Prewencja niefarmakologiczna
|
|
- Marek Adrian Jarosz
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 VIII Spotkania Sercowo-Naczyniowe Warszawa r standardy, praktyka, najnowsze wytyczne Prewencja niefarmakologiczna na podstawie: Wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczących prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego w praktyce klinicznej w 2016 roku Marek Kuch Katedra i Klinika Kardiologii, Nadciśnienia Tętniczego i Chorób Wewnętrznych II Wydział Lekarski, Warszawski Uniwersytet Medyczny
2 Ocena całkowitego ryzyka sercowo-naczyniowego Zalecenia Klasa /Poziom Zaleca się systematyczna ocenę czynników ryzyka CV u osób, u których jest ono podwyższone, to jest z rodzinnym wywiadem przedwczesnej CVD, rodzinna hiperlipidemia, obcia żonych głównymi czynnikami ryzyka CV (takimi jak: palenie tytoniu, wysokie BP, DM lub podwyższone wartości lipidów) lub z chorobami współistnieja cymi, które powoduja podwyższenie ryzyka CV Zaleca się powtarzanie oceny ryzyka CV co 5 lat, a częściej u osób cechuja cych się ryzykiem zbliżonym do punktu, w którym należy rozpoczynać leczenie U mężczyzn > 40. rż. i u kobiet > 50 rż. lub w wieku po menopauzie i bez rozpoznanych czynników ryzyka CV można rozważyć systematyczna ocenę czynników ryzyka CV Nie zaleca się systematycznej oceny ryzyka CV u mężczyzn w wieku < 40 lat oraz kobiet w wieku < 50 lat i bez rozpoznanych czynników ryzyka CV I/C I/C IIb/C III/C
3 Sposób oszacowania całkowitego ryzyka sercowo-naczyniowego Zalecenia Klasa /Poziom U osób dorosłych > 40 rż. zaleca się ocenę całkowitego ryzyka CV za pomoca prostego narzędzia do oszacowania ryzyka, takiego jak karta ryzyka SCORE, chyba że chorzy ci sa automatycznie przypisani do grupy wysokiego lub bardzo wysokiego ryzyka, na podstawie udokumentowanej CVD, DM (wiek >40 lat), choroby nerek lub znacznie podwyższonego, pojedynczego czynnika ryzyka I/C
4 wiek płeć palenie Składowe oceny ryzyka SCORE cholesterol stężenie cholesterolu całkowitego nadciśnienie tętnicze wartość skurczowego ciśnienia tętniczego
5 Ocena ryzyka kraje wysokiego ryzyka np.: (Polska, Finlandia) Karta SCORE 10-letnie ryzyko wystąpienia choroby ładu sercowo-naczyniowego zakończonej zgonem
6 Kategorie ryzyka Bardzo wysokie ryzyko Wysokie ryzyko Pacjenci obcia żeni jakimkolwiek czynnikiem z niżej wymienionych: - udokumentowana CVD kliniczne lub jednoznacznie w badaniach obrazowych. Udokumentowana kliniczna CVD obejmuje: przebyty OZW, OZW, rewaskularyzację w obrębie tętnic wieńcowych i innych tętnic, udar mózgu i TIA, tętniak aorty i chorobę tętnic obwodowych. Jednoznacznie udokumentowana CVD w badaniach obrazowych obejmuje istotne blaszki miażdżycowe w koronarografii lub w USG tętnic szyjnych. Nie należy do tego przyrost takich parametrów w obrazowaniu cia głym, jak grubość kompleksu intima media w obrębie tętnic szyjnych - DM z uszkodzeniami narza dowymi, takimi jak: białkomocz, lub z istotnymi czynnikami ryzyka, takimi jak palenie tytoniu lub istotna hipercholesterolemia, lub znacza ce NT - ciężka CKD (GFR < 30 ml/min/1,73 m2) - wyliczony SCORE 10% Osoby: - ze znacza co podwyższonym pojedynczym czynnikiem ryzyka, zwłaszcza stężeniem cholesterolu > 8 mmol/l (> 310 mg/dl) (np. hipercholesterolemia rodzinna) lub z RR 180/110 mm Hg - większość pozostałych pacjentów z DM (z wyja tkiem młodych osób z DM typu 1 i bez poważnych czynników ryzyka, którzy moga mieć ryzyko niskie do umiarkowanego) - z umiarkowana CKD (GFR ml/min/1,73 m 2 ) - z wyliczonym SCORE 5% i < 10% Umiarkowane ryzyko Niskie ryzyko SCORE < 1% SCORE 1% i < 5% w cia gu 10 lat; do tej grupy należy wiele osób w średnim wieku
7 Wnioski: Osoby z grupy niskiego do umiarkowanego ryzyka (obliczony SCORE < 5%): powinno się oferować im porady dotyczące stylu życia w celu utrzymania ich statusu niskiego do umiarkowanego ryzyka. Osoby z grupy wysokiego ryzyka (obliczony SCORE 5% i < 10%): zakwalifikuj do intensywnego poradnictwa dotyczącego modyfikacji stylu życia; mogą to być kandydaci do farmakoterapii. Osoby z grupy bardzo wysokiego ryzyka (wyliczony SCORE 10%): częściej konieczne jest zastosowanie farmakoterapii.
