WOJEWODA ŁÓDZKI IR-III.431.6.2016 Łódź, 6 grudnia 2016 r. Pan Józef Róg Starosta Opoczyński WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 10 ust. 2 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137 z późn. zm.), w dniach: 9-10 listopada 2016 r. przeprowadzona została kontrola Starosty Powiatu Opoczyńskiego w zakresie wykonywania zadań polegających na zarządzaniu ruchem na drogach powiatowych i gminnych. Okres objęty kontrolą: od dnia 1 października 2015 r. do dnia 31 września 2016 r. Kontrolę w siedzibie Starostwa Powiatowego w Opocznie, ul. Kwiatowa 1a, 26-300 Opoczno zgodnie z upoważnieniami Wojewody Łódzkiego z dnia 21 października 2016 roku przeprowadzili: 1. Marcin Szyszkowski - starszy inspektor wojewódzki w Oddziale Komunikacji, Wydziału Infrastruktury i Rolnictwa, pełniący funkcję kierownika zespołu kontrolerów (upoważnienie Nr 64/2016); 2. Martyna Janasik - starszy inspektor w Oddziale Komunikacji, Wydziału Infrastruktury i Rolnictwa, pełniąca funkcję członka zespołu kontrolerów (upoważnienie Nr 63/2016). Starosta Opoczyński zarządza ruchem na drogach powiatowych o długości 331,99 km oraz drogach gminnych o długości 550,51 km. W ramach procesu doboru próby do kontroli wzięto pod uwagę wszystkie drogi powiatowe i gminne położone w powiecie opoczyńskim.
W wyniku dokonanej analizy przy uwzględnieniu uzyskanych informacji od Starosty Opoczyńskiego oraz Komendanta Powiatowego Policji w Opocznie, wybrano następujące drogi gminne oraz powiatowe, na których w okresie od dnia 1 października 2015 r. do dnia 31 września 2016 roku odnotowano największą ilość zdarzeń drogowych: droga gminna 107405E, droga gminna 107487E, droga gminna 107472E, droga gminna 107495E, droga gminna 107434E, droga gminna 107454E, droga powiatowa 3108E, droga powiatowa 3112E, droga powiatowa 3111E, droga powiatowa 3118E, droga powiatowa 4329E, droga powiatowa 1501E. Dokumentacja związana z zarządzaniem ruchem na tych drogach została poddana kontroli w całości. W związku z powyższym, ustalenia przedstawione w niniejszym dokumencie pokontrolnym odnoszą się jedynie do dokumentacji dotyczącej ww. dróg powiatowych i gminnych. Mając na uwadze ustalenia opisane w pkt. I-IV, działalność we wskazanym zakresie należy ocenić pozytywnie z uchybieniami. I. PRZYGOTOWANIE ORGANIZACYJNE. W okresie objętym kontrolą, zgodnie z Uchwałą Nr II/3/14 Rady Powiatu Opoczyńskiego z dnia 1 grudnia 2014 r. w sprawie wyboru Starosty Opoczyńskiego, funkcję Starosty Opoczyńskiego pełni Pan Józef Róg. W toku kontroli stwierdzono, że Starosta jest organizacyjnie przygotowany do realizowania zadań związanych z zarządzaniem ruchem na drogach. Sprawy z zakresu zarządzania ruchem na drogach do dnia 31 grudnia 2015 roku wykonywali w imieniu Starosty Opoczyńskiego Dyrektor Zarządu Dróg Powiatowych w Opocznie (zwanym dalej: ZDP) Pan
