JELENIA GÓRA lipiec 1997

Transkrypt

1 i > JELENIA GÓRA lipiec 997

2 I / * >

3 URZĄD STATYSTYCZNY W JELENIEJ GÓRZE SG-0. B I Q L J OT E K /\ Nr ewidencvinv JELENIA GÓRA lipiec 997

4 Koncepcj pulikcji: Mrek Oręlski Pulikcję oprcowł zespół Ośrodk Sttystyki Loklnej w skłdzie: Arkdiusz Dcewicz Młgorzt Mrkowsk Mrek Oręlski Grżyn Węgrzyn Współprc: Olimpi Bieniek Alicj Dzieni Justyn Kłosińsk Hlin Perfikowsk Ew Wilczyńsk Sekretrz zespołu redkcyjnego: Ann Jskulsk Redkcj techniczn: Krystyn Dąrowsk Druk: Urząd Sttystyczny w Legnicy, zm. 90/97, nkłd 00 egz., formt B5.

5 SPIS TREŚCI Słowo wstępne Ludność - stn i struktur Wrunki ytu mieszkńców gmin Stn zgospodrowni przestrzeni gmin Uwgi ogólne Gospodrk gruntmi Wyrne elementy infrstruktury komunlnej Mieszklnictwo Infrstruktur społeczn Włdze gmin Gospodrk udżetow gmin Uwgi ogólne Dochody udżetów gmin Wydtki udżetów gmin Jednostki gospodrcze w gminch. System REGON" Wyniki finnsowe jednostek gospodrczych 53

6

7 Słowo wstępne Urząd Sttystyczny w Jeleniej Górze prezentuje kolejną, siódmą już, corocznie wydwną edycję Stn gmin województw jeleniogórskiego w 996 roku". Cykl ten rozpoczęty zostł oprcowniem wydnym w 99 roku Stnem gmin i gospodrki smorządowej w województwie jeleniogórskim w 990 roku. Odtąd kolejne wydni ukzywły się systemtycznie. Uzupełnieniem tej serii są półroczne pulikcje przeglądowe Gospodrk lokln w województwie jeleniogórskim. Rosnące z roku n rok zinteresownie wydwnictwmi podejmującymi prolemy funkcjonowni gmin i smorządów loklnych dowodzi wzrstjącego znczeni idei i prktyki smorządności terytorilnej. Pulikcj niniejsz jest próą wsprci ktywności smorządów niezędnymi informcjmi sttystycznymi. Stn gmin województw jeleniogórskiego w 996 roku jest sttystyczną chrkterystyką gospodrki loklnej w województwie. Oprcownie nwiązuje, zrówno metodycznie, jk i przedmiotowo, do wcześniejszych pozycji wydwniczych tego cyklu. Zwier ono ztem nie tylko opis sttystyczny le i wstępną ocenę stnu, dynmiki i struktury podstwowych elementów gospodrki loklnej. Umożliwi więc porównwczą ocenę kondycji gmin województw jeleniogórskiego, tk w spekcie dynmicznym jk i strukturlnym. Te włśnie intencje sprwiły, że strno się zchowć dotychczsowy zkres rzeczowy cyklu wydwnictw o gospodrce loklnej. W pulikcji zchowno podstwowy ukłd cech sttystycznych, które chrkteryzują przeieg zjwisk i procesów społeczno-gospodrczych w gminch. Jednocześnie tm, gdzie yło to konieczne, uzupełniono je o ktulne włściwości strukturlne gospodrki loklnej. W związku z dokonującymi się zminmi kompetencji w zkresie prowdzeni i finnsowni szkół podstwowych zprezentowno oecny stn szkolnictw według orgnów dotychczs je prowdzących. Uznjąc gospodrkę pieniądzem pulicznym z jeden z njistotniejszych elementów funkcjonowni gmin schrkteryzowno szczegółowo ich udżety, zwłszcz strukturę udżetowych wydtków gmin. Utrzymno oowiązujące knony metodologiczne zwłszcz zś zsdę grupowni dziłlności gospodrczej według oowiązującej od 994 roku Europejskiej Klsyfikcji Dziłlności. Wszystkie dne liczowe, wyrżjące opis zjwisk w ujęciu wrtościowym podno w zdenominownej jednostce pieniężnej.

8 Pulikcj niniejsz zostł tkże uzupełnion licznymi wskźnikmi poziomu wżniejszych zjwisk pondto grficzną prezentcją tych ustleń. Ukzują one zróżnicownie gmin według określonych cech sttystycznych. Z uwgi n oowiązujące terminy przetwrzni dnych oecn pulikcj ukzuje się z pewnym opóźnieniem. Wynik to przede wszystkim z troski o udostępnienie informcji możliwie pełnych i porównywlnych z poprzednimi wydnimi. Z tego smego powodu zstrzec jednk nleży, że pulikowne dne mją chrkter wstępny nie ostteczny. Zrówno pod względem koncepcji jk i redkcyjnie pulikcj zostł przygotown w Ośrodku Sttystyki Loklnej przy współdziłniu wszystkich jednostek orgnizcyjnych Urzędu Sttystycznego w Jeleniej Górze. Urząd Sttystyczny w Jeleniej Górze zwrc się z prośą do wszystkich użytkowników pulikcji o wszelkie uwgi i propozycje, które mogłyy njlepiej przyliżyć formułę nstępnych oprcowń z tego cyklu do rzeczywistych potrze odiorców. mgr KAZIMIERZ ŻURAWSKI Dyrektor Urzędu Sttystycznego w Jeleniej Górze Jeleni Gór, lipiec 997 roku

9 . Ludność - stn i struktur Stn i rozwój ludności orz zminy jej struktury wywierją istotny wpływ n ogół zjwisk społecznych i gospodrczych, stymulując m.in. rozmiry potrze konsumpcyjnych, potrze w zkresie infrstruktury społecznej, poziom ktywności zwodowej itp. Zminy liczy ludności i podstwowe czynniki tych zmin w gminch województw jeleniogórskiego przedstwi tl.l. W okresie od 990 roku do końc 996 roku licz ludności w województwie zwiększył się o,5%. Przeciętnie w ciągu roku licz ludności wzrstł o około,3 tys. osó. Podonie jk w cłym krju, tkże w województwie oserwuje się jednk słnącą dynmikę przyrostu liczy ludności. W osttnim roku w województwie nstąpił spdek liczy ludności (-00 osó). Był on wynikiem dodtniego przyrostu nturlnego (0,8 n 000 ludności) i ujemnego sld migrcji (-0,76 n 000 ludności). W ujęciu dynmicznym stop przyrostu nturlnego oniżył się od 989 r. z 4,70 do 0,6 w 995 r. i 0,8 w roku 996. Jednocześnie nstąpiło zmniejszenie ntężeni ruchu wędrówkowego ludności. Jego sldo, przeliczone n 000 ludności, zmniejszyło się z (-3,80) w 989 roku do (-0,6) w 995 r. i (-0,76) w 996 roku. Procesy dynmiki zmin ludnościowych słną więc we wszystkich ich przejwch. Zróżnicownie przestrzenne dynmiki procesów ludnościowych w gminch województw jest znczne. Licz ludności zwiększł się głównie w gminch miejskich. Tylko trzy gminy miejskie wykzują uytek ludności w ciągu osttniego roku (Kmienn Gór, Krpcz, Szklrsk Porę). W gminch miejsko-wiejskich zmniejszeni liczy mieszkńców znotowno w trzech jednostkch, w grupie gmin wiejskich zmniejszeni dotyczyły pięciu gmin. Znczne zróżnicownie występuje tkże pod względem poziomu przyrostu nturlnego. Wśród gmin miejskich przyrost nturlny n tysiąc ludności przyierł wrtości ujemne ż w ośmiu gminch: Bolesłwiec, Jeleni Gór, Krpcz, Kowry, Piechowice, Szklrsk Porę, Świerdów Zdrój i Zgorzelec. Większość gmin miejsko-wiejskich również wykzywł ujemny poziom przyrostu nturlnego. Ujemny przyrost wystąpił w gminch: Gryfów Śląski, Luomierz, Mirsk i Węgliniec. Wśród gmin wiejskich ujemny przyrost nturlny występow! sześciu w gminch: Jnowice Wielkie, Jeżów Sudecki, Olszyn, Plterówk, Podgórzyn i Siekierczyn. Sldo migrcji ogółem w przeliczeniu n tysiąc ludności w większości gmin yło ujemne. Spośród 40 gmin województw ujemne sldo migrcji wystąpiło w 3 gminch (w 995 roku w 3 gminch). W grupie gmin miejskich yło tkich gmin 0, w grupie gmin miejskowiejskich - 0 zś w gminch wiejskich jednostek wykzywło sldo ujemne.

