pomocy państwa nr SA (2011/N) Polska Budowa terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia K(2011)7242 wersja ostateczna Dotyczy: pomocy państwa nr SA (2011/N) Polska Budowa terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu Szanowny Panie Ministrze, Miło mi poinformować, że Komisja Europejska dokonała oceny wspomnianego powyżej środka pomocy zgłoszonego przez Rzeczpospolitą Polską i postanowiła uznać pomoc za zgodną z rynkiem wewnętrznym na mocy postanowień Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (zwanego dalej TFUE ). 1. PROCEDURA 1. W następstwie kontaktów przedzgłoszeniowych w dniu 4 sierpnia 2011 r. Polska zgłosiła Komisji, na mocy art. 108 ust. 3 TFUE, plany budowy terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego (LNG) w Świnoujściu. 2. OPIS ŚRODKA POMOCY 2.1. Opis projektu 2. Zgłoszony projekt obejmuje budowę instalacji i obiektów służących do rozładunku LNG ze statków, załadunku LNG na cysterny samochodowe, regazyfikacji LNG, procesowego składowania LNG, dostarczania gazu ziemnego do polskiego systemu przesyłowego lub do jednostek niepodłączonych do systemu krajowego. Zadanie budowy terminalu LNG oraz jego obsługi powierzono przedsiębiorstwu Polskie LNG S.A. (PLNG). Jego Ekscelencja Pan Radosław SIKORSKI Minister Spraw Zagranicznych Al. J. Ch. Szucha Warszawa POLSKA Commission européenne, B-1049 Bruxelles Belgique Europese Commissie, B-1049 Brussel België Telefon: (0)

2 3. Nominalna zdolność regazyfikacyjna terminalu będzie wynosić Nm 3 na godzinę (5,0 mld Nm 3 na rok) z możliwością jego rozbudowy po 2017 r. do nominalnej wydajności wysyłkowej Nm 3 na godzinę (7,5 mld Nm 3 na rok). Najważniejsze planowane instalacje, jakie zostaną wybudowane na terenie terminalu LNG: instalacja do rozładunku LNG o różnym składzie, przystosowana do obsługi metanowców LNG o pojemności od m 3 do m 3. Nominalna moc wyładunkowa stanowiska wynosić będzie m3 LNG/h (4 000 m 3 LNG/h na każde z trzech ramion wyładowczych). Wydajność stanowiska do załadunku skroplonego gazu ziemnego na cysterny samochodowe szacowana jest na 90 m 3 LNG na godzinę dla każdego z ramion, co dopowiada planowanej maksymalnej zdolności wysyłkowej około ton LNG na rok; dwa kriogeniczne zbiorniki magazynowania procesowego typu full containment o standardowej pojemności (ang. gross capacity) m 3 każdy. Szacuje się, że pojemność netto pojedynczego zbiornika LNG wynosić będzie około m 3 skroplonego gazu ziemnego. Przewidziane jest także miejsce na rozbudowę infrastruktury technologicznej o dodatkowy trzeci zbiornik do jej łącznej pojemności m 3 (trzy zbiorniki po m 3 każdy) w związku z ewentualnym zwiększeniem mocy regazyfikacji od 2017 r. do Nm 3 /h (7,5 mld Nm 3 na rok); kompletna instalacja regazyfikacyjna o planowanej zdolności regazyfikacyjnej od Nm3/h do nominalnej wielkości Nm 3 /h, a po rozbudowie Nm 3 /h. Przewiduje się instalację regazyfikatorów typu SCV (ang. Submerged Combustion Vaporizer) ogrzewanych gazem; instalacje przesyłowe wewnątrz terminalu LNG, instalacje łączące terminal z platformami rozładunkowymi oraz przyłącze do krajowego systemu przesyłowego (KSP); inne niezbędne instalacje, w tym instalacja wytwarzająca azot, pompy wysokiego ciśnienia, urządzenia pomiarowe i sterownie, budynki i infrastruktura towarzysząca (drogi, place, tereny zielone, ogrodzenie terminalu) Beneficjent 4. Spółka PLNG, beneficjent finansowania publicznego, została powołana jako spółka celowa, której jedynym akcjonariuszem jest Operator Gazociągów Przesyłowych Gaz-System S.A. PLNG została powołana w 2007 r. przez Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. (PGNiG). Na mocy uchwały Rady Ministrów z 19 sierpnia 2008 r. właścicielem PLNG został Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A., który w dniu 8 grudnia 2008 r. nabył 100% udziałów PLNG. Wysokość kapitału zakładowego spółki wynosi 110 mln PLN. 5. Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. powstał 16 kwietnia 2004 r. jako PGNiG-Przesył Sp. z o.o. 100% udziałów tej spółki objęło wówczas PGNiG. W dniu 28 kwietnia 2005 r. PGNiG przekazał Skarbowi Państwa wszystkie udziały w GAZ-SYSTEM S.A. Wysokość kapitału zakładowego tej spółki wynosi 3,4 mld PLN. Spółka GAZ-SYSTEM S.A. jest wpisana na listę przedsiębiorstw o znaczeniu strategicznym dla polskiej gospodarki. Na mocy ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu GAZ-SYSTEM S.A. 2

