WOJEWODA MAŁOPOLSKI WP-V.431.15.2014 Kraków, 23 czerwca 2014 r. Pani Monika Berdecka Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej Plac Józefa Piłsudskiego 1 32-091 Michałowice WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 pkt 1 oraz art. 6 ust. 4 pkt 3, w związku z art. 46 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. z 2011 r. Nr 185, poz. 1092), art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456 z późn. zm.) oraz art. 31 ust. 1 ustawy dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.) w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej (GOPS) w Michałowicach, 32-091 Michałowice, Plac Józefa Piłsudskiego 1, w dniach od 4 do 6 czerwca 2014 r. zespół kontrolny w składzie: - Beata Zięcik inspektor wojewódzki, - Lucyna Maciejasz operator urządzeń elektronicznych działający na podstawie upoważnienia do kontroli nr 16/14 z 15 maja 2014 r., wydanego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Kierownika Oddziału w Wydziale Polityki Społecznej, przeprowadził kontrolę realizacji zadań z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456 z późn. zm.) oraz z ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.), klasyfikacja wg budżetu zadaniowego: Funkcja 13. Zabezpieczenie społeczne i wspieranie rodziny; zadanie 13.4. Wspieranie rodziny; podzadanie 13.4.1. Wsparcie rodzin wychowujących dzieci; działanie 13.4.1.1. Świadczenia rodzinne oraz działanie 13.4.1.2. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Wysokość dotacji w 2013 r. (wg planu) na realizację zadań: Lp. Nazwa zadania Dział Rozdział Paragraf Kwota w zł 1. Świadczenia rodzinne 852 85212 2010 1 501 064,00 2. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego 852 85212 2010 199 070,00 3. Składka zdrowotna płacona od świadczenia pielęgnacyjnego 852 85213 2010 1 411,00 4. Rządowy program wspierania osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego 852 85295 2010 19 229,00 Razem 1 720 774,00 Główna Księgowa Ośrodka złożyła wyjaśnienie w sprawie sposobu planowania środków finansowych oraz realizacji planu, które zostało dołączone do akt kontroli. 31-156 Kraków, ul. Basztowa 22 * tel. 12 39 21 591 * fax 12 39 21 424 http://www.malopolska.uw.gov.pl
Kontrolą objęto okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2013 r. Ustaleń kontrolnych dokonano w oparciu o dokumentację, a także pisemne i ustne wyjaśnienia złożone przez: 1. Panią Monikę Berdecką Kierownika GOPS, 2. Pana Krzysztofa Gryglika Inspektora ds. świadczeń rodzinnych, 3. Panią Wiolettę Dyna Starszego referenta ds. funduszu alimentacyjnego, 4. Panią Barbarę Kolarską Głównego Księgowego. W wyniku przeprowadzonej kontroli kontrolowaną działalność oceniam: pozytywnie z nieprawidłowościami. Ocena wynika ze stwierdzenia nieprawidłowości, które skutkują koniecznością wyrównania świadczeń oraz uchybień o charakterze formalnym. Sformułowanie powyższej oceny nastąpiło na podstawie następujących ustaleń: 1. Sprawdzenia zapisów treści dokumentów organizacyjnych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Michałowicach, tj.: - Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Michałowicach wprowadzonego Uchwałą Nr XXXIV/231/2013 Rady Gminy Michałowice z 5 września 2013 r. w sprawie uchwalenia Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Michałowicach. - Regulaminu Organizacyjnego Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Michałowicach wprowadzonego Zarządzeniem Nr 18/2013 Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Michałowicach z 17 października 2013 r. w sprawie: wprowadzenia Regulaminu Organizacyjnego Gminnego Ośrodku Pomocy Społecznej w Michałowicach. - Jednolitego Rzeczowego Wykazu Akt wprowadzonego Zarządzeniem Nr 2/GOPS/2006 Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Michałowicach z 26 stycznia 2006 r. w sprawie: wprowadzenia Jednolitego rzeczowego wykazu akt Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Michałowicach, uzupełnionego Zarządzeniem Nr 11/GOPS/2008 Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Michałowicach z 16 grudnia 2008 r. w sprawie: wprowadzenia uzupełnienia w Jednolitym rzeczowym wykazie akt Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Michałowicach. Jednolity rzeczowy wykaz akt - uzgodniony z Archiwum państwowym w Krakowie - zawiera symbole klasyfikacyjne oraz hasła klasyfikacyjne dla poszczególnych świadczeń rodzinnych oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego. 2. Sprawdzenia zakresów czynności pracowników realizujących w GOPS zadania z zakresu świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego. 3. Analizy kosztów obsługi świadczeń rodzinnych oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego, wynikających z treści zapisu art. 33 ust. 2 i 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz art. 31 ust. 2 i 3 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Zgodnie z przedłożoną informacją GOPS wydatkował w ramach kosztów obsługi realizacji zadań w dziale 852 Pomoc społeczna, rozdział 85212 świadczenia rodzinne, kwotę 43 552,46 zł (świadczenia rodzinne) i kwotę 5 792,00 zł (świadczenia z funduszu alimentacyjnego). Środki zostały przeznaczone na wynagrodzenia dla pracowników i pochodne od wynagrodzenia oraz zakup materiałów (w tym m.in. zakup druków, papieru oraz materiałów biurowych), zakup usług telekomunikacyjnych, zakup usług pozostałych (w tym usługi: informatyczne, opłata pocztowa) oraz szkolenia. W ramach czynności kontrolnych sprawdzono wybrane pozycje finansowane z dotacji celowej na koszty obsługi. Udostępniona do wglądu dokumentacja księgowa potwierdziła zasadność przekazania środków finansowych na ww. cele. Realizacja zadań zleconych wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456 z późn. zm.). 2
