Transformacja systemu transportowego, która zagwarantuje mobilność w miastach przyszłości Anne Klein-Hitpaß Koordynatorka projektu Miejska mobilność, Agora Verkehrswende Polsko-niemieckie warsztaty w ramach Europejskiego Tygodnia Mobilności, Essen, 20.09.17 Agora Verkehrswende 20.09.2017
Zadanie, jakim jest transformacja systemu transportowego Transformacja systemu transportowego to więcej niż jedynie transformacja energetyczna w zakresie transportu. Rola miast w transformacji systemu transportowego
Agora Verkehrswende Kim jesteśmy Inicjatywa Fundacji Mercator oraz Europejskiej Fundacji Klimatycznej Niezależny think tank i złożona ze znamienitych członków Rada inicjatywy Agora Verkehrswende Okres dotacji początkowo lata 2016-2018 Misja opracowanie scenariuszy, dyskursu i strategii dekarbonizacji sektora transportu do roku 2050 Główny obszar działania początkowo krajowy naziemny transport w Niemczech w kontekście europejskim Foto: Greenpeace Agora Verkehrswende 20.09.2017 3
Agora Verkehrswende Wie Jak pracujemy wir arbeiten. Interesariusze Stakeholder Zespół Team inicjatywy der Agora Agora Verkehrswende Rat Rada der Agory Agora inspiracje Impulse Transformacja Mobilitätswende w zakresie mobilności Dyrektor Direktor Transformacja Energiewende energetyczna im Verkehr w transporcie Usługi Zentrale centralne Dienste inspiracje Impulse Regularny kontakt z tymczasowymi Regelmäßiger Austausch gremiami mit temporären doradczymi Beratungsgremien w różnych projektach in wechselnden Projekten Badania, Studien, wydarzenia itd. Veranstaltungen etc. Wewnętrzna Interner Austausch komunikacja mit den dauerhaften między stałymi Mitgliedern członkami des Rady Agory Rats der Agora Agora Verkehrswende 20.09.2017 4
Transformacja systemu transportowego jest konieczna, ponieważ zmiana klimatu jest nieuchronna. Wzrost liczby zdarzeń powiązanych ze zmianą klimatu oraz wzrost średniej temperatury na Ziemi Berlin, Gleimtunnel, czerwiec 2016 Foto: Jörg Carstensen PictureAlliance Agora Verkehrswende 20.09.2017 5
W ciągu ostatnich 25 lat branży transportowej nie udało się przyczynić do bezwzględnej redukcji emisji gazów cieplarnianych Transport Rolnictwo Gospodarstwa domowe Przemysł przetwórczy Przemysł energetyczny Źródło: Wykres własny wg.uba (2016e), s. 73 Agora Verkehrswende 20.09.2017 6
Transformacja systemu transportowego to o wiele więcej niż tylko przeciwdziałanie zmianie klimatu to strategia modernizacji dla całego społeczeństwa Digitalizacja jako globalny trend zburzy dotychczasowy porządek i spowoduje głębokie zmiany w zakresie produkcji, transportu i mobilności. Społeczna wartość dodana polega na stworzeniu miast przyjaznych mieszkańcom, a więc na zapewnieniu czystego powietrza, zmniejszeniu hałasu i liczby wypadków drogowych, poprawie warunków zdrowotnych. Transformacja systemu transportowego i jej aktywne kształtowanie to warunki konieczne dla zachowania statusu Niemiec jako kraju przemysłowego. Foto: sabthai/ istock Agora Verkehrswende 20.09.2017 7
Warunkami transformacji systemu transportowego jest transformacja w zakresie mobilności i transformacja energetyczna w sektorze transportu TRANSFORMACJA SYSTEMU TRANSPORTOWEGO Transformacja systemu transportowego do roku 2050 zapewni neutralność klimatyczną transportu. TRANSFORMACJA W ZAKRESIE MOBILNOŚCI Transformacja ta zapewni obniżenie zużycia energii bez negatywnego wpływu na mobilność. TRANSFORMACJA ENERGETYCZNA W SEKTORZE TRANSPORTU Transformacja ta umożliwi pokrycie pozostałego zapotrzebowania na energię ze źródeł neutralnych klimatycznie. Źródło: materiały własne Agora Verkehrswende 20.09.2017 9
