Spis treści Rozdział 1. Wiadomości wstępne

Transkrypt

1 Wstęp XVII Wykaz skrótów XIX Wykaz literatury XXIII Rozdział 1. Wiadomości wstępne Prawo cywilne I. Pojęcie II. Zakres prawa cywilnego Uwagi ogólne Prawo handlowe Prawo pracy Prawo rodzinne Prawo rolne III. Działy prawa cywilnego Uwagi wstępne Poszczególne działy prawa cywilnego Zasady prawa cywilnego I. Pojęcie i znaczenie II. Katalog zasad Uwaga wstępna Ochrona każdej osoby ludzkiej i uznanie jej podmiotowości Ochrona własności Zasada autonomiczności Zasada ochrony bezpieczeństwa obrotu Zasada ochrony dobrej wiary Zasada słuszności Źródła prawa cywilnego I. Kodyfikacja polskiego prawa cywilnego II. Reforma polskiego prawa cywilnego III. Rekodyfikacja prawa cywilnego

2 IV. Rodzaje źródeł prawa cywilnego Uwagi wstępne Prawo stanowione Zwyczaje i prawo zwyczajowe Zasady współżycia społecznego (dobra wiara w znaczeniu obiektywnym) Wzorce umowne Normy i przepisy prawa cywilnego I. Uwagi wstępne II. Rodzaje norm prawa cywilnego Pojęcie normy prawnej Norma prawna a przepisy prawne Normy bezwzględnie i względnie wiążące oraz semiimperatywne Normy kompetencyjne III. Rodzaje przepisów prawa cywilnego Definicje legalne Przepisy odsyłające Fikcje prawne Zwroty niedookreślone Reguły interpretacyjne IV. Klauzule generalne Pojęcie klauzuli generalnej Odesłanie Funkcja klauzul generalnych Zasady współżycia społecznego jako klauzula generalna Rola orzecznictwa i nauki prawa cywilnego Rozdział 2. Obowiązywanie i stosowanie prawa cywilnego Obowiązywanie prawa cywilnego I. Uwagi wstępne II. Obowiązywanie norm prawa cywilnego w zasięgu przestrzennym III. Obowiązywanie norm prawa cywilnego w zasięgu podmiotowym IV. Prawo prywatne międzynarodowe V. Obowiązywanie norm prawa cywilnego w zasięgu czasowym Początek obowiązywania Koniec obowiązywania VI. Zasady prawa intertemporalnego (międzyczasowego) Uwagi ogólne Zasada lex retro non agit Zasada bezpośredniego działania ustawy nowej Zasada dalszego działania ustawy dawnej Stosowanie prawa cywilnego I. Uwagi ogólne II. Ustalenia faktyczne Dowody Rozkład ciężaru dowodu Domniemania III. Wykładnia prawa Uwagi ogólne Metody wykładni Wyniki wykładni Reguły inferencyjne VI

3 IV. Zbieg przepisów prawnych V. Ustalenie konsekwencji prawnych stanu faktycznego Rozdział 3. Prawo podmiotowe Istota prawa podmiotowego I. Uwagi ogólne II. Pojęcie i przydatność prawa podmiotowego Uwagi ogólne Pojęcie prawa podmiotowego Przydatność pojęcia prawa podmiotowego III. Uprawnienia Uwagi ogólne Wyróżniane rodzaje uprawnień Rodzaje praw podmiotowych I. Uwagi wstępne II. Prawa majątkowe i niemajątkowe III. Prawa zbywalne i niezbywalne IV. Prawa bezwzględne i względne V. Prawa podzielne i niepodzielne VI. Prawa akcesoryjne oraz prawa związane VII. Prawa przeszłe i przyszłe (ekspektatywy) Nabycie i utrata praw podmiotowych I. Uwagi wstępne II. Pochodne i pierwotne nabycie prawa podmiotowego Nabycie pochodne Nabycie pierwotne III. Nabycie konstytutywne i translatywne Uwagi wstępne Nabycie konstytutywne Nabycie translatywne IV. Następstwo prawne Pojęcie Sukcesja syngularna Sukcesja uniwersalna V. Utrata prawa podmiotowego Wykonywanie praw podmiotowych I. Pojęcie II. Kolizja praw podmiotowych Nadużycie prawa podmiotowego I. Teoretyczne ujęcie nadużycia prawa podmiotowego Ogólny zakaz nadużycia prawa Teoria zewnętrzna i wewnętrzna II. Kryteria i konsekwencje nadużycia prawa podmiotowego III. Zakres zastosowania art. 5 KC Ochrona praw podmiotowych I. Ochrona sądowa II. Ochrona własna (pomoc własna) Rozdział 4. Przedmioty praw podmiotowych Uwagi ogólne Rzeczy I. Pojęcie rzeczy VII