3 koordynuje przebieg realizacji inwestycji terminalu LNG oraz pozostałych inwestycji wymienionych w ustawie. 6. Polska wskazała, że PLNG będzie miała pełne uprawnienia decyzyjne w zakresie prowadzonej działalności. PLNG jest niezależna prawnie i funkcjonalnie od GAZ- SYSTEM S.A., a także prowadzi niezależną księgowość. Posiada własny zarząd, radę nadzorczą, regulamin i pełnię kompetencji w zakresie prowadzonej działalności. PLNG jest spółką celową, której zadaniem jest budowa i eksploatacja terminalu LNG w Świnoujściu. Nie będzie więc prowadzić działalności innej niż ta, która przypisana jest operatorowi systemu regazyfikacji LNG, w szczególności dystrybucji, obrotu i magazynowania gazu. W związku z tym Polska uważa, że nie istnieje zagrożenie subsydiowania skrośnego w odniesieniu do działalności pochodnych Podstawa prawna 7. Podstawę prawną środka stanowią: a) ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U. z 2009 r. nr 84, poz. 712 ze zm.); b) ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. z 2006 r. nr 89, poz. 625, z późn. zm.); c) Polityka energetyczna Polski do 2030 r., przyjęta przez Radę Ministrów w dniu r.; d) Polityka dla przemysłu gazu ziemnego w Polsce, Minister Gospodarki, Warszawa, 20 marca 2007 r.; e) ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu (Dz.U. nr 84, poz. 700, ze zm.); f) Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko w ramach Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia Budżet, czas trwania, koszty kwalifikowalne i intensywność pomocy 8. Całkowite koszty projektu (obejmujące całkowite wydatki inwestycyjne, koszty konsultacji, koszty operacyjne jednostki technicznej oraz koszty finansowe) wynoszą mln PLN, przy czym koszty kwalifikowalne wynoszą mln PLN (1 624 mln PLN kwalifikowalnych wydatków kapitałowych plus 200 mln kosztów promocji). 9. Całkowita wartość pomocy, jaka ma być przyznana, wynosi ,47 PLN, co odpowiada intensywności pomocy wynoszącej 57% kosztów kwalifikowalnych projektu. Dla okresu realizacji projektu do 2015 r. budżet całkowity podzielono na transze roczne, jak przedstawiono poniżej: 2011 r.: 243 mln PLN, 2012 r.: 353 mln PLN, 3

4 2013 r.: 129 mln PLN, 2014 r.: 186 mln PLN, 2015 r.: 15 mln PLN. 10. Koszty kwalifikowalne w ramach projektu budowy terminalu zostały określone i skalkulowane według zasad ustalonych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego w formie Wytycznych w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Polska wyjaśniła, że datą, począwszy od której koszty przedmiotowego projektu można uznać za kwalifikowalne, powinien być 29 sierpnia 2007 r., kiedy to Polska ogłosiła listę projektów indywidualnych dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata , tak więc poniesione dotychczas pomniejsze wydatki związane z przygotowaniami do inwestycji (np. dotyczące projektu, dokumentacji potrzebnej do uzyskania pozwolenia na budowę) można uznać za kwalifikowalne. 11. Kwalifikowalność kosztów związanych z realizacją projektu będzie weryfikowana przez odpowiednie organy, zarówno na etapie oceny wniosku o dofinansowanie, jak i na etapie weryfikacji wniosku o płatność, podczas ewentualnej kontroli na miejscu realizacji projektu oraz podczas kontroli procedur zawierania umów dla zadań objętych projektem. 12. Polska przedstawiła zestawienie kosztów w rozbiciu na kwalifikowalne i niekwalifikowalne, ze wskazaniem poszczególnych źródeł finansowania, co ilustruje tabela 1 poniżej. Źródła finansowania projektu (w mln PLN) Tabela 1 Źródła finansowania projektu Kwalifikowaln e Niekwalifikow alne Razem Fundusze strukturalne* Unijny fundusz EPENG [ ] * [ ] [ ] Kapitał własny [ ] [ ] [ ] EBI [ ] [ ] [ ] EBOR i banki komercyjne* [ ] [ ] [ ] Razem 1,624 1,148 2,772 * zgodnie z oczekiwaniami. Źródło: informacje przekazane przez władze polskie. 13. Dwa kriogeniczne zbiorniki magazynowania procesowego nie stanowią kosztów kwalifikowanych dla projektu, ponieważ PLNG otrzymało dofinansowanie tej inwestycji w wysokości do EUR w ramach Europejskiego programu energetycznego na rzecz naprawy gospodarczej (EPENG), projektów dotyczących infrastruktury gazowej i elektroenergetycznej 1. * 1 informacja objęta tajemnicą zawodową Decyzja Komisji z 5 listopada 2010 r. dotycząca pomocy finansowej Unii na realizację DZIAŁANIA nr EEPR-2009-INTg-LNG-PL SI /SI w zakresie objętym rozporządzeniem (WE) 663/2009 w odniesieniu do połączeń międzysystemowych gazu i energii elektrycznej, K(2010) 7511wersja ostateczna. 4

5 14. Metodologię analizy finansowej oparto na Wytycznych w zakresie wybranych zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód 2 oraz na przewodniku UE Przewodnik do analizy kosztów i korzyści projektów inwestycyjnych 3. Polska twierdzi, że metoda no over-compensation przyjęta w analizie finansowej, w szczególności w odniesieniu do sposobu określenia wysokości dotacji, jest zgodna z metodyką rekomendowaną przez przedstawicieli inicjatywy JASPERS w zakresie projektów dotyczących gazownictwa w Polsce. 15. Projekcje przedstawiono dla okresu obejmującego lata Za pełny okres technicznego życia najbardziej trwałych składników projektu przyjęto 40 lat. Ponieważ projekt dotyczy budowy od podstaw nowego przedsięwzięcia, przyjęto podejście standardowe oparte na analizie zmiany kosztów pomiędzy scenariuszem z realizacją projektu i bez jego realizacji. Analizę przeprowadzono dla cen bieżących, zgodnie z ww. wytycznymi. Wskaźniki inflacji przyjęto na podstawie prognoz Ministerstwa Gospodarki 4. W założeniach przyjęto stopę dyskontową 8,00%. Analizą objęto lata , w tym okres inwestycji ( ) oraz okres eksploatacji ( ). 16. Polska przedstawiła wskaźniki efektywności inwestycji dla omawianego projektu. W przypadku scenariusza zakładającego brak pomocy inwestycja nie byłaby opłacalna finansowo finansowa stopa zwrotu (FRR) byłaby znacząco niższa niż stopa dyskontowa 8,00 %, a wartość bieżąca netto (NPV) byłaby ujemna. W przypadku scenariusza zakładającego, że pomoc zostanie udzielona, finansowa stopa zwrotu byłaby nieco niższa niż przyjęta stopa dyskontowa, a wartość bieżąca netto nadal byłaby ujemna, co ilustruje tabela 2. Tabela 2 Wskaźniki efektywności inwestycji Wskaźnik Scenariusz: brak pomocy Scenariusz: udzielona pomoc FRR [%] 3.37% 7.37% NPV [PLN] -903,723,087-90,319,841 Źródło: informacje przekazane przez władze polskie. 17. Poziom dofinansowania projektu z funduszy unijnych został określony w oparciu o metodę no over-compensation wg zaleceń Ministra Rozwoju Regionalnego, zgodnie z którymi w przypadku projektów, co do których planuje się dofinansowanie z funduszy UE, wskaźnik FRR nie powinien przewyższać wartości finansowej stopy dyskontowej przyjętej w ramach analizy finansowej w celu uniknięcia nadmiernego zwrotu z projektu kosztem unijnego podatnika Minister Rozwoju Regionalnego, 15 stycznia 2009 r. Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Polityki Regionalnej, sprawozdanie końcowe przygotowane przez TRT Trasporti e Territorio i CSIL Centre for Industrial Studies, z 16 czerwca 2008 r. Na podstawie dokumentu Zaktualizowane warianty rozwoju gospodarczego Polski, o którym mowa w pkt 7.4 podrozdziału 4 Założenia do analizy finansowej, punkt 1) podpunkt d) tiret i) Wytycznych w zakresie wybranych zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód (Minister Rozwoju Regionalnego, r.). 5

