WYTYCZNE MAN DOTYCZĄCE ZABUDÓW. Napędy dodatkowe Edycja 2018 Wersja 2.0

Transkrypt

1 WYTYCZNE MAN DOTYCZĄCE ZABUDÓW Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja 2.0

2 W Y D A W C A MAN Truck & Bus AG (W tekście dalej zwany MAN) Engineering Vehicle Truck Application Engineering Dachauer Str. 667 D Monachium info.manted@man.eu Faks: + 49 (0) Niniejsza wersja polska stanowi tiumaczenie. Przy wątpliwościach lub w przypadkach spornych miarodajny jest waźny oryginal niemieckojęzyczny. Zmiany techniczne wynikające z postępu technicznego zastrzeżone. 208 MAN Truck & Bus Aktiengesellschaft Przedruk, powielanie lub tłumaczenie, również we fragmentach, bez pisemnego zezwolenia firmy MAN Truck & Bus AG jest niedozwolone. MAN zastrzega sobie wyraźnie wszelkie prawa wynikające z ustawy o prawie autorskim. Trucknology i MANTED są zarejestrowanymi znakami towarowymi firmy MAN Truck & Bus AG. Jeśli oznaczenia są znakami towarowymi, to nawet bez znaków ( ), uznane są za chronione znaki towarowe uprawnionego podmiotu. I Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

3 Spis treści.0 Ogólne zasady Obliczanie mocy i momentu obrotowego Podłączenie wałka przegubowego na przystawce odbioru mocy Podłączenie wału przegubowego do przystawki odbioru mocy w przekładniach MAN Regulacja prędkości obrotowej silnika Regulacja ZDR przez elementy obsługowe tempomatu Regulacja prędkości obrotowej ze złączem ZDR Uruchomienie i zatrzymanie silnika spoza kabiny kierowcy Blokada przełączania przekładni i przełącznik położenia neutralnego Praca stacjonarna i niestacjonarna Opis techniczny przystawek odbioru mocy Przystawki odbioru mocy MAN Rowkowe koło pasowe Konsole montażowe Przystawka odbioru mocy na sprężarce powietrza Napęd z wałka rozrządu, przystawka odbioru mocy po stronie kołs zamachowego (SSNA) Podparcie pomp hydraulicznych na przystawce odbioru mocy po stronie koła zamachowego Przystawka odbioru mocy w przekładni rozdzielczej Przystawka odbioru mocy na przekładni Rozróżnienie Zależne od przekładni przystawki odbioru mocy Sprzęgłowe przystawki odbioru mocy na skrzyni biegów ZF Sprzęgłowe przystawki odbioru mocy na skrzyni biegów MAN Przystawki odbioru mocy zależne od silnika Przystawki odbioru mocy na przekładni z WSK Przystawka odbioru mocy w przekładni automatycznej ZF HP Przystawki odbioru mocy i intarder Przystawki odbioru mocy w MAN HydroDrive Przystawki odbioru mocy na przekładni ZF (Dane techniczne i tabele) Przystawka odbioru mocy w przekładni EATON (Dane techniczne i tabele) Jeśli nie zaznaczono inaczej: wszystkie wymiary w mm, wszystkie ciężary i ładunki w kg. MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja 2.0 II

4 Niniejsza dyrektywa dotycząca nadwozi jest skierowana do profesjonalnych firm nadbudowujących i przebudowujących. W związku z tym w niniejszych wytycznych dotyczących nadwozi przyjęto odpowiednią wiedzę ogólną. Należy przestrzegać, aby niektóre prace były wykonywane wyłącznie przez odpowiednio wykwalifikowany personel, w celu uniknięcia ryzyka obrażeń oraz osiągnięcia jakości niezbędnej Oznaczenia W tej dyrektywie dotyczącej nadwozi są wykorzystywane następujące oznaczenia: Informacja Ta wskazówka zwraca uwagę na dalsze informacje. Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń Ta wskazówka zwraca uwagę na możliwość uszkodzenia pojazdu. Wskazówka dot. ochrony środowiska Ta wskazówka informuje o kwestiach związanych z ochroną środowiska. Ostrzeżenie Ostrzeżenie zwraca uwagę na ryzyko wypadku lub odniesienia obrażeń przez różne osoby. 2 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

5 .0 Ogólne zasady Przystawki odbioru mocy stanowią element łączący silnik pojazdu i napędzane agregaty, np. sprężarki lub pompy hydrauliczne. Staranny wybór przystawki mocy i kontrola sytuacji montażowej są niezbędne dla późniejszego bezawaryjnego użytkowania pojazdu. MAN (adres patrz wyżej pod Wydawca ) pozostaje do dyspozycji w kwestii ewentualnych zapytań i porad. Wytyczne dotyczące nadwozi dla przystawek odbioru mocy nie zastępują instrukcji obsługi pojazdu. Informacja Zabudowa przystawek odbioru mocy, które nie są oferowane fabrycznie dla danej konfiguracji pojazdu, następuje na odpowiedzialność montującego. Przystawki odbioru mocy mogą być montowane w wymienionych miejscach, niekiedy równocześnie: Przy silniku - Po stronie przedniej silnika (np. przedni odbiór mocy wału korbowego z 2-rowkową podkładką paska klinowego, bezpośredni montaż pompy na sprężarce powietrza) - Z tyłu silnika (np. odbiór mocy wałka rozrządu, przystawka odbioru mocy po stronie koła zamachowego) Na przekładni Na przekładni rozdzielczej. Podczas wyboru przystawki odbioru mocy należy uwzględniać następujące czynniki: Dopuszczalne momenty obrotowe Kierunek obrotów Współczynniki uderzeniowe Żywotność Krytyczna prędkość obrotowa Maksymalna długość wałka przegubowego Kąt ugięcia i przestrzeń montażowa wałka przegubowego Tłumaczenie Technologia przekładni (OD/DD) Chłodzenie (brak zatoru ciepła na przystawce odbioru mocy) Montaż i dostępność Zabudowa pompy Instrukcje producenta przystawki odbioru mocy Instrukcje producenta pompy Instrukcje producenta wałka przegubowego Producenci przystawek odbioru mocy wydają własne publikacje, które zawierają szczegółowe informacje o: Właściwym wyborze przystawki odbioru mocy Właściwym zastosowaniu Unikaniu drgań i ich usuwaniu. Dopuszczony dla przystawki odbioru mocy maksymalny moment obrotowy może być wykorzystywany tylko wówczas, kiedy eksploatacja następuje całkowicie bez uderzeń mechanicznych i drgań. Rzadko jest to możliwe, dlatego w praktyce trzeba uwzględnić współczynniki uderzeniowe przy wyborze przystawki odbioru mocy. Pod pojęciem uderzenia rozumie się szybki, silny wzrost momentu obrotowego, który ponownie silnie opada po bardzo krótkim czasie. Iloczyn maksymalnego i minimalnego momentu obrotowego nazywa się współczynnikiem uderzeniowym. Wymiarowanie musi być oparte o największy występujący moment obrotowy włącznie z współczynnikiem uderzeniowym. MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja 2.0 3

6 Moment obrotowy odebrany na przystawce odbioru mocy nie może przekroczyć maksymalnego momentu obrotowego silnika. Wykresy silnika, zawierające informacje dotyczące mocy i momentu obrotowego, można uzyskać od MAN (adres, patrz wyżej pod Wydawca ). Przystawki odbioru mocy muszą być chronione przed przeciążeniem termicznym, w razie potrzeby należy montować oferowane przez MAN koło napędu wentylatora. Oprócz koła wirnika wentylatora dostępne są także różne rozwiązania w zakresie wymienników ciepła do chłodzenia przekładni i przystawek odbioru mocy. Przez to można osiągnąć stałą wytrzymałość w przypadku poszczególnych typów przystawek odbioru mocy. Wymienniki ciepła oferowane przez firmę MAN są dostępne jako dozbrojenie. Dla serii TGL i TGM można znaleźć informację serwisową nr a przez portal MAN After Sales. Dla serii TGS i TGX instrukcja dozbrojenia jest dostępna przez system VirtTruck w portalu MAN After Sales. Ewentualnie konieczna jest parametryzacja pojazdu. W razie pytań dotyczących rozwiązań wymienników ciepła oferowanych przez MAN, można zwracać się do firmy MAN (adres, patrz powyżej pod Wydawca ). Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń Nie może powstawać zator ciepła, niewystarczające odprowadzanie ciepła prowadzi do uszkodzeń. Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń Wskazówka dotycząca temperatury oleju przekładniowego: Przekładnia i temperatura oleju przystawki odbioru mocy podczas pracy przystawki odbioru mocy nie mogą przekraczać 0 C. Krótkotrwale (do maks. 30 minut) dopuszczalne są temperatury kulminacyjne maks. 30 C. Jeśli weryfikacja temperatury oleju daje wyższe wartości, konieczne jest dodatkowe rozwiązanie poprzez chłodzenie zewnętrzne (np. koło napędowe wentylatora). Jeśli poprzez zabudowę przystawki odbioru mocy usuwa się części osłony silnika, należy zastąpić je odpowiednimi własnymi częściami. Należy zadbać o to, aby emisja hałasów nie była niedopuszczalnie wysoka. Należy przestrzegać wskazówek zawartych w rozdziale Zmiana podwozia (w poszczególnych dokumentacjach serii), punkt Zmiany w silniku. Przystawki odbioru mocy nie są przeznaczone do promieniowego obciążenia łożyska przez napędy łańcuchowe lub napędy z paskami klinowymi. Dlatego nie wolno montować kół łańcuchowych lub podkładek pasków klinowych bezpośrednio na przystawce odbioru mocy. Jeśli napędzane są agregaty, w przypadku których występuje ryzyko przeciążenia przystawki odbioru mocy, należy zamontować zabezpieczenie przed przeciążeniem. Ten wymóg obowiązuje także wówczas, kiedy tylko poszczególne kulminacje momentów obrotowych przekraczają dopuszczalny wymiar. W pojazdach TG można parametryzować i kablować ograniczenia prędkości obrotowej i momentu przez warsztat serwisowy MAN w zakresie przyłącza seryjnego. 4 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

