Temat szkolenia: Radzenie sobie ze stresem /4h/ 1. Cel ogólny szkolenia Celem szkolenia jest podwyższanie poziomu kompetencji w zakresie radzenia sobie ze stresem. 2. Cele szczegółowe szkolenia Po ukończeniu szkolenia uczestnik uzyska następujące kompetencje: Wiedza: Rozumienie podstawowych pojęć związanych ze stresem; Wiedza z zakresu możliwych reakcji organizmu w sytuacjach stresujących; Znajomość własnych oznak stresu; Znajomość strategii walki ze stresem, które można wykorzystać w miejscu pracy; Umiejętności: Umiejętność stosowania prostych technik relaksacyjnych; Nabycie umiejętności stosowania techniki zmniejszającej uczucie zmęczenia i ogólny niepokój; Postawy: Uświadomienie sobie własnych symptomów pojawiających się w sytuacjach stresowych; Świadomość istnienia skutecznych technik neutralizujących stres w miejscu pracy; 3. Adresaci szkolenia Do kogo jest adresowane szkolenie? Uczestnikami szkolenia będą osoby zatrudnione na stanowisku operatora obrabiarek skrawających, sprzedawcy lub robotnika budowlanego. Jaka będzie wielkość grupy szkoleniowej? Grupa szkoleniowa liczyć będzie 6-14 osób. Wymagania rekrutacyjne kto może być uczestnikiem szkolenia? Uczestnikiem szkolenia może być osoba, która spełnia następujące kryteria: Strona 1
Pracuje w zawodzie operatora obrabiarek skrawających, sprzedawcy bądź robotnika budowlanego Posiada deficyty umiejętności i kompetencji w zakresie radzenia sobie ze stresem zdiagnozowane w ramach IP6; Wykazuje zainteresowanie tematyką szkolenia i cechuje się motywacją do zdobywania nowych umiejętności. Jakie warunki musi spełnić uczestnik, aby otrzymać zaświadczenie o ukończeniu szkolenia? Warunkiem otrzymania zaświadczenia o ukończeniu szkolenia jest uczestnictwo w co najmniej 80% zajęć. 4. Organizacja szkolenia Jak będzie realizowane szkolenie? Szkolenie realizowane będzie w formie warsztatowo-wykładowej z wykorzystaniem aktywności własnej i doświadczenia uczestników. Podstawą do przeprowadzenia szkolenia jest scenariusz szkolenia traktowany jako ogólny opis przebiegu procesu szkoleniowego. Trener prowadzący szkolenie powinien przygotować materiały szkoleniowe i opracować szczegółowy opis przebiegu szkolenia. Jakimi metodami będą realizowane zajęcia? Metody wykorzystywane w trakcie szkolenia: miniwykłady, analiza przypadku, burza mózgów, dyskusja, ćwiczenia grupowe, praca indywidualna. Sala szkoleniowa jakie są wymagania co do wielkości i wyposażenia sali szkoleniowej? Szkolenie odbywać się będzie w sali umożliwiającej swobodne prowadzenie zajęć w formie warsztatowej /swobodna możliwość przemieszczania się i pracy w grupach/ wyposażonej w stoliki/ z możliwością ustawienia w podkowę. Jakie materiały szkoleniowe otrzymają uczestnicy? Uczestnicy otrzymają następujące materiały szkoleniowe: Autorskie materiały szkoleniowe opracowane przez trenerów prowadzących szkolenie; Notatnik i długopis. Pomoce i materiały potrzebne do realizacji szkolenia Stojak i papier flipchart, markery, ekran i komputer, głośniki, karteczki samoprzylepne 10x10m, kolorowe naklejki, miękka maskotka Strona 2
