Zadanie: 2 (4 pkt) Napisz, uzgodnij i opisz równania reakcji, które zaszły w probówkach:

Transkrypt

1 Zadanie: 1 (1 pkt) Aby otrzymać ester o wzorze CH 3 CH 2 COOCH 3 należy jako substratów użyć: a) Kwasu etanowego i metanolu b) Kwasu etanowego i etanolu c) Kwasu metanowego i etanolu d) Kwasu propanowego i metanolu Zadanie: 2 (4 pkt) Napisz, uzgodnij i opisz równania reakcji, które zaszły w probówkach: Zadanie: 3 (1 pkt) Pewien ester o wzorze sumarycznym C 4 H 8 O 2 poddano hydrolizie. Jeden z produktów hydrolizy daje pozytywny wynik próby Tollensa, a drugi poddany utlenieniu daje jako produkt propanon. Zapisz wzór strukturalny estru i podaj jego nazwę.

2 Zadanie 4. (1 pkt) Podstawowymi składnikami substancji zapachowych roślin są estry. Można je przedstawić wzorem ogólnym: Estrem jest związek o wzorze: Zadanie: 5 (3 pkt) Podaj wzory i nazwy estrów będących izomerami octanu etylu (etynianu etylu) Zadanie: 6 (2 pkt.) CH 3 CH 2 CH 2 COOH + CH 3 OH CH 3 CH 2 CH 2 COOCH 3 + H 2 O To przykład reakcji. Reakcja ta biegnie do stanu..., w którym współistnieją zarówno... jak i... tej reakcji. Katalizatorem tej reakcji jest... Zadanie: 7 (1 pkt) Wskaż poprawną odpowiedź. Reakcja kwasu siarkowego(vi) z etanolem to: a) estryfikacja b) synteza c) polimeryzacja d) nitrowanie Zadanie: 8. (3 pkt) Używając wzorów półstrukturalnych zapisz odpowiednie równanie reakcji otrzymywania etanianu izopropylu. Podaj jeden czynnik, który podwyższa wydajność tej reakcji: Jaką rolę pełni w tej reakcji kwas siarkowy(vi)

3 Zadanie 9. (4 pkt.) Z estru organicznego w wyniku hydrolizy w odpowiednich warunkach powstały: kwas monokarboksylowy o masie molowej 46 g/mol, monohydroksylowy drugorzędowy alkanol, zawierający 26,6% masowych tlenu. Ustal wzór estru. Zadanie 10. (3 pkt.) Zaproponuj doświadczenie, które pozwoli odróżnić wodne roztwory octanu sodu i octanu etylu. Przedstaw rysunek schematyczny z opisem, sformułuj obserwacje i wniosek. Zadanie 11. (1 pkt) Octan etylu otrzymujemy w reakcji: CH 3 COOH + C 2 H 5 OH CH 3 COOC 2 H 5 + H 2 O Reakcja ta zachodzi z niską wydajnością. Podaj dwa sposoby zwiększenia wydajności tej reakcji.

4 Zadanie 12. (3 pkt.) W 250 cm 3 etanolu (d = 0,8 g cm 3 ) rozpuszczono 30 g estru zawierającego 10% zanieczyszczeń. Oblicz stężenie procentowe estru w roztworze. Zadanie 13. (3 pkt.) W wyniku hydrolizy pewnego estru otrzymano alkohol monohydroksylowy X i kwas monokarboksylowy Y. Alkohol X w reakcji z sodem daje alkoholan o masie molowej 82 g/mol. Kwas Y można również otrzymać w wyniku utlenienia butan-1-olu. Podaj wzory X i Y oraz wzór i nazwę estru. Zadanie 14. (4 pkt.) Narysuj wzory strukturalne i podaj nazwy czterech izomerycznych estrów o wzorze sumarycznym C 4 H 8 O 2.