Zadania zlecone z zakresu administracji rządowej realizowane były na podstawie wewnętrznych aktów normatywnych wydanych przez Wójta Gminy Michałowice oraz p.o. Kierownika GOPS w Michałowicach dla niżej wymienionych pracowników Ośrodka: 1. Agnieszki Laskosz p.o. Kierownika GOPS: - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 205/2009 z 7 stycznia 2009 r. 2. Sylwii Wadowskiej pracownika GOPS: - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 111/2008 z 15 kwietnia 2008 r. - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 12/GOPS/2011 z 27 grudnia 2011 r. 3. Katarzyny Krawczyk /rodowe: Sobczyk/ pracownika socjalnego GOPS: - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 13/GOPS/2011 z 27 grudnia 2011 r. - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 5/2013 z 20 maja 2013 r. - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 201/2013 z 21 lutego 2013 r. - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 222/2013 z 20 maja 2013 r. 4. Moniki Berdeckiej Kierownika GOPS: - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 216/2013 z 6 maja 2013 r. Kierownik GOPS złożyła szczegółowe wyjaśnienie dotyczące osób posiadających upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych z zakresu świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego w okresie objętym kontrolą, które zostało dołączone do akt kontroli. W podstawach prawnych decyzji dotyczących przyznania prawa do świadczeń rodzinnych powoływano zapisy: - ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267); - ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.); - ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1548); - ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 182 z późn. zm.); - rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r., poz. 3); - rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 sierpnia 2012 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny oraz wysokości świadczeń rodzinnych (Dz. U. 2012 r., poz. 959); - rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 14 września 2010 r. w sprawie formy opieki medycznej nad kobietą w ciąży, uprawniającej do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego pozostawanie pod tą opieką (Dz. U. z 2010 r. Nr 183, poz. 1234); - rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 marca 2013 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu wspierania osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 413); - odpowiednio upoważnienia: Wójta Gminy Michałowice dla Kierownika oraz innych upoważnionych pracowników GOPS. Zespołowi kontrolnemu przedłożona została informacja Pani Moniki Berdeckiej Kierownika GOPS dotycząca statystyki świadczeń rodzinnych oraz działań podejmowanych w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Z przedłożonej informacji wynika, iż Tutejszy Ośrodek współpracuje z Regionalnym Ośrodkiem Polityki Społecznej w Krakowie w zakresie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. W okresie objętym 3
kontrolą udzielono ROPS w Krakowie czterech informacji w sprawach dotyczących ewentualnego pobierania przez wskazane osoby świadczeń rodzinnych na terenie Gminy Michałowice. Ponadto w 2013 roku tutejszy Ośrodek, na wniosek ROPS Kraków, przekazał jeden wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, jednak do dnia dzisiejszego nie ma odpowiedzi czy w danym przypadku zachodziła koordynacja. GOPS Michałowice nie wypłacał także świadczeń rodzinnych przyznanych w ramach koordynacji.. W trakcie kontroli poddano analizie dokumentację postępowań dotyczących świadczeniobiorców, którym wypłacono zasiłki rodzinne wraz z dodatkami z tytułu urodzenia dziecka, opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, samotnego wychowywania dziecka, wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, rozpoczęcia roku szkolnego, podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania oraz dokumentację osób, którym przyznano zasiłek pielęgnacyjny, specjalny zasiłek opiekuńczy, świadczenie pielęgnacyjne, dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego oraz pomoc finansową realizowaną w ramach rządowego programu wspierania osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne. Ponadto, przeanalizowano akta spraw dotyczących jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka oraz decyzje odmowne w sprawie ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami oraz świadczeń opiekuńczych. Kontroli poddano dokumentację do następujących decyzji przyznających poszczególne świadczenia rodzinne: Zasiłki rodzinne wraz z dodatkami: GOPS.522-163/13, GOPS.522-36/13, GOPS.522-35/13, GOPS.522-278/13, GOPS.522-108/13, GOPS.522-183/13, GOPS.522-174/13, GOPS.522-56/13, GOPS.612.522.ZR.303.2013, GOPS.671.522.ZR.306.2013, GOPS.704.522.ZR.307.2013, GOPS.522-128/13, GOPS.36.522.ZR.282.2013, GOPS.522-47/13, GOPS.522-44/13, GOPS.522-73/13, GOPS.522-190/13, GOPS.522-218/13, GOPS.522-232/13, GOPS.522-60/13, GOPS.522-191/13, GOPS.522-272/13, GOPS.522-87/13, GOPS.522-231/13, GOPS.522-223/13, GOPS.522-115/13, GOPS.522-143/13, GOPS.522-65/13, GOPS.522-80/13, GOPS.522-286/13, GOPS.522-274/13, GOPS.522-249/13, GOPS.522-118-1/13. Dodatki z tytułu: 1. Urodzenia dziecka: GOPS.612.522.ZR.303.2013, GOPS.671.522.ZR.306.2013, GOPS.704.522.ZR.307.2013, GOPS.36.522.ZR.282.2013, GOPS.522-286/13, GOPS.522-274/13, GOPS.522-249/13, GOPS.522-118-1/13. 2. Opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego: GOPS.522-163/13, GOPS.522-278/13, GOPS.522-108/13, GOPS.704.522.ZR.307.2013, GOPS.522-128/13, GOPS.522-44/13, GOPS.522-73/13, GOPS.522-190/13. 3. Samotnego wychowywania dziecka: GOPS.704.522.ZR.307.2013, GOPS.522-87/13, GOPS.522-231/13, GOPS.522-223/13, GOPS.522-115/13. 4. Wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej: GOPS.522-163/13, GOPS.522-35/13, GOPS.522-278/13, 4