6 2.5. Zgłoszony projekt w kontekście rynku gazu w Polsce 18. Polska uznaje budowę przedmiotowego terminalu LNG za zgodną z jej strategicznym interesem, a zwłaszcza postulatem dywersyfikacji źródeł i dróg dostaw gazu ziemnego oraz zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego i gospodarczego państwa. Polski rynek gazu w dużym stopniu uzależniony jest od importu, a krajowa produkcja gazu pokrywa jedynie około 30% zapotrzebowania na ten surowiec. W rezultacie rynek zdominowały umowy na dostawy gazu z importu: w szczególności z Rosji (blisko 50% całkowitego zapotrzebowania), Turkmenistanu (ok. 16%), Niemiec i Republiki Czeskiej (ok. 6%). Projekcje wzrostu zapotrzebowania, produkcji krajowej i importu wskazują, że powstaje właśnie luka w podaży, która do 2030 r. będzie stopniowo się poszerzać. 19. Przez ponad dziesięciolecie Polska aktywnie podejmowała wysiłki na rzecz poprawy bezpieczeństwa energetycznego kraju, niemniej jednak jej zdaniem próby zabezpieczenia dostaw gazu ziemnego z nowych źródeł nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. OGP Gaz-System realizuje projekty mające na celu połączenie polskiego systemu gazowego z systemem czeskim (połączenie transgraniczne w Cieszynie) oraz rozbudowę istniejącego połączenia z systemem niemieckim (połączenie transgraniczne w Lasowie). Zaproponowane rozwiązania poprawią bezpieczeństwo dostaw w przypadku ewentualnych problemów z obecnymi drogami dostaw gazu. 20. Rozwiązania te nie umożliwią jednak bezpośrednich dostaw gazu do Polski z nowych źródeł (brak skutecznej dywersyfikacji dostaw gazu). Zdaniem Polski niewystarczająca liczba istniejących połączeń transgranicznych (gazociągów międzysystemowych) oraz dystrybucja i wydajność techniczna krajowego systemu przesyłowego stanowią dla nowych podmiotów znaczącą barierę wejścia na Polski rynek. 21. Polska wskazała, że w ostatnich latach odnotowała przerwy w dostawach gazu z importu: w 2004 r. (przerwa w dostawach gazu ziemnego przez terytorium Białorusi); w 2006 r. (przerwa w dostawach gazu ziemnego przez terytorium Ukrainy); w 2009 r. (przerwa w dostawach gazu ziemnego przez terytorium Ukrainy). Zgodnie z założeniami Polityki energetycznej Polski do 2030 r. budowę terminalu do odbioru LNG na polskim wybrzeżu uważa się za kluczowe zadanie ze względu na poprawę bezpieczeństwa energetycznego Polski w zakresie gazu ziemnego. W Polityce dla Przemysłu Gazu Ziemnego (przyjętej przez Radę Ministrów w dniu 20 marca 2007 r.) wskazano, że budowa terminalu do odbioru LNG na polskim wybrzeżu jest niezbędnym czynnikiem poprawy bezpieczeństwa energetycznego Polski w zakresie gazu ziemnego. 22. Zdaniem władz Polskich terminal LNG w Świnoujściu powinien usunąć ryzyko przerw w dostawach gazu do odbiorców końcowych. Jednocześnie budowa terminalu pozwoli stworzyć infrastrukturę alternatywną dla obecnych dróg dostaw gazu z importu do Polski, na które wypływ mają systemowe uwarunkowania istniejących sieci przesyłowych. Zgodnie z przedstawioną przez Polskę analizą około 60% zdolności regazyfikacyjnej terminalu LNG będzie służyć zaspokojeniu rosnącego zapotrzebowania na gaz, podczas gdy pozostałe 40% dywersyfikacji dostaw gazu oraz zwiększeniu bezpieczeństwa energetycznego Polski. 6

