INWESTOR: EGZEMPLARZ NR 5 PROGRAM ROBÓT BUDOWLANYCH ORAZ PRAC KONSERWATORSKICH ZABEZPIECZAJĄCYCH

Transkrypt

1 INWESTOR: EGZEMPLARZ NR 5 Miasto Bydgoszcz ul. Jezuicka 1, Bydgoszcz tel , fax urzad@um.bydgoszcz.pl PROGRAM ROBÓT BUDOWLANYCH ORAZ PRAC KONSERWATORSKICH ZABEZPIECZAJĄCYCH W BUDYNKACH MŁYNA ROTHERA, SPICHRZA ZBOŻOWEGO, SPICHRZA MĄCZNEGO I ŁAZIENEK ORAZ W OBRĘBIE KOMINA CERAMICZNEGO, ZLOKALIZOWANYCH NA OBSZARZE WYSPY MŁYŃSKIEJ W BYDGOSZCZY Bydgoszcz, ul. Mennica 10 i 12 dz. nr ewid. 136 i 95/21 obręb 97 Wydanie: A EMGIEprojekt Sp. z o.o Kielce, ul. Górna 20 tel.: , fax: , biuro@emgieprojekt.pl Autorzy opracowania: Podpis dr hab. inż. Andrzej Żaboklicki Kielce, 23 września 2014

2 Spis treści 1. Dane ogólne Inwestor Jednostka projektowo-badawcza Przedmiot opracowania Cel opracowania Podstawa opracowania 3 2. Ogólna charakterystyka obiektu Krótki rys historyczny: Prace budowlane w latach ubiegłych: 4 3. Wytyczne programowe prac zabezpieczających prac remontowo-konserwatorskich Młyn Rothera: Spichrz zbożowy (północny): Spichrz mączny (południowy): Łazienki: Komin: 8 2

3 1. Dane ogólne 1.1. Inwestor Miasto Bydgoszcz Bydgoszcz, ul. Jezuicka Jednostka projektowo-badawcza EMGIEprojekt Sp. z o.o., Kielce, ul. Górna Przedmiot opracowania Przedmiotem opracowania jest budynek Młyna Rothera wraz ze spichrzami zbożowym i mącznym, budynek łazienek oraz komina ceramiczny, położone na obszarze Wyspy Młyńskiej w Bydgoszczy, przy ul. Mennica 10 i 11, na dz. nr ewid. 136 i 95/21 obręb Cel opracowania Określenie programu prac remontowo-konserwatorskich na potrzeby tymczasowego zabezpieczenia przed dalszym niszczeniem zabytkowej substancji Młyna Rothera wraz ze spichrzami zbożowym i mącznym oraz łazienek i komina ceramicznego, zlokalizowanych w obrębie Wyspy Młyńskiej w Bydgoszczy Podstawa opracowania Opracowanie wykonano na podstawie: Umowy Nr WIM z dnia r. zawartej w Bydgoszczy pomiędzy Miastem Bydgoszcz, mającym swoją siedzibę przy ul. Jezuickiej 1 w Bydgoszczy, a EMGIEprojekt Sp. z o. o. z siedzibą w Kielcach przy ul. Górnej 20. wizji lokalnej i własnej inwentaryzacji obiektu, przeglądu stanu zachowania konstrukcji poddanych ocenie technicznej, dokumentacji fotograficznej dokonanej podczas wizji lokalnej, obowiązujących w Polsce regulacji prawnych, a w szczególności: o ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U Nr 89 poz. 414 z późniejszymi zmianami), o rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U Nr 75 poz. 690 z późniejszymi zmianami), standardów, norm, normatywów i zasad sztuki budowlanej. 2. Ogólna charakterystyka obiektu Budynki Młyna Rothera wraz ze spichrzami zbożowym i mącznym, budynek łazienek oraz komin ceramiczny dawnej kotłowni tworzą element zabudowy historycznej Wyspy Młyńskiej, zabytkowej wyspy rzecznej o powierzchni ok. 6.5 ha, zlokalizowanej w staromiejskim rejonie miasta Bydgoszczy. Wyspa położona jest pomiędzy głównym nurtem rzeki Brdy a jej odnogą Młynówką, na zachód od Starego Rynku i historycznego centrum miasta. 3