GOPS.522-183/13, GOPS.522-174/13, GOPS.522-56/13, GOPS.522-47/13, GOPS.522-60/13, GOPS.522-191/13. 5. Kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego: GOPS.522-174/13, GOPS.522-218/13, GOPS.522-272/13, GOPS.522-87/13, GOPS.522-223/13, GOPS.522-143/13, GOPS.522-65/13, GOPS.522-80/13. 6. Rozpoczęcia roku szkolnego: GOPS.522-163/13, GOPS.522-35/13, GOPS.522-278/13, GOPS.522-183/13, GOPS.522-174/13, GOPS.522-56/13, GOPS.522-128/13, GOPS.36.522.ZR.282.2013, GOPS.522-47/13, GOPS.522-44/13, GOPS.522-73/13, GOPS.522-218/13, GOPS.522-60/13, GOPS.522-191/13, GOPS.522-223/13, GOPS.522-143/13, GOPS.522-65/13, GOPS.522-80/13. 7. Podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, w związku z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły: GOPS.522-191/13, GOPS.522-272/13. 8. Podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły: GOPS.522-163/13, GOPS.522-36/13, GOPS.522-174/13, GOPS.522-232/13, GOPS.522-60/13, GOPS.522-191/13, GOPS.522-87/13, GOPS.522-223/13, GOPS.522-65/13. Zasiłek pielęgnacyjny: GOPS.523.ZP.19.2013, GOPS.123.523.ZP.4.2013, GOPS.523.ZP.16.2013, GOPS.523.ZP.17.2013, GOPS.523.ZP.20.2013, GOPS.263.523.ZP.8.2013. Specjalny zasiłek opiekuńczy brak decyzji Świadczenie pielęgnacyjne: GOPS.524-2/13, GOPS.524.SP.3.2013, GOPS.524.SP.5.2013, GOPS.524.SP.12.2013, GOPS.524.SP.4.2013, GOPS.524.SP.6.2013, GOPS.524.SP.9.2013, GOPS.524.SP.11.2013. Dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego: GOPS.524.SP.V.7.2013, GOPS.524.SP.V.1.2013, GOPS.524.SP.V.2.2013, GOPS.524.SP.V.4.2013, GOPS.524.SP.V.9.2013, GOPS.524.SP.V.5.2013, GOPS.524.SP.V.10.2013. Pomoc finansowa realizowana w ramach rządowego programu wspierania osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne: GOPS.524.SP.VI.19.2013, GOPS.524.SP.VI.6.2013, GOPS.524.SP.VI.12.2013, GOPS.524.SP.VI.1.2013, GOPS.524.SP.VI.9.2013, GOPS.524.SP.VI.2.2013. GOPS.524.SP.VI.17.2013, GOPS.524.SP.VI.4.2013, GOPS.524.SP.VI.10.2013, GOPS.524.SP.VI.11.2013, GOPS.524.SP.VI.15.2013, GOPS.524.SP.VI.16.2013, GOPS.524.SP.VI.7.2013, GOPS.524.SP.VI.5.2013, GOPS.524.SP.VI.8.2013. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka: GOPS.527.B.34.2013, GOPS.525-5/13, GOPS.35.527.B.18.2013, 5
GOPS.527.B.35.2013, GOPS.677.527.B.30.2013, GOPS.534.527.B.27.2013, GOPS.340.527.B.25.2013, GOPS.527.B.44.2013, GOPS.527.B.39.2013, GOPS.527.B.38.2013, GOPS.670.527.B.31.2013, GOPS.561.527.B.28.2013, GOPS.169.527.B.23.2013. Decyzje odmowne dotyczące świadczeń rodzinnych: GOPS.522-250/13, GOPS.522-251/13, GOPS.522-241/13, GOPS.522-265/13, GOPS.522-268/13, GOPS.529.O.SZO.2.2013, GOPS.529.O.SZO.1.2013, GOPS.2.524.OPS.2.2013. Ww. decyzjami odmówiono prawa do świadczeń rodzinnych z uwagi na niespełnienie przez wnioskodawców przesłanek określonych w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Stwierdzono, iż: 1. W sprawach dotyczących ustalenia prawa do świadczeń opiekuńczych, świadczenia te przyznawano: a) od dnia złożenia wniosku w powiatowym zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności, wskazanego w orzeczeniu o niepełnosprawności: - decyzją znak: GOPS.524-2/13 z 15 listopada 2013 r. ustalono prawo do świadczenia pielęgnacyjnego: ( ) w wysokości 268,70 zł (słownie: dwieście sześćdziesiąt osiem złotych 70/100) jednorazowo w okresie od 19 lipca 2013 r. do 31 lipca 2013 r. z tytułu rezygnacji z zatrudnienia w związku ze sprawowaniem opieki nad synem: ( ), jako osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami, o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, ( ) w wysokości 620,00 zł (słownie: sześćset dwadzieścia złotych 00/100) w wymiarze miesięcznym w okresie od 1 sierpnia 2013 r. do 30 września 2015 r. z tytułu rezygnacji z zatrudnienia w związku ze sprawowaniem opieki nad synem: ( ), jako osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami, o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, ( ).. W dokumentacji przedmiotowej sprawy znajdowało się orzeczenie o niepełnosprawności z 26 września 2013 r., wydane po rozpatrzeniu wniosku z 19 lipca 2013 r., zaliczające dziecko do osób niepełnosprawnych do 30 września 2015 r. W orzeczeniu wskazano, iż niepełnosprawność datuje się od urodzenia. Stosownie do treści zapisu art. 24 ust. 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych Jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.. Zgodnie z treścią opinii wyrażonej przez Wydział Prawny i Nadzoru Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w piśmie znak: WN.IV-054.79.2012, przepis art. 24 ust. 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych określa moment, od jakiego ustala się prawo do świadczeń rodzinnych uzależnionych od posiadania przez świadczeniobiorcę niepełnosprawności (materialnoprawna przesłanka nabycia prawa) wskazując, że jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności. Zauważyć należy, iż interpretacja zapisu art. 24 ust. 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych, który stanowi, iż Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W przypadku wydania orzeczenia 6
o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności na czas określony prawo do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia, nie budzi wątpliwości, a tym czasem mimo ustalenia stopnia na czas określony np. do 15 dnia danego miesiąca, świadczenie przyznawane jest do ostatniego dnia tego miesiąca, a zatem teoretycznie mimo utraty stopnia niepełnosprawności warunkującego przysługiwanie świadczenia. Wobec powyższego, zasadne jest przyjęcie argumentacji odwołującej się do założenia o konsekwencji ocen prawodawcy. Dokonanie zmiany decyzji znak: GOPS.524-2/13 z 15 listopada 2013 r., poprzez wyrównanie świadczenia pielęgnacyjnego wraz z należnymi składkami, za lipiec 2013 r. Zgodnie z art. 24 ust. 2a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456), cyt.: Jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.. Fakt, że decyzja przyznająca prawo do zasiłku pielęgnacyjnego została już wykonana, nie wyklucza możliwości dokonania jej zmiany w trybie art. 163 k.p.a. w związku z art. 32 ust. 1a oraz art. 24 ust. 