Struktura społeczna. Tomasz A. Winiarczyk

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Struktura społeczna. Tomasz A. Winiarczyk"

Seweryn Wawrzyniak
7 lat temu
Przeglądów:

1 Struktura społeczna Tomasz A. Winiarczyk

2 STRUKTURA układ i wzajemne relacje elementów stanowiących całość ść; budowa, ustrój; całość zbudowana w pewien sposób b z poszczególnych określonych elementów; zespół

3 struktury w grupach społecznych struktura władzyw więź łącz cząca ca osoby zajmujące określone pozycje w grupie; osoby o wyższym statusie wywierają wpływ na jednostki pozostałe e i kontrolują tak ich zachowania

4 struktury w grupach społecznych struktura atrakcyjności ci interpersonalnej (socjometryczna) układ oparty na lubieniu, akceptowaniu, sympatii, cenieniu; w ramach tej struktury uwidacznia się popularność poszczególnych osób b w różnych r aspektach i odpychanie innych (outsiderów)

5 struktury w grupach społecznych struktura komunikowania pozycja danej osoby daje jej dostęp p do określonej ilości informacji i liczby kanałów w informacyjnych

6 struktury w grupach społecznych struktura awansu pozycje członk onków grupy wyznaczają możliwo liwości objęcia wyższych pozycji w grupie; pokazuje, że e bycie na takim samym stanowisku nie daje takich samych szans, bo liczą się jeszcze inne cechy (np. zjawisko szklanego sufitu wobec kobiet)

7 społecze eczeństwo zorganizowana zbiorowość ść,, którą charakteryzuje: stosunkowo wysoki stopień złożoności, poczucie odrębno bności od innych zbiorowości tego rodzaju względna intensywność oddziaływa ywań wzajemnych pomiędzy jego członkami, połą łączonymi podobieństwem warunków życia, podziałem pracy, normami postępowania powania itp.

8 społeczeństwo elementy społeczeństwa struktura terytorium warunki bytowania kultura gospodarka instytucje poczucie odrębności

9 struktura społeczna układ występuj pujących w społecze eczeństwie klas, warstw, grup i innych zbiorowości społecznych oraz układ związk zków w i zależno ności między nimi mikrostruktura układ pozycji i ról r społecznych poszczególnych jednostek w ramach grup społecznych makrostruktura układ klas i warstw społecznych dużych społeczno eczności ci terytorialnych

10 klasa społeczna wielka zbiorowość ludzka, wyodrębniona z uwagi na istotne cechy wspólne jej członkom, wyznaczane głównie przez wysokość dochodów (klasy różnir nią się pozycją ekonomiczną)

11 warstwa społeczna (pojęcie różnoznaczne) r podklasa społeczna (np. wielka, średnia, mała a burżuazja uazja); kategoria społeczno eczno-zawodowa zawodowa (np. inteligencja); grupa ludzi żyjących w podobnych warunkach, tworzących wspólnot lnotę obyczajów w i stylu życia (np. chłopi, młodziem odzież,, emeryci)

12 Koncepcje struktury społecznej

13 funkcjonalno-strukturalna (August Comte,, Herbert Spencer) społecze eczeństwo to całość składaj adająca się z uzależnionych od siebie elementów (grup społeczno eczno-zawodowych), zawodowych), co umożliwia sprawne jego funkcjonowanie; założeniem jest społeczny podział pracy; akcentowana jest integracyjność ść,, czyli ład społeczny i harmonia

14 konfliktowa (Thomas Hobbes,, Karol Marks) nadwyżka produkcji prowadzi do nierówno wności społecznych, czyli do powstania przeciwstawnych klas: posiadaczy i wytwórc rców; posiadacze środków w produkcji wyzyskują biednych pracujących, cych, co prowadzi do walki klasowej

15 gradacyjna społecze eczeństwo jest ułożone u one hierarchicznie warstwami; poszczególne warstwy zajmują pozycję od najwyższej do najniższej; społecze eczeństwo stanowi całość złożoną z zależnych od siebie częś ęści

16 interakcyjna (Herbert Blumer) niewłaściwe jest opisywanie społecze eczeństwa jako struktury, ale raczej jako układu interakcji między poszczególnymi jednostkami

17 Elementy struktury społecznej struktura demograficzna wyróżnianie ludzi ze względu na wiek, płećp struktura klasowa wyróżnianie ludzi ze względu na różnice społeczno eczno-ekonomiczne ekonomiczne ujęcie ekonomiczne: Claude Saint-Simon Simon,, Karol Marks, Max Weber (klasy to wytwory stosunków gospodarczych) ujęcie funkcjonalne: Kingsley Davis, Wilbert E. Moore (klasy to efekt zależno ności funkcjonalnych) struktura warstwowa wyróżnianie ludzi ze względu na pozycję społeczn eczną,, posiadany majątek, poziom kultury czy styl życia struktura zawodowa wyróżnianie ludzi ze względu na wykonywaną profesję; ; wiąż ąże e się z tym prestiż zawodowy

18 stratyfikacja społeczna uwarstwienie społeczne, układ nierówno wności społecznych opartych na hierarchii grup, klas lub warstw społecznych

19 ruchliwość a ruch ruchliwość społeczna dotyczy jednostki, jest to awans lub degradacja społeczna (wykształcenie, charakter pracowitość ść,, upór) ruch społeczny dotyczy zjawisk masowych, ma na celu reorganizację społecze eczeństwa lub jego zupełną odmianę (utopijne ideologie, rewolucje)

20 ruchliwość Ruchliwość społeczna to obszar, w którym ujawniają się ostro stereotypy, przesądy, dyskryminacje. Pojawia się pułap stratyfikacyjny granica awansu dla pewnych grup czy kategorii, segregacja zawodowa (np. kobiet), reglamentacja edukacji. Odsuwanie od możliwo liwości awansu prowadzić może e do tworzenia alternatywnych kanałów kariery np. poprzez sport, sztukę lub przestępczo pczość.

21 Kryteria podziału i typy ruchliwości społecznej przestrzeń społeczna pozioma terytorialna (wieś miasto) zawodowa (robotnik pracownik umysłowy) pionowa awans (z klasy niższej do wyższej) degradacja (z klasy wyższej do niższej) skala wewnątrzpokoleniowa (w obrębie tego samego pokolenia) międzypokoleniowa (między następującymi po sobie pokoleniami) podmiot indywidualna (przemieszcza się jednostka w strukturze) zbiorowa (przemieszczają się grupy, klasy, warstwy)

22 społecze eczeństwo ryzyka nie ma dziś tak, że e pozycję społeczna ma się daną z dziada pradziada, jak bywało o niegdyś; ; można dziś względnie łatwo awansować,, ale łatwo też utracić miejsce w drabinie społecznej

Podobne dokumenty

Grupy społeczne. Społeczeństwo. Tomasz A. Winiarczyk

Grupy społeczne. Społeczeństwo Tomasz A. Winiarczyk zagadnienia 1) zbiorowość 2) społeczność 3) społeczeństwo 4) grupa społeczna 5) więź społeczna 6) struktura i cechy grupy społecznej 7) klasyfikacja