Elementy analizy ekonomicznej przedsięwzięć energooszczędnych. Szymon Liszka

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Elementy analizy ekonomicznej przedsięwzięć energooszczędnych. Szymon Liszka s.liszka@fewe.pl"

Transkrypt

1 Elementy analizy ekonomicznej przedsięwzięć energooszczędnych Szymon Liszka 1 1

2 Wprowadzenie do zagadnień ekonomicznych prosty okres zwrotu nakładów (Simple Payback Period - SPBP), zmiana wartości pieniądza w czasie - inflacja, dyskonto wartość bieżąca netto (Net Present Value - NPV), wewnętrzna stopa zwrotu (Internal Rate of Return - IRR), dyskontowany okres zwrotu nakładów (Discounted Payback Period - DPBP), koszt zaoszczędzonej energii (Cost of Consrved Energy CCE), koszt unikniętej emisji CO 2 (Cost of Consrved Caron CCC), koszty w cyklu życia (Life Cycle Cost - LCC). 2 2

3 Prosty okres zwrotu nakładów - SPBP Prosty okres zwrotu nakładów jest ilorazem nakładów inwestycyjnych i całkowitej wartości oszczędności (korzyści), wyrażany jest w latach. SPBP = NI / WRK [lata] NI nakłady inwestycyjne [zł] WRK - wartość rocznych korzyści [zł/rok] Przykład statycznego kryterium decyzyjnego. 3 3

4 Prosty okres zwrotu nakładów - SPBP Przykład: Koszt inwestycji, mającej na celu oszczędność energii, wynosi zł. W wyniku tej inwestycji roczne koszty energii zmniejszyły się o zł. Obliczyć prosty okres zwrotu inwestycji. NI nakłady inwestycyjne zł WRK - wartość rocznych korzyści zł/rok SPBP = NI / WRK = / = 4 lata 4 4

5 Dyskontowanie Zmiana wartości pieniądza w czasie powoduje, że dla wyznaczenia bieżącej wartości przyszłego kapitału trzeba go pomniejszyć (zdyskontować) tak by odzwierciedlić jego wartość obecną. FVn = ( 1+ r) n PV PV = FVn ( 1+ r) n PV - present value - wartość bieżąca (aktualna) FV - future value - wartość przyszła n rok (numer okresu) r - stopa procentowa (stopa dyskonta) 5 5

6 Realna stopa procentowa - RSP ( 1+ NSP ) = (1 + SI )(1 + RSP) RSP NSP = 1 + SI SI Inflacja czyli spadek siły nabywczej pieniądza - SI, Nominalna stopa procentowa - NSP Realna stopa procentowa - RSP 6 6

7 Realna stopa procentowa - RSP Przykład: Stopa inflacji wynosi 2,5%, nominalne oprocentowanie kredytu 10%. Jaka jest realna stopa procentowa tego kredytu. RSP = NSP 1+ SI SI = 0,1 0, ,025 0,073 Realna stopa procentowa (RSP) wynosi 7,3% 7 7

8 Wartość bieżąca netto - NPV NPV = (1+ k n= 0 r) n CF n CFn przepływ pieniężny w roku n (korzyści pomniejszone o koszty) k czas trwania inwestycji r stopa dyskonta 8 8

9 Wartość bieżąca netto - NPV Przykład: Koszt inwestycji, mającej na celu oszczędność energii, wynosi zł. W wyniku tej inwestycji roczne koszty energii zmniejszą się o zł. Czas życia inwestycji 10 lat. Koszt pozyskania kapitału na inwestycję 8%. Jakie jest NPV dla tej inwestycji? NPV 10 = ( 1+ 0,08) n= 1 n 67752zł 9 9

10 Wartość bieżąca netto NPV Przypadek szczególny: suma wszystkich przyszłych przychodów dla okresu życia inwestycji sprowadzonych do roku bieżącego i pomniejszona o poniesione nakłady inwestycyjne. NPV = k n =1 ( 1 WRK n + r ) n - NI NI - nakłady inwestycyjne k czas trwania inwestycji WRK wartość rocznych korzyści r stopa dyskonta 10 10

11 Wskaźnik wartości bieżącej netto (Net Present Value Ratio - NPVR) NPV 67752zł NPVR = = = 0,68 NI zł 11 11

12 Wewnętrzna stopa zwrotu - IRR Wewnętrzna stopa zwrotu nakładów inwestycyjnych IRR (Internal Rate of Return) [%], obliczana z rachunku przepływów pieniężnych, jest to taka wartość stopy dyskonta, przy której wartość bieżąca netto NPV (Net Presen Value) jest równa zero. Warunkiem opłacalności inwestycji przy zastosowaniu IRR jest spełnione kryterium: IRR > r 12 12

13 Wewnętrzna stopa zwrotu - IRR k ( 1+ IRR) CF = n n= 0 n 0 CFn przepływ pieniężny w roku n (korzyści pomniejszone o koszty) k czas trwania inwestycji IRR wewnętrzna stopa zwrotu 13 13

14 Wewnętrzna stopa zwrotu - IRR k n= 1 ( WRK n 1+ IRR ) n - NI = 0 NI - nakłady inwestycyjne k czas trwania inwestycji WRK wartość rocznych korzyści 14 14

15 Wewnętrzna stopa zwrotu - IRR Przykład: Koszt inwestycji, mającej na celu oszczędność energii, wynosi zł. W wyniku tej inwestycji roczne koszty energii zmniejszą się o zł. Czas życia inwestycji 10 lat. Koszt pozyskania kapitału na inwestycję 8%. Jakie jest IRR dla tej inwestycji? 10 n= 1 ( 25000zł 1+ IRR ) n = 0 IRR = 21,4% czyli IRR > r 15 15

16 Dyskontowany okres zwrotu nakładów - DPBP Okres czasu, w którym dyskontowane przepływy pieniężne pokrywają poniesione nakłady inwestycyjne nazywamy dyskontowanym okresem zwrotu nakładów. Dyskontowany okres zwrotu nakładów (PBP) uwzględnia zmienną wartość zainwestowanej kwoty w czasie. PBP pozwala precyzyjniej oszacować rzeczywisty czas zwrotu poniesionych nakładów niż SPBP 16 16

17 Dyskontowany okres zwrotu nakładów - DPBP Przypadek szczególny: PBP = ln 1 ( NI / WRK) r ( + r) ln 1 1 NI nakłady inwestycyjne WRK - wartość rocznych korzyści [zł/rok] r stopa dyskonta 17 17

18 Dyskontowany okres zwrotu nakładów - DPBP Przykład: Koszt inwestycji, mającej na celu oszczędność energii, wynosi zł. W wyniku tej inwestycji roczne koszty energii zmniejszą się o zł. Czas życia inwestycji 10 lat. Koszt pozyskania kapitału na inwestycję 8%. Kiedy ta inwestycja zwróci się? 1 ln PBP 1 4 0,08 = = ln 1 5lat ( + 0,08) NI nakłady inwestycyjne WRK - wartość rocznych korzyści [zł/rok] r stopa dyskonta 18 18

19 Przykłady oceny przedsięwzięć efektywnego wykorzystanie energii u odbiorców Korzyści/zysk = Koszty uniknięte ZYSK = ΔE C E + ΔP C P 12 NI - nakłady inwestycyjne [zł] ΔE roczna oszczędność energii [kwh/rok] C E cena enrgii [zł/kwh] ΔP zmniejszenie zapotrzebowania mocy [kw] C P cena mocy zamówionej [zł/m-c] 19 19

20 Koszt zaoszczędzonej energii - CCE CCE= NI*CRF/ΔE [zł/kwh] NI - nakłady inwestycyjne [zł] ΔE roczna oszczędność energii [kwh/rok] CRF współczynnik zwrotu kapitału dany wzorem: CRF= r/(1-(1+r)^(-k)) gdzie: r stopa dyskonta k czas życia urządzenia 20 20