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych. Zalecenie należy zrealizować niezwłocznie po otrzymaniu niniejszego wystąpienia. b) od dnia złożenia wniosku w GOPS: - decyzją znak: GOPS.524.SP.9.2013 z 5 sierpnia 2013 r. ustalono prawo do świadczenia pielęgnacyjnego: ( ) w wysokości 144,70 zł (słownie: sto czterdzieści cztery złote 70/100) jednorazowo w okresie od 25 lipca 2013 r. do 31 lipca 2013 r. z tytułu niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaniem opieki nad synem: ( ), jako osobą legitymującą się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami, o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, ( ) w wysokości 620,00 zł (słownie: sześćset dwadzieścia złotych 00/100) w wymiarze miesięcznym w okresie od 1 sierpnia 2013 r. do 31 października 2017 r. z tytułu niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaniem opieki nad synem: ( ), jako osobą legitymującą się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami, o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, ( ).. W dokumentacji przedmiotowej sprawy znajdowało się orzeczenie o uchyleniu orzeczenia o niepełnosprawności z dnia 24 czerwca 2002 r. Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności w Krakowie, wydane po rozpatrzeniu wniosku z 10 listopada 2003 r., zaliczające dziecko do osób niepełnosprawnych do 16 roku życia, tj. 7 października 2017 r. W orzeczeniu wskazano, iż niepełnosprawność datuje się od urodzenia. Stosownie do treści zapisu art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych, cyt. Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu zasiłkowego.. - decyzją znak: GOPS.524.SP.12.2013 z 14 sierpnia 2013 r. ustalono prawo do świadczenia pielęgnacyjnego: ( ) w wysokości 620,00 zł (słownie: sześćset dwadzieścia złotych 00/100) w wymiarze miesięcznym w okresie od 1 sierpnia 2013 r. do 30 września 2017 r. z tytułu niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaniem opieki nad synem: ( ), jako osobą legitymującą się orzeczeniem o stopniu 7
niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami, o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, ( ).. ( ) w wysokości 588,00 zł (słownie: pięćset pięćdziesiąt osiem złotych 00/100)przysługujące jednorazowo za okres od: 1 października 2017 r. do 27 października 2017 r. z tytułu niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaniem opieki nad synem: ( ), jako osobą legitymującą się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami, o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, ( ) w wysokości 20,70 zł (słownie: dwadzieścia złotych 70/100) w wymiarze jednorazowym przysługujące za 31 lipca 2013 r. z tytułu niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaniem opieki nad synem: ( ), jako osobą legitymującą się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami, o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, ( ).. W dokumentacji przedmiotowej sprawy znajdowało się orzeczenie o niepełnosprawności, wydane po rozpatrzeniu wniosku z 7 marca 2002 r., zaliczające dziecko do osób niepełnosprawnych do 16 roku życia, tj. 17 października 2017 r. W orzeczeniu wskazano, iż niepełnosprawność datuje się od urodzenia. Stosownie do treści zapisu art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych, cyt. Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu zasiłkowego.. Ponadto, stosownie do treści art. 24 ust. 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych, cyt.: Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W przypadku wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności na czas określony prawo do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia.. - decyzją znak: GOPS.524.SP.11.2013 z 14 sierpnia 2013 r. ustalono prawo do świadczenia pielęgnacyjnego: ( ) w wysokości 620,00 zł (słownie: sześćset dwadzieścia złotych 00/100) w wymiarze miesięcznym w okresie od 1 sierpnia 2013 r. do 30 listopada 2020 r. z tytułu niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaniem opieki nad córką: ( ), jako osobą legitymującą się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami, o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, ( ).. ( ) w wysokości 434,00 zł (słownie: czterysta trzydzieści cztery złote 00/100) jednorazowo za okres od: 1 grudnia 2020 r. do 21 grudnia 2020 r. z tytułu niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaniem opieki nad córką: ( ), jako osobą legitymującą się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami, o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, ( ) w wysokości 20,70 zł (słownie: dwadzieścia złotych 70/100) w wymiarze jednorazowym przysługujące za 31 lipca 2013 r. z tytułu niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaniem opieki nad córką: ( ), jako osobą legitymującą się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami, o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, ( ).. W dokumentacji przedmiotowej sprawy znajdowało się orzeczenie o niepełnosprawności z 25 czerwca 2008 r., wydane po rozpatrzeniu wniosku z 14 marca 2008 r., zaliczające dziecko do osób niepełnosprawnych do 31 grudnia 2020 r. W orzeczeniu wskazano, iż niepełnosprawność datuje się od urodzenia. 8
