(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Europejski Biuletyn Patentowy 14/24 EP B1 (13) (1) T3 Int.Cl. C08L 77/06 (06.01) C08K 13/02 (06.01) F16H /06 (06.01) C08K 7/14 (06.01) C08K 3/ (06.01) C08K 3/16 (06.01) C08K /3492 (06.01) (4) Tytuł wynalazku: Kompozycja żywicy poliamidowej zawierająca włókno szklane (30) Pierwszeństwo: JP (43) Zgłoszenie ogłoszono: w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 07/3 (4) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: Wiadomości Urzędu Patentowego 14/11 (73) Uprawniony z patentu: Ube Industries, Ltd., Ube, JP (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP T3 SEIICHI ARAKAWA, Ube, JP TADASHI OGAWA, Ube, JP (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Janina Kossowska PATPOL KANCELARIA PATENTOWA SP. Z O.O. ul. Nowoursynowska 162 J Warszawa Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).

2 Opis DZIEDZINA WYNALAZKU [0001] Niniejszy wynalazek dotyczy kompozycji żywicy poliamidowej zawierającej włókno szklane. Konkretnie, wynalazek dotyczy kompozycji poliamidu zawierającej włókno szklane, którą korzystnie stosuje się do wytwarzania elementów ślizgowych, takich jak koła zębate do elektrycznego systemu wspomagania kierownicy (EPS). STAN TECHNIKI [0002] Ponieważ żywica poliamidowa wykazuje doskonałe właściwości jako konstrukcyjne tworzywo sztuczne, wykorzystuje się ją do wytwarzania różnych maszyn i elementów, na przykład wytwarzania samochodów osobowych, wytwarzania maszyn, wytwarzania elementów elektrycznych lub elektronicznych. Żywica poliamidowa jest znakomita zwłaszcza pod względem właściwości mechanicznych i odporności na ścieranie. Jest zatem powszechnie stosowana do formowania elementów ślizgowych, takich jak koła zębate, krzywki i łożyska. [0003] Ostatnio oczekuje się lepszych osiągów maszyn i elementów. Zatem badano możliwości poprawy właściwości mechanicznych uformowanej żywicy poliamidowej i właściwości podczas formowania żywic poliamidowych przez włączenie do nich różnych wypełniaczy. Przykłady tych wypełniaczy obejmują cząsteczki żywicy tetrafluoroetylenowej (środek smarujący) i włókno szklane (materiał wzmacniający). [0004] W tymczasowej publikacji japońskiego patentu opisano kompozycję żywicy poliamidowej korzystnie stosowaną do wytwarzania elementów ślizgowych mającą małe tarcie i dobrą odporność na ścieranie, którą stanowi żywica poliamidowa nylon 46, cząstka poli(tetrafluoroetylenu) i ewentualnie włókno z tytanianu potasu i włókno szklane. Nie podano ani ogólnych opisów, ani przykładów dotyczących ciężaru cząsteczkowego żywicy poliamidowej. Nie podano również ani ogólnego opisu, ani przykładów dotyczących średnicy włókna i długości włókna. [000] W tymczasowej publikacji japońskiego patentu 1-18 opisano kompozycję żywicy do elementów ślizgowych, którą stanowi żywica poliamidowa nylon 66 (żywica poliamidowa 66), włókno szklane, żywica tetrafluoroetylenowa i disiarczek molibdenu. Zgodnie z opisem stosowane jest włókno szklane o średnicy około 3 do 13 µm i długości około 1 do mm. W przykładach wykonania stosowane jest włókno szklane o średnicy 13 µm i długości 3 mm. Nie zamieszczono ogólnych opisów ciężarów cząsteczkowych stosowanej żywicy poliamidowej. W przykładach wykonań stosowany jest jednak dostępny w handlu poliamid 66 (nazwa handlowa: CM3001N, dostępny od TORAY LIMITED; liczbowo średni ciężar cząsteczkowy: około 000). [0006] W tymczasowej publikacji japońskiego patentu opisano