Andrzej Reszel 1 oraz p.o. Zastępcy Dyrektora ZDP Pani Małgorzata Kiepas 2, posiadający upoważnienia Starosty do załatwiania wszystkich spraw, w tym do wykonywania zadań z zakresu zarządzania ruchem na drogach powiatowych i gminnych 3. Natomiast od dnia 1 stycznia 2016 roku, ww. zadanie realizowane jest zgodnie z Regulaminem Organizacyjnym Starostwa Powiatowego w Opocznie, stanowiącym załącznik do uchwały Nr 44/137/2015 Zarządu Powiatu Opoczyńskiego z dnia 2 grudnia 2015 r. przez Wydział Komunikacji i Transportu (zwanym dalej: WKiT) w Starostwie Powiatowym w Opocznie 4, którym kieruje Dyrektor Pan Jarosław Bielecki 5. Ponadto, zadania z zakresu zarządzania ruchem na drogach wykonuje specjalista na Stanowisku ds. Ruchu Drogowego w WKiT 6. II. PROWADZENIE EWIDENCJI W trakcie kontroli stwierdzono, że organ zarządzający ruchem na drogach powiatowych i gminnych w powiecie opoczyńskim prowadzi ewidencję projektów zatwierdzonych organizacji ruchu, o której mowa w 9 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 23 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem (Dz. U. z 2003 r. Nr 177, poz. 1729 ze zm.). Przedmiotowy rejestr zawiera wszelkie niezbędne elementy wskazane w ww. Rozporządzeniu. III. ZATWIERDZANIE PROJEKTÓW ORGANIZACJI RUCHU W okresie poddanym kontroli ustalono, że projekty stałej organizacji ruchu nie zostały przedłożone i w związku z tym nie zostały zatwierdzone dla żadnej całej drogi wybranej do badania. Zgodnie z informacją przekazaną przez Dyrektora WKiT w Starostwie Powiatowym w Opocznie przy piśmie z dnia 10.11.2016 r. znak: WKiT.7126.29.2016 ww. drogi nie mają zatwierdzonej organizacji ruchu z powodu braku funduszy na ten cel. 1 Zakres czynności, uprawnień i odpowiedzialności z dnia 1 września 2010 r., znak: OZ.IV-1119/3/010 2 Zakres czynności, uprawnień i odpowiedzialności z dnia 25 sierpnia 2010 r. 3 Upoważnienie Dyrektora ZDP z dnia 2 stycznia 2015 r. znak: OZ.I.077.8.2015 oraz upoważnienie p.o. Zastępcy Dyrektora ZDP z dnia 2 stycznia 2015 r. znak: OZ.I.077.9.2015 4 Uchwała nr 44/137/2015 Zarządu Powiatu Opoczyńskiego z dnia 2 grudnia 2015 r. w sprawie uchwalenia regulaminu organizacyjnego Starostwa Powiatowego w Opocznie. 5 Zakres czynności, uprawnień i odpowiedzialności z dnia 2 stycznia 2015 r. oraz z dnia 2 marca 2016 roku. 6 Zakres czynności, uprawnień i odpowiedzialności z dnia 11 stycznia 2016 roku.
Zatwierdzanie projektów organizacji ruchu odbywa się sukcesywnie, po remontach dróg, modernizacjach, przy zmianach oznakowania. Kontroli poddano łącznie 26 projektów organizacji ruchu zatwierdzonych w latach 2015-2016. Przed zatwierdzeniem organizacji ruchu, organ zarządzający ruchem nie korzystał z instrumentu przewidzianego w 8 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. Rozporządzenia tj. zasięgania opinii rzeczoznawcy, audytora lub biegłego w zakresie wpływu planowanej organizacji ruchu na bezpieczeństwo i środowisko. Podczas kontroli ustalono, że projekty o nr 108/15, 88/16, 87/16, 74/16, 51/16, 35/16, 23/16, 19/16, 6/16, 3/16, 1/16, 39/15, 38/15, 32/15 nie zawierały podpisów osoby wykonującej załączniki do projektów tj. planów orientacyjnych lub sytuacyjnych. Ponadto projekty o nr 108/15, 107/15, 6/16, 17/15, 30/16, 33/16 nie zawierały planu orientacyjnego, natomiast projekty o nr 107/15, 19/16, 30/16 nie zawierały planu sytuacyjnego. Brak skali na planach orientacyjnych bądź sytuacyjnych stwierdzono w przypadku projektów o nr 107/15, 88/16, 87/16, 74/16, 35/16, 34/16, 23/16, 8/16, 38/15, 39/15, 51/16. Zgodnie