Poziom kompetencji trenera Aby zrealizować cele szkoleniowe, trener powinien posiadać wiedzę w zakresie stresu oraz sposobów jego zwalczania. Ponadto powinien posiadać umiejętność posługiwania się wyżej wymienionymi metodami szkoleniowymi. Dodatkowym atutem będzie doświadczenie pracy z osobami o niskich kwalifikacjach. 5. Ocena szkolenia Ewaluacja szkolenia prowadzona będzie na dwa sposoby: w sposób nieformalny - na bieżąco w trakcie prowadzenia szkolenia, co zapewni dostosowanie form pracy do poziomu aktywności grupy; w sposób formalny - w postaci ankiety ewaluacyjnej wypełnianej na zakończenie szkolenia - w załączniku ankieta ewaluacyjna /zał. 1/. Strona 3
6. PROGRAM SZKOLENIA / 4 godz. szkoleniowe; 1 h= 4./ Sesja Cele Tematyka Liczba minut 1. Zapoznanie uczestników z osobą trenera Zbudowanie zaufania i poczucia bezpieczeństwa Moduł integracyjno organizacyjny: Poznanie uczestników szkolenia; Przedstawienie programu szkolenia; 25min Ustalenie zasad współpracy; 2. Rozumienie podstawowych pojęć związanych ze stresem Definicja stresu: Najważniejsze pojęcia związane ze stresem; 20 min 3. Nabycie wiedzy z zakresu symptomów stresu Uświadomienie sobie własnych symptomów pojawiających się w sytuacjach stresowych Symptomy stresu: Rodzaje symptomów; Diagnoza własnychobjawów w sytuacjach stresujących; 4 Strona 4
4. Zdobycie wiedzy na temat skutecznych i nieskutecznych strategii walki ze stresem Nabycie umiejętności używania prostych ćwiczeń relaksacyjnych Poznanie techniki zmniejszającej ogólny niepokój i uczucie zmęczenia Strategie walki ze stresem Pozytywne i negatywne metody rozładowywania napięcia; Techniki radzenia sobie ze stresem w miejscu pracy; Trening autogenny 80 min 5. Sprawdzenie wiedzy i umiejętności zdobytych na szkoleniu Poznanie opinii uczestników na temat szkolenia Podsumowanie: Refleksje uczestników; Ankieta ewaluacyjna; Strona 5
7. SCENARIUSZ REALIZACJI SZKOLENIA Lp. CEL SZKOLENIOWY PRZEBIEG SZKOLENIA /wskazanie tematyki i opis metody, ćwiczenia itp./ METODA MATERIAŁY, POMOCE DYDAKTYCZNE CZAS Sesja 1. Moduł integracyjno organizacyjny /2./ 1. Przywitanie grupy, zapoznanie uczestników z osobą trenera oraz tematyką szkolenia Powitanie i autoprezentacja Przedstawienie trenera Mini wykład 2. Poznanie uczestników szkolenia 3. Zbudowanie zaufania i poczucia bezpieczeństwa Przedstawienie uczestników. Trener rzuca miękkim przedmiotem do jednego z uczestników i prosi go, by powiedział jak się nazywa, a następnie, aby rzucił przedmiot do kolejnego uczestnika. Gra kończy się w momencie gdy każdy z uczestników się przedstawi. Alternatywnie: trener prosi pierwszą osobę o przedstawienie się, a ta prosi kolejną itd. Ustalenie sposobu zwracania się do siebie uczestników oraz sporządzenie identyfikatora ze swoim imieniem (oraz ewentualnie z nazwiskiem). Jak się dzisiaj czujesz 1. Na flipcharcie narysowany jest termometr który mierzy poziom energii i zadowolenia. Obok termometru na górze narysowana jest uśmiechnięta buzia, pośrodku poważna buzia, a na dole smutna. 2. Trener rozdaje uczestnikom różnokolorowe naklejki 3. Uczestnicy podchodzą po kolei do tablicy i naklejają swoją naklejkę obok termometru. Im wyżej ją przykleją tym ich poziom energii jest wyższy 4. Następnie trener prosi uczestników, by przypomnieli sobie sytuację stresującą, jaka zdarzyła im się ostatnio oraz by pomyśleli, jak się wtedy czuli. grupowe indywidualne Maskotka bądź inny miękki przedmiot Karteczki samoprzylepne Kolorowe flamastry Flipchart,markery, kolorowe naklejki Strona 6
