STEROWANIE DŁUGOŚCIĄ KROKÓW W SKOKU W DAL I TRÓJSKOKU. PRZYGOTOWALI Hubert Makaruk i Marcin Starzak

Transkrypt

1 STEROWANIE DŁUGOŚCIĄ KROKÓW W SKOKU W DAL I TRÓJSKOKU PRZYGOTOWALI Hubert Makaruk i Marcin Starzak

2 BIOMECHANICZNE DETERMINANTY WYNIK W SKOKACH PŁASKICH prędkość końcowa uzyskana w ostatniej fazie rozbiegu oraz prędkość odbicia kąt wylotu

3 BIOMECHANICZNE DETERMINANTY WYNIK W SKOKACH PŁASKICH dokładność odbicia

4 ZWIĄZEK DETERMINANTÓW I STEROWANI prędkości końcowe kąt wylotu dokładność sterowania długością kroków

5 STEROWANIE DŁUGOŚCIĄ KROKÓW

6 STEROWANIE DŁUGOŚCIĄ KROKÓW SD

7 STEROWANIE DŁUGOŚCIĄ KROKÓW metodologia badań 9 krok

8 STEROWANIE DŁUGOŚCIĄ KROKÓW SD

9 DLACZEGO POSTANOWILIŚMY POSZUKIWA ZWIĄZKÓW STREOWANIA Z DETERMINATAMI WYNIKU? badania naukowe, prace metodyczne, doświadczania szkoleniowe, doświadczenia zawodnicze.

10 SD między odcinkami rozbiegów (palce stopy-belka) [m] 0,4 0,3 0,2 0,1 0 Z BADAŃ ZWIĄZANYCH ZE STEROWANIEM odbicie Kolejność kroków zawodnicy początkujący (Ber wsp. 1994) zawodnicy wy sok kwalif ikowani (Hay 1988) zawodniczki wy so kwalif ikowane (Ha 1988) zawodnicy wy sok kwalif ikowani (Lee wsp. 1982)

11 Lee i wsp. oraz Hay [za Scott i wsp. 1997], mierząc dokładności stawiania stopy na rozbiegu w kolejnych skokach tych samych zawodników wysokiej klasy, stwierdz że sterowanie na ogół zaczyna się od piątego kroku przed odbiciem ryc. 4. Do takich samych wniosków doszedł Berg i wsp. [za Scott i wsp. 1997], badając początkujących zawodników w skoku dal, co może sugerować, że jest to zachowanie niezależne od prezentowanego poziomu sportowego, a uwarunkowane funkcją centralnego układu nerwo-wego (CNS). Oprócz uzyskania wysokiej prędkości końcowej, zadaniem skoczka jest jak najdokładniejsze odbicie, tj. jak najbliżej plasteliny. W tym celu zawodnicy używa specjalnych znaczników. Ich liczba uzależniona jest od sposobu wykonywania rozbiegu. Często pierwszy znacznik ustawia się na początku rozbiegu, drugi zaś 7 kroków przed miejscem odbicia. Ma to swoje naukowe uzasadnienie. W wielu badaniach zaobserwowano, że na kilka kroków przed belką, zawodnicy sterują długością swoich kroków, żeby dokładnie trafić na belkę. Najczęściej tłumaczy s to kontrolą wzrokową. Nie brakuje również opinii, że znamienną rolę odgrywa tu zdolność różnicowania kinestetycznego [Warren i wsp. 1986], która warunkuje wysoką dokładność i ekonomię wykonania ruchów.

12 POPULARNE KONCEPCJE NA TEMAT STEROWANIA DŁUGOŚCIĄ KROKÓW Galloway i Connor [1999] 3 2 1

13 Galloway i Connor [1999] uzależniają moment rozpoczęcia sterowania od indywidualnych predyspozycji każdego zawodnika. Proponują, by początkowo zawodnicy kształtowali zdolność dostosowania długości kroku od 5-6 kroku przed odbiciem, a następnie na dłuższym dystansie. Przestrzegają przed wykonywaniem tego w dwóch ostatnich krokach, gdyż może to zakłócić poprawny rytm i spowodować znaczną utratę prędkości

14 DOŚWIADCZENIA SZKOLENIOWE

15 DOŚWIADCZENIA ZAWODNICZE

16 Z obserwacji badaczy francuskich [Glize, Laurent 1997] wynika, że skoczkowie o wyższym poziomie sportowym wcześniej dostosowują długość kroków w celu dokładnego odbicia, niż zawodnicy niższej kwalifikacji.

17 MATERIAŁ BADAŃ 16 ZAWODNIKÓW I 16 ZAWODNICZKI w czasie HMPS w Sopocie

18 METODY BADAŃ Optojump Next

19 KINEMATYCZNE PARAMETRY KROKU BIEGOWEGO prędkość biegu długość kroku częstotliwość kroków czas kontaktu z podłożem czas lotu kąt odbicia

20 STEROWANIE A PRĘDKOŚĆ ODBICIA (ostatni krok) słaba korelacja

21 STEROWANIE A PRĘDKOŚĆ W CZASIE OSTATNICH 5 KROKÓW umiarkowana korelacja

22 STEROWANIE A DOKŁADNOŚĆ ODBICIA (uwzględniając skoki przekroczone ) słaba korelacja

23 STEROWANIE A KĄT ODBICIA związek nieistotny

24 STEROWANIE A WYNIK W SKOKU W DAL umiarkowana korelacja

25 STEROWANIE A WYNIK W TRÓJSKOKU związek nieistotny

26 MOMENT ROZPOCZĘCIA STEROWANIA STEROWANIE A LICZBA SKOKÓW WAŻNYCH W SKOKU W DAL MĘŻCZYZN silna korelacja

27 Zawodnicy którzy zaczęli wcześniej sterować mieli mniejszą liczbę skoków spalonych niż ci zawodnicy, którzy zaczęli sterować później.