z wyjaśnieniami Dyrektora WKiT w Starostwie Powiatowym w Opocznie brak podpisu projektanta oraz brak skali na planach orientacyjnych i sytuacyjnych, a także brak tych planów na niektórych projektach były przyczyną przeoczenia. Kontrolujący ustalili również, że projekt nr 17/15 nie został podpisany przez projektanta. Zgodnie z wyjaśnieniami p.o. Zastępcy Dyrektora ZDP w Opocznie brak podpisu na projekcie nr 17/15 ( ) w egzemplarzu pozostawionym u zarządcy nastąpił wskutek przeoczenia. Brak ten został uzupełniony. Należy stwierdzić, że wszystkie skontrolowane zatwierdzone projekty organizacji ruchu posiadały opinie zarządu drogi, o której mowa w 7 ust. 2 pkt 4 ww. Rozporządzenia a dodatkowo projekty dot. dróg powiatowych posiadały opinie Komendanta Powiatowego Policji w Opocznie, o której mowa w 7 ust. 2 pkt 2 ww. Rozporządzenia. Za uchybienie należy uznać jednakże, że projekty o nr 88/16, 74/16, 54/16, 53/16, 41/16, 19/16, 13/16, 8/16, 6/16, 3/16 posiadały jedynie kserokopie opinii Zarządu Drogi, a projekty o nr 87/16, 54/16, 13/16, 6/16 jedynie kserokopie opinii Komendanta Powiatowego Policji. Zgodnie z wyjaśnieniami Dyrektora WKiT w Starostwie Powiatowym w Opocznie oryginały opinii policji i zarządu dróg znajdują się w projekcie u projektanta, natomiast kserokopie opinii, które znajdują się w projektach w Starostwie Powiatowym zostaną zatwierdzone za zgodność z oryginałem.
Wyniki kontroli wykazały ponadto, że organ dokładał starań w celu egzekwowania od jednostek wprowadzających organizację ruchu obowiązku zawiadamiania zarządzającego ruchem o terminie jej wprowadzenia, zgodnie z 12 ust. 1 ww. Rozporządzenia. Jak wyjaśnił Dyrektor WKiT w Starostwie Powiatowym w Opocznie: Bezwzględnie egzekwowano aby jednostka wprowadzająca organizację ruchu zawiadamiała organ zarządzający ruchem o terminie jej wprowadzenia, co najmniej na 7 dni przez dniem wprowadzenia organizacji ruchu. Informuję, że w piśmie uzgadniającym czasową lub stałą organizację ruchu jest zawarte pouczenie o ww. obowiązku zawiadomienia organu zarządzającego ruchem. Jednocześnie ustalono, że w projektach o nr 19/16 i 35/16 nie ma informacji o zawiadomieniu zarządzającego ruchem o terminie wprowadzenia organizacji ruchu. Zgodnie z wyjaśnieniami Dyrektora WKiT w Starostwie Powiatowym w Opocznie w projektach o nr 19/16 i 35/16 nie ma powiadomienia 7 dni przed wprowadzeniem organizacji ruchu, a ważność projektu upłynęła w terminie 30.10.2016 r. Wobec powyższego w najbliższym czasie zostanie sporządzone pismo do zarządcy drogi z informacją o utracie ważności zatwierdzonego projektu. Projekty organizacji ruchu w roku 2015 zatwierdzali zgodnie z posiadanymi upoważnieniami Dyrektor ZDP w Opocznie oraz p.o. Zastępcy Dyrektora ZDP w Opocznie 7. Natomiast w 2016 roku projekty były zatwierdzane przez Dyrektora WKiT w Starostwie Powiatowym w Opocznie, zgodnie z upoważnieniem Starosty Opoczyńskiego z dnia 2 grudnia 2015 roku OZ.I.077.207.2015. Wskazane w niniejszym punkcie braki stanowią w ocenie kontrolujących uchybienie, tym niemniej wykonywanie zadania polegającego na zatwierdzaniu projektów organizacji ruchu ocenia się pozytywnie. IV. PRZEPROWADZANIE KONTROLI ORAZ ANALIZA ISTNIEJĄCEJ ORGANIZACJI RUCHU W zakresie kontroli wykonania zadań technicznych wynikających z realizacji projektu ( 12 ust. 3 ww. Rozporządzenia) stwierdzono, że w odniesieniu do 6 kontrolowanych projektów stałej organizacji ruchu (17/16, 32/16, 38/16, 39/16, 54/16 88,1/16) Starosta Opoczyński przeprowadził 4 kontrole wykonania zadań technicznych wynikających z realizacji projektu stałej organizacji ruchu. Jak ustalono, na podstawie zapisów zawartych 7 Upoważnienie Dyrektora ZDP z dnia 2 stycznia 2015 r. znak: OZ.I.077.8.2015 oraz upoważnienie p.o. Zastępcy Dyrektora ZDP z dnia 2 stycznia 2015 r. znak: OZ.I.077.9.2015
w prowadzonej przez organ zarządzający ruchem ewidencji, pozostałe 2 projekty organizacji ruchu nie zostały do dnia zakończenia kontroli wprowadzone. W toku kontroli ustalono, iż Starosta Opoczyński przy pomocy Zespołu ds. przeprowadzania kontroli prawidłowości zastosowania, wykonania, funkcjonowania i utrzymania znaków drogowych, urządzeń sygnalizacji świetlnej, urządzeń sygnalizacji dźwiękowej oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego umieszczonych na podległych drogach powiatowych i gminnych przeprowadził w 2016 roku kontrole dróg powiatowych i gminnych ( 12 ust. 5 ww. Rozporządzenia). Jednocześnie stwierdzono, że na podstawie przedstawionej dokumentacji nie można ustalić, iż kontroli poddano wszystkie drogi oraz czy kontrole przeprowadzano zgodnie z zapisami rozporządzenia, tj. co najmniej raz na 6 miesięcy. Zgodnie z wyjaśnieniami Dyrektora WKiT w Starostwie Powiatowym w Opocznie: w miesiącu kwietniu i maju 2016 roku dokonano kontroli dróg gminnych i powiatowych, na których za zarządzanie ruchem jest odpowiedzialny Starosta Opoczyński. Następna kontrola jest planowana w najbliższej przyszłości. W miesiącu sierpniu i wrześniu 2016 dokonano objazdu wszystkich dróg w rejonie szkół i placówek oświatowych znajdujących się na terenie powiatu opoczyńskiego. Ponadto informuję, że objazdem kontrolnym objęto wszystkie drogi kategorii gminnej i powiatowej o nawierzchni utwardzonej oraz te, w ciągu których występują miejsca szczególnie niebezpieczne wymagające zastosowania oznakowania np. skrzyżowania z linią kolejową zgodnie z przedłożonym przez zarządcę drogi wykazem. W protokole znajdują się numery dróg i ulice, na których stwierdzono nieprawidłowości. Na drogach, które znajdują się w wykazie a nie są wpisane w protokół, uwag nie stwierdzono. Powyższe wyjaśnienia nie mogą jednak zostać uznane za zasadne, ponieważ opisane działanie naruszyło ogólna zasadę pisemności, którą organ administracji publicznej winien bezwzględnie stosować dla celów dowodowych. Na podstawie wyjaśnień nie można stwierdzić, czy ww. kontrole były dokonywane w całości. W zakresie przeprowadzania przez organ zarządzający ruchem analizy istniejącej organizacji ruchu, o której mowa w 2 ust. 1 pkt 1 lit. g ww. Rozporządzenia ustalono, że w 2016 roku Starosta Opoczyński dokonał analizy istniejącej organizacji ruchu w zakresie bezpieczeństwa ruchu i jego efektywności na podległych drogach powiatowych i gminnych, co należy ocenić pozytywnie. Kontrolujący ustalili ponadto, że Starosta Opoczyński powołał Komisję ds. szczegółowego rozpatrywania wniesionych opinii lub wątpliwości związanych
