RAPORT ROCZNY, za rok 2014 Z DZIAŁALNOŚCI KONSULTANTA WOJEWÓDZKIEGO DLA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO W DZIEDZINIE Zdrowie Publiczne

Transkrypt

1 RAPORT ROCZNY, za rok 2014 Z DZIAŁALNOŚCI KONSULTANTA WOJEWÓDZKIEGO DLA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO W DZIEDZINIE Zdrowie Publiczne WPROWADZENIE. Rok 2014 był, z wielu powodów, kolejnym rokiem trudnej pracy. Nie zostały rozwiązane kluczowe problemy przedstawiane w Raportach z lat ubiegłych, z których podstawowym jest brak zdefiniowania miejsca i roli specjalisty Zdrowia Publicznego w systemie Ochrony Zdrowia a zwłaszcza w systemie Opieki Zdrowotnej. Mimo bardzo rozbudowanego programu z zakresu wiedzy na temat organizacji i zarządzania, zwłaszcza podmiotami medycznymi, nie uwzglednia się konieczności posiadania tej specjalizacji w obsadzaniu jakichkolwiek stanowisk menadżerskich w służbie zdrowia. Dotyczy to placówek wszystkich szczebli a także jednostek administracji państwowej i samorządowej. Dodatkowo, pojawiaja się na rynku pracy absolwenci wydziałów Nauki o Zdrowiu magistrów Zdrowia Publicznego. Problem ich zatrudnienia od początku istnienia tych szkoleń był sygnalizowany zarówno w M.Z jak i na posiedzeniach zespołu konsultantów woj. w Warszawie. Niestety, pomimo zaangażowania się w te sprawę różnych prominentnych osób ze świata medycyny, pozostaje do dzis nierozwiązany. Wzmaga to dodatkowo frustracje wśród osob z tym wykształceniem co pośrednio wpływa na malejące zainteresowanie podejmowania studiów i specjalizacji. Nie rozstrzygniecie tego problemu wywołuje także poczucie niepewności wśród lekarzy, zainteresowanych specjalizacja Z.P., związane z nie sprecyzowaniem miejsca w systemie ochrony zdrowia dla specjalistów lekarzy i magistrów. Kolejnym wyzwaniem, tym razem postawionym wszystkim specjalnościom medycznym było zrewidowanie dotychczasowego programu specjalizacji. Ówczesny konsultant krajowy Z.P. prof.. B. Samoliński powołał stosowna grupe ekspertów wywodzących się z róznych ośrodków akademickich dla zrealizowania tego zadania. Prace Zespołu poprzedzone zostały organizacją wcześniej kilku narad z udziałem wszystkich konsultantów wojewódzkich z Polski. Prace przygotowawcze i ostateczne były bardzo czasochłonne, zwłaszcza,że uczestnicy tych narad mieli różnorakie opinie i wątpliwości, w tym m.in. przedstawiane przeze mnie a opisane wyżej.. Finalnie program specjalizacji dla lekarzy został zmieniony, rozszerzony i nie bez wahań, przyjęty. 1

2 Za sukces natomiast można uznać rozpoczęcie szkoleń z zakresu specjalizacji Z.P. dla nie lekarzy, osób z innym niż medyczne wykształcenie, chociaż niektórzy z nich pracowali, bądż pracują nadal w uczelniach medycznych. Z wielu powodów podjęcie tego typu szkolenia trwało dość długo, wreszcie,przy dobrej woli poszczególnych osób i instytucji sprawa została sfinalizowana. Jeśli jednak nie zostaną zmienione przepisy dotyczące odpłatności za kursy i powoływania kierowników specjalizacji, można w niedalekiej przyszłości spodziewać się kolejnych perturbacji. Jak na razie zadanie to wykonuje samodzielnie i bez obciążania finansowego specjalizantów Szkoła Zdrowia Publicznego CMKP. Kolejnym zadaniem, także bardzo czasochłonnym, był udzial konsultanta w róznego rodzaju naradach, grupach roboczych, konferencjach, w których brał udział nie tylko jako ekspert zdrowia publicznego ale przede wszystkim przedstawiciel Wojewody. Tych spotkań było bardzo wiele, co z drugiej strony pozytywnie świadczy o aktywności nie tylko ośrodków akademickich ale także innych, n.p. Organizacji Pozarządowych. Wojewoda powołał m.in. konsultanta na członka Zespołu Roboczego ds. HIV/AIDS przy Mazowieckim U.Woj. Innym tematem, poruszanym w ramach struktur U.Woj,. była ocena możliwości kompleksowego podejścia d.s opieki gerontologicznej, którymi pracami kierowała z.ca dyr. Wydz. Zdrowia U.Woj. Pani E. Nawrocka. Stałym zadaniem konsultanta było uczestniczenie, jako przedstawiciel Wojewody, w sesjach egzaminacyjnych z zakresu Z.P. Mniej interesującym choc bardzo ambarasującym były konieczne interwencje związane z zaburzeniami indywidualnego toku kształcenia niektórych specjalizantów. W trakcie ostatniej kadencji nastąpiła zmiana na stanowiskach konsultantów krajowego w związku z rezygnacja z dalszej pracy w tym charakterze, prof. B. Smolińskiego zastąpił prof. M.Wysocki.. zaś ze względu na wygaśnięcie czasu kadencji konsultanta przy wojewodzie Mazowieckim. dr med. J.Putz został zastapiony przez Panią Elżbietę Nawrocką. Poniżej szczegółowy raport zgodny z wzorem raportów konsultantów wojewódzkich. 2

3 I. Kontrola zakładów opieki zdrowotnej nie dotyczy 1. Przeprowadzanie kontroli: 1) liczba jednostek: 2) nazwa i adres kontrolowanych jednostek: 2. Ocena pracy kontrolowanych placówek (z podkreśleniem jednostek, w których wystąpiły poważne uchybienia), w tym ocena 1) dostępności do świadczeń zdrowotnych: 2) zabezpieczenia w sprzęt medyczny i diagnostyczny: 3) poziomu udzielanych świadczeń zdrowotnych: 4) kwalifikacji personelu medycznego (wyższego i średniego): Uwagi: 3. Informowanie organów administracji rządowej, podmiotów tworzących zakłady opieki zdrowotnej i NFZ o uchybieniach: 4. Występowanie do okręgowej rady właściwych samorządów zawodowych z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych przez osoby wykonujące dany zawód medyczny: II. Szkolenie kadr medycznych 1. Ocena zabezpieczenia potrzeb kadrowych w reprezentowanej dziedzinie, w tym: 1) realizacja doskonalenia zawodowego lekarzy, lekarzy dentystów, farmaceutów oraz osób wykonujących inne zawody medyczne w zakresie wynikającym z programów kształcenia danego rodzaju (skrócenie, przedłużenie specjalizacji, wyjazdy specjalistów za granicę) - Szkolenie z zakresu zdrowia publicznego jest jednym z obligatoryjnych kursów wymaganych przy realizowaniu każdej specjalizacji. W województwie mazowieckim odbywa się ono głównie na bazie Szkoły Zdrowia Publicznego CMKP, przy czym uczestniczy w nim bardzo wielu lekarzy także z innych województw praktycznie z całej Polski.Szkolenia te maja swoja wysoka rangę wśród słuchaczy i cieszą się dużą popularnością. Podobnie wygląda sprawa z kursami obligatoryjnymi dla osób robiących specjalizację ze zdrowia publicznego- Pełny zakres wszystkich wymaganych kursów realizuje systematycznie wyłącznie Szkoła Zdrowia Publicznego w CMKP. Taka polityka, przyjęta przez krajowy nadzór specjalistyczny wynika z dwóch przesłanek generalnie małej liczby lekarzy specjalizujących się w całej Polsce oraz wieloletniej tradycji prowadzenia kursów specjalizacyjnych właśnie przez tę placówkę jako krajowego ośrodka 3

