Temat: Elementy pogody i przyrządy do ich pomiaru. Konspekt lekcji przyrody dla klasy IV. Dział programowy. Przyroda i jej elementy.

Transkrypt

1 Elżbieta Kuzioła Nauczycielka przyrody Szkoła Podstawowa nr 138 w Warszawie ul. Pożaryskiego 2 Temat: Elementy pogody i przyrządy do ich pomiaru. Konspekt lekcji przyrody dla klasy IV. Dział programowy. Przyroda i jej elementy. Cele : Wiadomości : uczeń zna i rozumie pojęcia: pogoda, wiatr, ciśnienie atmosferyczne, chmura, opady, osady atmosferyczne; zna rodzaje chmur; zna rodzaje opadów i osadów atmosferycznych; rozumie sposób określania kierunku wiatru; zna i rozumie przyczyny powstawania chmur; wyjaśnia przyczyny powstawania opadów i osadów atmosferycznych; zna przyrządy do mierzenia elementów pogody; zna symbole synoptyczne. Umiejętności : odczytuje i zapisuje temperaturę powietrza; oblicza średnią temperaturę powietrza i amplitudę temperaturową; bada obecność ciśnienia atmosferycznego; wykonuje doświadczenia, prowadzi obserwacje i wyciąga wnioski; dostrzega zależności między różnicą ciśnień atmosferycznych, a powstawaniem wiatrów; rozpoznaje przyrządy do mierzenia elementów pogody i umie posługiwać się nimi; rozpoznaje rodzaje chmur i dostrzega różnice między nimi; rozpoznaje symbole synoptyczne na mapie pogody i posługuje się nimi przy określaniu pogody; prognozuje pogodę. Postawy : interpretuje i wykorzystuje w życiu codziennym informacje dotyczące pogody; dostrzega wpływ pogody na życie człowieka; współpracuje w grupie i prezentuje wyniki swojej pracy; potrafi korzystać z różnych źródeł wiedzy i informacji. Metody: praca z tekstem, pogadanka, doświadczenia i obserwacje. Forma pracy : praca w grupach Czas realizacji : 2 godziny. 1

2 Środki dydaktyczne: podręcznik Przyroda dla klasy czwartej Wydawnictwo Nowa Era; Multimedialna Encyklopedia Przyrody; strony internetowe: - www. meteo.ids.pl; zdjęcia chmur, termometry: lekarski, zaokienny, laboratoryjny, pokojowy, barometr, balony, rurka plastikowa lekarska, szklanka, kartka papieru; karty zadań dla poszczególnych grup; nagrania telewizyjne z prognozą pogody. FAZA WPROWADZAJĄCA 1. Przysłowia ludowe związane z pogodą. Uczniowie podają i zapisują na tablicy przysłowia ludowe dotyczące pogody. 2. Znaczenie subiektywnych określeń pogody pogoda ładna, pogoda brzydka. 3. Potoczne rozumienie pojęcia atmosfery. FAZA REALIZACJI 1. Wyjaśnienie definicji pogody. 2. Określenie elementów pogody na podstawie telewizyjnego nagrania prognozy pogody. Przegląd strony internetowej Zadanie wykonanie schematu składników pogody. Składniki pogody 3. Praca w 5 grupach zadaniowych. - Każda grupa, korzystając z dostępnych źródeł informacji, opracowuje zadania dotyczące jednego elementu pogody. Prezentuje wykonane zadania, przedstawia doświadczenia, wyniki pomiarów i omawia wnioski ze swojej pracy. 2

3 Zadania grupy I - Temperatura powietrza Wymień i wskaż elementy budowy termometru. Podpisz je na rysunku. Wyjaśnij na czym polega zjawisko fizyczne zachodzące we wnętrzu termometru. Uzupełnij zdanie: We wnętrzu termometru zachodzi zjawisko Wymień różne rodzaje termometrów oraz ich zastosowania. Uzupełnij tabelkę. Rodzaj termometru Zastosowanie 3

4 Zadanie 4 Zmierz temperaturę powietrza na termometrze zaokiennym. Wyniki odczytu zapisz we właściwych jednostkach pomiarowych: Zadanie 5 Oblicz średnia temperaturę powietrza i amplitudę temperaturową w ciągu dnia korzystając z danych zawartych w tabelce. Godzina pomiaru 6 ºº 9 ºº 12 ºº 15 ºº 18 ºº 21 ºº Temperatura -1ºC 0ºC 2ºC 3ºC 1ºC 0ºC Średnia temperatura w ciągu dnia Amplituda temperaturowa Zadania grupy II - Zachmurzenie Wyjaśnij, co to jest chmura i jak powstaje? Dokończ zdanie: Chmura to... Opracuj schemat przedstawiający powstawanie chmury: Wymień rodzaje chmur, ich cechy charakterystyczne i konsekwencje pogodowe. Uzupełnij tabelkę. Rodzaj chmury Cechy charakterystyczne chmury Konsekwencje pogodowe Zadanie 4 Określ rodzaj chmur obserwowanych za oknem:... 4

