Zachowania ludzkie w zależności od pracy mózgu

Transkrypt

1 Nie wolno klasyfikować ludzi, bo oni są bogatsi niż uogólnienia o nich ( Beaver) Zachowania ludzkie w zależności od pracy mózgu Cechy ogólne na ogół kontroluje ruchy prawej strony ciała na ogół kontroluje ruchy lewej strony ciała przetwarza język symboliczny (litery, cyfry, przetwarza konkretne doświadczenia: słowa), ma dobrą pamięć obrazy, dźwięki (bez słów), żeby zapamiętać musi zapisać, na zapamiętanie potrzebuje komunikacja werbalna: mówi poprawnie, reaguje na głos normalny, oszczędna w ocenach, bardziej reaguje na słowa niż na mowę ciała przyswaja informacje krok po kroku (analiza), dobra w testach, zapamiętuje szczegóły, nauka od części do całości, dobra w gramatyce i naukach ścisłych panuje nad uczuciami, ważna wola, poczucie własnej wartości, dostosowuje się do ludzi planuje, lubi punktualność jest zdyscyplinowana, logiczna, racjonalna, intelektualna lubi porządek (np. w dokumentach) oczekuje zarządzeń, instrukcji, dyscypliny, unika samodzielnych decyzji, liczy się z oceną prowadzącego zajęcia sprzeciw jej budzą zajęcia interakcyjne, brak jej empatii i intuicji, tuszuje niepowodzenia robi notatki tradycyjne (linearne), zwraca uwagę na poprawność (styl, gramatyka) czyta tradycyjnie ( od deski do deski ), analizuje tekst, opiera się na badaniach naukowych, pomysły czerpie z książek i rozmów pamięta nazwiska, daty, fakty, szczegóły więcej czasu niż komunikacja niewerbalna: często brak słów choć wie co chce powiedzieć, reaguje na cichy głos, ważne pierwsze wrażenie, odczytuje mowę ciała, gestykuluje przyswaja informacje całościowo (synteza), słaba w testach (nie zwraca uwagi na szczegóły), zapamiętuje informacje ogólne, nauka od całości do części, brak poprawności gramatycznej (brak słów) jest niezrównoważona emocjonalnie, może wpadać w nałogi, niska samoocena, szuka towarzystwa ciekawych ludzi nie planuje, jest niepunktualna, traci poczucie czasu gdy jest czymś zajęta robi to, co ją interesuje, jest emocjonalna, intuicyjna, artystyczna utrzymuje porządek po swojemu oczekuje autonomii, dobrego samopoczucia w grupie, ignoruje zarządzenia i nakazy zewnętrzne praca grupowa sprawia jej przyjemność, potrzebuje akceptacji, zgody na wyrażanie emocji i krytyki, jest empatyczna robi notatki nielinearne (mapy umysłowe, pojedyncze słowa, znaki graficzne, itp.), używa kolorów i zwraca uwagę na sensowność wypowiedzi czyta wybiórczo, szybko, to co ją interesuje i działa na emocje ma wyobraźnię, jest pomysłowa i kreatywna, ma pomysły, nie zwraca uwagi na sprawy finansowe i przepisy pamięta twarze, sytuacje emocjonalne produkuje sny, interesuje się sprawami duchowymi