10 8 Rozdził Tl.. Ludność w 996 r. Stn w dniu 3 XII Gminy Przyrost Sldo migrcji Ogółem nturlny =00 n 000 ludności Ludność n km WOJEWÓDZTWO ,5 0,8-0,76 0 GMINY MIEJSKIE Bolesłwiec ,39-0,49 -, 96 Jeleni Gór ,7 -,3, Kmienn Gór ,7,5-5, Krpcz ,44-3,07 -,6 47 Kowry ,76-0,3-0, Luń 445 0,57,30 -,07 58 Piechowice ,3 -,47 0,94 7 Szklrsk Porę ,54 -,85-0, 0 Świerdów Zdrój ,39 -,00 -,0 35 Wojcieszów 497 0,40,6-4,8 3 Zwidów ,7,84 -,45 8 Zgorzelec ,56-0,03 -,9 9 GMINY MIEJ.-WIEJSK. Bogtyni ,5,09 5, 97 Bolków 78 0,3,60 0,7 77 Gryfów Śląski 60 00,88 -,96 -,60 69 Leśn 5 0,43,06 -, 06 Luwk 47 0,08 0,3 -,04 90 Luomierz ,5 -,0 -,95 5 Lwówek Śląski ,0 3,00 -,34 8 Mirsk ,5-4,8,35 5 Nowogrodziec ,35 3,8 -,3 84 Pieńsk 98 98,30 0,6 -,43 88 Świerzw ,96 0-4,3 5 Węgliniec ,88-0,4-0,83 8 Wleń ,06 0,99-0,99 59 GMINY WIEJSKIE Bolesłwiec 46 08,57 6,0,7 39 Jnowice Wielkie 49 03,6-5,54-0,96 7 Jeżów Sudecki ,54-3,7 -,58 6 Kmienn Gór ,48 3,95-3,37 54 Luń ,0 4,0-0,47 45 Mrciszów 503 0,4 6,34-6,74 6 I Mysłkowice ,9,05-3,5 4 Olszyn ,86-0,4-5,64 50 Osiecznic ,7,4 -,38 3 Plterówk 77 98,7 -,3 -,6 37 Podgórzyn ,89 -,37 5, 97 Siekierczyn ,5-0,85 0,85 94 Str Kmienic ,55 0,56-3,37 49 Sulików ,09,83 3,5 63 Zgorzelec ,08,44-0,6 56 fl

11 Gminy według przyrostu liczy ludności w ltch (990 = 00) Jeleni Gór Bolesłwiec Kmienn Gór Krpcz Kowry Luń Piechowice Szklrsk Porę Świerdów Zdrój Wojcieszów Zwidów Zgorzelec Bogtyni Bolków Gryfów Śląski Leśn Luwk Luomierz Lwówek Śląski Mirsk Nowogrodziec Pieńsk Świerzw Węgliniec Wleń.., Ü* mmmmmm#«lgmmmm e. M» *c ;: $! - w* Bolesłwiec Jnowice Wlk. Jeżów Sudecki Kmienn Gór Luń Mrciszów Mysłkowice Olszyn Osiecznic Plterówk Podgórzyn Siekierczyn Str Kmienic Sulików Zgorzelec i BMBwww mm m... "... w# mmmm

12 0 Rozdził Przeciętn licz ludności n km powierzchni województw wynosił 0 osó i nie zmienił się w porównniu z rokiem uiegłym. Njmniejszy poziom zludnieni występowł w gminch Osiecznic - 3 i Węgliniec - 8 osó n km. Njwiększ gęstość zludnieni występuje w gminch miejskich, wśród nich dominuje Zgorzelec z liczą ludności n km wynoszącą 9. W strukturze ludności według wieku dominuje produkcyjn grup społeczności województw (59,7% ogółu) (tl..). Ludność w wieku nieprodukcyjnym stnowi 40,3% cłej ziorowości. Wrto dodć, że w 990 roku proporcje te wynosiły odpowiednio: 58,% orz 4,9%. Rośnie ztem, tkże w ujęciu reltywnym, ziorowość ludności w wieku produkcyjnym. Jednocześnie zmniejsz się tzw. "ociążenie" ludności w wieku produkcyjnym jej nieprodukcyjną częścią. Odpowiedni wskźnik wynosił w 990 roku - 7,0, ntomist w 995 r. - 68,8, w ,4. Odnotowując jednk zminy w strukturze ludności w wieku przedprodukcyjnym orz rosnącą liczeność roczników poprodukcyjnych możn przewidywć odwrócenie dotychczsowych tendencji w zkresie wskźników "ociążeni". Wszystkie prognozy zpowidją stopniowy wzrost liczy ludności w wieku nieprodukcyjnym w relcji do produkcyjnej części społeczeństw. Przestrzenne zróżnicownie struktury ludności według wieku nie jest rdyklne. Istnieją wprwdzie gminy, zwłszcz wiejskie, o niskim odsetku ludności w wieku produkcyjnym (Plterówk-5,8%, Siekierczyn - 54,8%). Różnice między njwyższym w tej dziedzinie udziłem (Zgorzelec (M)- 63,4%) sięgją prwie punktów. Podon sytucj chrkteryzuje wskźniki "ociążeni ekonomicznego". Njwiększ licz ludności nieprodukcyjnej n 00 osó w wieku produkcyjnym występuje w gminch: Plterówk (9,9), Siekierczyn (8,4) i Sulików (80,3). Njniższe wrtości wskźnik ten osiąg w gminch miejskich: Zgorzelec (57,8), Bolesłwiec (59,4) i Jeleni Gór (6,3). Wrto dodć, że przeciętn wrtość wskźnik w 996 roku w województwie wynosił 67,4 i w porównniu z rokiem uiegłym zmniejszył się o,4.

13 LUDNOŚĆ - STAN I STRUKTURA Tl.. Struktur ludności według wieku w 996 r. Stn w dniu 3 XII Wyszczególnienie - ogółem - w % ogółu Ogółem W wieku lt przedprodukcyjnym produkcyjnym poprodukcyj -nym nieprod. n 00 osó w wieku prod. WOJEWÓDZTWO ,4 00 6, 3,30 4,93,77 5, 59,7 4,6 GMINY MIEJSKIE Bolesłwiec ,4 00 4,7,86 4,3,37 5,7 6,74,56 Jeleni Gór ,3 00,78,73 3,95,3 4,87 6,99 5,3 Kmienn Gór ,9 00 4,94 3,30 4,56,0 5,06 60,64 4,43 Krpcz ,7 00 4,38,78 4,0,3 5,35 6,85 3,78 Kowry ,7 00 4,89,96 4,77,9 5,3 6,48 3,63 Luń ,5 00 5,83 3,8 4,76,3 5,57 6,6 3,0 Piechowice ,7 00 5,7,84 4,6,74 5,54 60,7 4,0 Szklrsk Porę ,3 00 4,95,63 4,0,84 5,8 6,4 3,8 Świerdów Zdrój ,3 00 5,7 3,34 4,94,59 4,30 60,3 4,69 Wojcieszów ,6 00 7,69 3,43 4,89 3,9 5,46 56,6 5,70 Zwidów , ,4 3,68 6,0 5,8 5,36 58,0,38 Zgorzelec ,8 00 4,6,95 4,37,75 5,8 63,36,38 GMINY MIEJSKO- WIEJSKIE Bogtyni ,9 00 8,54 3,53 5,36 4,09 5,57 59,90,57 Bolków ,6 00 7,9 3,6 5,8 3,34 5,06 57,6 5,55 Gryfów Śląski ,3 00 6,50 3,48 5,,94 4,96 58,05 5,46 Leśn ,8 00 8, 4,7 5,44 3,9 5,33 55,9 5,96 Luwk ,8 00 6,0 3,5 5,7 3,09 4,3 58,88 4,9 Luomierz ,3 00 6,5 3,3 5,0 3,0 4,8 56,7 7,04 Lwówek Śląski ,9 00 9,3 3,69 5,66 3,94 5,84 57,9 3,69