21 Koszt zaoszczędzonej energii - CCE CCE = NI r 1 - (1+ r ΔE ) -k + KRK Nakłady inwestycyjne - NI Roczną ilość zaoszczędzonej energii - ΔE Roczne koszty remontów i konserwacji (jeżeli występują) KRK r przyjęta stopa dyskonta k czas życia urządzenia 21 21

22 Koszt zaoszczędzonej energii - CCE Kiedy koszt zaoszczędzone energii jest mniejszy równy cenie płaconej za energię istnieją przesłanki, że inwestycja będzie opłacalna, w takim przypadku zasadnym jest przeprowadzenie szczegółowej analizy w oparciu o metodykę LCC 22 22

23 Koszt zaoszczędzonej energii - CCE Przykład: Koszt inwestycji, mającej na celu oszczędność energii, wynosi zł. W wyniku tej inwestycji roczne zużycie energii zmaleje o kwh a koszty energii zmniejszą się o zł. Czas życia inwestycji 10 lat. Koszt pozyskania kapitału na inwestycję 8%. Jaki jest koszt zaoszczędzenia energii? CCE= * 0,1490 / = 0,18 [zł/kwh] CRF= 0,08/(1-(1+0,08)^(-10))= 0,

24 Okna» Wymiana=0%, Uszczelnienie=100%, Zamurowanie=0%, Stan pierwotny=0% CCE [PLN / kwh] Metody izolacji - ściany zewnętrzne: styropian o d=50[mm], dach: Fiberiffic o d=100[mm], strop piwnicy: styropian o d=30[mm] Zużycie energii [kwh/m 2 powierzchni użytkowej] PRZEDSIĘWZIĘCIA» 0:BC 1:Dach 2:Strop piwnic 3:Okna 4:Ściany 5:Automatyka 6:Termostaty 7:Ekrany 24 24

25 Koszt unikniętej emisji CO 2 -CCC CCC= (CCE-C E )/WE [zł/kg CO2eq ] C E koszt zakupu energii [zł/kwh] CCE koszt zaoszczędzonej energii WE - wskaźnik emisji ekwiwalentnej [kg CO2 /kwh] 25 25

26 Koszt unikniętej emisji CO 2 -CCC Przykład: Koszt inwestycji, mającej na celu oszczędność energii, wynosi zł. W wyniku tej inwestycji roczne zużycie energii zmaleje o kwh a koszty energii zmniejszą się o zł. Czas życia inwestycji 10 lat. Koszt pozyskania kapitału na inwestycję 8%. Jaki jest koszt uniknięcia emisji CO 2? CCC= (0, /80 645)/ 0,95= -0,13 [zł/kg CO2eq ] 26 26

27 Analiza LCC - wprowadzenie Szacowanie LCC dostarcza ważnych danych wejściowych do podejmowania decyzji dotyczących projektowania, rozwoju i użytkowania wyrobu. Dostawca optymalizacja projektów poprzez ocenę różnych wariantów rozwiązań i poszukiwanie kompromisów między nimi. Użytkownik, klient ocena kosztów związanych z rezultatami różnych koncepcji, sposobów podejść do eksploatacji, obsługi urządzenia (decyzja o zakupie). Definicje cykl życia przedział czasu od powstania koncepcji wyrobu do jego likwidacji koszt cyklu życia łączny koszt ponoszony w cyklu życia wyrobu szacowanie kosztu cyklu życia analiza ekonomiczna oceniająca koszt ponoszony w cyklu życia wyrobu lub w części tego cyklu 27 27

28 Analiza LCC - wprowadzenie Zazwyczaj Inwestor decyduje się na wybór jakiegoś rozwiązania sugerując się głównie związanymi z nim kosztami nabycia. Tymczasem

29 Analiza LCC - wprowadzenie Zazwyczaj Inwestor decyduje się na wybór jakiegoś rozwiązania sugerując się głównie związanymi z nim kosztami nabycia. Tymczasem... koszt zakupu (9%) inne koszty (10%) koszty utrzymania i remontów (35%) koszty energii (46%) Koszty cyklu życia urządzenia Koszty nabycia Koszty posiadania Koszt zakupu Koszt instalacji Koszty energii Koszty obsługi konserwacji Koszty usuwania awarii Koszty środowiskowe Koszty wycofania z eksploatacji 28 28

30 Cel szacowania kosztu cyklu życia Ocena i porównanie różnych sposobów podejścia do projektowania. Ocena ekonomicznej opłacalności przedsięwzięć. Identyfikacja kosztów dominujących i efektywnych kosztowo ulepszeń urządzenia. Ocena i porównanie wariantowych strategii użytkowania wyrobu. Ocena i porównanie różnych sposobów podejścia do wymiany urządzenia. Sporządzanie długoterminowych planów finansowych

31 Niezawodność urządzenia a LCC Rosnące koszty Koszty cyklu życia Koszty minimalne Koszty nabycia Koszty posiadania Efektywność, niezawodność rosnąca 30 30

32 Analiza LCC metodyka Szacowanie kosztów cyklu życia urządzenia polega na analizie zdyskontowanych przepływów pieniężnych związanych z nabyciem i posiadaniem danego urządzenia (integruje różne elementy kosztów, takie jak koszty zakupu, utrzymania, zużytej energii, remontów, końcowego demontażu, itp.) 31 31

33 Analiza LCC metodyka W obliczeniach LCC należy wziąć pod uwagę aktualną wartość pieniądza. Aktualna wartość netto każdego elementu kosztu (k i ) w różnych punktach w czasie (k in ) może być określona jako: kin ki Dyskontowaniu podlegają koszty ponoszone w cyklu życia urządzenia, stąd: Gdzie: LCC = 1+ = ( r) n n K n ( r ) n= 0 1+ K n = k ni i i= 1 n 32 32

34 Analiza LCC elementy kosztów koszt zakupu (Kz), koszt instalacji (Ki), koszt energii w roku (Ken) - dla zadanej ceny energii, roczny koszt eksploatacji (Ke), roczny koszt konserwacji, rutynowych przeglądów (Kk), koszty napraw (Kn), inne koszty w roku (Kin), koszt postoju z powodu awarii, (Ka), roczny koszt środowiskowy (Ks), koszt likwidacji (Kl), 33 33

35 Analiza LCC pozostałe parametry n - okres życia w latach, r - stopa dyskonta, %, 34 34

36 Analiza LCC metodyka Różnicowe koszty w cyklu życia: ΔLCC = LCC 1 LCC

37 Zastosowanie analizy kosztów cyklu życia LCC, dla oceny inwestycji związanych z modernizacją napędów z silnikami indukcyjnymi niskiego napięcia 36

38 Sprawność silników indukcyjnych niskiego napięcia 37 37

39 Analiza LCC - przykład parametry przyjęte do obliczeń Opłacalność alternatywnych rozwiązań mierzona poprzez porównanie kosztów ponoszonych w cyklu życia (LCC) np.: dla silnika elektrycznego zależy od wielu czynników, w tym od: różnicy cen silnika energooszczędnego i standardowego; ceny energii elektrycznej; różnicy sprawności przy różnych obciążeniach silnika standardowego i energooszczędnego; stopnia obciążenia silnika; rocznego czasu pracy. Ponadto znaczenie ma: przyjęta stopa dyskonta wynika ona z poziomu obowiązującej stopy redyskonta weksli oraz oprocentowania kredytu komercyjnego w bankach; przyjęty czas eksploatacji urządzeń; 38 38

40 Analiza LCC przykład - wymiana silnika standardowy czy energooszczędny? Analizę LCC dla silnika indukcyjnego uproszczono do określenia kosztów zakupu (K i ) i kosztów użytkowania, jako kosztu energii elektrycznej pobranej z sieci w okresie eksploatacji. LCC Opłacalność zastosowania silnika indukcyjnego energooszczędnego pokazano w oparciu o różnicę kosztów cyklu życia: ΔLCC = LCC ee LCC st Roczny koszt zużytej energii elektrycznej przez silnik indukcyjny niskiego napięcia obliczono jako: K e = = K i0 p + 15 K n = 1 + Pn h c η p e1 ( 1 i ) e n 39 39

