Pani Grażyna Tyde Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie ul. Warszawska Sochaczew

Transkrypt

1 Warszawa, 17 stycznia 2018 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-VII KO Pani Grażyna Tyde Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie ul. Warszawska Sochaczew WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2015 r. poz. 525, z późn. zm.), w związku z art. 6 ust. 4 pkt 4 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092), w dniach listopada 2017 r. pracownicy Oddziału ds. Świadczeń i Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego w Wydziale Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie: pani Anna Gościniak starszy inspektor i pan Krzysztof Ogieniewski inspektor wojewódzki pełniący funkcję przewodniczącego zespołu kontrolującego, przeprowadzili kontrolę problemową w trybie zwykłym w kierowanym przez Panią Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Sochaczewie. Przedmiot kontroli obejmował organizację i realizację przez gminę zadań zleconych z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów w zakresie prawidłowości oraz jakości działań aktywizujących wobec dłużników alimentacyjnych, które mają doprowadzić do wzrostu ściągalności należności wymienionych w art. 28 ust. 1 pkt 1-4 ustawy. Kontrolą objęto okres od 1 sierpnia 2015 r. do dnia kontroli. Niniejszym przekazuję Pani wystąpienie pokontrolne.

2 Wojewoda Mazowiecki pozytywnie pomimo nieprawidłowości ocenił sposób wykonywania przez gminę zadań zleconych z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2017 r. poz. 489, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą, w zakresie organizacji realizacji zadania oraz prawidłowości działań podejmowanych wobec dłużników alimentacyjnych. 1. Organizacja realizacji zadania. Jak ustalono, w okresie od 1 sierpnia 2015 r. do dnia kontroli Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Sochaczewie zarządzała Pani kierownik. W tym okresie ośrodek działał na podstawie statutu stanowiącego załącznik do uchwały nr XXIX/125/2012 Rady Gminy Sochaczew z dnia 24 października 2012 r. w sprawie uchwalenia statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie. Dokument zawierał zapisy dotyczące realizacji przez jednostkę zadań określonych w ustawie. Wewnętrzną strukturę organizacyjną oraz zasady działania kontrolowanej jednostki określał regulamin organizacyjny wprowadzony zarządzeniem nr 1/2012 kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie z 7 września 2012 r. w sprawie ustalenia Regulaminu Organizacyjnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie, który następnie zmieniła Pani zarządzeniami: nr z 19 kwietnia 2016 r., nr z 11 lipca 2017 r. oraz nr z r. We wszystkich dokumentach uwzględniono realizację zadań określonych w ustawie oraz wskazano komórki organizacyjne i stanowiska odpowiedzialne za ich realizację. W okresie objętym kontrolą realizacją zadań określonych ustawie zajmowały się 3 osoby: Pani kierownik (od r.), pani Gabriela Kacprzak podinspektor ds. funduszu alimentacyjnego (od r. do r.), pani Sylwia Szydzińska referent ds. funduszu alimentacyjnego (od r.). oraz pani Maria Piecha główna księgowa (od r.). W ośrodku prowadzono rejestry dotyczące spraw z zakresu funduszu alimentacyjnego, a w tym: rejestr decyzji prowadzony w wersji elektronicznej (w programie Top-Team) i papierowej, rejestr dłużników alimentacyjnych prowadzony w programie do obsługi funduszu alimentacyjnego oraz rejestr dłużników wobec których działania podejmowano na wniosek organu właściwego wierzyciela. W aktach spraw dłużników alimentacyjnych znajdowały się metryki spraw. Stwierdzono, że Wójt Gminy Sochaczew udzielił Pani upoważnienia do prowadzenia postępowania w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego i wydawania w tych sprawach decyzji oraz do podejmowania działań wobec dłużników alimentacyjnych, prowadzenia postępowania i wydawania w tych sprawach decyzji. 2