kompozycję żywicy, w której 1 do 30 % wag. wzmacniającego włókna, takiego jak cienkie włókno szklane o średnicy około 6 do 8 µm, włączonych jest do żywicy termoplastycznej nylon MXD6 i nylon 66. Istnieje opis wskazujący, że ta kompozycja żywicy jest szczególnie odpowiednia do wytwarzania rur mających dobrą gładkość wewnętrznej powierzchni. Nie podano ani ogólnych opisów, ani przykładów dotyczących ciężarów cząsteczkowych stosowanej żywicy poliamidowej. [0007] W tymczasowej publikacji japońskiego patentu opisano przekładnię zmniejszającą szybkość wytworzoną przez formowanie mieszaniny żywicy poliamidowej. Nie podano jednak opisów odnośnie do włączenia włókna szklanego. Natomiast w przykładach wykonań stosowany jest dostępny w handlu poliamid 1

3 66 zawierający dodatek, związek Cu (nazwa handlowa UBE NYLON U, dostępny od UBE INDUSTRIES LTD.; liczbowo średni ciężar cząsteczkowy: 000). [0008] W dalszym stanie techniki, w US i US opisano ognioodporne termoplastyczne materiały do formowania. W dalszym stanie techniki, w EP A1 ujawniono uniepalniony poliamidowy materiał kompozytowy o dużej sztywności. Ponadto w JP i JP ujawniono kompozycję żywicy poliamidowej do formowania, a w JP ujawniono kompozycję żywicy wzmocnioną włóknem. [0009] W związku z potrzebą poprawy osiągów różnych maszyn i elementów, konkretnie poprawy osiągów elementów ślizgowych, konkretnie kół zębatych do elektrycznego systemu wspomagania kierownicy (EPS), wymagane jest, aby produkt formowany z żywicy poliamidowej wykazywał poprawioną odporność na ścieranie (co powoduje zmniejszenie strat w wyniku ścierania), poprawioną właściwość tarciową (co powoduje zmniejszenie współczynnika tarcia dynamicznego) i dużą wartość nacisk-szybkość (pressure-velocity, PV) (co powoduje dużą wartość krytyczną PV). PODSUMOWANIE WYNALAZKU 1 [00] Wynalazcy zbadali właściwości produktów formowanych ze znanych żywic poliamidowych zawierających włókno szklane, w szczególności odporność na ścieranie, właściwość tarciową i wartość krytyczną PV. Ostatecznie wynalazcy stwierdzili, że można otrzymać produkt uformowany z żywicy poliamidowej zawierającej włókno szklane mający doskonałą odporność na ścieranie, właściwość tarciową i wartość krytyczną PV, jeśli kompozycja żywicy poliamidowej zawierająca włókno szklane zawiera poliamid 66 o liczbowo średnim ciężarze cząsteczkowym od do 0000 i włókno szklane o średniej średnicy od 4 do 8 µm. [0011] Niniejszy wynalazek stanowi kompozycja żywicy poliamidowej zawierająca poliamid 66 o liczbowo średnim ciężarze cząsteczkowym od do 0000 w ilości od 4 do 8 % wag. i włókno szklane o średniej średnicy od 4 do 8 µm w ilości od 0 do 1 % wag., w której włókna szklane są związane spoiwem wybranym z grupy obejmującej żywicę akrylową, żywicę epoksydową i żywicę uretanową. WYNIKI WYNALAZKU 2 [0012] Kompozycję poliamidową zawierająca włókno szklane według wynalazku można formować w znany sposób otrzymując formowany produkt, który wykazuje doskonałe właściwości, w szczególności odporność na ścieranie, właściwość tarciową i wartość krytyczną PV. Tak więc kompozycję poliamidową zawierającą włókno szklane według wynalazku można korzystnie stosować do wytwarzania elementów ślizgowych, takich jak koła zębate do elektrycznego systemu wspomagania kierownicy (EPS). 30 KORZYSTNE WYKONANIA WYNALAZKU [0013] Korzystne wykonania kompozycji żywicy poliamidowej zawierającej włókno szklane opisane są poniżej. 3 (1) Kompozycja żywicy poliamidowej zawiera ponadto od 0,0001 do 1 części wagowej związku miedzi, od 0,0001 do 1 części wagowej halogenku potasu i od 0,0001 do 1 części wagowej melaminy, w stosunku do 0 części wagowych całkowitej ilości poliamidu 66 i ilości włókna szklanego. (2) Liczbowo średni ciężar cząsteczkowy poliamidu 66 jest w zakresie od do

