny roztwór 3-hydroksypirydyny i odparowanie. Produkt oczyszczony destylacją pod zmniejszonym ciśnieniem wykazywał t. wrz. 207 209 20 mm Hg i 204 205 /15 mm Hg. Pikrynian 3-hydroksypirydyny Pikrynian otrzymano z roztworu chloroformowego. Po przekrystalizowaniu z alkoholu wykazywał t. t. 200 201,5. Analiza: znaleziono 17,2 /o N; dla wzoru CsHnON.CoHaOTNs obliczono 17,4 /o N Pikrolonian 3-hydroksypirydyny Pikrolonian otrzymano z alkoholowego roztworu na gorąco. Przez oziębienie krystalizuje się żółty osad produktu. Przekrystalizowany z ai~ koholu wykazuje t. t. 241,5 243. Analiza: znaleziono 16,l 0 /o N; dla wzoru (CnHr.ONho.CioHsOnNi obliczono 16,O /on.

162 H. Bojarska-Dahlig i T. Urbański Związek 3-hydroksypirydyny z chlorkiem rtęciowym Na wodny roztwór 0,095 g (0,001 mola) 3-hydroksypirydyny podziałano wodnym roztworem 0,271 g (0,001 mola) chlorku rtęciowego. Wytrącił się biały osad produktu (0,36 g), trudno rozpuszczalny w zimnej wodzie, łatwo w gorącej, rozpuszczalny w pirydynie, trudno rozpuszczalny w większości rozpuszczalników organicznych. Przekrystalizowany z wody daje jedwabiste igły o t. t. 162. Analiza: znaleziono 3,7% N; dla wzoru CoHaON.HgCla obliczono 3,8% N. Związek 3-hydroksypirydyny z octanem miedzi 0,095 g (0,001 mola) 3-hydroksypirydyny rozpuszczono w 6 ml wody zakwaszonej kwasem octowym i dodano 0,181 g (0.001 mola) octanu miedzi. Ogrzano na łaźni wodnej do rozpuszczenia. Po oziębieniu wykrystalizował produkt w postaci szafirowych kryształów trudno rozpuszczalnych w zimnej wodzie, łatwo w gorącej. Substancja przenayta zimną wodą wykazała przy wolnym ogrzewaniu t. t. 180 183 (z rozkładem), przy szybkim t. t. 196 199 (z rozkładem). Analiza: znaleziono 8,O"/o N, 18,l /o Cu; dla wzoru (Cr,Hr,ON)2.Cu(OOC.CH 3 )2 obliczono 7,6% N, 17,2%> Cu. II. Karboksylowanie 3-hydroksypirydyny 1. Karboksylowanie metodo^ Kolbego soli sodowej 3-hydroksypirydyny Sól sodową 3-hydroksypirydyny przyrządzono z 3-hydroksypirydyny (1 mol) i wodorotlenku sodu (1.025 mola) użytego w postaci 40% roztworu z następnym odparowaniem roztworu do sucha. Sproszkowaną, suchą sól sodową, przyrządzoną z 4,75 g 3-hydroksypirydyny umieszczono w kolbie, zaopatrzonej w chłodnicę powietrzną zamkniętą rurką z krzemionką aktywowaną, i w rurkę doprowadzającą suchy dwutlenek węgla. (Dwutlenek węgla suszono kolejno stężonym kwasem siarkowym, chlorkiem wapnia i krzemionką aktywowaną). Kolbę umieszczono w kąpieli metalowej o temp. 220 i wprowadzając dwutlenek węgla podnoszono w ciągu ok. 30 minut temperaturę do 280. W tej temperaturze utrzymywano reakcję przez 6 9 godzin. Zawartość kolby rozpuszczano w 25 ml wody, zakwaszano (wobec kongo) stężonym kwasem solnym, sączono od wydzielonego węgla. Przesącz zobojętniano (wobec lakmusu) węglanem wodorosodowym, odsączano wydzieloną 3-hydroksypirydynę. Przesącz zakwaszano kwasem octowym i wytrącano w temperaturze wrzenia roztworem nasyconym octanu sodu sól miedziową kwasu 3-hydroksypikolinowego. Odsączoną sól miedziową rozkładano siarkowodorem w wodzie zlekka zakwaszonej kwasem octowym. Po odsączeniu siarczku miedziowego, odparowano wodny roztwór produktu reakcji. Wydajność 0,56 0,60 g (8,0 8,6% teor.).