Stosownie do treści zapisu art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych, cyt. Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu zasiłkowego.. Ponadto, stosownie do treści art. 24 ust. 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych, cyt.: Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W przypadku wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności na czas określony prawo do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia.. Ponadto stwierdzono, iż w treści rozstrzygnięcia przywołanych powyżej trzech decyzji powołano treść, cyt.: ( ) orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności ( ), w sytuacji, gdy osoby wymagające opieki legitymowały się orzeczeniem o niepełnosprawności, zgodnie ze znajdującymi się w aktach sprawy dokumentami. Zalecenia: 1. Dokonanie zmian decyzji znak: - GOPS.524.SP.9.2013 z 5 sierpnia 2013 r., poprzez wyrównanie świadczenia pielęgnacyjnego za lipiec 2013 r.; - GOPS.524.SP.12.2013 z 14 sierpnia 2013 r., poprzez wyrównanie świadczenia pielęgnacyjnego za lipiec 2013 r., oraz październik 2017 r.; - GOPS.524.SP.11.2013 z 14 sierpnia 2013 r., poprzez wyrównanie świadczenia pielęgnacyjnego za lipiec 2013 r., oraz grudzień 2020 r.: Zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych, cyt. Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu zasiłkowego.. Ponadto, stosownie do treści art. 24 ust. 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych, cyt.: Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W przypadku wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności na czas określony prawo do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia.. Fakt, że decyzja przyznająca prawo do zasiłku pielęgnacyjnego została już wykonana, nie wyklucza możliwości dokonania jej zmiany w trybie art. 163 k.p.a. w związku z art. 32 ust. 1a oraz art. 24 ust. 2 i 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Zalecenie należy zrealizować niezwłocznie po otrzymaniu niniejszego wystąpienia. 2. Podjęcie działania mającego na celu wyeliminowanie przypadków powoływania w rozstrzygnięciach decyzji ustalających prawo do świadczenia pielęgnacyjnego zapisów przywołujących orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, w sytuacji, gdy osoby wymagające opieki legitymują się orzeczeniem o niepełnosprawności. Zalecenie należy realizować niezwłocznie w stosunku do wszystkich decyzji wydawanych po otrzymaniu niniejszego wystąpienia. 2. Na podstawie wniosku o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego z 8 lipca 2013 r. decyzją znak: GOPS.523.ZP.16.2013 z 18 lipca 2013 r., zmieniono decyzję znak: GOPS/156/523/ZP/13/2010 z 27 stycznia 2010 r., w ten sposób, iż ustalono prawo do zasiłku pielęgnacyjnego, cyt.: ( ) w wysokości 153,00 zł (słownie: sto pięćdziesiąt trzy złote 00/100) w wymiarze miesięcznym w okresie od 1 maja 2013 r. do 30 czerwca 2016 r. 9
na częściowe pokrycie wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki nad synem: ( ).. Zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych, cyt.: Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu zasiłkowego.. Tak więc, kolejny wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego wszczyna odrębne postępowanie administracyjne. Podobną sytuację stwierdzono w przypadku decyzji znak: GOPS.523.ZP.20.2013 z 4 października 2013 r. Podjęcie działań mających na celu wyeliminowanie przypadków wydawania decyzji zmieniających decyzje, które wygasły w związku z upływem okresu na jaki zostały wydane, a więc nie będących w obiegu prawnym. Zalecenie należy realizować niezwłocznie w stosunku do wszystkich decyzji wydawanych po otrzymaniu niniejszego wystąpienia. 3. Popełniono błędy pisarskie dotyczące daty złożenia wniosku w Ośrodku, w następujących decyzjach ustalających prawo do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami oraz zasiłku pielęgnacyjnego: - decyzja znak: GOPS.522-80/13 z 26 listopada 2013 r.; - decyzja znak: GOPS.523.ZP.19.2013 z 4 września 2013 r. Zgodnie z treścią zapisu art. 113 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267), cyt.: Organ administracji publicznej może z urzędu lub na żądanie strony sprostować w drodze postanowienia błędy pisarskie i rachunkowe oraz inne oczywiste omyłki w wydanych przez ten organ decyzjach.. Podjęcie działania mającego na celu sprostowanie, w trybie art. 113 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267), błędu pisarskiego w dacie złożenia wniosku w Ośrodku. Zalecenie należy zrealizować niezwłocznie po otrzymaniu niniejszego wystąpienia. 4. W podstawie prawnej decyzji: a) ustalającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, w sytuacji gdy GOPS w rozstrzygnięciu decyzji informował stronę o objęciu jej ubezpieczeniem zdrowotnym nie powoływano zapisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.), np. decyzja znak: GOPS.524.SP.5.2013 z 19 lipca 2013 r.; b) ustalającej prawo do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkiem z tytułu urodzenia dziecka, nie powołano zapisów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 14 września 2010 r. w sprawie formy opieki medycznej nad kobietą w ciąży, uprawniającej do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego pozostawanie pod tą opieką (Dz. U. z 2010 r. Nr 183, poz. 1234), decyzja znak: GOPS.522-286/13 z 31 grudnia 2013 r.: c) zmieniającej decyzję ustalającą prawo do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkiem z tytułu urodzenia dziecka, przywołano zapis art. 155 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267), w sytuacji, gdy przepis szczególny zawarty w art. 32 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, stanowi, iż Organ właściwy oraz marszałek województwa mogą bez zgody strony zmienić lub uchylić ostateczną decyzję administracyjną, na mocy której strona nabyła prawo do świadczeń rodzinnych, jeżeli uległa zmianie sytuacja rodzinna lub dochodowa rodziny mająca wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych (...), np. decyzja znak: GOPS.522-118-1/13 z 18 grudnia 2013 r. 10