7 Dokładniejsze opisy przyłączy, obłożenia pinów i informacje dotyczące parametryzacji są wymienione w dokumentacji przyłączy dla wytycznych dotyczących nadwozi. Wszystkie dane dotyczące kierunku obrotów należy rozumieć, co typowe w segmencie maszyn, z kierunkiem spojrzenia na czop, czyli na miejsce odbioru napędu. Prędkość obrotowa w miejscu odbioru napędu jest obliczana z prędkości obrotowej silnika, mnożonej przez przełożenie danej przystawki danej przystawki odbioru mocy. Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń Niedopuszczalne są: Wartości prędkości obrotowej < 800 / min. przy włączonej i pozostającej pod obciążeniem przystawką odbioru mocy. Stosunki przełożenia o wartościach liczb całkowitych, np. :, :2 itp. ponieważ mogą występować drgania rezonansowe. Przy prędkości obrotowej silnika < 800 / min. ze względu na niekorzystne właściwości w połączeniu z wałkami przegubowymi na przystawce odbioru mocy może dojść do emisji hałasu i wibracji. MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja 2.0 5

8 . Obliczanie mocy i momentu obrotowego Dla właściwego wyboru przystawki odbioru mocy konieczne są następujące dane napędzanego agregatu: Zapotrzebowanie na moc, moment obrotowy Kierunek obrotów Czas eksploatacji Prędkość obrotowa Współczynniki uderzeniowe. Podawany przy zamontowanych w przekładni zależnych od sprzęgła i silnika przystawkach odbioru mocy moment napędowy wynosi w odniesieniu do nominalnej prędkości obrotowej 500 obr./min. na przystawce odbioru mocy. Przy wyższych prędkościach obrotowych moment napędowy redukuje się. Jako stałą przyjmuje się tutaj moc napędową 500 obr./min. Wzór 0: Wyliczenie nominalnej mocy odbioru napędu P [kw] = M [Nm] n PTO [min - ] 9552 P = Nominalna moc odbioru napędu w kilowatach M = Dopuszczalny moment napędowy według karty danych n PTO = Prędkość obrotowa przystawki odbioru mocy tutaj znamionowa prędkość obrotowa 500 obr./min Prędkość obrotowa przystawki odbioru mocy tutaj znamionowa prędkość obrotowa 500 obr./min. Wzór 02: Obliczanie dopuszczalnego momentu napędowego przy prędkości obrotowej przystawki odbioru mocy > 500 obr./min M max [Nm] = P [kw] 9552 n PTO [min - ] M max = dopuszczalny moment napędowy przy prędkości obrotowej> 500 obr./min P = Nominalna moc odbioru napędu w kilowatach (określona w poprzednim etapie obliczeń) n PTO = Prędkość obrotowa przystawki odbioru mocy tutaj rzeczywista prędkość obrotowa 6 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

9 Równoległe użycie dwóch wałków odbioru mocy Jeśli w przypadku sprzęgłowej przystawki odbioru mocy z dwoma wałkami odbioru mocy używa się równocześnie obu wałków, wał pośredni skrzyni biegów nie może być przeciążony. W takiej sytuacji trzeba uwzględnić przełożenie przystawki odbioru mocy i skrzyni biegów. Jeśli np. całkowicie wykorzystuje się moment napędowy wałka odbioru mocy, dla dolnego wałka odbioru mocy pozostaje moment pozostały, który jest mniejszy niż maksymalna dopuszczalna obciążalność. Wzór 03: Obliczenie momentu pozostałego na wale pośrednim f o MVR = M V - ٠ M o f v M o = moment napędowy na górnym wałku odbioru mocy M V = maksymalny dopuszczalny moment napędowy na wale pośrednim M VR = moment pozostały na wale pośrednim f o = współczynnik prędkości obrotowej górnego wałka odbioru mocy f V = przełożenie wału pośredniego Poprzez moment pozostały na wale pośrednim można obliczyć maksymalny redukowany moment napędowy na dolnym wałku odbioru mocy. Wzór 04: Obliczanie dopuszczalnego momentu napędowego na drugim wałku odbioru mocy f u M u = M VR ٠ f v M u = maksymalny dopuszczalny moment napędowy na dolnym wałku odbioru mocy M VR = moment pozostały na wale pośrednim f u = współczynnik prędkości obrotowej dolnego wałka odbioru mocy f V = przełożenie wału pośredniego Jeśli całkowicie wykorzystuje się moment napędowy na dolnym wałku odbioru mocy, należy określić pozostały maksymalnie dopuszczalny moment napędowy na górnym wałku odbioru mocy, analogicznie, z wykorzystaniem powyższych wzorów. Wartości konieczne do obliczeń można określić na w rubryce Przystawka odbioru mocy w skrzyni biegów. MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja 2.0 7

10 .2 Podłączenie wałka przegubowego na przystawce odbioru mocy Dla podłączenia wałka przegubowego obowiązują zasady określone w rozdziale III w punkcie 6.5 Przekładnie i wały przegubowe (w poszczególnych dokumentacjach serii). Pod względem kąta ugięcia obowiązują występujące warunki zarówno dla przegubów krzyżowych, jak i przegubów z przebiegiem stałym: Kąt ugięcia 7, dopuszczalna jest tolerancja + Docelowa bezwzględna różnica kąta między kątami ugięcia wału, 0. Rysunek 0: Geometria układu wałów przegubowych dla przystawki odbioru mocy T_364_000007_000_G ) Przekładnia 2) Agregat 3+4) Kołnierze muszą być ułożone równolegle 5) Kąt ugięcia wałów przegubowych 8 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

11 Przy określaniu długości wałka przegubowego należy uwzględnić długość ewentualnego montowanego elastycznego sprzęgła. Podane wartości obowiązują zarówno dla równego, jak i dla przestrzennego układu wałów przegubowych. Przy przestrzennym układzie wałów przegubowych należy przyjąć występujący przestrzennie kąt ugięcia. Wyjątki od podanych wartości muszą być jednoznacznie zatwierdzone przez MAN (adres patrz powyżej pod Wydawca ). W zakresie komunikacji i zakresie roboczym osób umieszczone wały przegubowe muszą być osłonięte lub zakryte. W określonych przypadkach może być konieczna modyfikacja poszczególnych wsporników poprzecznych dla zapewnienia prowadzenia wałów przegubowych pod dopuszczalnym kątem. Firma MAN oferuje w tym zakresie własne rozwiązania. W serii pojazdów TGL/TGM występuje np. możliwość montażu regulowanego w zakresie wysokości wspornika poprzecznego portalu. Jeśli fabrycznie na skrzyni biegów zamontowane są jedna lub więcej przystawek odbioru mocy, belka poprzeczna ramy (wspornik poprzeczny portalu) za skrzynią biegów jest wykonana z regulacją w zakresie wysokości. Dzięki temu można zainstalować układy wałów przegubowych na przystawce odbioru mocy z uwzględnieniem dopuszczalnego maksymalnego kąta ugięcia 7 (tolerancja + ). W położeniu seryjnym wspornik poprzeczny włącznie z główką śruby wystaje do 00 mm ponad górną krawędź ramy. Można też dokonać dozbrojenia we wspornik poprzeczny regulowany w zakresie wysokości (np. przy późniejszej dobudowie przystawki odbioru mocy). Jeśli te rozwiązania nie są wystarczające, przewidziane działania wymagają zatwierdzenia przez MAN (adres, patrz wyżej pod Wydawca ). Rysunek 02: Regulowana w zakresie wysokości poprzecznica ramy w przystawce odbioru mocy na przekładni x 4x 30 T_327_000003_000_G ) Kierunek jazdy MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja 2.0 9

12 .2. Podłączenie wału przegubowego do przystawki odbioru mocy w przekładniach MAN W przeciwieństwie do opisanych w poprzednim rozdziale przekładni wytwarzanych przez ZF, w zależnych od sprzęgła przystawkach odbioru mocy na przekładni MAN TipMatic 2+2 powstają następujące zmiany. Ocena drgań skrętnych Aby zapewnić eksploatację układu wałów przegubowych możliwie bez drgań, należy zapewnić prawidłowe wyrównania przegubów krzyżowych: Rysunek 03: Wałek przegubowy Prawidłowe położenie obrotowe wałków przegubowych. Skręcone przeguby krzyżowe. Ocena niejednorodności jest przeprowadzana na podstawie prostego wzoru, w którym stosuje się kąt ugięcia wałka przegubowego α i α 2. W przypadku prawidłowego wyrównania przegubów krzyżowych: Niejednorodność= α 2 - α 2 2 Jeśli przeguby krzyżowe są zamontowane ze skrętem, to należy spodziewać się następującego wzoru: Niejednorodność= α 2 + α 2 2 Kąty przegubów krzyżowych muszą wynosić mniej niż, ponieważ mniejsze kąty mogą powodować uszkodzenia wywoływane przez nacisk, co skutkuje skróceniem żywotności. Kąty są ustawione prawidłowo, gdy α = α 2. 0 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

13 Kąt ugięcia i dopuszczalny moment napędowy Zbyt duże kąty ugięcia wałków przegubowych ograniczają maks. dopuszczalny moment napędowy przystawki odbioru mocy. Maks. dopuszczalny moment napędowy można odbierać tylko wtedy, gdy kąt ugięcia wałków przegubowych nie jest większy niż 7. W przypadku większych kątów ugięcia wałków przegubowych maks. dopuszczalny moment napędowy jest redukowany do wartości podanej w poniższym diagramie. Rysunek 04: najwyższego możliwego momentu obrotowego przystawki odbioru mocy 00% = najwyższego możliwego momentu obrotowego przystawki odbioru mocy. T_39_000003_000_D MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja 2.0