3 Ponadto Wójt Gminy Sochaczew, upoważnił pracowników GOPS w Sochaczewie panią Gabrielę Kacprzak oraz panią Sylwię Szydzińską do podejmowania działań wobec dłużników alimentacyjnych poprzez przeprowadzanie wywiadów alimentacyjnych oraz odbieranie oświadczeń majątkowych i do informowania dłużnika alimentacyjnego o zobowiązaniu lub zobowiązaniach wynikających z tytułów, o których mowa w art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, w razie powstania zaległości za okres dłuższy niż 6 miesięcy. Ustalono, że w treści upoważnień nie uwzględniono czynności wynikających z zakresów obowiązków, w których zobowiązała Pani pracowników do realizacji wynikających z ustawy zadań organu właściwego wierzyciela i organu właściwego dłużnika, polegających m.in. na: prowadzeniu postępowania w sprawach dotyczących przyznawania prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, przekazywaniu do biura informacji gospodarczej informacji gospodarczej o zobowiązaniu lub zobowiązaniach dłużnika alimentacyjnego (art. 8a ustawy), podejmowaniu działań wobec dłużników alimentacyjnych (w tym innych niż wymienione w upoważnieniu) oraz prowadzeniu postępowania w sprawach dotyczących dłużników alimentacyjnych. W związku z tym stwierdzono, że pracownicy realizowali ww. czynności bez stosownych upoważnień, o których mowa w art. 8b, art. 8c oraz art. 12 ustawy. Ponadto, pismem z dnia r. poinformowała Pani, że wnioski o upoważnienie pracowników wyznaczonych do realizacji zadań określonych w ustawie zostały ustnie przekazane Wójtowi Gminy Sochaczew. W związku z tym stwierdzono, że w tym wypadku wystąpienie do organu właściwego o upoważnienie pracowników realizujących zadania określone w ustawie odbyło się z naruszeniem zasady pisemności, o której mowa w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postepowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1257). Stwierdzono, że regulaminie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie uwzględniono zapis o utworzeniu w ośrodku stanowiska ds. do realizacji zadań wynikających z ustawy. 2. Prawidłowość podejmowanych działań wobec dłużników alimentacyjnych W trakcie kontroli przedstawiła Pani pisemną informację, że w okresie objętym kontrolą GOPS w Sochaczewie prowadził: - jako wyłącznie organ właściwy wierzyciela sprawy 42 dłużników alimentacyjnych, - jako wyłącznie organ właściwy dłużnika sprawy 47 dłużników alimentacyjnych, - jako organ właściwy dłużnika i wierzyciela sprawy 16 dłużników alimentacyjnych. 3

4 Kontroli poddano dokumentację znajdującą się w aktach 31 1 spraw dłużników alimentacyjnych, w tym: w 8 aktach spraw, w których kontrolowana jednostka działała wyłącznie jako organ właściwy wierzyciela, 18 aktach spraw, w których działała wyłącznie jako organ właściwy dłużnika oraz aktach 5 spraw, w których działała równocześnie jako organ właściwy wierzyciela i organ właściwy dłużnika. Na podstawie analizy dokumentacji ustalono, że kontrolowana jednostka realizując zadania organu właściwego dłużnika podejmowała oraz prawidłowo dokumentowała działania wobec dłużników alimentacyjnych polegające na: przeprowadzeniu wywiadu alimentacyjnego i odebraniu oświadczenia majątkowego od dłużnika alimentacyjnego, informowaniu dłużnika o przekazaniu do biura informacji gospodarczej informacji gospodarczej o zobowiązaniu lub zobowiązaniach dłużnika alimentacyjnego, wszczęciu postępowania i wydaniu decyzji administracyjnej w sprawie uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych, składaniu wniosku o ściganie dłużnika alimentacyjnego za przestępstwo określone w art. 209 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 2016 r. poz i 2138 oraz z 2017 r. poz. 244, 768, 773 i 952), kierowaniu wniosku do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego, zobowiązaniu dłużnika alimentacyjnego do zarejestrowania się jako bezrobotny albo poszukujący pracy, informowaniu właściwego powiatowego urzędu pracy o potrzebie aktywizacji zawodowej dłużnika alimentacyjnego, przekazywaniu komornikowi sądowemu informacji mających wpływ na skuteczność prowadzonej egzekucji. Natomiast w jednym przypadku 2, na 23 poddane kontroli sprawy dłużników alimentacyjnych, w których jednostka działała jako organ właściwy dłużnika, nie wywiązano się z obowiązku informowania organu właściwego wierzyciela oraz komornika sądowego o podjętych działaniach wobec dłużnika alimentacyjnego i ich efektach. Na 5 poddanych kontroli spraw dłużników alimentacyjnych, w których GOPS w Sochaczewie działał równocześnie jako organ właściwy wierzyciela i organ właściwy dłużnika, w 2 przypadkach 3 stwierdzono, że nie zastosowano się do zasady niezwłocznego załatwiania spraw, o której mowa 1 inicjały imienia i nazwiska dłużnika alimentacyjnego oraz data wezwania w celu przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego i odebrania oświadczenia majątkowego bądź data wniosku do organu właściwego dłużnika o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego KD r., AA r. i r., ŁD r. i r., AM r., PPi r., KJ r., MP r., PPa r. i r., JP r. i r., SK r., RK r., PS r. i r., RM r. i r., MK r., MC r., RG r., SM r., MM r., KP r., NC r., KS r. i r., KZ r. i r., MG r. 2 w sprawie dłużnika alimentacyjnego KP wszczętej r. wezwaniem w celu przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego i odebrania oświadczenia majątkowego 3 w dwóch sprawach dłużników alimentacyjnych KJ i KS informację o przyznaniu osobie uprawnionej świadczeń z funduszu alimentacyjnego w obu przypadkach przekazano pismami z r. a wezwanie do stawienia się w celu przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego i odebrania oświadczenia majątkowego przekazano pismami z r.; 4

