PROGRAM PROFILAKTYKI ODDZIAŁU PRZEDSZKOLNEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 IM. MARII SKŁODOWSKIEJ-CURIE W SOBÓTCE W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 Program Profilaktyki Oddziału Przedszkolnego oparty jest na celach i zadaniach zawartych w aktach prawnych: Podstawa prawna: Rozporządzenia MEN z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół. ( Dz. U. z 2007 r. Nr 35, poz.222.); Rozporządzenia MEN z dnia 10 stycznia 2008 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania ( Dz. U. z 2008 r. Nr 7, poz 38); Rozporządzenia MEN z dnia 23 sierpnia 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z sierpnia 2007 r. Nr 157, poz. 1100); Statut Szkoły; Program Profilaktyki Szkoły. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego określa zakres wdrażania dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych. Program powstał po to, by udoskonalić formy i metody pracy z dzieckiem z zakresu bezpieczeństwa. W programie profilaktyki dobrano i zaplanowano w czasie, konkretne działania profilaktyczne Oddziału Przedszkola z zakresu bezpieczeństwa dziecka, uwzględniając znaczący udział instytucji użyteczności publicznej w procesie kształcenia i wychowania dzieci oraz pedagogizację rodziców. Aby dziecko dobrze poznało, a następnie utrwaliło określone sprawności i umiejętności, musi mieć okazję do wieloaspektowego poznawania rzeczy i zjawisk poprzez różne formy aktywności w różnych sytuacjach zaaranżowanych przez nauczyciela oraz wynikających z sytuacji dnia codziennego. Dlatego program profilaktyczny uwzględnia różnorodność form pracy z dzieckiem, między innymi takich, jak: spacery, wycieczki, spotkania z przedstawicielami służb specjalnych, projekcja filmów edukacyjnych z zakresu bezpieczeństwa, nauka wierszy, piosenek, konkursy, zagadki, wystawy prac plastycznych, zabawy tematyczne, gry dydaktyczne, wykorzystanie technologii komputerowej, praca z historyjką, opowiadaniem itp. Do programu zapraszani są rodzice w celu kształtowania u dziecka określonych w programie profilaktyki sprawności i umiejętności oraz ujednolicenia oddziaływania wychowawczego przedszkola i domu rodzinnego z zakresu bezpieczeństwa dziecka. Program uwzględnia różne formy pedagogizacji rodziców, prowadzone przez nauczycieli oraz pracowników instytucji współuczestniczących w realizacji programu. Program zakłada również udział rodziców w organizowaniu dzieciom wydarzeń, takich jak: konkursy, spacery, wycieczki, pomoc dzieciom w gromadzeniu materiałów na omawiane w Oddziale Przedszkolnym tematy. 1
Podjęte w Oddziale Przedszkolnym, we współpracy z instytucjami użyteczności publicznej i domem rodzinnym, działania mają na celu podniesienie bezpieczeństwa dzieci w naszej placówce, wyposażenie dziecka w potrzebne wiadomości i umiejętności z zakresu dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych, zapoznanie naszych wychowanków ze sposobami właściwego reagowania w sytuacji, gdy zaistniało zagrożenie. Ważne jest też poznawanie przez dziecko sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych, niebezpiecznych, ale nade wszystko zapobieganie ich powstawaniu. CELE PROGRAMU CELE OGÓLNE 1. Wdrażanie dzieci w Oddziale Przedszkolnym do przestrzegania zasad bezpiecznego zachowania się w różnych miejscach i sytuacjach. 2. Kształtowanie nawyków warunkujących bezpieczeństwo własne i innych. 3. Przyswajanie wiedzy dotyczącej profilaktyki zdrowia, kształtowanie nawyków prozdrowotnych. CELE SZCZEGÓŁOWE 1. Bezpieczne i kulturalne uczestnictwo w ruchu drogowym. 2. Bezpieczne korzystanie z placu zabaw, zabawek i sprzętu ogrodowego. 3. Przestrzeganie zasad higieny ciała, ubioru i układu nerwowego. 4. Dostrzeganie różnic między pożywieniem a lekami, środkami chemicznymi, środkami trującymi.. 