Temat: Woda skarbem przyrody.

Transkrypt

1 Elżbieta Kuzioła Nauczycielka przyrody Szkoła Podstawowa nr 138 w Warszawie ul. Pożaryskiego 2 Temat: Woda skarbem przyrody. Cele operacyjne: Konspekt zajęć pozalekcyjnych Realizacja ścieżki ekologicznej. Wiadomości: Uczeń zna: obieg wody w przyrodzie; znaczenie wody dla organizmów żywych (roślin, zwierząt, ludzi); metody oczyszczania wód. Umiejętności: Uczeń potrafi : zbadać zawartość wody w organizmach żywych; zbadać jakość wody; analizować wyniki pomiarów i wyciągać wnioski; współpracować w grupie; korzystać z różnych źródeł informacji i właściwie je interpretować oraz ilustrować. opracować sposoby oszczędzania wody w gospodarstwie domowym; dostrzega : korzyści wynikające z oszczędzania wody; negatywne skutki działań człowieka na stan czystości wody; korzyści wynikające z oczyszczania wody. Postawy: Uczeń: rozumie konieczność oszczędzania wody w domu i poza nim; jest świadomy potrzeby ochrony wód w Polsce; wykazuje aktywną postawę w działaniach na rzecz ochrony środowiska; rozumie potrzebę budowania oczyszczalni ścieków. Czas realizacji: 2 godziny. 1

2 Metody: problemowa, laboratoryjno-ćwiczeniowa, z elementami pogadanki. Forma pracy: praca w grupach. Środki dydaktyczne : plansza Schemat obiegu wody w przyrodzie ; instrukcje i materiały do doświadczeń; Rocznik statystyczny 2001 ; zadania dla uczniów; informacje o zasobach i zanieczyszczeniach wody z wydawnictwa Woda wspólnym dobrem Młynarska M, Kowalak A, Krosno 1991, z Internetu ścieżka dostępu: Materiały i narzędzia pomiarowe: trawa i waga laboratoryjna; mech i waga laboratoryjna; świeżą gałązka drzewa liściastego, butelki z wodą, olej; woda z kranu, deszczówka, woda z akwarium, kałuży, woda mineralna, rurki szklane i palnik spirytusowy, papier uniwersalny; bibuła filtracyjna, węgiel drzewny, żwir, piasek i woda z kałuży, lejek, słój. Przebieg lekcji: Faza wprowadzająca: 1. Z czym kojarzy Ci się woda? Uczniowie zapisują skojarzenia na tablicy burza mózgów. 2. Dokończyć przysłowia związane z wodą: - Cicha woda...; - Przepadł jak...; - Z wielkiej chmury...; - W gorącej wodzie...; - Krew nie Skąd bierze się woda na Ziemi? - przedstawienie obiegu wody na schemacie. 4. Podział na grupy 4-5osobowe. Faza realizacyjna: 1. Dlaczego Ziemia nazywana jest Błękitną Planetą? Korzystając z różnych źródeł informacji poznaj zasoby wody na Ziemi i w Polsce. Zadanie 1 Opracuj schemat ilustrujący zasoby wody na Ziemi i w Polsce. 2

3 2. Znaczenie wody dla organizmów żywych ( roślin, zwierząt i ludzi). Zadanie 2 Na podstawie dostępnej literatury, informacji z Internetu i własnych obserwacji podaj przykłady znaczenia wody dla organizmów żywych. Uzupełnij schemat: Zadanie 3 Realizacja doświadczenia przygotowanego kilka dni wcześniej. a) Doświadczenie nr 1 0,5 kg świeżo skoszonej trawy wysusz na słońcu lub kaloryferze. Zważ ją po wysuszeniu. Wyniki zapisz w tabeli i zanotuj wniosek. Masa świeżo skoszonej trawy w [g] Masa wysuszonej trawy w [g] Wniosek:... Zadanie 4 b) Doświadczenie nr 2 Zważ garść mchu leśnego. Włóż go na 15 minut do wody i zważ ponownie. Zapisz wyniki w tabeli i podaj wniosek. Masa mchu przed zanurzeniem w wodzie w [g] Masa mchu po zanurzeniu w wodzie w [g] Wniosek:... Zadanie 5 Kontynuacja doświadczenia przygotowanego tydzień wcześniej. c) Doświadczenie nr 3 Świeżą gałązkę drzewa liściastego włóż do butelki z wodą. Następnie wlej 1 łyżeczkę oleju, który uniemożliwi parowanie wody z naczynia. Zaznacz poziom wody w butelce i sprawdzaj go, co kilka dni. Wynik doświadczenia zapisz uzupełniając zdanie: Poziom wody w butelce., ponieważ 3. Wykorzystywanie wody przez człowieka (w gospodarstwie domowym, rolnictwie i przemyśle). 3