14 Rozdził Tl.. Struktur ludności według wieku w 996 r. (dok.) Stn w dniu 3 XII Wyszczególnienie - ogółem - w % ogółu Ogółem W wieku lt produkcyjnym przedprodukcyjnym nieprod. n poprodukcyj osó I 00 -nym w wieku prod. Mirsk ,9 00 6,37 3,56 5,34,90 4,56 56, 7,4 Nowogrodziec ,7 00 3,7 4,30 6,59 5,53 5,9 56,8,0 Pieńsk ,4 00 8,58 3,6 5,6 3,83 5,5 58,69,73 Świerzw ,6 00 8,80 3,35 5,7 4,8 5,56 55,99 5, Węgliniec ,4 00 8,48 3,43 6,0 3,80 5,05 56,36 5,5 Wleń ,0 00 7,6 3,5 5,7 3,7 5,05 55,87 6,50 GMINY WIEJSKIE Bolesłwiec , ,9 4,58 6,5 4,80 5,0 57,34,75 Jnowice Wielkie ,3 00 5,8 3,0 5,73,4 4,58 57,70 6,49 Jeżów Sudecki ,6 00 6,05,97 5,5,33 5,49 57,95 6,00 Kmienn Gór ,6 00 9,44 3,86 6,3 4,36 4,9 56,30 4,5 Luń , ,08 4,5 6,04 4,68 5, 56,5 3,40 Mrciszów , 00 7,69 4,9 4,89 3,50 5, 56,75 5,56 Mysłkowice ,6 00 5,0 3,6 4,58, 4,7 58,96 6,03 Olszyn ,8 3,53 5,37,58 5,34 56,84 6,34 Osiecznic , ,63 4,39 7,45 4,07 4,7 58,7 0,66 Plterówk ,9 00 9,08 3,33 5,93 3,44 6,38 5,84 9,09 Podgórzyn ,5 00 5,33 3,5 4,30,96 4,9 59,36 5,3 Siekierczyn ,4 00 8,6 3,96 5,5 4,58 4,56 54,8 6,56 Str Kmienic , 00 6,35 3,77 5,,50 4,87 59,09 4,56 Sulików ,3 00 8,8 3,87 5,46 3,50 5,44 55,46 6,6 Zgorzelec , 00 8,05 3,75 5,66 3,8 4,8 57,44 4,5

15 Gminy według liczy ludności w wieku nieprodukcyjnym n 00 osó w wieku produkcyjnym w 996 roku Jeleni Gór Bolesłwiec Kmienn Gór Krpcz Kowry Luń Piechowice Szklrsk Porę Świerdów Zdrój Wojcieszów Zwidów Zgorzelec Bogtyni Bolków Gryfów Śląski Leśn Luwk Luomierz Lwówek Śląski Mirsk Nowogrodziec Pieńsk Świerzw Węgliniec Wleń Bolesłwiec Jnowice Wlk. Jeżów Sudecki Kmienn Gór Luń Mrciszów Mysłkowice Olszyn Osiecznic Plterówk Podgórzyn Siekierczyn Str Kmienic Sulików Zgorzelec «MW B " "T3T. 'T'" I r ~~ "-'H v.< 'X..,... i F ".. i...fi m ; ' ^

16 . Wrunki ytu mieszkńców gmin W myśl rt.l Ustwy o smorządzie terytorilnym (Dz. U. 990 Nr 6, poz. 95 z późniejszymi zminmi) przez gminę rozumie się nie tylko odpowiednie terytorium, lecz również wspólnotę smorządową, którą z mocy prw stnowią jej mieszkńcy. Nieodzowne ztem jest ukznie wrunków ich ytu. Z uwgi n trudności sttystycznej identyfikcji wszystkich elementów decydujących o ogólnym poziomie wrunków ytu mieszkńców gmin województw jeleniogórskiego, zkres prezentcji w tym względzie ogrniczono do ukzni: - wrunków mieszkniowych, - rozmirów i ntężeni ezrooci, - dostępności usług telekomunikcyjnych, - wrunków w plcówkch oświtowo-wychowwczych, - dostępności usług plcówek kultury, - dostępności usług ochrony zdrowi i opieki społecznej. Poziom wrunków mieszkniowych ludności jest wynikiem oddziływni splotu wielu czynników o różnorodnym chrkterze, w tym m in. stnu zsoów mieszkniowych, liczy gospodrstw domowych orz sytucji demogrficznej. Dl schrkteryzowni wrunków mieszkniowych w poszczególnych gminch województw przyjęto dw spekty ich oceny, minowicie: zludnienie sustncji mieszkniowej orz stndrd powierzchniowy. Informcje w tym zkresie przedstwi tl.3. Jednym z njistotniejszych mierników poziomu wrunków mieszkniowych ludności jest stn zludnieni mieszkń i iz. W cłym województwie przypd przeciętnie: n jedno mieszknie - 3,9 osoy, n izę zś - 0,90 osoy. Istnieją jednk rdyklne różnice w poszczególnych gminch. Do gmin, w których zludnienie mieszkń jest njniższe nleżą: - Krpcz -,64 osoy n mieszknie, - Szklrsk Porę -,93 osoy n mieszknie, - Jeleni Gór -,94 osoy n mieszknie. Njmniej korzystne wskźniki zludnieni mieszkń wykzują ntomist gminy: Nowogrodziec (3,9), gmin wiejsk Luń (3,76) i Bolesłwiec (3,74).

17 WARUNKI BYTU MIESZKAŃCÓW GMIN 5 Tl. 3. Wrunki mieszkniowe ludności w 996 r. Stn w dniu 3 Xj I Przeciętn powierzchni użytkow Przeciętn licz osó Gminy mieszkni w m w mieszkniu n izę ogółem n osoę WOJEWÓDZTWO 3,9 0,90 6, 9,5 GMINY MIEJSKIE Jeleni Gór,94 0,85 58,7 9,9 Bolesłwiec 3,4 0,9 55,5 7,7 Kmienn Gór 3,07,05 49,5 6, Krpcz,64 0,75 6,0 3,5 Kowry 3,4 0,95 55,8 7,8 Luń 3,3 0,9 56,7 8, Piechowice 3,3 0,88 63,4 0, Szklrsk Porę,93 0,84 6,5,0 Świerdów Zdrój 3,04 0,86 65,4,5 Wojcieszów 3,07 0,99 54,8 7,8 Zwidów 3,8 0,94 58,4 7,8 Zgorzelec 3,6 0,9 57,3 8, GMINY MIEJSKO- WIEJSKIE Bogtyni 3,6 0,89 58, 8,4 Bolków 3,4 0,97 65,9 9,3 Gryfów Śląski 3,7 0,88 65,3 0,6 Leśn 3,7 0,9 6, 9,6 Luwk 3,09 0,97 58, 8,8 Luomierz 3,6 0,85 75,4 3, Lwówek Śląski 3,39 0,9 67,9 0,0 Mirsk 3,3 0,85 69,3, Nowogrodziec 3,9 0,9 76, 9,4 Pieńsk 3,53 0,94 64,9 8,3 Świerzw 3,50 0,9 73,6, Węgliniec 3,9 0,89 6,9 9, Wleń 3,5 0,84 7,7,7 GMINY WIEJSKIE Bolesłwiec 3,74 0,89 79,7,3 Jnowice Wielkie 3,34 0,97 66,4 9,9 Jeżów Sudecki 3,54 0,88 78,,0 Kmienn Gór 3,58,07 65, 8, Luń 3,76 0,84 83,, Mrciszów 3,06 0,99 58,8 9, Mysłkowice 3,5 0,96 6,4 9,5 Olszyn 3,9 0,9 63, 9, Osiecznic 3,7 0,94 7,8 9,6 Plterówk 3,33 0,78 80, 4,0 Podgórzyn 3,4 0,90 68,5, Siekierczyn 3,45 0,83 73,3, Str Kmienic 3,7 0,86 76, 3,3 Sulików 3,30 0,8 75,0,7 [[Zgorzelec 3,66 0,8 80,9,

18 6 Rozdził Przestrzenne zróżnicownie występuje również w zkresie poziomu zludnieni iz. Njk)- rzystniej pod tym względem prezentuje się sytucj w gminch wiejskich: - Krpcz - 0,75 osoy n izę, - Plterówk - 0,78 osoy n izę, - Sulików - 0,8 osoy n izę. Njwiększy wskźnik zludnieni iz chrkteryzuje gminę wiejską Kmienn Gór -,07 orz misto Kmienn Gór -,05 osoy n izę. Istotnym kryterium oceny wrunków mieszkniowych ludności gmin województw jelengórskiego jest stndrd powierzchniowy zmieszkiwni. Chrkteryzują go wrtości dwóch wskźników: przeciętnej powierzchni użytkowej mieszkni orz jej wielkości, przypdjącej n osoę. Przeciętne mieszknie w województwie posid 6, ffl powierzchni użytkowej, n osoę w nim zmieszkującą przypd 9,5m. Njwiększą powierzchnią użytkową wyróżniją się mieszkni w gminch wiejskich: Luń (83, mz), Zgorzelec (80,9 m) i Plterówk (80, m). Jest to wynik zudowy jednorodzinnej dominującej w miejscowościch wiejskich. Do gmin, w których występuje njmniejsz powierzchni użytkow mieszkń nleżą ntomist mist: Kmienn Gór (49,5 nf), Wojcieszów (54,8 m) orz Bolesłwiec (55,5 m). W zestwieniu z ludnością użytkującą tę powierzchnię sytucj przedstwi się nieco odmiennie. Njwiększ powierzchni użytkow mieszkni, przypdjąc n jedną osoę występuje owiem w gminch: - Plterówk - 4,0 m, - Krpcz - 3,5 m, - Str Kmienic - 3,3 m, - Luomierz - 3, m. Njmniejszą powierzchnię użytkową mieszkni n jedną osoę notuje się ntomist wmistch: - Kmienn Gór - 6, m, - Bolesłwiec - 7,7 m, -Kowry - 7,8 m. Zróżnicownie stndrdu mieszkniowego, zwłszcz różnice pomiędzy gminmi miejskimi i wiejskimi województw są ztem znczne.

