Słaby aksjomat max zysku (WAPM)

Słaby aksjomat max zysku (WAPM) y w x 0 Załóżmy, że cena czynnika nie zmienia się ( w = 0). Wtedy z WAPM wynika że: y 0 tzn. funkcja odaży firmy doskonale konkurencyjnej nie może być oadająca (mieć ujemne nachylenie) Załóżmy, że cena roduktu nie zmienia się ( = 0). Wtedy z WAPM wynika że: w x 0 w x 0 tzn. funkcja oytu na czynnik rodukcji firmy doskonale konkurencyjnej nie może być rosnąca

Analiza statyczna Zysk, rzychody, koszty są strumieniami w czasie, ale w statycznej analizie interesuje nas tylko ojedynczy okres π(q) = TR(q) TC(q) Dla otymalnej rodukcji nachylenie izozysku równe nachyleniu funkcji rodukcji Zyski maksymalne tam, gdzie różnica między TR i TC jest największa Każdy model ekonomiczny oisuje uroszczoną rzeczywistość, zawiera założenia, służy do rzewidywania zmian w gosodarce Dane emiryczne omagają zweryfikować modele Żadna teoria naukowa nie jest w 100% ewna Struktury rynkowe: konkurencja doskonała monool konkurencja monoolistyczna oligool

Konkurencja Jest to roces rywalizacji odmiotów Formy rywalizacji: wymiana rynkowa, aukcja, wyścig, wojna Podmioty rywalizujące: ludzie, firmy, sektory, aństwa Cele rywalizacji: zyski, udziały rynkowe, nagrody, rzetrwanie, kontrola Instrumenty rywalizacji: ceny, reklama, R&D, wysiłek W ekonomii konkurencja jest oisywana w kontekście: makroekonomii mikroekonomii handlu

Doskonała Konkurencja Potocznie: firma relatywnie mała rodukt osiada doskonałe substytuty ceny są dane ełna informacja Modelowo: brak barier wejścia i wyjścia z rynku homogeniczne dobro (wysoce elastyczny oyt, ale krzywa oytu rynkowego nie jest elastyczna!!!) firma jest relatywnie mała aby móc zmienić cenę rynkową firma może srzedać dowolną ilość o cenie rynkowej brak kosztów transakcyjnych W rzeczywistości mało jest rynków doskonale konkurencyjnych, ale dużo jest rynków z elementami konkurencji doskonałej (rodukty rolne, aiery wartościowe, materiały budowlane, handel detaliczny)

Poyt na rodukt ojedynczej firmy Poyt resztowy to co ozostaje z oytu rynkowego o odjęciu odaży wszystkich innych firm (rzy danej cenie!) D r () =D()-S 0 () Na rynku jest n identycznych firm, więc każda rodukuje y=y/n. Pozostałe firmy rodukują Y 0 =(n-1)y Cenowa elastyczność oytu dla ojedynczej firmy jest niemal 300 razy większa niż elastyczność oytu rynkowego: Wzrost ceny o 0.1% owoduje sadek oytu o 1/3 Dla firmy konkurencyjnej w uroszczeniu zakładamy doskonale elastyczna krzywą oytu na jej rodukt

Podaż firmy Zakładamy, że firmy maksymalizują zyski Firmy nie osiadają twardego ograniczenia budżetowego Ale ograniczają je: Technologia (koszty) firmy nie muszą osiadać identyczne koszty Poyt Zachowanie konkurentów Elastyczność odaży

Decyzje odażowe firmy Firma maksymalizuje zysk biorąc cenę jako daną: max y 0 Π( y) y c( y) Warunek konieczny maksymalizacji zysku to dπ( y) dy = = MC( y) Firma wybiera takie y, rzy którym cena jest równa kosztowi krańcowemu: = MC (y) Krzywa MC(y) wyznacza zależność między ceną a wielkością odaży firmy. Jest to krzywa odaży firmy. = 0

Drugi warunek Do warunku koniecznego dodać musimy warunek wystarczający otymalizacji. Warunek wystarczający to: druga ochodna o funkcji zysku musi być ujemna: 2 Π 2 y = y MC( y) y ( MC( y) ) = < 0 MC( y) y Czyli krzywa kosztu krańcowego w unkcie otymalnym musi być rosnąca. Tylko rosnąca część krzywej MC może być krzywą odaży firmy. > 0