4 Przebiega przez nią tylko jeden trakt ul. Mennica, przy której położone są również budynki stanowiące przedmiot opracowania, a znajdujące się dokładnie w obrębie działek ewidencyjnych nr 136 i 95/21 obręb 97. W bezpośrednim sąsiedztwie przedmiotowych budynków i komina znajdują się obiekty kulturalne i rekreacyjne oraz jeden obiektu hotelowy, które otoczone są bulwarami i urządzeniami hydrotechnicznymi. Budynek Młyna Rothera wraz ze spichrzami zbożowym i mącznym wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa Kujawsko-Pomorskiego pod numerem A/773/8. Budynek łazienek w Zespole Młyna Rothera wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa Kujawsko- Pomorskiego pod numerem A/773/ Krótki rys historyczny: Obszar, na którym znajduje się dzisiaj kompleks obiektów będący przedmiotem opracowania został zakupiony w 1835 r. przez Skarb Państwa Pruskiego w celu usytuowania na nim masywnego młyna, kotłowni z kominem, spichlerza, przepompowni i przepławek dla ryb. Budowę obiektów rozpoczęto w 1849 r. i zakończono w roku Wzniesiono budynek Młyna Rothera (Rother Muhle), spichlerze zbożowy i mączny, dom turbinowy (przepompownia), maszynownię i komin. Młyn Rothera wraz ze spichlerzami usytuowano w ten sposób, iż swoim jednym bokiem przylega on bezpośrednio do Kanału Zbożowego, co umożliwiało podpływanie barek towarowych do samego budynku. Na styku kanału i Młynówki w tym samym czasie powstał również most drewniany na filarach ceglanych oraz koła wodne, które napędzały urządzenia młyna do 1886 r. kiedy to do obiektu doprowadzono energię elektryczną. W 1919 r. obiekt przejęła gmina Bydgoszcz, a w 1921 r. Skarb w Polskiego, a od 1928 r. częścią obiektów na Wyspie Młyńskiej, w tym i Młynem Rothera, zarządzały Państwowe Zakłady Przemysłowo-Zbożowe. Po II wojnie światowej obiekty młyńskie na w należały do Państwowego Przedsiębiorstwa Zbożowo-Młynarskiego. Jeszcze w latach 80-tych XX w. transport zboża do Młyna Rothera odbywał się drogą wodną. Barki wpływały do Kanału Zbożowego, gdzie za pośrednictwem rury ssącej odbywał się transport zboża do spichlerzy. Kres działalności gospodarczej w młynach Rothera nastąpił w latach 90 XX w. kiedy obiekty zostały wystawione na sprzedaż. Pod koniec lat 90-tych XX w. obiekt został zakupiony przez spółkę "Hotel", która planowała stworzyć tam luksusowy trzygwiazdkowy hotel z centrum konferencyjnym, restauracją, centrum rekreacyjnym, garażem podziemnym, a także powierzchniami biurowymi do wynajęcia. Rozpoczęte prace budowlane zostały po kilku miesiącach przerwane w wyniku kłopotów finansowych spółki. Prowizorycznie zabezpieczony obiekt trafił w ręce spółki Budopol, a następnie nowym właścicielem została firma Nordic Developmen, która jakkolwiek wiązała z obiektem plany inwestycyjne, to do 2011 r. nie rozpoczęła żadnych prac realizacyjnych Ponieważ zespół młyna i spichlerzy odróżniał się negatywnie na tle zrewitalizowanych w latach pozostałych obiektów Wyspy Młyńskiej, władze miasta podjęły decyzję o nabyciu obiektu na własność, co nastąpiło w grudniu 2013 r Prace budowlane w latach ubiegłych: 4