14 2.0 Regulacja prędkości obrotowej silnika Zasadniczo moc wymagana przez silnik nie jest stała, niezależnie od tego, czy w trybie jazdy, czy w trybie pracy agregatów. Wahające się zapotrzebowanie na moc przy stałej roboczej prędkości obrotowej musi zostać wyrównane przez zmianę ilości wtrysku paliwa. Przy stałej prędkości obrotowej obowiązuje zatem: mniejsza moc mniej paliwa większa moc więcej paliwa. W zależności od nadwozia i celu zastosowania pojazdu wymaga się od przystawki odbioru mocy, a tym samym od silnika, minimalnej, stałej lub maksymalnej prędkości obrotowej. Zwykle konieczne jest równoczesne spełnienie kilku wymogów. Wszystkie silniki wysokoprężne MAN regulują prędkość obrotową i obciążenie z EDC (EDC= Electronic Diesel Control). Ingerencje ze strony producenta nadwozia następują poprzez złącze ZDR (ZDR = regulacja pośredniej prędkości obrotowej). ZDR może być też sterowane przez moduł KSM (KSM = moduł sterujący specyficzny dla klienta). Ustawiona prędkość obrotowa jest utrzymywana także pod obciążeniem, jakość regulacji jest każdorazowo wyższa niż w przypadku regulatorów mechanicznych. Niższe prędkości obrotowe nie prowadzą koniecznie przy eksploatacji przystawki odbioru mocy do niższego zużycia lub niższej emisji hałasu. Silniki są zoptymalizowane do określonych sytuacji roboczych, które zapewniają ekonomiczną i cichą pracę. 2. Regulacja ZDR przez elementy obsługowe tempomatu Ciężarówki i ciągniki siodłowe MAN są wyposażone w dźwignię tempomatu do regulacji prędkości. Funkcją tempomatu można sterować alternatywnie także przyciskami funkcyjnymi na kole kierownicy ze zintegrowanymi przełącznikami. Przy prędkości <= 20 km/h można regulować prędkość obrotową silnika także bez ingerencji w złącze ZDR. Przycisk pamięci (Rysunek 05 poz. / Rysunek 06 poz. ) umożliwia ustawianie stałej prędkości obrotowej, naciskanie + i - służy do ustawiania roboczej prędkości obrotowej między górnym i dolnym limitem prędkości obrotowej i wartość jest utrzymywana do naciśnięcia przycisku Off Rysunek 05 poz. 2 / Rysunek 06 poz. 2) lub do wystąpienia innych warunków wyłączania (np. naciśnięcie hamulca). Wartość prędkości obrotowej można trwale zapisać przyciskiem pamięci (nacisnąć i przytrzymać przycisk, Rysunek 05 poz. przez 2 sekundy), także po zatrzymaniu silnika i/lub tymczasowym trybie jazdy poprzez krótkie naciśniecie przycisku pamięci Rysunek 05 poz. ). 2 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

15 Rysunek 05: Układ i funkcja dźwigni tempomatu T_255_00000_000_G 2 ) Przycisk pamięci 2) Przycisk Off Rysunek 06: Układ i funkcja koła kierownicy ze zintegrowanymi przełącznikami 2 T_464_000003_000_G ) Przycisk pamięci 2) Przycisk Off MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja 2.0 3

16 2.2 Regulacja prędkości obrotowej ze złączem ZDR EDC może być programowane do indywidualnego dopasowania regulacji silnika przy stosowaniu przystawek odbioru mocy. Można ustawiać: Prędkość (np. redukcja prędkości maksymalnej przy stosowaniu przystawki odbioru mocy) Pośrednie prędkości obr. Graniczna prędkość obrotowa przy stosowaniu regulacji pośredniej prędkości obrotowej (np. do ochrony agregatów) Zachowanie regulacyjne i charakterystyka regulacji Warunki łączeniowe. Ingerencje ze sterownika nadwozia (np. polecenie przełączania do rozruchu pośredniej prędkości obrotowej) i pozostające po stronie nadwozia rejestrowanie stanu roboczego (np. hamulec postojowy, położenie neutralne przekładni, przełącznik przystawki odbioru mocy) realizowane są przez złącze ZDR. Aby możliwe było skorzystanie z programowalnych rozwiązań, potrzebne są następujące informacje: Złącze ZDR (serie 2000 L2000, M2000 i F2000) Złącze do regulacji pośredniej prędkości obrotowej na komputerze kierującym pojazdem ZDR w FFR (zakres seryjny we wszystkich pojazdach serii TG) Moduł sterujący specyficzny dla klienta KSM (opcjonalny, zakres seryjny w pojazdach serii TG). Informacja Szczegółowy opis złączy FFR i KSM z przykładami zastosowania i aktualną dokumentacją stanu sprzętu / oprogramowania znajduje się w publikacji Złącza TG. Uwaga: fabrycznie oferowane jest tylko złącze, bez okablowania. Programowanie parametrów specyficznych dla branży może następować już fabrycznie, jeśli sprzedający MAN otrzyma terminowo informacje o żądanych wartościach od producenta nadwozia. Późniejsze zmiany można wprowadzać odpłatnie przez system diagnostyczny MAN-cats. 4 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

17 2.3 Uruchomienie i zatrzymanie silnika spoza kabiny kierowcy Niektóre nadwozia wymagają, aby silnik pojazdu można było uruchamiać lub wyłączać także spoza kabiny kierowcy. Niezależnie od regulacji pośredniej prędkości obrotowej (patrz wyżej) MAN oferuje Przygotowanie do urządzenia uruchamiającego i wyłączającego silnik na końcu ramy. Z montażem tego pakietu wiąże się zasadniczo: przełącznik położenia neutralnego przekładni, silnik może być uruchamiany tylko wówczas, kiedy nie jest wrzucony żaden bieg przekładni identyfikacja sygnału hamulca postojowego, silnik może być uruchamiany tylko wówczas, kiedy wrzucony jest hamulec postojowy przekaźnik blokady uruchomienia, już pracujący silnik nie może zostać uruchomiony ponownie. Dozbrojenie przyłącza jest możliwe, wymaga jednak szczegółowej wiedzy w zakresie elektryki / elektroniki i sieci pokładowej MAN. Dlatego rekomendujemy zamówienie z fabryki. Kabel przedłużający jest zawinięty na końcu ramy. Jeśli podczas eksploatacji pojazd nie może się poruszyć, dodatkowo do wyposażenia rekomendujemy blokadę przełączania przekładni (patrz rozdział Blokada przełączania przekładni i przełącznik położenia neutralnego ). Dla aktualnie dostępnych serii TGL/TGM i TGS/TGX oprócz przygotowania na końcu ramy oferowane jest też urządzenie uruchamiające i wyłączające silnik pod klapą przednią. Zakres funkcjonalny jest identyczny z tym przygotowania na końcu ramy. Nie ma jednak ułożonej wiązki kabli do końca ramy. W przypadku opracowanego przez producenta nadwozia urządzenia uruchamiającego i wyłączającego należy stosować się do instrukcji z oddzielnych dokumentacji przyłączy. MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja 2.0 5

18 2.4 Blokada przełączania przekładni i przełącznik położenia neutralnego W określonych rodzajach pojazdów / nadwozi konieczne jest zapewnienie, że przystawkę odbioru mocy można dołączyć tylko wówczas, kiedy żaden bieg przekładni nie jest wrzucony. Ta funkcja jest umożliwiana przez przełącznik położenia neutralnego. Blokada przełączania przekładni dotyczy także odwrotnego przypadku, kiedy bieg przekładni nie daje się wrzucić, a przystawka odbioru mocy jest już włączona. Blokada przełączania przekładni MAN działa jak wyłączne przełączanie LUB, tzn. można przełączać bieg lub przystawkę odbioru mocy, ale nie obydwa równocześnie. W pojazdach z przekładniami zmianowymi stopniowymi blokada przełączania przekładni następuje mechanicznie, w pojazdach z przekładnią zautomatyzowaną (TipMatic) blokada przełączania przekładni następuje przez parametry oprogramowania. Ostrzeżenie Rekomendujemy wyposażenie w blokadę przełączania przekładni, jeśli regulacja prędkości obrotowej i/lub uruchomienie silnika muszą być wykonywane spoza kabiny kierowcy i pojazd nie może się poruszyć. Rysunek 07: Blokada przełączania przekładni zmianowej stopniowej T_327_00000_000_G ) Blokowanie biegów Jeśli mechaniczna blokada przełożenia przekładni jest zainstalowana jako dozbrojenie, to funkcję należy sprawdzić przed uruchomieniem pojazdu według następującej kolejności: Przekładnia znajduje się w położeniu neutralnym Na zaworze blokującym musi być zapewniony dopływ powietrza, gdy przystawka odbioru mocy jest aktywna. Kontrola biegów ruszania - Włączenie biegu jeśli nie można włączyć biegu, funkcja w porządku - Włączenie biegu 2 jeśli nie można włączyć biegu, funkcja w porządku - Włączenie biegu 3 jeśli nie można włączyć biegu, funkcja w porządku - Włączenie biegu 4 jeśli nie można włączyć biegu, funkcja w porządku - Włączenie biegu wstecznego jeśli nie można włączyć biegu, funkcja w porządku Jeśli można włączyć bieg funkcja nie w porządku Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń Warsztat wykonujący jest odpowiedzialny za wykonanie prawidłowego i profesjonalnego montażu i kontrolę działania blokady przełożenia przekładni. 6 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