Lp. CEL SZKOLENIOWY PRZEBIEG SZKOLENIA /wskazanie tematyki i opis metody, ćwiczenia itp./ METODA MATERIAŁY, POMOCE DYDAKTYCZNE CZAS 5. Trener prosi, aby na termometrze (znajdującym się na nowym arkuszu) zaznaczyli poziom swojego zadowolenia w sytuacji stresującej, o której przed chwilą pomyśleli. 6. Trener podsumowuje ćwiczenie porównując obydwa termometry oraz prezentuje cele szkolenia. 4. Zawarcie kontraktu i przedstawienie spraw organizacyjnych Kontrakt (narzucony przez trenera, z możliwością dodania nowych punktów przez uczestników) oraz sprawy organizacyjne (przerwy, serwis kawowy, dokumentacja: lista obecności + inne dokumenty). Zasady wypisane na papierze flipchart, markery Sesja 2. Definicja stresu /20 min./ 5. Rozumienie pojęć związanych ze stresem Przeprowadzenie quizu, składającego się z pytań dotyczących stresu. Będą to pytania z tzw. wiedzy potocznej: np. czy stres jest zły? Będą one zadawane na forum grupy, a chętne osoby będą odpowiadać. Następnie trener zapisuje na tablicy słowo stres. Uczestnicy zajęć metodą burzy mózgów podają skojarzenia z tym słowem. Wszystkie pomysły zostają zapisane na tablicy. quiz Burza mózgów Flipchart i markery Mini wykład na temat tego czym jest stres, jakie są jego rodzaje (pozytywny negatywny) oraz czas trwania (długotrwałe, jednorazowe) Mini wykład Sesja 3. Symptomy stresu /4./ Strona 7
Lp. CEL SZKOLENIOWY PRZEBIEG SZKOLENIA /wskazanie tematyki i opis metody, ćwiczenia itp./ METODA MATERIAŁY, POMOCE DYDAKTYCZNE CZAS 6. Nabycie wiedzy z zakresu symptomów stresu Trener wyświetlana na prezentacji zdjęcia ludzi, którzy wyglądają na zestresowanych lub rozluźnionych i pyta czy ta osoba jest zestresowana czy rozluźniona, Po czym można rozpoznać u niej stres itp. To zadanie można też przeprowadzić nie grupowo, a indywidualnie dając każdemu inne zdjęcie z zestresowaną bądź spokojną osobą. Uczestnik będzie miał ut na to, by: - rozpoznać czy osoba jest spięta czy spokojna, - wymienić cechy, po których rozpoznała jej stan. Trener dzieli uczestników na czteroosobowe zespoły. Każda grupa dostaje arkusz papieru z narysowanymi konturami człowieka. Zadaniem każdego zespołu jest zaznaczenie (kolorowymi markerami), w których częściach ciała człowiek może odczuwać stres. Następnie każda grupa prezentuje swoje rysunki. Analiza przypadku grupowe Wydrukowane zdjęcia, na których są osoby zestresowane lub zrelaksowane Arkusze papieru z narysowanymi konturami człowieka, kolorowe markery 1 1 Mini wykład na temat symptomów krótkie podsumowanie tego co zostało powiedziane podczas ćwiczenia. Mini wykład 7. Uświadomienie sobie własnych symptomów pojawiających się w sytuacjach stresowych Uczestnicy wypełniają krótki kwestionariusz jak reagujesz na stres. Trener rozdaje każdemu ankietę w formie papierowej i dodatkowo czyta pytania na głos, dając każdemu czas na zaznaczenie poprawnej odpowiedzi. Następnie trener krótko omawia wyniki. indywidualne Kwestionariusz Jak reagujesz na stres Strona 8