5 Zadanie 5 Korzystając z dostępnych informacji, podaj typy zachmurzenia oraz sposób ich oznaczenia na mapach pogody. Uzupełnij tabelkę: Typ zachmurzenia Symbol na mapie pogody Zadania grupy III - Opady i osady atmosferyczne Wymień i zapisz rodzaje opadów i osadów atmosferycznych. Opady atmosferyczne Osady atmosferyczne Wyjaśnij mechanizm powstawania opadów i osadów atmosferycznych. Wykonaj doświadczenia. Omów wyniki obserwacji i przedstaw wnioski. Doświadczenie nr 1 Jak powstaje deszcz? Materiały: szklanka z gorącą wodą, spodek Wykonanie: Na szklankę napełnioną do połowy gorącą wodą połóż spodek. Po chwili ostrożnie zdejmij go. Co zaobserwowałeś? Zapisz wynik obserwacji i wniosek. Obserwacja: Wniosek: Doświadczenie nr 2 Jak powstaje rosa? Materiały: kostki lodu, słoik z zimną wodą, zakrętka od słoika Wykonanie: Do słoika napełnionego zimną wodą wrzuć kostki lodu i szybko zamknij słoik. Co zaobserwowałeś po chwili na ścianach naczynia? Zapisz wynik obserwacji i wniosek. Obserwacja: Wniosek: 5

6 Zadanie 4 Podaj, jakim przyrządem i w jakich jednostkach mierzy się opady atmosferyczne? Uzupełnij tabelkę: Przyrząd do mierzenia ilości opadów atmosferycznych Jednostka pomiaru Zadanie 5 Wyjaśnij budowę i zasadę działania deszczomierza. Zadania grupy IV Ciśnienie atmosferyczne. Wyjaśnij definicję ciśnienia atmosferycznego. Ciśnienie atmosferyczne to... Zbadaj obecność ciśnienia atmosferycznego. Wykonaj doświadczenie. Omów wyniki obserwacji i wyciągnij wnioski. Doświadczenie nr 1 Badanie obecności ciśnienia atmosferycznego. Materiały: szklanka, zimna woda, kartka papieru, miska. Wykonanie: Napełnij szklankę wodą do pełna. Przykryj szklankę kartką papieru. Przytrzymaj dłonią i bardzo energicznie obróć do góry dnem. Co dzieje się z kartką papieru? Zapisz wynik obserwacji i wniosek. Obserwacja: Wniosek: Podaj jakim przyrządem i w jakich jednostkach mierzy się ciśnienie atmosferyczne. Przyrządy do mierzenia ciśnienia atmosferycznego Jednostki pomiaru ciśnienia 6

7 Zadanie 4 Zmierz za pomocą barometru wartość (wysokość) ciśnienia atmosferycznego w sali lekcyjnej. Wynik odczytu zapisz we właściwych jednostkach pomiarowych. Zadania grupy V - Wiatr i jego parametry Określ definicję wiatru Wiatr to... Wyjaśnij przyczyny powstawania wiatru. Wykonaj doświadczenie. Omów wyniki obserwacji i wyciągnij wnioski. Doświadczenie nr1 Materiały: balon, drobno-pocięte karteczki papieru Wykonanie: Nadmuchaj balon i jego wylot skieruj na drobne karteczki papieru. Wypuść powietrze z balonu. Co zaobserwowałeś? Zapisz wynik obserwacji i wniosek. Obserwacja: Wnioski: Wymień rodzaje wiatrów i ich cechy charakterystyczne. Rodzaj wiatru Charakterystyka Zadanie 4 Wymień przyrządy do mierzenia prędkości i kierunku wiatru. Uzupełnij zdania: Do mierzenia prędkości i kierunku wiatru służą... Prędkość wiatru wyrażamy w:... lub... 7

8 Zadanie 5 Napisz, skąd wieją wiatry wymienione w tabelce. Zaznacz strzałkami ich kierunek: Rodzaj wiatru Skąd wieje? Strzałka określająca kierunek wiatru południowo-zachodni północno-wschodni północny zachodni FAZA PODSUMOWUJĄCA 1. Omówienie wyników pracy poszczególnych grup. 2. Ocena aktywności uczniów. Zadanie podsumowujące. Rozwiąż krzyżówkę i wyjaśnij znaczenie ukrytego w niej hasła. a) jest nim deszcz, śnieg i grad. b) zajmuje się badaniem i opisywaniem pogody. c) osad w postaci przezroczystej warstwy lodu, pokrywający powierzchnię ziemi d) służy do mierzenia temperatury powietrza e) powstaje zimą z osadzającej się mgły f) zawieszone w powietrzu kropelki wody lub kryształki lodu. a b c d e f Hasło krzyżówki:.. jest to.. Praca domowa: Za pomocą symboli synoptycznych określ aktualny stan pogody w miejscu swojego zamieszkania. 8