4 II. Klasyfikacja rzeczy Nieruchomości i rzeczy ruchome Rzeczy proste i złożone Rzeczy oznaczone co do tożsamości i co do gatunku Rzeczy pojedyncze i zbiorowe oraz zbiory rzeczy i zbiory praw Rzeczy istniejące i rzeczy przyszłe Rzeczy znajdujące się w obrocie i rzeczy wyjęte z obrotu III. Części składowe rzeczy Pojęcie Znaczenie prawne Części składowe nieruchomości IV. Przynależności Pojęcie Znaczenie prawne V. Pożytki Pojęcie i rodzaje pożytków Uprawnienie do pobierania pożytków Przedmioty inne niż rzeczy I. Przedmioty materialne niebędące rzeczami Uwagi ogólne Kopaliny Wody II. Zwierzęta III. Przedmioty niematerialne Uwagi ogólne Energia Dobra o charakterze intelektualnym Dobra osobiste Prawa podmiotowe IV. Pieniądze i papiery wartościowe Przedsiębiorstwo i gospodarstwo rolne I. Pojęcie przedsiębiorstwa II. Pojęcie gospodarstwa rolnego III. Przedsiębiorstwo i gospodarstwo rolne jako przedmiot czynności prawnej IV. Odpowiedzialność nabywcy przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego Mienie i majątek I. Mienie a majątek II. Przydatność pojęcia majątku III. Majątki odrębne i zasada surogacji Rozdział 5. Osoby fizyczne Uwagi ogólne Zdolność prawna I. Pojęcie II. Początek zdolności prawnej Urodzenie żywe Nasciturus III. Zakres zdolności prawnej IV. Koniec zdolności prawnej Śmierć człowieka VIII

5 2. Stwierdzenie zgonu Uznanie za zmarłego V. Zdolność prawna a zdolność sądowa Cechy osobiste i sytuacje indywidualizujące osobę fizyczną I. Uwagi ogólne II. Nazwisko III. Wiek IV. Płeć V. Miejsce zamieszkania Uwagi ogólne Określenie miejsca zamieszkania Stan cywilny I. Pojęcie II. Akty stanu cywilnego Rozdział 6. Dobra osobista i ich ochrona Pojęcie i konstrukcja prawna dóbr osobistych I. Uwagi ogólne II. Pojęcie i katalog dóbr osobistych III. Prawa do dóbr osobistych Charakterystyka poszczególnych dóbr osobistych I. Uwagi ogólne II. Poszczególne dobra osobiste Życie, zdrowie i nietykalność cielesna Godność i cześć człowieka Wolność Swoboda sumienia Nazwisko lub pseudonim Wizerunek i głos Tajemnica korespondencji Nietykalność mieszkania Twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska Stan cywilny Poczucie przynależności do danej płci Kult pamięci po zmarłej osobie bliskiej Korzystanie z nieskażonego środowiska naturalnego Wstęp do publicznych miejsc wypoczynku i rozrywki Prawo do prywatności Ochrona dóbr osobistych I. Przesłanki ochrony Działanie naruszające lub zagrażające dobru osobistemu Bezprawność Okoliczności wyłączające bezprawność II. Środki ochrony Uwagi ogólne Powództwo o ustalenie Zaniechanie Usunięcie skutków naruszenia Zadośćuczynienie pieniężne lub zapłata na cel społeczny Naprawienie szkody IX

6 Rozdział 7. Osoby prawne i jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi Osoba prawna jako podmiot prawa cywilnego I. Pojęcie i funkcje osoby prawnej II. Normatywna metoda regulacji III. Powstawanie osoby prawnej Uwagi ogólne System aktów organów państwa System koncesyjny System normatywny Osoba prawna w organizacji Wpis do rejestru IV. Ustrój osoby prawnej Uwagi ogólne Nazwa i siedziba Organy V. Dobra osobiste osób prawnych VI. Ustanie osoby prawnej Rodzaje osób prawnych I. Uwagi ogólne II. Państwowe osoby prawne Kryterium wyróżnienia Skarb Państwa Zasady reprezentacji Skarbu Państwa III. Samorządowe osoby prawne Uwagi ogólne Gminy, związki międzygminne, powiaty i województwa samorządowe IV. Prywatne osoby prawne V. Korporacyjne i fundacyjne osoby prawne VI. Osoby prawne będące przedsiębiorcami VII. Osoby prawne niebędące przedsiębiorcami Jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi I. Uwagi ogólne II. Jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi wyposażone w zdolność prawną III. Odesłanie do przepisów o osobach prawnych IV. Odpowiedzialność subsydiarna Rozdział 8. Konsumenci i przedsiębiorcy Uwagi ogólne Konsumenci I. Pojęcie II. Ochrona konsumentów Przedsiębiorcy I. Pojęcie II. Znaczenie prawne III. Oznaczenie przedsiębiorców (firma) Uwagi wstępne Pojęcie firmy Brzmienie firmy X