Badania nad związkami pirydyny. 111. 163 Produkt surowy oczyszczono dwukrotnie przez wytrącenie soli miedziowej i rozłożenie jej siarkowodorem. Otrzymano białe igły o t. t. 203 204. Zmieszany z produktem przyrządzonym metcdą Kir pal a 12 ) (z kwasu 3-amino pikolinowego 13 ') nie wykazał depresji temperatury topnienia. 2. Karboksylowanie soli sodowej 3-hydroksypirydyny pod ciśnieniem Suchą sól sodową przyrządzoną z 1,9 g 3-hydroksypirydyny (0,02 mola) i 0,82 g wodorotlenku sodu (0,0205 mola) umieszczono w autoklawie pojemności ok. 50 ml. Suchy dwutlenek węgla wprowadzono pod ciśnieniem tak, by w autoklawie ciśnienie wynosiło ok. 45 atm. W ciągu 1 godz. autoklaw podgrzewano do temperatury 215 220 i w tej temperaturze utrzymywano całość przez 9 godzin. Produkt przerabiano w sposób taki sam, jak w doświadczeniu poprzednim. Otrzymano 0,62 g kwasu 3-hydroksypikolinowego (22,3% teor.). 3. Karboksylowanie soli potasowej 3-hydroksypirydyny pod ciśnieniem Suchą sól potasową przyrządzoną z 1,9 g 3-hydroksypirydyny (0,02 mola) i 1,15 g wodorotlenku potasu (0,0205 mola) poddawano działaniu suchego dwutlenku węgla pod ciśnieniem 40 45 atm. w sposób podobny do poprzednio opisanego. W ciągu 1 godz. temperaturę podnoszono do 210 215 i w tej temperaturze utrzymywano zawartość autoklawu przez 8 godzin. Produkt zawarty w autoklawie rozpuszczono w 20 ml wody, odsączono od produktów zwęglenia, przesącz zobojętniono stężonym kwasem solnym i zakwaszono kwasem octowym. Wytrącił sią krystaliczny osad kwasu 5-hydroksypikolinowego w ilości 0,70 g. Przesącz zobojętniono węglanem wodorosodowym, odsączono wytrącającą się niekiedy 3-hydroksypirydynę i po zakwaszeniu kwasem octowym wytrącono octanem miedzi na gorąco sole miedziowe kwasów P-hydroksypikolinowych. Po rozłożeniu soli miedzi siarkowodorem wolne kwasy rozdzielono na dwie frakcje na podstawie rozmaitej rozpuszczalności w wodzie: a) Część trudniej rozpuszczalna okazała się kwasem 5-hydroksypikolinowym; wydajność ogólna razem z główną frakcją wyodrębnioną poprzednio wyniosła 0,75 g (24% teor.). Produkt przekrystalizowany z wody wykazał t. t. 267 268, nie ulegającą zmianie po zmieszaniu z próbką, przyrządzoną przez stapianie 5-hydroksypi'koliny z wodorotlenkiem potasu 2 ). Analiza: znaleziono 9,l n /o N; dla wzoru C0H5O3N.H2O obliczono 8,9 /o N. b) Część łatwiej rozpuszczalna w wodzie, mająca t. t. 203 204,5, jest kwasem 3-hydroksypikolinowym, zidentyfikowanym przez mieszaną temperaturę topnienia. Wydajność 0,085 g (3% teor.).