7 2.6. Eksploatacja terminalu LNG i dostęp stron trzecich 23. Zgodnie z art. 3 pkt 27 polskiego Prawa energetycznego operator systemu skraplania gazu ziemnego jest odpowiedzialny za skraplanie gazu ziemnego, sprowadzanie, wyładunek lub regazyfikację LNG oraz za eksploatację i utrzymanie instalacji. Główne zadania powierzone operatorowi takiego systemu dotyczą dbałości o utrzymywanie systemu w niezbędnej sprawności technicznej oraz zapewnienia dostępu innych podmiotów do systemu. 24. W dniu 28 kwietnia 2008 r. PLNG S.A. wystąpiła do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE) z wnioskiem o udzielenie promesy koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie skraplania i regazyfikacji gazu ziemnego w instalacjach skroplonego gazu ziemnego na okres pięciu lat. Decyzją z dnia 30 czerwca 2008 r. Prezes URE udzielił promesy PLNG w zakresie zgodnym z wnioskiem oraz ustalił termin ważności promesy na 1 lipca 2013 r. Polska wskazała, że przed upływem okresu ważności promesy PLNG wystąpi do Prezesa URE o wydanie koncesji na regazyfikację skroplonych paliw gazowych. Wyjaśniła również, że w okresie ważności promesy Prezes URE nie może odmówić udzielenia koncesji na działalność określoną w promesie. 25. Polska wyjaśniła, że PLNG przeprowadziła Procedurę udostępniania terminalu LNG w Świnoujściu 2009 na bazie wytycznych Europejskiego Organu Nadzoru Energii Elektrycznej i Gazu (ERGEG). PLNG zaoferowała w ramach tej procedury Nm 3 /h z wyłączeniem zdolności terminalu dedykowanych kontraktom krótkoterminowym. Polska oświadcza, że procedura została przeprowadzona w oparciu o zasady całkowitej jawności i równości. W wyniku procedury w dniu 18 marca 2010 r. PLNG podpisała jedną umowę regazyfikacyjną z PGNiG na Nm 3 /h, około 65% zdolności przesyłowej terminalu. Pozostałe zdolności regazyfikacyjne terminalu ( Nm 3 /h) udostępnione są na rynku pierwotnym wszystkim zainteresowanym podmiotom na zasadach określonych w Instrukcji Terminalu. 26. PLNG, zgodnie z umową regazyfikacyjną zawartą z PGNiG, świadczy długoterminowe usługi regazyfikacji wraz z usługami dodatkowymi przez 20 lat począwszy od dnia 1 lipca 2014 r., z możliwością odroczenia tego terminu o 6 miesięcy, wg taryfy nakładanej zgodnie z obowiązującymi na ów moment taryfami zatwierdzonymi przez Prezesa URE. 27. PLNG nie wnosiła o jakiekolwiek odstępstwa od zasad dotyczących dostępu stron trzecich, mimo iż taka możliwość przewidziana została w unijnych i krajowych przepisach. W związku z tym Polska oświadcza, że usługi wyładunku, regazyfikacji i dostarczania LNG do systemu przesyłowego są oferowane przez PLNG wszystkim zainteresowanym podmiotom, zgodnie z przepisami dyrektywy 2003/55/WE 5 oraz dyrektywy 2009/73/WE 6 i rozporządzenia 715/2009/WE Dyrektywa 2003/55/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2003 r. dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego i uchylająca dyrektywę 98/30/WE (Dz.U. L z , s ). Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego i uchylająca dyrektywę 2003/55/WE (Dz.U. L z , s ). 7

8 28. Na obecną chwilę PLNG nie otrzymała żadnych propozycji dotyczących pozostałych dostępnych zdolności. Władze polskie podkreślają jednak, że pozostałe zdolności umożliwią podmiotom innym niż PGNiG zwieranie umów krótko- lub długoterminowych z PLNG, co przyczyni się do zwiększenia konkurencji na polskim rynku gazu. 29. Taryfy PLNG podlegają regulacji i muszą zostać zatwierdzone przez Prezesa URE. Zgodnie z Prawem energetycznym i rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 6 lutego 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie paliwami gazowymi taryfy kalkuluje się w sposób zapewniający pokrycie kosztów uzasadnionych, zapewniając jednocześnie ochronę interesów odbiorców przed nieuzasadnionym poziomem cen. Polska przedstawiła rozległe informacje na temat kalkulacji taryf, w szczególności na temat zatwierdzonej stopy zwrotu z kapitału, która w 2011 r. została ustalona na poziomie 9,597%. 30. Zgodnie z regulacjami krajowymi opłaty związane z regazyfikacją będą obliczane w oparciu o koszty uzasadnione, zdolności regazyfikacyjne i planowane do regazyfikacji ilości LNG. Taryfy muszą gwarantować równe traktowanie użytkowników infrastruktury (PLNG jest zobowiązana oferować wszystkim użytkownikom swoje usługi na równych zasadach i warunkach i pobierać za te usługi opłaty oparte na tych samych przepisach taryf). Polska wyjaśniła, że operator taryfy może określać grupy taryfowe i kryteria kwalifikowania odbiorców do różnych grup taryfowych (poszczególne grupy taryfowe mogą być ustalane w oparciu o wielkość odbioru, mechanizmy rozliczeń lub zakres usług oferowanych danej grupie). 31. Zgodnie z rozporządzeniem taryfowym podział na grupy taryfowe może być dokonywany wyłącznie w zależności od poziomu kosztów uzasadnionych na podstawie następujących kryteriów: rodzaju paliwa gazowego; wielkości i charakterystyki poboru paliwa gazowego w miejscach jego odbioru; systemu rozliczeń; miejsc dostarczania lub odbioru paliwa gazowego; zakresu świadczonych usług. Polska wskazała jednak, że PLNG nie planuje jakiegokolwiek zróżnicowania użytkowników terminalu w ramach taryfy. W każdym razie w przypadku wprowadzenia takiego zróżnicowania (np. w przypadku usług krótkoterminowych) podział na grupy taryfowe musiałby zatwierdzić Prezes URE w drodze procedury zatwierdzania taryf dla danego zakładu energetycznego. 32. Kalkulacje przychodów PLNG bazują na następujących głównych założeniach: moc regazyfikacyjna terminalu wykorzystana jest w 65%; około 98% dostaw LNG będzie podlegać regazyfikacji, zaś pozostałe 2% przeładunkowi na cysterny samochodowe (maksymalna zdolność przeładunkowa wynosi ton LNG rocznie); całość (zakontraktowanego) regazyfikowanego LNG będzie przedmiotem dodatkowej usługi azotowania w celu uzyskania parametrów technicznych KSP, regazyfikacja w technologii SCV. 7 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 715/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie warunków dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1775/2005 (Dz.U. L z , s ). 8