4 (3) Średnia średnica włókna szklanego jest w zakresie od do 7 µm. (4) Włókno szklane ma średnią długość w zakresie od do 00 µm. () Włókno szklane jest związane za pomocą spoiwa obejmującego żywicę akrylową lub żywicę epoksydową [0014] Żywicą poliamidową stosowaną w kompozycji żywicy poliamidowej zawierającej włókno szklane według wynalazku jest poliamid 66 o liczbowo średnim ciężarze cząsteczkowym od do Poliamid 66 jest znaną żywicą poliamidową i można go wytworzyć przez polikondensację heksametylenodiaminy i kwasu adypinowego. Poliamidem 66 może kopolimer zawierający co najwyżej 30 % wag. składników monomerycznych obejmujących laktam, kwas aminokarboksylowy lub kombinację innej diaminy i kwasu i dikarboksylowego. [001] Do teraz poliamid 66 stosowany w kompozycji żywicy poliamidowej zawierającej włókno zwykle ma liczbowo średni ciężar cząsteczkowy około 000, jak opisano w wymienionych wcześniej odnośnikach ze stanu techniki. Cechą wyróżniającą niniejszy wynalazek jest zastosowanie poliamidu 66 o większym ciężarze cząsteczkowym, takim jak liczbowo średni ciężar cząsteczkowy w zakresie od do Poliamid 66 o większym ciężarze cząsteczkowym może być łatwo dostępny na rynku lub można go otrzymać dostosowując warunki wytwarzania (na przykład zmniejszając ciśnienie reakcji polimeryzacji lub poddając polikondensat dalszej polimeryzacji w masie). [0016] Kompozycja żywicy poliamidowej zawierająca włókno szklane według wynalazku zawiera poliamid 66 w ilości od 4 do 8 % wag. [0017] Kompozycja żywicy poliamidowej zawierająca włókno szklane według wynalazku może zawierać inne żywice termoplastyczne pod warunkiem, że włączenie tych innych żywic termoplastycznych nie zmienia właściwości kompozycji żywicy według wynalazku. Przykłady innych żywic termoplastycznych obejmują szeroko stosowane żywice takie jak polietylen, polipropylen, kopolimer etylen-propylen, polistyren, żywica ABS, żywica AS i żywica akrylowa, alifatyczne żywice poliamidowe takie jak poliamid 6 i poliamid 11 oraz żywice o wysokiej termoodporności, takie jak poliwęglan, poli(tlenek fenylenu), poli(tereftalan etylenu), poli(tereftalan butylenu) i poli(siarczan fenylenu). Żywice termoplastyczne są korzystnie modyfikowane środkiem modyfikującym, takim jak bezwodnik maleinowy lub monomer zawierający grupę glicydylową. Szczególnie korzystnie żywice niezawierające grup funkcyjnych, takie jak polietylen, polipropylen i kopolimer etylen-propylen, są modyfikowane. [0018] Włóknem szklanym włączonym do kompozycji żywicy poliamidowej zawierającej włókno szklane według wynalazku jest bardzo cienkie włókno szklane o średniej średnicy od 4 do 8 µm (korzystnie od do 7 µm). Włókno szklane korzystnie ma długość w zakresie od do 00 µm, bardziej korzystnie od 0 do 00 µm. Włókno szklane jest związane za pomocą znanego środka wiążącego (spoiwa) obejmującego żywicę akrylową, żywicę epoksydową lub żywicę uretanową. Korzystne są włókna szklane związane środkiem wiążącym obejmującym żywicę akrylową lub żywicę epoksydową. Włókno szklane korzystnie poddaje się obróbce wstępnej stosując środek sprzęgający, taki jak izocyjanian, organiczny silan, organiczny