Księgarnia PWN: Arystoteles - Metafizyka SPIS TREŒCI. METAFIZYKA t³um. Kazimierz Leœniak. Wstêp... 8 Matafizyka Ksiêga A (I) Ksiêga α (II)

Transkrypt

1 Księgarnia PWN: Arystoteles - Metafizyka SPIS TREŒCI METAFIZYKA t³um. Kazimierz Leœniak Wstêp Matafizyka Ksiêga A (I) 1. Doœwiadczenie, wiedza, m¹droœæ (filozofia) Charakterystyka m¹droœci (filozofii) jako wiedzy teoretycznej o pierwszych przyczynach 2. i zasadach Poszukiwanie przyczyn przez pierwszych filozofów greckich Poszukiwania przyczyn ci¹g dalszy Pitagorejczycy i szko³a elejska Platoñska teoria Idej Stosunek badanych systemów do czterech przyczyn Krytyka systemów przedplatoñskich Krytyka teorii Idej Wnioski Ksiêga α (II) 1. Czym jest filozofia Niemo liwoœæ istnienia nieskoñczonego ³añcucha przyczyn i koniecznoœæ istnienia pier - 2. wszej zasady Uwagi o metodzie Ksiêga B (III) 1. Przegl¹d aporii Problemy jednoœci wiedzy i ró norodnoœci bytu (aporie 1 5) Rodzaje jako zasady wyjaœniania (aporie 6 i 7) Formy, zasady i jednoœæ (aporie 8, 9, 10 i 11) Czy przedmioty matematyczne s¹ substancjami (aporia 14) Problemy Idej, potencji i ogólnoœci (aporie 12 i 13) Ksiêga Γ (IV) 1. Metafizyka jako nauka o Bycie jako takim Metafizyka jako nauka o substancji, Jednoœci i Wieloœci

2 3. Aksjomaty i zasada sprzecznoœci Dowód poœredni zasady sprzecznoœci Krytyka relatywizmu Protagorasa Ci¹g dalszy krytyki relatywizmu Protagorasa Obrona zasady wy³¹czonego œrodka Analiza pogl¹du, e wszystko jest prawdziwe i wszystko jest fa³szywe Ksiêga (V) 1. Pocz¹tek (zasada) ἀρχή Przyczyna αἴτον Element στοιχεῖον Natura σφύσιϛ Konieczne ἀναγγκαῖον Jedno ἕν Byt ὄν Substancja οὐσία To samo. Inne. Ró ne. Podobne ταὐτό. ἕτερον. διάφορον. ὅµοιον Przeciwstawnoœæ. Przeciwieñstwo. Odmiennoœæ gatunkowa ἀντικείµενα. ἐναντία. ἕτερα 10. τῷ εἶδει Wczeœniejszy i póÿniejszy πρότερον, ὕστερον Potencja. Niemoc δύναµιϛ. ἀδυναµία Iloœæ ποσόν Jakoœæ ποίον Stosunek πρόϛ τι Doskona³e τέλειον Kres πέραϛ Dziêki czemu. Dlaczego τό καϑό. οὗ ἕνεκα Dyspozycja διάϑεσιϛ Stan, sposób istnienia ἕξιϛ Doznanie πάϑοϛ Brak στέρησιϛ Mieæ, obejmowaæ, byæ w..., podtrzymywaæ itp. ἔχειν, ἔχεσϑαι Pochodziæ, powstawaæ z... ἔκ τινοϛ εἶναι Czêœæ µέροϛ Ca³oœæ, suma, ogó³, wszystko ὅλον. πᾶν Odciêty κολοβόν Rodzaj γένοϛ Fa³sz τὸ ψεῦδοϛ Przypadek σϑµβεβηκόϛ Ksiêga E (VI) 1. Podzia³ nauk teoretycznych i wyró nienie teologii jako nauki o bycie jako takim Cztery znaczenia bytu. Byt akcentalny nie jest,przedmiotem adnej nauki Natura i pochodzenie przypadku Byt jako prawda