7 4. Zasady prawa firmowego Ochrona firmy Rozdział 9. Czynności prawne, inne zdarzenia cywilnoprawne a stosunek cywilnoprawny Stosunek cywilnoprawny I. Ogólna charakterystyka II. Elementy stosunku cywilnoprawnego III. Stosunek cywilnoprawny a zdarzenia cywilnoprawne Pojęcie i znaczenie zdarzeń cywilnoprawnych Typy zdarzeń cywilnoprawnych Czynność prawna i oświadczenie woli I. Pojęcie czynności prawnej II. Oświadczenie woli Pojęcie. Oświadczenie woli a czynność prawna Konkludentne oświadczenie woli Milczące oświadczenie woli III. Składanie oświadczenia woli Uwagi wstępne Złożenie oświadczenia woli innej osobie Oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej IV. Zgoda osoby trzeciej V. Orzeczenie zastępujące oświadczenie woli Rodzaje czynności prawnych I. Uwagi wstępne II. Czynności prawne jednostronne, umowy i uchwały III. Czynności prawne konsensualne i realne IV. Czynności prawne zobowiązujące i rozporządzające oraz o podwójnym skutku V. Czynności prawne przysparzające VI. Czynności prawne upoważniające VII. Czynności prawne kauzalne i abstrakcyjne VIII. Czynności prawne odpłatne i nieodpłatne IX. Powiernictwo i czynności prawne powiernicze X. Czynności prawne między żyjącymi i czynności prawne na wypadek śmierci Rozdział 10. Zdolność do czynności prawnych Uwagi ogólne I. Pojęcie II. Zakres zdolności do czynności prawnych osób fizycznych Pełna zdolność do czynności prawnych Ograniczona zdolność do czynności prawnych I. Przyczyny ograniczenia zdolności do czynności prawnych II. Skutki ograniczenia zdolności do czynności prawnych Brak zdolności do czynności prawnych I. Przyczyny braku zdolności do czynności prawnych II. Skutki braku zdolności do czynności prawnych Zdolność do czynności prawnych osób prawnych Rozdział 11. Treść czynności prawnych Uwagi ogólne XI

8 41. Swoboda kształtowania treści czynności prawnej I. Zasada swobody kształtowania treści czynności prawnej II. Ograniczenia swobody Zakres swobody kształtowania treści czynności prawnej Sprzeczność z ustawą Obejście ustawy Sprzeczność z zasadami współżycia społecznego Sprzeczność z prawami przyrody III. Skutki naruszenia ograniczeń Elementy treści czynności prawnej I. Rodzaje elementów treści czynności prawnej Essentialia negotii Naturalia negotii Accidentalia negotii Warunek, termin i polecenie I. Pojęcie i rodzaje warunków II. Pojęcie i sposoby obliczania terminów III. Polecenie Wykładnia oświadczeń woli I. Pojęcie, przedmiot i cel wykładni II. Metoda i dyrektywy wykładni Kombinowana metoda wykładni Ogólne dyrektywy wykładni III. Wykładnia szczególnych rodzajów oświadczeń woli Wykładnia oświadczeń woli składanych indywidualnie oznaczonym adresatom Wykładnia oświadczeń woli składanych nieoznaczonemu kręgowi odbiorców Wykładnia testamentów Wykładnia oświadczeń woli wyrażonych w formie pisemnej Rozdział 12. Forma czynności prawnych Uwagi ogólne I. Pojęcie i kryteria wyróżnienia rodzajów formy II. Swoboda formy Zwykła forma pisemna Kwalifikowane formy pisemne I. Pismo z datą pewną II. Pismo z poświadczeniem podpisu III. Akt notarialny Forma elektroniczna I. Uwagi ogólne II. Pojęcie i zakres zastosowania formy elektronicznej III. Znakowanie czasem Forma następczych czynności prawnych Skutki niedochowania formy zastrzeżonej I. Zastrzeżenie formy II. Forma pod rygorem nieważności III. Forma dla celów dowodowych IV. Forma dla wywołania oznaczonych skutków prawnych V. Zasady określania skutków niezachowania formy szczególnej VI. Pismo potwierdzające XII