tytanian, organiczny boran lub związek epoksydowy. Stosowanie wstępnie obrabianego włókna szklanego jest skutecznym sposobem dodatkowego poprawienia właściwości mechanicznych formowanego produktu. [0019] Kompozycja żywicy poliamidowej zawierająca włókno szklane według wynalazku zawiera włókno szklane w ilości od 1 do 0 % wag., korzystnie od do 40 % wag. [00] Kompozycja żywicy poliamidowej zawierająca włókno szklane według wynalazku korzystnie zawiera związek miedzi wykazujący aktywność hamującą utlenianie. Przykłady odpowiednich do stosowania związków 3

5 miedzi obejmują sole miedzi i kwasów nieorganicznych, takie jak chlorek miedzi(i), chlorek miedzi(ii), bromek miedzi(i), bromek miedzi(ii), jodek miedzi(i) (jodek miedzi), siarczan miedzi, fosforan miedzi, boran miedzi i azotan miedzi, i sole miedzi i kwasów organicznych, takie jak octan miedzi, propionian miedzi, benzoesan miedzi, adypinian miedzi, tereftalan miedzi, izoftalan miedzi i stearynian miedzi. Można stosować związek kompleksowy miedzi zawierający grupy chelatowe. Najbardziej korzystny jest jodek miedzi(i). Związki miedzi można stosować pojedynczo lub w kombinacji. [0021] Związek miedzi korzystnie stosuje się w ilości od 0,0001 do 1 części wagowej na 0 części wagowych całkowitej ilości poliamidu 66 i włókna szklanego. Bardziej korzystnie od 0,00 do 0,2 części wagowej, a najbardziej korzystnie od 0,02 do 0,1 części wagowej. [0022] Korzystnie kompozycja żywicy poliamidowej zawierająca włókno szklane według wynalazku zawiera ponadto halogenek potasu. Przykłady halogenku potasu obejmują jodek potasu, bromek potasu i chlorek potasu. Najbardziej korzystny jest jodek potasu. Halogenek potasu korzystnie stosuje się w ilości od 0,0001 do 1 części wagowej na 0 części wagowych całkowitej ilości poliamidu 66 i włókna szklanego. Bardziej korzystnie w ilości od 0,00 do 0,2 części wagowej, a najbardziej korzystnie od 0,02 do 0,1 części wagowej. [0023] Korzystnie kompozycja żywicy poliamidowej zawierająca włókno szklane według wynalazku zawiera ponadto melaminę w ilości od 0,0001 do 1 części wagowej na 0 części wagowych całkowitej ilości poliamidu 66 i włókna szklanego. Bardziej korzystnie w ilości od 0,00 do 0,2 części wagowej, a najbardziej korzystnie w ilości od 0,02 do 0,1 części wagowych. [0024] W razie konieczności kompozycja żywicy poliamidowej zawierająca włókno szklane według wynalazku może zawierać znane dodatki do żywic poliamidowych, takie jak inne środki zwiększające termoodporność, środki zwiększające odporność na wpływy atmosferyczne, środki wytwarzające zarodki krystalizacji, przyspieszacze krystalizacji, środki ułatwiające usuwanie z formy, środki poślizgowe, środki antystatyczne, środki uniepalniające, pomocnicze środki uniepalniające i środki barwiące. [002] Kompozycję żywicy poliamidowej zawierającą włókno szklane według wynalazku można wytworzyć znanym sposobem przez stopienie i ugniatanie mieszaniny poliamidu 66 o określonym liczbowo średnim ciężarze cząsteczkowym i włókno szklane o określonej średniej średnicy w znanej ugniatarce, takiej jak jednolub dwu- osiowa wytłaczarka ugniatająca lub mieszarka zamknięta typu Banbury. W procedurze topienia i ugniatania można dodać wymienione powyżej dodatki. [0026] Kompozycję żywicy poliamidowej zawierającą włókno szklane według wynalazku można przekształcić w uformowany produkt, taki jak elementy ślizgowe (np. koło zębate) lub produkty o innych kształtach, znanymi sposobami