19 Licz osó n izę w gminch w 996 r. 0,9 -,00 powyżej

20 Gminy według stopy ezrooci w 996 r. Jeleni Gór Bolesłwiec Kmienn Gór Krpcz Kowry Luń Piechowice Szklrsk Porę Świerdów Zdrój Wójcieszów Zwidów Zgorzelec Bogtyni Bolków Gryfów Śląski Leśn Luwk Luomierz Lwówek Śląski Mirsk Nowogrodziec Pieńsk Świerzw Węgliniec Wleń Bolesłwiec Jnowice Wlk. Jeżów Sudecki Kmienn Gór Luń Mrciszów Mysłkowice Olszyn Osiecznic Plterówk Podgórzyn Siekierczyn Str Kmienic Sulików Zgorzelec

21 WARUNKI BYTU MIESZKAŃCÓW GMIN 9 Jednym z wżniejszych kryteriów oceny wrunków ytu mieszkńców jest możliwość uyskni ztrudnieni. Zminy występujące n loklnych rynkch prcy w województwie postrzgne są przez ludność i włdze loklne z dużym niepokojem. Zjwiskiem, które ciągle wywier istotny wpływ n poziom wrunków ytu ludności regionu jest ezroocie. Jego dynmikę i ntężenie, tkże podstwowe dne z zkresu pośrednictw prcy zwier tlic 4. Podonie jk w krju tkże w województwie jeleniogórskim w 996 roku nstąpiło zmnięszenie liczy ezrootnych. W końcu 995 roku licz zrejestrownych ezrootnych wyniosł 40965, w rok później ył on mniejsz o 8 osoy, tj. o 3,% stnu z poprzedniego roku. Tendencj zmniejszni ezrooci nie ył równomiern w poszczególnych grupch gmin. Gminy miejskie wykzły wysokie, prwie 6,3% zmniejszenie stnu ezrooci. W liczch ezwzględnych zmniejszenie to wyniosło 65 osó. Podon prwidłowość wystąpił w gninch miejsko - wiejskich: licz ezrootnych zmniejszył się o 74 osoy, tj.,%. W grupie gmin wiejskich nstąpił jednk wzrost ezrooci. Powiększyło się ono w ciągu roku o 57 osó, tj. o 0,7%. Njwiększe zmniejszeni liczy osó pozostjących ez prcy wystąpiły w mistch. W Jeleniej Górze ezroocie spdło o 996 osó, w Zgorzelcu 5. Njwiększy przyrost ezrooci zrejestrowno w gminie miejsko-wiejskiej Mirsk (wzrost o 9 osoy), gminie wiejskiej Kmienn Gór (wzrost o 70 osó) i gminie miejsko - wiejskiej Bolków (wzrost liczy ezrootnych o 05 osó) W rezultcie tych zmin nstąpiło zmniejszenie stopy ezrooci w województwie. Oniżył się on do 8,% tj. o,4 punktu procentowego. Poziom ezrooci w województwie jest jednk w dlszym ciągu reltywnie wysoki, zwżywszy, że w krju stop ezrooci wynosił w końcu grudni 996 r. 3,%.

22 0 Rozdził WARUNKI BYTU MIESZKAŃCÓW GMIN Tl. 4. Bezroocie i pośrednictwo prcy Stn w dniu 3 XII Gminy Bezrootni Oferty prcy Bezrootni n ofertę = WOJEWÓDZTWO , GMINY MIEJSKIE Bolesłwiec , Jeleni Gór , Kmienn Gór , Krpcz , Kowry , Luń , Piechowice ,6, Szklrsk Porę , Świerdów Zdrój , Wojcieszów , Zwidów , Zgorzelec , GMINY MIEJSKO- WIEJSKIE Bogtyni , Bolków , Gryfów Śląski , Leśn , Luwk , Luomierz , Lwówek Śląski , Mirsk , Nowogrodziec , Pieńsk , Świerzw , Węgliniec , Wleń , GMINY WIEJSKIE Bolesłwiec , Jnowice Wielkie , Jeżów Sudecki , Kmienn Gór , Luń , Mrciszów , Mysłkowice , Olszyn , Osiecznic , Plterówk , Podgórzyn , Siekierczyn , Str Kmienic fl Sulików , Zgorzelec ,9 - - _ - 'Liczon jko relcj liczy ezrootnych do liczy ludności zwodowo czynnej wg stnu n koniec roku. Źródło: dne Wojewódzkiego Urzędu Prcy w Jeleniej Górze. Uprwnieni do poierni zsiłku dl ezrootnych Stop ezrooci ",w % = Gminy ,8 9,6 8, WOJEWÓDZTWO GMINY MIEJSKIE ,6 0,4 9,4 Bolesłwiec ,5 4,4 IV Jeleni Gór ,6 6,9 7,6 Kmienn Gór ,6 4,8 3, Krpcz ,6 5,9 5,9 Kowry ,5.8,0 Luń ,6 5,,9 Piechowice ,4, 0,4 Szklrsk Porę ,0 3,8,7 Świerdów Zdrój ,4 6,4 4,6 Wojcieszów ,9 7,5 6,5 Zwidów ,9 4,0,0 Zgorzelec GMINY MIEJSKO- WIEJSKIE ,6 7,4 6,5 Bogtyni ,5 33,4 34,3 Bolków ,7,3 9,8 Gryfów Śląski , 7,4 3,8 Leśn ,9 33,3. 3,4 Luwk , 6,5,0 Luomierz ,7 8,7 6,7 Lwówek Śląski ,4 3,8 7,4 Mirsk ,6 5,4 4,4 Nowogrodziec ,3 7,9 5,9 Pieńsk ,6 6,0 4,4 Świerzw ,6 8, 9,3 Węgliniec ,6 4,9,6 Wleń GMINY WIEJSKIE ,9 0,6 0,4 Bolesłwiec ,,4 9,4 Jnowice Wielkie ,5 5,7 4,0 Jeżów Sudecki ,0 3,7 4,6 Kmienn Gór ,5 5,3. 4, Luń ,5 5, 4,6 Mrciszów ,0 5, 4, Mysłkowice ,,7, Olszyn , 7,3 5,5 Osiecznic ,6 6,3 4,9 Plterówk ,4 7, 4,6 Podgórzyn ,5 8,0, Siekierczyn ,0 9,0 7,3 Str Kmienic ,0 5, 5, Sulików 30 96, 3,4 3,6 Jkorzelec t^..39, Wyniki ostteczne.

23 Rozdził Szczególnie niepokojące rozmiry osiągnęło ezroocie w niektórych gminch województw. Od dłuższego czsu wysok stop ezrooci utrzymuje się w gminch: Bolków (34,3%) orz Luwk (3,4%). W gminie Bolków w ciągu 996 roku znotowno wzrost stopy ezrooci (o 0,9 pkt.). W gminie Luwk, stop ezrooci w ciągu 996 roku spdł (o,9 pkt.). Licz gmin, w których ntężenie ezrooci przekroczyło 5% spdł niezncznie. W995 roku yło tkich gmin 9. Oecnie jest ich 6, z tym, że kolejnych 7 wykzuje stopę ezrooci w przedzile 3-5%. Wrto tkże podkreślić, że wśród 40 gmin województw ż 8, tj. 0%, znotowło wzrost stopy ezrooci w porównniu z rokiem poprzednim. Sytucję pogrsz nikł licz ofert n rynku prcy. Według stnu w dniu 3 XII 996 roku yło ich (n koniec roku) zledwie, podczs gdy w końcu grudni 995 zgłoszono 4 oferty. Oecne oferty zgłszne są głównie w gminch wiejskich (0), z czego w dwóch gminch: Bolesłwcu i Kowrch - łącznie wszystkie 0 ofert. Gminy miejsko-wiejskie zrejestrowły 7 ofert, ntomist gminy miejskie - zledwie 5 ofert. Aż w 33 gminch nie znotowno ni jednej oferty prcy. Odpowiednio do tych tendencji ksztłtuje się wskźnik ezrootnych n jedną ofertę. W cłym województwie wzrósł on do 804 w końcu 996 roku. Tymczsem rok wcześniej wynosił 975. Są jednk gminy, w których licz poszukujących prcy przypdjąc n jedną ofertę jest szczególnie wysok: w Zgorzelcu przekrcz 800, w Bolesłwcu wynosi 684. Woec rku ofert w 33 gminch nie wykzywno wrtości tego wskźnik. Spdł ntomist licz osó uprwnionych do poierni zsiłku dl ezrootnych. W końcu 995 roku ziorowość t wyniosł 3339 osó, rok później 9085, spdł ztem o 454 osoy. Struktur tego sld zwier zmniejszenie liczy uprwnionych do korzystni z zsiłku o 407 osó orz zwiększenie tej liczy o 83 osoy. Prwie połow łącznego spdku (6 osó) wystąpił w czterech gminch województw: Jeleni Gór (360 osó), Bolesłwiec (M) (3 osó), Lwówek Śląski (57 osó), Zgorzelec (M) (87). W 4 gminch znotowno wzrost liczy uprwnionych do poierni zsiłku. W 36 gminch nstąpił spdek liczy uprwnionych do tej formy pomocy. Zróżnicownie wrunków ytu ludności pod względem dostępności usług telekomunikcyjnych w gminch województw jeleniogórskiego zprezentowno w tlicy 5.

