Krótka historia strefy euro

Transkrypt

1 QE ECB (1)

2 Krótka historia strefy euro

3 The Euro has been the outcome of Europe s 19th and 20th century history rather than optimal currency areas logic. An upbeat optimism may help overcome opposition. Aizenman, 2012

4 O jeden most za daleko

5 35% Cumulated ULC growth: % 25% 20% 15% 10% 5% 0% Germany Austria Finland Belgium France Holland Italy Spain Portugal Greece Ireland Monitoring Labour Cost Developments Across Euro Area Countries, ECB, Monthly Bulletin, November 2008, s. 70

6 6

7 Jakie założenia wpłynęły na kształt instytucjonalny strefy euro?

8 Koszty rezygnacji z polityki pieniężnej są niskie Czynnikiem destabilizującym gospodarkę są tylko deficyty budżetowe Deficyty sektora prywatnego są naturalnym efektem realnej konwergencji

9 Czego od początku brakowało w strefie euro?

10 Union could only work if there was an explicit insurance mechanism. In fact, economic analysis prior to the start of the eurozone stressed that a monetary union should be coupled with a budgetary union. This was put already in the MacDoughall report in the 1970s (EU Commission: Report of the Study Group on the Role of Public Finance in European Integration, Brussels 1977) Paul DeGrauwe, 2010

11

12

13 Our proposals were turned down flat by the majority of nation states, mostly the richer ones, who were unhappy to allow any further significant transfer of fiscal competences to the EU. The resolution of financial crises can be fiscally extremely expensive, for example the recapitalization of failing banks. Charles Goodhart, 2004

14 Na czym się skończyło?

15 Nie wystarczy przestrzegać przepisów antypożarowych, by zapobiec pożarom /Paul DeGrauwe/

16 Czy możliwa jest unia transferowa?

17 Dlaczego Warmia i Mazury chcą pozostać w unii złotego?

18 Dolny Śląsk Warmia i Mazury Northrhein-Westfalen Mecklenburg-Vorpommern Alsace Languedoc-Rosussillon Lombardia Sicilia Aragón Andalucía Cheshire Cornwall & Isles of Scilly

19 TRANSFER UNION

20 Czy transfery międzyregionalne rzeczywiście są nieefektywne?

21 Gunther Schnabl, Holger Zemanek (2010)

22 East Germany has made tremendous progress in balancing its current account. Due to the recovery of its manufacturing industry East Germany s economy has managed to overcome the total dependency on transfer payments. Karl-Heinz Paque, 2009

23 Jakie były oczekiwania dotyczące skutków utworzenia strefy euro?

24 Spadek stóp procentowych i wzrost inwestycji Wprowadzenie wspólnej waluty Szybka realna konwergencja Wzrost inwestycji w mniej rozwiniętych państwach strefy Wzrost skali handlu

25 W Polsce nastąpiła taka właśnie realna konwergencja

26 Stopniowe wynurzanie się trendu EUR bn Goods and services Oil and gas Global supply chains

27 W strefie euro - niestety - inwestowano głównie w cement

28 lhttp://pl.123rf.com/photo_ _domy-w-masowej-produkcji--niebieski-bialy.html Spadek stóp procentowych Wprowadzenie wspólnej waluty Kryzys bankowy i fiskalny Boomy budowlane Skokowy wzrost pożyczek międzybankowych

29 Ujemne realne stopy procentowe Realne stopy proc. na rynku międzybankowym, w % Irlandia Portugalia Hiszpania Grecja Źródło: EcoWin Financial, Eurostat 29

30 The real estate bubble has overshadowed the lack of competitiveness of the Spanish economy. While the construction sector is booming (over 700,000 houses were built in Spain in 2004, more than the total in France, Germany, Belgium, Holland and Luxembourg combined), manufacturing production regressed 0,4 percent in 2005 (the automotive sector declined almost 9 percent in 2005) and exports was not experiencing almost any growth. Sebastian Rojo, 2006

31 We cannot afford to invest any more money in cement for the next 10 years. We have to spend all our available funds on improving the competitiveness of the export sector. Fernando Ulrich, chief executive of Banco BPI Portugal: Peripheral nerves, Financial Times, 7 November 2010

32 Czy przyczyną kryzysu fiskalnego była polityka fiskalna?

33 Richard Baldwin, Daniel Gros, London 2010

34 Jakie były skutki zwlekania ECB z rozpoczęciem QE?

35 De Grauwe, 2017

36 Co zaordynowano zamiast QE (masowych interwencji ECB na rynku obligacji)?

37 Stopniowe zaostrzanie polityki fiskalnej w połączeniu z QE Stopniowe ożywienie; w części dlatego, że QE zmniejszał koszty obsługi długu Globalny kryzys bankowy i wywołana nim recesja Skokowy wzrost deficytów budżetowych Silne zaostrzenie polityki fiskalnej Stagnacja gospodarcza, zatrzymanie akcji kredytowej (druga recesja tym razem na własne życzenie)

38 Jakie argumenty formułowały wierzycielskie kraje strefy euro przeciwko rozpoczęciu QE?

39 Przyczyna kryzysu w strefie euro była nieodpowiedzialna polityka fiskalna rządów Wysokie stopy procentowe są niezbędne, by zmusić rządy do prowadzenia rozważnej polityki fiskalnej Szybkie zmniejszenie deficytów budżetowych zwiększy zaufanie inwestorów i doprowadzi do szybkiego ożywienia gospodarczego

40 Czy skutki zacieśnienia fiskalnego były symetryczne?

41 W przypadku krajów nie dysponujących strukturalną nadwyżką oszczędności krajowych zrównoważenie budżetu wiąże się z koniecznością znacznego ograniczenia popytu krajowego W przypadku krajów dysponujących strukturalną nadwyżką oszczędności krajowych zrównoważenie budżetu wiąże się z koniecznością umiarkowanego ograniczania popytu krajowego

42 % of GDP Germany ,3 Duża nadwyżka w bilansie bieżącym = eksport oszczędności 7,6 7,4 budget deficit current account domestic private savings Gregor Siemieniuk, Till van Treeck, Achim Truger (2011), Reducing Economic Imbalances In the Euro Area: Some Remarks on the Current Stability Programs: Working Paper no. 694, Levy Institute, October

43 % of GDP Germany Mały wzrost oszczędności (spadek wydatków bieżących) i mały wzrost zadłużenia 5,1 8,3-4 -3,3 budget deficit current account domestic savings Gregor Siemieniuk, Till van Treeck, Achim Truger (2011), Reducing Economic Imbalances In the Euro Area: Some Remarks on the Current Stability Programs: Working Paper no. 694, Levy Institute, October

44 2 1,9 Spain % of GDP Boom kredytowy, (duży deficyt bieżący) finansowany importem oszczędności -10 budget deficit current account -11,9 domestic private savings Gregor Siemieniuk, Till van Treeck, Achim Truger (2011), Reducing Economic Imbalances In the Euro Area: Some Remarks on the Current Stability Programs: Working Paper no. 694, Levy Institute, October

45 % of GDP 5 Spain , ,5 Duży wzrost oszczędności, kosztem dużego spadku wydatków bieżących i dużego wzrostu zadłużenia -10-9,2 budget deficit current account domestic private savings Gregor Siemieniuk, Till van Treeck, Achim Truger (2011), Reducing Economic Imbalances In the Euro Area: Some Remarks on the Current Stability Programs: Working Paper no. 694, Levy Institute, October

46