4 Zadanie 6 Odczytaj z rocznika statystycznego dane o zużyciu wody w Polsce, w przemyśle, rolnictwie i gospodarstwie domowym. Wyniki przedstaw w postaci wykresów słupkowych na wykresie zużycia wody w Polsce, w przemyśle, rolnictwie i gospodarstwie domowym. Zużycie wody w Polsce w przemyśle, rolnictwie i gospodarstwie domowym. Zużycie wody w hm przemysł rolnictwo gospodarstwo domowe (cele produkcyjne) i leśnictwo (sieć wodociągowa) - wykorzystanie wody w gospodarstwie domowym pogadanka; - opracowanie planszy zużycia wody w gospodarstwie domowym. 4. Badanie jakości wody. Zadanie 7 d) Doświadczenie nr 4 Wlej do słoiczków po 100 cm 3 zimnej wody z kranu, deszczówki, akwarium, kałuży i wody mineralnej. Zbadaj ich zapach, przezroczystość i ph. Następnie podgrzej próbki z wodą do temperatury 60 0 C i ponownie zbadaj ich zapach, przezroczystość i ph. Przezroczystość wody można określić w następujący sposób: koniec rurki o długości 80 cm szczelnie zatkaj korkiem z namalowanym czerwonym krzyżykiem. Nalewaj badaną wodę do rurki, aż do momentu, którym przestaniesz widzieć krzyżyk. Zmierz wysokość słupa wody w rurce i określ jej przezroczystość na podstawie tabelki. Wysokość słupa wody w mm Przezroczystość wody bardzo dobra dobra zadowalająca zła 4

5 Przy badaniu zapachu wody określ jego rodzaj i intensywność. Intensywność zapachu wody określ w skali: 0- brak zapachu; 1- bardzo słaby; 2- słaby; 3- wyraźny; 4- silny; 5- bardzo silny. Określ rodzaj zapachu i zapisz za pomocą skrótów: R- roślinny; G- gnilny; S- specyficzny. Odczyn ph próbek wody zbadaj za pomocą papierka uniwersalnego. Rodzaj wody Odczyn wody-ph Przezroczystość Zapach Woda zimna z kranu ciepła Woda z zimna akwarium ciepła Woda zimna z kałuży ciepła Woda zimna mineralna ciepła Woda deszczówka zimna ciepła Analiza wyników doświadczenia: - określenie przyczyn różnego ph próbek wody; - określenie przyczyn różnej przezroczystości wody; - ustalenie różnic zapachowych i ich przyczyn; - określenie wpływu temperatury badanej wody na jej przezroczystość, ph i zapach. Wnioski:.. 5. Metody oczyszczania wody. a) Omówienie różnych sposobów oczyszczania wody: - samooczyszczanie wód; - oczyszczanie mechaniczne; - oczyszczanie biologiczne; - oczyszczanie chemiczne. b) Wykonanie i prezentacja działania prostego filtra mechanicznego. Zadanie 8 Instrukcja wykonania: Na dnie lejka ułóż warstwami bibułę filtracyjną, węgiel drzewny, żwir i piasek. Nałóż lejek na słój. Wlej do lejka wodę z kałuży. Porównaj jej przezroczystość, zapach z wodą po przefiltrowaniu. Wyniki zapisz w tabelce i wyciągnij wniosek. 5

6 Woda Badany czynnik z kałuży po przefiltrowaniu Barwa Przezroczystość Zapach Widoczne zanieczyszczenia Wniosek:.. 6. Degustacja wody mineralnej niegazowanej. Określenie cech wody zdatnej do picia. Zadanie 9 Określ i zapisz cechy wody przydatnej do picia. a). b)... c)... d)... Faza podsumowująca: 1. Rozwiązanie eliminatki: Wśród liter ukryte jest hasło podsumowujące dzisiejszą lekcję. Odszukaj go, wykreślając taką samą liczbę kratek w poziomych rzędach. Rozpocznij od zaznaczonej litery. B O C R I Z G U Y X K S A Q T C H A W R W S R O F D D H J A M F Ź H T R F R Ó T B D J G Ł H A E S B M W M Ż O B Y F O C H M I R B A M J N F J A T C Z H V I O Y E R B M O D I Y Hasło Podsumowanie pracy poszczególnych grup. 3. Wyciagnięcie końcowych wniosków. Zadanie domowe: 1) Oblicz: W łazience z nieszczelnego kranu kapała woda. Marcin sprawdził, że w ciągu kwadransa zebrało się jej aż 200 ml płynu. Hydraulik przyszedł wykonać naprawę dopiero po 6 godzinach. Ile wody wyciekło w tym czasie z kranu? A. 1,2 l B. 4,8 l C. 12 l D. 48 l 2) Napisz, w jaki sposób możesz oszczędnie gospodarować wodą? 6