5 W latach 90-tych, po zakupie obiektu przez spółkę Hotel, w obrębie kompleksu ruszyły prace budowlane, w ramach których dokonano znacznej ingerencji w substancję zabytkową, tracąc bezpowrotnie część walorów historycznych. Między innymi dokonano: wyburzenia sklepień i stropów w trakcie wschodnim budynku młyna, wymiany stropów drewnianych w trakcie zachodnim budynku młyna na stropy żelbetowo-stalowe, wymiany więźby dachowej drewnianej w budynku młyna na więźbę o stalowej konstrukcji nośnej z poszyciem drewnianym i pokryciem papowym wykonanym jedynie na części powierzchni dachu (wskutek przerwania prac), wymiany podłóg na gruncie w budynkach młyna i spichrzy, wymiany stropów nad piwnicami w obu spichrzach z drewnianych na żelbetowe, demontażu 90% stolarki okiennej i 99% stolarki drzwiowej (część historycznej stolarki okiennej zachowała się i jest składowana bez należytego zabezpieczenia w obrębie poszczególnych kondygnacji piwnic), wycięcia znacznych partii stropów drewnianych w obrębie obu spichrzy i zabudowy w tym miejscu murowanych i żelbetowych klatek schodowych oraz szachtów dźwigowych i instalacyjnych, wykonania termomodernizacji ścian parteru w obrębie obu spichrzy w postaci zabudowy wewnętrznej ściany szachulcowej z wypełnieniem wełną mineralną pomiędzy ścianą historyczną, a nową, zabudowy przykanalików instalacji kanalizacji sanitarnej z ich wprowadzeniem do wnętrza obu spichrzy w poziomie piwnic, zabudowy ścian działowych w obrębie piwnic obu spichrzy, tworzących nowe podziały funkcjonalne, demontażu istniejących w obiekcie wszystkich instalacji wewnętrznych, rozbiórki budynku dawnej kotłowni, który docelowo miał zostać zrekonstruowany ale w wyniku przerwania prac do tego nie doszło, zabudowy w obszarze przestrzeni wewnętrznej ograniczonej skrzydłami spichrzy elementów żelbetowej konstrukcji parkingu podziemnego i strefy spa planowanego obiektu hotelowego, Po przerwaniu w/w prac budowlanych dokonano prowizorycznego zabezpieczenia terenu budowy w postaci: ogrodzenia terenu siatką na słupkach stalowych, zamknięcia wszystkich otworów okiennych i drzwiowych w poziomie parteru skrzydłami z płyty OSB, zasłonięcia wszystkich pozostałych otworów okiennych w budynku młyna i spichrzy folią budowlaną lub geowłókniną, tymczasowego wzmocnienia drewnianego pomostu budowlanego komunikującego spichrz południowy z traktem zachodnim młyna, punktowych podparć zawilgoconych i zniszczonych korozyjnie krokwi i poszycia więźby dachowej spichrza północnego, pokrycia części połaci południowej dachu spichrza południowego blachą płaską na rąbek stojący, wykonania tymczasowej instalacji alarmowej sprowadzonej do pomieszczenia ochrony (przyczepa kempingowa zlokalizowana przy wschodnim szczycie spichrza południowego). 5