4 dydaktycznego w tym zakresie. Pozostałe ośrodki a także uniwersytety medyczne realizują program szkoleń specjalistycznych w niepełnym zakresie. Na dzień dzisiejszy można uznać tę sytuację za wystarczającą zwłaszcza biorąc pod uwagę bardzo duże obciążenie uniwersytetów medycznych szkoleniami z zakresu zdrowia publicznego dla studentów. W ubiegłym roku wprowadzone zostały kursy specjalistyczne z zakresu Zdrowia Publicznego dla nie lekarzy, również realizowane przez zespół dydaktyczny Szkoły Zdrowia Publicznego CMKP. Zainteresowanie tymi szkoleniami i specjalizacja były duze ale ze wzgledów proceduralnych nie wszyscy zainteresowani mogli zostać nimi objęci. 2) liczba jednostek akredytowanych na teranie województwa : trzy 3) aktualna liczba osób realizujących daną specjalizację stan na koniec roku kalendarzowego:-???? osób 4) liczba uruchomionych miejsc rezydenckich w minionym roku kalendarzowym, uwagi -??? miejsc. Liczba miejsc rezydenckich jest prawdopodobnie wystarczająca. Wynika to z faktu wciąż małej popularności specjalizacji z zakresu zdrowia publicznego wśród młodych lekarzy. Zainteresowanie nią zwiększa się wraz z doświadczeniem zawodowym ale wtedy trudno podjąć decyzję o szkoleniu w trybie rezydenckim. Niemniej biorąc pod uwagę starania czynione zarówno przez konsultanta krajowego, wojewódzkiego i nadzór krajowy zdrowia publicznego, można oczekiwać w najbliższej przyszłości zwiększenia zainteresowania kończących studia lekarzy tą specjalizacją a więc nie należy pochopnie rezygnować ze starań o większą pule miejsc prezydenckich. 2. Ocena potrzeb szkoleniowych na najbliższą przyszłość, w tym ocena prawidłowości rozmieszczenia specjalistów na terenie województwa uwagi: Komentarz dotyczy stale powtarzającej się sytuacji braku wykorzystania specjalistów lekarzy z zakresu zdrowia publicznego. Z jednej strony rośnie zapotrzebowanie na przygotowanych do zadań zawodowych lekarzy specjalistów zdrowia publicznego z drugiej zaś,poza ośrodkami dydaktycznymi i Inspekcją Sanitarną, mają oni relatywnie małą możliwość podjęcia pracy zgodnej z kierunkiem specjalizacji. Dochodzi do tego jeszcze nierozwiązany także problem zatrudnienia absolwentów magisterskiego kierunku Zdrowie Publiczne. W tym zakresie, zarówno konsultant wojewódzki jak i krajowy podejmowali już wiele starań jak dotąd bezskutecznie. Efektem ubocznym tego stanu rzeczy jest właśnie mała atrakcyjność tej specjalizacji wśród lekarzy. Z drugiej strony o specjalizację tę zabiega wiele osób nie lekarzy, głównie pracowników san-epidu. W ubiegłym roku, konsultant wojewódzki brał czynny udział w konsultacjach dotyczących dopuszczenia innych osób niż lekarze realizujących specjalizację regulaminowym trybem, do egzaminów eksternistycznych. Ponownie zgłaszam wniosek o prawne uregulowanie uwarunkowania pełnienia różnych funkcji w zarządzaniu jednostkami służby zdrowia na różnych poziomach, od posiadania specjalizacji ze zdrowia publicznego a przynajmniej minimalnego wykształcenia z tego zakresu prowadzonego przez akredytowane ośrodki a nie, jak ma to nieraz miejsce, przypadkowe podmioty niepubliczne. Ten wniosek powtarzam kolejny raz. 4

5 3. Ocena zapotrzebowania na średni personel medyczny: 1) braki/nadmiar personelu: 2) specjalizacje pielęgniarskie braki/nadmiar personelu Uwagi: 4. Ocena zapotrzebowania na personel wspomagający np. psycholodzy, terapeuci, pracownicy socjalni, itp. konieczny dla właściwego leczenia pacjenta Uwagi: 5. Uczestnictwo w rozmowach kwalifikacyjnych ten wymóg został zniesiony. Mam wątpliwości czy słusznie, na pewno nie w odniesieniu do specjalizantów w trybie rezydenckim. 6. Opiniowanie wniosków o zwiększenie miejsc specjalizacyjnych w reprezentowanej dziedzinie - Takie procedury maja miejsce przed każdą sesja rekrutacyjną. Ich efekt jest jednak zawsze pochodną generalnego zainteresowania robieniem tej specjalizacji. 8. Uczestnictwo w kursach, sympozjach, konferencjach Konsultant wojewódzki uczestniczy dość aktywnie w rożnego rodzaju licznych szkoleniach i konferencjach zarówno na poziomie krajowym jak i regionalnym, z własnej inicjatywy bądź będąc jako konsultant, zapraszany i zawsze reprezentując wojewodę. 9. Współpraca z Konsultantem Krajowym współpraca z Konsultantem Krajowym była przez cały czas bardzo ścisła, o czym m.in. świadczy udział konsultanta wojewódzkiego w pracach prowadzonych i nadzorowanych przez Konsultanta Krajowego ocenie kandydatów do eksternistycznego egzaminu, uczestniczenie w egzaminach specjalizacyjnych a także w pracach dotyczących zmian programowych samej specjalizacji. III. Udzielone opinie, konsultacje 1. Wydawanie opinii dotyczących: 1) kandydatów na ordynatorów oddziałów szpitalnych oraz udział w komisjach konkursowych: Nie dotyczy, choć wydaje się, zdaniem nadzoru specjalistycznego, że konsultant wojewódzki powinien uczestniczyć w konkursach dla kadry kierowniczej placówek społecznej służby zdrowia. 2) likwidacji lub powstania nowego szpitala/oddziału szpitalnego /przychodni specjalistycznej/pracowni diagnostycznej: 3) spełniania przez zakład opieki zdrowotnej warunków do udzielania świadczeń zdrowotnych w danej dziedzinie medycyny: 4) jednostek ubiegających się o uzyskanie akredytacji w ramach szkolenia specjalizacyjnego: 5