41 Analiza LCC pozostałe parametry n - okres życia w latach, r - stopa dyskonta [%], C e cena energii [zł/kwh] h czas pracy [h/rok] p - punkt pracy Dane techniczne: P n - moc znamionowa urządzenia [kw], η n - sprawność nominalna, η 75 - sprawność przy obciążeniu 75%, η 50 - sprawność przy obciążeniu 50%, η 25 - sprawność przy obciążeniu 25%, 40 40

42 Analiza LCC I przykład - założenia 1. Do analizy porównawczej wybrano silniki standardowe i energooszczędne o 2 parach biegunów i mocach znamionowych 2,2 ; 18,5 ; 75 kw; 2. Czas eksploatacji silników określono na 15 lat (jednakowy dla silników standardowych i energooszczędnych); 3. Czas pracy w ciągu roku w przedziale 200 do 6000 h; 4. Założono, że silnik pracuje przy rożnych obciążeniach 50, 75, 100% mocy nominalnej (P n ); 5. Sprawność silników przyjęto na podstawie danych katalogowych: 6. Przyjęto stałą w czasie eksploatacji, średnią cenę energii elektrycznej (c e ) na poziomie 0,28 zł/kwh; 7. Cena silników dane producentów polskich z 2005 roku; 8. Stopa dyskonta (s) 6%

43 Analiza LCC przykład Δ LCC dla pracy przy obciążeniu 100% LCC czas pracy, h/rok silnik 2,2 kw silnik 18,5 kw s ilnik 75 kw 42 42

44 Analiza LCC przykład Δ LCC dla pracy przy obciążeniu 75% LCC czas pracy, h/rok s ilnik 2,2 kw s ilnik 18,5 kw s ilnik 75 kw 43 43

45 Analiza LCC przykład Δ LCC dla pracy przy obciążeniu 50% 700 LCC, zł czas pracy, h/rok s ilnik 2,2 kw s ilnik 18,5 kw silnik 75 kw 44 44

46 Analiza LCC przykład - podsumowanie Biorąc pod uwagę koszty ponoszone w cyklu życia stosowanie silników energooszczędnych jest inwestycją opłacalną. Decydujący wpływ ma tu niższy koszt energii elektrycznej zużywanej w czasie eksploatacji silnika energooszczędnego niż standardowego. Wzrost kosztów w cyklu życia spowodowany wyższą ceną silnika energooszczędnego równoważony jest kosztem unikniętym energii elektrycznej, w silniku o mocy 18,5 kw w zależności od obciążenia: - po około 3200 godzinach pracy przy obciążeniu 25%, - po około 1300 godzinach pracy przy obciążeniu 50%, - po około 700 godzinach pracy przy obciążeniu 75%, - po około 520 godzinach pracy przy obciążeniu 100%, 45 45

47 Analiza LCC silniki - dodatek Koszty w cyklu życia dla silników klasy IE1 (eff3), przy założeniach: 1,1 kw czas pracy 2250 godz./rok, czas życia 12 lat 11 kw czas pracy 3000 godz./rok, czas życia 15 lat 110 kw czas pracy 6000 godz./rok, czas życia 20 lat 1.1 kw 11 kw 110 kw Cena katalogowa Koszt zużytej energii Naprawy i konserwacja Razem Raport Lot 11 Table 5-7 LCC for Standard (IE1) BaseCase motors

48 Analiza LCC silniki - dodatek Różnica względna kosztów w cyklu życia LCC pomiędzy silnikami standardowymi i energooszczędne (wartość dodatnia - LCC silnika standardowego większe od energooszczędnego) 2000 godzin/rok IE2 vs.ie1 6,7 % 1,1 kw IE3 vs.ie1 7,7 % IE2 vs.ie1 2,7 % 11 kw IE3 vs.ie1 3,6 % IE2 vs.ie1 1,2 % 110 kw IE3 vs.ie1 1,7 % 4000 godzin/rok 7,9 % 10,0 % 2,8 % 4,1 % 1,2 % 2,0 % 6000 godzin/rok 8,3 % 10,8 % 2,9 % 4,3 % 1,3 % 2,1 % 8000 godzin/rok 8,6 % 11,2 % 2,9 % 4,4 % 1,3 % 2,2 % Raport Lot 11 Table 7-12 LCC reductions (BAT vs. BaseCase) 47 47

Nauka o finansach. Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski

Nauka o finansach. Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski Nauka o finansach Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE Wykład 4 Prawda ekonomiczna Pieniądz, który mamy realnie w ręku, dziś jest wart więcej niż oczekiwana wartość tej samej

Bardziej szczegółowo

Metody szacowania opłacalności projektów (metody statyczne, metody dynamiczne)

Metody szacowania opłacalności projektów (metody statyczne, metody dynamiczne) Metody szacowania opłacalności projektów (metody statyczne, metody dynamiczne) punkt 6 planu zajęć dr inż. Agata Klaus-Rosińska 1 OCENA EFEKTYWNOŚCI PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH 2 Wartość pieniądza w czasie

Bardziej szczegółowo

RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI METODY ZŁOŻONE DYNAMICZNE

RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI METODY ZŁOŻONE DYNAMICZNE RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI METODY ZŁOŻONE DYNAMICZNE Projekt Nakłady inwestycyjne, pożyczka + WACC Prognoza przychodów i kosztów Prognoza rachunku wyników Prognoza przepływów finansowych Wskaźniki

Bardziej szczegółowo

Dynamiczne metody oceny opłacalności inwestycji tonażowych

Dynamiczne metody oceny opłacalności inwestycji tonażowych Dynamiczne metody oceny opłacalności inwestycji tonażowych Dynamiczne formuły oceny opłacalności inwestycji tonażowych są oparte na założeniu zmiennej (malejącej z upływem czasu) wartości pieniądza. Im

Bardziej szczegółowo

Podstawy zarządzania projektem. dr inż. Agata Klaus-Rosińska

Podstawy zarządzania projektem. dr inż. Agata Klaus-Rosińska Podstawy zarządzania projektem dr inż. Agata Klaus-Rosińska 1 Ocena efektywności projektów inwestycyjnych 2 Wartość pieniądza w czasie Wartość pieniądza w czasie ma decydujące znaczenie dla podejmowania

Bardziej szczegółowo

ANALIZA FINANSOWA INWESTYCJI PV

ANALIZA FINANSOWA INWESTYCJI PV ANALIZA FINANSOWA INWESTYCJI PV Inwestor: Imię i Nazwisko Obiekt: Dom jednorodzinny Lokalizacja: ul. Słoneczna 10 10-100 SŁONECZNO Data: 01.03.2015 Kontakt: Andrzej Nowak Firma instalatorska ul. Rzetelna

Bardziej szczegółowo

Ekonomika Transportu Morskiego wykład 08ns

Ekonomika Transportu Morskiego wykład 08ns Ekonomika Transportu Morskiego wykład 08ns dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki Wydział Nawigacyjny, Akademia Morska w Gdyni Wykład 8ns : tematyka 1. Oprocentowanie, dyskontowanie, współczynnik

Bardziej szczegółowo

Wskaźniki efektywności inwestycji

Wskaźniki efektywności inwestycji Wskaźniki efektywności inwestycji Efektywność inwestycji Realizacja przedsięwzięć usprawniających użytkowanie energii najczęściej wymaga poniesienia nakładów finansowych na zakup materiałów, urządzeń,

Bardziej szczegółowo

PLANOWANIE I OCENA PRZEDSIĘWZIĘĆ INWESTYCYJNYCH

PLANOWANIE I OCENA PRZEDSIĘWZIĘĆ INWESTYCYJNYCH Mariusz Próchniak Katedra Ekonomii II, SGH PLANOWANIE I OCENA PRZEDSIĘWZIĘĆ INWESTYCYJNYCH Ekonomia menedżerska 1 2 Wartość przyszła (FV future value) r roczna stopa procentowa B kwota pieniędzy, którą

Bardziej szczegółowo

Metody niedyskontowe. Metody dyskontowe

Metody niedyskontowe. Metody dyskontowe Metody oceny projektów inwestycyjnych TEORIA DECYZJE DŁUGOOKRESOWE Budżetowanie kapitałów to proces, który ma za zadanie określenie potrzeb inwestycyjnych przedsiębiorstwa. Jest to proces identyfikacji

Bardziej szczegółowo

dr Danuta Czekaj

dr Danuta Czekaj dr Danuta Czekaj dj.czekaj@gmail.com POLITYKA INWESTYCYJNA W HOTELARSTWIE PIH TiR_II_ST3_ZwHiG WYKŁAD_ E_LEARNING 2 GODZINY TEMAT Dynamiczne metody badania opłacalności inwestycji w hotelarstwie 08. 12.