6 3. Wytyczne programowe prac zabezpieczających prac remontowokonserwatorskich Program opracowano na podstawie wykonanej inwentaryzacji architektoniczno-budowlanej oraz oceny stanu technicznego obiektu Młyn Rothera: W zakresie zabezpieczających prac remontowo-konserwatorskich w budynku Młyna Rothera należy uwzględnić: oczyszczenie głównego gzymsu wieńczącego z destrukcyjnie oddziaływującej roślinności, przemurowanie lokalnie uszkodzonej murowanej attyki stanowiącej oparcie dla stalowej konstrukcji dachowej, demontaż i rozbiórkę pozostałego na części dachu drewnianego poszycia deskowego i zniszczonego pokrycia papowego, ręczne oczyszczenie występujących ognisk korozji stalowej konstrukcji dachowej i pomalowanie ich farbami zabezpieczającymi miniowymi, wykonanie nowego podkładu deskowego (poszycie) na drewnianych krokiewkach mocowanych do stalowej konstrukcji dachu (deskowanie pełne przy kryciu papą lub ażurowe przy kryciu blachą nisko trapezową powlekaną T-35). Deskowanie z desek gr. 25 mm zabezpieczonych poprzez impregnację chemiczną, nowe pokrycie z papy asfaltowej termozgrzewalnej lub blachy powlekanej trapezowej T-35 z obróbkami blacharskimi, rynnami i rurami spustowymi, demontaż istniejącej stolarki okiennej (skrzydła z ramami) i jej składowanie w wydzielonej, przygotowanej, zabezpieczonej przed działaniem czynników atmosferycznych, przestrzeni I-go piętra obiektu, zabezpieczenie otworów okiennych, na poziomie parteru płytami OSB gr. 14 mm mocowanymi do drewnianych ram ościeżnicowych, na wyższych kondygnacjach folia PCV biała o grubości 0,8 1,0 mm mocowana w ramach ościeżnicowych, zabezpieczenie okien w piwnicach w sposób polegający na naprawieniu i uzupełnieniu stalowych krat oraz założeniu siatek cięto-ciągnionych, oczyszczenie otwartej części piwnic z roślinności zagrażającej niszczącym procesom konstrukcji murowych (trakt wschodni), oczyszczenie posadzki w zamkniętej części piwnic (połączonych z piwnicą spichrza zbożowego) z zalegającego gruzu, gruntu i elementów budowlanych, umożliwiające swobodny odpływ wody w kierunku Kanału Zbożowego, demontaż wszystkich istniejących pozostałości stropów drewnianych w trakcie wschodnim, odznaczających się dużym stopniem zniszczenia korozyjnego, zagrażających bezpieczeństwu eksploatacyjnemu, wykonanie nowych drewnianych pomostów komunikacyjnych na poziomie parteru budynku, 6

7 wykonanie barier ochronnych w otworach drzwiowych w ścianie środkowej (rozdzielającej trakt wschodni i zachodni) na kondygnacjach parteru i wszystkich pięter Spichrz zbożowy (północny): W zakresie zabezpieczających prac remontowo-konserwatorskich w budynku spichrza zbożowego należy uwzględnić: demontaż i rozbiórkę uszkodzonego poszycia deskowego i papowego pokrycia na całości połaci dachowej, remont drewnianej więźby dachowej polegający na wymianie uszkodzonych elementów konstrukcyjnych, wykonanie nowego deskowego (lub z płyty OSB) podkładu dachowego (poszycia) oraz pokrycia z termozgrzewalnej papy asfaltowej lub trapezowej blachy powlekanej T-35, wykonanie nowych obróbek blacharskich oraz rynien i rur spustowych z blachy powlekanej, lokalną wymianę desek podłogowych w miejscach występujących uszkodzeń destrukcyjnych korozją biologiczną, wykonanie w otwartym wejściu do piwnicy w ścianie wschodniej wału przeciwwodnego z ubitej warstwami gliny w celu uniemożliwienia napływu wody do wnętrza budynku, zabezpieczenie otwartego wejścia w ścianie wschodniej piwnic płytą OSB, wykonanie w szczycie północnym, pod istniejącym otworem drzwiowym, naturalnego odpływu wód, sprowadzonego do Kanału Zbożowego, demontaż istniejącej stolarki okiennej (skrzydła z ramami) i jej składowanie w wydzielonej, przygotowanej, zabezpieczonej przed działaniem czynników atmosferycznych, przestrzeni I-go piętra obiektu, wykonanie drewnianych balustrad w miejscach wykonanych wycięć drewnianych konstrukcji stropowych związanych z prowadzeniem w przeszłości robót budowlanych i adaptacyjnych Spichrz mączny (południowy): W zakresie zabezpieczających prac remontowo-konserwatorskich w budynku spichrza mącznego należy uwzględnić: lokalna naprawa poszycia deskowego, ułożenie na istniejących warstwach poszycia i pokrycia powlekanej blachy trapezowej T-35 (za wyjątkiem obszaru, gdzie w chwili obecnej leży blacha płaska układana na rąbek stojący), wykonanie nowych obróbek blacharskich oraz rynien i rur spustowych z blachy powlekanej, lokalną wymiana desek podłogowych w miejscach występujących uszkodzeń destrukcyjnych korozją biologiczną zabezpieczenie otwartego wejścia w ścianie północnej piwnic płytą OSB, demontaż istniejącej stolarki okiennej (skrzydła z ramami) i jej składowanie w wydzielonej, przygotowanej, zabezpieczonej przed działaniem czynników atmosferycznych, przestrzeni I-go piętra obiektu, 7