Transformacja systemu transportowego to więcej niż jedynie transformacja energetyczna w zakresie transportu. -40% do -60% -100% Zapobieganie konieczności korzystania ze środków transportu + zmiana środka transportu + podniesienie jakości + Transformacja energetyczna w zakresie transportu Transformacja w zakresie mobilności + Alternatywne paliwa + systemy napędowe Do osiągnięcia ambitnych celów klimatycznych w zakresie transportu konieczna jest równoczesna transformacja w zakresie mobilności i energetyki. Transformacja w zakresie mobilności ma obniżyć zapotrzebowanie systemu transportowego na energię, aby mogło być ono całkowicie pokryte przez alternatywne źródła energii. Zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych o 60% jest możliwe jedynie dzięki transformacji energetycznej w zakresie transportu. Źródła: BMUB Klimaschutzbericht 2015; Projektionsbericht der Bundesregierung 2015. UBA 2015 Agora Verkehrswende 20.09.2017 10
Transformacja w zakresie mobilności w miastach już się rozpoczęła. Dekarbonizacja, digitalizacja i deprywatyzacja * stwarzają nowe możliwości w transporcie miejskim. Atrakcyjne miasta nie są przyjazne dla samochodów. Ekomobilność można rozszerzyć o car-sharing. Ruch pieszy i rowerowy to korzyść dla miast. Mniejsza liczba samochodów prywatnych przyczynia się do powstawania cennej przestrzeni publicznej. Transport przemysłowy także jest neutralny klimatycznie. Miasta potrzebują więcej wsparcia. * Współdzielona mobilność (shared mobility) Foto: Alija/iStock Agora Verkehrswende 20.09.2017 11
Ekomobilność można rozszerzyć o car-sharing. Transport publiczny kolejka S-Bahn metro tramwaj autobus taksówka Transport na krótkich odcinkach rower ruch pieszy Współdzielona mobilność car-sharing wspólne przejazdy system wypożyczania rowerów Wysoka jakość transportu publicznego jest i będzie kluczowa dla rozwoju miasta przyjaznego klimatowi. Jako uzupełnienie będą oferowane rozwiązania w zakresie współdzielonej mobilności. Elektromobilność ma potencjał zwiększenia atrakcyjności transportu publicznego. Transport indywidualny staje się publiczny, a transport publiczny indywidualny. Powiązanie ze sobą różnych środków transportu przyczynia się do transformacji systemu transportowego. Źródło: materiały własne Agora Verkehrswende 20.09.2017 12
Pojazdy autonomiczne mogą być wykorzystywane do wspólnych przejazdów. Nawet niewielka liczba pojazdów autonomicznych może spowodować zwiększenie natężenia ruchu. Zintegrowanie ze sobą różnych środków transportu ułatwia transformację w zakresie mobilności. Kluczową rolę w zintegrowanym systemie mobilności odgrywa smartfon. Zintegrowany system mobilności i ochrona danych osobowych nie wykluczają się wzajemnie. Żywe laboratoria umożliwiają wprowadzanie innowacji. Foto: svetikd / istock Agora Verkehrswende 29.09.2017
Nawet niewielka liczba pojazdów autonomicznych może spowodować zwiększenie natężenia ruchu. Pojazdy autonomiczne Wspólne przejazdy Pojazdy autonomiczne wykorzystywane są w usługach car-sharingowych i ridesharingowych (wspólne przejazdy). Liczba użytkowników rośnie. Multimodalność Floty pojazdów autonomicznych jako uzupełnienie ekomobilności Zapotrzebowanie na pojazdy Liczba przejechanych kilometrów Wykorzystanie przestrzeni Emisje Monomodalność Floty pojazdów autonomicznych jako zastąpienie ekomobilności Liczba przejechanych kilometrów Zapotrzebowanie na pojazdy Wykorzystanie przestrzeni Emisje Posiadanie samochodu Pojazdy autonomiczne wykorzystywane są coraz częściej na coraz dłuższych odcinkach. Liczba użytkowników zmniejsza się. Liczba przejechanych kilometrów Zapotrzebowanie na pojazdy Wykorzystanie przestrzeni Emisje Źródło: materiały własne w oparciu o: Michael Glotz-Richter Agora Verkehrswende 20.09.2017 15
Elektryczne pojazdy zautomatyzowane dzielone i zintegrowane mogą dogłębnie zmienić transport miejski. Przykład Lizbony (ITF) 10% floty pojazdów może zapewnić taki sam poziom mobilności. Zmniejszenie korków zależy od jakości transportu publicznego. Zapotrzebowanie na miejsca parkingowe znacząco spada. Zwiększa się bezpieczeństwo ruchu drogowego. Wpływ na środowisko zależy od technologii zastosowanej w pojazdach. Agora Verkehrswende 20.09.2017 16