Bardziej szczegółowo

Analiza opłacalności inwestycji v.

Analiza opłacalności inwestycji v. Analiza opłacalności inwestycji v. 2.0 Michał Strzeszewski, 1997 1998 Spis treści 1. Cel artykułu...1 2. Wstęp...1 3. Prosty okres zwrotu...2 4. Inflacja...2 5. Wartość pieniądza w czasie...2 6. Dyskontowanie...3

Bardziej szczegółowo

Ekonomika Transportu Morskiego wykład 08ns

Ekonomika Transportu Morskiego wykład 08ns Ekonomika Transportu Morskiego wykład 08ns dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki Wydział Nawigacyjny, Akademia Morska w Gdyni ETM 2 Wykład ostatni merytoryczny ETM: tematyka 1. Dynamiczne metody

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Akademia Młodego Ekonomisty Analiza finansowa projektu dr hab. Grzegorz Głód Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 22 maja 2017 r. Co to jest projekt? To działanie: - zorientowane na cel, - kompleksowe,

Bardziej szczegółowo

EKONOMIKA GOSPODARKI CIEPLNEJ

EKONOMIKA GOSPODARKI CIEPLNEJ POLITECHNIKA WROCŁAWSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA KATEDRA KLIMATYZACJI, OGRZEWNICTWA, GAZOWNICTWA i OCHRONY POWIETRZA EKONOMIKA GOSPODARKI CIEPLNEJ MATERIAŁY POMOCNICZE DO ZAJĘĆ Autorka opracowania:

Bardziej szczegółowo

Koncepcja strumieni pieniężnych

Koncepcja strumieni pieniężnych Koncepcja strumieni pieniężnych Przeprowadzenie rachunku ekonomicznego, którego przedmiotem są duże projekty inwestycyjne i których skutki rozciągają się na długie okresy, nie jest zadaniem łatwym. Dlatego

Bardziej szczegółowo

OCENA PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH

OCENA PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH OCENA PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH Metody oceny projektów We współczesnej gospodarce rynkowej istnieje bardzo duża presja na właścicieli kapitałów. Są oni zmuszeni do ciągłego poszukiwania najefektywniejszych

Bardziej szczegółowo

WSTĘP ZAŁOŻENIA DO PROJEKTU

WSTĘP ZAŁOŻENIA DO PROJEKTU UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA Przykład analizy opłacalności przedsięwzięcia inwestycyjnego WSTĘP Teoria i praktyka wypracowały wiele metod oceny efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych.

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI ZAKŁAD ELEKTROWNI I GOSPODARKI ELEKTROENERGETYCZNEJ

WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI ZAKŁAD ELEKTROWNI I GOSPODARKI ELEKTROENERGETYCZNEJ WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI ZAKŁAD ELEKTROWNI I GOSPODARKI ELEKTROENERGETYCZNEJ LABORATORIUM RACHUNEK EKONOMICZNY W ELEKTROENERGETYCE INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA

Bardziej szczegółowo

Rachunek kosztów. Sem. 8 Komputerowe Systemy Elektroniczne, 2009/2010. Alicja Konczakowska 1

Rachunek kosztów. Sem. 8 Komputerowe Systemy Elektroniczne, 2009/2010. Alicja Konczakowska 1 Rachunek kosztów Sem. 8 Komputerowe Systemy Elektroniczne, 2009/2010 Alicja Konczakowska 1 Rachunek kosztów Na decyzję klienta o zakupie wyrobu wpływa koszt nabycia (cena wyrobu ) oraz oczekiwany koszt

Bardziej szczegółowo

OCENA EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI. Jerzy T. Skrzypek

OCENA EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI. Jerzy T. Skrzypek OCENA EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI Jerzy T. Skrzypek 1 2 3 4 5 6 7 8 Analiza płynności Analiza rentowności Analiza zadłużenia Analiza sprawności działania Analiza majątku i źródeł finansowania Ocena efektywności

Bardziej szczegółowo

AUDYT NAPĘDU ELEKTRYCZNEGO

AUDYT NAPĘDU ELEKTRYCZNEGO Wytyczne do audytu wykonano w ramach projektu Doskonalenie poziomu edukacji w samorządach terytorialnych w zakresie zrównoważonego gospodarowania energią i ochrony klimatu Ziemi dzięki wsparciu udzielonemu

Bardziej szczegółowo

RACHUNEK OPŁACALNOŚCI INWESTYCJI

RACHUNEK OPŁACALNOŚCI INWESTYCJI FINANSE I PRAWO RACHUNEK OPŁACALNOŚCI INWESTYCJI Czyli jak racjonalnie decydować o inwestycjach na podstawie przesłanek finansowych. TERMIN od: TERMIN do: CZAS TRWANIA:3 dni MIEJSCE: CENA: Przyszłość należy

Bardziej szczegółowo

Ocena kondycji finansowej organizacji

Ocena kondycji finansowej organizacji Ocena kondycji finansowej organizacji 1 2 3 4 5 6 7 8 Analiza płynności Analiza rentowności Analiza zadłużenia Analiza sprawności działania Analiza majątku i źródeł finansowania Ocena efektywności projektów

Bardziej szczegółowo

Opłacalność odzysku ciepła w centralach wentylacyjnych

Opłacalność odzysku ciepła w centralach wentylacyjnych Opłacalność odzysku ciepła w centralach wentylacyjnych W oparciu o stworzony w formacie MS Excel kod obliczeniowy przeprowadzono analizę opłacalności stosowania wymienników krzyżowych, regeneratorów obrotowych,

Bardziej szczegółowo

Porównanie kosztów cyklu życia standardowych i energooszczędnych silników indukcyjnych niskiego napięcia

Porównanie kosztów cyklu życia standardowych i energooszczędnych silników indukcyjnych niskiego napięcia Porównanie kosztów cyklu życia standardowych i energooszczędnych silników indukcyjnych niskiego napięcia Maciej Bernat, Tomasz Zieliński Silniki elektryczne indukcyjne stanowią podstawowe źródło napędu

Bardziej szczegółowo

System fotowoltaiczny Moc znamionowa równa 2 kwp nazwa projektu:

System fotowoltaiczny Moc znamionowa równa 2 kwp nazwa projektu: System fotowoltaiczny Moc znamionowa równa 2 kwp nazwa projektu: Zlokalizowany w woj. podkarpackim Klient Przykład raport ekonomiczny Grupa O5 Sp. z o.o. Starzyńskiego 11 - Rzeszów () Data: Rzeszów, 2015-03-08

Bardziej szczegółowo

Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 08 MSTiL stacjonarne (II stopień)

Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 08 MSTiL stacjonarne (II stopień) dr Adam Salomon Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 08 MSTiL stacjonarne (II stopień) program wykładu 08. 1. Wybrane metody oceny opłacalności projektów inwestycyjnych

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WSKAŹNIKOWA. Prosta, szybka metoda oceny firmy.