5 Zadanie 15. (4 pkt.) Dany jest wzór sumaryczny związków organicznych C 4 H 8 O 2. Przedstaw wzory strukturalne 4 izomerycznych związków należących do różnych szeregów homologicznych. Podaj również nazwy systematyczne tych związków: a) kwasu, b) hydroksyaldehydu, c) estru, d) alkoholu. Zadanie 16. (4 pkt) Zaprojektuj i napisz ciąg reakcji chemicznych, w wyniku których z etenu otrzymasz octan etylu. Do dyspozycji masz dowolne odczynniki nieorganiczne. Zadanie 17. (3 pkt) W trzech probówkach znajduje się ta sama substancja o charakterystycznym zapachu. W celu identyfikacji tej substancji do pierwszej probówki dodano niewielką ilość kwasu solnego, do drugiej kilka kropli roztworu wodorotlenku sodu, trzecią zaś pozostawiono bez zmian. Następnie ogrzano wszystkie probówki, po czym zbadano zapach. W pierwszej probówce zamiast pierwotnego zapachu pojawił się zapach octu. W drugiej probówce pojawił się zapach etanolu. W trzeciej probówce pozostał charakterystyczny, pierwotny zapach. Podaj wzór półstrukturalny i nazwę związku o charakterystycznym zapachu. Napisz równania reakcji, które przeprowadzono celem identyfikacji substancji.

6 Zadanie 18. (1 pkt) Poniżej przedstawiono schemat reakcji, którym ulega alkohol etylowy: Jakie związki X, Y, Z powstają w wyniku przemian przedstawionych na schemacie: Informacja do zadań 19, i 20. W wyniku hydrolizy estru otrzymano kwas X i alkohol Y. Kwas X po zredukowaniu wodorem tworzy aldehyd, którego wodny ~ 40% roztwór nazywany jest formaliną. Alkohol Y w wyniku dehydratacji tworzy eten. Zadanie 19. (2 pkt) Podaj nazwę i wzór strukturalny lub półstrukturalny estru. Zadanie 20. (3 pkt) Napisz równania reakcji, które opisano w informacji do zadań 19. i 20. Zadanie 21. (3 pkt) Dany jest wzór sumaryczny związku C 3 H 6 O 2. Przedstaw wzory strukturalne (lub półstrukturalne) trzech izomerów oraz podaj ich nazwy systematyczne.

7 Zadanie 22. (3 pkt) W wyniku hydrolizy estru o wzorze sumarycznym C 4 H 8 O 2 powstają dwa produkty. Jednym z nich jest etanol. Ustal, jaki związek jest drugim produktem tej reakcji, a następnie napisz równanie reakcji hydrolizy tego estru, podaj jego nazwę oraz nazwę drugiego produktu tej reakcji. Zadanie 23. (2 pkt) Poniżej podano wzór estru. Podaj nazwę systematyczną i zwyczajową tego estru. Zadanie 24. (3 pkt) Napisz wzory półstrukturalne trzech związków o wzorze sumarycznym C 5 H 10 O 2. Podaj nazwy systematyczne tych związków. Zadanie 25. (2 pkt) Kwas octowy (etanowy) reaguje z etanolem w obecności kwasu siarkowego(vi), tworząc ester i wodę. Napisz równanie opisanej reakcji, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) reagentów organicznych. Narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) innego estru o takim samym wzorze sumarycznym.

8 Zadanie 26. (1 pkt) Pewien wosk jest estrem kwasu monokarboksylowego o 16 atomach węgla oraz alkoholu monohydroksylowego zawierającego również 16 atomów węgla w cząsteczce. Ustal i napisz wartości liczbowe, jakie muszą przyjąć indeksy x i y, aby zapisany poniżej wzór ogólny był wzorem opisanego wosku. x =... y =... Zadanie 27. (1 pkt) Aspiryna jest estrem kwasu octowego i salicylowego. Wiedząc, że kwas salicylowy jest kwasem o-hydroksybenzoesowym napisz równanie reakcji otrzymywania aspiryny.