formowania, takimi jak wytłaczanie, rozdmuchiwanie i formowanie wtryskowe. Kompozycję żywicy poliamidowej zawierającą włókno szklane według wynalazku można korzystnie stosować do wytwarzania kół zębatych, kół pasowych, krzywek i łożysk do samochodów osobowych i maszyn. Kompozycję żywicy poliamidowej zawierającą włókno szklane według wynalazku można również stosować do wytwarzania innych formowanych produktów. Przykłady [0027] Właściwości fizyczne formowanych produktów opisanych w Przykładach i Przykładach Porównawczych określono za pomocą wymienionych poniżej procedur. [Ciężar cząsteczkowy] 4

6 [0028] Średni ciężar cząsteczkowy poliamidu 66 w opisie oznacza liczbowo średni ciężar cząsteczkowy, który jest mierzony w wodnym kwasie siarkowym (stężenie: 96%) metodą wykorzystującą lepkość roztworu zgodnie z JIS K69. [Pomiary właściwości mechanicznych] (1) Wytrzymałość na rozciąganie i wydłużenie [0029] Próbkę do badań (grubość 3,2 mm) poddaje się pomiarowi w normalnej temperaturze (23 C) zgodnie z ASTM D638. (2) Wytrzymałość na zginanie i moduł sprężystości [0030] Pasek do badań (grubość 6,4 mm) poddawany jest 3-punktowemu testowi zginania w normalnej temperaturze (23 C) zgodnie z ASTM D790. (3) Udarność (udarność wg Izoda) [0031] Pasek do badań (grubość 12,7 mm, z karbem wykonanym w obróbce następczej) poddaje się pomiarowi w testerze udarności wg Izoda w normalnej temperaturze (23 C) zgodnie z ASTM D26. (4) Twardość 1 [0032] Próbkę do badań (grubość 6,4 mm, szerokość 12,7 mm, długość 127 mm) poddaje się pomiarowi za pomocą twardościomierza Rockwella w normalnej temperaturze (23 C) zgodnie z ASTM D78. () Temperatura odkształcenia pod wpływem ciepła (temperatura ugięcia pod obciążeniem) [0033] Próbkę do badań (grubość 12,7 mm, szerokość 12,7 mm, długość 127 mm) poddaje się pomiarowi za pomocą urządzenia do pomiaru temperatury ugięcia pod obciążeniem w normalnej temperaturze (23 C) zgodnie z ASTM D648. [Ocena właściwości ślizgowej] (1) Wartość krytyczna PV 2 [0034] Pomiaru dokonuje się za pomocą urządzenia pomiarowego tarcie-ścieranie typu Suzuki w układzie pierścień na płycie (wymiary płyty: szerokość 30 mm, grubość 3 mm, długość 0 mm) zgodnie z JIS K7218 (z wyjątkiem stosowanego w teście obciążenia i szybkości). Szybkość stosowana w teście wynosi 0 mm/s. Obciążenie stosowane w teście wynosi najpierw kgf i jest zwiększane o kgf co min., aby spowodować topnienie próbki. Obciążenie tuż przed wystąpieniem topnienia jest wartością krytyczną PV. (2) Współczynnik tarcia dynamicznego

7 [003] Pomiaru dokonuje się za pomocą wymienionego powyżej urządzenia do pomiaru wartości krytycznej PV w ten sam sposób. Mierzy się opór tarcia tuż przed wystąpieniem topnienia. Zmierzony opór tarcia przekształca się i otrzymuje współczynnik tarcia dynamicznego. (3) Ilość zużycia ściernego [0036] Próbę na ścieranie wykonuje się stosując wymienione powyżej urządzenie do pomiaru wartości krytycznej PV. Doświadczenie prowadzi się najpierw stosując obciążenie 1 kgf, następnie, po min., to obciążenie zastępuje się obciążeniem 2 kgf, które po min. zastępuje się obciążeniem 1 kgf. Innymi słowy, naprzemiennie stosuje się obciążenie 1 kgf i 2 kgf ze zmianą co min. Doświadczenie prowadzi się w sumie przez 0 min. Następnie mierzy się zużycie ścierne próbki. [Charakterystyka starzenia termicznego (zachowywanie wytrzymałości na rozciąganie, zachowywanie wydłu- żenia, zmiany wartości krytycznej PV i współczynnika tarcia