Filozofia, ISE, Wykład V - Filozofia Eleatów.
|
|
- Izabela Marczak
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1
2 Plan wykładu 1 Filozofia Parmenidesa z Elei Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii 2 3
3 Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii Podstawowe zasady filozofii Parmenidesa Trzy podstawowe zasady teorii bytu Parmenidesa z Elei: 1 Byt jest bytem (to, co istnieje, istnieje) 2 Niebyt nie istnieje (to, co nie istnieje, nie istnieje) 3 Z niebytu nie może powstać byt (coś, co nie istnieje, nie może być przyczyną tego, co istnieje)
4 Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii Podstawowe zasady filozofii Parmenidesa Trzy podstawowe zasady teorii bytu Parmenidesa z Elei: 1 Byt jest bytem (to, co istnieje, istnieje) 2 Niebyt nie istnieje (to, co nie istnieje, nie istnieje) 3 Z niebytu nie może powstać byt (coś, co nie istnieje, nie może być przyczyną tego, co istnieje) Te trzy zasady są wystarczające do rekonstrukcji całej filozofii Parmenidesa z Elei.
5 Teoria bytu Filozofia Parmenidesa z Elei Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii Istnieje tylko byt - nic, co nie jest bytem, nie może istnieć. Byt nie powstaje i nie ginie - powstałby bowiem z niczego lub przekształcił się w niebyt. Byt jest niezmienny - zmienić bowiem mógłby się tylko w niebyt. Byt jest doskonałą jednorodną całością - nie może się składać z niczego innego niż sam byt, bo czymś innym jest niebyt.
6 Teoria bytu Filozofia Parmenidesa z Elei Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii Istnieje tylko byt - nic, co nie jest bytem, nie może istnieć. Byt nie powstaje i nie ginie - powstałby bowiem z niczego lub przekształcił się w niebyt. Byt jest niezmienny - zmienić bowiem mógłby się tylko w niebyt. Byt jest doskonałą jednorodną całością - nie może się składać z niczego innego niż sam byt, bo czymś innym jest niebyt. Wniosek: w sensie ścisłym istnieje tylko to, co jest nieskończone i niezmienne oraz jednorodne - tylko i wyłącznie byt.
7 Co istnieje a co nie istnieje? Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii Struktura rzeczywistości wg Parmenidesa z Elei: W sensie ścisłym istnieje jedynie nieskończony i doskonały byt. Poza nim nie istnieje nic. W sensie mniej ścisłym (pozornym) istnieje cały świat materialny - świat przyrody, ludzie itp. W żadnym sensie nie istnieją rzeczy nieistniejące, takie jak centaur, szklana góra itp.
8 Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii Podstawowe zasady rozumowania w teorii Parmenidesa Zasada tożsamości Każda rzecz jest identyczna z samą sobą Zasada niesprzeczności Żadna rzecz nie może mieć jakiejś cechy i jednocześnie jej nie mieć Zasada dowodzenia nie wprost Załóżmy, że wniosek jest fałszywy, jeśli dojdziemy do sprzeczności, to będzie oznaczało, że wniosek nie może być fałszywy
9 X nie istnieje Filozofia Parmenidesa z Elei Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii Czy zdanie ta prezentacja istnieje/nie istnieje jest prawdziwe czy fałszywe?
10 X nie istnieje Filozofia Parmenidesa z Elei Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii Czy zdanie ta prezentacja istnieje/nie istnieje jest prawdziwe czy fałszywe? Odpowiedź na to pytanie zależy od znaczenia używanych terminów. Zgodnie z terminologią Parmenidesa, ta prezentacja nie istnieje. Zgodnie z naturalnym nastawieniem poznawczym, istnieje.
11 Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii Znaczenie słów w mowie potocznej i języku nauki Modyfikacja znaczeń słów języka potocznego w języku teorii naukowej jest zupełnie naturalna - z przykładem takiej modyfikacji mamy do czynienia w filozofii Parmenidesa. Przykład z innej dziedziny: siła w fizyce i mowie potocznej. W teoriach potrzebne są bardziej precyzyjne definicje niż w językach naturalnych.
12 Definicje prawdy Filozofia Parmenidesa z Elei Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii Klasyczna definicja prawdy (pochodząca od Arystotelesa): prawda to zgodność intelektu z rzeczywistością: jeśli myślę, że ta prezentacja istnieje i ona faktycznie istnieje, to moja myśl jest prawdziwa. Koherencyjna definicja prawdy: prawdziwość zdania zależy od jego związku z innymi zdaniami: jeśli zdanie ta prezentacja istnieje jest sprzeczne z innymi przyjętymi zdaniami, to jest fałszywe.
13 Poznanie rozumowe i empiryczne Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii W klasycznym sporze o źródła poznania, Parmenides stoi na stanowisku racjonalizmu: bytu nie można poznać zmysłami, ponieważ zmysłami poznajemy tylko rzeczywistość materialną. Jeśli zmysły przeczą poznaniu rozumowemu, to znaczy, że nie powinniśmy uznawać ich za źródło wiedzy.
14 Pojęcie paradoksu i antynomii Paradoks: rozumowanie, które wydaje się być bezbłędne a jednak prowadzi do wniosków sprzecznych ze zdrowym rozsądkiem, absurdalnych. Antynomia: rozumowanie, które jest formalnie poprawne a które prowadzi do wniosków wzajemnie sprzecznych. Możliwość sformułowania rozumowań antynomialnych jest poważnym zagrożeniem dla każdej teorii.
15 Paradoksy Zenona Paradoks pierwszy: Każdy przedmiot, który się porusza od punktu A do punktu B, żeby pokonać tą odległość musi pokonać nieskończoną ilość punktów w przestrzeni w skończonym czasie. To zaś jest niemożliwe. Więc przedmiot nie osiągnie punktu B.