ANALIZA WSKAŹNIKOWA. Prosta, szybka metoda oceny firmy. ANALIZA WSKAŹNIKOWA Prosta, szybka metoda oceny firmy. WSKAŹNIKI: Wskaźniki płynności Wskaźniki zadłużenia Wskaźniki operacyjności Wskaźniki rentowności Wskaźniki rynkowe Wskaźniki rynkowe: Szybkie wskaźniki

Bardziej szczegółowo

System fotowoltaiczny Moc znamionowa równa 2,5 kwp nazwa projektu:

System fotowoltaiczny Moc znamionowa równa 2,5 kwp nazwa projektu: System fotowoltaiczny Moc znamionowa równa 2,5 kwp nazwa projektu: Zlokalizowany w woj. podkarpackim raport ekonomiczny Grupa O5 Sp. z o.o. Starzyńskiego 11 - Rzeszów () Data: Rzeszów, 2015-03-09 Analiza

Bardziej szczegółowo

Elementy matematyki finansowej w programie Maxima

Elementy matematyki finansowej w programie Maxima Maxima-03_windows.wxm 1 / 8 Elementy matematyki finansowej w programie Maxima 1 Wartość pieniądza w czasie Umiejętność przenoszenia kwot pieniędzy w czasie, a więc obliczanie ich wartości na dany moment,

Bardziej szczegółowo

mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW Ćwiczenia 2

mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW Ćwiczenia 2 Ćwiczenia 2 Wartość pieniądza w czasie Zmienna wartość pieniądza w czasie jest pojęciem, które pozwala porównać wartość różnych sum pieniężnych otrzymanych w różnych okresach czasu. Czy 1000 PLN otrzymane

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZANIE FINANSAMI W PROJEKTACH C.D. OCENA FINANSOWA PROJEKTU METODY OCENY EFEKTYWNOŚCI FINANSOWEJ PROJEKTU. Sabina Rokita

ZARZĄDZANIE FINANSAMI W PROJEKTACH C.D. OCENA FINANSOWA PROJEKTU METODY OCENY EFEKTYWNOŚCI FINANSOWEJ PROJEKTU. Sabina Rokita ZARZĄDZANIE FINANSAMI W PROJEKTACH C.D. OCENA FINANSOWA PROJEKTU METODY OCENY EFEKTYWNOŚCI FINANSOWEJ PROJEKTU Sabina Rokita Podział metod oceny efektywności finansowej projektów 1.Metody statyczne: Okres

Bardziej szczegółowo

Dokonanie oceny efektywności projektu inwestycyjnego polega na przeprowadzeniu kalkulacji jego przepływów pieniężnych.

Dokonanie oceny efektywności projektu inwestycyjnego polega na przeprowadzeniu kalkulacji jego przepływów pieniężnych. Firma rozważa realizację projektu, polegającego na uruchomieniu produkcji nowego wyrobu. W przygotowanej prognozie założono że nakłady inwestycyjne wniosą 70 000 zł i zostaną zamortyzowane metodą liniową

Bardziej szczegółowo

Analiza projektu inwestycyjnego za pomocą arkusza kalkulacyjnego

Analiza projektu inwestycyjnego za pomocą arkusza kalkulacyjnego Przepływ Analiza projektu inwestycyjnego za pomocą arkusza kalkulacyjnego 1. Projekt inwestycyjny podstawowe pojęcia. Inwestycja bieżące zaangażowanie zasobów podejmowanych w celu późniejszego osiągnięcia

Bardziej szczegółowo

Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 09 MSTiL niestacjonarne (II stopień)

Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 09 MSTiL niestacjonarne (II stopień) dr Adam Salomon Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 09 MSTiL niestacjonarne (II stopień) program wykładu 09. Dynamiczne metody szacowania opłacalności projektów inwestycyjnych

Bardziej szczegółowo

Wartość przyszła pieniądza

Wartość przyszła pieniądza O koszcie kredytu nie można mówić jedynie na podstawie wysokości płaconych odsetek. Dla pożyczającego pieniądze najważniejszą kwestią jest kwota, jaką będzie musiał zapłacić za korzystanie z cudzych środków

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie projektem inwestycyjnym

Zarządzanie projektem inwestycyjnym Zarządzanie projektem inwestycyjnym Plan wykładu Jak oszacować opłacalność inwestycji? Jak oszacować zapotrzebowanie na finansowanie zewnętrzne? Etapy budżetowania inwestycji 1. Sformułowanie długofalowej

Bardziej szczegółowo

RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA I CONTROLLING. Autor: MIECZYSŁAW DOBIJA

RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA I CONTROLLING. Autor: MIECZYSŁAW DOBIJA RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA I CONTROLLING. Autor: MIECZYSŁAW DOBIJA Wstęp Rozdział I. Wartość ekonomiczna a rachunkowość 1. Wartość ekonomiczna 1.1. Wartość ekonomiczna w aspekcie pomiaru 1.2. Różne postacie

Bardziej szczegółowo

Analiza projektu inwestycyjnego za pomocą arkusza kalkulacyjnego

Analiza projektu inwestycyjnego za pomocą arkusza kalkulacyjnego Przepływ Analiza projektu inwestycyjnego za pomocą arkusza kalkulacyjnego 1. Projekt inwestycyjny podstawowe pojęcia. Inwestycja bieżące zaangażowanie zasobów podejmowanych w celu późniejszego osiągnięcia

Bardziej szczegółowo

Aspekty opłacalności ekonomicznej projektów inwestycyjnych z wykorzystaniem dostępnych narzędzi analitycznych (praktyczne warsztaty)

Aspekty opłacalności ekonomicznej projektów inwestycyjnych z wykorzystaniem dostępnych narzędzi analitycznych (praktyczne warsztaty) Aspekty opłacalności ekonomicznej projektów inwestycyjnych z wykorzystaniem dostępnych narzędzi analitycznych (praktyczne warsztaty) Katowice, dn. 1 czerwca 2012 r. Rafał GÓRAL Główny Instytut Górnictwa

Bardziej szczegółowo

Metodyka wyliczenia maksymalnej wysokości dofinansowania ze środków UE oraz przykład liczbowy dla Poddziałania 1.3.1

Metodyka wyliczenia maksymalnej wysokości dofinansowania ze środków UE oraz przykład liczbowy dla Poddziałania 1.3.1 Załącznik nr 10 do Regulaminu konkursu nr POIS.1.3.1/1/2015 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 Metodyka wyliczenia maksymalnej wysokości dofinansowania ze środków UE oraz przykład

Bardziej szczegółowo

CASH FLOW WPŁYWY WYDATKI KOSZTY SPRZEDAŻ. KOREKTY w tym ZOBOWIĄZ. 2. KOREKTY w tym NALEŻNOŚCI. WRAŻLIWOŚĆ CF na CZYNNIKI, KTÓRE JE TWORZĄ

CASH FLOW WPŁYWY WYDATKI KOSZTY SPRZEDAŻ. KOREKTY w tym ZOBOWIĄZ. 2. KOREKTY w tym NALEŻNOŚCI. WRAŻLIWOŚĆ CF na CZYNNIKI, KTÓRE JE TWORZĄ WRAŻLIWOŚĆ CF na CZYNNIKI, KTÓRE JE TWORZĄ CASH FLOW WPŁYWY WYDATKI SPRZEDAŻ CENA ILOŚĆ STRUKTURA JK-WZ-UW KOREKTY w tym NALEŻNOŚCI KOSZTY KOREKTY w tym ZOBOWIĄZ. 2 Tabela. Rachunek przepływów pieniężnych

Bardziej szczegółowo

EKONOMIKA GOSPODARKI CIEPLNEJ

EKONOMIKA GOSPODARKI CIEPLNEJ POLITECHNIKA WROCŁAWSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA KATEDRA KLIMATYZACJI, OGRZEWNICTWA, GAZOWNICTWA i OCHRONY POWIETRZA EKONOMIKA GOSPODARKI CIEPLNEJ MATERIAŁY POMOCNICZE DO ZAJĘĆ Autorka opracowania:

Bardziej szczegółowo

System finansowy gospodarki. Zajęcia nr 7 Krzywa rentowności, zadania (mat. fin.), marża w handlu, NPV i IRR, obligacje

System finansowy gospodarki. Zajęcia nr 7 Krzywa rentowności, zadania (mat. fin.), marża w handlu, NPV i IRR, obligacje System finansowy gospodarki Zajęcia nr 7 Krzywa rentowności, zadania (mat. fin.), marża w handlu, NPV i IRR, obligacje Krzywa rentowności (dochodowości) Yield Curve Krzywa ta jest graficznym przedstawieniem

Bardziej szczegółowo

Rachunkowość zalządcza

Rachunkowość zalządcza Mieczysław Dobija Rachunkowość zalządcza ~ Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 1995 Spis treści Wstęp......................... 9 Rozdział I. Wartość ekonomiczna a rachunkowość. 13 1. Wartość ekonomiczna............

