Ładne pisanie to wyzwanie. Materiały informacyjno-edukacyjne dla Rodziców uczniów klas młodszych w SP Nr 234 w Warszawie.

Transkrypt

1 Ładne pisanie to wyzwanie. Materiały informacyjno-edukacyjne dla Rodziców uczniów klas młodszych w SP Nr 234 w Warszawie. Ps.: szczegóły na stronie szkoły, w zakładce DLA RODZICÓW, pod hasłem SPECJALIŚCI, a następnie REEDUKATOR Zapraszam, Ewelina Fodrowska Ruch jest naturalną potrzebą każdego dziecka w wieku przedszkolnym i szkolnym. Jest istotny w ich rozwoju fizycznym. Ponieważ wielu dzieciom trudno się skoncentrować na jednej czynności, co wymaga częstych zmian metod pracy, a zabawy ruchowe i ćwiczenia śródlekcyjne są w tym bardzo pomocne. Prezentowane poniżej ćwiczenia z zakresu motoryki małej i dużej mają na celu doskonalenie poszczególnych czynności ruchowych u dzieci, nabywanie przez nie zręczności, wyrabianie szybkości, zwinności i wytrzymałości. Bardzo ważne są zabawy w parach, co pozwala na rozwijanie inwencji twórczej u dzieci, daje możliwość samo wyrażenia najpierw siebie, potem sprawdzenia własnych możliwości i porównania ich z możliwościami innych dzieci. Ważne jest, aby po intensywnych ćwiczeniach gimnastycznych i ruchowych znalazło się miejsce na rozluźnienie mięśni, relaksację organizmu, uspokojenie i wyciszenie nagromadzonych emocji. Np. chwila spokojnej muzyki, kilka wdechów i wydechów.

2 Należy zaznaczyć, że zaburzenia motoryki małej i dużej często występują u dzieci dyslektycznych często w połączeniu z zaburzeniami innych funkcji m.in.: * percepcji wzrokowej, * percepcji słuchowej, * funkcji językowych, * integracji w/w procesów, * pamięci słuchowej, wzrokowej, ruchowej, * lateralizacji, * orientacji w schemacie ciała, kierunkach i przestrzeni Przejawy obniżenia sprawności manualnej w pisaniu to: * zbyt wolne tempo wykonywanych czynności, * mała precyzja ruchów dłoni i palców, * słaby poziom graficzny pisma, * współruchy-język pomaga przy pisaniu (dziecko często wysuwa język, a korygowane, manipuluje językiem w buzi przy zamkniętych ustach). Dzieci o obniżonej sprawności manualnej napotykają szczególne trudności podczas przepisywania tekstu lub pisania ze słuchu. Z uwagi na wolne tempo pracy, nie nadążają za innymi dziećmi, co może często powodować u nich zaburzenia o charakterze emocjonalno-motywacyjnym (poczucie niższej wartości, brak chęci do nauki z powodu braku sukcesów, drażliwość), stanowiące podstawę do powstawania różnych trudności wychowawczych. Motoryka duża to sprawność ruchowa całego ciała. Objawy szczególnej niezręczności są następujące: * opóźnienia w rozwoju ruchowym w okresie niemowlęcym i poniemowlęcym oraz mała aktywność ruchowa; * ogólna niezręczność ruchowa i mała wyćwiczalność w zakresie dużych ruchów, związana z zakłóceniami napięcia mięśniowego (napięcie nadmierne lub za małe); * brak koordynacji ruchów przy współdziałaniu różnych grup mięśniowych, dający wrażenie ogólnej niezręczności;