19 2.5 Praca stacjonarna i niestacjonarna Ostrzeżenie Rekomendujemy wyposażenie w blokadę przełączania przekładni, jeśli regulacja prędkości obrotowej i/lub uruchomienie silnika muszą być wykonywane spoza kabiny kierowcy i pojazd nie może się poruszyć Seryjnie przystawki odbioru mocy na końcu przekładni są przeznaczone do pracy niestacjonarnej, tzn. przystawka odbioru mocy może być stosowana także podczas jazdy na biegu ruszania. Przy wybranym blokowaniu biegów przystawka odbioru mocy przełączana jest na pracę stacjonarną. Z przystawki odbioru mocy można korzystać tylko w zatrzymanym pojeździe. W przypadku więcej niż jednej zamontowanej przystawki odbioru mocy można ją sparametryzować jako stacjonarną lub niestacjonarną przystawkę odbioru mocy. Jeśli eksploatowana jest skonfigurowana stacjonarnie przystawka odbioru mocy, nie ma możliwości wrzucenia biegu, niezależnie od tego, czy dalsza, skonfigurowana jako niestacjonarna, przystawka odbioru mocy występuje, czy też jest eksploatowana. Jeśli eksploatowane są tylko skonfigurowane niestacjonarnie przystawki odbioru mocy, można wrzucić bieg ruszenia i poruszyć pojazd. Wrzucanie biegów i zmiana biegu są możliwe tylko w zatrzymanym pojeździe. 2.6 Regeneracja filtra cząstek stałych silników wysokoprężnych (DPF) Zależnie od wykorzystania pojazdu, regeneracja DPF jest konieczna w określonych odstępach czasu. W filtrze cząsteczkowym sadzy do silników Diesla (DPF) zbierane są cząstki sadzy i przemieniane na CO2. Ten proces nazywa się regeneracją. Potrzebna jest do tego wysoka temperatura spalin przed DPF. Regeneracja odbywa się zazwyczaj automatycznie w trakcie normalnej jazdy i przebiega niezauważona. W określonych przypadkach zastosowania, przykładowo w przypadku wynajmu pojazdów z podnoszoną platformą roboczą celowe może być, aby istniała możliwość zainicjowania regeneracji filtra cząstek stałych silników wysokoprężnych także wówczas, gdy nie ma jeszcze takiej potrzeby. W przypadku pojazdów z serii TGL i TGM firma MAN oferuje tu dozbrojenie. Odpowiedni sposób postępowania i dodatkowe informacje zostały opisane w informacji serwisowej 609TA. W przypadku pojazdów, które są eksploatowane głównie stacjonarne i zwykle obsługiwane z zewnątrz kabiny, jest możliwe, aby wyświetlić informację o koniecznej regeneracji filtra DPF, w postaci wiadomości transmitowanej przez strukturę magistrali CAN w jednostce sterowania. Dokładne informacje znajdują się w elektrycznym opisie interfejsu modułu sterującego specyficznego dla klienta (KSM) od Step 2. MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja 2.0 7

20 3.0 Opis techniczny przystawek odbioru mocy Informacja Informujemy, że opisane w wytycznych dotyczących nadwozi warianty NA mogą nie pozostawać fabrycznie do dyspozycji. Nabywane seryjnie przystawki odbioru mocy przedstawione są w naszych obowiązujących dokumentach sprzedażowych. W zakresie zmiany celu zastosowania pojazdu lub dla zwiększenia wartości ponownej sprzedaży rekomenduje się wyposażenie pojazdu w elektryczne przygotowanie do późniejszej dobudowy przystawki odbioru mocy. 3. Przystawki odbioru mocy MAN MAN produkuje następujące przystawki odbioru mocy: Podkładka paska klinowego, zależna od silnika, opis patrz punkt 3.. Przystawka odbioru mocy w dwucylindrowej sprężarce powietrza, zależna od silnika, opis patrz punkt 3..2 Przystawka wałka rozrządu lub przystawka odbioru mocy po stronie koła zamachowego, zależna od silnika, opis patrz punkt 3..3 Przystawka odbioru mocy na przekładni rozdzielczej, w zależności od położenia łączenia zależna od silnika, od przekładni lub od drogi, opis, patrz punkt Rowkowe koło pasowe Na przednim końcu wału korbowego w silniku D08 możliwa jest dobudowa 2-rowkowego koła pasowego o średnicy dw = Ø 242 mm. Takie rowkowe koło pasowe jest stosowane fabrycznie w połączeniu z pompą hydrauliczną, domontowaną w kierunku jazdy w prawo. Dodatkowo na wale korbowym w pojazdach z urządzeniem klimatyzacyjnym występuje koło pasowe wieloklinowe z dw = Ø 224,8 mm do napędzania sprężarki chłodziwa. L2000 / M2000: Przy wyposażeniu w klimatyzację to miejsce odbioru mocy jest zajęte przez sprężarkę chłodziwa klimatyzacji. TGL/TGM: Można łączyć klimatyzację i przystawkę odbioru mocy. Jako ogniwo przenoszące należy stosować wąskie paski klinowe DIN 7753 (sprężarka chłodziwa) lub międzynarodowo ISO Przy przeprowadzaniu obliczeń mocy należy postępować zgodnie z DIN 7753 część 2 lub według danych producentów pasków. MAN może dostarczać różne agregaty napędzane przez paski klinowe lub paski wieloklinowe. Są to przede wszystkim pompy hydrauliczne. Aktualny zakres dostaw jest określony w systemach sprzedażowych. 8 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

21 Rysunek 08: Pompa hydrauliczna na silniku D08 T_327_000002_000_G ) Pompa hydrauliczna Tabela 0: Dane techniczne pomp hydraulicznych do napędu przez rowkowe koło pasowe Typ silnika Współczynnik prędkości obrotowej D08,75 Pompa hydrauliczna Pompa hydrauliczna Pompa hydrauliczna podwójna Objętość na obrót w cm³ Ciśnienie przy trybie ciągłym w barach , Mocowanie dostarczonych fabrycznie pomp hydraulicznych następuje na jarzmie skrzyni korbowej. Inne agregaty również można tam mocować, jeśli waga agregatu nie wynosi więcej niż kg. MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja 2.0 9

22 3... Konsole montażowe Do dodatkowego montażu agregatów napędzanych za pomocą pasa klinowego w przedniej części silnika w przypadku silników typu D08 dostępne jest rozwiązanie fabryczne w postaci konsoli montażowej. Możliwy jest dodatkowy montaż. Silniki D08 z normą spalin EURO 5, EEV i EURO 6 (bez technologii SCR only) Numery części MAN i wskazówki dotyczące późniejszego montażu są przedstawione na rysunku Ten rysunek jest dostępny w MAN (adres, patrz wyżej pod Wydawca ). Silniki D08 z normą spalin EURO 6 z technologią SCR only Numery części MAN i wskazówki dotyczące późniejszego montażu są przedstawione na rysunku Ten rysunek jest dostępny w MAN (adres, patrz wyżej pod Wydawca ). Dozbrojenie w przypadku silników z normą spalin EURO 6 z technologią SCR only jest droższe, ponieważ wymagana jest wymiana miski olejowej. Dlatego opłaca się nabyć to wyposażenie bezpośrednio w wersji fabrycznej. W obu wariantach obowiązują następujące warunki ramowe: Maks. dop. pobór mocy: 0 kw Maks. ciężar agregatu (z płytą pośrednią): 40 kg Dalsze informacje znajdują się w podanych rysunkach Rysunek 09: Wspornik montażowy D08 SCR only T_026_00000_000_G 20 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

23 3..2 Przystawka odbioru mocy na sprężarce powietrza W silnikach 6-cylindrowych serii D28 (serie produkcyjne pojazdów F2000, E2000 i TGA do roku 2003) z dwucylindrową sprężarką powietrza występuje możliwość łączenia kołnierzowego pomp hydraulicznych bezpośrednio z przednim końcem sprężarki powietrza. Rysunek 0: Lewa grafika: Punkt odbioru mocy na przednim końcu dwucylindrowej sprężarki powietrza w silniku D28 Euro 3 Prawa grafika: Przykłady pomp hydraulicznych na przednim końcu dwucylindrowej sprężarki powietrza w silniku D28 Euro T_327_000004_000_G T_327_000005_000_G ) Generator 2) Sprężarka chłodziwa, klimatyzacja kabiny kierowcy 3) Odbiór napędu dwucylindrowej sprężarki powietrza 4) Pompa pojedyncza 5) Pompa hydrokierowania 6) Pompa dwusekcyjna MAN może dobudowywać fabrycznie różne pompy hydrauliczne na przednim końcu sprężarki powietrza. Informacji o programie sprzedażowym danego kraju udziela sprzedający MAN lub właściwa filia, rysunki są dostępne przez MAN (adres, patrz góra pod Wydawca ). Tabela 02: Dane techniczne pomp hydraulicznych do montażu na sprężarce powietrza w silniku D28 Typ silnika Współczynnik prędkości obrotowej D28,5 Pompa hydrauliczna Objętość na obrót w cm 3 Ciśnienie przy trybie ciągłym w barach Pompa hydrauliczna Pompa hydrauliczna podwójna W silnikach 6-cylindrowych serii D20/D26 (serie produkcyjne pojazdów TGA, TGS i TGX) z - i 2-cylindrową sprężarką chłodziwa występuje możliwość łączenia kołnierzowego pomp hydraulicznych bezpośrednio z przednim końcem sprężarki powietrza. MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja 2.0 2