Bardziej szczegółowo

Wpływ termoizolacji na energooszczędność budynku

Wpływ termoizolacji na energooszczędność budynku Wpływ termoizolacji na energooszczędność budynku Data wprowadzenia: 01.07.2014 r. Izolacyjność termiczna przegród zewnętrznych budynku ma duży wpływ na jego zapotrzebowanie na ciepło. W bilansie energetycznym

Bardziej szczegółowo

Strategia inwestycyjna skierowana w oszczędne instalacje i zarządzanie energią. Jacek Walski PREDA sp. z o.o. sp. k.

Strategia inwestycyjna skierowana w oszczędne instalacje i zarządzanie energią. Jacek Walski PREDA sp. z o.o. sp. k. Strategia inwestycyjna skierowana w oszczędne instalacje i zarządzanie energią. Jacek Walski PREDA sp. z o.o. sp. k. Firma Doradcza Roku PREDA Na zdjęciu od lewej: Kazimierz Karolczak członek Zarządu Województwa

Bardziej szczegółowo

Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 06 MSTiL niestacjonarne (II stopień)

Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 06 MSTiL niestacjonarne (II stopień) dr Adam Salomon Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 06 MSTiL niestacjonarne (II stopień) program wykładu 06. Rola współczynnika procentowego i współczynnika dyskontowego

Bardziej szczegółowo

Efektywność projektów inwestycyjnych

Efektywność projektów inwestycyjnych Podstawy praktycznych decyzji ekonomiczno- finansowych w przedsiębiorstwie Efektywność projektów inwestycyjnych mgr Kazimierz Linowski 1 Wstęp Celem wykładu jest przedstawienie podstawowych pojęć oraz

Bardziej szczegółowo

BIZNESPLAN w PROCESACH

BIZNESPLAN w PROCESACH BIZNESPLAN w PROCESACH INWESTYCJI RZECZOWYCH Budżet kapitałowy Analiza wykonalności inwestycji (feasibility study) Kryteria i miary oceny inwestycji 4 TWORZENIE BUDŻETU KAPITAŁOWEGO - SCHEMAT Efektywność

Bardziej szczegółowo

Nakłady finansowe i korzyści

Nakłady finansowe i korzyści Nakłady finansowe i korzyści. wynikające z budowy różnych typów budynków energooszczędnych dr inż. Arkadiusz Węglarz Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Metody oceny LCC Ocena kosztowa w cyklu życia

Bardziej szczegółowo

Przepływy pieniężne (Cash flows) lub (bardziej konkretnie):

Przepływy pieniężne (Cash flows) lub (bardziej konkretnie): Przepływy pieniężne (Cash flows) Niech C!, C!,, C! jest skończonym ciągiem płatności pieniężych, przy czym C! < 0, C! 0 i co najmniej jedna z płatności C! jest dodatnia. Płatności ujemne reprezentują nakłady,

Bardziej szczegółowo

Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 10 MSTiL niestacjonarne (II stopień)

Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 10 MSTiL niestacjonarne (II stopień) dr Adam Salomon Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 10 MSTiL niestacjonarne (II stopień) program wykładu 10. Dynamiczne metody szacowania opłacalności projektów inwestycyjnych

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie Projektami Inwestycyjnymi

Zarządzanie Projektami Inwestycyjnymi Zarządzanie Projektami Inwestycyjnymi mgr Magdalena Marczewska TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mmarczewska@wz.uw.edu.pl Poprzednie zajęcia Założenia

Bardziej szczegółowo

URE. Warszawa, dnia 22 września 2014 r.

URE. Warszawa, dnia 22 września 2014 r. URE Instrukcja wypełniania Załącznika nr 1 do formularza Opis techniczno - ekonomiczny projektowanej inwestycji w zakresie wytwarzania energii elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji - Analiza finansowa

Bardziej szczegółowo

Wartość przyszła pieniądza: Future Value FV

Wartość przyszła pieniądza: Future Value FV Wartość przyszła pieniądza: Future Value FV Jeśli posiadamy pewną kwotę pieniędzy i mamy możliwość ulokowania ich w banku na ustalony czas i określony procent, to kwota w przyszłości (np. po 1 roku), zostanie

Bardziej szczegółowo

WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE WPROWADZENIE

WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE WPROWADZENIE WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE WPROWADZENIE PYTANIA KONTROLNE Różnica pomiędzy: inwestycją, projektem inwestycyjnym, przedsięwzięciem inwestycyjnym Rodzaje inwestycji ze względu na cel Wartość pieniądza w

Bardziej szczegółowo

Ekonomika w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 10 MSTiL (II stopień)

Ekonomika w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 10 MSTiL (II stopień) dr Adam Salomon Ekonomika w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 10 MSTiL (II stopień) EwPTM program wykładu 10. Dynamiczne metody szacowania opłacalności projektów inwestycyjnych w transporcie

Bardziej szczegółowo

OPŁACALNOŚĆ INWESTYCJI

OPŁACALNOŚĆ INWESTYCJI 3/27/2011 Ewa Kusideł ekusidel@uni.lodz.pl 1 OPŁACALNOŚĆ INWESTYCJI www.kep.uni.lodz.pl\ewakusidel 3/27/2011 Inwestycje i ryzyko na rynku nieruchomości 2 Inwestycja Inwestycja Nakład na zwiększenie lub

Bardziej szczegółowo

Opłacalność działań mających na celu poprawę efektywności energetycznej budynków a ograniczenia konserwatorskie.

Opłacalność działań mających na celu poprawę efektywności energetycznej budynków a ograniczenia konserwatorskie. Opłacalność działań mających na celu poprawę efektywności energetycznej budynków a ograniczenia konserwatorskie. Przykłady termomodernizacji budynków zabytkowych. Jerzy Żurawski EK c.o.+c.w.u., kwh/m 2

Bardziej szczegółowo

Ekonomika w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 08 MSTiL (II stopień)

Ekonomika w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 08 MSTiL (II stopień) dr Adam Salomon Ekonomika w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 08 MSTiL (II stopień) program wykładu 08. Dynamiczne metody oceny opłacalności projektów inwestycyjnych w przedsiębiorstwach TM

Bardziej szczegółowo

Analizy finansowo - ekonomiczne w projektach PPP

Analizy finansowo - ekonomiczne w projektach PPP Analizy finansowo - ekonomiczne w projektach PPP Uzasadnienie biznesowe Metodyka Prince II AXELOS Limited Zestaw informacji umożliwiający ocenę czy projekt jest i pozostaje zasadny Projekt bez uzasadnienia

Bardziej szczegółowo

Kluczowe pojęcia w SW

Kluczowe pojęcia w SW Kluczowe pojęcia w SW Analiza finansowa Analiza skonsolidowana Analiza ekonomiczna Analiza efektywności kosztowej Analiza kosztów i korzyści Analiza ryzyka Analiza wrażliwości Analiza trwałości finansowej

Bardziej szczegółowo

TEORIA DO ĆWICZEŃ 06 z EwPTM

TEORIA DO ĆWICZEŃ 06 z EwPTM S t r o n a 1 TEORIA DO ĆWICZEŃ 06 z EwPTM Stopa procentowa i stopa dyskontowa W gospodarce rynkowej kapitał (pieniądz) jest towarem, co powoduje, że tak jak inne dobra ma swoją cenę. Ceną tą jest stopa

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA MŁODEGO EKONOMISTY

AKADEMIA MŁODEGO EKONOMISTY AKADEMIA MŁODEGO EKONOMISTY Analiza finansowa projektu czy projekt uczniowski różni się od biznesowego? Podstawowe zasady oceny finansowej projektu Dr Agnieszka Iga Bem Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bardziej szczegółowo

RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI. METODY PROSTE STATYCZNE r.

RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI. METODY PROSTE STATYCZNE r. RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI METODY PROSTE STATYCZNE 10.04.2017 r. PYTANIA KONTROLNE Czym różni się sprawozdanie rachunku wyników od sprawozdania przepływów gotówkowych? Z jakich rodzajów działalności

Bardziej szczegółowo

dr Adam Salomon Wykład 5 (z ): Statyczne metody oceny projektów gospodarczych rachunek stóp zwrotu i prosty okres zwrotu.

dr Adam Salomon Wykład 5 (z ): Statyczne metody oceny projektów gospodarczych rachunek stóp zwrotu i prosty okres zwrotu. dr Adam Salomon METODY OCENY PROJEKTÓW GOSPODARCZYCH Wykład 5 (z 2008-11-19): Statyczne metody oceny projektów gospodarczych rachunek stóp zwrotu i prosty okres zwrotu. dla 5. roku BE, TiHM i PnRG (SSM)

Bardziej szczegółowo

Analiza opłacalności mikroinstalacjioze z dofinansowaniem z programu PROSUMENT

Analiza opłacalności mikroinstalacjioze z dofinansowaniem z programu PROSUMENT Analiza opłacalności mikroinstalacjioze z dofinansowaniem z programu PROSUMENT Magdalena Ligus, Ph.D. magdalena.ligus@ue.wroc.pl Kierownik studiów podyplomowych Inwestycje w odnawialne źródła energii energetyka

Bardziej szczegółowo

Analiza rentowności domowej instalacji fotowoltaicznej w systemie gwarantowanych taryf stałych

Analiza rentowności domowej instalacji fotowoltaicznej w systemie gwarantowanych taryf stałych Analiza rentowności domowej instalacji fotowoltaicznej w systemie gwarantowanych taryf stałych Autor: Leszek Pstraś ( Energia Gigawat nr 8-9/2013) Ostatnia nowelizacja Prawa Energetycznego wprowadza wiele

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce

Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Janusz Kotowicz W4 Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Politechnika Częstochowska Podstawy metodologiczne oceny efektywności inwestycji

Bardziej szczegółowo

dr hab. Marcin Jędrzejczyk

dr hab. Marcin Jędrzejczyk dr hab. Marcin Jędrzejczyk Przez inwestycje należy rozumieć aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych, wynikających z przyrostu wartości tych zasobów, uzyskania z nich przychodów w postaci

Bardziej szczegółowo

Prof. nadzw. dr hab. Marcin Jędrzejczyk

Prof. nadzw. dr hab. Marcin Jędrzejczyk Prof. nadzw. dr hab. Marcin Jędrzejczyk 1. Zakup akcji, udziałów w obcych podmiotach gospodarczych według cen nabycia. 2. Zakup akcji i innych długoterminowych papierów wartościowych, traktowanych jako

Bardziej szczegółowo

Elektryczne silniki energooszczędne aspekty ekonomiczne stosowania

Elektryczne silniki energooszczędne aspekty ekonomiczne stosowania Elektryczne silniki energooszczędne aspekty ekonomiczne stosowania Poleko Krzysztof Brzoza-Brzezina Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. 1 Napędy elektryczne Aż 70% energii elektrycznej zużywanej

Bardziej szczegółowo

Ekonomika w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 06 MSTiL (II stopień)

Ekonomika w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 06 MSTiL (II stopień) dr Adam Salomon Ekonomika w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 06 MSTiL (II stopień) program wykładu 06. Rola współczynnika procentowego i współczynnika dyskontowego w inwestycjach transportowych.

Bardziej szczegółowo

ANALIZA UWARUNKOWAŃ TECHNICZNO-EKONOMICZNYCH BUDOWY GAZOWYCH UKŁADÓW KOGENERACYJNYCH MAŁEJ MOCY W POLSCE. Janusz SKOREK

ANALIZA UWARUNKOWAŃ TECHNICZNO-EKONOMICZNYCH BUDOWY GAZOWYCH UKŁADÓW KOGENERACYJNYCH MAŁEJ MOCY W POLSCE. Janusz SKOREK Seminarium Naukowo-Techniczne WSPÓŁCZSN PROBLMY ROZWOJU TCHNOLOGII GAZU ANALIZA UWARUNKOWAŃ TCHNICZNO-KONOMICZNYCH BUDOWY GAZOWYCH UKŁADÓW KOGNRACYJNYCH MAŁJ MOCY W POLSC Janusz SKORK Instytut Techniki

Bardziej szczegółowo

Wykład. Ekonomika i organizacja produkcji. Materiały do zajęć z EiOP - L. Wicki Inwestycja. Inwestowanie. Inwestycja.

Wykład. Ekonomika i organizacja produkcji. Materiały do zajęć z EiOP - L. Wicki Inwestycja. Inwestowanie. Inwestycja. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Ekonomika i organizacja produkcji Wykład Dr inż. Ludwik Wicki Inwestycja Inwestowanie Celowo wydatkowane środki firmy

Bardziej szczegółowo

AUDYT OŚWIETLENIA WEWNĘTRZNEGO

AUDYT OŚWIETLENIA WEWNĘTRZNEGO AUDYT OŚWIETLENIA WEWNĘTRZNEGO 1. Przedsięwzięcie służące poprawie efektywności energetycznej MODERNIZACJA OŚWIETLENIA WEWNĘTRZNEGO 2. Podmiot u którego zostanie lub zostało zrealizowane przedsięwzięcie:

Bardziej szczegółowo

dr Danuta Czekaj

dr Danuta Czekaj dr Danuta Czekaj dj.czekaj@gmail.com POLITYKA INWESTYCYJNA W HOTELARSTWIE PIH TiR_II_NST3_ZwHiG WYKŁAD E _ LEARNING 2 GODZINY TEMAT Statyczne metody analizy efektywności inwestycji w hotelarstwie 17.11.

Bardziej szczegółowo

zaliczenie na ocenę z elementarnej matematyki finansowej I rok MF, 21 czerwca 2012 godz. 8:15 czas trwania 120 min.

zaliczenie na ocenę z elementarnej matematyki finansowej I rok MF, 21 czerwca 2012 godz. 8:15 czas trwania 120 min. zaliczenie na ocenę z elementarnej matematyki finansowej I rok MF, 21 czerwca 2012 godz. 8:15 czas trwania 120 min. Imię nazwisko:... numer indeksu:... nr zadania zad.1 zad.2 zad.3 zad.4 zad.5 zad.6 zad.7

Bardziej szczegółowo

Paulina Drozda WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE

Paulina Drozda WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE Paulina Drozda WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE Zmianą wartości pieniądza w czasie zajmują się FINANSE. Finanse to nie to samo co rachunkowość. Rachunkowość to opowiadanie JAK BYŁO i JAK JEST Finanse zajmują

Bardziej szczegółowo

Przedsiębiorczy na Rynku Finansowym Proces inwestycyjny

Przedsiębiorczy na Rynku Finansowym Proces inwestycyjny Proces inwestycyjny 1. Etapy procesu inwestycyjnego 1. Przygotowanie inwestycji obejmuje czas od zlecenia prac nad założeniami technicznoorganizacyjnymi do rozpoczęcia realizacji inwestycji. Ten etap opiera

Bardziej szczegółowo

Audyt energetyczny podstawą dobrej termomodernizacji budynków Źródła finansowania przedsięwzięć termomodernizacyjnych i ekoenergetycznych

Audyt energetyczny podstawą dobrej termomodernizacji budynków Źródła finansowania przedsięwzięć termomodernizacyjnych i ekoenergetycznych Audyt energetyczny podstawą dobrej termomodernizacji budynków Źródła finansowania przedsięwzięć termomodernizacyjnych i ekoenergetycznych mgr inż. Krzysztof Szczotka www.agh.e du.pl BUDOWNICTWO