16 Paradoksy Zenona Paradoks drugi (tzw. Achilles): Achilles nigdy nie dogoni w wyścigu żółwia, jeśli żółw wyruszy z punktu bliższego mecie. Achilles musi bowiem dotrzeć najpierw do punktu, z którego startuje żółw. Żółw jest już wtedy odcinek dalej. Achilles pokonuje ten odcinek w czasie, w którym żółw pokonuje kolejny. Odległość między nimi będzie się zmniejszać, ale nie osiągnie nigdy zera.
17 Paradoksy Zenona Paradoks trzeci (tzw. paradoks strzały): Strzała wypuszczona z łuku w gruncie rzeczy nie rusza się. W każdym momencie zajmuje bowiem jakieś położenie w przestrzeni.
18 Paradoksy Zenona Paradoks czwarty (tzw. stadion): Rysunek: Rząd drugi i trzeci poruszają się w przeciwnych kierunkach. Zaznaczony kolorem czerwonym nr 1 przebywa w tym samym czasie odległość 4 jednostek (w stosunku do rzędu pierwszego) i 8 jednostek (w stosunku do rzędu drugiego), co jest - zdaniem Zenona - absurdalne.
19 Sens paradoksów Zgodnie z paradoksem pierwszym strzała wypuszczona z łuku w kierunku Zenona z Elei, nie powinna go dosięgnąć. Czy Zenon zgodziłby się sprawdzić to eksperymentalnie?
20 Sens paradoksów Zgodnie z paradoksem pierwszym strzała wypuszczona z łuku w kierunku Zenona z Elei, nie powinna go dosięgnąć. Czy Zenon zgodziłby się sprawdzić to eksperymentalnie? Oczywiście nie. Zenon wie, że strzała dosięgnęłaby go.
21 Sens paradoksów Zgodnie z paradoksem pierwszym strzała wypuszczona z łuku w kierunku Zenona z Elei, nie powinna go dosięgnąć. Czy Zenon zgodziłby się sprawdzić to eksperymentalnie? Oczywiście nie. Zenon wie, że strzała dosięgnęłaby go. Jaki jest zatem sens paradoksów?
22 Sens paradoksów Zgodnie z paradoksem pierwszym strzała wypuszczona z łuku w kierunku Zenona z Elei, nie powinna go dosięgnąć. Czy Zenon zgodziłby się sprawdzić to eksperymentalnie? Oczywiście nie. Zenon wie, że strzała dosięgnęłaby go. Jaki jest zatem sens paradoksów? Ruch jest czymś absurdalnym, sprzecznym z rozumem. A zatem nie istnieje w sensie ścisłym i nie możemy mieć na jego temat pewnej wiedzy.
23 Sens paradoksów Zgodnie z paradoksem pierwszym strzała wypuszczona z łuku w kierunku Zenona z Elei, nie powinna go dosięgnąć. Czy Zenon zgodziłby się sprawdzić to eksperymentalnie? Oczywiście nie. Zenon wie, że strzała dosięgnęłaby go. Jaki jest zatem sens paradoksów? Ruch jest czymś absurdalnym, sprzecznym z rozumem. A zatem nie istnieje w sensie ścisłym i nie możemy mieć na jego temat pewnej wiedzy. Pojęcia pozwalające opisać ruch bez wikłania się w sprzeczności zaproponował dopiero Arystoteles. W teorii idei Platona nie ma miejsca na opis ruchu i zmiany.
24 Parmenidejskie pojęcie bytu nie ma żadnego związku z żadną inną dziedziną rzeczywistości. W gruncie rzeczy teoria ta niczego nie wyjaśnia (Arystotes, Metafizyka 986b).
25 Dziękuję za uwagę i zapraszam do stawiania pytań! artur.machlarz@uni.opole.pl www: machlarz
Filozofia przyrody - Filozofia Eleatów i Demokryta
5 lutego 2012 Plan wykładu 1 Filozofia Parmenidesa z Elei Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii 2 3 4 Materializm Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej
Bardziej szczegółowoFilozofia, ISE, Wykład III - Klasyfikacja dyscyplin filozoficznych
Filozofia, ISE, Wykład III - Klasyfikacja dyscyplin filozoficznych 2011-10-01 Plan wykładu 1 Klasyczny podział dyscyplin filozoficznych 2 Podział dyscyplin filozoficznych Klasyczny podział dyscyplin filozoficznych:
Bardziej szczegółowoFilozofia przyrody, Wykład V - Filozofia Arystotelesa
Filozofia przyrody, Wykład V - Filozofia Arystotelesa 2011-10-01 Tematyka wykładu 1 Arystoteles - filozof systematyczny 2 3 4 Różnice w metodzie uprawiania nauki Krytyka platońskiej teorii idei Podział
Bardziej szczegółowoFilozofia, Historia, Wykład IV - Platońska teoria idei
Filozofia, Historia, Wykład IV - Platońska teoria idei 2010-10-01 Tematyka wykładu 1 Metafora jaskini 2 Świat materialny - świat pozoru Świat idei - świat prawdziwy Relacja między światem idei i światem
Bardziej szczegółowoFilozofia, ISE, Wykład VII - Platońska teoria idei cz. 2.
Filozofia, ISE, Wykład VII - Platońska teoria idei cz. 2. Artur Machlarz 2011-10-01 Plan wykładu 1 Czym według Platona jest wiedza prawdziwa i jak ją osiągnąć? 2 3 Protagoras - człowiek jest miarą wszechrzeczy...
Bardziej szczegółowoFilozofia, ISE, Wykład X - Filozofia średniowieczna.