24 WARUNKI BYTU MIESZKAŃCÓW GMIN 3 Tl. 5. Dostępność usług telekomunikcyjnych w 996 r. Stn w dniu 3 XII Gminy Aonenci telefonii przewodowej ^ w liczch ezwzględnych n 000 ludności Plcówki pocztowe w liczch ezwzględnych n 0 tys. ludności WOJEWÓDZTWO ,7 3,5 GMINY MIEJSKIE Jeleni Gór ,9 5,6 Bolesłwiec 65 38,0 5 U Kmienn Gór , 3,3 Krpcz ,9 4 7, Kowry 83 4,4,6 Luń ,8 0,4 Piechowice 47 89,6 3 4,0 Szklrsk Porę ,7 5 6, Świerdów Zdrój ,0 4 8, Wojcieszów 95 46,5,4 Zwidów 497 0,, Zgorzelec ,3 4, GMINY MIEJSKO- WIEJSKIE Bogtyni ,3 5,9 Bolków 75 60,7 4 3,4 Gryfów Śląski ,6,8 Leśn 78 65,5 3,7 Luwk , 6 4,8 Luomierz 43 65,6 3 4,6 Lwówek Śląski ,9 6 3, Mirsk 56 58,4 3 3, Nowogrodziec ,6 4,7 Pieńsk ,,0 Świerzw 45 55, 3 3,7 Węgliniec , 5 5,3 Wleń 39 47,4 3 5,9 GMINY WIEJSKIE Bolesłwiec 39,4 0,9 Jnowice Wielkie ,,4 Jeżów Sudecki 47 7,0 3 5, Kmienn Gór 34 36,7 3 3,5 Luń 335 5,7 - Mrciszów 36 6,8 4,0 I Mysłkowice 04 08,4 4 3,9 Olszyn 7 0,,8 Osiecznic 8 3,5 4 6,9 Plterówk 94 53, 5,6 Podgórzyn 9 4,5 5 6, Siekierczyn 78 59, 4,3 Str Kmienic 434 8,3 3,7 Sulików 36 39,4,7 Zgorzelec , 3 3,9 I * Dne Telekomunikcji Polskiej S.A. - Zkłd w Jeleniej Górze.

25 Gminy według liczy onentów telefonii przewodowej n 000 ludności Jeleni Gór Bolesłwiec Kmienn Gór Krpcz Kowry Luń Piechowice Szklrsk Porę Świerdów Zdrój Wojcieszów Zwidów Zgorzelec Bogtyni Bolków Gryfów Śląski Leśn Luwk Luomierz Lwówek Śląski Mirsk Nowogrodziec Pieńsk Świerzw Węgliniec Wleń Bolesłwiec Jnowice Wlk. Jeżów Sudecki Kmienn Gór Luń Mrciszów Mysłkowice Olszyn Osiecznic Plterówk Podgórzyn Siekierczyn Str Kmienic Sulików Zgorzelec

26 WARUNKI BYTU MIESZKAŃCÓW GMIN 5 W ciągu osttniego roku licz plcówek pocztowych w województwie ył zliżon do stnu z 995 r. Jednocześnie wzrosł licz onentów telefonii przewodowej o prwie 5,8 tysięcy, tj. o pond 5%. Njrdziej dynmicznie rosł licz onentów w gminch miejskowiejskich (o 33%) choć ezwzględny przyrost ył njwiększy w mistch. Stn rozwoju telefonii w poszczególnych gminch regionu w zestwieniu z liczą ludności stnowi o poziomie dostępności usług w tym zkresie. Wzrosł on w województwie w ciągu roku ze 8,6 do 48,7 onentów n 000 ludności. Istnieje jednk duże zróżnicownie dostępności usług telefonicznych w poszczególnych gminch. Skrjne wskźniki poziomu dostępności zwierją się w przedzile od,4 w gminie wiejskiej Bolesłwiec i 3,5 w gminie Sulików do 74,3 w gminie miejskiej Zgorzelec i 339,9 w Krpczu. Przeciętny dl województw wskźnik dostępności plcówek pocztowych w 996 roku wynosi,5 plcówek tego typu n 0 tys. osó. Njwyższą dostępność, podonie jk w roku poprzednim, mił ludność gmin: Świerdów Zdrój - 8,, Krpcz - 7, i Osiecznic - 6,9. Z drugiej strony w gminie wiejskiej Luń nie m tkich plcówek. Jej mieszkńcy zmuszeni są ztem do korzystni z usług plcówek pocztowych znjdujących się w sąsiednich gminch. Głównymi czynnikmi sprwczymi zmin w wrunkch funkcjonowni plcówek wychowni przedszkolnego i szkolnictw podstwowego są nie tylko zminy ich liczeności, lecz również zminy wielkości zpotrzeowni n ich usługi, wyznczone przede wszystkim liczą dzieci w wieku 3-6 lt orz w wieku 7-4 lt. Podstwowe wskźniki ukzujące dostępność usług plcówek oświtowo-wychowwczych w gminch województw jeleniogórskiego ukzno w tlicy 6. Z usług 07 plcówek wychowni przedszkolnego korzystło w regionie 0,7 tys. dzieci Podczs gdy przedszkol dysponowły 0,8 tys. miejsc. Pondto 40 dzieci uczęszczło do 6 oddziłów przedszkolnych przy szkołch podstwowych. Poziom dostępności usług przedszkolnych chrkteryzuje wskźnik liczy dzieci w plcówkch przedszkolnych n tysiąc dzieci w wieku 3-6 lt. W województwie wynosił on 45,8. Wyjątkowo duże yło zróżnicownie przestrzenne tego wskźnik w gminch województw. W gminie wiejskiej Kmienn Gór licz dzieci w przedszkolch n 000 dzieci w wieku 3-6 lt Wynosił zledwie 83,3, w Osiecznicy - 8,3, w Jeżowie Sudeckim - 3,6. W mistch Wskźniki te są jednk zncznie wyższe: Jeleni Gór - 697,9, Piechowice - 79,9, Zgorzelec - 687,7. Gminy miejskie wykzują njwyższy wskźnik dostępności - wynosi on 60,5, w gminch miejsko-wiejskich osiąg on wrtość 39, w wiejskich zś - 37,8.