8 Cele zwia zane z czynnikami ryzyka i docelowe (poża dane) poziomy istotnych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego Palenie tytoniu Zakaz narażania na tytoń w jakiejkolwiek formie Dieta Aktywność fizyczna Masa ciała Ciśnienie tętnicze Lipidy LDL- Chol. - cel pierwszorzędowy HDL-Chol. Triglicerydy Uboga w tłuszcze nasycone, zawieraja ca głównie produkty pełnoziarniste, warzywa, owoce i ryby 150 /tydz. umiarkowanego, tlenowego wysiłku = (30 /5 dni/tydz.) lub 75 /tydz. energicznego, tlenowego wysiłku = (15 /5 dni/tydz.) lub poła czenie powyższych BMI: kg/m 2 ; obwód pasa < 94 cm (mężczyźni) lub < 80 cm (kobiety) < 140/90 mm Hg Bardzo wysokie ryzyko: < 70 mg/dl lub redukcja o 50%; Wysokie ryzyko: < 100 mg/dl) lub redukcja o 50%; Ryzyko niskie do umiarkowanego: < 115 mg/dl > 40 mg/dl (u mężczyzn) i > 45 mg/dl (u kobiet) - wskazuje na niższe ryzyko < 150 mg/dl) wskazuje na niższe ryzyko, a wysokie stężenie wia że się z koniecznościa poszukiwania innych czynników ryzyka Cukrzyca Hemoglobina glikowana < 7%
9 Interwencje w zakresie czynników ryzyka (i chorób): - behawioralnych,* - czynników psychospołecznych,* - siedzącego trybu życia/aktywności fizycznej,* - palenia tytoniu, - żywienia,* - masy ciała,* - kontroli lipidów,* ** - cukrzycy (typu 1 i typu 2),* ** - nadciśnienia tętniczego,* ** - leczenia przeciwpłytkowego niefarmakologiczna * - komponenta
10 Interwencje w zakresie czynników ryzyka (i chorób): Farmakologiczne + Niefarmakologiczne styl życia dieta + aktywność fizyczna
11 Zalecenia dotycza ce masy ciała Zalecenia Klasa/Poziom 1.U osób z prawidłowa masa ciała zaleca się jej utrzymywanie. 2. U osób z nadwaga lub otyłych zaleca się zdrowa dietę (lub skupienie na zmniejszeniu masy ciała) w celu: obniżenia ciśnienia tętniczego, dyslipidemii i ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 I A i w ten sposób uzyskania poprawy profilu ryzyka sercowo-naczyniowego
12 Klasyfikacja masy ciała w zależności od wskaźnika masy ciała (BMI) u osób dorosłych Osoby dorosłe (wiek > 18 lat) Niedowaga < 18,5 Prawidłowa masa ciała 18,5-24,9 Nadwaga 25-29,9 Otyłość > 30 Klasa ,9 Klasa ,9 Klasa 3 > 40 Klasa 4 > 50 Klasa 5 > 60 BMI [kg/m2]
13 Wartości progowe obwodu pasa wg WHO (dla razy białej) Poziom działania 1 Obwód pasa > 94 cm u mężczyzn i > 80 cm u kobiet stanowi wartość progowa, powyżej której nie powinien następować dalszy przyrost masy ciała Poziom działania 2 Obwód pasa > 102 cm u mężczyzn i > 88 cm u kobiet stanowi wartość progowa, od której należy zalecać zmniejszenie masy ciała
14 Dieta zawsze, leki czasem Zalecenie Klasa/Poziom U wszystkich osób zaleca się zdrowa dietę jako podstawę prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego I B
15
16 Charakterystyka zdrowej diety/wprowadzenie zmian dotycza cych stylu życia) Zaleca się zmniejszenie masy ciała do BMI 25 kg/m2 i obwodu pasa do < 102 cm u mężczyzn i < 88 cm u kobiet, chyba że jest to przeciwwskazane Mniejsza objętość posiłków dziennych mniej jeść!!! Nasycone kwasy tłuszczowe powinny dostarczać < 10% ła cznej wartości energetycznej pożywienia, co można uzyskać poprzez zastępowanie ich wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi Spożycie nienasyconych kwasów tłuszczowych z grupy trans: jak najmniejsze, preferowany brak spożycia w postaci przetworzonych produktów żywnościowych i < 1% ła cznej wartości energetycznej pożywienia w postaci produktów pochodzenia naturalnego Spożycie < 5 g soli dziennie Spożycie g błonnika dziennie, pochodza cego z produktów pełnoziarnistych Spożycie > 200 g owoców dziennie (2-3 porcje) Spożycie > 200 g warzyw dziennie (2-3 porcje) 30 g niesolonych orzechów dziennie Spożycie ryb co najmniej 1-2 razy w tygodniu, w tym 1 raz w tygodniu tłuste ryby Spożycie napojów alkoholowych powinno być ograniczone do 2 kieliszków dziennie (20 g alkoholu) u mężczyzn i 1 kieliszka dziennie (10 g alkoholu) u kobiet Należy zniechęcać do spożywania bezalkoholowych napojów słodzonych cukrem
17
18
19 Zalecenia U wszystkich dorosłych w każdym wieku zaleca się 150-minutowy wysiłek o umiarkowanej intensywności tygodniowo lub 75-minutowy intensywny, tlenowy aktywność fizyczna, lub poła czenie stanowia ce ekwiwalent obydwu wyżej wymienionych form wysiłku W celu uzyskania dodatkowych korzyści u zdrowych dorosłych zaleca się stopniowe zwiększanie tlenowego aktywności fizycznej o umiarkowanej intensywności do 300 min/tydzień lub 150 min intensywnego, tlenowego aktywności fizycznej tygodniowo, lub poła czenie stanowia ce ekwiwalent obydwu wyżej wymienionych form wysiłku W celu promocji aktywności fizycznej, i w razie konieczności, w celu wspierania zwiększenia poziomu aktywności fizycznej w czasie zaleca się regularna ocenę i poradnictwo dotycza ce aktywności fizycznej Klasa/Poziom IA IA IB
20 Zalecenia U osób z niskim ryzykiem zaleca się aktywność fizyczna bez dalszej oceny Należy rozważyć wielokrotne sesje aktywności fizycznej, po 10 min każda, i równomiernie rozłożone w cia gu tygodnia, to jest na 4 5 dni/tydzień, a najlepiej codziennie W celu promocji aktywności fizycznej, i w razie konieczności, w celu wspierania zwiększenia poziomu aktywności fizycznej w czasie zaleca się regularna ocenę i poradnictwo dotycza ce aktywności fizycznej Klasa/Poziom IC IIa/B IB
21 Bezwzględne nasilenie Względne nasilenie Nasilenie MET Przykłady %HR max. Skala Borga Test mowy Lekkie 1,1-2,9 Marsz < 4,7 km/h, lekka praca w domu Umiarkowane 3-5,9 Żwawy marsz (4,8 6,5 km/h), wolna jazda na rowerze (15 km/h), malowanie/dekorowanie, odkurzanie, prace w ogrodzie (koszenie trawy), golf (cia gnięcie wózka z kijami), tenis (gra podwójna), taniec towarzyski, aerobik wodny Duże > 6 Chód sportowy, jogging lub bieganie, jazda na rowerze > 15 km/h, intensywne prace w ogrodzie (cia głe kopanie lub praca z motyka ), pływanie, tenis (gra pojedyncza) Skala Borga (20-stopniowa subiektywna skala oceny ciężkości maksymalnej częstotliwości akcji serca (220 wiek) Oddech szybszy, ale możliwe wypowiadanie pełnych zdań Ciężki oddech, niemożliwa komfortowa kontynuacja rozmowy wysiłku); %HRmax odsetek zmierzonej lub oszacowanej
22 Ogólne zasady/wskazania/kwalifikacja do aktywności fizycznej - lubiana przez ćwiczącego dyscyplina - obciążenie nie większe niż 5-7 METS - bez istotnej rywalizacji - odpowiedni dobór ćwiczeń fizycznych - zrozumiały i szczegółowy opis ćwiczeń (efektywność) - prawidłowy cykl treningowy (rozgrzewka, ćwiczenia właściwe: aerobowe, mieszane, zakończenie) - bezpieczeństwo (badania nieinwazyjne: test wysiłkowy, echo serca przy kwalifikacji u osób z ChNS, wysokiego ryzyka) - nadzór instruktora (osoby wysokiego ryzyka) Praktyczna rada: systematyczny, codzienny, godzinny spacer, 4-5 kilometrowy
23 Wysiłek fizyczny adaptacja układu kra żenia Jaki rodzaj wysiłku? Wysiłki statyczne (ćwiczenia oporowe) - BP (rozkurczowe) NIE Wysiłki dynamiczne i mieszane - BP(rozkurczowe) TAK
24 Sylwetka (body fatness) i ryzyko względne śmiertelności ogólnej i s-n w zależności od sprawności/aktywności fizycznej 1) Mało aktywni szczupli 2 x większe ryzyko zgonu ze wszystkich przyczyn niż szczupli sprawni 2) Niesprawni szczupli większe ryzyko zgonu ogóln. i śmierci s-n niż otyli sprawni 3) Niesprawni z obwodem talii <87 cm większe ryzyko zgonu z wszystkich przyczyn niż sprawni z obwodem talii 99 cm 4) Korzyści zdrowotne ze szczupłości tylko w grupie aktywnych fizycznie Bycie sprawnym redukuje ryzyko zwia zane z otyłościa. Osoby z nadwaga /otyłościa aktywne fizycznie zdrowsze niż szczupłe niewysportowane.