5. Przestrzeganie zasad zdrowego żywienia i stylu życiu. 6. Zachowanie ostrożności w kontakcie ze sprzętem RTV, komputerem oraz podręcznym sprzętem domowym. 7. Stosowanie zasady unikania kontaktu z osobami nieznajomymi, szczególnie pod nieobecność opiekunów. 8. Przestrzeganie zasady bezpiecznych zabaw w różnych warunkach: słońce, woda, śnieg, lód. 9. Umiejętne obcowanie z przyrodą: zwierzęta, rośliny, zjawiska. 10. Znajomość zasad profilaktyki przeciwpożarowej. 11. Informowanie dorosłych: rodziców, wychowawców, funkcjonariuszy Policji, Straży Pożarnej, Pogotowia Ratunkowego itp. o wszystkim co stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia dziecka. 12. Stosowne zachowanie w środkach komunikacji. 2
ROZKŁAD TREŚCI Z ZAKRESU PROFILAKTYKI W ODDZIALE PRZEDSZKOLNYM MIESIĄC ZAGADNIENIA PROFILAKTYKI METODY I FORMY PRACY Wrzesień Dziecko uczestnikiem ruchu drogowego poznanie i przestrzeganie zasad poruszania się po ulicach prawidłowe przechodzenie przez jezdnię zwracanie się do osób dorosłych o pomoc ( rodzice, wychowawcy, policjanci itp. ) poznanie numeru telefonu Policji 997 przestrzeganie zasady unikania zabaw na lub w pobliżu ulicy Cały rok Bezpieczne zabawy w pomieszczeniach i na placu zabaw oraz w ogrodzie szkolnym zawieranie i przestrzeganie zasad zachowania korzystanie z zabawek i sprzętu ogrodowego zgodnie z jego przeznaczeniem zgłaszanie przez dzieci zepsutych zabawek unikanie zabaw na nieznanym terenie (place budowy, ruiny, złomowiska, składy materiałów budowlanych, tory kolejowe ) zgłaszanie opiekunom wszelkich urazów ( upadki, uderzenia, skaleczenia, stłuczenia, ukąszenia, użądlenia itp.) przewidywanie skutków działań własnych i innych osób, niezgodnych z zawartymi umowami unikanie sytuacji zagrażających życiu i zdrowiu ( wspinanie się po meblach, wychylanie przez okno, bieganie po schodach, zabawy ostrymi przedmiotami. Cały rok Higiena układu nerwowego. nie podnoszenie głosu w pomieszczeniach uświadamianie szkodliwych skutków hałasu identyfikowanie źródeł hałasu właściwy stosunek do pozytywnych i negatywnych emocji, radzenie sobie w sytuacjach trudnych. - Piosenki, - wycieczki, - spacery, - spotkania z policjantem, - wystawy prac plastycznych, - zabawy dydaktyczne, - teatrzyki, - książki, - plakaty. - Umowy, - kontrakty, - zabawy, - piosenki, - drama - przykłady z literatury dziecięcej: - historyjki, - codzienne sytuacje w przedszkolu, - pogadanki. - Zabawy, - drama, - opowiadania, - gry i zabawy interpersonalne, - naturalne sytuacje wychowawcze, - postrzeganie i nazywanie przejawów agresji, - zabawy rozwijające umiejętność 3
rozpoznawania i nazywania własnych uczuć, własnego nastroju, - współpraca z Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczną. Październik Zachowanie ostrożności podczas stosowania środków chemicznych i leków oraz środków trujących co to są środki chemiczne, do czego się je stosuje przestrzeganie zasady nie używania środków chemicznych bez nadzoru dorosłych przestrzeganie zasady nie przyjmowania leków bez obecności osób dorosłych, unikanie zabaw nimi dostrzeganie różnic między pożywieniem a lekami, chemikaliami czy trucizną - Zabawy dydaktyczne, - scenki dramowe, - znaki piktograficzne - napisy, objaśnienia. Listopad Grudzień Propagowanie zdrowych nawyków, profilaktyka prozdrowotna - co sprzyja, a co zagraża zdrowiu dbanie o higienę całego ciała: włosy, zęby, ręce itp. dbanie o higienę ubioru: codzienna zmiana bielizny, odkładanie brudnych ubrań do prania, czyszczenie obuwia itp. dbanie o czystość pomieszczeń, wietrzenie ich piramida żywienia propagowanie nawyków zdrowego odżywiania się, przeciwdziałanie otyłości dbanie o higienę przyrządzania posiłków, przechowywania produktów żywnościowych hartowanie organizmu spacery, zabawy na powietrzu o każdej porze roku, dostosowywanie