24 Do tego potrzeba sprężarki powietrza z drugim wałkiem odbioru mocy. Taki drugi wałek odbioru mocy nie może być dozbrajany. Do późniejszego montażu konieczna jest wymiana sprężarki powietrza. Dostępne jest fabryczne przygotowanie do późniejszej zabudowy pomp w sprężarce powietrza i można je zamówić. Przed montażem pomp hydraulicznych nieoferowanych i niezatwierdzonych fabrycznie producent nadwozia musi sprawdzić przestrzeń montażową. Modele 3D do sprawdzenia przestrzeni montażowej są dostępne w MAN (adres, patrz wyżej pod Wydawca ). MAN może dobudowywać fabrycznie różne pompy hydrauliczne na przednim końcu sprężarki powietrza. Informacji o programie sprzedażowym danego kraju udziela sprzedający MAN lub właściwa filia, rysunki są dostępne przez MAN (adres, patrz góra pod Wydawca ). Tabela 03: Dane techniczne pomp hydraulicznych do montażu na sprężarce powietrza w silniku D20/D26 Typ silnika D20 i D26 Współczynnik prędkości obrotowej,94 Pompa hydrauliczna Pompa hydrauliczna Pompa hydrauliczna podwójna Objętość na obrót w cm³ Ciśnienie przy trybie ciągłym w barach , , ,5 230 Na jednocylindrowej sprężarce powietrza może być odbierany następujący moment obrotowy: Punkt odbioru mocy dół: maks. 80 Nm Tabela 04: Dane techniczne pomp hydraulicznych do montażu na dwucylindrowej sprężarce powietrza w silniku D20/D26 Typ silnika D20 i D26 Współczynnik prędkości obrotowej,94 Pompa hydrauliczna Pompa hydrauliczna Pompa hydrauliczna podwójna Objętość na obrót w cm³ Ciśnienie przy trybie ciągłym w barach , ,5 230 Na dwucylindrowej sprężarce powietrza może być odbierany następujący moment obrotowy: Punkt odbioru mocy dół: maks. 80 Nm Informacja W silnikach 6-cylindrowych serii D38 nie można zabudowywać pomp hydraulicznych na sprężarce powietrza. Należy pamiętać, że pompy hydrauliczne na sprężarce powietrza przy dostawie pojazdu nie są połączone z wałkiem odbioru mocy sprężarki powietrza. Dlatego należy najpierw włożyć znajdujące się wewnątrz pojazdu tarcze zabieraka. Dzięki temu można uniknąć pracy pompy na sucho i wynikających z niej potencjalnych uszkodzeń. Opcjonalnie możliwa jest fabrycznie dostawa dwuobwodowej instalacji hydraulicznej (np. do trybu pługu śnieżnego i rozsiewacza). W pojazdach z MAN HydroDrive na dolnym wałku odbioru mocy domontowana jest pompa zasilająca do napędu hydrostatycznego. Dobudowa dodatkowej pompy hydraulicznej w tym przypadku nie jest możliwa. W pojazdach, które są wyposażone w Air Pressure Management (APM), czyli automatycznie wyłączaną sprężarkę powietrza - obecnie dobudowa przystawek odbioru mocy na sprężarce powietrza nie jest możliwa. Ewentualne zmiany są określone w systemach sprzedaży. 22 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

25 3..3 Napęd z wałka rozrządu, przystawka odbioru mocy po stronie kołs zamachowego (SSNA) Punkt odbioru napędu jest umieszczony na tylnym końcu silnika. Takie przystawki odbioru mocy nie są przełączalne. Producent nadwozia może jednak zamontować sprzęgło elektromagnetyczne w układzie wałów przegubowych. Odbiór mocy wałka rozrządu jest dostępny dla silników z oznaczeniem D28 (seria produkcyjna pojazdów F2000, E2000 i TGA do roku produkcyjnego 2003). SSNA jest dostępny do silników 6-cylindrowych z oznaczeniem D38 (seria produkcyjna pojazdów TGX), D20/D26 (seria produkcyjna pojazdów TGA, TGS/TGX) i D08 (seria produkcyjna pojazdów TGL i TGM). Dozbrojenie SSNA jest niemożliwe. Dla silników D38/D20/D26 dostępne jest przygotowanie do SSNA. Dane adaptery do podłączenia wału przegubowego lub do bezpośredniej dobudowy pompy mogą być w prosty sposób dozbrajane. W wariantach do bezpośredniej dobudowy pompy należy zwracać uwagę na poniższe: Przy dobudowie agregatów (np. pomp hydraulicznych) na SSNA nie wolno przekroczyć maksymalnego momentu masy. Przy obliczaniu momentu masy waga pompy, armatur, węży i danego oleju hydraulicznego musi zostać uwzględniona. Agregaty z wyższym momentem masy muszą być odpowiednio podparte. Informacje dotyczące podparcia zamontowanych na występującej po stronie koła zamachowego przystawce odbioru mocy pomp hydraulicznych są wymienione w rozdziale Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń Przed montażem pompy należy wystarczająco nasmarować połączenie wału/piasty smarem wysokotemperaturowym według normy zakładowej MAN 284 Li-H2. Nie wolno w żadnym wypadku stosować past zawierających metal (miedź, aluminium itp.). MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

26 Wskazówka dot. ochrony środowiska Uwaga! Powierzchnia kołnierzowa do przyłącza pompy jest zabezpieczona woskiem konserwacyjnym. Przed zabudową pompy należy oczyścić tę powierzchnią dostępnymi w handlu, zawierającymi rozpuszczalnik środkami czyszczącymi (np. benzyną testową). Należy przestrzegać obowiązujących krajowych przepisów utylizacyjnych. Istnieje możliwość uzyskania norm zakładowych MAN przez Wymagana jest rejestracja. W wariantach z nasadką napędzaną należy zwracać uwagę na poniższe: Należy zwracać uwagę na dopuszczalny kąt ugięcia wału przegubowego 7 (patrz także punkt Podłączenie wału przegubowego na przystawce odbioru mocy ) i na pracę bez uderzeń mechanicznych i drgań. W określonych przypadkach może być konieczna modyfikacja poszczególnych wsporników poprzecznych dla zapewnienia prowadzenia wałów przegubowych pod dopuszczalnym kątem. Firma MAN oferuje w tym zakresie własne rozwiązania. Jeśli te rozwiązania nie są wystarczające, przewidziane działania wymagają zatwierdzenia przez MAN (adres, patrz wyżej pod Wydawca ). Fabrycznie dostępne są pasujące do danego SSNA elastyczne sprzęgi z kołnierzem podwójnym. Są one potrzebne przy napędzie agregatów z wysokim współczynnikiem uderzeniowym M max / M min 2 i rekomendowane ze względu na unikanie hałasu / rezonansu i przy ochronie przed przeciążeniem przy wszystkich pozostałych nadwoziach. Sprzęg z kołnierzem podwójnym należy zamontować między przystawką odbioru mocy a napędzanym agregatem (po stronie agregatu). Dane przystawki odbioru mocy SSNA w przypadku silnika D38: Wariant do bezpośredniej dobudowy pompy według SAE-B (2 otwory) z maksymalnym momentem napędowym 300 Nm przy eksploatacji ciągłej (zob. Rysunek ) Przyłącze pompy, profil piasty zębatej ANSI B92., 5T, 6/32 DP Prędkość obrotowa =,42 x prędkość obrotowa silnika Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo Prędkość obrotowa silnika 800 /min przy obciążonym SSNA Podczas zwiększania prędkości obrotowej możliwe jest utrzymywanie przez pewien czas prędkości o wartościach < 800 /min. Przy czym należy pamiętać o tym, aby wskutek drgań obrotowych nie doszło do przekroczenia maksymalnego dozwolonego momentu. Maksymalny nominalny moment obrotowy 300 Nm w trybie ciągłym Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy 420 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą). 24 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

27 Rysunek : SSNA w silniku D38 do bezpośredniej dobudowy pompy 46 ± 0,5 2,5 Ø 0,6 G T_327_000030_000_G ) Środek wału korbowego Wariant do bezpośredniej dobudowy pompy według DIN ISO 4 z maksymalnym momentem napędowym 400 Nm przy eksploatacji ciągłej (zob. Rysunek 2) Przyłącze pompy, profil piasty klinowej DIN ISO 4 8x32x36 Prędkość obrotowa =,233 x prędkość obrotowa silnika Dopuszczalny moment masy maks. 30 Nm (pompa z armaturami, np. węże hydrauliczne, olej hydrauliczny itp.) Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo Prędkość obrotowa silnika 800 /min przy obciążonym SSNA Podczas zwiększania prędkości obrotowej możliwe jest utrzymywanie przez pewien czas prędkości o wartościach < 800 /min. Przy czym należy pamiętać o tym, aby wskutek drgań obrotowych nie doszło do przekroczenia maksymalnego dozwolonego momentu. Maksymalny nominalny moment obrotowy 400 Nm w trybie ciągłym Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy 570 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą). Rysunek 2: SSNA w silniku D38 do bezpośredniej dobudowy pompy (DIN ISO 4) B 80 (40.7) (53) A 80 A B T_327_00004_000_G ) Środek wału korbowego MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

28 Dane przystawki odbioru mocy odbiór mocy wałka rozrządu w silniku D28 (patrz Rysunek 3): Kołnierz Ø 00 6 otworów 8 mm Prędkość obrotowa =,075 x prędkość obrotowa silnika Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo Prędkość obrotowa silnika 800 /min przy obciążonym odbiorze napędu wałka rozrządu Maksymalny nominalny moment obrotowy 600 Nm w trybie ciągłym Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy 720 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą). Rysunek 3: Odbiór mocy wałka rozrządu w silniku D28 5 T_327_000006_000_G ) Środek wału korbowego Dane przystawki odbioru mocy SSNA w silniku D20 i D26: Wariant z maksymalnym momentem napędowym 650 Nm przy eksploatacji ciągłej (zob. Rysunek 4) Kołnierz Ø 00 6 otworów 8 mm Prędkość obrotowa =,233 x prędkość obrotowa silnika Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo Prędkość obrotowa silnika 800 /min przy obciążonym SSNA Podczas zwiększania się prędkości obrotowej tymczasowo możliwe są też prędkości obrotowe < 800 /min. Należy przy tym uważać, aby maksymalny dopuszczalny moment nie został przekroczony przez drgania obrotowe. Montaż po stronie agregatu oferowanego fabrycznie elastycznego sprzęgu kołnierzowego jest wymagany w zastosowaniach z współczynnikiem uderzeniowym > 2. Maksymalny nominalny moment obrotowy 650 Nm w trybie ciągłym Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy 720 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą). 26 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