25 Efekty terapeutyczne zmiany stylu życia Zmiana stylu życia Przybliżone obniżenie skurczowego ciśnienia tętniczego krwi (zakres) Obniżenie masy ciała Właściwa dieta Ograniczenie spożycia soli Zwiększenie aktywności fizycznej Ograniczenie spożycia alkoholu 5-20 mmhg/ 10 kg zmniejszenia masy ciała 8-14 mmhg 2-8 mmhg 4-9 mmhg 2-4 mmhg
26 Kardiologia Polska 2016; 74, 9: ; DOI: /KP NOWE WYTYCZNE ESC/PTK/ESC/PCS NEW GUIDELINES Wytyczne ESC dotyczące prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego w praktyce klinicznej w 2016 roku Szósta Wspólna Grupa Robocza Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego i innych towarzystw naukowych ds. prewencji sercowo naczyniowej w praktyce klinicznej (złożona z przedstawicieli 10 towarzystw i zaproszonych ekspertów). Dokument opracowano przy szczególnym udziale European Association for Cardiovascular Prevention and Rehabilitation (EACPR)
Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu
Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2018-03-15 Czym jest ryzyko sercowo naczyniowe? Ryzyko sercowo-naczyniowe to
Bardziej szczegółowoPROGRAM RAZEM DLA SERCA Karta Badania Profilaktycznego
PROGRAM RAZEM DLA SERCA Karta Badania Profilaktycznego ETAP I (wypełni pielęgniarka) Imię i nazwisko:... Adres:... PESEL Wzrost:...cm Wykształcenie:... Masa ciała:...kg Zawód wykonywany:... Obwód talii:...cm
Bardziej szczegółowoKompleksowy program zmniejszania zachorowalności na choroby związane ze stylem życia na terenie powiatu wieruszowskiego.
Kompleksowy program zmniejszania zachorowalności na choroby związane ze stylem życia na terenie powiatu wieruszowskiego. Konferencja otwierająca realizację projektu. Wieruszów, 28.04.2015 DLACZEGO PROFILAKTYKA?
Bardziej szczegółowoKarta badania profilaktycznego w Programie profilaktyki chorób układu krążenia
Pieczątka świadczeniodawcy nr umowy z NFZ Karta badania profilaktycznego w Programie profilaktyki chorób układu krążenia Uwaga! Kartę należy wypełnić drukowanymi literami, twierdzące odpowiedzi na pytania
Bardziej szczegółowoKarta badania profilaktycznego w Programie profilaktyki chorób układu krążenia
Pieczątka świadczeniodawcy nr umowy z NFZ Karta badania profilaktycznego w Programie profilaktyki chorób układu krążenia Uwaga! Kartę należy wypełnić drukowanymi literami, twierdzące odpowiedzi na pytania
Bardziej szczegółowoOCENA STYLU ŻYCIA DLA POTRZEB DZIAŁAŃ Z ZAKRESU PROMOCJI ZDROWIA
Katedra i Zakład Promocji Zdrowia Wydział Nauk o Zdrowiu Collegium Medicum UMK OCENA STYLU ŻYCIA DLA POTRZEB DZIAŁAŃ Z ZAKRESU PROMOCJI ZDROWIA I. WYWIAD WIEK.. PŁEĆ WYKSZTAŁCENIE. MIEJSCE ZAMIESZKANIA
Bardziej szczegółowoCo z kwasami tłuszczowymi nasyconymi? Ograniczać czy nie?