9 Rozdział 13. Zawarcie umowy Uwagi wstępne I. Umowa i zasada swobody umów II. Konsens Pojęcie i znaczenie konsensu Określenie stron umowy Sposoby zawierania umów I. Uwagi ogólne II. Oferta i jej przyjęcie Pojęcie oferty Skutki złożenia oferty Odwołanie oferty Przyjęcie oferty Chwila i miejsce zawarcia umowy III. Negocjacje Pojęcie. Moment zawarcia umowy Ogłoszenia, reklamy, cenniki Postępowanie w toku negocjacji Ochrona tajemnic handlowych w toku negocjacji List intencyjny IV. Aukcja i przetarg Uwagi wstępne Postępowanie aukcyjne i przetargowe Wadium Unieważnienie umowy Rozdział 14. Wady oświadczenia woli Uwagi ogólne Poszczególne wady oświadczenia woli I. Brak świadomości lub swobody II. Pozorność Pojęcie i rodzaje pozorności Skutki pozorności Ochrona interesów osób trzecich III. Błąd Uwagi ogólne Przesłanki błędu prawnie doniosłego Skutki błędu Zniekształcenie oświadczenia woli przez posłańca Przypadki szczególne IV. Podstęp Pojęcie Przesłanki prawnej doniosłości i skutki podstępu V. Groźba Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli Rozdział 15. Wadliwość czynności prawnych Pojęcie i przyczyny wadliwości Nieważność I. Pojęcie II. Konwalidacja XIII

10 III. Konwersja Wzruszalność I. Pojęcie II. Sposoby wzruszenia czynności wadliwej Bezskuteczność zawieszona Bezskuteczność względna I. Pojęcie i rodzaje II. Przypadki występowania III. Uzasadnienie i cel bezskuteczności względnej IV. Konstrukcja bezskuteczności względnej z art. 59 KC Rozdział 16. Przedstawicielstwo Pojęcie i rodzaje przedstawicielstwa I. Ogólne określenie przedstawicielstwa Pojęcie przedstawicielstwa Umocowanie do działania w cudzym imieniu Działanie w cudzym imieniu II. Rodzaje przedstawicielstwa Przedstawicielstwo ustawowe, pełnomocnictwo i prokura Przedstawicielstwo czynne i bierne III. Przedstawicielstwo a instytucje pokrewne Zastępca pośredni Posłaniec Organ osoby prawnej Pełnomocnictwo I. Pojęcie II. Udzielenie pełnomocnictwa Oświadczenie woli mocodawcy Zdolność do czynności prawnych Forma pełnomocnictwa III. Czynności prawne z samym sobą IV. Pełnomocnik rzekomy (falsus procurator) V. Rodzaje pełnomocnictwa Pełnomocnictwo ogólne, rodzajowe i szczególne Pełnomocnictwo substytucyjne Pełnomocnictwo łączne Pełnomocnictwo wspólne VI. Stosunek podstawowy pełnomocnictwa VII. Wygaśnięcie pełnomocnictwa Prokura I. Pojęcie prokury Prokura a pełnomocnictwo Zakres umocowania prokurenta Udzielenie prokury II. Rodzaje prokury Prokura oddzielna i łączna Prokura oddziałowa III. Wygaśnięcie prokury IV. Ujawnienie prokury w rejestrze przedsiębiorców Rozdział 17. Przedawnienie i terminy zawite Ogólna charakterystyka dawności XIV

11 I. Pojęcie i instytucje dawności II. Funkcje dawności Przedawnienie I. Konstrukcja przedawnienia Pojęcie Skutek przedawnienia II. Przedmiot przedawnienia III. Bieg przedawnienia Terminy przedawnienia Początek biegu terminu przedawnienia Zawieszenie biegu terminu przedawnienia Wstrzymanie biegu terminu przedawnienia Przerwanie biegu terminu przedawnienia Zakończenie biegu terminu przedawnienia IV. Zarzut przedawnienia Pojęcie Nadużycie prawa w dziedzinie przedawnienia Terminy zawite I. Pojęcie i rodzaje terminów zawitych II. Terminy zawite a terminy przedawnienia Indeks rzeczowy XV