164 H. Bojarska-Dahlig i T. Urhański 4. Karboksylowanie 3 ~hydroksypirydyny metodą M ar a s s e g o a) Z nadmiarem węglanu potasu. 1,9 g 3-hydroksypirydyny (0,02 mola) wymieszano z 4,14 g bezwodnego węglanu potasu (0,03 mola) i umieszczano w autoklawie. Suchy dwutlenek węgla wprowadzano tak, by utrzymać ciśnienie w autoklawie ok. 40 atm. W ciągu 1 l 1 /^ godz. temperaturę w autoklawie podniesiono do 215 i podtrzymywano ją przez 8^2 godz. Produkt reakcji przerabiano jak poprzednio. Otrzymano kwas 5-hydroksypikolinowy. Wydajność 2,66' 2,73 g (85 87% teor.). Zwiększenie ilości węglanu potasu nie wpływało na podwyższenie wydajności. b) Bez nadmiaru węglanu potasu. Stosując 1,9 g 3-hydroksypirydyny i 2,76 g bezwodnego węglanu potasu (0,02 mola) w warunkach, jak w reakcji poprzedniej, otrzymano kwas 5-hydroksypikolinowy z wydajnością 2,2 g (70% teor.) i nieznaczną ilość kwasu 3-hydroksypikolinowego do 0,028 g (do 1%). III. Charakterystyka kwasów: 3-hydroksy- i 5-hydroksypikolinowego a) Kwas 3-hydroksypikolinowy Związek z chlorkiem rtęciowym przyrządzono z gorąee-. go wodnego roztworu. Wytrącił się biały osad, który przekrystalizowany z wody, wykazał t. t. 220 (z rozkładem). Analiza: znaleziono 3,0% N, 17,l /o Cl; dla wzoru CoHsOsN.HgCla obliczono 3,4 /o N, 17,1% Cl. Pikrynian kwasu otrzymano z wodnego roztworu w postaci żółtych igieł. Przekrystalizowane z wody wykazały t. t.. 159 162. Analiza: znaleziono 14,2% N; dla wzoru (CoH503N)2.Cf,H307N3 obliczono 13,8% N. Ester etylowy. Na sól srebrową z 2,6 g kwasu podziałano 1,25 g jodku etylu rozpuszczonego w 24 ml suchego benzenu. Całość gotowano pod chłodnicą zwrotną przez 8 a /2 godz. Odsączono roztwór benzenowy od. jodku srebra; jodek srebra przemyto benzenem. Po odpędzeniu benzenu otrzymano ciekły produkt surowy (2,39 g 76,5% teor.). Ester etylowy oczyszczony destylacją pod zmniejszonym ciśnieniem wykazywał t. wrz. 162 /37 mm Hg, 152 154 /33 34 mm Hg, 124 /15 mm Hg. Analiza: znaleziono 8,6% N; dla wzoru CsHoOaN obliczono 8,4% N. Ester etylowy rozpuszcza się w wodzie, słabo w chloroformie, rozpuszcza się w alkoholu i benzenie. Daje brunatnoczerwone zabarwienie z FeCla. Posiada charakterystyczny zapach palonych orzechów, zbliżony do zapachu estru metylowego 1 ). Ester tworzy produkt addycji z chlorkiem rtęciowym. Produkt przekrystalizowany z wody wykazuje t. t. 147. Analiza: znaleziono 3,4% N, 15,7% Cl; dla wzoru CsHoOsN.HgCb obliczono 3,2% N, 16,0% Cl.

Badania nad związkami pirydyny. III. 165 Ester etylowy tworzy pikrynian. Krystalizowany z wody daje igły o t. t. 118 119. Analiza: znaleziono 16,0%i N; dla wzoru C&HoOsN.fCoHflOTNs)! obliczono 15,7% N. b) Kwas 5-hydroksypikolinowy Związek z chlorkiem rtęciowym otrzymano z gorącego wodnego roztworu. Biały osad przekrystalizowany z wody wykazuje t. t. 253 254. Analiza produktu dała wyniki zmienne, zbliżone do stosunku cząsteczkowego 2 : 1, Znaleziono 5,4 /o N, 12,2% Cl; dla wzoru (CeHsOsN^.HgC^ obliczono 5,1% N, 12,9% Cl. Pikrynian kwasu otrzymano z gorącego wodnego roztworu Przekrystalizowany z wody t. t. 265 266,5. Analiza: znaleziono 14,9% N; dla wzoru CiiH-,O;;N.C(jHuO7N;i obliczono 15,2% N. Ester metylowy. Na sól srebrową kwasu (2,7 g) podziałano 0,75 g jodku metylu rozpuszczonego w 12 ml suchego benzenu. Całość gotowano pod chłodnicą zwrotną przez 9 godzin. Roztwór benzenowy odsączono od osadu jodku srebra, osad przemyto benzenem. Po odpędzeniu rozpuszczalnika otrzymano 0,24 g surowego estru metylowego (15,7% teor.). Produkt oczyszczony dwukrotnie przez krystalizację z chloroformu, wykazał t. t. 72 73. Analiza: znaleziono 9,2% N; dla wzoru C7H7O3N obliczono 9,15% N. Substancja nie rozpuszcza się. w wodzie. Z FeCl ;) daje czerwone zabarwienie. Ester metylowy daje produkt addyc.ii z chlorkiem rtęciowym. Po krystalizacji z wody, wykazuje t. t. 194. STRESZCZENIE Autorzy stwierdzili, że