5 w art. 12 ust. 2 k.p.a. Działania polegające na wezwaniu dłużnika alimentacyjnego w celu przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego oraz odebrania oświadczenia majątkowego podjęto po upływie blisko 5 miesięcy od momentu poinformowania dłużników alimentacyjnych o przyznaniu o osobom uprawnionym świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Wśród 23 poddanych kontroli spraw dłużników alimentacyjnych, GOPS w Sochaczewie działając jako organ właściwy dłużnika, w 3 przypadkach był zobowiązany do wszczęcia postępowania w sprawie uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych. W 2 przypadkach postępowanie zakończono wydaniem stosownej decyzji, a następnie złożono do prokuratury wniosek o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny oraz skierowano wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego. W jednym przypadku, 4 gdzie dłużnik alimentacyjny uniemożliwił przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego nie wszczęto postępowania, o którym mowa w art. 5 ust. 3 ustawy. Wyjaśniła Pani, że ww. nieprawidłowości dotyczące terminów bądź zaniechania działań wobec dłużników alimentacyjnych były spowodowane niedopatrzeniem pracownika realizującego zadania wynikające z ustawy oraz że w bieżącym okresie świadczeniowym wszelkie nieścisłości w dokumentacji są niezwłocznie usuwane. Stwierdzono, że wszystkie poddane analizie decyzje administracyjne w sprawach uznania dłużników alimentacyjnych za uchylających się od zobowiązań alimentacyjnych zostały wydane w terminach zgodnych z unormowaniami zawartymi w art. 35 k.p.a. oraz, że zostały doręczone za zwrotnym potwierdzeniem odbioru zgodnie z art. 39 i art k.p.a. Konstrukcja decyzji odpowiadała wymogom określonym w art k.p.a. Decyzje zostały wydane przez kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sochaczewie zgodnie z treścią posiadanego upoważnienia. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Sochaczewie wykonując określone w ustawie zadania organu właściwego wierzyciela terminowo realizował i prawidłowo dokumentował działania wobec dłużników alimentacyjnych polegające na przekazaniu dłużnikowi alimentacyjnemu oraz organowi właściwemu dłużnika informacji o przyznaniu osobie uprawnionej świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz obowiązku zwrotu wraz z odsetkami należności z tytułu świadczeń z funduszu alimentacyjnego wypłaconych osobie uprawnionej oraz informacji o wysokości zobowiązań dłużnika alimentacyjnego wobec Skarbu Państwa, składaniu wniosków 4 w sprawie dłużnika alimentacyjnego SM wszczętej r. wezwaniem w celu przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego i odebrania oświadczenia majątkowego 5

6 do organu egzekucyjnego o przyłączenie się do egzekucji sądowej, składaniu wniosku do organu właściwego dłużnika o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Sochaczewie jako organ właściwy wierzyciela na skutek składanych wniosków o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego, uzyskiwał od organów właściwych dłużnika informację o przeprowadzeniu wywiadu alimentacyjnego i odebraniu oświadczenia majątkowego wraz pochodzącymi z nich danymi, a także informację o podjętych wobec dłużnika alimentacyjnego działaniach oraz ich efektach. Na podstawie analizy akt spraw dłużników alimentacyjnych ustalono, że w ramach współpracy z organami prowadzącymi postępowanie egzekucyjne kontrolowana jednostka wnioskowała o przekazanie informacji o wywiązywaniu się dłużnika alimentacyjnego ze zobowiązań alimentacyjnych przez okres ostatnich 6 miesięcy, o przyłączenie się do postępowania egzekucyjnego oraz o wystawienie zaświadczenia o bezskuteczności egzekucji. Ponadto GOPS w Sochaczewie informował komorników sądowych o przyznaniu świadczeń z funduszu alimentacyjnego, rozpoczęciu realizacji decyzji i terminach wypłat świadczeń. W efekcie komornicy sądowi przesyłali informacje o wysokości spłat zobowiązań przez dłużników alimentacyjnych oraz o podjętych czynnościach wobec dłużników alimentacyjnych, w tym dotyczących: zajęcia wierzytelności, zajęcia wynagrodzenia, zajęcia rachunku bankowego dłużnika alimentacyjnego, obwieszczenia o licytacji i planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji wierzytelności oraz wysokości. Działając jako organ właściwy dłużnika GOPS w Sochaczewie informował powiatowy urząd pracy o potrzebie aktywizacji zawodowej dłużnika alimentacyjnego. W efekcie urząd pracy w każdym przypadku informował o podjętych działaniach w związku z aktywizacją zawodową dłużnika alimentacyjnego. Poza tym w ramach postępowania wobec dłużników alimentacyjnych kierowano wnioski do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego. W przypadku gdy dłużnik alimentacyjny posiadał prawo jazdy, starosta informował ośrodek o wszczęciu postępowania w sprawie zatrzymania uprawnień do kierowania pojazdami. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Sochaczewie realizując zadania określone w ustawie podejmował współpracę z prokuraturą w zakresie składania wniosków o ściganie dłużnika alimentacyjnego za przestępstwo określone w art ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 2016 r. poz i 2138 oraz z 2017 r. poz. 244, 768, 773 i 952). Do dnia kontroli do jednostki nie wpłynęły postanowienia prokuratury o wszczęciu, bądź o odmowie wszczęcia dochodzenia. Stwierdzono, że GOPS w Sochaczewie w ramach obowiązków organu właściwego wierzyciela przekazywał do biura informacji gospodarczej informację gospodarczą 6