Co z kwasami tłuszczowymi nasyconymi? Ograniczać czy nie? Dorota Szostak-Węgierek Zakład Dietetyki Klinicznej Warszawski Uniwersytet Medyczny Zalecenia dla osób dorosłych, które mogą odnieść korzyść z
Bardziej szczegółowoAktywność sportowa po zawale serca
Aktywność sportowa po zawale serca Czy i jaki wysiłek fizyczny jest zalecany? O prozdrowotnych aspektach wysiłku fizycznego wiadomo już od dawna. Wysiłek fizyczny o charakterze aerobowym (dynamiczne ćwiczenia
Bardziej szczegółowoNADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY
NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY Poradnik dla pacjenta i jego rodziny Konsultacja: prof. dr hab. med. Zbigniew Gaciong CO TO JEST ZESPÓŁ METABOLICZNY Nadciśnienie tętnicze (inaczej podwyższone ciśnienie
Bardziej szczegółowoProfilaktyka chorób układu krążenia - nowości zawarte w wytycznych ESC 2012
Nowe wytyczne ESC/PTK w kardiologii Profilaktyka chorób układu krążenia - nowości zawarte w wytycznych ESC 2012 Przemysław Trzeciak Częstochowa 11.12.2012 Umieralność z powodu chorób ukł. krążenia w latach
Bardziej szczegółowo... Dzienniczek Badań. Centrum Promocji Zdrowia i Edukacji Ekologicznej Warszawa Bemowo 2010
... Dzienniczek Badań Centrum Promocji Zdrowia i Edukacji Ekologicznej Warszawa Bemowo 2010 ... lekarz prowadzący imię nazwisko wiek adres MASA CIAŁ A Masę ciała można ocenić na podstawie wskaźnika BMI
Bardziej szczegółowoMateriały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego
Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 3 do materiałów informacyjnych PRO
SZCZEGÓŁOWY OPIS ŚWIADCZEŃ I ZASAD ICH UDZIELANIA ORAZ WYMAGANIA WOBEC ŚWIADCZENIODAWCÓW W PROGRAMIE PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA 1. OPIS ŚWIADCZEŃ 1) objęcie przez świadczeniodawcę Programem świadczeniobiorców,
Bardziej szczegółowozbyt wysoki poziom DOBRE I ZŁE STRONY CHOLESTEROLU Ponad 60% naszego społeczeństwa w populacji powyżej 18r.ż. ma cholesterolu całkowitego (>190mg/dl)
HIPERLIPIDEMIA to stan zaburzenia gospodarki lipidowej, w którym występuje wzrost stężenia lipidów (cholesterolu i/lub triglicerydów ) w surowicy krwi. Ponad 60% naszego społeczeństwa w populacji powyżej
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 do zarządzenia Nr 38/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia
Program profilaktyki chorób układu krążenia 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego. Choroby układu krążenia
Bardziej szczegółowoMateriał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:
Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: DIETETYK przygotowany w ramach projektu Praktyczne kształcenie nauczycieli zawodów branży hotelarsko-turystycznej Priorytet III. Wysoka jakość
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia
Program profilaktyki chorób układu krążenia 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego. Choroby układu krążenia
Bardziej szczegółowoNadciśnienie tętnicze punkt widzenia lekarza i dietetyka. prof. nadzw. dr hab. n. med. J. Niegowska dr inż. D. Gajewska
Nadciśnienie tętnicze punkt widzenia lekarza i dietetyka prof. nadzw. dr hab. n. med. J. Niegowska dr inż. D. Gajewska Wszechnica Żywieniowa SGGW Warszawa 2016 Ciśnienie tętnicze krwi Ciśnienie wywierane
Bardziej szczegółowoWartość subklinicznych uszkodzeń narządowych w ocenie ryzyka sercowonaczyniowego. ma znaczenie?
Wartość subklinicznych uszkodzeń narządowych w ocenie ryzyka sercowonaczyniowego czy płeć ma znaczenie? dr n. med. Lucyna Woźnicka-Leśkiewicz Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA
PROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA - 2006 1. UZASADNIENIE POTRZEBY PROGRAMU Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce i na świecie. Umieralność z tego
Bardziej szczegółowoCMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca
CMC/2015/03/WJ/03 Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca Dane pacjenta Imię:... Nazwisko:... PESEL:... Rozpoznane choroby: Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Przebyty zawał
Bardziej szczegółowoOsoby z cukrzycą pomagają innym prewencja cukrzycy w rodzinie
3 Osoby z cukrzycą pomagają innym prewencja cukrzycy w rodzinie Samokontrolne, przesiewowe rozpoznanie ryzyka stanu przedcukrzycowego lub cukrzycy utajonej mogą wykonać pacjenci w swoich rodzinach. W praktyce
Bardziej szczegółowoCiśnienie tętnicze klucz do zdrowego serca. ciśnienia tętniczego składa się z dwóch odczytów ciśnienie skurczowe i rozkurczowe.
Świadomość naszego zdrowia to oprócz odczuwania dolegliwości, wiedza na temat podstawowych parametrów pozwalających ocenić, czy nasz organizm funkcjonuje prawidłowo. Zapoznaj się z nimi i regularnie kontroluj
Bardziej szczegółowoZespół Metaboliczny w praktyce chirurga naczyniowego
Zespół Metaboliczny w praktyce chirurga naczyniowego Wacław Karakuła Katedra i Klinika Chirurgii Naczyń i Angiologii U.M. w Lublinie Kierownik Kliniki prof. Tomasz Zubilewicz Lublin, 27.02.2016 Zespół
Bardziej szczegółowoWytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych
Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Jednym z pierwszych i podstawowych zadań lekarza jest prawidłowa i rzetelna ocena ryzyka oraz rokowania pacjenta. Ma
Bardziej szczegółowoNARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA
NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA SZCZEGÓŁOWE MATERIAŁY INFORMACYJNE O PRZEDMIOCIE POSTĘPOWANIA W SPRAWIE ZAWARCIA UMÓW O UDZIELANIE ŚWIADCZEŃ OPIEKI ZDROWOTNEJ w rodzaju: programy profilaktyczne i promocja zdrowia
Bardziej szczegółowoHipercholesterolemia rodzinna - co warto wiedzieć
I Katedra i Klinika Kardiologii Gdański Uniwersytet Medyczny Hipercholesterolemia rodzinna - co warto wiedzieć Dlaczego to takie ważne? Marcin Gruchała Czynniki ryzyka zawału serca 15 152 osób z pierwszym
Bardziej szczegółowoZnaczenie wczesnego wykrywania cukrzycy oraz właściwej kontroli jej przebiegu. Krzysztof Strojek Śląskie Centrum Chorób Serca Zabrze
Znaczenie wczesnego wykrywania cukrzycy oraz właściwej kontroli jej przebiegu Krzysztof Strojek Śląskie Centrum Chorób Serca Zabrze Czynniki ryzyka rozwoju i powikłania cukrzycy Nadwaga i otyłość Retinopatia
Bardziej szczegółowoOrganizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów. problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW
POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW Organizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 Małgorzata Marszałek POSTRZEGANIE CUKRZYCY TYPU 2 Łagodniejszy,