ubioru do warunków atmosferycznych rozkład dnia przedszkolaka unormowany tryb życia warunkiem zdrowia i dobrego samopoczucia przezwyciężanie strachu przed zabiegami leczniczymi: szczepienia ochronne, wizyty u stomatologa, badania kontrolne krwi, zastrzyki poznanie numeru telefonu Pogotowia Ratunkowego 999 poznanie szkodliwości palenia tytoniu, picia alkoholu, przyjmowania narkotyków, dopalaczy Zachowanie bezpieczeństwa podczas obsługiwania urządzeń RTV i komputera oraz podręcznego sprzętu domowego posługiwanie się w/w urządzeniami i sprzętem tylko pod nadzorem dorosłych ( odkurzacz, - Piosenki, - inscenizacja, - zabawy, - spacery, - wycieczki, - pogadanki z pielęgniarką, stomatologiem, - zajęcia techniczne, - scenki dramowe, - historyjki obrazkowe, - plakaty. - Zabawy, - scenki dramowe, - zajęcia techniczne z użyciem wymienionych 4
żelazko, mikser, telewizor, radio, magnetofon, komputer, nóż, tarka, otwieracze itp. ) posługiwanie się prostymi narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem i w obecności dorosłych ( młotek, cęgi, piła, kombinerki itp. ) unikanie zabaw fajerwerkami bez obecności osoby dorosłej Styczeń Zachowanie ostrożności w kontaktach z nieznajomymi nie otwieranie drzwi obcym, nawet w obecności dorosłych osób w domu, bez ich zgody unikanie rozmów z nieznajomymi, szczególnie pod nieobecność opiekunów przestrzeganie przed przyjmowaniem od nieznajomych osób słodyczy, zabawek, naklejek, przedmiotów, itp. zwracanie się o pomoc do policjanta, strażaka, znajomych osób dorosłych nie przyjmowanie zaproszenia obcych do spaceru, Styczeń, Luty Marzec, Kwiecień Październik, Kwiecień przejażdżki samochodem itp. Bezpieczne zabawy zimowe unikanie zabaw na zamarzniętych zbiornikach wodnych zabawy na śniegu i lodzie pod kontrolą dorosłych: jazda na sankach, nartach, łyżwach, zabawy śnieżkami dbanie o odpowiedni ubiór podczas zabaw zimowych przestrzeganie zasady nie zjeżdżania z górek, których trasy zjazdu kończą się w pobliżu ulic, torów kolejowych poznanie zabaw pozwalających rozgrzać organizm w czasie mrozu Zachowanie ostrożności podczas kontaktu z roślinami trującymi zapoznanie dzieci z roślinami trującymi mogącymi pojawić się w ich najbliższym otoczeniu: dom, ogród szkolny, łąka, las, park itp. uświadamianie skutków kontaktu z w/w roślinami zakaz pielęgnacji doniczkowych roślin trujących przez dzieci bezwzględne mycie rąk w przypadku kontaktu z takimi roślinami, nie tylko doniczkowymi przestrzeganie przed zrywaniem nieznanych owoców Zachowanie ostrożności w kontaktach ze zwierzętami: udomowionymi, gospodarskimi, dziko żyjącymi zapewnienie zwierzętom udomowionym i urządzeń i narzędzi, - ilustracje. - Bajki: Czerwony Kapturek, - wystawa, - scenki dramowe, - zabawy, - wskazanie dzieciom sposobów grzecznej, lecz stanowczej odmowy NIE przez literaturę, scenki teatralne. - Piosenki, - historyjki obrazkowe, - zabawy dydaktyczne, ruchowe, - wystawy. - Scenki dramowe, - wycieczki. - Wycieczki, - pokazy, - piosenki, 5
Listopad, Kwiecień Maj gospodarskim właściwych warunków hodowli, dożywianie uświadamianie konieczności przeprowadzania badań zwierząt przez weterynarza uważna obserwacja zwierząt, aby w porę zauważyć niepokojące zmiany w wyglądzie lub zachowaniu zapoznanie ze sposobami zachowania się wobec zwierząt udomowionych i dzikich warunkującymi bezpieczeństwo własne uświadamianie dzieciom konieczności powiadamiania osób dorosłych: wychowawców, rodziców o przypadkowym kontakcie ze zwierzęciem- dzikim czy udomowionym lub pogryzieniu, ukąszeniu przez nie Profilaktyka przeciwpożarowa poznanie pracy strażaka i sprzętu pożarniczego, gaśniczego, ratowniczego poznanie strat powstających w wyniku niszczącej siły ognia: pożar lasu, mieszkania, budynku zapoznanie z możliwościami pomocy dzieci na rzecz