7 o zobowiązaniach dłużnika alimentacyjnego wynikających z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego. 3. Odsetek zwrotu należności wynikających z wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Według przedstawionej przez Panią pisemnej informacji, w okresie objętym kontrolą kwota wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego wyniosła ,34 zł. Z tej kwoty od dłużników alimentacyjnych odzyskano za pośrednictwem komorników sądowych ,35 zł. W analizowanym okresie odsetek zwrotów należności od dłużników alimentacyjnych z tytułu wypłaconych świadczeń w GOPS w Sochaczewie wyniósł 29,99% i kształtował się na poziomie wyższym niż średnia dla województwa mazowieckiego, która w 2016 r. wynosiła 17,28%. W wyniku kontroli stwierdzono następujące nieprawidłowości i uchybienia: 1. Pracownicy GOPS w Sochaczewie podejmowali czynności zapisane w swoich zakresach obowiązków, które polegały na podejmowaniu działań wobec dłużników alimentacyjnych oraz prowadzeniu postępowania w sprawach związanych z realizacją zadań określonych w ustawie w zakresie szerszym niż wynikało to z treści upoważnień udzielonych przez Wójta Gminy Sochaczew. 2. Wystąpienie do organu właściwego o upoważnienie pracowników GOPS w Sochaczewie do realizacji zadań określonych w ustawie odbyło się z naruszeniem zasady pisemności, o której mowa w art. 14 ust. 1 k.p.a.. 3. W dwóch przypadkach działania wobec dłużników alimentacyjnych polegające na wezwaniu dłużnika alimentacyjnego w celu przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego oraz złożenia oświadczenia majątkowego podejmowano po upływie ponad 5 miesięcy, co narusza zasadę niezwłocznego załatwiania spraw, o której mowa w art. 12 ust. 2 k.p.a.. 4. W jednym przypadku, gdzie dłużnik alimentacyjny uniemożliwił przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego nie wszczęto postępowania, o którym mowa w art. 5 ust. 3 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Za nieprawidłowości przestawione punktach 1 i 2 odpowiedzialność ponosi Pani kierownik. Natomiast za uchybienie opisane w punkcie 3 odpowiedzialność ponosi pani Sylwia Szydzińska. Odpowiedzialność za nieprawidłowość wymienioną w punkcie 4 ponosi Pani kierownik oraz pani Sylwia Szydzińska. 7

8 Przedstawiając powyższe ustalenia zobowiązuję Panią do realizacji następujących zaleceń: 1. Podjąć działania w celu uzyskania od Wójta Gminy Sochaczew stosownych upoważnień dla pracowników realizujących zadania określone w ustawie, 2. Występując do Wójta Gminy Sochaczew o udzielenie upoważnień do działań wynikających z ustawy, w każdym przypadku stosować się do zasad określonych w art. 14 ust. 1 k.p.a., 3. Podejmować działania wobec dłużników alimentacyjnych bez zbędnej zwłoki, 4. Niezwłocznie wszczynać postępowanie administracyjne w przypadkach, o których mowa w art. 5 ust.3 ustawy. Jednocześnie informuję, że na podstawie art. 48 ustawy o kontroli w administracji rządowej od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze oraz zobowiązuję Panią, na podstawie art. 49 ustawy o kontroli w administracji rządowej do przekazania, w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, pisemnej informacji o sposobie realizacji zaleceń i wniosków pokontrolnych. z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Wioletta Kucharska Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości: Mirosław Orliński Wójt Gminy Sochaczew 8