Filozofia, ISE, Wykład X - Filozofia średniowieczna. 2011-10-01 Plan wykładu 1 Filozofia średniowieczna a starożytna 2 3 Ogólna charakterystyka filozofii średniowiecznej Ogólna charakterystyka filozofii
Bardziej szczegółowoFilozofia, Historia, Wykład V - Filozofia Arystotelesa
Filozofia, Historia, Wykład V - Filozofia Arystotelesa 2010-10-01 Tematyka wykładu 1 Arystoteles - filozof systematyczny 2 3 4 Podział nauk Arystoteles podzielił wszystkie dyscypliny wiedzy na trzy grupy:
Bardziej szczegółowoFizyka mało znana. Słynne paradoksy fizyki
Fizyka mało znana Słynne Zbigniew Osiak paradoksy fizyki 08 OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej
Bardziej szczegółowoFilozofia, Germanistyka, Wykład I - Wprowadzenie.
2010-10-01 Plan wykładu 1 Czym jest filozofia Klasyczna definicja filozofii Inne próby zdefiniowania filozofii 2 Filozoficzna geneza nauk szczegółowych - przykłady 3 Metafizyka Ontologia Epistemologia
Bardziej szczegółowoFilozofia, Germanistyka, Wykład IX - Immanuel Kant
Filozofia, Germanistyka, Wykład IX - Immanuel Kant 2011-10-01 Plan wykładu 1 Immanuel Kant - uwagi biograficzne 2 3 4 5 6 7 Immanuel Kant (1724-1804) Rysunek: Immanuel Kant - niemiecki filozof, całe życie
Bardziej szczegółowoINFORMATYKA a FILOZOFIA
INFORMATYKA a FILOZOFIA (Pytania i odpowiedzi) Pytanie 1: Czy potrafisz wymienić pięciu filozofów, którzy zajmowali się także matematyką, logiką lub informatyką? Ewentualnie na odwrót: Matematyków, logików
Bardziej szczegółowoStarożytne poglądy na czas, ruch i przestrzeń (cz. I)
Starożytne poglądy na czas, ruch i przestrzeń (cz. I) 1. Cele lekcji a) Wiadomości 1. Uczeń zna poglądy Heraklita z Efezu. 2. Uczeń zna poglądy Parmenidesa z Elei. 3. Uczeń zna paradoksy dotyczące ruchu,
Bardziej szczegółowoFilozofia, Pedagogika, Wykład I - Miejsce filozofii wśród innych nauk
Filozofia, Pedagogika, Wykład I - Miejsce filozofii wśród innych nauk 10 października 2009 Plan wykładu Czym jest filozofia 1 Czym jest filozofia 2 Filozoficzna geneza nauk szczegółowych - przykłady Znaczenie
Bardziej szczegółowoParadoksy log o i g czne czn i inne 4 marca 2010
Paradoksy logiczne i inne 4 marca 2010 Paradoks Twierdzenie niezgodne z powszechnie przyjętym mniemaniem, rozumowanie, którego elementy są pozornie oczywiste, ale wskutek zawartego w nim błędu logicznego
Bardziej szczegółowoRodzaje argumentów za istnieniem Boga
Rodzaje argumentów za istnieniem Boga Podział argumentów argument ontologiczny - w tym argumencie twierdzi się, że z samego pojęcia bytu doskonałego możemy wywnioskować to, że Bóg musi istnieć. argumenty
Bardziej szczegółowoFilozofia, Pedagogika, Wykład III - Filozofia archaiczna
Filozofia, Pedagogika, Wykład III - Filozofia archaiczna 2009-09-04 Plan wykładu 1 Jońska filozofia przyrody - wprowadzenie 2 3 Jońska filozofia przyrody - problematyka Centralna problematyka filozofii
Bardziej szczegółowoFilozofia, Socjologia, Wykład II - Podział filozofii. Filozofia archaiczna
Filozofia, Socjologia, Wykład II - Podział filozofii. Filozofia archaiczna 2011-10-01 Plan wykładu 1 Klasyczny podział dyscyplin filozoficznych Metafizyka Ontologia Epistemologia Logika Etyka Estetyka
Bardziej szczegółowoElementy filozofii i metodologii INFORMATYKI
Elementy filozofii i metodologii INFORMATYKI Filozofia INFORMATYKA Metodologia Wykład 1. Wprowadzenie. Filozofia, metodologia, informatyka Czym jest FILOZOFIA? (objaśnienie ogólne) Filozofią nazywa się
Bardziej szczegółowo1. Dyscypliny filozoficzne. Andrzej Wiśniewski Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016
1. Dyscypliny filozoficzne Andrzej Wiśniewski Andrzej.Wisniewski@amu.edu.pl Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016 Pochodzenie nazwy filozofia Wyraz filozofia pochodzi od dwóch greckich słów:
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY 2011 FILOZOFIA
Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2011 FILOZOFIA POZIOM ROZSZERZONY MAJ 2011 2 Egzamin maturalny z filozofii poziom rozszerzony Zadanie 1. (0 1) Obszar standardów B. Opis wymagań
Bardziej szczegółowoARGUMENTY KOSMOLOGICZNE. Sformułowane na gruncie nauk przyrodniczych
ARGUMENTY KOSMOLOGICZNE Sformułowane na gruncie nauk przyrodniczych O CO CHODZI W TYM ARGUMENCIE Argument ten ma pokazać, że istnieje zewnętrzna przyczyna wszechświata o naturze wyższej niż wszystko, co
Bardziej szczegółowoFilozofia, Germanistyka, Wykład I - Wprowadzenie.