6 2. Udział w opracowywaniu typów oddziałów szpitalnych /pracowni diagnostycznych dla potrzeb kontraktowania usług medycznych (w przypadku uczestnictwa w pracach dotyczących referencyjności oddziałów proszę o dołączenie kopii opracowanego materiału): 3. Konsultacje przypadków problemowych (wskazanie ilościowe i terytorialne): 4. Inne: IV. Ocena zabezpieczenia opieki zdrowotnej na terenie województwa w dziedzinie reprezentowanej przez konsultanta- nie dotyczy. 1. Ocena rozmieszczenia jednostek świadczących usługi medyczne w reprezentowanej przez konsultanta dziedzinie medycyny, w tym 1) baza szpitalna: - rozmieszczenie w województwie /ilość/jakość: wystarczające/ niewystarczające, uwagi: - liczba łóżek /wystarczająca/ niewystarczająca, uwagi: 2) poradnie specjalistyczne - rozmieszczenie w województwie /ilość/jakość: wystarczające/ niewystarczające, uwagi: 3) laboratoria diagnostyczne - rozmieszczenie w województwie /ilość/jakość: wystarczające/ niewystarczające, uwagi: 4) inne jednostki (np. Stacje Dializ, Zakłady Medycyny Sądowej, Pracownie Radiodiagnostyczne, itp.) - rozmieszczenie w województwie / ilość/ jakość: wystarczające/niewystarczające, uwagi: 5) jednostki, które należy reorganizować (podać przyczyny): 2. Ocena kontraktacji usług medycznych w reprezentowanej dziedzinie: 3. Dostępność do świadczeń zdrowotnych, w tym liczba aktualnie zatrudnionych specjalistów: 4. Prognozowanie potrzeb zdrowotnych populacji w reprezentowanej dziedzinie: to zadanie prognozowanie potrzeb z zakresu zdrowia publicznego - realizują duże specjalistyczne placówki z Narodowym Instytutem Zdrowia Publicznego PZH - na czelne. 6

7 V. Wnioski z całorocznej działalności Konsultanta 1. Potrzeby i problemy do rozwiązania: Uwagi: Wciąż powtarzającym się i nie rozwiązanym problemem jest zwiększenie atrakcyjności specjalizacją z zakresu zdrowia publicznego wśród młodych lekarzy oraz umożliwienie jej realizacji lekarzom ze stażem zawodowym, którzy będąc nią zainteresowani, mają kłopoty z jej podjęciem ( tryb kwalifikacji, realizacji ). Wydaje się, że warto rozważyć powrót do poprzedniego modelu robienia specjalizacji w trybie zaocznym, z oddelegowaniem na kursy i staże dla zainteresowanych,ale bez konieczności przechodzenia procedury kwalifikacyjnej, za wyjątkiem rozmowy wstępnej, zwiększyłoby to liczbę specjalizujących się. Procedury egzaminacyjne powinny pozostać jako obowiązkowe dla trybu rezydenckiego. Drugim problem też dotychczas nie rozwiązanym jest określenie ustawowe na jakie stanowiska pracy wymagana być powinna specjalizacja ( a także studia magisterskie ) z zakresu zdrowia publicznego. Te opinie również powtarzam po raz kolejny. Konsultant Wojewódzki w Dziedzinie Zdrowia Publicznego Dr.n.med. Jacek Putz Podpis Konsultanta Wojewódzkiego 7