9 33. Polska wskazała, że amortyzacja majątku sfinansowanego z bezzwrotnych funduszy unijnych jest uznawana przez Prezesa URE za koszt uzasadniony, stanowiący podstawę kalkulacji taryf przez niego zatwierdzanych. Jednocześnie z tytułu wspomnianego majątku przedsiębiorstwo nie może być wynagradzane w formie taryf. W rezultacie w przypadku majątku finansowanego bez środków pomocy w taryfach uwzględnia się amortyzacje i zwrot z kapitału, podczas gdy w przypadku majątku finansowanego ze środków pomocy jedynie amortyzację. 34. Polska wskazała, że pomoc powinna skutkować obniżeniem wysokości taryf za usługi LNG o około 20%, co może stanowić zachętę dla podmiotów, które nie weszły jeszcze na polski rynek gazu, do zawierania umów regazyfikacyjnych z PLNG i pozytywnie wpłynąć na konkurencję na tym rynku. W tym względzie należy dodać, że polski hurtowy rynek gazu charakteryzuje wysoka koncentracja dostaw, czego skutkiem jest bardzo mały (zaledwie poniżej 2%) udział uczestników rynku niezależnych od grupy PGNiG. Większość takich przedsiębiorstw kupuje gaz od PGNiG. Handel gazem odbywa się wyłącznie w oparciu o umowy dwustronne. Nie ma ani wymiany, ani handlu paliwami gazowymi w ośrodkach handlu Stosunek do inicjatyw i ram prawnych UE 35. Zgłoszony środek stanowi dotacja indywidualna, która ma zostać przyznana zgodnie przepisami dotyczącymi funduszy strukturalnych UE 8. Realizacja przedmiotowego projektu przewidziana jest w ramach działania 10.1 Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIS) na lata , a on sam uważany jest za projekt indywidualny o strategicznym znaczeniu dla realizacji tego programu. Polska wyjaśniła, że w przypadku projektów w sektorze energii o zasadności uzyskania dofinansowania ze środków UE i realizacji inwestycji decydują wyniki analiz społeczno-ekonomicznych. 36. Polska podkreśliła również, że projekt prawdopodobnie przyczyni się do urzeczywistnienia wewnętrznego rynku gazu, ponieważ ułatwi handel tym surowcem pomiędzy Polską a innymi państwami. Ponadto wskazała również, że po zakończeniu projektów przewidzianych w Polityce energetycznej Polski do 2030 r. w celu budowy lub rozbudowy połączeń międzysystemowych umożliwiających dwustronny przesył gazu na rynku UE, wzajemne połączenia powinny umożliwić sprzedaż gazu transportowanego do terminalu w Świnoujściu na rynek niemiecki (poprzez planowany dwustronny gazociąg Boernicke-Szczecin), na rynek duński (poprzez dwustronny gazociąg Baltic Pipe) oraz na rynkach państw Europy Środkowej (przy wykorzystaniu planowanego korytarza Północ-Południe stanowiącego system gazociągów łączących infrastrukturę gazową Polski, Republiki Czeskiej, Słowacji i Węgier, w tym austriacki ośrodek handlu gazem w Baumgarten). 8 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999, Dz.U. L 210 z

10 3. OCENA 3.1. Istnienie pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu 37. Artykuł 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej ( TFUE ) stanowi, że wszelka pomoc przyznawana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi. Badanie łącznego spełnienia określonych w tym artykule warunków przedstawiono poniżej Zasoby państwowe i selektywne korzyści ekonomiczne 38. Pomoc ma zostać przyznana wyłącznie na korzyść spółki PLNG i pochodzić z zasobów państwowych w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, gdyż wybór przedmiotowego projektu i przeniesienie zasobów funduszy strukturalnych z budżetu UE na Polskę zależą od decyzji i wniosku Polski. 39. Jeśli chodzi o istnienie korzyści ekonomicznych dla wyłącznego beneficjenta, planowana pomoc ma umożliwić mu pozyskanie i posiadanie aktywów na warunkach finansowych, jakie zazwyczaj nie są dostępne na rynkach finansowych, a zatem przysparza spółce korzyści ekonomicznych. 40. Finansowanie publiczne części inwestycji pozwoli również PLNG na eksploatację terminalu przy taryfach znacznie niższych niż w przypadku gdyby wskazana część inwestycji została sfinansowana nie ze środków pomocy lecz z taryf. Obniżone taryfy pozwolą PLNG przyciągnąć więcej odbiorców, w tym podmioty, które do tej pory nie prowadziły działalności na polskim rynku Zakłócenie konkurencji i wpływ na wymianę handlową między państwami członkowskimi 41. Zgłoszony środek dotyczy budowy terminalu LNG świadczącego usługi w zakresie wyładunku, regazyfikacji i dostarczania LNG do systemu przesyłowego na rynku. Rynek gazu został zliberalizowany na szczeblu UE, handel gazem jest prowadzony w całej UE, Polska podłączona jest do sieci UE a alternatywni dostawcy konkurują między sobą. W związku z tym transgraniczny przesył gazu przynosi bezpośrednie skutki dla terytorium większego niż Polska i może mieć potencjalny wpływ na handel wewnątrz UE. Wynika z tego, że planowana pomoc może zakłócić lub grozić zakłóceniem konkurencji i mieć wpływ na strukturę wymiany handlowej między państwami członkowskimi Wniosek co do istnienia pomocy państwa 42. W związku z powyższym Komisja stwierdza, że zgłoszony środek pomocy wiąże się z pomocą państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE Zgodność pomocy z prawem 43. Polska potwierdziła, że wypłata pomocy jest uzależniona od zgody Komisji Europejskiej. W związku z tym Polska wypełniła spoczywające na niej 10

11 zobowiązanie wynikające z art. 108 ust. 3 TFUE, zgłaszając środek pomocy przed jego realizacją. Polska zobowiązuje się ponadto do zgłoszenia w przyszłości wszelkich zmian, które powodowałyby zmianę zakresu pomocy będącej przedmiotem omawianego zgłoszenia Zgodność pomocy na mocy art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE 44. Komisja zauważa, że środek pomocy ma przede wszystkim na celu budowę terminalu LNG w Polsce przy założeniu, że mało prawdopodobne jest, aby inwestycja ta uzyskała finansowanie na normalnych warunkach handlowych, tj. ze środków własnych przedsiębiorstwa lub przychodów z taryf w perspektywie krótko lub średnioterminowej. 45. Chociaż obszary objęte zakresem środka należą do obszarów kwalifikowalnych w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i obszarów objętych pomocą zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. a) TFUE w rozumieniu Wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej na lata , głównym celem pomocy nie jest jednak przyczynianie się do rozwoju regionalnego poprzez wspieranie inwestycji i tworzenie miejsc pracy, osiągane dzięki rozwijaniu i dywersyfikacji działalności gospodarczej w mniej uprzywilejowanych regionach, w szczególności poprzez zachęcanie przedsiębiorstw do tworzenia nowych zakładów na tych terenach. W omawianym przypadku głównym celem pomocy nie jest tworzenie miejsc pracy ani tworzenie nowych zakładów. Głównym celem pomocy jest zwiększenie bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych w Polsce poprzez dywersyfikację dostaw gazu i sprzyjanie nowym drogom przesyłu w regionie, co przyczyni się do urzeczywistnienia wewnętrznego rynku gazu w Unii Europejskiej. 46. Dlatego też Komisja uważa, że aby dokonać oceny zgodności środka z rynkiem wewnętrznym należy ocenić, w jaki sposób środek przyczyni się do rozwoju rynku gazu w Unii Europejskiej, i że w związku z tym ocenę należy przeprowadzić w oparciu o art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE, który stanowi, że pomoc przeznaczona na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych lub niektórych regionów gospodarczych, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem może zostać uznana za zgodną z rynkiem wewnętrznym. 47. Zgodność środka pomocy z rynkiem wewnętrznym musi wynikać z bezpośredniego stosowania art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE, ponieważ pomoc na rzecz projektów wspierających infrastrukturę gazu ziemnego nie wchodzi w zakres wytycznych w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska z 2008 r. 10 bazujących na tym artykule. 48. Zgodnie z przyjętą w Komisji praktyką 11 środek pomocy może zostać uznany za zgodny z rynkiem wewnętrznym bezpośrednio na podstawie art. 107 ust. 3 lit. c), jeśli jest konieczny i proporcjonalny, a pozytywne skutki dla wspólnego interesu Dz.U. C 54 z , s. 13. Dz.U. C 82 z Wspólnotowe zasady ramowe dotyczące pomocy państwa na działalność badawczą, rozwojową i innowacyjną, Dz. U. C 323 z , s. 1, pkt 1.3; Wytyczne wspólnotowe w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska, Dz.U. C 82 z , s. 1; pkt