29 Wariant z maksymalnym momentem napędowym 870 Nm przy eksploatacji ciągłej (zob. Rysunek 4) Kołnierz Ø 00 6 otworów 8 mm Prędkość obrotowa =,233 x prędkość obrotowa silnika Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo Prędkość obrotowa silnika 800 /min przy obciążonym SSNA Podczas zwiększania prędkości obrotowej możliwe jest utrzymywanie przez pewien czas prędkości o wartościach < 800 /min. Przy czym należy pamiętać o tym, aby wskutek drgań obrotowych nie doszło do przekroczenia maksymalnego dozwolonego momentu. Montaż po stronie agregatu oferowanego fabrycznie elastycznego sprzęgu kołnierzowego jest wymagany. Maksymalny nominalny moment obrotowy 870 Nm w trybie ciągłym Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy 950 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą). Rysunek 4: SSNA w silniku D20 i D26 z nasadką napędzaną ,7 T_327_000007_000_G ) Środek wału korbowego Wariant do bezpośredniej dobudowy pompy według DIN ISO 4 z maksymalnym momentem napędowym 400 Nm przy eksploatacji ciągłej (zob. Rysunek 5): Przyłącze pompy, profil piasty klinowej DIN ISO 4 8x32x36 Prędkość obrotowa =,233 x prędkość obrotowa silnika Dopuszczalny moment masy maks. 30 Nm (pompa z armaturami, np. węże hydrauliczne, olej hydrauliczny itp.) Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo Prędkość obrotowa silnika 800 /min przy obciążonym SSNA Podczas zwiększania prędkości obrotowej możliwe jest utrzymywanie przez pewien czas prędkości o wartościach < 800 /min. Przy czym należy pamiętać o tym, aby wskutek drgań obrotowych nie doszło do przekroczenia maksymalnego dozwolonego momentu. Maksymalny nominalny moment obrotowy 400 Nm w trybie ciągłym Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy 570 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą). MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

30 Rysunek 5: SSNA w silniku D20 i D26 do bezpośredniej dobudowy pompy 80 2, T_327_00003_000_G ) Środek wału korbowego 28 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

31 Wariant do bezpośredniej dobudowy pompy według SAE-A (2 otwory) z maksymalnym momentem napędowym 00 Nm przy eksploatacji ciągłej (zob. Rysunek 6) Przyłącze pompy, profil piasty zębatej ANSI B92., 9T, 6/32 DP Prędkość obrotowa =,233 x prędkość obrotowa silnika Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo Prędkość obrotowa silnika 800 /min przy obciążonym SSNA Podczas zwiększania prędkości obrotowej tymczasowo możliwe są też prędkości obrotowe < 800 /min., przy czym należy uważać, aby maksymalny dopuszczalny moment nie został przekroczony przez drgania obrotowe. Maksymalny nominalny moment obrotowy 00 Nm w trybie ciągłym Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy 40 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą). Rysunek 6: SSNA w silniku D20 i D26 do bezpośredniej dobudowy pompy (SAE-A) 06.4 ± Ø 82.6 G8 60 T_327_000032_000_G ) Środek wału korbowego MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

32 Wariant do bezpośredniej dobudowy pompy według SAE-B (2 otwory) z maksymalnym momentem napędowym 300 Nm przy eksploatacji ciągłej (zob. Rysunek 7) Przyłącze pompy, profil piasty zębatej ANSI B92., 3T, 6/32 DP Prędkość obrotowa =,233 x prędkość obrotowa silnika Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo Prędkość obrotowa silnika 800 /min przy obciążonym SSNA Podczas zwiększania prędkości obrotowej możliwe jest utrzymywanie przez pewien czas prędkości o wartościach < 800 /min. Przy czym należy pamiętać o tym, aby wskutek drgań obrotowych nie doszło do przekroczenia maksymalnego dozwolonego momentu. Maksymalny nominalny moment obrotowy 300 Nm w trybie ciągłym Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy 420 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą). Rysunek 7: SSNA w silniku D20 i D26 do bezpośredniej dobudowy pompy (SAE-B) 46 ±0,5 2,5 Ø 0,6 G T_327_000033_000_G ) Środek wału korbowego Dane przystawki odbioru mocy SSNA w przypadku silnika D5: Wariant z maksymalnym momentem napędowym 870 Nm przy eksploatacji ciągłej (patrz Rysunek 8) Kołnierz Ø 00 6 otworów 8 mm Prędkość obrotowa =,27 prędkość obrotowa silnika Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo Prędkość obrotowa silnika 800 /min przy obciążonym SSNA Podczas zwiększania prędkości obrotowej możliwe jest utrzymywanie przez pewien czas prędkości o wartościach < 800 /min. Przy czym należy pamiętać o tym, aby wskutek drgań obrotowych nie doszło do przekroczenia maksymalnego dozwolonego momentu. Montaż po stronie agregatu oferowanego fabrycznie elastycznego sprzęgu kołnierzowego jest wymagany. Maksymalne dozwolone przyspieszenie obrotu 800 (obr./min)/s Maksymalny nominalny moment obrotowy 870 Nm w trybie ciągłym Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy 000 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą). 30 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

33 Rysunek 8: SSNA w przypadku silnika D5 z nasadką napędzaną ( ) 69 88,3 342 T_327_000047_000_G ) Środek wału korbowego MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja 2.0 3

34 Wariant do bezpośredniej dobudowy pompy według SAE-A (2 otwory) z maksymalnym momentem napędowym 00 Nm przy eksploatacji ciągłej (patrz Rysunek 9) Przyłącze pompy, profil piasty zębatej ANSI B92., 9T, 6/32 DP Prędkość obrotowa =,27 prędkość obrotowa silnika Dopuszczalny moment masy maks. 30 Nm (pompa z armaturami, np. węże hydrauliczne, olej hydrauliczny itp.) Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo Prędkość obrotowa silnika 800 /min przy obciążonym SSNA Podczas zwiększania prędkości obrotowej tymczasowo możliwe są też prędkości obrotowe < 800 /min., przy czym należy uważać, aby maksymalny dopuszczalny moment nie został przekroczony przez drgania obrotowe. Maksymalny nominalny moment obrotowy 00 Nm w trybie ciągłym Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy 40 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą). Rysunek 9: SSNA w przypadku silnika D5 do bezpośredniej dobudowy pompy (SAE-A) ( ) 69 7,5 342 ) Środek wału korbowego T_327_000048_000_G Wariant do bezpośredniej dobudowy pompy według SAE-B (2 otwory) z maksymalnym momentem napędowym 300 Nm przy eksploatacji ciągłej (patrz Rysunek 20) Przyłącze pompy, profil piasty zębatej ANSI B92., 3T, 6/32 DP Prędkość obrotowa =,27 prędkość obrotowa silnika Dopuszczalny moment masy maks. 30 Nm (pompa z armaturami, np. węże hydrauliczne, olej hydrauliczny itp.) Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo Prędkość obrotowa silnika 800 /min przy obciążonym SSNA Podczas zwiększania prędkości obrotowej możliwe jest utrzymywanie przez pewien czas prędkości o wartościach < 800 /min. Przy czym należy pamiętać o tym, aby wskutek drgań obrotowych nie doszło do przekroczenia maksymalnego dozwolonego momentu. Maksymalny nominalny moment obrotowy 300 Nm w trybie ciągłym Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy 420 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą). 32 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

35 Rysunek 20: SSNA w przypadku silnika D5 do bezpośredniej dobudowy pompy (SAE-B) ( ) 69 78,5 342 T_327_000049_000_G ) Środek wału korbowego MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

36 Dane przystawki odbioru mocy SSNA w przypadku silnika D08: SSNA jest możliwa w seriach produkcyjnych TGL/TGM tylko z kabiną kierowcy C lub kabiną podwójną. W pojazdach od normy spalin Euro6 SSNA jest dostępna niezależnie od kabiny kierowcy. Wariant do Euro 4 (zob. Rysunek 2): Kołnierz Ø 00 6 otworów 8 mm Prędkość obrotowa =,95 x prędkość obrotowa silnika Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo Maksymalny nominalny moment obrotowy 300 Nm w trybie ciągłym. Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy 350 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą). Wariant przy Euro 5: (patrz Rysunek 2) Kołnierz Ø 00 6 otworów 8 mm Prędkość obrotowa =,29 x prędkość obrotowa silnika Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo Prędkość obrotowa silnika 800 /min przy obciążonym SSNA Podczas zwiększania prędkości obrotowej możliwe jest utrzymywanie przez pewien czas prędkości o wartościach < 800 /min. Przy czym należy pamiętać o tym, aby wskutek drgań obrotowych nie doszło do przekroczenia maksymalnego dozwolonego momentu. Montaż po stronie agregatu oferowanego fabrycznie elastycznego sprzęgu kołnierzowego jest wymagany w zastosowaniach z współczynnikiem uderzeniowym > 2. Maksymalny nominalny moment obrotowy 600 Nm w trybie ciągłym Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy 720 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą). Rysunek 2: Dane przystawki odbioru mocy SSNA dla silnika 6-cylindrowego D08 Ø84±0. Ø8, T_327_000024_0002_G ) Środek wału korbowego 34 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