działaniem dwutlenku węgla na 3-hydroksypirydynę można otrzymać kwasy hydroksypikolinowe. Jeżeli na suchą sól sodową 3-hydrok.3ypirydyny działa się suchym dwutlenkiem' węgla pod ciśnieniem atmosferycznym, w temperaturze 280, to powstaje kwas 3-hydroksypikolinowy z wydajnością 8 8,6 /o. Pod ciśnieniem ok. 45 atm. w 215 220 można osiągnąć wydajność ok, 22%. Stosując sól potasową w tychże warunkach otrzymano kwas 5-hydroksypikolinowy, jako główny, produkt (24% wydajności) i kwas 3-hydroksypikolinowy, jako produkt uboczny (3%). Wreszcie, działając dwutlenkiem węgla na mieszaninę 3-hydroksypirydyny z bezwodnym węglanem potasu pod ciśnieniem ok. 45 atm. w 215 można osiągnąć wydajność 85 87% kwasu 5-hydroksypikolinowego. Warszawa Politechnika Otrzymano 12. VII. 1951 Zakład Technologii.Organicznej II

166 H. Bojarska-Dahlig i T. Urbański LITERATURA CYTOWANA 1. Część I: Urbański T,, J. Chem. Soc. 1104 (1946). 2. Część II: Urbański T., 3. Chem. Soc. 132 (1947). 3. Kuhn R., Wendt G., Ber. 71, 1534 (1938). 4. Emerson E., Beacham H., Beegle L., J. Org. Chem. 8, 417 (1943). 5. Cziczibabin A., Kirsanow A., Ber. 57, 1161 (1924). 6. Marasse S., D. R. P. 78708, 1894; Franc. Pat. 685583, 1930. 7. Wulff O., D. R. P. 541036, 1928; Franc. Pat. 685062, 1930. a. Weidel H., Murmann K, Monatsh. 16, 749 (1895), 9. Schmitt R., J. prakt. Chem. (2), 13, 397, 405 (1885); D. H. P. 29939, 1884. 10. Heinischel "W., J. prakt. Chem. (2), 27, 39 (1883). 11. Fischer O., Renouf E., Ber. 17, 755 (1884). 12. Kirpal A., Monatsh. 29, 227 (1908). 13. Sucharda E., Ber. 58, 1727 (1925). CONTRIBUTION TO THE CHEMISTRY.OF PYRIDINE, PART III 1. 2 ). ON CARBOXYLATION OF 3-HYDROXYPYRIDINE WITH CARBON DIOXIDE by \ H. BOJARSKA-DAHLIG and T. URBAŃSKI It has been found that 3-hydroxypyridine can be subjected to the Kolbe-reaction to yield hydroxypicolinic acids. Thus, when dry sodium salt of 3-hydroxypyridine has been subjected to the action of dry carbon dioxide under atmospheric pressure at 280 C, 3-hydroxypicolinic acid with a yield of 8 8,6% was formed. It has been found that a rapid heating of the reaction mixture from room temperature to the reaction temperature was essential for obtaining this yield of the acid. When a slow heating has been applied, the yield was much lower, or no 3-hydroxy-carboxylic acid was formed at all. When the reaction was carried out at a pressure of 45 ątm. and at 215 220 C, the yield was brought up to ca 22%. The same reaction conditions, when applied to potassium salt of 3-hydroxypyridine resulted in the formation of 5-hydroxypicolinic acid as the main product (24% yield) with a by-product - 3-hydroxypicolinic acid (3% yield). A series of reactions according to Marasse 0 ) have also been carried out, i. e. 3-hydroxypyridine mixed with anhydrous potassium carbonate was subjected to the reaction with carbon dioxide under ca 45 atm. at 215 C for 8 9 hours 5-hydroxypicolinic acid resulted. The ratio of potassium carbonate to 3-hydroxypyridine was critical to the yield of 5-hydroxypicolinic acid. Thus, the highest yield of 85 87% was obtained, when the ratio was 1,5. The ratio 1,0 produced a decrease of the yield (ca 70%). In some instances (the ratio 1,0, temperature 210 215 C) a small quantity of 3-hydroxypicolinic acid was also formed (yield ca 1%). A number of new derivatives of both: 3-hydroxy- and 5-hydroxypicolinic acids have also been obtained. They are:

Badania nad związkami pirydyny. III. 167 NEW COMPOUMDS M. p. "C QOH COOH HgCl 2 decomp. ca 220 N / \ X N'' OH OH NO? / \ N0 a COOH \ / N0 a OH. COOC..H, 159 162" B.p. 162 /37 mm Hg 152-1540/33-34 mm Hg 124»/l5mmHg () COOC 2 H 5 HgCl 2 147 N OH OH NOg / \ NO a 2 COOC 2 H 5 \ / NO 2 118 119 /\OH 2 HOOC \ / HgCl 2 253 254" j-1 OH HOOC 1 265-266,5 N NO 2 CH 3 OOC / \ OH 72 73 Department of Organie Technology Institute of Technology Warsaw