27 6 Rozdził Tl. 6. Dostępność usług plcówek oświtowo-wychowwczych w 996 r. Stn w dniu 0 IX Gminy n 00 miejsc Dzieci w przedszkolch n oddził n 000 dzieci w wieku 3-6 lt Uczniowie szkół podstwowych n oddził n pełnoztrudnionego nuczyciel Wskźnik zmi nowości nuczni w szkołch podstwowych WOJEWÓDZTWO 98,9 3,8 45,8,3 6,9,0 GMINY MIEJSKIE Bolesłwiec 0, 7,0 6, 6,3 8,7, Jeleni Gór 95,0 3,6 697, 6, 7,8,0 Kmienn Gór 7,4 4,5 435,5 5, 7,6, Krpcz 83,7 0,5 55,6 0,0 3,6 0,8 Kowry 3, 4, 433,9,7 8,8,0 Luń 98,4,6 563,6 6,3 8,4,0 Piechowice 94,6,7 79,9, 7,4, Szklrsk Porę 97,5 3, 670,5 0,0 6,6 U Świerdów Zdrój,7 3,8 487,7,8 7,3 0,9 Wojcieszów 77,6,0 3,0 0,7 5,,0 Zwidów 09,0 7,3 367,0 4,8 0,4,4 Zgorzelec 09, 7,6 687,7 5,8,, GMINY MIEJSKO- WIEJSKIE Bogtyni 99,4 4,4 493,0 3,3 8,0 U Bolków 77, 4,0 354,,3 6,3 0,8 Gryfów Śląski 00,0,4 4,6,9 6,8 U Leśn 98,4 0,9 3,3,0 5,4 0,9 Luwk 0, 4, 369,5 4,6 6,9,0 Luomierz 00,0 5,0 9,4 6,6 3,6 0,9 Lwówek Śląski 3,4 6,6 338,8,0 7,9,0 Mirsk 79,5 7,8 73,5, 8,7 U Nowogrodziec 8,0 0,5 6,7,4 7,5 U Pieńsk 05,9,4 388,4 3, 9,, Świerzw 06,6 4,3 3,3 0,5 5,5 0,9 Węgliniec 6,6 7,4 07,5 9,6 5,6,0 Wleń 06,0, 368, 7,9 4,4,0 GMINY WIEJSKIE Bolesłwiec ,7, 0,8 Jnowice Wielkie 0,4 3,7 95,8 8, 3,9,0 Jeżów Sudecki 87,0 0,0 3,6 6,8 5,8 0,8 Kmienn Gór 9,0 3,0 85,3 6, 4,6 0,8 Luń ,,5,0 Mrciszów ,7 6, 0,9 Mysłkowice 9,9 0,8 68,,9 6,9 0,7 Olszyn 0,,8.459, 0,8 5,3 0,9 Osiecznic 0,0 5,5 8,3 7,6 6,6 0,9 Plterówk ,0,8 0,8 Podgórzyn 73,8 5, 9,7 6,7,7 0,9 Siekierczyn 66,3 7,7 04,6,8 6,0,0 Str Kmienic 93,8,5 6,9 6,5 3,8 0,8 Sulików 96,0 4,0 0, 8,4 4,9 0,8 Zgorzelec ,0,8 0,8^ 'Dl nieprcujących, ez specjlnych. " Licz oddziłów szkolnych (kls) n jedno pomieszczenie do nuczni.

28 Gminy według liczy uczniów szkół podstwowych n pełnoztrudnionego nuczyciel Jeleni Gór Bolesłwiec Kmienn Gór Krpcz Kowry Luń Piechowice Szklrsk Porę Świerdów Zdrój Wojcieszów Zwidów Zgorzelec Bogtyni Bolków Gryfów Śląski Leśn Luwk Luomierz Lwówek Śląski Mirsk Nowogrodziec Pieńsk Świerzw Węgliniec Wleń Bolesłwiec Jnowice Wlk. Jeżów Sudecki Kmienn Gór Luń Mrciszów Mysłkowice Olszyn Osiecznic Plterówk Podgórzyn Siekierczyn Str Kmienic Sulików Zgorzelec

29 8 Rozdził Wrunki opieki nd dziećmi w przedszkolch istniejących w poszczególnych gminch są wyrźnie zróżnicowne. Mimo, iż przeciętnie w regionie n 00 miejsc w przedszkolch pnypd 98,9 dzieci, to w niektórych gminch wskźnik ten przekrcz liczę miejsc. Dotyczy to zwłszcz gmin: - Lwówek Śląski - 3,4 dzieci n 00 miejsc, - Kowry - 3,0 dzieci n 00 miejsc, - Świerdów Zdrój - 7,7 dzieci n 00 miejsc - Kmienn Gór (M) -7,4 dzieci n 00 miejsc, - Zgorzelec (M) -09, dzieci n 00 miejsc. Niewykorzystne miejsc w przedszkolch istnieją zś w większości gmin wiejskich. Njmniejszy wskźnik wykorzystni miejsc w przedszkolch mją gminy: - Mirsk - 79,5, - Wojcieszów - 77,6, - Bolków - 77,, - Podgórzyn - 73,8, - Siekierczyn - 66,3, -Węgliniec -6,6. W pięciu gminch wiejskich (Bolesłwiec, Plterówk, Luń i Zgorzelec orz Mrciszów) rk jest przedszkoli. Jkość opieki przedszkolnej zleży również od liczeności poszczególnych oddziłów (grup). Przeciętny oddził przedszkolny w województwie skłd się z 3,8 dzieci. Njrdziej liczne są oddziły w gminch: Zgorzelec (M) - 7,6 dzieci, Zwidów - 7,3 dzieci i Bolesłwiec (M) 7,0 dzieci. Njmniej liczne oddziły przedszkolne mją gminy: Podgórzyn -5,, Węgliniec -7,4, i Siekierczyn -7,7 orz Mirsk - 7,8 dzieci. Zróżnicown jest również licz uczniów w oddziłch (klsch) szkół podstwowych. Przeciętny oddził szkolny w województwie liczy,3 uczniów, lecz w niektórych gminch jego liczeność przekrcz 4 uczniów (njwięcej w Bolesłwcu (M) - 6,3 i Luniu - 6,3). Njmniej liczne są oddziły szkolne w gminch wiejskich, zwłszcz w gminie Plterówk (4,0), Zgorzelec (W) - 6,0 i Kmienn Gór (W) - 6,. W niektórych gminch i szkołch proces dydktyczno-wychowwczy musi yć relizowny w systemie dwu-, nwet trzyzminowym. Wskźnik zminowości nuczni rozuminy jko

30 wrunki ytu mieszkńców gmin 9 Z drugiej strony utrzymuje się, zwłszcz w gminch wiejskich, ndwyżk pomieszczeń do nuczni nd liczą oddziłów. W gminie Mysłkowice wskźnik zminowości nuczni wynosi jedynie 0,7, w dziewięciu kolejnych gminch jego wrtość osiąg poziom 0,8. Efektywność nuczni określ tkże relcj liczy uczniów i nuczycieli. N kżdego pełnoztrudnionego nuczyciel w szkołch podstwowych województw przypd przeciętnie 6,9 uczni. W gminie Zgorzelec (M) wskźnik ten wynosi jednk, uczni, w Zwidowie - 0,4. Z drugiej strony w dwunstu gminch wrtość tego wskźnik jest niższ niż 5. Njmniejsz licz uczniów przypd n jednego nuczyciel w gminie Podgórzyn -,7. Wrunki nuczni dzieci w poszczególnych gminch województw są ztem wyrźnie zróżnicowne. Bezpośrednim skutkiem istniejącej nierównomiemości rozmieszczeni podstwowych plcówek kulturlnych w przestrzeni województw jest zróżnicown dostępność ich usług. Sttystycznie uchwytnymi elementmi są: dostępność plcówek iliotecznych i ich księgoziorów orz dostępność kin stłych. Informcje w tym zkresie ujmuje tl. 7. N 000 mieszkńców województw przypd 4305 woluminów w iliotekch. W dwóch gminch wiejskich ich licz przewyższ 0 tysięcy (Plterówk -, tys., Jnowice Wielkie - 0,4). Njmniejszy poziom zsoów iliotecznych m gmin Luwk (66 woluminy n 000 mieszkńców), w trzech gminch Bolesłwiec (M), Kowry, Zgorzelec (M) wskźnik ten nie przekrcz 3 tysięcy. Zncznie mniejsze zróżnicownie przestrzenne dotyczy ntomist czytelnictw. Licz czytelników iliotek pulicznych wh się w województwie od 06, (Leśn) do 470,3 (Mrciszów) n tysiąc ludności. Przeciętn licz czytelników n tysiąc ludności wynosi 3,6. W dużym stopniu zróżnicowny jest poziom dostępności miejsc w kinch stłych. Jedynie gmin, spośród 40, posid kin stłe. Przeciętnie w skli województw licz miejsc n widowni kin stłych wynosi 0,6 n tysiąc mieszkńców. Njwiększą dostępnością tego rodzju Usług plcówek kultury, z uwgi n ruch turystyczny, chrkteryzują się gminy turystyczne: Krpcz (57,5 miejsc n 000 mieszkńców) i Szklrsk Porę (5,4). Dostępność usług kinowych zmniejsz się od wielu już lt i wiąże się z pewnością z upowszechnieniem odioru progrmów telewizji stelitrnej i projekcji video. Dostępność usług infrstruktury ochrony zdrowi - to element o szczególnym znczeniu dl Wrunków ytu mieszkńców gmin, zwłszcz, że z usług tych korzyst tkże ludność czsowo Przeywjąc w województwie.