3 Ksiêga Z (VII) 1. Substancja jako pierwsza kategoria bytu Ró ne pogl¹dy na substancjê Substancja jako substrat Istota rzeczy i definicja O definicji i istocie przedmiotu z w³aœciwym atrybutem To samoœæ rzeczy z istot¹ Powstawanie i jego odmiany Wiecznoœæ materii i formy. Powstaj¹ tylko twory z³o one Powstawanie samorzutne i powstawanie w ró nych kategoriach Czêœci formy s¹ czêœciami definicji Czêœci formy i czêœci rzeczy z³o onych Jednoœæ przedmiotu definiowanego Powszechniki nie mog¹ byæ substancjami ani elementami substancji Idee nie s¹ substancjami Indywidua i Idee nie s¹ definiowalne Czêœci przedmiotów zmys³owych s¹ tylko potencjami. Jednoœæ i Byt nie s¹ substancjami Substancja jest form¹ Ksiêga H (VIII) 1. Substancje zmys³owe i materia Materia, forma i ca³oœæ z³o ona Forma i elementy. Definicja i liczba Przyczyny w ró nych bytach i w ró nych zdarzeniach Materia i jej przeciwieñstwa Jednoœæ definicji Ksiêga Θ (IX) 1. Potencja w œcis³ym znaczeniu Potencje rozumne (µετὰ λόγου) i potencje nierozumne (ἄλογοι) Polemika ze szkol¹ megaryjsk¹ Potencja jako mo liwoœæ Aktualizacja potencji Odró nienie aktu od potencji Kiedy coœ mo e byæ nazwane potencj¹ albo materi¹ czegoœ innego Akt jest wczeœniejszy od potencji w definicji, w czasie i w substancji Dobro potencjalne i dobro zaktualizowane. Dowód geometryczny Prawda i fa³sz Ksiêga I (X) 1. Cztery rodzaje jednoœci Byt i Jednoœæ jako najogólniejsze predykaty Jednoœæ i Wieloœæ oraz pojêcia pochodne Przeciwieñstwo ὲναντίωσιϛ

4 5. Równe jako przeciwieñstwo du ego i ma³ego Przeciwieñstwo Jednoœci i Wieloœci Natura stanów poœrednich τὰ µεταξύ Odmiennoœæ gatunkowa Jakie przeciwieñstwa powoduj¹ ró nicê gatunkow¹ Zniszczalne i niezniszczalne ró ni¹ siê rodzajowo Ksiêga K (XI) 1. Skrót ksiêgi B, rozdz Skrót Ksiêgi B, rozdz Okreœlenie przedmiotu pierwszej filozofii (ks. Γ, rozdz. 1 2) Ró nica miêdzy filozofi¹ a matematyk¹ i fizyk¹ (ks. Γ, rozdz. 3 4) Zasada sprzecznoœci (ks. Γ, rozdz. 3 4) Zasada sprzecznoœci, cd. (ks. Γ, rozdz. 5 8) Teologia, matematyka i fizyka (ks. E, rozdz. 1) Byt akcydentalny i byt jako prawda Potencja, aktualizacja, ruch (Wyci¹g z Fizyki, ks. III, rozdz. 1 3) Analiza nieskoñczonoœci Zmiana i ruch Trzy rodzaje ruchu. Niemo liwoœæ zmiany zmiany Ksiêga Λ (XII) 1. Ró ne rodzaje substancji: zniszczalna zmys³owa, wieczna zmys³owa i nieruchoma (nie- 1. zmys³owa) Zmiana implikuje formê, brak i materiê Nie powstaje ani materia, ani forma. Forma oddzielna w bytach naturalnych i wytworach 1. sztucznych To samoœæ przyczyn wszystkich bytów Akt i potencja jako zasady wszystkich rzeczy Koniecznoœæ istnienia Pierwszego, Wiecznego Poruszyciela Natura Pierwszego Poruszyciela Wieczne zasady ruchu Sposób istnienia boskiego Rozumu O istnieniu Dobra w œwiecie Ksiêga M (XIII) 1. Substancja niematerialna i dwa jej rodzaje w przedmiotach matematycznych i w Ideach Przedmioty matematyczne nie mog¹ istnieæ jako oddzielne substancje ani w rzeczach 1. zmys³owych, ani niezale nie od rzeczy zmys³owych Abstrakcje matematyczne Historia i krytyka systemu Platona Idee nie s¹ przyczynami zmian w œwiecie zmys³owym Ró ne sposoby pojmowania liczb jako substancji rzeczy Teoria Platona o niedodawalnoœci jednostek liczbowych Krytyka pitagorejczyków. Zarzuty przeciw liczbom idealnym Krytyka teorii wielkoœci idealnych. Krytyka liczb idealnych Czy pierwsze zasady substancji sa jednostkowe, czy ogólne

5 Ksiêga N (XIV) 1. Zasady jako przeciwieñstwa Krytyka doktryny platoñskiej o wieloœci substancji i oddzielnym istnieniu liczb Ci¹g dalszy krytyki teorii liczb oddzielnych Stosunek zasad do Dobra Powstawanie liczby. Czy liczba mo e byæ przyczyn¹ substancji Liczba nie mo e byæ przyczyn¹ formaln¹ Bibliografia