2011-10-01 Plan wykładu Program zajęć 1 Program zajęć 2 3 4 5 Klasyczna definicja filozofii Inne próby zdefiniowania filozofii 6 Filozoficzna geneza nauk szczegółowych - przykłady Plan wykładu - informacje
Bardziej szczegółowoFilozofia, Germanistyka, Wykład VIII - Kartezjusz
2013-10-01 Plan wykładu 1 Krytyka nauk w Rozprawie o metodzie 2 Idea uniwersalnej metody Prawidła metody 3 4 5 6 Krytyka Kartezjusza Podstawą wiedzy jest doświadczenie Krytyka nauk Kartezjusz - krytyka
Bardziej szczegółowoNazwa. Wstęp do filozofii. Typ przedmiotu. Jednostka prowadząca Jednostka dla której przedmiot jest oferowany
Nazwa Kierunek Poz. kształcenia Jednostka prowadząca Jednostka dla której przedmiot jest oferowany Typ Opis Wstęp do filozofii kognitywistyka studia st. stacjonarne Wydział Filozofii i Socjologii, nstytut
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA NA KOLOKWIA
ZAGADNIENIA NA KOLOKWIA RACJONALIZM XVII WIEKU [COPLESTON] A. KARTEZJUSZ: 1. metoda matematyczna i) cel metody ii) 4 reguły iii) na czym polega matematyczność metody 2. wątpienie metodyczne i) cel wątpienia
Bardziej szczegółowo4. Zagadnienie prawdy. Andrzej Wiśniewski Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016
4. Zagadnienie prawdy Andrzej Wiśniewski Andrzej.Wisniewski@amu.edu.pl Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016 Metafizyczne i epistemologiczne pojęcia prawdziwości (1) Euzebiusz jest prawdziwym
Bardziej szczegółowoFilozofia, Historia, Wykład IX - Filozofia Kartezjusza
Filozofia, Historia, Wykład IX - Filozofia Kartezjusza 2010-10-01 Plan wykładu 1 Krytyka nauk w Rozprawie o metodzie 2 Zasady metody Kryteria prawdziwości 3 Rola argumentów sceptycznych Argumenty sceptyczne
Bardziej szczegółowoLOGIKA I TEORIA ZBIORÓW
LOGIKA I TEORIA ZBIORÓW Logika Logika jest nauką zajmującą się zdaniami Z punktu widzenia logiki istotne jest, czy dane zdanie jest prawdziwe, czy nie Nie jest natomiast istotne o czym to zdanie mówi Definicja
Bardziej szczegółowoWSTĘP ZAGADNIENIA WSTĘPNE
27.09.2012 WSTĘP Logos (gr.) słowo, myśl ZAGADNIENIA WSTĘPNE Logika bada proces myślenia; jest to nauka o formach poprawnego myślenia a zarazem o języku (nie mylić z teorią komunikacji czy językoznawstwem).
Bardziej szczegółowoMatematyka II - Organizacja zajęć. Egzamin w sesji letniej
Matematyka II - Organizacja zajęć Wykład (45 godz.): 30 godzin - prof. zw. dr hab. inż. Jan Węglarz poniedziałek godz.11.45 15 godzin - środa godz. 13.30 (tygodnie nieparzyste) s. A Egzamin w sesji letniej
Bardziej szczegółowoSylabus LICZBA GODZIN. Treści merytoryczne przedmiotu
Sylabus Nazwa Przedmiotu: Teoria bytu (ontologia) Typ przedmiotu: obligatoryjny Poziom przedmiotu: zaawansowany rok studiów, semestr: I rok, semestr II; II rok, semestr I (studia filozoficzne I stopnia)
Bardziej szczegółowoGWSP GIGI. Filozofia z aksjologią. dr Mieczysław Juda
GWSP Filozofia z aksjologią dr Mieczysław Juda GIGI Filozofia z aksjologią [5] Systemy nowożytne: empiryzm Locke a i sceptycyzm Hume a Filozofia z aksjologią [5] Systemy nowożytne: empiryzm Locke a i sceptycyzm
Bardziej szczegółowoPrzedmiot, źródła i drogi poznania
Wieloznaczność pojęcia poznanie Czynność (uświadomiona) Rezultat czynności Pozostałe czynności, mające na celu uzyskanie informacji 1.Relacja poznawcza. Przedmiot Podmiot Akty poznawcze 1.1 Przedmiot poznania:
Bardziej szczegółowoRachunek zdao i logika matematyczna
Rachunek zdao i logika matematyczna Pojęcia Logika - Zajmuje się badaniem ogólnych praw, według których przebiegają wszelkie poprawne rozumowania, w szczególności wnioskowania. Rachunek zdao - dział logiki
Bardziej szczegółowoPytania filozoficzne a pytania naukowe
Pytania filozoficzne a pytania naukowe Inaczej, niż wiele podręczników, nie będę próbował odpowiedzieć wprost na pytanie, co to jest filozofia. Zamiast tego zacznę od scharakteryzowania pytań, czy problemów
Bardziej szczegółowoAndrzej L. Zachariasz. ISTNIENIE Jego momenty i absolut czyli w poszukiwaniu przedmiotu einanologii
Andrzej L. Zachariasz ISTNIENIE Jego momenty i absolut czyli w poszukiwaniu przedmiotu einanologii WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU RZESZOWSKIEGO RZESZÓW 2004 Opiniowali Prof. zw. dr hab. KAROL BAL Prof. dr hab.