Bardziej szczegółowoNowoczesne spojrzenie na pierwotną prewencję sercowo-naczyniową
VII Spotkania Sercowo-naczyniowe Warszawa 20.02.2016 r. Choroby układu sercowo-naczyniowego praktyczne podejście do najnowszych wytycznych Nowoczesne spojrzenie na pierwotną prewencję sercowo-naczyniową
Bardziej szczegółowoEpidemiologia chorób serca i naczyń
Warszawa, 8.10.2007 Epidemiologia chorób serca i naczyń Codziennie w Polsce, na choroby układu sercowo-naczyniowego umiera średnio 476 osób. Co prawda w latach 90. udało się zahamować bardzo duży wzrost
Bardziej szczegółowoCzynniki ryzyka w chorobach układu krążenia Szkolenie dla lekarzy POZ
Realizator Projektu: Powiat Piotrkowski TWOJE SERCE TWOIM ŻYCIEM Program Zmniejszenia Nierówności w Zdrowiu Mieszkańców Powiatu Piotrkowskiego z Ryzykiem Wystąpienia Chorób Układu Krążenia Czynniki ryzyka
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie
Bardziej szczegółowoAneks III Zmiany w charakterystyce produktu leczniczego oraz w ulotce dla pacjenta
Aneks III Zmiany w charakterystyce produktu leczniczego oraz w ulotce dla pacjenta Uwaga: Niniejsze zmiany do streszczenia charakterystyki produktu leczniczego i ulotki dla pacjenta są wersją obowiązującą
Bardziej szczegółowoBarbara Ślusarska, Monika Połetek Wczesne wykrywanie czynników ryzyka chorób układu krążenia : rola pielęgniarki
Barbara Ślusarska, Monika Połetek Wczesne wykrywanie czynników ryzyka chorób układu krążenia : rola pielęgniarki Acta Scientifica Academiae Ostroviensis nr 28, 11-17 2007 Wczesne Wykrywanie Czynników Ryzyka
Bardziej szczegółowoPROGRAM EDUKACJI PACJENTA CHOREGO NA NADCIŚNIENIE TĘTNICZE
PROGRAM EDUKACJI PACJENTA CHOREGO NA NADCIŚNIENIE TĘTNICZE Nadciśnienie tętnicze charakterystyka choroby. Załącznik nr 6 do procedury 92/pp, wersja 3 Nadciśnienie tętnicze jest najczęstszą chorobą układu
Bardziej szczegółowoDieta może być stosowana również przez osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, zmagające się z hiperlipidemią, nadwagą oraz otyłością.
Dieta może być stosowana również przez osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, zmagające się z hiperlipidemią, nadwagą oraz otyłością. Jadłospis 14-dniowy Anna Piekarczyk Dieta nie jest dietą indywidualną
Bardziej szczegółowoZagrożenia po zawale serca - co lekarz, a co pacjent powinien prof. Jarosław Kaźmierczak
Zagrożenia po zawale serca - co lekarz, a co pacjent powinien prof. Jarosław Kaźmierczak Konsultant Krajowy w dziedzinie kardiologii Przyczyny zgonów w Polsce Choroby serca i udary, cukrzyca Nowotwory
Bardziej szczegółowoDuŜo wiem, zdrowo jem
DuŜo wiem, zdrowo jem Projekt edukacyjny: Pogadanki do dzieci w przedszkolach, szkołach podstawowych i gimnazjach oraz prezentacje do ich rodziców Cel projektu: Podniesienie świadomości na temat odżywiania
Bardziej szczegółowoRozpowszechnienie dyslipidemiii leczenie zaburzeń lipidowych wśród lekarzy POZ
Rozpowszechnienie dyslipidemiii leczenie zaburzeń lipidowych wśród lekarzy POZ w Polsce. Badanie LIPIDOGRAM 5 LAT dr n. med. Jacek Jóźwiak KLRWP, Poznań 2013 Cel Celem strategicznym badań LIPIDOGRAM była
Bardziej szczegółowoZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY. Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r
ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE - definicja Prawidłowe odżywianie to nie tylko dostarczenie organizmowi energii, ale także
Bardziej szczegółowoInterwencje żywieniowe u dzieci otyłych aktualne spojrzenie
Interwencje żywieniowe u dzieci otyłych aktualne spojrzenie H. Dyląg, 1 H. Weker 1, M. Barańska 2 1 Zakład Żywienia 2 Zakład Wczesnej Interwencji Psychologicznej karmienie na żądanie 7-5 posiłków 3 posiłki
Bardziej szczegółowo10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA
10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA 10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Należy spożywać produkty z różnych grup żywności (dbać o urozmaicenie posiłków) Kontroluj masę ciała (dbaj o zachowanie
Bardziej szczegółowoCholesterol. Co powinieneś wiedzieć. Dr Maciej Starachowski www.swiatzdrowia.pl
Cholesterol Co powinieneś wiedzieć Dr Maciej Starachowski www.swiatzdrowia.pl Wstęp Cholesterol jest substancją, której organizm potrzebuje do produkcji hormonów, witaminy D oraz przemian tłuszczów w organizmie.
Bardziej szczegółowoZbilansowana dieta DIY warsztaty z dietetykiem
Zbilansowana dieta DIY warsztaty z dietetykiem Cel diety? Redukcja masy ciała? Utrzymanie masy ciała? Przyrost masy ciała? Zwiększenie wydolności organizmu? Choroba? Ciąża? BMI BMI = waga [kg] / wzrost
Bardziej szczegółowoMarcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM
Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Definicja NS to zespół kliniczny, w którym wskutek dysfunkcji serca jego pojemność minutowa jest zmniejszona w stosunku do zapotrzebowania
Bardziej szczegółowoTalerz zdrowia skuteczne
Talerz zdrowia skuteczne narzędzie zdrowego odżywiania PSSE Chełm Kierownik Sekcji OZiPZ Alicja Bork PRAWIDŁOWE ŻYWIENIE Gwarancją właściwego rozwoju fizycznego, sprawności umysłu oraz dobrego zdrowia
Bardziej szczegółowoSTANDARDOWE PROCEDURY OPERACYJNE W REHABILITACJI KARDIOLOGICZNEJ
K.OLESZCZYK J.RYBICKI A.ZIELINSKA-MEUS I.MATYSIAKIEWICZ A.KUŚMIERCZYK-PIELOK K.BUGAJSKA-SYSIAK E.GROCHULSKA STANDARDOWE PROCEDURY OPERACYJNE W REHABILITACJI KARDIOLOGICZNEJ XVI Konferencja Jakość w Opiece
Bardziej szczegółowoPodstawy. kardiolosicznej. kompleksowej rehabilitacji PZWL. Zbigniew Nowak
PATRONAT M ERYTO RYC ZNY K o m it e t R e h a b il it a c j i, K u l t u r y F iz y c z n e j i In t e g r a c j i S p o ł e c z n e j P A N Podstawy kompleksowej rehabilitacji kardiolosicznej Zbigniew
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 261/2012 z dnia 10 grudnia 2012 r. o projekcie programu zdrowotnego Program profilaktyki i wczesnego wykrywania
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13
Spis treści Przedmowa................ 11 1. Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi.................. 13 Najważniejsze problemy diagnostyczne....... 13 Ból w klatce piersiowej........... 14 Ostry
Bardziej szczegółowoNiedożywienie i otyłość a choroby nerek
Niedożywienie i otyłość a choroby nerek Magdalena Durlik Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych Warszawski Uniwersytet Medyczny Częstość przewlekłej choroby nerek na świecie
Bardziej szczegółowoBrak dolegliwości świadczy o tym, że ciśnienie krwi na pewno jest w normie.