dynamicznego) (1) Zachowanie wytrzymałości na rozciąganie i zachowanie wydłużenia 1 [0037] Próbkę do badań umieszcza się w termohigrostacie z krążącym gorącym powietrzem (dostępny od Satake Chemical Machine Industry Co., Ltd.) rozgrzanym do 180 C (temperatura wewnętrzna) na 00 godzin. W ten sposób obrabianą cieplnie próbkę do badań poddaje się wymienionemu wcześniej pomiarowi wytrzymałości na rozciąganie i wydłużenia w celu określenia zachowywania wytrzymałości na rozciąganie i zachowywania wydłużenia. (2) Zmiany wartości krytycznej PV i współczynnika tarcia dynamicznego [0038] Próbkę do badań umieszcza się w termohigrostacie z krążącym gorącym powietrzem (dostępny od Satake Chemical Machine Industry Co., Ltd.) rozgrzanym do 180 C (temperatura wewnętrzna) na 00 godzin. W ten sposób obrabianą cieplnie próbkę do badań poddaje się wymienionemu wcześniej pomiarowi wartości krytycznej PV i współczynnika tarcia dynamicznego. [Przykład 1] 2 30 [0039] Poliamid 66 (liczbowo średni ciężar cząsteczkowy: 26000, 26B dostępny od Ube Industries, Ltd., 7 części wagowych), włókno szklane (średnia średnica: 6, µm, spoiwo: żywica akrylowa, ECS03T-289DE, dostępna od Nippon Electric Glass Co., Ltd., 2 części wagowych), jodek miedzi(i) (0,02 części wagowej), jodek potasu (0,32 części wagowej) i żywicę melaminową (0,01 części wagowej) ugniatano w wytłaczarce dwuosiowej (z wylotem φ 44 mm, ogrzanej do 28 C (temperatura bębna)) i granulowano, otrzymując granulki kompozycji żywicy poliamidowej. [0040] Otrzymane granulki kompozycji żywicy poliamidowej suszono w temperaturze 0 C pod zmniejszonym ciśnieniem ( tor (1330 Pa)) przez 24 godziny i obrabiano przez formowanie wtryskowe (temperatura cylindra 28 C, temperatura formy 80 C), otrzymując próbki do badań. Próbki poddano różnym wymienionym wcześniej pomiarom i oznaczeniom. Wyniki przedstawione są w Tabeli 1. 6

8 [Przykład 2] [0041] Powtórzono procedury z Przykładu 1 poza tym, że zastosowano inne włókno szklane (średnia średnica włókna: 6, µm, spoiwo: żywica epoksydowa, ECS03T-790DE, dostępna od Nippon Electric Glass Co., Ltd.), otrzymując granulki kompozycji żywicy poliamidowej i próbki do badań. Wyniki przedstawione są w Tabeli 1. [Przykład 3] [0042] Powtórzono procedury z Przykładu 1 poza tym, że zastosowano inne włókno szklane (średnia średnica włókna: 6, µm, spoiwo: żywica uretanowa, ECS03T-488DE, dostępna od Nippon Electric Glass Co., Ltd.), otrzymując granulki kompozycji żywicy poliamidowej i próbki do badań. Wyniki przedstawione są w Tabeli 1. [Przykład Porównawczy 1] [0043] Powtórzono procedury z Przykładu 1 poza tym, że zastosowano inne włókno szklane (średnia średnica włókna: 13 µm, spoiwo: żywica akrylowa, ECS03T-289, dostępna od Nippon Electric Glass Co., Ltd.), otrzymując granulki kompozycji żywicy poliamidowej i próbki do badań. Wyniki przedstawione są w Tabeli 1. [Przykład Porównawczy 2] 1 [0044] Powtórzono procedury z Przykładu 1 poza tym, że zastosowano inny poliamid 66 (liczbowo średni ciężar cząsteczkowy: 000, U dostępny od Ube Industries, Ltd.), otrzymując granulki kompozycji żywicy poliamidowej i próbki do badań. Wyniki przedstawione są w Tabeli 1. [Przykład Porównawczy 3] [004] Powtórzono procedury z Przykładu 1 poza tym, że zastosowano inny poliamid 66 (liczbowo średni ciężar cząsteczkowy: 000, U dostępny od Ube Industries, Ltd.) i inne włókno szklane (średnia średnica włókna: 13 µm, spoiwo: żywica akrylowa, ECS03T-289, dostępna od Nippon Electric Glass Co., Ltd.), otrzymując granulki kompozycji żywicy poliamidowej i próbki do badań. Wyniki przedstawione są w Tabeli 1. Wytrzymałość na rozciąganie Utrzymanie Wydłużenie Utrzymanie Tabela 1 Przykład Przykład Por, (MPa) (%) (%),3 4 4 (%) Wytrzymałość na zginanie (MPa)