Zalecenia: Powoływanie w podstawach prawnych decyzji: a) ustalających prawo do świadczeń pielęgnacyjnych - w sytuacji, gdy Ośrodek w sentencji decyzji informuje stronę o objęciu jej ubezpieczeniem zdrowotnym powoływanie zapisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.); b) ustalających prawo do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkiem z tytułu urodzenia dziecka - zapisów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 14 września 2010 r. w sprawie formy opieki medycznej nad kobietą w ciąży, uprawniającej do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego pozostawanie pod tą opieką (Dz. U. z 2010 r. Nr 183, poz. 1234); c) zmieniających, decyzje ustalające prawo do zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami - zapisu art. 32 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, który stanowi, iż Organ właściwy oraz marszałek województwa mogą bez zgody strony zmienić lub uchylić ostateczną decyzję administracyjną, na mocy której strona nabyła prawo do świadczeń rodzinnych, jeżeli uległa zmianie sytuacja rodzinna lub dochodowa rodziny mająca wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych (...).. Zalecenie należy realizować niezwłocznie w stosunku do wszystkich decyzji wydawanych po otrzymaniu niniejszego wystąpienia. 5. GOPS ustalając prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego na dany okres zasiłkowy, w sytuacji, gdy strona do wniosku dołącza oświadczenie o zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych, zgodnie z załącznikiem nr 11 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r., poz. 3) nie wymagał od wnioskodawcy imiennego raportu miesięcznego potwierdzającego odprowadzanie składek na ubezpieczenie społeczne, z miesiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku, o czym stanowi zapis 3 pkt 3 ww. rozporządzenia, np. decyzja znak: GOPS.704.522.ZR.307.2013 z 8 maja 2013 r. Dołączanie do wniosków o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego - imiennego raportu miesięcznego potwierdzającego odprowadzanie składek na ubezpieczenie społeczne, z miesiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku, w przypadku gdy wnioskodawca złożył oświadczenie o podleganiu ubezpieczeniu, o czym stanowi zapis 3 pkt 3 cytowanego powyżej rozporządzenia. Zalecenie należy realizować niezwłocznie w stosunku do wszystkich decyzji wydawanych po otrzymaniu niniejszego wystąpienia. 6. W treści uzasadnienia decyzji znak: GOPS.522-87/13 z 30 października 2013 r. ustalającej prawo do zasiłku rodzinnego oraz m.in. do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, kwotę ustalonego dochodu na osobę w rodzinie GOPS porównuje do kryterium dochodowego w wysokości 539,00 zł, zgodnie z art. 5 ust1 ustawy o świadczeniach rodzinnych w sytuacji, gdy w skład rodziny wchodzi dziecko niepełnosprawne. 11
Podjęcie działania mającego na celu powoływanie w uzasadnieniu decyzji ustalających prawo do dodatków do zasiłku rodzinnego kryterium dochodowego odpowiedniego do składu rodziny, zgodnie z art. 5 ust 1 lub 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Zalecenie należy realizować niezwłocznie w stosunku do wszystkich decyzji wydawanych po otrzymaniu niniejszego wystąpienia. 7. Na wniosek z 17 września 2013 r. GOPS decyzją znak: GOPS.522-183/13 z 6 listopada 2013 r. ustalił prawo do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami na troje dzieci. Analiza akt sprawy wykazała, iż GOPS ww. decyzją nie ustalił prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego na troje dzieci, tylko na dwoje mimo, iż wnioskodawca był uprawniony do przyznania przedmiotowego dodatku na wszystkie dzieci i o dodatki te wnioskował. Wniosek zawierał również prośbę o ustalenie dodatku z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły na rok szkolny 2014/2015, który również nie został przyznany ww. decyzją. Podobne sytuacje stwierdzono np. w przypadku decyzji: GOPS.522-47/13 z 18 października 2013 r., GOPS.522-60/13 z 25 października 2013 r. Kierownik GOPS złożyła wyjaśnienie, cyt.: Oświadczam, że Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Michałowicach w przypadku szkoły podstawowej i gimnazjalnej przyznaje dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego, podjęcia przez dziecko nauki poza miejscem zamieszkania (na częściowe pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły oraz na pokrycie wydatków związanych z zapewnieniem dziecku możliwości dojazdu z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły) na kolejny rok szkolny wnioskiem składanym na nowy okres zasiłkowy, natomiast w przypadku szkoły ponadgimnazjalnej w/w dodatek jest wnioskowany przy składaniu wniosku, jednak przyznawany dopiero w roku następnym, w okresie wrzesień-październik, po dostarczeniu stosownych zaświadczeń ze szkoły i na podstawie tych zaświadczeń.. Stosownie do treści zapisu art. 23 ust.1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.), cyt.: Ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz ich wypłata następują odpowiednio na wniosek małżonków, jednego z małżonków, rodziców, jednego z rodziców, (...).. Ustalając prawo do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami, podjęcie działania mającego na celu stosowanie się ściśle do treści wnioskowanych przez stronę dodatków, zgodnie z cytowanym powyżej art. 23 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Zalecenie należy realizować niezwłocznie w stosunku do wszystkich decyzji wydawanych po otrzymaniu niniejszego wystąpienia. 8. Postępowanie kontrolne wykazało, iż decyzje ustalające prawo do poszczególnych świadczeń rodzinnych wraz z dodatkami zostały wydane z oznaczeniem organu administracji publicznej, tj. Wójt Gminy Michałowice oraz Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Michałowicach. W myśl art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456) zadania w zakresie świadczeń rodzinnych realizuje jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej organ właściwy, którym w świetle art. 3 pkt 11 cytowanej ustawy jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenia rodzinne lub otrzymującej świadczenia rodzinne. 12