Bardziej szczegółowoOntologie, czyli o inteligentnych danych
1 Ontologie, czyli o inteligentnych danych Bożena Deka Andrzej Tolarczyk PLAN 2 1. Korzenie filozoficzne 2. Ontologia w informatyce Ontologie a bazy danych Sieć Semantyczna Inteligentne dane 3. Zastosowania
Bardziej szczegółowoFilozofia, Historia, Wykład VIII - Wprowadzenie do filozofii nowożytnej
Filozofia, Historia, Wykład VIII - Wprowadzenie do filozofii nowożytnej 2010-10-01 Plan wykładu Epistemologia centralną dyscypliną filozoficzną W filozofii starożytnej i średniowiecznej dominującą rolę
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY 2010 FILOZOFIA
Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2010 FILOZOFIA POZIOM ROZSZERZONY Klucz punktowania odpowiedzi MAJ 2010 2 Zadanie 1. (0 2) problemów i tez z zakresu ontologii, epistemologii,
Bardziej szczegółowoANDRZEJ L. ZACHARIASZ TEORIA POZNANIA JAKO RELATYSTYCZNA KONCEPCJA PRAWDY TEORETYCZNEJ
ANDRZEJ L. ZACHARIASZ TEORIA POZNANIA JAKO RELATYSTYCZNA KONCEPCJA PRAWDY TEORETYCZNEJ WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU RZESZOWSKIEGO RZESZÓW 2011 Recenzował prof. dr hab. TADEUSZ BUKSIŃSKI Opracowanie redakcyjne
Bardziej szczegółowoPOJECIE BYTU I NICOŚCI W TEORII KWANTOWEJ A
POJECIE BYTU I NICOŚCI W TEORII KWANTOWEJ A RZECZYWISTOŚĆ Wiesław M. Macek Wydział Matematyczno-Przyrodniczy Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego Wóycickiego 1/3, 01-938 Warszawa; Centrum Badań Kosmicznych,
Bardziej szczegółowoEugeniusz Żabski Czy zasada niesprzeczności jest "najpewniejszym prawem myślenia i bytu"? Filozofia Nauki 12/1,
Eugeniusz Żabski Czy zasada niesprzeczności jest "najpewniejszym prawem myślenia i bytu"? Filozofia Nauki 12/1, 99-107 2004 Filozofia Nauki Rok XII, 2004, Nr 1(45) Eugeniusz Żabski Czy zasada niesprzeczności
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY 2013 FILOZOFIA
Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2013 FILOZOFIA POZIOM PODSTAWOWY Kryteria oceniania odpowiedzi MAJ 2013 2 Egzamin maturalny z filozofii Część I (20 punktów) Zadanie 1. (0
Bardziej szczegółowoFilozofia, Socjologia, Wykład VI - Sceptycyzm, Filozofia średniowieczna
Filozofia, Socjologia, Wykład VI - Sceptycyzm, Filozofia średniowieczna 2011-10-01 Plan wykładu 1 Klasyczna koncepcja prawdy 2 3 4 5 6 Klasyczna koncepcja prawdy Prawda = zgodność myśli z rzeczywistością.
Bardziej szczegółowoElementy filozofii i metodologii INFORMATYKI
Elementy filozofii i metodologii INFORMATYKI Filozofia INFORMATYKA Metodologia Czym jest FILOZOFIA? (objaśnienie ogólne) Filozofią nazywa się Ogół rozmyślań, nie zawsze naukowych, nad naturą człowieka,
Bardziej szczegółowoP L SJ A I W WAM K 2014
P L SJ E W WAM A I K 2014 Spis treści 1. O filozofii w ogóle......................... 13 1.1. O filozofii najogólniej...................... 14 1.2. Filozofia czy historia poglądów................ 16 1.3.
Bardziej szczegółowoDlaczego matematyka jest wszędzie?
Festiwal Nauki. Wydział MiNI PW. 27 września 2014 Dlaczego matematyka jest wszędzie? Dlaczego świat jest matematyczny? Autor: Paweł Stacewicz (PW) Czy matematyka jest WSZĘDZIE? w życiu praktycznym nie
Bardziej szczegółowoFILOZOFIA POZIOM ROZSZERZONY
EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 015/016 FORMUŁA OD 015 ( NOWA MATURA ) FILOZOFIA POZIOM ROZSZERZONY ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ MFI-R1 MAJ 016 Uwaga: akceptowane są wszystkie odpowiedzi merytorycznie
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI I. WPROWADZENIE - FILOZOFIA JAKO TYP POZNANIA. 1. Człowiek poznający Poznanie naukowe... 16
SPIS TREŚCI P r z e d m o w a... 5 P r z e d m o w a do d r u g i e g o w y d a n i a... 7 P r z e d m o w a do t r z e c i e g o w y d a n i a... 9 P r z e d m o w a do c z w a r t e g o w y d a n i a...
Bardziej szczegółowoWstęp do logiki. Kto jasno i konsekwentnie myśli, ściśle i z ładem się wyraża,
Prof. UAM, dr hab. Zbigniew Tworak Zakład Logiki i Metodologii Nauk Instytut Filozofii Wstęp do logiki Kto jasno i konsekwentnie myśli, ściśle i z ładem się wyraża, kto poprawnie wnioskuje i uzasadnia
Bardziej szczegółowoEtyka problem dobra i zła
Etyka problem dobra i zła Plan wykładu Definicje i podstawowe odróżnienia Problem dobrego życia w klasycznej etyce Arystotelesowskiej Chrześcijańska interpretacja etyki Arystotelesowskiej Etyka - problem
Bardziej szczegółowoRachunek zdań i predykatów
Rachunek zdań i predykatów Agnieszka Nowak 14 czerwca 2008 1 Rachunek zdań Do nauczenia :! 1. ((p q) p) q - reguła odrywania RO 2. reguła modus tollens MT: ((p q) q) p ((p q) q) p (( p q) q) p (( p q)
Bardziej szczegółowoEtyka Tożsamość i definicja. Ks. dr Artur Aleksiejuk
Etyka Tożsamość i definicja Ks. dr Artur Aleksiejuk 1. ETYKA A FILOZOFIA PYTANIA PROBLEMOWE: Czy etyka musi być dyscypliną filozoficzną? Czy etyka może być wolna od filozoficznych założeń? Czy i jak dalece
Bardziej szczegółowoTEMAT PRACY SOKRATEJSKA IDEA NIEWIEDZY JAKO ŹRÓDŁA ZŁA MORALNEGO A ETYKA ŚW. TOMASZA Z AKWINU ANALIZA PORÓWNAWCZA ETYKA SOKRATESA ETYKA ŚW.