Trzeci warunek Trzeba amiętać, że dwa orzednie warunki otymalizacji ozwalają nam znaleźć otymalne rozwiązania wewnętrzne, tj. takie, w których y >0. Takie rozwiązanie trzeba zawsze orównać z rozwiązaniem brzegowym y = 0, tj. srawdzić, czy firmie w ogóle ołaca się rodukować Srawdzenie tego warunku jest roste. Firmie, która już oniosła koszty stałe, będzie się ołacało rodukować y >0 jeśli Π(y) >- F czyli y c v (y) > 0 czyli > c v (y)/y To znaczy, że ołaca się rodukować gdy cena jest wyższa niż AVC(y). W rzeciwnym rzyadku leiej zaniechać rodukcji.

, c Podaż firmy w krótkim okresie (liczba firm stała) granica ołacalności MC s (y) AC s (y) AVC s (y) < AVC(y) y * = 0 > AVC(y) y * > 0 Krótkookresowa krzywa odaży firmy jest wyznaczona rzez MC owyżej min AVC y Firma rodukuje tyle żeby P(=MR)=MC

Podaż gałęzi Wiemy już jak zachowuje się ojedyncza firma doskonale konkurencyjna Zachowanie wszystkich firm na danym rynku (zachowanie gałęzi) jest sumą zachowań ojedynczych firm Gdy wszystkie firmy są identyczne, srawa jest rosta: zachowanie rynku jest równe zachowaniu ojedyncze firmy omnożonemu rzez liczbę firm Sytuacja komlikuje się, gdy firmy nie są identyczne (tzn. gdy mają różne technologie i koszty). Jednak nawet dla tego rzyadku możemy formułować ewne wnioski

Krótkookresowa krzywa odaży gałęzi Niech n oznacza liczbę firm. n jest stałe w krótkim okresie. Niech S i () oznacza krzywą odaży firmy i. Krótkookresowa krzywa odaży gałęzi S() to suma krzywych odaży (suma ilości) wszystkich n firm: S( ) = i= 1 Jeśli wszystkie krzywe odaży firm są identyczne, to n S i ( ) S( ) = ns ( ) i

Podaż gałęzi gdy firmy różnią się kosztami Podaż Firmy 1 Podaż Firmy 2 S 1 ( ) S 1 () S 2 () Podaż gałęzi S 1 ( ) S 2 () = S 1 () + S 2 ()

Podaż gałęzi gdy firmy różnią się kosztami Podaż Firmy 1 Podaż Firmy 2 S 1 ( ) S 1 () S 2 ( ) S 2 () Podaż gałęzi S 1 ( ) + S 2 ( ) S 2 () = S 1 () + S 2 () Krótkookresowa krzywa odaży rynkowej jest oziomą sumą krzywych odaży firm

Równowaga krótkookresowa Krótkookresowa odaż gałęzi s e Poyt rynkowy Y e s Y Cena rynkowa zrównuje oyt z odażą. Tę cenę rzyjmują firmy dosk. konk. Firmy mogą onosić straty lub mieć zyski Brak możliwości wejścia/wyjścia

Zyski krótkookresowe rzy cenie rynkowej Firma 1 Firma 2 Firma 3 s e AC s AC s AC s MC s MC s MC s Π 1 > 0 Π 2 < 0 Π 3 = 0 y * 1 y 1 y * 2 y 2 y * 3 y 3 Firma 1 chce Firma 2 chce Firma 3 ozostać na wyjść z jest obojętna rynku rynku

Długookresowa odaż gałęzi W długim okresie firmy mają swobodę wejścia / wyjścia z rynku Jeśli cena w krótkookresowej równowadze zaewnia istniejącym firmom dodatni zysk ekonomiczny ( P>min AC), to nowe firmy będą chciały wejść na rynek W długim okresie tak się stanie i krzywa odaży się słaszczy, cena równowagi sadanie. Będzie się tak dziać do momentu, gdy firmy będą osiągać zerowe zyski. Odwrotny mechanizm działa, gdy cena krótkookresowa jest oniżej unktu ołacalności (firmy nieefektywne) Wniosek: długookresowa krzywa odaży branży zawsze rzecina się z krzywą oytu na oziomie ceny równej granicy ołacalności, czyli jest łaska