Zgodnie z treścią zapisu art. 107 1 Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267), cyt.: 1. Decyzja powinna zawierać (...) oznaczenie organu administracji publicznej (...).. Sugeruje się zmianę zasady wydawania decyzji administracyjnych w zakresie świadczeń rodzinnych, które winny zawierać oznaczenie organu wydającego decyzję, tj. prezydenta miasta, burmistrza, wójta. Decyzje te winien podpisywać wójt, burmistrz, prezydent miasta lub upoważniony przez niego pracownik na podstawie art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456). W pozostałych skontrolowanych aktach spraw dotyczących ustalenia prawa do poszczególnych świadczeń rodzinnych stwierdzono dbałość o całość materiału dowodowego. W aktach spraw znajdowały się wnioski, niezbędne zaświadczenia i oświadczenia oraz decyzje administracyjne. Wymienione dokumenty spełniały wymogi formalne, zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych oraz k.p.a. Wysokość przyznanych świadczeń była adekwatna do kwot określonych przepisami w zakresie świadczeń rodzinnych. W rozstrzygnięciu decyzji informowano stronę o wysokości przyznanego świadczenia i okresie jego pobierania. Realizacja zadań zleconych wynikających z ustawy z dnia 7 września 2007 roku o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228, z późn. zm.). Zadania zlecone z zakresu administracji rządowej realizowane były na podstawie wewnętrznych aktów normatywnych wydanych przez Wójta Gminy Michałowice dla niżej wymienionych pracowników Ośrodka: 1. Agnieszki Laskosz p.o. Kierownika GOPS: - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 205/2009 z 7 stycznia 2009 r. 2. Sylwii Wadowskiej pracownika GOPS: - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 114/2012 z 20 lutego 2012 r. 3. Katarzyny Krawczyk /rodowe: Sobczyk/ pracownika socjalnego GOPS: - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 200/2013 z 21 lutego 2013 r. - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 222/2013 z 20 maja 2013 r. - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 231/2013 z 4 czerwca 2013 r. 4. Krzysztofa Gryglika Referent ds. świadczeń rodzinnych GOPS: - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 317/2010 z 16 czerwca 2010 r. - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 230/2013 z 4 czerwca 2013 r. 5. Wioletty Dyna Referent ds. świadczeń rodzinnych GOPS: - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 317A/2010 z 16 czerwca 2010 r. - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 258/2013 z 2 września 2013 r. 6. Moniki Berdeckiej Kierownika GOPS: - upoważnienie wprowadzone zarządzeniem Nr 216/2013 z 6 maja 2013 r. W podstawach prawnych decyzji dotyczących przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego powoływano zapisy: - ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267); - ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.); - rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz wzorów wniosku, 13
zaświadczeń i oświadczeń o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego (Dz. U. z 2010 r. Nr 123, poz. 836 z późn. zm.); - odpowiednio upoważnienia: Wójta Gminy Michałowice dla Kierownika oraz innych upoważnionych pracowników GOPS. Zespołowi kontrolnemu przedłożono informację Pani Moniki Berdeckiej Kierownika GOPS dotyczącą statystyki świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego: GOPS.532-24/13, GOPS.532-9/13, GOPS.532-7/13, GOPS.532-15/13, GOPS.532-23/13, GOPS.532-3/13, GOPS.532-13/13, GOPS.532-22/13, GOPS.532-14/13, GOPS.532-1/13, GOPS.532-19/13, GOPS.532-21/13, Stwierdzono, iż decyzje ustalające prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego zostały wydane z oznaczeniem organu administracji publicznej, tj. Wójt Gminy Michałowice oraz Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Michałowicach. W myśl art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.), postępowania w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego prowadzi organ właściwy wierzyciela, którym w świetle art.2 pkt 10 cytowanej ustawy jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej, np. decyzja znak: GOPS.532-7/13 z 7 października 2013 r. Zgodnie z treścią zapisu art. 107 1 Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267), cyt.: 1. Decyzja powinna zawierać (...) oznaczenie organu administracji publicznej (...).. Sugeruje się zmianę zasady wydawania decyzji administracyjnych w zakresie świadczeń z funduszu alimentacyjnego, które winny zawierać oznaczenie organu wydającego decyzję, tj. prezydenta miasta, burmistrza, wójta. Decyzje te winien podpisywać wójt, burmistrz, prezydent miasta lub upoważniony przez niego pracownik na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.). Postępowanie wobec dłużników alimentacyjnych Zespołowi kontrolnemu przedłożona została informacja Pani Moniki Berdeckiej Kierownika GOPS dotycząca działań podejmowanych wobec dłużników alimentacyjnych. Z przedłożonych informacji wynika, iż dłużników alimentacyjnych zobowiązywano do zarejestrowania się w urzędzie pracy, występowano o udzielenie informacji pochodzących z rodzinnego wywiadu środowiskowego oraz oświadczenia majątkowego, wzywano na wywiad alimentacyjny oraz w celu odebrania oświadczenia majątkowego, wysyłano zawiadomienie do dłużnika alimentacyjnego o wszczęciu postępowania w sprawie uznania go za dłużnika alimentacyjnego, wydawano decyzje o uznaniu dłużnika alimentacyjnego uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych, podejmowano działania w kierunku ustalenia miejsca pobytu dłużnika alimentacyjnego w celu doręczenia mu korespondencji, a także kierowano wnioski do starosty o zatrzymanie prawa jazdy oraz wnioski o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 k.k. Z przeprowadzonej w czasie kontroli analizy dokumentacji dłużników prowadzonych przez jednostkę jako organ właściwy dłużnika oraz sprawozdań przesyłanych przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Michałowicach do Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie dotyczących działań wobec dłużników alimentacyjnych za rok 2013 wynika, iż GOPS nie występował z powództwem o ustalenie 14