12 przewyższają negatywny wpływ na konkurencję i wymianę handlową. Komisja uważa, że w tym zakresie należy ocenić następujące trzy aspekty: (1) Czy środek pomocy służy realizacji jasno określonego celu leżącego we wspólnym interesie 12? (2) Czy pomoc została tak zaplanowana, aby zapewnić osiągnięcie celu leżącego we wspólnym interesie? W szczególności: (a) (b) czy środek pomocy stanowi odpowiedni i niezbędny instrument, tj. czy istnieją inne, lepsze instrumenty służące temu celowi? 13 czy istnieje efekt zachęty, tj. czy pomoc powoduje zmianę zachowania przedsiębiorstw? (c) czy środek pomocy jest proporcjonalny, tzn. czy taką samą zmianę zachowania można by uzyskać przy mniejszej pomocy? (3) Czy zakłócenie konkurencji i wpływ na wymianę handlową są na tyle ograniczone, aby ogólny bilans był pozytywny? Cel leżący we wspólnym interesie 49. Cel leżący we wspólnym interesie to cel uznany przez UE za leżący we wspólnym interesie państw członkowskich UE. 50. Zgodnie z art. 194 TFUE w ramach ustanawiania i funkcjonowania rynku wewnętrznego polityka Unii w dziedzinie energetyki ma na celu między innymi zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii na jej obszarze. 51. Zgłoszony projekt przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych do Polski, ponieważ zróżnicuje źródła dostaw a w konsekwencji poprawi stabilność i ciągłość dostaw paliw gazowych do odbiorców końcowych w tym kraju, zmniejszając ryzyko przerwy w dostawach. Kryzys gazowy, który miał miejsce z różnym nasileniem w latach , i bardziej ogólnie zależność Polski od jednego źródła dostaw wskazują na ryzyko w zakresie bezpieczeństwa dostaw. Biorąc pod uwagę przewidywaną moc terminalu LNG w Świnoujściu, jego zdolność do przekazywania skroplonego gazu ziemnego na rynek krajowy może w znacznym stopniu ograniczyć ryzyko przerw w dostawach gazu do odbiorców końcowych. 52. Terminal w Świnoujściu przyczyni się do zwiększenia łącznej mocy terminali regazyfikacyjnych w UE o 5 miliardów Nm 3, a po ewentualnej rozbudowie o 7,5 mld Nm 3 gazu. Powstanie terminalu LNG umożliwi Polsce odbiór skroplonego gazu ziemnego praktycznie z dowolnego kierunku na świecie, co pozwoli na dywersyfikację źródeł dostaw Wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 14 stycznia 2009 r. w sprawie Kronoply przeciwko Komisji (T- 162/06, Zb. Orz. s. II-1; zwłaszcza pkt 65, 66, 74, 75). Wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 7 czerwca 2001 r. w sprawie Agrana Zucker und Stärke AG przeciwko Komisji (T-187/99, Rec. s. II-1587) (zob. pkt 74); Wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 14 maja 2002 r. w sprawie Graphischer Maschinenbau GmbH przeciwko Komisji (T-126/99, Rec. s. II-2427) (zob. pkt 41-43); wyrok Trybunału z dnia 15 kwietnia 2008 r. w sprawie Nuova Agricast (C- 390/06, Zb.Orz. s. I-2577) (zob. pkt 68-69). 12

13 53. Ponadto budowa terminalu LNG wraz z gazociągiem na odcinku Świnoujście- Szczecin oraz węzłem rozdzielczo-regulacyjnym w Goleniowie w połączeniu z przyszłymi projektami nowych połączeń transgranicznych umożliwiających dwustronne przepływy i magazynowanie gazu (Polska-Republika Czeska, Polska- Niemcy) przyczyni się do zwiększenia możliwości europejskiej sieci gazowej i pozwoli na dalszy przesył gazu do innych państw członkowskich. To z kolei poprawi integrację regionalnego rynku gazu w UE, w szczególności rynków w środkowych i wschodnich państwach członkowskich UE 54. Ponadto, zgodnie z art. 170 i 171 TFUE, Unia przyczynia się do rozwoju sieci transeuropejskich w obszarze infrastruktury energetyki i, między innymi, ustanawia zbiór wytycznych obejmujących cele, priorytety i ogólne kierunki przewidzianych działań; wytyczne te wskazują projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania, które Unia może wspierać. 55. W tym kontekście należy zauważyć, że w załączniku I do decyzji nr 1364/2006/WE ustanawiającej wytyczne dla transeuropejskich sieci energetycznych wymienia się terminal LNG planowany w Polsce 14. We wspomnianym załączniku I wskazano osie projektów priorytetowych będących przedmiotem wspólnego zainteresowania UE, w tym projektów leżących w interesie Europy, określonych w art. 7 i 8 wspomnianej decyzji. Ponadto rozbudowa zdolności odbioru LNG oraz dywersyfikacja źródeł i dróg dostaw są wymienione w pkt 8 załącznika II do wspomnianej decyzji jako dodatkowe kryteria identyfikacji projektów leżących we wspólnym interesie UE, o których mowa w art. 6 ust. 2 tej decyzji. 56. Wynika z tego, że planowany terminal LNG spełnia powyższe kryteria oraz że w związku z tym środek pomocy służy osiągnięciu jasno określonego celu leżącego we wspólnym interesie i uznanego przez UE. Pomoc zaplanowana w taki sposób, aby zapewnić osiągnięcie celu leżącego we wspólnym interesie Właściwy instrument 57. Terminale i magazyny LNG zostały wymienione przez Komisję Europejską w Drugim strategicznym przeglądzie sytuacji energetycznej 15 jako środki zwiększające płynność i dywersyfikację rynku gazu w UE. Komisja uznała również, że skroplony gaz ziemny (LNG) i magazynowanie dostatecznych ilości gazu są ważne dla płynności i dywersyfikacji wspólnotowych rynków gazu. Wszystkie państwa członkowskie powinny mieć zapewnione, bezpośrednio lub za pośrednictwem innych państw członkowskich (na podstawie porozumień solidarnościowych), dostateczne zdolności w zakresie LNG, obejmujące zakłady skraplania gazu zlokalizowane w państwach producentach, czy zlokalizowane w UE terminale LNG i instalacje regazyfikacji na statkach transportowych. Wymóg ten Decyzja nr 1364/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006 r. ustanawiająca wytyczne dla transeuropejskich sieci energetycznych oraz uchylająca decyzję 96/391/WE i decyzję nr 1229/2003/WE, Dz.U. L 262 z , s.1. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno- Społecznego oraz Komitetu Regionów Drugi strategiczny przegląd sytuacji energetycznej: plan działania dotyczący bezpieczeństwa energetycznego i solidarności energetycznej UE, COM(2008)