37 Warianty od Euro 6: Wariant z nasadką napędzaną (patrz Rysunek 2) Kołnierz Ø 00 6 otworów 8 mm Prędkość obrotowa =,29 x prędkość obrotowa silnika Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo Prędkość obrotowa silnika 800 /min przy obciążonym SSNA Podczas zwiększania prędkości obrotowej możliwe jest utrzymywanie przez pewien czas prędkości o wartościach < 800 /min. Przy czym należy pamiętać o tym, aby wskutek drgań obrotowych nie doszło do przekroczenia maksymalnego dozwolonego momentu. Montaż po stronie agregatu oferowanego fabrycznie elastycznego sprzęgu kołnierzowego jest wymagany w zastosowaniach z współczynnikiem uderzeniowym > 2. Maksymalny nominalny moment obrotowy 600 Nm w trybie ciągłym Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy 720 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą). Wariant do bezpośredniej dobudowy pompy według SAE-B (2 otwory) (zob. Rysunek 22): Przyłącze pompy, profil piasty zębatej ANSI B92. (do wyboru średnica piasty 7/8 lub, zob. Rysunek 23 i Tabela 05) Prędkość obrotowa =,29 x prędkość obrotowa silnika Kierunek obrotów, jak kierunek obrotów silnika, patrząc w kierunku jazdy, w lewo Prędkość obrotowa silnika 800 /min przy obciążonym SSNA Podczas zwiększania prędkości obrotowej tymczasowo możliwe są też prędkości obrotowe < 800 /min., przy czym należy uważać, aby maksymalny dopuszczalny moment nie został przekroczony przez drgania obrotowe. Maksymalne dopuszczalne przyspieszenie w punkcie ciężkości pompy 20 g Maksymalny dopuszczalny moment wsporczy na elemencie pośrednim: 50 Nm Maksymalny odstęp punktu ciężkości od kołnierza przyłączeniowego: 60mm Maksymalny moment obrotowy 320 Nm w trybie ciągłym Maksymalny kulminacyjny moment obrotowy 380 Nm dla trybu krótkotrwałego (tryb krótkotrwały jest definiowany z maks. 3 min. na godzinę roboczą). Rysunek 22: Wariant do bezpośredniego przyłącza pompy według SAE-B w silniku 6-cylindrowym D08 l max = 60mm 46.. m T_327_000034_000_G ) Środek wału korbowego MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

38 Rysunek 23: Zestawienie profilów piasty A ISO 30 Ø84 A T_327_000035_000_G Tabela 05: Profile piasty Wielkość nominalna Pitch (modul) P Kąt natarcia Liczba zębów Z 7/8 6/ / Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

39 3..4 Podparcie pomp hydraulicznych na przystawce odbioru mocy po stronie koła zamachowego Podparcie bezpośrednio domontowanych na SSNA pomp hydraulicznych na przekładni jest dopuszczalne w niżej wymienionych warunkach i tylko w pojazdach serii TGS i TGX z silnikiem D20, D26 lub D38. Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń Moment masy pompy hydraulicznej (z napełnieniem olejem, wężami i armaturami) nie może przekraczać z podparciem 50 Nm. Maksymalny dopuszczalny moment napędowy pozostaje niezmieniony przy 400 Nm dla trybu ciągłego (570 Nm dla trybu krótkotrwałego; maksymalnie 3 minuty na godzinę roboczą). Wskazówki: Wolno stosować tylko zatwierdzone punkty mocowania do montażu podparcia. Wykonanie konstrukcyjne podparcia pozostaje po stronie producenta nadwozia. Podparcie musi następować obustronnie. Jeden uchwyt, który podpiera pompę np. tylko po lewej stronie, jest niedopuszczalny. Należy zapewnić, że poprzez podparcie nie wystąpi kolizja z innymi, częściowo ruchomymi częściami pojazdu. Pompa musi być dokładnie wypoziomowana przez podparcie. Należy zapewnić dobudowę bez naprężeń. Osiowe przykładanie sił do przystawki odbioru mocy jest niedozwolone. Długość śrub i gwintu do mocowania podparcia na przekładni należy wybierać w taki sposób, aby nie wystąpiło uszkodzenie przekładni. Otwory gwintowane na przekładni zmianowej stopniowej (ZF 6S Ecosplit) Otwory gwintowane na obudowie sprzęgła (preferowane zastosowanie) Wymagania stawiane złączu śrubowemu Żądanie Wartość Głębokość wkręcania maks. 34 mm Moment dokręcający maks. 240 Nm Gwinty (poz.) M6 x,5 Należy stosować śruby o wystarczającej wytrzymałości MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

40 Otwory gwintowane na przekładni zmiany biegów (ZF 6S Ecosplit) Wymagania stawiane złączu śrubowemu Żądanie Głębokość wkręcania Gwinty (poz.-3) Otwory gwintowane na obudowie przekładni (do wyboru) Wartość patrz rysunek patrz rysunek () M8, 8 mm (2) M8, 22 mm (3) M2, 22 mm 2 Należy stosować śruby o wystarczającej wytrzymałości 3 Otwory gwintowane w zautomatyzowanej przekładni TipMatic (ZF 2AS AS Tronic) Otwory gwintowane na obudowie sprzęgła (w kierunku jazdy w prawo) Wymagania stawiane złączu śrubowemu Żądanie Wartość Głębokość wkręcania maks. 34 mm Moment dokręcający maks. 240 Nm Gwinty (poz.) M6 x,5 Należy stosować śruby o wystarczającej wytrzymałości 38 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

41 Otwory gwintowane w zautomatyzowanej przekładni TipMatic (ZF 2AS AS Tronic) Otwory gwintowane na obudowie sprzęgła (w kierunku jazdy w lewo) Wymagania stawiane złączu śrubowemu Żądanie Wartość Głębokość wkręcania maks. 34 mm Moment dokręcający maks. 240 Nm Gwinty (poz.) M6 x,5 Należy stosować śruby o wystarczającej wytrzymałości Otwory gwintowane w zautomatyzowanej przekładni TipMatic (ZF 2AS AS Tronic) Połączenie śrubowe na obudowie sprzęgła (do wyboru) Wymagania stawiane złączu śrubowemu Żądanie Wartość Moment dokręcający 50 Nm Gwinty (poz.) M0 Śruby muszą być dłuższe o grubość materiału uchwytu niż śruby seryjne. Jakość śrub, jak śrub seryjnych Uchwyt może spoczywać tylko na powierzchni przylegania śruby. Należy skontrolować przekładnię pod względem szczelności olejowej na złączu śrubowym. MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

42 Otwory gwintowane w zautomatyzowanej przekładni TipMatic (ZF 2TX TraXon) Wymagania stawiane złączu śrubowemu Żądanie Głębokość wkręcania Moment obrotowy dokręcania Złącze śrubowe na obudowie przekładni Wartość maks. 25 mm maks. 225 Nm Gwinty (poz.) M6 x,5 Należy stosować śruby o wystarczającej wytrzymałości Otwory gwintowane w zautomatyzowanej przekładni TipMatic (ZF 2TX TraXon) Złącze śrubowe na obudowie sprzęgła Wymagania stawiane złączu śrubowemu Żądanie Wartość Gwinty (poz.) M2 x,5 uchwyt musi być wykonany ze stali - maks. grubość materiału 4 mm - powłoka o grubości warstwy 30 µ - bez powłoki z lakieru zanurzeniowego (ze względu na spadek momentu obrotowego) - alternatywnie powłoka cynkowa/ niklowa można stosować maks. dwie śruby w złączu śrubowym Poluzowane śruby DIN960 M2 x,5 x 95 Z 300HV 0.9 MAN83 B (ze zintegrowaną podkładką) należy wymienić na dwie śruby DIN960 M2 x,5 x MAN83 B (bez podkładki). 40 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

43 3..5 Przystawka odbioru mocy w przekładni rozdzielczej Przy dwubiegowym wykonaniu przekładni rozdzielczej (każdorazowo z przełączanym przełożeniem terenowym) dodatkowo do punktów odbioru mocy dla osi przedniej i tylnej można zamontować kołnierz dla przystawki odbioru mocy. Przekładnia rozdzielcza, w której możliwa jest przystawka odbioru mocy, patrz Tabela 08+Tabela 09. Punkt odbioru mocy położony jest z tyłu przekładni rozdzielczej (patrz Rysunek 25+Rysunek 26). Niezależnie od przełączania przekładni i dodatkowego przełożenia terenowego w przekładni rozdzielczej można przełączać przystawkę odbioru mocy. Przystawka odbioru mocy na przekładni rozdzielczej może być stosowana także w stojącym pojeździe. W tym celu trzeba wrzucić bieg i wybrać położenie neutralne na przekładni rozdzielczej. Pojazdy z automatyczną skrzynią biegów TipMatic ZF AS Tronic (skrzynia biegów 2 AS) W pojazdach z silnikiem 480 PS EURO6 (D2676LF45) i przekładnią automatyczną (ZF AS Tronic) warsztat serwisowy MAN może przestawić pojazd na stacjonarne stosowanie przystawki odbioru mocy na przekładni rozdzielczej. Wymaga to parametryzacji pojazdu i montażu zmodyfikowanego przełącznika DNR. O dalsze informacje w tym zakresie można poprosić w firmie MAN (adres, patrz powyżej pod Wydawca ). Zaleca się montaż fabrycznego olejowego / wodnego wymiennika ciepła do chłodzenia oleju przekładniowego. ZF TraXon (skrzynia biegów 2 TX) W pojazdach od marca 208 roku w przypadku wszystkich norm emisji spalin możliwa jest zarówno stacjonarna jak i niestacjonarna praca przystawki odbioru mocy przy przekładni rozdzielczej (w przypadku pracy niestacjonarnej konieczne jest przeanalizowanie i sprawdzenie dalszych warunków, np. żądania prędkości obrotowej). Skrzynie biegów ze starszą wersją oprogramowania można w razie potrzeby zaktualizować. O informacje w tym zakresie można poprosić w firmie MAN (adres, patrz powyżej pod Wydawca ). MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja 2.0 4