TEMAT PRACY SOKRATEJSKA IDEA NIEWIEDZY JAKO ŹRÓDŁA ZŁA MORALNEGO A ETYKA ŚW. TOMASZA Z AKWINU ANALIZA PORÓWNAWCZA ETYKA SOKRATESA ETYKA ŚW. TOMASZA 399 0 1274 2012 PLAN PRACY I. Etyka Sokratesa II. System
Bardziej szczegółowoKRZYSZTOF WÓJTOWICZ Instytut Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego
KRZYSZTOF WÓJTOWICZ Instytut Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego wojtow@uw.edu.pl 1 2 1. SFORMUŁOWANIE PROBLEMU Czy są empiryczne aspekty dowodów matematycznych? Jeśli tak to jakie stanowisko filozoficzne
Bardziej szczegółowoZAŁOŻENIA FILOZOFICZNE
ZAŁOŻENIA FILOZOFICZNE Koło Wiedeńskie Karl Popper Thomas Kuhn FILOZOFIA A NAUKA ZAŁOŻENIA W TEORIACH NAUKOWYCH ZAŁOŻENIA ONTOLOGICZNE Jaki jest charakter rzeczywistości językowej? ZAŁOŻENIA EPISTEMOLOGICZNE
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 FILOZOFIA
EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 FILOZOFIA POZIOM ROZSZERZONY FORMUŁA OD 2015 ( NOWA MATURA ) ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ MFI-R1 MAJ 2018 Uwaga: akceptowane są wszystkie odpowiedzi
Bardziej szczegółowoProblem prawdy w działalności informacyjnej. Zarys problematyki.
Problem prawdy w działalności informacyjnej. Zarys problematyki. Sabina Cisek Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytet Jagielloński Konferencja Bibliotekarz w świecie wartości, Wrocław,
Bardziej szczegółowoKonspekt do wykładu z Logiki I
Andrzej Pietruszczak Konspekt do wykładu z Logiki I (z dnia 24.11.2006) Poprawność rozumowania. Wynikanie Na wykładzie, na którym omawialiśmy przedmiot logiki, powiedzieliśmy, że pojęcie logiki wiąże się
Bardziej szczegółowoDialektycy i antydialektycy. Filozofia XI w.
Dialektycy i antydialektycy Filozofia XI w. Stanowiska Odrodzenie filozofii w XI w. rozpoczęło się od postawienia pytania o to, jak możemy poznać prawdy wiary. Czy możemy je w pełni zrozumieć przy pomocy
Bardziej szczegółowoFilozofia szkół Hellenistycznych. Tomasz Stępień
Filozofia szkół Hellenistycznych Tomasz Stępień Szkoły okresu hellenistycznego Epikureizm (Epikur) Stoicyzm (Zenon z Kition) Sceptycyzm (Pirron i Akademia) Eklektyzm (Późna Akademia - Cyceron) Szkoła Epikurejska
Bardziej szczegółowoElementy logiki i teorii mnogości
Elementy logiki i teorii mnogości Zdanie logiczne Zdanie logiczne jest to zdanie oznajmujące, któremu można przypisać określoną wartość logiczną. W logice klasycznej zdania dzielimy na: prawdziwe (przypisujemy
Bardziej szczegółowo7. Zagadnienia źródła poznania II
7. Zagadnienia źródła poznania II Metodologiczne zagadnienie źródła poznania: skrajny i umiarkowany aprioryzm oraz skrajny empiryzm metodologiczny Andrzej Wiśniewski Andrzej.Wisniewski@amu.edu.pl Wstęp
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI DO DZIAŁU:
Autorka: Małgorzata Kacprzykowska SCENARIUSZ LEKCJI DO DZIAŁU: Wprowadzenie do filozofii Temat (4): Dlaczego zadajemy pytania? Cele lekcji: poznanie istoty pytań filozoficznych, stawianie pytań filozoficznych,
Bardziej szczegółowoFilozofia, Historia, Wykład VI - Sceptycyzm
2010-10-01 Plan wykładu 1 Klasyczna koncepcja prawdy 2 3 Klasyczna koncepcja prawdy Prawda = zgodność myśli z rzeczywistością. Klasyczna koncepcja prawdy Prawda = zgodność myśli z rzeczywistością. Sceptycy
Bardziej szczegółowo3. Spór o uniwersalia. Andrzej Wiśniewski Andrzej.Wisniewski@amu.edu.pl Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016
3. Spór o uniwersalia Andrzej Wiśniewski Andrzej.Wisniewski@amu.edu.pl Wstęp do filozofii Materiały do wykładu 2015/2016 Nieco semiotyki nazwa napis lub dźwięk pojęcie znaczenie nazwy desygnat nazwy każdy
Bardziej szczegółowoChcę poznać Boga i duszę. Filozofowie o Absolucie
Chcę poznać Boga i duszę Filozofowie o Absolucie W jaki sposób można poznać Boga? Jak poznać Kogoś, Kto pozostaje niewidzialny i niepoznawalny? Szukając argumentów na istnienie Boga Świat (np. Teoria Wielkiego
Bardziej szczegółowoAkademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku SYLABUS NA CYKL KSZTAŁCENIA 2014-2016
Załącznik Nr 1 do Uchwały Senatu AWFiS w Gdańsku Nr 16 z dnia 27 kwietnia 2012 roku Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku SYLABUS NA CYKL KSZTAŁCENIA 2014-2016 Jednostka Organizacyjna: Rodzaj
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY 2012 FILOZOFIA
Centralna Komisja Egzaminacyjna EGZAMIN MATURALNY 2012 FILOZOFIA POZIOM PODSTAWOWY Kryteria oceniania odpowiedzi MAJ 2012 2 Egzamin maturalny z filozofii Część I (20 punktów) Zadanie 1. (0 2) Obszar standardów
Bardziej szczegółowoReguły gry zaliczenie przedmiotu wymaga zdania dwóch testów, z logiki (za ok. 5 tygodni) i z filozofii (w sesji); warunkiem koniecznym podejścia do