Lp. CEL SZKOLENIOWY PRZEBIEG SZKOLENIA /wskazanie tematyki i opis metody, ćwiczenia itp./ METODA MATERIAŁY, POMOCE DYDAKTYCZNE CZAS Sesja 4. Strategie walki ze stresem /80 min./ 8. Zdobycie wiedzy na temat skutecznych i nieskutecznych strategii walki ze stresem Trener pokazuję kilka obrazków, na których przedstawione są różne sposoby radzenia sobie ze stresem (np. branie tabletek, spotkanie z przyjaciółmi, relaksacja, ćwiczenia fizyczne, palenie papierosów). Prosi uczestników, by spróbowali odgadnąć co przedstawiają te wszystkie zdjęcia. Następnie trener każdemu uczestnikowi daje kartkę z wypisanymi różnymi strategiami radzenia sobie ze stresem. Zadaniem każdego uczestnika jest zaznaczyć na zielono te strategie, które wydają mu się dobre, a na czerwono te, które jego zdaniem są złe i mogą szkodzić zdrowiu., jakie są dobre i złe strony niektórych strategii (np. branie leków uspokajających, spotkanie z przyjaciółmi) oraz które z nich można wykorzystać w pracy. Trener pyta uczestników czy znają bądź czy stosowali kiedyś różne ćwiczenia relaksacyjne. indywidualne Obrazki z różnymi sposobami radzenia sobie ze stresem Flipchart Markery 1 9. Nabycie umiejętności używania prostych ćwiczeń relaksacyjnych Trener przedstawia kilka prostych wariantów ćwiczeń relaksacyjnych, po kolei ćwicząc je z uczestnikami: Koncentracja na własnym wdechu i wydechu Powolne liczenie od 1 do 10 Napinanie i rozluźnianie mięśni indywidualne jakie wady i zalety mają te techniki i w jakich sytuacjach w pracy można je wykorzystać. Strona 9
Lp. CEL SZKOLENIOWY PRZEBIEG SZKOLENIA /wskazanie tematyki i opis metody, ćwiczenia itp./ METODA MATERIAŁY, POMOCE DYDAKTYCZNE CZAS Trener prosi uczestników, aby usiedli wygodnie i zamknęli oczy. Następnie odtwarza im krótki trening autogenny Trening relaksacyjny Płyta CD z nagranym treningiem autogennym 10. Poznanie techniki zmniejszającej uczucie zmęczenia i ogólny niepokój jak uczestnicy czuli się podczas tego treningu. Kiedy taki trening może okazać się użyteczny? Komputer bądź radio z odtwarzaczem CD Trener daje instrukcję uczestnikom jak samemu stosować trening autogenny w domu, po stresującym dniu w pracy. Trener opisuje które mięśnie po kolei należy rozluźniać, jak trzeba oddychać oraz na co w szczególności trzeba zwracać uwagę podczas takiego treningu. Mini wykład Instrukcja prostego treningu autogennego Sesja 5. Podsumowanie /./ 11. Podsumowanie zajęć 12. Poznanie opinii uczestników na temat szkolenia Rundka podsumowująca zajęcia: Który sposób walki ze stresem podoba ci się najbardziej? Jak wykorzystasz zdobytą na szkoleniu wiedzę i umiejętności w swojej pracy? Uczestnicy wypełniają ankietę ewaluacyjną indywidualne Ankiety ewaluacyjne Strona 10
Załącznik 1. Ankieta ewaluacyjna Proszę ocenić szkolenie z zakresu radzenia sobie ze stresem, zaznaczając odpowiednią cyfrę. Poszczególne cyfry oznaczają: 1 - całkowicie się nie zgadzam 2 - nie zgadzam się 3- raczej się nie zgadzam 4 - nie mam zdania 5 - raczej się zgadzam 6 - zgadzam się 7 - całkowicie się zgadzam 1. Szkolenie było przydatne z punktu widzenia mojej pracy 1 2 3 4 5 6 7 2. Nauczyłem/łam się czegoś nowego 1 2 3 4 5 6 7 3. Szkolenie spełniło moje oczekiwania 1 2 3 4 5 6 7 4. Trener mówił jasno i zrozumiale 1 2 3 4 5 6 7 5. Trener podczas szkolenia tworzył miłą atmosferę 1 2 3 4 5 6 7 Proszę wpisać kwestie/informacje, których zabrakło w trakcie szkolenia: Strona 11