Przy tym oycie jest miejsce tylko dla 2 firm Rynek Sytuacja Firmy S 2 () = S 1 +S 2 MC(y) 2 S 3 () = S 2 () +S 3 Market Demand Y y 2 * y Jeśli każda firma może wejść na rynek, to nie da się na tym zarobić (w długim okresie zyski muszą saść do zera)

Rośnie oyt, ale brak miejsca dla trzeciej firmy Rynek Sytuacja firmy S 2 () S 3 () MC(y) 2 2 AC(y) Y y 2 * Firmy istniejące mają zyski, ale trzecia firma oniosłaby stratę y

Rośnie oyt, trzecia firma może wejść Rynek Sytuacja firmy S 2 () S 3 () MC(y) 2 AC(y) Y Poyt wzrósł na tyle, że firma 3 może wejść, wtedy zyski sadną znów do zera y 2 * y

Gdy oyt nadal rośnie, 4-ta firma może wejść 3 Rynek Poyt S 3 () S 4 () 3 Firma MC(y) AC(y) Y y 3 * y

Gdzie jest odaż długookresowa? 4 The Market Poyt S 3 () S 4 () 4 A Tyical Firm MC(y) AC(y) Y y 4 * Ta część krótkookresowej krzywej odaży jest częścią długookresowej odaży gałęzi y

Długookresowa odaż gałęzi Długookresowa odaż rynkowa Firma MC(y) AC(y) Y Dolną granicą długookr. krzywej odaży jest granica ołacalności y * y

Co to znaczy, że firma jest mała? Długookresowa odaż rynkowa Firma MC(y) AC(y) Y Gdy względny rozmiar firmy zmniejsza się, odcinki krzywych skracają się y * y

Gdy firmy są bardzo małe... Gdy ojedyncza firma jest nieskończenie mała, odaż rynkowa jest w rzybliżeniu łaską linią Długookresowa odaż rynkowa MC(y) Firma AC(y) Y y * Ograniczenia technologiczne srawiają, że firma jest stosunkowo mała i zawsze oeruje na łaskiej części krzywej oytu (doskonała elastyczność) y

, c Długookresowa kzrywa odaży firmy LMC(y) LAC(y) Krótkookresowe krzywe odaży Długookresową krzywą odaży firmy jest rosnąca cześć długookresowej krzywej kosztu krańcowego LMC, leżąca owyżej krzywej długookresowego kosztu rzeciętnego LAC y

Nadwyżka roducenta Nadwyżka roducenta (PS) to o rostu zysk oeracyjny firmy, tzn. różnica między rzychodami a kosztami zmiennymi (w długim okresie PS=Π(y)): PS = y c v (y) czyli PS = Π(y) + F Na wykresie, rzychody to rostokąt o wymiarach * y. Natomiast koszty zmienne można okazać na dwa sosoby: Prostokąt o wymiarach y * AVC(y) Pole od krzywą MC(y) Nadwyżkę roducenta na wykresie można okazać jako różnicę dwóch rostokątów ole omiędzy linią ceny () a krzywą MC(y)

Nadwyżka roducenta jako różnica ól rostokątów, c MC s (y) PS AC s (y) AVC s (y) c v (y * ()) = AVC(y * ()) y * () y * () y

Nadwyżka roducenta jako ole nad krzywą odaży firmy, c MC s (y) PS AC(y) AVC(y) c v (y * ()) c v ( y * ( )) = y * ( ) 0 MC( z) d( z) y * () y Analogicznie dla całego rynku: ole nad krzywą odaży rynkowej, a oniżej oziomu ceny

Podsumowanie Dla cenobiorcy MR(q) = = AR(q) Warunek otimum MR(q)=MC(q) jeśli P > MC(q) to ołaca się zwiększyć rodukcję jeśli P > AC(q) to firma rzynosi zyski Firma nie musi rzynosić zysków Efektywność alokacyjna rodukcja w gosodarce odzwierciedla referencje konsumentów Efektywność rodukcyjna rodukcja w gosodarce odbywa się o możliwie najniższym koszcie MC(q)= jest warunkiem koniecznym istnienia maksimum (wyznacza maksimum zysku jeśli firma rodukuje) ale nie każdy unkt na rosnącej części krzywej MC musi rerezentować maksimum zysku