z projektami organizacji ruchu drogowego 8. Zgodnie z informacją przekazaną przez Dyrektora WKiT w Starostwie Powiatowym w Opocznie przy piśmie z dnia 10.11.2016 r. znak: WKiT.7126.29.2016, Komisja odbyła 4 posiedzenia wyjazdowe na terenie dróg powiatu opoczyńskiego i rozpatrzyła 19 wniosków dot. w większości poprawienia istniejącego lub wprowadzenia nowego oznakowania, wyznaczenia nowych przejść dla pieszych, miejsc parkingowych czy zastosowania urządzeń spowalniania ruchu. Komisja rozpatrywała zasadność wniesionych wniosków pod względem prawnym jak i celowości ich zastosowania. 10 wniosków zostało zaopiniowanych pozytywnie a 9 uznano za bezzasadne. Protokoły z posiedzeń Komisji są przekazywane zarządcom dróg a także wnioskodawcom. Reasumując, opisane powyżej ustalenia uzasadniają wydanie jednostce kontrolowanej oceny pozytywnej z uchybieniami, w przedmiocie i okresie objętym kontrolą. Kontrolerzy wpisali się do książki kontroli Starostwa Powiatowego w Opocznie. Projekt wystąpienia pokontrolnego sporządzony został w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden przekazano kierownikowi jednostki kontrolowanej, drugi pozostawiono w aktach kontroli. Projekt wystąpienia pokontrolnego z dnia 17 listopada 2016 r. został przekazany do Starosty Opoczyńskiego. W związku z niezgłoszeniem zastrzeżeń do jego treści i wobec stwierdzonych uchybień zaleca się: przestrzeganie przepisów w zakresie zatwierdzania projektów organizacji ruchu określonych w ww. Rozporządzeniu ( 5 ust. 1 oraz 7 ust. 2 ww. Rozporządzenia), przeprowadzanie, co najmniej raz na 6 miesięcy kontroli prawidłowości zastosowania, wykonania, funkcjonowania i utrzymania wszystkich znaków drogowych, urządzeń sygnalizacji świetlnej, urządzeń sygnalizacji dźwiękowej oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego umieszczonych na podległych drogach ( 12 ust. 5 ww. Rozporządzenia), stosowanie ogólnej zasady pisemności, którą organ administracji publicznej winien bezwzględnie stosować do celów dowodowych. Zarządzający kontrolę ma prawo żądania w każdym czasie informacji o stanie realizacji zaleceń pokontrolnych lub innych działaniach podjętych w wyniku kontroli, w szczególności w celu usunięcia nieprawidłowości i wykonania wniosków. 8 Zarządzenie nr 14/2016 Starosty Opoczyńskiego z dnia 19 lutego 2016 r. w sprawie powołania Komisji ds. szczegółowego rozpatrywania wniesionych opinii lub wątpliwości związanych z projektami organizacji ruchu drogowego.
W związku z powyższym, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego należy poinformować wojewodę o sposobie wykorzystania uwag i wniosków oraz wykonania zaleceń i terminie ich realizacji, a także podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia działań. Zgodnie z 48 Regulaminu Kontroli Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi, stanowiącego załącznik do Zarządzenia Nr 134/2012 Wojewody Łódzkiego z dnia 25 maja 2012 roku w sprawie wprowadzenia Regulaminu Kontroli Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze. Z up. WOJEWODY ŁÓDZKIEGO Beata Konieczniak ZASTĘPCA DYREKTORA WYDZIAŁU INFRASTRUKTURY i ROLNICTWA