Samochodzie, przyprowadź kierowcę! Pojazdy zautomatyzowane i autonomiczne stanowią zarówno szansę, jak i ryzyko dla ruchu ulicznego. Foto: auto-motor-sport.de Agora Verkehrswende 20.09.2017 17
Elektromobilność odgrywa kluczową rolę w transformacji energetycznej. Pojazdy elektryczne wyposażone w akumulator wyznaczają standardy w zakresie wydajności i kosztów. Elektromobilność staje się atrakcyjna dzięki spadającym cenom i rosnącemu zasięgowi. Kto ma możliwość szybkiego i bezawaryjnego ładowania, korzysta z pojazdów elektrycznych. Elektromobilność wymaga strategii w zakresie ochrony środowiska i zarządzania zasobami. Foto: suze / photocase.de Agora Verkehrswende 20.09.2017 18
Zapotrzebowanie na energię z odnawialnych źródeł w zależności od systemu napędowego i paliwa (na 100 km, samochód osobowy) Pojazd elektryczny wyposażony w akumulator + bezpośrednie wykorzystanie prądu Pojazd wodorowy + wodór Pojazd z silnikiem spalinowym + power-togas Pojazd z silnikiem spalinowym + power-to-liquid Źródło: wyliczenie własne, grafika wg DLR, Ifeu, LBST, DFZ (2015), s. 15 Agora Verkehrswende 20.09.2017 19
Miasta potrzebują wsparcia. Bez niego transformacja nie będzie możliwa. Gminy powinny mieć własne wizje, wiążące cele i strategie, a także określić swoją rolę. Rola gminy Gminy potrzebują wsparcia ze strony polityków, także tych na poziomie federalnym; Planowanie Wydawanie zezwoleń Zarządzanie infrastrukturą i korzystanie z niej Inspirowanie np. w formie odpowiednich zmian w systemie prawnym, w szczególności w prawie o ruchu drogowym i prawie o transporcie pasażerskim; Klauzule eksperymentalne mogą zwiększyć kompetencje gmin. Agora Verkehrswende 20.09.2017 20
Dziękuję za uwagę! Jeśli mają Państwo pytania lub uwagi, proszę o kontakt! Anne Klein-Hitpaß anne.klein-hitpass@agora-verkehrswende.de Anna-Louisa-Karsch Str. 2 D-10178 Berlin T +49 30 700 1435-000 F +49 30 700 1435-129 M info@agora-verkehrswende.de Agora Agora Verkehrswende Verkehrswende ist to eine wspólna gemeinsame inicjatywa Initiative Fundacji der Mercator Stiftung Mercator und der i Europejskiej European Climate Fundacji Foundation. Klimatycznej.
12 tez transformacji systemu transportowego dostępnych jest także na stronie internetowej www.agora-verkehrswende.de/12-thesen/ Agora Verkehrswende 20.09.2017 23
Co by było, gdyby transformacja transportu miejskiego przebiegła tak, że zburzyłaby dotychczasowy porządek? Źródło: OECD-ITF 2016. Źródło: OECD-ITF 2016. Agora Verkehrswende 20.09.2017 24
Co by było, gdyby doszło do integracji transportu prywatnego i publicznego za sprawą współdzielonej mobilności? Źródło: OECD-ITF 2016. Wspólne taksówki wspólne przejazdy Taxi bus zoptymalizowany autobus na żądanie Szynowy transport publiczny Agora Verkehrswende 20.09.2017 25
Aby utrzymać mobilność w takim samym wymiarze i w takiej samej jakości Źródło: OECD-ITF 2016. Wspólne taksówki wspólne przejazdy Taxi bus zoptymalizowany autobus na żądanie Transport publiczny o dużej przepustowości Liczba samochodów niezbędna do zapewnienia tylu samu przejazdów, co wcześniej Agora Verkehrswende 20.09.2017 26
można by wykorzystać jedynie 3% dotychczasowej floty! Źródło: OECD-ITF 2016. Wspólne taksówki wspólne przejazdy Taxi bus zoptymalizowany autobus na żądanie Transport publiczny o dużej przepustowości Liczba samochodów niezbędna do zapewnienia tylu samu przejazdów, co wcześniej Agora Verkehrswende 20.09.2017 27
Zwiększone wykorzystanie pojazdu umożliwiłoby zmniejszenie liczby kilometrów przejechanych przez jeden pojazd. Wykorzystanie pojazdu Samochód prywatny Współdzielone taksówki Źródło: OECD-ITF 2016. Agora Verkehrswende 20.09.2017 28
Jaką rolę będzie odgrywać elektromobilność w transporcie miejskim w przyszłości? Utrzymujące się na stałym poziomie zapotrzebowanie na współdzieloną mobilność może zmniejszyć ryzyko inwestycyjne (infrastruktura ładowania). Duża liczba Krótszy cykl Częstsze odnawianie Nowe technologie Mniej emisji użytkowników życia produktu floty Źródło: OECD-ITF 2016. Agora Verkehrswende 20.09.2017 29