2 inteligencja logiczna: - przemyślanie, zgłębianie - gromadzenie faktów (np. liczby) - analiza, logika - czas i spokój - rozum - kontakt z wykształconymi osobami inteligencja emocjonalna: - kojarzenie - szukanie nowych idei, ciekawych ludzi i sytuacji - synteza, próby i błędy - tempo, niecierpliwość - intuicja, uczucia, emocje - kontakt z serdecznymi ludźmi Zachowanie i uczenie się WZROKOWCY siedzą z przodu, muszą widzieć wykładowcę lubią porządek, estetykę u siebie i innych preferują wygodne miejsce i siedzenie uczą się przy muzyce lub w ciszy przeszkadza im ruch utrzymują kontakt wzrokowy z rozmówcą mają pamięć wzrokową są nieruchawi na zajęciach fizycznych mają ładne pismo i estetyczne zeszyty dużo czytają (cicho) nie robią błędów ortograficznych komunikują się pisemnie są lepsi w wypowiedziach pisemnych aniżeli w ustnych potrzebują więcej czasu na wypowiedź ustną szybko mówią muszą widzieć przejawy uczucia ( np.: spojrzenia, prezenty, liściki) wyłapują błędy (są dokładni) nie widzą błędów (niedokładni) czytają tradycyjnie czytają wybiórczo, szybko, to co ich interesuje lubią staranny materiał drukowany lubią teksty z rysunkami, diagramami, kolorowe dobrzy w testach słabi w testach analizują syntezują zapamiętują znaki (słowa, cyfry, zapamiętują przez wizualizację (twarze, obrazy nazwiska) statyczne) robią notatki tradycyjne i tabele robią notatki nielinearne, kolorowe (schematy, z wykładów i książek mapy) z wykładów i książek lubią zajęcia zaplanowane wolą swobodny rozkład zajęć nie rozprasza ich hałas, muzyka zwracają uwagę na wygląd innych osób, lubią korzystać z komputera pomieszczeń, (poprawiają, sprzątają) wolą wszystko na piśmie nie reagują na polecenia ustne (pisać im) zapisują wszystko w notatkach nie pamiętają nazwisk, ale zapamiętują wygląd lubią ładnie zapakowane prezenty, nakrycia stołu, estetyczne pomieszczenia

3 SŁUCHOWCY mówca musi być dobrze słyszany siedzą z dala od hałasu potrzebują towarzysza do dyskusji (na przerwie ) lubią korzystać z TV, radia, magnetofonu preferują komunikację ustną: bezpośrednią, telefoniczną (nie piszą pism, skarg) mają pismo nieporządne robią błędy ortograficzne uczą się ze słuchu podczas nauki potrzebują ciszy (np.: zatyczki podczas nauki) są lepsi w wypowiedziach ustnych aniżeli pisemnych mało czytają uczą się i czytają na głos myśląc poruszają ustami mają głos jasny, ekspresyjny muszą słyszeć, że innym na nich zależy, trudno wybaczają przykre słowa są aktywni na zajęciach: zadają pytania, dobrze tłumaczą, ładni mówią lubią naukę w grupie (dyskusje, myślą głośno) lubią muzykę ( analizują ją) są wrażliwi na słowa, poprawność gramatyczną, lubią mówić, wyłapują błędy w wypowiedziach innych, czepiają się szczegółów, powtarzają słowa po innych (co jest irytujące), nie lubią rozwlekłości, wolnej mowy są duszą towarzystwa, mają poczucie humoru, wszystko komentują (co jest uważane za krytykę) postępują według instrukcji ustnej, pytają o szczegóły, analizują robią skrócone notatki, niechętnie notują uczą się ze słuchu, w ciszy (mówią do siebie, czytają głośno) zapamiętują usłyszane informacje rozumieją sprawy finansowe, prowadzą rejestry są aktywni na zajęciach ( dyskutują o interesujących ich sprawach) lubią naukę w miłej grupie, wrażliwi są na ton głosu (nie na słowa) lubią muzykę ( odbierają ją całościowo), grają ze słuchu, lubią muzykę relaksacyjną, irytują ich drażliwe dźwięki, źle się czują w ciszy, są wrażliwi na słowa i ton głosu (wyczuwają nastawienie do nich) nie lubią szybkiej mowy ( bo wizualizują przekazywaną treść), niewiele mówią a wszystko rozumieją, wyłapują sedno sprawy, potrzebują towarzysza do tłumaczenia szybkich mówców (skrótu najważniejszych rzeczy) postępują według instrukcji ustnej, dokonują syntezy (chcą szybko wiedzieć) niechętnie notują (powtarzać co mają wykonać, zapamiętać uczą się przy muzyce relaksacyjnej, zapamiętują przez mnemotechniki (np. rymowanki, piosenki), należy mówić do nich krótko i wolno nie interesują ich sprawy finansowe, przepisy pracują w swoim tempie, nie popędzać ich RUCHOWCY są ciągle w ruchu (sport, praca fizyczna, załatwianie spraw,...) lubią wygodny ubiór potrzebują dużo miejsca do nauki ( przy oknie) lubią wygodę, możliwość ruchu na przerwie piszą na dużych kartkach ( dużym, niestarannym pismem)