8 wykonanie drewnianych balustrad w miejscach wykonanych wycięć drewnianych konstrukcji stropowych związanych z prowadzeniem robót budowlanych adaptacyjnych Łazienki: W zakresie zabezpieczających prac remontowo-konserwatorskich w budynku łazienek należy uwzględnić: wykonanie nowych zabezpieczeń otworów okiennych i drzwiowych z płyty OSB Komin: W zakresie zabezpieczających prac remontowo-konserwatorskich w obrębie komina należy uwzględnić: rozebranie głowicowej części komina na długości około 4,0 m licząc od góry komina, zakończenie korony komina podwójną rolką cegły ceramicznej na zaprawie cementowo wapiennej, wykonanie zadaszenia komina lekką konstrukcja metalowa z pokryciem blacha płaską, remont części cokołowej komina polegający na oczyszczeniu z roślin i uzupełnieniu ubytków z cegły ceramicznej, wykonanie zwodu pionowego instalacji odgromowej, do którego należy przyłączyć nowy daszek osłonowy. Opracowanie dr hab. inż. Andrzej Żaboklicki 8

9 ZAŁĄCZNIK 1 Notatka służbowa z dnia ze spotkania roboczego, które odbyło się w siedzibie Miejskiego Konserwatora Zabytków w Bydgoszczy, dotyczącego uściślenia założeń do "Programu robót budowlanych oraz prac konserwatorskich zabezpieczających w budynkach młyna Rothera, spichrza zbożowego, spichrza mącznego, łazienek oraz komina ceramicznego, zlokalizowanych na obszarze Wyspy Młyńskiej w Bydgoszczy"

10 Notatka służbowa z dnia ze spotkania roboczego, które odbyło się w siedzibie Miejskiego Konserwatora Zabytków w Bydgoszczy, dotyczącego uściślenia założeń do "Programu robót budowlanych oraz prac konserwatorskich zabezpieczających w budynkach młyna Rothera, spichrza zbożowego, spichrza mącznego, łazienek oraz komina ceramicznego, zlokalizowanych na obszarze Wyspy Młyńskiej w Bydgoszczy" Ustalono, że uściśla się ww. program robot budowlanych w zakresie: Nowe pokrycia dachowe należy wykonać wyłącznie z papy asfaltowej termozgrzewalnej, a fragment istniejącego pokrycia blachą płaską na spichlerzu mącznym, który znajduje się w dobrym stanie należy pozostawić; Na parterze budynku młyna i spichlerza mącznego od strony kanału, ulicy Mennica oraz szczytowej ściany spichlerza mącznego otwory okienne należy zabezpieczeń pełnymi płytami OSB w drewnianych ramach zamocowanych w ościeżach; Na parterze budynku młyna, spichlerza zbożowego i mącznego od strony północnej /wygrodzonego i dozorowanego terenu/ należy wykonać zabezpieczenie otworów okiennych z płyty OSB w drewnianych ramach stosując zabezpieczenie ażurowe zapewniające minimalny dostęp światła naturalnego do wnętrza budynków i dodatkowe zabezpieczenie całego otworu grubą białą folią PCV; Uszkodzoną głowicową część murowanego komina należy zabezpieczyć w sposób następujący: 2,50 m komina licząc od góry należy rozebrać i ponownie wymurować używając dobrze zachowanej cegły ceramicznej z rozbiórki i dodatkowej nowej cegły dobrej jakości o odpowiedniej barwie. Pozostałe 1,50 m komina należy po dokładnym oczyszczeniu wyspoinować i wymienić pojedyncze zniszczone elementy ceramiczne.

11 ZAŁĄCZNIK 2 Uzgodnienie Miejskiego Konserwatora Zabytków w Bydgoszczy z dnia

12