3 * osiąganie z opóźnieniem, w porównaniu z rówieśnikami, różnych umiejętności ruchowych w czynnościach codziennych, zabawowych i sportowych; * ogólne spowolnienie ruchowe; * unikanie zabaw ruchowych; * zakłócenie koordynacji wzrokowo- ruchowej w zabawach i zadaniach, w których ruch odbywa się pod kontrolą wzroku (rzut piłką, gra w klasy). Sprawność motoryczna to umiejętności wymagające bardzo precyzyjnej koordynacji (np. posługiwanie się sztućcami, jazda na rowerze, gra w piłkę). Nie kształtują się one w wyniku samego procesu dojrzewania, lecz muszą zostać wyuczone. Najczęstsze problemy z zakresu motoryki dużej to: * zaburzenia równowagi; * niezgrabność w pokonywaniu przeszkód; * słabe panowanie nad szybkością i siłą; * trudności w integracji wszystkich mięśni w celu wykonywania skoordynowanego działania. Najważniejsze wskazania w przypadku niezręczności ruchowej: * zachęcanie dzieci do brania udziału w zabawach ruchowych; * umożliwienie uprawiania sportów. Dlatego tak istotne są wszelkiego rodzaju ćwiczenia motoryki dużej i małej? Dzięki nim dziecko staje się sprawniejsze manualnie, ruchowo, a tym samym nie odczuwa lub odczuwa znacznie mniejsze zmęczenie podczas pisania. Pismo jest czytelniejsze i estetyczniejsze. Warto podkreślić, że zabawy z dzieckiem nie powinny trwać dłużej niż minut oraz, że powinny mieć charakter zabawy, mile i wspólnie spędzonego czasu, nie zaś przymusu czy kary.

4 Zaczynamy od zabaw ćwiczeń ruchowych ogólnie usprawniających - motoryka duża, po to by przejść do motoryki małej i precyzyjnej. Przykładowe ćwiczenia motoryki małej: * swobodne bazgranie na dużych arkuszach papieru, flamastrami, kredkami świecowymi, pastelami, * nawlekanie koralików, przewlekanie sznurków, tasiemek, sznurowadeł przez różne rzeczy i otwory, * wieszanie ubranek dla lalek na sznurku i przyczepianie ich klamerkami do bielizny, * zamalowywanie dużych powierzchni farbami grubym pędzlem dziecko stoi (nie siedzi) przy stoliku odpowiedniej do jego wzrostu wysokości, zamalowywanie obrazków w książeczkach do malowania, * kalkowanie obrazków, obrysowywanie szablonów, * wykonywanie drobnych ruchów palcami: spacerowanie palcami po stole, zabawa, idzie kominiarz po drabinie, naśladowanie gry na pianinie, odtwarzanie rytmu padającego deszczu, * modelowanie z plasteliny, modeliny, masy papierowej najpierw kuleczek, wałeczków; później form bardziej złożonych - zwierząt, postaci ludzkich, liter, * stemplowanie i kolorowanie, * wydzieranie z kolorowego papieru i naklejanie wydzieranki na papier * rysowanie w liniach wzorów literopodobnych i szlaczków, * zgniatanie kartki papieru jedną ręką w małą kulkę, * przyszywanie guzików, szycie prostymi ściegami, * krążenia palcami, np. jednego palca wokół drugiego nieruchomego, wokół siebie obu palców, * ćwiczenia dłoni- wymachy, krążenia, uderzenia, pocierania, otwierania, zamykania, ściskanie piłeczek, zwijanie palcami chusteczek, apaszek, * rysowanie patykiem po ziemi, * faliste ruchy ramion - zabawa w przylot i odlot bocianów. Specyfika metod i technik oddziaływania terapeutycznego na dziecko polega na tym, że wiele z nich ma charakter zabawy, co wzmacnia motywację dzieci do udziału w zajęciach.

5 Co dają zabawy paluszkowe? Przede wszystkim: * Poprawiają sprawność manualną, niezbędną przy nauce pisania, mogą być stosowane jako wstępny etap tej nauki lub w ramach terapii u dzieci z obniżoną sprawnością. * Wierszyki wzbogacają słownictwo dziecka, wpływając na rozwój mowy. * Pogłębiają więź emocjonalną między rodzicem a dzieckiem. * Uczą podstaw komunikowania się; naprzemienności, która jest podstawą dialogu. * Pomagają się zrelaksować i skoncentrować na konkretnej czynności, co małym dzieciom często przychodzi z trudem. Zaletą tych zabaw jest to, że możemy bawić się nimi wszędzie, nie potrzeba specjalnego miejsca, aby je przeprowadzić. Dzięki temu mogą się okazać bardzo przydatne w podróży, w poczekalni u lekarza, czy też wszędzie tam, gdzie nie mamy zabawek. Jednak najważniejsze w wypadku zabaw paluszkowych jest to, że dzięki zabawnej formie wierszyków i prostej możliwości zilustrowania ich gestem, zarówno dzieciom, jak i dorosłym dostarczają wiele radości. Przykłady zabaw paluszkowych Mamo, Mamo... To dość trudna zabawa, która wymaga dużej sprawności palców. Warto jednak pokazywać ją już małym dzieciom, które będą zachwycone patrząc na szybko ruszające się palce. Starsze dziecko najpierw będzie pilnie obserwować, a potem będzie chciało powtarzać to, co robią i mówią mama czy tata. I o to chodzi! Składamy razem swoje dłonie (dotykają się tylko czubki palców). Po każdej sylabie po kolei odrywamy od siebie (zaczynając od kciuka) i z powrotem składamy palce, mówiąc:

6 Ma-mo, ma-mo! Co, co, co? Ja-dą goś-cie! No to co? Teraz trzymając pozostałe palce złączone ruszamy tylko serdecznymi, które się krzyżują - raz po jednej, raz po drugiej stronie i mówimy: Dzień dobry! Dzień dobry Następnie palce, które "się kłaniały" całują się, a my cmokamy (trzy razy). I powtarzamy jeszcze raz gesty i słowa Dzień dobry! Dzień dobry! oraz cmokanie. Członkowie rodziny Wesoła i bardzo lubiana przez maluchy zabawa. Każdy członek rodziny jest w niej wymieniany i ma swoje miejsce! Często dzieci chcą, żeby ją powtarzać na obu rączkach. Polega na głaskaniu/dotykaniu kolejno wszystkich paluszków dziecka. Zaczynamy od kciuka, potem kolejno palec wskazujący, środkowy, serdeczny i mały.

7 Ten paluszek to jest dziadziuś, (kciuk) a ten obok to babunia, (wskazujący) Ten paluszek to jest tatuś, (środkowy) a ten obok to mamunia. (serdeczny) A ten to dziecinka mała...(tu pada imię dziecka - mały palec) I jest rodzinka cała (zamykamy rączkę dziecka w piąstkę). Ważyła kokoszka kaszkę, ważyła. Swoim palcem wskazującym robimy kółeczka na wewnętrznej stronie dłoni dziecka mówiąc: Ważyła kokoszka kaszkę, ważyła Potem po kolei łapiemy paluszki dziecka: zaczynamy od kciuka. Mówimy przy tym: Temu dała na miseczce, Temu dała na łyżeczce, Temu dała na spodeczku, Temu dała w kubeczku, A temu malutkiemu nic nie dała tylko frrrr poleciała (unosimy swoją ręką - udajemy odlatującego ptaka) Teraz dotykając dziecka (na brzuszku, pod pachami, na plecach) mówimy: Tu siadła, tu siadła, tu siadła, tu siadła, I tu się schowała. Sroczka Sroczka kaszkę gotowała - zakreślamy kółeczka w półotwartej dłoni dziecka Temu dała na łyżeczce - chwytamy czubek małego palca

8 Temu dała na miseczce - chwytamy czubek serdecznego palca Temu dała na spodeczku - chwytamy czubek dużego palca Temu dała w garnuszeczku - chwytamy czubek palca wskazującego A dla dlatego? nic nie miała Frrr!!! i po więcej poleciała - chwytamy i odzywamy się od czubka kciuka udając odfrunięcie. Grota misia Tu jest grota. (pokaż pięść) W środku miś (zegnij kciuk i wsadź pod złożone palce) Proszę, misiu, na dwór wyjdź (zastukaj w pięść) O! Wyszedł miś. (wysuń kciuk) Idzie myszka Idzie myszka do braciszka (prowadzimy palce po ręce dziecka) Tu wskoczyła (szybko wsuwamy palec za kołnierz lub pod koszulkę) Tu się skryła. (wsuwamy rękę w rękaw)

9 Wiosenna burza Pada deszczyk, pada, pada, (Uderzamy palcem o podłogę lub o stolik) coraz prędzej z nieba spada. (Przebieramy wszystkimi palcami.) Jak z konewki woda leci, (Uderzamy całymi dłońmi o podłogę.) A tu błyskawica świeci... (Klaszczemy w dłonie nad głową.) Grzmot!!! (Uderzamy piąstkami o podłogę.)