Zarządzanie procesami

Transkrypt

1 Metody pomiaru stosowane w organizacjach Zarządzanie procesami Zakres Rodzaje pomiaru metod pomiaru Klasyczne metody pomiaru organizacji Pomiar całej organizacji Tradycyjny rachunek kosztów (np. ROI) Rachunek kosztów jakości Pomiar procesów przedsiębiorstwa Statystyczne sterowanie procesami (SPC) Metody pomiaru i oceny procesów Nowoczesne metody pomiaru Samoocena (np. wg PNJ) Zrównoważona karta wyników (BSC) Metoda ABC (kosztów) Monitorowanie przebiegu pracy [w Systemie pomiaru wykonania procesu -PPMS] 2012 Zarządzanie procesami 1 Zarządzanie procesami 2 Zarządzanie procesem zgodnie z cyklem PDCA Doskonalenie procesu Planowanie struktury i przebiegu procesu (wyników procesu) Kontrola przebiegu procesu (ocena) 2012 Zarządzanie procesami Wykonywanie procesu (bieżące monitorowanie) Monitorowanie przebiegu pracy SPC Monitorowanie procesu Monitorowanie przepływu procesu zadanie właściciela procesu śledzenie głównych charakterystyk procesu i wyników procesu (mierników) pod kątem: skuteczności procesu zakresu zmienności procesu Metody klasyczne: Monitorowanie przebiegu pracy (workflow - based monitoring) Statystyczne sterowanie procesami - SPC (Statistical Process Control) Zarządzanie procesami 4 Opracowała: dr inż. Anna Dobrowolska 1

2 Monitorowanie przebiegu pracy (workflow - based monitoring) Automatyczne lub półautomatyczne śledzenie wykonania procesów, koordynacji pomiędzy procesami i komunikacji pomiędzy uczestnikami procesów. Umożliwia śledzenie i odnotowywanie zdarzeń związanych z przepływem (wykonywaniem) pracy Zarządzanie procesami 5 Monitorowanie przebiegu pracy (workflow - based monitoring) Korzyści: Koncentruje się na procesach biznesowych, Procesy mogą być automatycznie oceniane, Pomiar może dostarczać użytecznych informacji odnośnie kosztów działań, przypadków czasów oczekiwań procesów, obciążeń uczestników procesu itp. Wady: Nie obejmuje manualnie zebranych danych (np. dotyczących jakości) 2012 Zarządzanie procesami 6 SPC- Statystyczne sterowanie procesami (Statistical Process Control) Definicja SPC zastosowanie metod statystycznych do pomiaru i analizy wariancji procesów. Celem jest uzyskanie stabilnego procesu poprzez redukcję jego wariancji. Stabilność procesu pozwala na przewidzenie zachowania się procesu. Przewidywanie niezawodności procesów jest ważnym narzędziem konkurencyjności. Działania w SPC 1. Wybór procesu/podprocesu/czynności Wąskie gardło 2. Ustalenie charakterystyk(i) procesu 3. Wybór narzędzia pomiarowego (karty kontrolnej) 4. Ustalenie parametrów pomiaru wielkość próbki częstotliwość pomiaru 5. Organizacja pomiaru 6. Pomiar charakterystyk(i) 7. Ocena wyników (zmian) osiąganych przez proces Współczynniki zdolności procesu Cp i Cpk 2012 Zarządzanie procesami Zarządzanie procesami 8 Opracowała: dr inż. Anna Dobrowolska 2

3 Charakterystyki procesu mierzone w SPC Proces szlifowania wałka średnica wałka, Proces pakowania cukru ciężar woreczków Proces leżakowania wina temperatura powietrza Proces farbowania tkanin- liczba wad powstałych w farbowaniu Proces obsługi klientów- liczba skarg, czas obsługi klientów, czas oczekiwania na załatwienie reklamacji Proces fakturowania czas fakturowania, liczba skarg na źle wystawione faktury Zarządzanie procesami 9 Rodzaje kart kontrolnych 1. karty liczbowe - w sytuacji, gdy możliwe jest wyrażenie liczbowe badanej cechy wyrobu (np. ciężar, długość, średnica, temperatura), 2. karty alternatywne - w przypadku, gdy niemożliwe jest przeprowadzenie pomiarów, a kontrola procesów oparta jest na ocenach alternatywnych (występuje/niewystępuje, dobry/zły) 2012 Zarządzanie procesami 10 Karty liczbowe 1. Karta dla wartości średniej i rozstępu R ( śr R) 2. Karta dla wartości średniej i odchylenia standardowego 3. Karta dla mediany i rozstępu MR 4. Karta wartości indywidualnej 5. Karty specjalne (np. z ruchomą średnią MA, sum skumulowanych, z geometrycznie określoną średnicą GMA, karty EWMA) Karty alternatywne Karty dla frakcji (liczby sztuk) niezgodnych (karta p, karta np ) Karty dla liczby niezgodności na jednostkę wyrobu (karta z, karta u ) 2012 Zarządzanie procesami Zarządzanie procesami 12 Opracowała: dr inż. Anna Dobrowolska 3