14 ma szczególne znaczenie w przypadku państw członkowskich, które w obecnej chwili polegają głównie na jednym dostawcy gazu. 58. Pogląd, że terminale i magazyny LNG stanowią odpowiedni środek realizacji celów leżących we wspólnym interesie UE, został wyrażony ponownie w komunikacie Komisji Priorytety w odniesieniu do infrastruktury energetycznej na 2020 r. i w dalszej perspektywie 16, w którym stwierdzono, że każdy region europejski powinien dysponować infrastrukturą umożliwiającą fizyczny dostęp do przynajmniej dwóch różnych źródeł. Jednocześnie normy w zakresie infrastruktury wprowadzone rozporządzeniem w sprawie środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego 17 nakładają dodatkowe wymogi dotyczące elastyczności i zwiększają potrzebę elastycznych dostaw takich jak LNG, spośród różnych opcji strategicznych. 59. Na rynku gazu w Polsce nie pojawił się do tej pory projekt, który bez wsparcia państwa w podobny sposób przyczyniłby się do osiągnięcia celów leżących we wspólnym interesie UE. Budowa terminalu LNG pozwoli stworzyć infrastrukturę alternatywną dla obecnych dróg dostaw gazu z importu do Polski, na które wypływ mają systemowe uwarunkowania istniejących sieci przesyłowych. 60. Polska przedstawiła dowody na to, że pomoc pozwoli znacznie obniżyć stawki taryf za usługę regazyfikacji. Rozwiązanie to stwarza dla przemysłu możliwość importu gazu z innych źródeł i lokalizacji, przyczyniając się jednocześnie do powstania bardziej konkurencyjnego rynku handlu gazem w Polsce oraz całej Europie Środkowej i Wschodniej. 61. Z tego względu Komisja uważa, że biorąc pod uwagę wskazane powyżej okolicznościach i charakter omawianej inwestycji, pomoc państwa stanowi właściwy instrument. Efekt zachęty 62. Polska wykazała, że pomoc prowadzi do poprawy wskaźników finansowych projektu do poziomu, który jest do przyjęcia przez beneficjenta (jak przedstawiono w tabeli 2). Mimo że wartość bieżąca netto byłaby nieco poniżej zera, a uzyskana wewnętrzna stopa zwrotu pozostaje poniżej 8%, tj. przyjętej stopy dyskontowej, różnica nie jest już jednak tak znacząca, więc pomoc może stanowić odpowiednią zachętę dla beneficjenta do realizacji zgłoszonego projektu. W przeciwnym przypadku, tj. w przypadku braku pomocy, stopa zwrotu projektu wyniosłaby poniżej 4% a wartość bieżąca netto spadłaby znacznie poniżej zera, co uczyniłoby go nieatrakcyjnym dla inwestorów rynkowych. 63. Realizacja projektu terminalu LNG i konieczność pokrycia przez użytkowników przychodów projektu z taryf spowodowałyby wzrost obciążenia użytkowników o ok. [ ] PLN za m 3 gazu (w oparciu o przychody w 2015 r.). W odniesieniu do Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno- Społecznego i Komitetu Regionów Priorytety w odniesieniu do infrastruktury energetycznej na 2020 r. i w dalszej perspektywie - plan działania na rzecz zintegrowanej europejskiej sieci energetycznej, COM(2010) 677 wersja ostateczna z r. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 994/2010 z dnia 20 października 2010 r. w sprawie środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego i uchylenia dyrektywy Rady 2004/67/WE, Dz.U. L 295 z , s