Reguły gry zaliczenie przedmiotu wymaga zdania dwóch testów, z logiki (za ok. 5 tygodni) i z filozofii (w sesji); warunkiem koniecznym podejścia do testu z filozofii jest zaliczenie testu z logiki i zaliczenie
Bardziej szczegółowoNp. Olsztyn leży nad Łyną - zdanie prawdziwe, wartość logiczna 1 4 jest większe od 5 - zdanie fałszywe, wartość logiczna 0
ĆWICZENIE 1 Klasyczny Rachunek Zdań (KRZ): zdania w sensie logicznym, wartości logiczne, spójniki logiczne, zmienne zdaniowe, tabele prawdziwościowe dla spójników logicznych, formuły, wartościowanie zbioru
Bardziej szczegółowoLogika dla socjologów Część 2: Przedmiot logiki
Logika dla socjologów Część 2: Przedmiot logiki Rafał Gruszczyński Katedra Logiki Uniwersytet Mikołaja Kopernika 2011/2012 Spis treści 1 Działy logiki 2 Własności semantyczne i syntaktyczne 3 Błędy logiczne
Bardziej szczegółowoPlaton ( ) Herma Platona (Muzeum Kapitolińskie w Rzymie)
Platon (427-347) Herma Platona (Muzeum Kapitolińskie w Rzymie) Życie Platona ur. 7 maja 427 (matka - Periktione, ojciec - Ariston) pierwsze kontakty z filozofią u Kratylosa (skrajny heraklityzm) spotyka
Bardziej szczegółowoModelowanie i obliczenia techniczne. dr inż. Paweł Pełczyński
Modelowanie i obliczenia techniczne dr inż. Paweł Pełczyński ppelczynski@swspiz.pl Literatura Z. Fortuna, B. Macukow, J. Wąsowski: Metody numeryczne, WNT Warszawa, 2005. J. Awrejcewicz: Matematyczne modelowanie
Bardziej szczegółowoFilozofia i etyka. Podyplomowe studia kwalifikacyjne na Wydziale Filozofii i Socjologii UMCS
Filozofia i etyka. Podyplomowe studia kwalifikacyjne na Wydziale Filozofii i Socjologii UMCS 1 Nazwa Wprowadzenie do filozofii 2 Kod Erasmus --- 3 Język wykładowy Polski 4 Strona WWW 5 Godzinowe ekwiwalenty
Bardziej szczegółowoFilozoficzne konteksty mistyki św. Jana od Krzyża. Izabella Andrzejuk
Filozoficzne konteksty mistyki św. Jana od Krzyża Izabella Andrzejuk Plan wystąpienia Św. Jan od Krzyża Dziedziny filozoficzne w tekstach św. Jana Filozoficzna erudycja św. Jana Mistyka św. Jana najważniejsze
Bardziej szczegółowoFilozofia człowieka. Fakt ludzki i jego filozoficzne interpretacje
Filozofia człowieka Fakt ludzki i jego filozoficzne interpretacje Spotkanie źródłem poznania i nauk POZNAWANIE 2 Jedność doświadczenia filozoficznego Filozofia nauką o zasadach ( principia) Do wiedzy o
Bardziej szczegółowoBaruch Spinoza ( )
Baruch Spinoza (1632-1677) Dla jednych: najszlachetniejszy i najbardziej godny miłości z wielkich filozofów (B. Russell). Dla innych: Największy heretyk XVII wieku. Obrońca diabła. Duchowy sabotaŝysta.
Bardziej szczegółowoWstęp do logiki. Klasyczny Rachunek Zdań III
Wstęp do logiki Klasyczny Rachunek Zdań III Przypomnijmy: Logika: = Teoria form (schematów, reguł) poprawnych wnioskowań. Wnioskowaniem nazywamy jakąkolwiek skończoną co najmniej dwuwyrazową sekwencję
Bardziej szczegółowoEpistemologia. Organizacyjnie. Paweł Łupkowski Instytut Psychologii UAM 1 / 19
1 / 19 Epistemologia Organizacyjnie Paweł Łupkowski Instytut Psychologii UAM 22.02.2018 2 / 19 Epistemologia https://plupkowski.wordpress.com/dydaktyka/ pawel.lupkowski@gmail.com (mówiacy tytuł wiadomości!)
Bardziej szczegółowoFilozofia analityczna szkoła analityczna a neopozytywizm
Filozofia analityczna szkoła analityczna a neopozytywizm odmiany f. analitycznej: filozofia języka idealnego filozofia języka potocznego George E. Moore (1873 1958) analiza pojęciowa a filozoficzna synteza
Bardziej szczegółowoLogika i teoria mnogości Wykład 14 1. Sformalizowane teorie matematyczne
Logika i teoria mnogości Wykład 14 1 Sformalizowane teorie matematyczne W początkowym okresie rozwoju teoria mnogości budowana była w oparciu na intuicyjnym pojęciu zbioru. Operowano swobodnie pojęciem
Bardziej szczegółowo1. WPROWADZENIE. Metody myślenia ta części logiki, która dotyczy zastosowania. praw logicznych do praktyki myślenia.
1. WPROWADZENIE Metody myślenia ta części logiki, która dotyczy zastosowania praw logicznych do praktyki myślenia. Zreferowane będą poglądy metodologów, nie zaś samych naukowców. Na początek potrzebna
Bardziej szczegółowoESTETYKA FILOZOFICZNA
3 GÜNTHER PÖLTNER ESTETYKA FILOZOFICZNA Tłumaczenie Juliusz Zychowicz Wydawnictwo WAM Kraków 2011 5 SPIS TREŚCI Przedmowa 9 1 Problem określenia przedmiotu estetyki filozoficznej 11 1.1 Potoczne określenie
Bardziej szczegółowoMarian Przełęcki. Prawda 1
Marian Przełęcki Prawda 1 1. Pojęcie prawdy należy do podstawowych kategorii filozoficznych, a zagadnienie istoty prawdy stanowi jeden z naczelnych problemów filozoficznej teorii poznania. Wyrażenia prawda,
Bardziej szczegółowoPiotr Chrząstowski-Wachtel Uniwersytet Warszawski. Czy logika jest logiczna?