31 30 Rozdził cji w tym zkresie w gminch województw jeleniogórskiego w 996 roku przedstwiono w tl.8. Przeciętn przychodni rejonow (łącznie z ośrodkiem zdrowi) sprwuje opiekę nd 6, tys. ludności. W mistch, zwłszcz większych, plcówki tego typu osługują zncznie większą liczę ludności (Kmienn Gór - 3,5 tys., Jeleni Gór - 5,6 tys., Bolesłwiec - 4,8 tys., Kowry -,9 tys.). Wynik to z fktu, że miejskie przychodnie rejonowe dysponują zncznie większym, niż plcówki wiejskie, zestwem ilościowym i rodzjowym pordni ogólnych i specjlistycznych, pondto sprzętu i personelu. Dostępność personelu służy zdrowi w poszczególnych gminch regionu jest tkże zncznie zróżnicown. Njrdziej korzystn sytucj w tym zkresie występuje w gminch miejskich (poz Zwidowem, Wojcieszowem i Piechowicmi), gdzie njczęściej zloklizowne są plcówki ochrony zdrowi o pondloklnym zsięgu osługi. Z drugiej strony, w wielu gminch (głównie wiejskich) odczuwny jest dotkliwy niedoór, nwet rk personelu lekrskiego i dentystów. Usług stomtologicznych nie świdczą plcówki w gminch wiejskich Jnowice Wielkie i Plterówk. Wżnym elementem kompleksowej oceny wrunków ytowych ludności gmin w zkresie opieki zdrowotnej jest również dostępność usług plcówek ptecznych W 996 roku kżd plcówk tego typu osługiwł przeciętnie 6,5 tysiąc ludności. Zróżnicownie przestrzenne tkże w tym przypdku jest znczne. W 6 gminch wiejskich plcówki pteczne nie istnieją, w 4 gminch osługują one pond 0 tys. ludności. Do grupy tych gmin nleżą zwłszcz: - Bolesłwiec (W) -4,8 tys. mieszkńców n plcówkę, - Leśn i Gryfów Śląski - po, tys. mieszkńców n plcówkę. Reltywnie njkorzystniejsz sytucj występuje w gminch: - Krpcz -,8 tys. mieszkńców n plcówkę, - Wojcieszów i Jnowice Wielkie - po 4, tys. mieszkńców n plcówkę, Ogólny orz wrunków ytowych ludności poszczególnych gmin województw jeleniogórskiego jest splotem poddnych nlizie elementów. Podkreślić jednk nleży, iż ukzują onć przede wszystkim wrunki stworzone przez szeroko rozuminą infrstrukturę osdniczą.

32 WARUNKI BYTU MIESZKAŃCÓW GMIN 3 Tl. 7. Dostępność usług plcówek kultury w 996 r. Stn w dniu 3 XII Gminy Plcówki ilioteczne n 0 tys. ludności Księgoziór iliotek w woluminch Czytelnicy iliotek pulicznych n 000 ludności Miejsc n widowni kin stłych WOJEWÓDZTWO 3, ,6 0,6 GMINY MIEJSKIE Bolesłwiec 0,5 4 46,5 6,7 Jeleni Gór, , 3, Kmienn Gór, ,4 4,5 Krpcz 9, ,7 57,5 Kowry, ,9,6 Luń, ,8 8,8 Piechowice, ,4 - Szklrsk Porę, ,9 5,4 Świerdów Zdrój 8, ,0 - Wojcieszów, ,8 - Zwidów, ,7 - Zgorzelec 0, ,9, GMINY MIEJSKO- WIEJSKIE Bogtyni 3, ,8 6,0 Bolków 3, ,4 30, Gryfów Śląski 3, ,3 Leśn 4, , 5, Luwk, ,0 - Luomierz 6, 58 53,5 - Lwówek Śląski 7, ,6 4,9 Mirsk 6,3 69 5, - Nowogrodziec 3, , - Pieńsk 4, ,9 - Świerzw 8, ,0 - Węgliniec 5, , - Wleń 7, ,8 - GMINY WIEJSKIE Bolesłwiec 5, ,6 - Jnowice Wielkie 9, ,0 - Jeżów Sudecki 8, ,8 - Kmienn Gór 7,0 479,8 - Luń 4, ,0 - Mrciszów 9, ,3. - Mysłkowice 4, ,7 - Olszyn, , - Osiecznic 8, ,8 - Plterówk,3 3,3 Podgórzyn 6, ,4 - Siekierczyn 4, ,0 - Str Kmienic 7, ,0 - Sulików 5, ,4 - Zgorzelec 7, ,5 -

33 Gminy według księgozioru iliotek pulicznych n 000 ludności w woluminch Jeleni Gór Bolesłwiec Kmienn Gór Krpcz Kowry Luń Piechowice Szklrsk Porę Świerdów Zdrój Wojcieszów Zwidów Zgorzelec mmmmm : Bogtyni Bolków Gryfów Śląski Leśn Luwk Luomierz Lwówek Śląski Mirsk Nowogrodziec Pieńsk Świerzw Węgliniec Wleń Bolesłwiec Jnowice Wlk. Jeżów Sudecki Kmienn Gór Luń Mrciszów Mysłkowice Olszyn Osiecznic Plterówk Podgórzyn Siekierczyn Str Kmienic Sulików Zgorzelec mmminn

34 WARUNKI BYTU MIESZKAŃCÓW GMIN 33 Tl. 8. Dostępność usług ochrony zdrowi w 996 r. Stn w dniu 3 XII Gminy Ludność n przychodnię rejonową i ośrodek zdrowi * Lekrze * Dentyści/ Pielęgnirki* Ludność n plcówkę pteczną d n 0 tys. ludności 669 6,6 3,9 65, WOJEWÓDZTWO GMINY MIEJSKIE Bolesłwiec ,9 5,0 9, Jeleni Gór ,7 6,9 84,7 638 Kmienn Gór , 4,7 6,7 587 Krpcz ,4 5,4 38,3 784 Kowry , 4,7 75,8 648 Luń* 770 3,0 3, 76, Piechowice ,4 4,0 4, Szklrsk Porę 840 9,4 3,6 78,9 840 Świerdów Zdrój ,3 4, 50, Wojcieszów 497 4,8,4 9, 497 Zwidów ,, 8, Zgorzelec gminy miejsko ,,5 9, 6 wiejskie Bogtyni ,3 3,7 87, Bolków 589 6,8,5 36,5 589 Gryfów Śląski 60 8,8,8 89,6 60 Leśn 5558,7,7 0,8 5 Luwk 307 8,0,4 3,7 64 Luomierz 657,5 3,0 3,7 657 Lwówek Śląski ,9,6 74, Mhsk 4799,, 4, Nowogrodziec ,4,0, Pieńsk , 3, 4, Świerzw 736,,,0 807 Węgliniec 373 5,3, 4, 4745 Wleń 54,9 5,9 45, gminy wiejskie Bolesłwiec 375,7,7 6,3 46 Jnowice Wielkie 49 9,5-35,8 49 Jeżów Sudecki 99 6,9 5, 0,4 - Kmienn Gór 473,3, 8,. Mrciszów 56 6,0 4,0 3,9 - Mysłkowice ,9,9 6,7 083 Olszyn 7057,8 4,3 9, Osiecznic 5786,7,7, 5786 Plterówk 77 -,3 - Podgórzyn 680 7,5 3,7 6, 804 Siekierczyn 346 0,7 6,4 0,7 - Str Kmienic 5336,9,9 7, I Sulików ,7,7, feęlec 548 3,9 3,9 5, - 7? wo c/r». przemysłowej służy zdrowi, MSW i MS, łącznie z PKP.w Bez MSW i MS. d Bez plcówek podległych MSW i PKp * usług przychodni rejonowej zloklizownej w mieście - Luń korzyst ludność zmieszkł w gminie Wiej*iej - Luń.

35 Gminy według liczy lekrzy n 0 tys. ludności Jeleni Gór Bolesłwiec Kmienn Gór Krpcz Kowry Luń Piechowice Szklrsk Porę Świerdów Zdrój Wojcieszów Zwidów Zgorzelec mmmmrnrnmmmmmmmmmmmmm ä«e«lä»eä Bogtyni Bolków Gryfów Śląski Leśn Luwk Luomierz Lwówek Śląski Mirsk Nowogrodziec Pieńsk Świerzw Węgliniec Wleń Bolesłwiec Jnowice Wlk. Jeżów Sudecki Kmienn Gór Luń Mrciszów Mysłkowice Olszyn Osiecznic Plterówk Podgórzyn Siekierczyn Str Kmienic Sulików Zgorzelec