15 obecnych cen gazu przyjętych w analizie kosztów i korzyści projektu ([ ] PLN/m 3 ) byłby to wzrost o [ ]%, tj. wzrost na poziomie, który byłby możliwy do zaakceptowania przez ogół społeczeństwa i Prezesa URE. Jeśli projektowi nie udzielono by pomocy, jego realizacja wymagałaby znacznie wyższych taryf, które mogłyby zostać odrzucone przez Prezesa URE. 64. Można zatem stwierdzić, że pomoc wywołuje efekt zachęty, ponieważ dostarcza ona beneficjentowi niezbędnej zachęty do realizacji projektu. Proporcjonalność 65. Środek pomocy państwa jest proporcjonalny, jeżeli jest przygotowany w taki sposób, by pomoc była ograniczona do minimum. W odniesieniu do proporcjonalności pomocy Polska wskazała, że jej intensywność wyniesie 57% kosztów kwalifikowalnych. 66. Proporcjonalność pomocy należy rozważać w powiązaniu ze zwrotem z kapitału, jaki może uzyskać PLNG. Komisja zauważa, że w Polsce finansowa stopa zwrotu dla czasu trwania projektu dofinansowanego ze środków UE nie powinna przekroczyć 8%. W przypadku przedmiotowego środka finansowy zwrot z zainwestowanego kapitału wynosi 7,37%, co stanowi wartość niższą niż 8% oraz niż stopa zwrotu z kapitału, którą w 2011 r. ustalono na poziomie 9,6%. Ponadto władze polskie zobowiązują się, że kwota planowanej pomocy nie będzie uwzględniana przy wyliczaniu wynagrodzenia taryfowego beneficjenta. 67. Oznacza to, że pomoc nie zapewnia PLNG nadmiernych zysków w związku z planowaną inwestycją. 68. W związku z powyższym można stwierdzić, iż przyznana pomoc państwa jest proporcjonalna i ograniczona do niezbędnego minimum. Zakłócenie konkurencji i test bilansujący 69. Z jednej strony, środek wzmocni pozycję PLNG wobec konkurencji, obniżając i tak znikome prawdopodobieństwo budowy terminali LNG przez innych operatorów na tym samym obszarze. Polski terminal jest pierwszą tego typu inwestycją zlokalizowaną na wybrzeżu Morza Bałtyckiego. Jego budowa stanowić będzie również istotny czynnik wpływający na pobudzenie inwestycji związanych z przesyłem gazu ziemnego w Polsce. 70. Z drugiej strony, Polska podkreśliła, że jej decyzja o wsparciu budowy terminalu w Świnoujściu nie stanowi przeszkody dla przygotowania podobnych inwestycji w Finlandii i na Litwie. Jest mało prawdopodobne, by budowa terminalu na terenie Polski stanowiła zagrożenie dla podobnych projektów w innych państwach członkowskich w regionie Morza Bałtyckiego. 71. Niedostateczna liczba połączeń transgranicznych (gazociągów międzysystemowych), a także rozmieszczenie i techniczne możliwości krajowego systemu przesyłowego stanowić mogą faktyczną barierę w wejściu na polski rynek nowych podmiotów. Niemniej jednak budowa terminalu w Świnoujściu otwiera drogę na polski rynek wszystkim zainteresowanym podmiotom bez ograniczeń właściwych dla infrastruktury liniowej. W związku z tym środek powinien również zwiększyć potencjalny wolumen handlu gazem do Polski oraz z tego kraju. 15

16 72. Projekt będzie miał zatem prawdopodobnie pozytywny wpływ na rozwój konkurencji na rynku paliw gazowych w Polsce, ponieważ stworzy nowe możliwości wejścia na rynek gazu dla nowych podmiotów i umożliwi dostawcom gazu z Polski dostęp do dostaw gazu z wielu źródeł zlokalizowanych w różnych częściach świata. Terminal LNG będzie eksploatowany przy zastosowaniu skutecznej zasady dostępu strony trzeciej. Zasady te powinny zagwarantować, że korzyści z planowanego projektu będą sprzyjały konkurencji pomiędzy przyszłymi odbiorcami, która zrównoważy negatywne skutki dla konkurencji na rynku wyższego szczebla. 73. Terminal LNG stworzy podmiotom na rynkach niższego szczebla mającym mniejsze udziały w rynku niż PGNiG możliwość korzystania z terminala LNG do celów importu gazu (np. w ramach współpracy w celu importowania łącznie większych jego ilości) jako alternatywę w stosunku do zakupów gazu u lidera rynku PGNiG. Terminal stwarza również nowe możliwości w zakresie dostaw LNG za pomocą cystern samochodowych do przewozu LNG. 74. Terminal będzie nowym punktem odbioru gazu na mapie krajowego systemu gazowego, dostępnym także dla stron trzecich. Realizacja projektu umożliwi zatem wejście nowych graczy na rynek gazu w Polsce, co zwiększy konkurencję na rynku, a w konsekwencji przyczyni się do obniżki cen gazu i elastyczności dostaw tego surowca z korzyścią dla odbiorców końcowych. 75. Ze względu na wyłączność w prowadzeniu działalności i ograniczenia statutowe PLNG w prowadzeniu innych rodzajów działalności, w tym przesyłu, dystrybucji, sprzedaży i magazynowania, wyraźnie określone w statucie spółki, pomoc nie może być wykorzystywana w celu finansowania działalności na innych rynkach. 76. Podsumowując, można stwierdzić, iż pozytywne skutki i wkład w realizację wspólnych celów UE, bez silnych negatywnych skutków ubocznych dla innych państw członkowskich, przeważają nad negatywnymi skutkami dla konkurencji, o których mowa powyżej. Wniosek dotyczący zgodności środka pomocy 77. Komisja uznaje zatem, że środek pomocy służy realizacji celu leżącego we wspólnym interesie w niezbędnym zakresie i w sposób proporcjonalny, a więc jest zgodny z wymogami art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE. 4. PODSUMOWANIE 78. W związku z powyższym Komisja postanowiła nie wnosić zastrzeżeń w sprawie zgłoszonego środka, gdyż pomoc można uznać za zgodną z rynkiem wewnętrznym zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE oraz art. 61 ust. 3 lit. c) Porozumienia EOG. 79. Komisja pragnie przypomnieć władzom polskim, że zgodnie z art. 108 ust. 3 TFUE plany refinansowania lub zmiany przedmiotowego środka pomocy muszą zostać zgłoszone Komisji zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (WE) nr 794/2004 w sprawie wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE [obecnie art. 108 TFUE] (Dz.U. L 140 z , s. 1). 16

17 80. W przypadku gdyby niniejsze pismo zawierało informacje poufne, które nie powinny być przekazywane osobom trzecim, należy poinformować o tym Komisję w terminie piętnastu dni roboczych od daty jego otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma w wyznaczonym terminie uzasadnionego wniosku w tym względzie, uzna to za wyrażenie zgody na ujawnienie osobom trzecim i publikację pełnej treści niniejszego pisma w autentycznej wersji językowej na stronie internetowej: Wniosek taki należy wysłać listem poleconym lub faksem na adres Rejestru pomocy państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej: European Commission Directorate-General of Competition State Aid Registry B-1049 BRUSSELS Nr faksu: We wszelkiej korespondencji proszę podawać nazwę i numer sprawy. Z wyrazami szacunku, W imieniu Komisji Joaquín ALMUNIA Wiceprzewodniczący 17