Codziennie miliony serc na całym świecie pompują krew zbyt mocno, narażając tętnice na groźne uszkodzenia. To zjawisko, nazywane nadciśnieniem tętniczym, jest najczęściej występującą chorobą układu krążenia.
Bardziej szczegółowoCzy Polakom grozi niealkoholowe stłuszczenie wątroby? NAFL (non-alkoholic fatty liver ) Czy można ten fakt lekceważyć?
Czy Polakom grozi niealkoholowe stłuszczenie wątroby? NAFL (non-alkoholic fatty liver ) Czy można ten fakt lekceważyć? Beata Cywińska-Durczak SAPL.PCH.18.10.1754 NAFLD (non-alkoholic fatty liver disease)
Bardziej szczegółowoAnaliza fali tętna u dzieci z. doniesienie wstępne
Analiza fali tętna u dzieci z chorobami kłębuszków nerkowych doniesienie wstępne Piotr Skrzypczyk, Zofia Wawer, Małgorzata Mizerska-Wasiak, Maria Roszkowska-Blaim Katedra i Klinika Pediatrii i Nefrologii
Bardziej szczegółowoW Gminnym Ośrodku Zdrowia w Konopiskach prowadzone są aktualnie trzy programy profilaktyczne finansowane przez NFZ:
W Gminnym Ośrodku Zdrowia w Konopiskach prowadzone są aktualnie trzy programy profilaktyczne finansowane przez NFZ: "Profilaktyka raka szyjki macicy"- dla wszystkich Pań w wieku 25-59 lat, które nie miały
Bardziej szczegółowoZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( )
ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ (2015-08-03) PROFILAKTYKA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA ADRESACI - Osoby zadeklarowane do lekarza POZ, w wieku 35, 40, 45,
Bardziej szczegółowoAKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY. Cukrzyca co powinniśmy wiedzieć
AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Cukrzyca co powinniśmy wiedzieć Cukrzyca jest chorobą metaboliczną, której głównym objawem jest podwyższone stężenie glukozy we krwi (hiperglikemia). Stan taki
Bardziej szczegółowoPułapki farmakoterapii nadciśnienia tętniczego. Piotr Rozentryt III Katedra i Kliniczny Oddział Kardiologii Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze
Pułapki farmakoterapii nadciśnienia tętniczego Piotr Rozentryt III Katedra i Kliniczny Oddział Kardiologii Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze Leczenie nadciśnienia tętniczego versus leczenie chorego
Bardziej szczegółowoMigotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii
Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii Piotr Pruszczyk, Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Centrum Diagnostyki i Leczenia
Bardziej szczegółowoRejestr codziennej praktyki lekarskiej dotyczący cy leczenia nadciśnienia nienia tętniczego t tniczego. czynnikami ryzyka sercowo- naczyniowego
Rejestr codziennej praktyki lekarskiej dotyczący cy leczenia nadciśnienia nienia tętniczego t tniczego współwyst występującego z innymi czynnikami ryzyka sercowo- naczyniowego Nr rejestru: HOE 498_9004
Bardziej szczegółowoAktywność fizyczna. Schemat postępowania w cukrzycy
Aktywność fizyczna Schemat postępowania w cukrzycy Aktywność fizyczna Ćwiczenia i gimnastyka są korzystne dla każdego, a w szczególności dla chorych na cukrzycę. W przypadku tej choroby wysiłek fizyczny
Bardziej szczegółowoHipercholesterolemia najgorzej kontrolowany czynnik ryzyka w Polsce punkt widzenia lekarza rodzinnego
XVI Kongres Medycyny Rodzinnej Kielce, 2 5 czerwca 2016 Prof. UJ dr hab. med. Adam Windak Kierownik Zakładu Medycyny Rodzinnej CM UJ Wiceprezes Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce Hipercholesterolemia
Bardziej szczegółowoProfilaktyka otyłości w działaniach Ministra Zdrowia. Dagmara Korbasińska Wanda Szelachowska-Kluza Departament Matki i Dziecka
Profilaktyka otyłości w działaniach Ministra Zdrowia Dagmara Korbasińska Wanda Szelachowska-Kluza Departament Matki i Dziecka KIERUNKI DZIAŁAŃ tworzenie prawa realizacja programów polityki zdrowotnej współpraca
Bardziej szczegółowoPrzedszkole Miejskie Nr 12 Integracyjne w Jaworznie CUKRZYCA
Cukrzyca CUKRZYCA Cukrzyca jest przyczyną niedomagania i cierpienia około 60 mln. osób, które żyją z tą chorobą w Europejskim Regionie WHO. Stanowi również poważne obciążenie dla gospodarki i systemu ochrony
Bardziej szczegółowoAktywność fizyczna. Jak postępować w cukrzycy?