4 Idea budowy kart kontrolnych Karta kontrolna średniej i rozstępów Według W. Shewharta, w przedziale ± rozkładu normalnego mieści się w zasadzie cały proces. To w praktyce oznacza, że: ok. 99,73% pomiarów mieści się w tych granicach, poza specyfikacjami pozostaje 0,27%, czyli ok. 3 szt. na 1000 szt. mierzonych Zarządzanie procesami Zarządzanie procesami 14 Poza kontrolą śr Poza kontrolą śr Idea budowy karty kontrolnej średniej δ 2δ A B C C B A CL 99,73% 2012 Zarządzanie procesami Zarządzanie procesami 16 Opracowała: dr inż. Anna Dobrowolska 4

5 Oznaczenia: (ang. Upper Control Limit) górna granica kontrolna, CL (ang. Control Limit), wartość średnia - (ang. Low Control Limit) dolna granica kontrolna W procesie występują tylko zakłócenia losowe A B 2δ C δ C B A czas CL 2012 Zarządzanie procesami Zarządzanie procesami 18 Wykrywanie zakłóceń specjalnych Liczba niezgodności na milion możliwości (DPMO) 1/2 δ 2 δ czas Punkt poza granicami kontrolnymi CL Punkt poza granicami kontrolnymi SIGMA 0,0 DPMO ,00 0, ,88 1, ,13 1, ,90 2, ,17 2, ,93 3, , Zarządzanie procesami Zarządzanie procesami 20 Opracowała: dr inż. Anna Dobrowolska 5

6 Liczba niezgodności na milion możliwości (DPMO) 2/2 SIGMA DPMO 3, ,42 4, ,68 4, ,90 5,0 232,63 5,5 31,67 6,0 3, Zarządzanie procesami 21 Karta liczbowa dla średniej i rozstępu śr R 2012 Zarządzanie procesami 22 Górna granica kontrolna Linia środkowa Dolna granica kontrolna 2012 Zarządzanie procesami Zarządzanie procesami 24 Opracowała: dr inż. Anna Dobrowolska 6

7 Budowa karty kontrolnej R (średniej i rozstępu) 1. Opracowanie planu próbkowania określającego czas próbkowania i wielkość próbki. Plan próbkowania: pomiar co 15 min (1 godz., 1 dzień roboczy, 1 raz w tygodniu) Wielkość próbki: 3-9 szt. 2. Pobranie próbek i wyliczenie średniej i rozstępu dla każdej próbki. Średnia arytmetyczna (wartość pomiaru/ wielkość próbki) Rozstęp: różnica pomiędzy największą wartością a najmniejszą wartością w próbce 2012 Zarządzanie procesami Posiadając dane dla całej karty (przeważnie 25 pomiarów) obliczamy całkowitą średnią ze średnich oraz średnią dla wszystkich wartości rozstępów. -Średnia ze średnich wyznaczy nam linię środkową w karcie kontrolnęj dla średnich R -Średnia z rozstępów wyznaczy nam linię środkową w karcie kontrolnej dla rozstępów 2012 Zarządzanie procesami 26 Nielosowe zachowania się procesu Doświadczenia West Electric Wskaźniki zdolności procesu Zdolność procesu (ang. process capability) zdolność do osiągania zakładanej jakości (w przyjętych granicach tolerancji) Zarządzanie procesami Zarządzanie procesami 39 Opracowała: dr inż. Anna Dobrowolska 7

8 Wskaźnik Cp miara rozrzutu danej cechy w stosunku do pola tolerancji. Wynosi: C p =, 6 gdzie: - górna granica tolerancji, dolna granica tolerancji δ- odchylenie standardowe Wskaźnik Cp Cp< 1 proces niezdatny do spełnienia oczekiwań jakościowych, Cp>1 i Cp<1,33 proces zdatny do spełnienia oczekiwań jakościowych, ale nie są zachowane pewne granice bezpieczeństwa, Cp> 1,33 proces ustabilizowany (i są pewne granice bezpieczeństwa) Zarządzanie procesami Zarządzanie procesami 41 a) a) b) c) d) e) f) 2012 Zarządzanie procesami Zarządzanie procesami 43 Opracowała: dr inż. Anna Dobrowolska 8

9 a) b) c) d) e) f) Dla idealnie wycentrowanego procesu oba wskaźniki są równe. Im gorsze wycentrowanie tym różnica pomiędzy wartościami liczbowymi C p i C pk jest większa. C p =C pk < 1 (proces niezdatny) C p =C pk = 1 C p >1, C pk < 1 C p =C pk >1 C p = 1,67, C pk = 1,33 C p =C pk = Zarządzanie procesami Zarządzanie procesami 45 Wskaźnik Cpk Wskaźnik Cpk miara przesunięcia wartości średniej danej cechy w stosunku do jej wartości nominalnej oraz granic tolerancji. Wynosi on: C pk CL =, gdy CLp CL, 3 Dla idealnie wycentrowanego procesu oba wskaźniki są równe. Im gorsze wycentrowanie tym różnica pomiędzy wartościami liczbowymi C p i C pk jest większa. C pk CL =, gdy CLf CL, Zarządzanie procesami Zarządzanie procesami 47 Opracowała: dr inż. Anna Dobrowolska 9