Piotr Chrząstowski-Wachtel Uniwersytet Warszawski Czy logika jest logiczna? Festiwal Nauki 2017 1 Jak zdefiniować logikę? Nie da się obejść bez logiki! Nawet podstawowe obserwacje podlegają rozumowaniu
Bardziej szczegółowo7Toruński Festiwal. Paradoks prawdziwości oczywistej nieprawdy, czyli kiedy zawodzi. Nauki i Sztuki. Magdalena Dąbkowska Agnieszka Perduta
7Toruński Festiwal Nauki i Sztuki Paradoks prawdziwości oczywistej nieprawdy, czyli kiedy zawodzi intuicja Magdalena Dąbkowska Agnieszka Perduta Koło Naukowe Matematyków knm@mat.uni.torun.pl 22 kwietnia
Bardziej szczegółowoCzy możemy coś powiedzieć o istocie Boga?
Przymioty Boga Czy możemy coś powiedzieć o istocie Boga? dowody na istnienie Boga ustaliły, że On jest, ale czy poza wiedzą o Jego istnieniu możemy coś wiedzieć o Jego istocie? Św. Tomasz twierdzi, że
Bardziej szczegółowoNiewierne żony matematyków
Niewierne żony matematyków Rektor uniwersytetu w Palermo dowiedział się, że żony niektórych pracujących u niego matematyków są im niewierne. Postanowił załatwić sprawę w stylu mafijnym i zwołał zebranie
Bardziej szczegółowoSylabus. Kod przedmiotu:
Sylabus Nazwa Przedmiotu: TEORIA POZNANIA Kod przedmiotu: Typ przedmiotu: obowiązkowy Poziom przedmiotu: zaawansowany rok studiów, semestr: rok I i II, semestr i (rok akad. 009/010, 010/011) Liczba punktów
Bardziej szczegółowoFizyka współczesna a ontologie Demokryta i Platona
Fizyka współczesna a ontologie Demokryta i Platona Współczesne interpretacje zjawisk mikroświata niewiele mają wspólnego z prawdziwie materialistyczną filozofią. Można właściwie powiedzieć, że fizyka atomowa
Bardziej szczegółowoMatematyka ETId Elementy logiki
Matematyka ETId Izolda Gorgol pokój 131A e-mail: I.Gorgol@pollub.pl tel. 081 5384 563 http://antenor.pol.lublin.pl/users/gorgol Zdania w sensie logicznym DEFINICJA Zdanie w sensie logicznym - zdanie oznajmujace,
Bardziej szczegółowoŚw. Augustyn, Wyznania, przekład Z. Kubiak, Znak, Kraków 1997
Św. Augustyn, Wyznania, przekład Z. Kubiak, Znak, Kraków 1997 ks. XI 1. Wyznania nie informują Boga, o czym i tak wie, lecz są wyrazem miłości Augustyna do Boga jako Ojca. 2. Augustyn pragnie poznać Prawo
Bardziej szczegółowoLOGIKA Klasyczny Rachunek Zdań
LOGIKA Klasyczny Rachunek Zdań Robert Trypuz trypuz@kul.pl 5 listopada 2013 Robert Trypuz (trypuz@kul.pl) Klasyczny Rachunek Zdań 5 listopada 2013 1 / 24 PLAN WYKŁADU 1 Alfabet i formuła KRZ 2 Zrozumieć
Bardziej szczegółowoORIENTACJE, METODY, PROCEDURY i TECHNIKI BADAWCZE
ORIENTACJE, METODY, PROCEDURY i TECHNIKI BADAWCZE. ORIENTACJA ORIENTACJA = zespół załoŝeń określający sposób ujmowania świata (ontologia) i sposoby jego poznawania (epistemologia) ORIENTACJA TEORETYCZNA:
Bardziej szczegółowoJaka powinna być informacja w kontekście analizy danych. Prowadzenie: Piotr Rybicki, NadzórKorporacyjny.pl
Jaka powinna być informacja w kontekście analizy danych Prowadzenie: Piotr Rybicki, NadzórKorporacyjny.pl Motto na dziś: Informacja prawdziwa jest to informacja, która wyraża, że tak się rzeczy mają, i
Bardziej szczegółowoGłówne problemy kognitywistyki: Reprezentacja
Główne problemy kognitywistyki: Reprezentacja Wykład dziesiąty Hipoteza języka myśli (LOT): źródła i założenia Andrzej Klawiter http://www.amu.edu.pl/~klawiter klawiter@amu.edu.pl Filozoficzne źródła:
Bardziej szczegółowoPojęcia to. porównanie trzech sposobów ujmowania pojęć. Monika Marczak IP, UAM
Pojęcia to. porównanie trzech sposobów ujmowania pojęć Monika Marczak IP, UAM Takiego zwierzęcia nie ma?????????? Jeśli brakuje umysłowej reprezentacji pewnego fragmentu rzeczywistości, fragment ten dla
Bardziej szczegółowoGłówne tezy Ferdinanda de Saussure a
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego 1 Paradoksy życia i twórczości Ferdinanda de Saussure a 2 3 studia w Genewie (fizyka, chemia, filozofia, historia sztuki, gramatyka grecka i łacińska), Lipsku
Bardziej szczegółowoKlasyfikacja światopoglądów
Bóg Wszechświat Klasyfikacja światopoglądów Zebranie obrazków i przemyśleń Jesień 2018 wojtek@pp.org.pl http://wojtek.pp.org.pl Klasyfikacja światopoglądów Od pewnego czasu przekonany jestem, że istnieją
Bardziej szczegółowo