Aktywność fizyczna Jak postępować w cukrzycy? AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA Ćwiczenia i gimnastyka są korzystne dla każdego, a w szczególności dla chorych na cukrzycę. W przypadku tej choroby wysiłek fizyczny jest
Bardziej szczegółowoJolanta B. Prokop Katedra i Klinika Kardiologii UNIWERSYTET MEDYCZNY w BIAŁYSTOKU Prezentacja przypadku Poznań 2014
Jolanta B. Prokop Katedra i Klinika Kardiologii UNIWERSYTET MEDYCZNY w BIAŁYSTOKU Prezentacja przypadku Poznań 2014 Chorzy z NT - występowanie cukrzycy jest 2,5x częstsze w porównaniu do osób bez NT NATPOL
Bardziej szczegółowoSkuteczność leczenia hipercholesterolemii u osób wysokiego ryzyka sercowonaczyniowego. Czy leczymy coraz lepiej? Piotr Jankowski
Skuteczność leczenia hipercholesterolemii u osób wysokiego ryzyka sercowonaczyniowego w XX i XXI wieku. Czy leczymy coraz lepiej? Piotr Jankowski I Klinika Kardiologii i Nadciśnienia Tętniczego IK CMUJ
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 110/2013 z dnia 22 kwietnia 2013r. o projekcie programu Ocena wyrównania ciśnienia tętniczego w populacji mieszkańców
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET WARMIŃSKO MAZURSKI W OLSZTYNIE
UNIWERSYTET WARMIŃSKO MAZURSKI W OLSZTYNIE Katarzyna Myszka Podgórska Ocena częstości występowania zespołu metabolicznego u osób z przypadkowo wykrytymi guzami nadnerczy z prawidłową aktywnością hormonalną
Bardziej szczegółowoDenerwacja nerek stan wiedzy 2013. Prof. dr hab. med. Andrzej Januszewicz Klinika Nadciśnienia Tętniczego Instytut Kardiologii
Denerwacja nerek stan wiedzy 2013 Prof. dr hab. med. Andrzej Januszewicz Klinika Nadciśnienia Tętniczego Instytut Kardiologii Katowice, 21 listopada 2013 2009 Lancet. 2009;373:1275-1281 Pierwsza ocena
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. med. Marianna Janion Konsultant wojewódzki w dziedzinie kardiologii
Prof. dr hab. med. Marianna Janion Konsultant wojewódzki w dziedzinie kardiologii Prof. dr hab. med. Marianna Janion Konsultant wojewódzki w dziedzinie kardiologii Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Jana
Bardziej szczegółowoAktywność fizyczna na receptę. Anna Plucik Mrożek Małgorzata Perl
Aktywność fizyczna na receptę Anna Plucik Mrożek Małgorzata Perl Cel prezentacji Podzielenie się zdobytą wiedzą i doświadczeniem Przedstawienie programów treningowych dla poszczególnych grup docelowych
Bardziej szczegółowoĆWICZENIA IX. 3. Zaproponuj metodykę, która pozwoli na wyznaczenie wskaźnika VO nmax w sposób bezpośredni. POŚREDNIE METODY WYZNACZANIA VO 2MAX
ĆWICZENIA IX 1. Wydolność aerobowa tlenowa, zależy od wielu wskaźników fizjologicznych, biochemicznych i innych. Parametry fizjologiczne opisujące wydolność tlenową to: a) Pobór (zużycie) tlenu VO 2 b)
Bardziej szczegółowoHipercholesterolemia rodzinna (FH) ważny i niedoceniony problem zdrowia publicznego
Hipercholesterolemia rodzinna (FH) ważny i niedoceniony problem zdrowia publicznego Krzysztof Chlebus I Klinika Kardiologii Gdański Uniwersytet Medyczny Hipercholesterolemia Rodzinna przedwczesna choroba
Bardziej szczegółowoAutor: Aldona Kubica. Kwestionariusz dla pacjentów po zawale serca leczonych angioplastyka wieńcową. Wersja 1
SKALA GOTOWOŚCI DO WYPISU ZE SZPITALA U PACJENTÓW PO ZAWALE MIĘŚNIA SERCOWEGO The Readiness for Hospital Discharge After Myocardial Infarction Scale (RHDS MIS) Autor: Aldona Kubica Kwestionariusz dla pacjentów
Bardziej szczegółowoDiagnostyka i leczenie nowotworów nerki, pęcherza moczowego i gruczołu krokowego. Zarys Projektu
Diagnostyka i leczenie nowotworów nerki, pęcherza moczowego i gruczołu krokowego Zarys Projektu Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, Centrum Onkologii Projekt współfinansowany
Bardziej szczegółowoBROSZURA ZDROWIA PACJENTA
BROSZURA ZDROWIA PACJENTA SPIS TREŚCI INFORMACJE DLA LEKARZA Program GACA SYSTEM został stworzony w celu prowadzenia terapii otyłości. Oparty jest na rzetelnej wiedzy na temat otyłości, mechanizmów patofizjologicznych,
Bardziej szczegółowoAKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY
AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Aktywność fizyczna glukometr glukometr glukometr glukometr glukometr skrocona 8 str broszura aktywnosc fizyczna.indd 1 2013-05-09 14:12:46 AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA
Bardziej szczegółowoEuropejski kodeks walki z rakiem
Europejski kodeks walki z rakiem Dlaczego walczymy z rakiem? Nowotwory są drugą przyczyną zgonów w Polsce zaraz po zawałach i wylewach. Liczba zachorowao na nowotwory złośliwe w Polsce to ponad 140,5 tys.
Bardziej szczegółowoMolekularne i komórkowe podstawy treningu zdrowotnego u ludzi chorych na problemy sercowo-naczyniowe.
Molekularne i komórkowe podstawy treningu zdrowotnego u ludzi chorych na problemy sercowo-naczyniowe. Przewlekła hiperglikemia wiąże sięz uszkodzeniem, zaburzeniem czynności i niewydolnością różnych narządów:
Bardziej szczegółowoFARMAKOTERAPIA NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO. Prof. dr hab. Jan J. Braszko Zakład Farmakologii Klinicznej UMB
FARMAKOTERAPIA NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO Prof. dr hab. Jan J. Braszko Zakład Farmakologii Klinicznej UMB Oparte na dowodach zalecenia w leczeniu nadciśnienia tętniczego wg. Joint National Committee (JNC
Bardziej szczegółowoAKTYWNOŚĆ FIZYCZNA A AKTYWNOŚĆ SEKSUALNA. Jadwiga Wolszakiewicz. Regularna aktywność fizyczna korzystnie wpływa na funkcje seksualne między innymi
AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA A AKTYWNOŚĆ SEKSUALNA Jadwiga Wolszakiewicz Klinika Rehabilitacji Kardiologicznej i Elektrokardiologii Nieinwazyjnej Instytut Kardiologii w Warszawie Zdrowie seksualne jest odzwierciedleniem
Bardziej szczegółowoTemat: Choroby i higiena układu krwionośnego.
1. Praca serca. Serce jest aktywnie pracującym mięśniem. Kurcząc się około 75 razy na minutę, wykonuje w ciągu doby około 108 tyś. skurczów. Od tego, jak funkcjonuje serce, zależy stan całego organizmu.