ochrony przeciwpożarowej poznanie znaków informujących o miejscach bezpiecznych, drogach ewakuacyjnych, miejscach sprzętu gaśniczego ukazanie zachowania się w razie zauważenia pożaru: wzywanie pomocy, ucieczka, powiadomienie dorosłych, Straży Pożarnej udział w próbnych ćwiczeniach ewakuacyjnych poznanie numeru telefonu Straży Pożarnej 998 zachowanie ostrożności podczas zabaw w pobliżu źródeł ognia przestrzeganie zakazu zabaw przedmiotami będącymi źródłem ognia: zapałki, zapalniczki poznanie zasad profilaktyki przeciwpożarowej dotyczących ochrony środowiska przyrodniczego: nie rozpalanie ognisk w lasach, nie zostawianie śmieci, szkła, niedopałków itp. Dziecko pasażerem środków komunikacji poznanie zasad zachowania się podczas podróży pociągiem, samochodem, tramwajem, autobusem, samolotem, warunkujących bezpieczeństwo dziecka i współpasażerów przestrzeganie bezpieczeństwa podczas oczekiwania na środek transportu: peron kolejowy, przystanek autobusowy, tramwajowy, lotnisko, przy wsiadaniu i wysiadaniu z niego po zatrzymaniu wykonywanie poleceń dorosłych dotyczących - pogadanki, - wystawy. - Scenki dramowe, - wycieczki, - filmy, - pogadanki, - zabawy ruchowe, dydaktyczne, - piosenki, - opowiadania, - plakaty. - Scenki dramowe, - wycieczki, - pogadanki, - plakaty. 6
Czerwiec bezpiecznej podróży Bezpieczne zabawy nad wodą poznanie zasad warunkujących bezpieczeństwo zabaw w wodzie i nad wodą przestrzeganie zasad podczas kąpieli słonecznych przestrzeganie zasady kąpieli tylko w miejscach strzeżonych i w obecności dorosłych zwracanie się o pomoc do ratownika poznanie oznakowań miejsc, w których można się kąpać, stanowisk ratowników przestrzeganie zasady nie oddalania się od opiekunów podczas pobytu nad zbiornikami wodnymi - Drama, - zabawy, - wystawa, - ilustracje - organizowanie sytuacji edukacyjnych przybliżających dziecku omawiane zagadnienie. Ankieta ewaluacyjna dla rodziców dotycząca realizacji Programu profilaktyki Szanowni Rodzice! Ankieta ta jest anonimowa i ma na celu zebranie Państwa opinii na temat wpływu realizacji w/w programu na podniesienie świadomości dzieci w zakresie profilaktyki zdrowotnej, przeciwpożarowej, dbania o bezpieczeństwo własne i innych osób, bezpiecznego zachowania się w różnych sytuacjach i miejscach, w kontaktach z różnymi osobami, przedmiotami, zjawiskami. Wybraną odpowiedź należy podkreślić. 1.Czy dziecko zna zasady ruchu drogowego, dotyczące pieszych? tak nie częściowo 2.Czy dziecko zachowuje bezpieczeństwo podczas zabaw w pomieszczeniach i na placu zabaw? tak nie czasami 3.Czy dziecko zna zasady prawidłowego odżywiania się,wie co należy jeść, a czego unikać? tak nie częściowo 4.Czy dziecko przywiązuje wagę do higieny własnego ciała: codzienna kąpiel, mycie zębów, codzienna zmiana bielizny, mycie rąk, dbanie o czystość ubrań, obuwia itp.? tak nie czasami 5.Czy dziecko zna numery telefonów alarmowych 997, 998, 999, 112? 6.Czy dziecko zachowuje ostrożność podczas posługiwania się prostymi narzędziami i urządzeniami domowymi? tak nie nie korzysta z nich 7.Czy dziecko wie jak powinno się zachować w kontaktach z nieznajomymi osobami? 7
8.Czy dziecko zachowuje ostrożność w kontaktach ze zwierzętami? tak nie czasami 9.Czy dziecko zgłasza dorosłym zaistniałe zagrożenie lub zwraca się do nich o pomoc? tak nie czasami 10.Czy dziecko zna przyczyny powstawania pożarów? 11.Czy wie co należy zrobić w przypadku zauważenia pożaru? 12.Czy dziecko wie, że nie należy dotykać i zrywać roślin trujących oraz nieznanych owoców? 13.Czy dziecko dostrzega różnicę między pożywieniem a lekami i chemikaliami? 14.Czy dziecko wie jak należy zachować się podczas podróży różnymi środkami komunikacji? 15.Czy dziecko zna zasady bezpiecznych zabaw zimowych i zachowania się nad wodą? Program opracowała: Anna Górniak 8