alimentów od innych osób (art. 7 ust. 1 ww. ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów). Sugeruje się realizowanie działania, o którym mowa w art. 7 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.), tj. występowanie z powództwem o ustalenie alimentów od innych osób. Działanie to ma bowiem na celu zwiększenie stopnia ściągalności zobowiązań od dłużników alimentacyjnych. Warunkiem poprawy skuteczności egzekucji alimentów jest pełne wykorzystanie przez gminę wszystkich instrumentów przewidzianych w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, również tych fakultatywnych w zakresie postępowania prowadzonego w stosunku do dłużników alimentacyjnych. Zgodnie z art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228, z późn. zm.) Organ właściwy wierzyciela wydaje, po zakończeniu okresu świadczeniowego, lub po uchyleniu decyzji w sprawie przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego, decyzję administracyjną w sprawie zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Decyzje dotyczące zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego brak decyzji wydanych w 2013 r. Decyzje dotyczące uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych: GOPS.542.FA-U.5.2013, GOPS.542.FA-U.4.2013, GOPS.935.54.FA-U.1.2013, GOPS.935.542.FA-U.2.2013, GOPS.542.FA-U.9.2013. W aktach znajdowały się dokumenty potwierdzające stan faktyczny umożliwiający wydanie decyzji w ww. sprawach. Stwierdzono, iż: 1. Nie informowano dłużników alimentacyjnych o przekazaniu do biura informacji gospodarczej informacji gospodarczej o zobowiązaniu lub zobowiązaniach dłużnika alimentacyjnego wynikających z tytułów, o których mowa w art.. 28 ust. 1 pkt 1 i 2, w razie powstania zaległości za okres dłuższy niż 6 miesięcy, co pozostaje w sprzeczności z zapisem art. 4 ust. 1 ustawy dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.). Podjęcie działania mającego na celu przestrzeganie zapisów art. 4 ust. 1 ustawy dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.), który stanowi, iż Po otrzymaniu wniosku, (...) informuje dłużnika o przekazaniu do biura informacji gospodarczej informacji gospodarczej o zobowiązaniu lub zobowiązaniach dłużnika alimentacyjnego wynikających z tytułów, o których mowa w art.. 28 ust. 1 pkt 1 i 2, w razie powstania zaległości za okres dłuższy niż 6 miesięcy.. Zalecenia należy zrealizować niezwłocznie po otrzymaniu niniejszego wystąpienia. 2. W sprawozdaniach rzeczowo-finansowym z wykonania zadań z zakresu świadczeń z funduszu alimentacyjnego za poszczególne kwartały 2013 r. popełniono następujące błędy formalne: 15
- nie wypełniano lub nierzetelnie wypełniano część G sprawozdania dotyczącą informacji na temat podejmowanych działań wobec dłużników alimentacyjnych; - niewłaściwie wykazano kwotę środków finansowych zwróconych przez dłużników alimentacyjnych Kierownik Ośrodka złożyła w powyższej sprawie wyjaśnienie, które zostało dołączone do akt kontroli. Poprawne sporządzanie sprawozdań z realizacji zadań przewidzianych w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, zgodnie z treścią zapisu 2 ust.1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 grudnia 2011 r. w sprawie sprawozdań z realizacji zadań przewidzianych w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. z 2011 r. U. Nr 288, poz. 1694). Działania w celu realizacji powyższego zalecenia należy podjąć niezwłocznie podczas sporządzania kolejnego sprawozdania resortowego. W pozostałych skontrolowanych aktach spraw dotyczących ustalenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz postępowań prowadzonych wobec dłużników alimentacyjnych, znajdowały się wnioski, niezbędne zaświadczenia i oświadczenia oraz decyzje administracyjne. Wymienione dokumenty spełniały wymogi formalne, zgodnie z ustawą o pomocy osobom uprawnionym do alimentów oraz k.p.a. Wysokość przyznanych świadczeń była adekwatna do kwot określonych przepisami w zakresie funduszu alimentacyjnego. W rozstrzygnięciu decyzji informowano stronę o wysokości przyznanego świadczenia i okresie jego pobierania. W 2013 r. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Michałowicach wydatkował ze środków budżetu państwa na świadczenia z funduszu alimentacyjnego kwotę w wysokości 193 080,00 zł. Z tej kwoty od dłużników alimentacyjnych wpłynęło 18 902,57 zł, co stanowi 9,79% kwoty świadczeń wypłaconych. Braki w ściągalności w 2013 r. wyniosły 90,21%. W porównaniu z 2012 r. ściągalność wzrosła o 1,66%. Na podstawie art. 49 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092) zwracam się z prośbą, o poinformowanie mnie w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia o sposobie wykonania zaleceń, wykorzystaniu wniosków lub przyczynach ich niewykorzystania albo o innym sposobie usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. Niezależnie od powyższego, proszę o powiadomienie mnie o wykonaniu poszczególnych zaleceń pokontrolnych w terminie 14 dni od momentu wykonania każdego z nich, jeżeli informacja o ich wykonaniu nie zostanie zawarta w zawiadomieniu o sposobie wykorzystania uwag i wykonania zaleceń pokontrolnych oraz podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań, a także jeśli wskazano inny termin wykonania zaleceń pokontrolnych. Zgodnie z art. 48 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092) od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze. Z up. Wojewody Małopolskiego (-) mgr Katarzyna Nowaczyńska Kierownik Oddziału w Wydziale Polityki Społecznej Do wiadomości: Wójt Gminy Michałowice 16