Bardziej szczegółowo

Pieniądz ma zmienną wartość w czasie również w przypadku zerowej inflacji. Jest kilka przyczyn tego zjawiska:

Pieniądz ma zmienną wartość w czasie również w przypadku zerowej inflacji. Jest kilka przyczyn tego zjawiska: Prawie wszyscy wiedzą, że pewna suma pieniędzy ma dziś większą wartość niż ta sama suma w przyszłości. Mówi się, że pieniądz traci na wartości. Używając bardziej precyzyjnej terminologii trzeba powiedzieć

Bardziej szczegółowo

1. Wprowadzenie do dokumentu Moduł polityki zarządzania

1. Wprowadzenie do dokumentu Moduł polityki zarządzania MCP Moduł polityki zarządzania, V2, 1/1/2003 Strona 1 WPROWADZENIE DO ZARZĄDZANIA ENERGIĄ W PRZEDSIĘBIORSTWIE W KONTEKŚCIE PROGRAMU UE: THE EUROPEAN MOTOR CHALLENGE PROGRAMME Moduł polityki zarządzania

Bardziej szczegółowo

PODSTAWOWE MIARY I OCENY PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH

PODSTAWOWE MIARY I OCENY PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH PODSTAWOWE MIARY I OCENY PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH PODSTAWOWE MIARY OCENY OPŁACALNOŚCI INWESTYCJI Na rynku konkurencyjnym, jeśli dane przedsiębiorstwo nie chce pozostać w tyle w stosunku do swoich konkurentów,

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie projektem inwestycyjnym

Zarządzanie projektem inwestycyjnym Zarządzanie projektem inwestycyjnym Plan wykładu Jak oszacować opłacalność inwestycji? Jak oszacować zapotrzebowanie na finansowanie zewnętrzne? Etapy budżetowania inwestycji 1. Sformułowanie długofalowej

Bardziej szczegółowo

Liczenie efektów ekonomicznych i finansowych projektów drogowych na sieci dróg krajowych w najbliższej perspektywie UE, co się zmienia a co nie?

Liczenie efektów ekonomicznych i finansowych projektów drogowych na sieci dróg krajowych w najbliższej perspektywie UE, co się zmienia a co nie? Liczenie efektów ekonomicznych i finansowych projektów drogowych na sieci dróg krajowych w najbliższej perspektywie UE, co się zmienia a co nie? Danuta Palonek dpalonek@gddkia.gov.pl Czym jest analiza

Bardziej szczegółowo

European Institute of Environmental Energy POLAND, Ltd 00-791 WARSZAWA AUDYT ENERGETYCZNY OŚWIETLENIA WEWNĘTRZNEGO BUDYNKU BIUROWO- LABORATORYJNEGO

European Institute of Environmental Energy POLAND, Ltd 00-791 WARSZAWA AUDYT ENERGETYCZNY OŚWIETLENIA WEWNĘTRZNEGO BUDYNKU BIUROWO- LABORATORYJNEGO European Institute of Environmental Energy POLAND, Ltd 00-791 WARSZAWA UL. CHOCIMSKA 31/9 AUDYT ENERGETYCZNY OŚWIETLENIA WEWNĘTRZNEGO BUDYNKU BIUROWO- LABORATORYJNEGO w Lesznie. Wykonawca: mgr inż. Ryszard

Bardziej szczegółowo

STOPA PROCENTOWA I STOPA ZWROTU

STOPA PROCENTOWA I STOPA ZWROTU Piotr Cegielski, MAI, MRICS, CCIM STOPA PROCENTOWA I STOPA ZWROTU (Wybrane fragmenty artykułu opublikowanego w C.H. Beck Nieruchomości, numer 9 z 2011 r. Całość dostępna pod adresem internetowym: www.nieruchomosci.beck.pl)

Bardziej szczegółowo

3.1 Roczne zapotrzebowanie energii końcowej do ogrzewania i przygotowania c.w.u. Q K,H = Q h,nd / ƞ tot,h Q K,W = Q w,nd / ƞ tot,w. Sprawność przesyłu

3.1 Roczne zapotrzebowanie energii końcowej do ogrzewania i przygotowania c.w.u. Q K,H = Q h,nd / ƞ tot,h Q K,W = Q w,nd / ƞ tot,w. Sprawność przesyłu 1 1 Definicja celów projektu: - wybór źródła ciepła w oparciu o analizę ekonomiczną - analiza wskaźnika EP (zapotrzebowanie na energię pierwotną nieodnawialną) - analiza środowiskowa (ocena unikniętej

Bardziej szczegółowo

Metody oceny projektów gospodarczych

Metody oceny projektów gospodarczych Metody oceny projektów gospodarczych Wykład II. Metody oceny dr Adam Drobniak Prosty okres zwrotu (PP) czas, w którym dodatnie strumienie pieniężne generowane przez projekt zrównoważą początkowy nakład

Bardziej szczegółowo

RACHUNEK OPŁACALNOŚCI I ANALIZA FINANSOWA PROJEKTÓW

RACHUNEK OPŁACALNOŚCI I ANALIZA FINANSOWA PROJEKTÓW RACHUNEK OPŁACALNOŚCI I ANALIZA FINANSOWA PROJEKTÓW TERMIN od: 18.11.2017 TERMIN do: 19.11.2017 CZAS TRWANIA:2 dni MIEJSCE: Gdańsk CENA: 1200zł+23%VAT Szkolenie realizowane w ramach Podyplomowych Studiów

Bardziej szczegółowo

RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI

RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI METODY PROSTE STATYCZNE 4 maj 2015 r. Metody oceny efektywności projektu inwestycyjnego Wybór metody oceny Przygotowanie danych (prognozy) Wyliczenie wskaźników Wynik analizy

Bardziej szczegółowo

System finansowy gospodarki. Zajęcia nr 5 Matematyka finansowa

System finansowy gospodarki. Zajęcia nr 5 Matematyka finansowa System finansowy gospodarki Zajęcia nr 5 Matematyka finansowa Wartość pieniądza w czasie 1 złoty posiadany dzisiaj jest wart więcej niż 1 złoty posiadany w przyszłości, np. za rok. Powody: Suma posiadana

Bardziej szczegółowo

A5 Raport z Oceny Projektu [NAZWA BENEFICJENTA] [NAZWA BANKU] Spis treści

A5 Raport z Oceny Projektu [NAZWA BENEFICJENTA] [NAZWA BANKU] Spis treści Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ul. Konstruktorska 3A, 02-673 Warszawa A5 Raport z Oceny Projektu [NAZWA BENEFICJENTA] [NAZWA BANKU] Przekazane do XXX [Bank] Data: Kategoria Projektu

Bardziej szczegółowo

Przedszkole w Żywcu. Klient. Osoba kontaktowa: Dariusz ZAGÓL, Projekt

Przedszkole w Żywcu. Klient. Osoba kontaktowa: Dariusz ZAGÓL, Projekt Klient Osoba kontaktowa: Dariusz ZAGÓL, Projekt 3D, Podłączona do sieci instalacja fotowoltaiczna (PV) z urządzeniami elektrycznymi Dane klimatyczne BIELSKO/BIALA ( - ) Moc generatora PV 65 kwp Powierzchnia

Bardziej szczegółowo

Metody oceny efektywności inwestycji rzeczowych

Metody oceny efektywności inwestycji rzeczowych I Metody oceny efektywności inwestycji rzeczowych Efektywność inwestycji rzeczowych Inwestycje - aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych z przyrostu wartości tych aktywów. Efektywność inwestycji

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie analiz LCC do wyboru systemów poprawiających jakość powietrza wewnętrznego

Zastosowanie analiz LCC do wyboru systemów poprawiających jakość powietrza wewnętrznego Zastosowanie analiz LCC do wyboru systemów poprawiających jakość powietrza wewnętrznego Market Transformation Towards Nearly Zero Energy Buildings Through Widespread Useof Integrated Energy Design Dr inż.

Bardziej szczegółowo