28 STEROWANIE DŁUGOŚCIĄ KROKÓW SD

29 KROK DOKŁADNOŚĆ KROKÓW W FAZIE STEROWANIA A LICZBA SKOKÓW PRZEKROCZONYCH W TRÓJSKOKU ardzo silny związek SD

30 STUDIUM PRZYPADKU (MĘŻCZYZNA K.U.) D

31 STUDIUM PRZYPADKU (KOBIETA A.J.) S D v T

32 D STUDIUM PRZYPADKU (KOBIETA A.Z.) S T

33 STEROWANIE A SPECYFIKA KONKURENCJI TRÓJSKOK MĘŻCZYZN 9 KROK SKOK W DAL MĘŻCZYZN 5,5 KROKU TRÓJSKOK KOBIET 3,5 KROKU SKOK W DAL KOBIET 5 KROKU

34 WNIOSEK 1 ZNALEZIONO ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY MIEJSCEM ROZPOCZĘCIA STEROWANIA I LICZBĄ SKOKÓW SPALONYCH W SKOKU W DAL MĘŻCZYZN PRZESŁANKA APLIKACYJNA ZAWODNICY, KTÓRZY MAJĄ TENDENCJE DO SKOKÓW SPALONYCH POWINNI WYKONYWAĆ ĆWICZENIA, KTÓRE POZWOLĄ ROZPOCZĄĆ FAZĘ STEROWANIA ODPOWIEDNIO WCZEŚNIEJ (NP. WYKRZYSTUJĄ ZNACZNIK)

35 WNIOSEK 2 ZNALEZIONO ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY DOKŁADNOŚCIĄ W FAZIE STEROWANIA I LICZBĄ SKOKÓW SPALONYCH W TRÓJSKOKU MĘŻCZYZN PRZESŁANKA APLIKACYJNA ZAWODNICY, KTÓRZY MAJĄ TENDENCJE DO SKOKÓW SPALONYCH POWINNI WYKONYWAĆ ĆWICZENIA KSZTAŁTUJĄCE RYTM OSTATNIEJ FAZY ROZBIEGU (NP. BIEG MIĘDZY LISTWAMI)

36 WNIOSEK 3 STUDIUM PRZYPADKU POZWOLIŁO ZAOBSE- RWOWAĆ, IŻ WCZEŚNIEJSZE ROZPOCZĘCIE STEROWANIA DŁUGOŚCIĄ KROKU SPRZYJAŁO UZYSKIWANIU WYŻSZYCH PRĘDKOŚCI NA ROZBIEGU PRZESŁANKA APLIKACYJNA ZAWODNICY POWINNI STEROWAĆ DŁUGOŚCIĄ KROKU CO NAJMNIEJ OD 5 KROKU PRZED ODBICIEM

37 WNIOSEK 4 PORÓWNANIE STEROWANIA DŁUGOŚCIĄ KROKÓW W SKOKU W DAL I W TRÓJSKOKU POZWALA NA STWIERDZENIE, IŻ OBIE KONKURENCJE RÓŻNIĄ SIĘ ISTOTNIE ODNOŚNIE STRUKTURY RUCHU PRZESŁANKA APLIKACYJNA NALEŻY PAMIĘTAĆ, IŻ WYKONYWANIE ROZBIEGÓW DO 3-SKOKU MOŻE ZMIENIAĆ TECHNIKĘ ROZBIEGU STOSOWANĄ W CZASIE SKOKU W DAL

38 WNIOSEK 5 PORÓWNANIE STEROWANIA DŁUGOŚCIĄ KROKÓW MIĘDZY KOBIETAMI I MĘŻCZYZNAM POZWOLA NA STWIERDZENIE, IŻ WYSTĘPUJĄ RÓŻNICE PŁCIOWE W TEJ UMIEJĘTNOŚCI PRZESŁANKA APLIKACYJNA ĆWICZENIA UKIERUNKOWANE NA POPRAWĘ STEROWANIA DŁUGOŚCIĄ KROKU BIEGOWEGO ZE SZCZEGÓLNĄ DBAŁOŚCIĄ POWINNY BYĆ STOSOWANE W TRENINGU KOBIET

39 DALSZE KIERUNKI NASZYCH BADAŃ WERYFIKACJA ISTNIEJĄCYCH I NOWYCH ŚRODKÓW TRENINGOWYCH UKIERUNKOWANYCH NA POPRAWĘ UMIEJETNOŚCI STEROWANIA DŁUGOŚCIĄ KROKU (W TYM: CZY ĆWICZENIA TECHNIKI W SKOKU W DAL BEZ WSKAZANIA MIEJSCA ODBICIA ZMIENIAJĄ STRATEGIĘ STEROWANIA DŁUGOŚCIĄ KROKU BIEGOWEGO?)

40 DALSZE KIERUNKI NASZYCH BADAŃ OCENA WPŁYWU KONTROLI WZROKOWEJ NA MOMENT ROZPOCZĘCIA STEROWANIA DŁUGOŚCIĄ KROKÓW (WYKORZYSTANIE ZNAKÓW KONTROLNYCH) CZY STRATEGIA STEROWANIA DŁUGOŚCIĄ KROKU BIEGOWEGO JEST STAŁA W WARUNKACH TRENINGOWYCH I STARTOWYCH?

41 DALSZE KIERUNKI NASZYCH BADAŃ JAKIE SĄ RÓŻNICE W TECHNICE BIEGU BOSO, W BUTACH I W KOLCACH?

42 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