36 3. Stn zgospodrowni przestrzeni gmin => 3.. Uwgi ogólne Rcjonlne zgospodrownie przestrzeni gmin jest koniecznym wrunkiem sprwnej dziłlności gospodrczej, włściwej struktury funkcjonlnej. Podstwowymi elementmi ukłdu przestrzennego zgospodrowni gmin są: zudow przemysłow, zudow mieszkniow, zudow socjlno-usługow, urządzeni infrstruktury technicznej, tereny rolnicze orz tereny lsów i zieleni. Nie jest jednk zdniem tego oprcowni prezentcj stnu wszystkich elementów. Podstwowym kryterium dooru zkresu rzeczowego tej części niniejszego oprcowni stły się zpisy rt. 7 Ustwy o smorządzie terytorilnym (Dz.U.990 nr 6, poz.95). Określją one w sposó ogólny zdni włsne gmin dotyczące sprw o loklnym chrkterze. W sposó szczegółowy zdni te zostły określone w Ustwie "kompetencyjnej" (Dz.U. 990 nr 34, poz.98). Znczną część zgospodrowni przestrzeni gmin stnowi mienie komunlne, w tym nyte głównie z mocy prw n podstwie przepisów wprowdzjących ustwę o smorządzie terytorilnym...(dz.u. 990 nr 3, poz.9). Stąd też zdecydowno się ukzć nie tylko wyrne elementy infrstruktury komunlnej, lecz również stn komunlnych zsoów mieszkniowych orz loklnej infrstruktury społecznej. Wpływją one w zncznej mierze n poziom wrunków ytowych ludności województw jeleniogórskiego. Podstwą dooru zkresu rzeczowego yły ztem kryteri merytoryczne. Zkres ten zostł jednk częściowo ogrniczony niepełną dostępnością informcji sttystycznych i pozsttystycznych. => 3.. Gospodrk gruntmi Aktulny ukłd zgospodrowni przestrzeni w poszczególnych gminch województw jeleniogórskiego odzwierciedl przede wszystkim struktur użytkowni gruntów. Pozwl on ocenić występujące zróżnicowni między gminmi tkże dynmikę zmin strukturlnych w użytkowniu zsoów gruntów. Strukturę użytkowni gruntów w gminch województw Według stnu istniejącego w dniu 997 r. ujęto w tl. 9.

37 36 Rozdził 3 STAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENI GMIN 37 Tl. 9. Użytkownie gruntów Stn w dniu 997 r. Lp. Wyszczególnienie -w h - struktur w % Powierzchni gminy ogółem użytki rolne grunty orne z tego W sdy łąki pstwisk _ tym użytki leśne grunty pod wodmi użytki koplne tereny komuni kcyjne w tym drogi tereny osiedlowe w tym zudowne nieużytki inne tereny Lp.. WOJEWÓDZTWO ,0 45,5 6,5 0,3 0,0 8,7 GMINY MIEJSKIE. Jeleni Gór ,0 47,8 3,8 0, 4,8 9, 3. Bolesłwiec ,0 33, 6, 0,5 U 5,4 4. Kmienn Gór ,0 53,6 3,8 0, 3,9 6,7 5. Krpcz ,0 0,6 0,8 0, 0,6 9, 6. Kowry ,0,4 6,7 0, 7,9 7,7 7. Luń ,0 47,5 34,0 0,8 8,7 3,9 8. Piechowice ,0 7,4 5,8 0, 5,9 5,6 9. Szklrsk Porę ,0 5,6 0,5 0,0, 3,0 0. Świerdów Zdrój ,0 40,8 9,9 0,4,7 8,8. Wojcieszów ,0 38, 7,8 0, 0,6 9,5. Zwidów ,0 67,7 46, 0,3 4,7 6,6 3. Zgorzelec ,0 39,8 8,8 0,3 4,5 6,4 GMINY MIEJSKO- WIEJSKIE 4. Bogtyni ,0 4,5 30, 0,4 6,9 5, 5. Bolków ,0 6,0 39,3 0,4, 0, 6. Gryfów Śląski ,0 6,7 37,5 0,,3,6 7. Leśn ,0 65,0 36, 0,5 7,, 8. Luwk ,0 49,7 9,6-6,4 3,6 9. Luomierz ,0 67,8 36,9 0, 4, 6,7 0. Lwówek Śląski ,0 63,7 39, 0,3 9, 5,. Mirsk ,0 37, 4,6 0,0 4,0 8, ,8,4,0 4,0 3,5 3,9 3,3 0,6 3, ,5 4,6 7 0, 669 7,6 50 5, ,4 36 4, 4 0,3 57, ,0, 3,4 9,7 7,8 7,7,8 0,7 5, ,,7 0,8 8,0 6,0 9,3 5,5 0,4 0, ,4 0,9-3, 3, 8,0 4,8,6 0, ,6 0,9 0, 4,8 3,6 7,6 5,6 0, 0, ,3,0 5,4 9,6 7,0 4,5 8, 0,9 6, ,9 0,8 0, 3,4 3,0 4,7,9,3 0, ,4 0,5 0,6 3,8,7 5,9 3, 0,4 0, ,8,8-4,6 4,0,6 7,6 0, 0, _ 47, 0,9 5,0 4, 3,6 4,5 3,5 0, ,9,6 0,0 7, 5, 5,0,5 0,8, ,3,6 0, 9,5 7,5 3,0 4,5 0,8, ,7,0 8,7 3,8 3,4 7, 6, 0,3, ,4,0 0, 4, 3,7,8,3 0, 0, ,8,6 0,0 5, 4,3 5,0 4, 0,4 0, ,9,3 0,4 4,4 4, 3,3,9 0, 0, ,4 0,8 0, 4,0 3,6,4, 0, 0, ,8 0,9 0, 4,0 3,7,4, 0,3 0, ,,, 4, 3,7 3,0,6 0,4 0, ,7 U 0, 3,7 3,3,,9 0, 0,6

38 38 Rozdził 3 STAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENI GMIN 39 Tl. 9. Użytkownie gruntów (dok.) Stn w dniu 997 r. Powierz- r Lp. Wyszczególnienie -w h - struktur w% chni gminy ogółem użytki rolne grunty orne z tego W sdy łąki pstwisk. Nowogrodziec ,0 63,8 47,7 0, 0,8 5, 3. Pieńsk ,0 55,7 38,,3 0,9 5,4 4. Świerzw ,0 6,6 4, 0,3 0,6 0,6 5. Węgliniec ,0 9, 3,3 0, 3,6, 6. Wleń ,0 55,4 3,3 0,3 5,6 8, GMINY WIEJSKIE 7. Bolesłwiec ,0 40,8 3,4 0, 4,3 4,9 8. Jnowice Wielkie ,0 5, 6,7 0, 8, 6, 9. Jeżów Sudecki ,0 6,3 30,5 0,,7 9,0 30. Kmienn Gór ,0 60, 5, 0,0,7,3 3. Luń ,0 69,6 49,3 0,5 0, 9,8 3. Mrciszów ,0 5,8 5,7 0,0 0,9 6, 33. Mysłkowice ,0 48,0 9,5 0, 6,3,9 34. Olszyn ,0 67,5 47,0 0,7 9,4 0,4 35. Osiecznic ,0 7,5 4,5 0,0, 0,9 36. Plterówk ,0 54,8 37,4 0, 9.6 7,7 37. Podgórzyn ,0 36,7,9 0,3 3,6 0,9 38. Siekierczyn ,0 7,5 5, 0,4 3,6 6,3 39. Str Kmienic ,0 56,4 7,6 0, 4,5 4, 40. Sulików ,0 73, 5,7 0,7 0,3 9,4 4. Zgorzelec ,0 70,6 48,,,4 Uwg, W powierzchni ogólnej uwzględniono sld powierzchni wyrównwczej, których wynik w skli woje- Źródło: dne Wydz. Geodezji. Krtogrfii i Gospodrki Gruntmi Urzędu Wojewódzkiego w Jeleniej Górze tym użytki grunty użytki tereny w tym tereny w tym nieuży- inne Lp. leśne pod koplne komuni drogi osiedlo- zudo- tki tereny wodmi kcyjne we wne ,7,0 0,9 4,4 3,7 3,3 3, 0,9 0, ,5,6-3,6 3,0 3,3,6 0,7 0, , 0,8 0, 3,4 3,,4, 0,6 0, ,3,3 0, 3,7,8,0 0,8,3 0, I 34,4,9 0,4 4,0 3,5,4, 0, 0, ,0,, 4,0 3,6 3,6 3,4,0 8, ,9 U 0, 3,9 3,,8,0 0,6 0, ,5,0 0,0 3,3 3, 3,0,0 0,6 0, ,4 0,9 0,4 3,8 3,,9,7 0,3 0, ,3,4 0, 3,5 3,3,,9 0,6 0, ,,3 0,3 4,6 3,3,5, 0,4 0, ,,0 0,5 3,4,9 3,5 3,0 0,4, ,5,7 0, 4,4 3,8 4,7 3,9 0,4 0, ,8 0,8 0, 3,0,9 0,9 0,7 0,6 6, ,4 0,7 U 4, 4,0,, 0,5 0, ,8,9 0,0 3, 3, 3,7,9 0,6, ,5,0 0,5 4, 3,7 3,4 3, 0,6 0, ,3 0,7 0,3 3,6 3,,4,0 0, 0, ,0, 0,4 4,5 3,8,9,6 0,5 0, L_!6,5,7 0, 4,3 3,9 3,6,9 0,6,9 J tvvó(jztw wynosi +86 h.