Bardziej szczegółowoE. Czy uważa Pan/i, że powrót do domu jest związany z dodatkowymi zagrożeniami? a. Tak b. Chyba tak c. Nie jestem pewien d. Nie
SKALA GOTOWOŚCI DO WYPISU ZE SZPITALA U PACJENTÓW PO ZAWALE MIĘŚNIA SERCOWEGO The Readiness for Hospital Discharge After Myocardial Infarction Scale (RHDS MIS) Autor: Aldona Kubica Kwestionariusz dla pacjentów
Bardziej szczegółowoAKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY. Cukrzyca, a nadciśnienie tętnicze
AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Cukrzyca, a nadciśnienie tętnicze CZYM JEST NADCIŚNIENIE TĘTNICZE Nadciśnienie tętnicze jest chorobą układu krążenia, która charakteryzuje się stale lub okresowo
Bardziej szczegółowoANALIZA PROFILU METABOLICZNEGO PACJENTÓW Z PRZEWLEKŁĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA I WSPÓŁISTNIEJĄCYM MIGOTANIEM PRZEDSIONKÓW
ANALIZA PROFILU METABOLICZNEGO PACJENTÓW Z PRZEWLEKŁĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA I WSPÓŁISTNIEJĄCYM MIGOTANIEM PRZEDSIONKÓW Rozprawa doktorska Autor: lek. Marcin Wełnicki Promotor: prof. dr hab. n. med Artur
Bardziej szczegółowoNowoczesne leczenie hipolipemizujące zgodne z zaleceniami ESC, część II
Nowoczesne leczenie hipolipemizujące zgodne z zaleceniami ESC, część II leczenie hipolipemizujące, esc, Łukasz Kołtowski Maciej Bartoszek, Łukasz Kołtowski I Katedra i Klinika Kardiologii Warszawskiego
Bardziej szczegółowoCzynniki ryzyka sercowo naczyniowego - wiek sercowo naczyniowy
Czynniki ryzyka sercowo naczyniowego - wiek sercowo naczyniowy Zbigniew Gaciong Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Hypertension
Bardziej szczegółowoAKTYWNOŚĆ RUCHOWA W PIERWOTNEJ PREWENCJI CHOROBY NIEDOKRWIENNEJ SERCA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK. Wstęp
AKTYWNOŚĆ RUCHOWA W PIERWOTNEJ PREWENCJI CHOROBY NIEDOKRWIENNEJ SERCA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Wstęp Systematyczna aktywność ruchowa zmniejsza umieralność z powodu chorób sercowonaczyniowych
Bardziej szczegółowoPrewencja wtórna po zawale mięśnia serca w Małopolsce czy dobrze i skutecznie leczymy? Piotr Jankowski
Prewencja wtórna po zawale mięśnia serca w Małopolsce czy dobrze i skutecznie leczymy? Piotr Jankowski I Klinika Kardiologii i El. Int. oraz Nad. Tęt. IK CMUJ Kraków piotrjankowski@interia.pl Gdańsk, 24
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE ZA ROK 2009 Z REALIZACJI,,PROGRAMU PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA WŚRÓD MIESZKAŃCÓW GMINY BOBOLICE W LATACH 2009-2013
SPRAWOZDANIE ZA ROK 2009 Z REALIZACJI,,PROGRAMU PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA WŚRÓD MIESZKAŃCÓW GMINY BOBOLICE W LATACH 2009-2013 1. Podniesienie świadomości społeczności lokalnej w zakresie realizacji
Bardziej szczegółowoCzynniki ryzyka w chorobach układu krążenia
Czynniki ryzyka w chorobach układu krążenia mgr Anna Śliwka Projekt Twoje SERCE Twoim ŻYCIEM jest współfinansowany ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2009-2014 oraz środków budżetu państwa w
Bardziej szczegółowoMałgorzata Rajter-Bąk dr Jacek Gajek
SZKOLENIA PSYCHOLOGICZNO- ZDROWOTNE JAKO INWESTYCJA W KSZTAŁTOWANIE ŚWIADOMOŚCI PROZDROWOTNEJ KADRY MENEDŻERSKIEJ, CZYLI WPŁYW ZDROWIA KADRY ZARZĄDZAJĄCEJ NA WYNIK FINANSOWY ZARZĄDZANYCH PRZEDSIĘBIORSTW
Bardziej szczegółowoNarodowy Test Zdrowia Polaków
Raport z realizacji projektu specjalnego MedOnet.pl: Narodowy Test Zdrowia Polaków Autorzy: Bartosz Symonides 1 Jerzy Tyszkiewicz 1 Edyta Figurny-Puchalska 2 Zbigniew Gaciong 1 1 Katedra i Klinika Chorób
Bardziej szczegółowoZdrowie stan pełnego fizycznego, umysłowego i społecznego dobrostanu, a nie tylko całkowity brak choroby czy niepełnosprawności.
Zdrowy tryb życia Zdrowie stan pełnego fizycznego, umysłowego i społecznego dobrostanu, a nie tylko całkowity brak choroby czy niepełnosprawności. Wyróżnia się: Zdrowie fizyczne prawidłowe funkcjonowanie
Bardziej szczegółowoŻyj smacznie i zdrowo! -wszystko o zdrowym trybie życia
Żyj smacznie i zdrowo! -wszystko o zdrowym trybie życia Co to jest? Zdrowe odżywianie sposób odżywiania, polegający na przyjmowaniu substancji korzystnych dla zdrowia w celu zapewnienia lub poprawy zdrowia.
Bardziej szczegółowoRegionalny Program Aktywności Fizycznej Seniorów
Regionalny Program Aktywności Fizycznej Seniorów Koordynator programu: dr Gabriel Chęsy - Katedra i Zakład Fizjologii Collegium Medium im. L. Rydygiera w Bydgoszczy, Wojewódzka Przychodnia Sportowo Lekarska
Bardziej szczegółowoUrząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego
Załącznik do Uchwały nr Zarządu Województwa Łódzkiego z dnia PROGRAM WCZESNEGO WYKRYWANIA I ZAPOBIEGANIA CHOROBOM UKŁADU KRĄŻENIA Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego 1 I. Diagnoza problemu i uzasadnienie
Bardziej szczegółowoSzkolenie w zakresie profilaktyki chorób cywilizacyjnych w ramach projektu Poprawa stanu zdrowia populacji pracującej województwa podlaskiego
Szkolenie w zakresie profilaktyki chorób cywilizacyjnych w ramach projektu Poprawa stanu zdrowia populacji pracującej województwa podlaskiego Szkolenie w formie e-learningu Zakres tematyczny: 1. Założenia
Bardziej szczegółowo