9 Przykład Przykład Por, Moduł sprężystości (GPa) 7, 7,6 7,6 7,1 7,4 7,1 Udarność (J/m) Twardość (HR-R) Temperatura odkształcenia pod wpływem ciepła ( C) Wartość krytyczna PV (kg/cm 2 cm/s) Po obróbce cieplnej Współczynnik tarcia dynamicznego 0,13 0,11 0,12 0,2 0,18 0,32 Po obróbce 0, ,1 0,14 0,17 Ilość zużycia ściernego (x -8 mm 3 /kg mm) [0046] Jak widać na podstawie wyników przedstawionych w Tabeli 1, formowane produkty wytworzone z kompozycji żywic poliamidowych według wynalazku wykazują dużą wytrzymałość na rozciąganie, w znacznym stopniu zachowują wytrzymałość na rozciąganie, wykazują duże wydłużenie, w znacznym stopniu zachowują wydłużenie i wykazują duży moduł sprężystości. [0047] Przede wszystkim formowane produkty wytworzone z kompozycji żywic poliamidowych według wynalazku wykazują dużą wartość krytyczną PV, zachowują dużą wartość krytyczną PV po obróbce cieplnej, wykazują niski współczynnik tarcia dynamicznego i zachowują niski współczynnik tarcia dynamicznego po obróbce cieplnej. Ponadto formowane produkty wytworzone z kompozycji żywic poliamidowych według wynalazku wykazują małe zużycie ścierne w próbie na ścieranie. [0048] Co więcej, formowane produkty wytworzone z kompozycji żywic poliamidowych według wynalazku wykazują równorzędne lub lepsze wartości innych właściwości w stosunku do formowanych produktów wytworzonych z konwencjonalnych kompozycji żywic poliamidowych. Zastrzeżenia patentowe 1. Kompozycja żywicy poliamidowej zawierająca poliamid 66 o liczbowo średnim ciężarze cząsteczkowym 1 od do 0000 w ilości od 4 do 8 % wag. i włókno szklane o średniej średnicy od 4 do 8 µm w ilości od 0 do 1 % wag., w której włókna szklane są związane środkiem wiążącym wybranym z grupy obejmującej żywicę akrylową, żywicę epoksydową i żywicę uretanową. 2. Kompozycja żywicy poliamidowej według zastrzeżenia 1, która zawiera ponadto od 0,0001 do 1 części wagowej związku miedzi, od 0,0001 do 1 części wagowej halogenku potasu i od 0,0001 do 1 części 8

10 wagowej melaminy w stosunku do 0 części wagowych całkowitej ilości poliamidu 66 i ilości włókna szklanego. 3. Kompozycja żywicy poliamidowej według zastrzeżenia 1, w której liczbowo średni ciężar cząsteczkowy poliamidu 66 jest w zakresie od do Kompozycja żywicy poliamidowej według zastrzeżenia 1, w której średnia średnica włókna szklanego jest w zakresie od do 7 µm.. Kompozycja żywicy poliamidowej według zastrzeżenia 1, w której włókno szklane ma średnią długość w zakresie od do 00 µm. 6. Kompozycja żywicy poliamidowej według zastrzeżenia 1, w której środek wiążący obejmuje żywicę akrylową lub żywicę epoksydową. 7. Formowany produkt wytworzony przez formowanie kompozycji żywicy poliamidowej według zastrzeżenia Koło zębate wytworzone przez formowanie kompozycji żywicy poliamidowej według zastrzeżenia 1. 9

11 ODNIESIENIA CYTOWANE W OPISIE Lista odnośników cytowanych przez zgłaszającego ma jedynie służyć wygodzie czytelnika. Nie stanowi ona części europejskiego dokumentu patentowego. Mimo że wyboru odnośników dokonano z wielką starannością, nie można wykluczyć błędów lub przeoczeń, a EUP nie bierze żadnej odpowiedzialności w tym względzie. Dokumenty patentowe cytowane w opisie