4 powinni siedzieć z tyłu ( aby nie przeszkadzać) koncentrują się bawiąc się czymś lubią uczyć się przy cichej muzyce dekoncentruje ich ruch innych osób wizualizują to co mają zrobić potrzebują dużo ruchu przy nauce zapamiętują przez ćwiczenia, doświadczenia potrzebują fizycznych dowodów uczucia ( np. przytulania) potrzebują więcej czasu na odpowiedź, mówią mało (sedno sprawy) nie lubią popędzania ładnie się poruszają nie utrzymują kontaktu wzrokowego, słuchają w ruchu mało czytają ( używają wskaźnika) uczą się w ruchu, w dowolnej pozycji, w uporządkowanym otoczeniu lubią współzawodnictwo, wysiłek fizyczny pracują grupowo ( trochę rozmawiają) uczą się poprzez doświadczenia mówią wolno lubią książki z akcją uczą się w dowolnej pozycji, w ruchu, w miłym otoczeniu (zestresowani gdy muszą tylko siedzieć) pracują we własnym tempie, lubią konkretne zadania, chcą szybkich rezultatów (w efekcie są niedokładni) pracują grupowo w miłym towarzystwie ( bez słów) uczą się metodą prób i błędów, nie lubią instrukcji (pomagać gdy o to poproszą) pokazują emocje ciałem (co myślą i czują) czytają krótkie opowiadania i poradniki ze zdjęciami lubią robić duże, kolorowe notatki zdolni do załatwiania spraw (coś się musi dziać) CZUCIOWCY lubią wygodę lubią przyjazne środowisko (fizyczne + miłe towarzystwo) wykładowca i grupa muszą być lubiani pracują w ciszy lub przy ulubionej muzyce koncentrują się bawiąc się czymś lubią pisać na komputerze są wrażliwi na uczucia innych, na mowę ciała, na nastrój lubią notować ( lepiej się im myśli) w pracy są uporządkowani i systematyczni ( drobiazgowi) zapisują linearnie to, co widzą i słyszą ( nie korzystają z tego) w nauce pomagają sobie palcami piszą pamiętniki ( opisują emocje) preferują stały rozkład zajęć zapamiętują uczucia z książek, filmów piszą ściągi (ręcznie, komputerowo) mają własne tempo pracy ( w zależności od motywacji) mają własną motywację do nauki reagują na zdenerwowanie i niechęć innych (łatwo ich zranić choć o tym nie powiedzą) robią notatki w formie kolorowych rysunków, map przy nauce są zaangażowani emocjonalnie, mają przy sobie ulubione przedmioty, unikają nielubianych osób uczucia wyrażają poprzez sztukę wolą swobodny rozkład zajęć lubią czytać poradniki o uczuciach, o relacjach międzyludzkich, ( tylko to, co ich interesuje) teksty zamieniają na grafikę mają własne tempo pracy ( w zależności od nastroju)

5 Uwagi ogólne Rozwój półkul mózgowych: - między miesiącem życia: rozwój rozgałęzień dendrytów - do 3 roku życia: intensywna mielinizacja włókien nerwowych - do 4 roku życia: jednakowy rozwój półkul mózgowych - między 4 7 rokiem życia: szybszy rozwój prawej półkuli - między 7 9 rokiem życia: szybszy rozwój lewej półkuli - od 9 roku życia do zakończenia okresu dojrzewania: specjalizacja półkul mózgowych Lateralizacja zmysłów: - między 6 7 rokiem życia ( możliwość odchyleń w rozwoju do pół roku, rozwój w różnym tempie) W przypadku stresu lub podniecenia kontrolę przejmuje mózgowa: - ruch, działanie, emocje, gestykulacja, mimika Pobudzenie słabszej półkuli mózgowej powoduje wzrost efektywności pracy mózgu: > Bibliografia: - Buzan T.: Pamięć na zawołanie - Linksman R.: W jaki sposób szybko się uczyć - O Connor J., Dermot I.: NLP. Kluczowe idee - Vopell K.: Poradnik dla prowadzących grupy