44 W przypadku nowych pojazdów wyposażonych seryjnie w przekładnię rozdzielczą można zamówić poprzez specjalne życzenie klienta (KSW) przystawkę odbioru mocy montowaną przy przekładni rozdzielczej z przełącznikiem położenia neutralnego. W przypadku pojazdów używanych, które powinny zostać wyposażone dodatkowo w przystawkę odbioru mocy przekładni rozdzielczej, należy zamontować odpowiednią wiązkę kabli i wykonać parametryzację. Zaleca się montaż fabrycznego olejowego/wodnego wymiennika ciepła do chłodzenia oleju przekładniowego. Aktywacja przystawki odbioru mocy przy przekładni rozdzielczej odbywa się za pomocą złącza przystawki odbioru mocy. Stąd na końcu skrzyni biegów może być użyta tylko jedna dodatkowa przystawka odbioru mocy zależna od sprzęgła. Czynność włączania przystawki odbioru mocy przy przekładni rozdzielczej Przełącznik DNR ustawić w pozycji neutralnej (N) Wymagany sygnał Przekładnia rozdzielcza w położeniu neutralnym Aktywacja przystawki odbioru mocy I Jeśli silnik pracuje na biegu jałowym i występuje sygnał Przystawka odbioru mocy aktywna, w skrzyni biegów włączany jest bieg bezpośredni (2. bieg przy DD,. bieg przy OD) Sprzęgło zostaje automatycznie zamknięte Możliwe jest sparametryzowanie zarówno pracy stacjonarnej i niestacjonarnej. W przypadku parametryzacji stacjonarnej przystawkę odbioru mocy można aktywować tylko przy włączonym hamulcu postojowym. Wyłączanie przystawki odbioru mocy przy przekładni rozdzielczej Istnieją dwie możliwości wyłączenia przystawki odbioru mocy przy przekładni rozdzielczej: Wyłączenie przystawki odbioru mocy I (sprzęgło otwiera się, skrzynia biegów przełącza się do pozycji neutralnej) Naciśnięcie pedału hamulca (wartość progowa 65% uruchomienia pedału hamulca), sprzęgło otwiera się, skrzynia biegów przełącza się do położenia neutralnego Funkcja uruchomienia/zatrzymania silnika w przypadku używania przystawki odbioru mocy przy przekładni rozdzielczej Zatrzymanie silnika Silnik wyłącza się Sprzęgło otwiera się Skrzynia biegów przełącza się w położenie neutralne Uruchomienie silnika Silnik uruchamia się Sprawdzenie, czy spełnione są warunki włączenia Jeśli warunki włączenia są spełnione, następuje włączenie biegu bezpośredniego i zamknięci sprzęgła Opis złączy do dodatkowego montażu przekładni rozdzielczej z funkcją przystawki odbioru mocy przy skrzyni biegów TX Poniżej znajduje się opis złączy elektrycznych do dodatkowego montażu przekładni rozdzielczej z funkcją przystawki odbioru mocy przy skrzyni biegów TX. Opisany w tym miejscu zakres nie jest zawarty w wyposażeniu seryjnym pojazdu i wymaga dozbrojenia. W ramach przygotowania zalecamy zamówienie produktu o kodzie 308CB (przygotowanie elektryczne do dodatkowego montażu przystawki odbioru mocy) i odpowiednie jego dostosowanie zgodnie z przykładowym układem połączeń. Instalacja opisanej funkcjonalności jest możliwa w pojazdach z napędem na wszystkie koła i bez niego. Parametryzację i okablowanie układu elektronicznego pojazdu musi przeprowadzić serwis MAN. 42 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

45 Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń Jednoczesna eksploatacja przystawki odbioru mocy na przekładni rozdzielczej MAN lub innej firmy oraz przystawek odbioru mocy zależnych od sprzęgła na końcu skrzyni biegów (MAN TipMatic/ZF TraXon) jest możliwa z ograniczeniami. Możliwe kombinacje są wymienione w poniższej tabeli. Tabelę należy odczytywać według wierszy. Należy sprawdzić po kolei wszystkie wymienione opcje, aby skontrolować dostępność wymaganego wariantu. Tabela 06: Macierz kontrolna przystawki odbioru mocy na przekładni rozdzielczej przy skrzyni biegów Man TipMatic / ZF TraXon Przystawka odbioru mocy na przekładni rozdzielczej (Skrzynia biegów MAN TipMAtic / ZF TraXon) Eksploatacja przystawki odbioru mocy na przekładni rozdzielczej za pomocą stałej skrzyni biegów K Eksploatacja przystawki odbioru mocy na przekładni rozdzielczej za pomocą stałej skrzyni biegów K2 SSNA Zależna od sprzęgła przystawka odbioru mocy na końcu skrzyni biegów Jednoczesna eksploatacja przystawki odbioru mocy na przekładni rozdzielczej i zależna od sprzęgła przystawka odbioru mocy na końcu skrzyni biegów dostępne niedostępne* Dozwolone w przypadku eksploatacji rębaków * Przystawki odbioru mocy na przekładni rozdzielczej muszą zostać zabezpieczone przed jednoczesną eksploatacją z zależnymi od sprzęgła przystawkami odbioru mocy na końcu skrzyni biegów. Eksploatacja przystawki odbioru mocy na przekładni rozdzielczej za pomocą stałej skrzyni biegów K Bieg parzysty przy skrzyniach biegów OD (bieg 2) Bieg nieparzysty przy skrzyniach biegów DD (bieg ) Oprogramowanie seryjne, możliwe do zamówienia przez KSW Eksploatacja przystawki odbioru mocy na przekładni rozdzielczej za pomocą stałej skrzyni biegów K2 Bieg nieparzysty przy skrzyniach biegów OD (bieg, bieg bezpośredni) Bieg parzysty przy skrzyniach biegów DD (bieg 2, bieg bezpośredni) Oprogramowanie dostępne tylko w dziale obsługi klienta MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

46 Rysunek 24 przedstawia przykład układu połączeń dla okablowania w pojeździe bez napędu na wszystkie koła. W przypadku pojazdów z napędem na wszystkie koła należy wykonać okablowanie na podstawie dokumentacji specjalnego życzenia klienta przewidzianej dla danego typu. Można poprosić o nią w firmie MAN (adres, patrz wyżej pod Wydawca ). Rysunek 24: Przykład schematu połączeń dla pojazdów bez napędu na wszystkie koła T_99_000032_0002_Z A24 PTM (Power Train Manager) Potwierdzenie / status przystawki odbioru mocy S237 K Przełącznik przystawki odbioru mocy przy przekładni rozdzielczej 2 Przystawka odbioru mocy przy przekładni rozdzielczej Przekaźnik statusu przystawki odbioru mocy przy przekładni rozdzielczej 3 Przełącznik położenia neutralnego przekładni rozdzielczej K2 Przekaźnik przełącznik położenia neutralnego 4 Zawór przełączający przystawki odbioru mocy K3 Przekaźnik przystawki odbioru mocy przy przekładni rozdzielczej V Dioda 5 Przekładnia rozdzielcza z przystawką odbioru mocy i przełącznikiem położenia neutralnego Przełącznik przystawki odbioru mocy przy przekładni rozdzielczej (S237) posiada numer rzeczowy , a zestyki dla PTM numer rzeczowy Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

47 Tabela 07: Przewody i wtyczki Wtyczka przyłączowa Numer przewodu Funkcja X996/ X996/ Wymóg przystawki odbioru mocy, np. związany z wymogiem nadwozia. W tym miejscu nie można podłączać żadnego obciążenia. Status przystawki odbioru mocy / potwierdzenie (wymagane w przypadku wyświetlania wskazania przystawki odbioru mocy w pojeździe i obniżenia resoru pneumatycznego jeśli występuje) 4087 Pozycja neutralna przekładni rozdzielczej 4050 Lampka kontrolna przystawki odbioru mocy Zasilanie elektryczne, zacisk Przełącznik przystawki odbioru mocy Przyłącze zaworu elektromagnetycznego (uruchomienie przystawki odbioru mocy) maksymalne obciążenie 2 A Wskazówki dot. eksploatacji przystawki odbioru mocy przy przekładni rozdzielczej Eksploatacja przystawki odbioru mocy na przekładni rozdzielczej na biegu wstecznym przy stojącym pojeździe jest niedozwolona. Pompa olejowa przekładni rozdzielczej tłoczy olej tylko przy eksploatacji na biegach do przodu. Aby zapewnić, że powstaje wymagane ciśnienie oleju do smarowania, przekładnia rozdzielcza przed eksploatacją pod obciążeniem musi działać przez ok. minutę bez obciążenia z prędkością obrotową 000 obr./min. Aby zapewnić wystarczające smarowanie podczas eksploatacji pod obciążeniem, prędkość obrotowa na przystawce odbioru mocy musi wynosić co najmniej 800 obr./min. W niskich temperaturach należy przed eksploatacją rozgrzać układ przenoszenia napędu w warunkach jazdy. Eksploatacja przekładni rozdzielczej jest dozwolona w temperaturze otoczenia nie niższej niż -40 C. Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń Przy eksploatacji przystawki odbioru mocy na biegu wstecznym zasilanie olejowe nie jest zapewnione, co prowadzi do uszkodzeń przekładni rozdzielczej. Aktualnie przy wyborze przystawki odbioru mocy na przekładni rozdzielczej automatycznie montuje się zewnętrzny pakiet chłodzenia do chłodzenia oleju przekładniowego. Niezależnie od zastosowania obowiązuje: Przystawka odbioru mocy obraca się tylko wówczas, kiedy bieg jest wrzucony. Kierunek obrotów przystawki odbioru mocy na biegu do przodu, to w lewo (przeciwnie do ruchu wskazówek zegara). Tabela 08: Przystawka odbioru mocy na przekładni rozdzielczej do nieprodukowanych już serii, dane techniczne Przekładnia rozdzielcza G000-2 G700-2 G73 G G253 Seria produkcyjna L2000, M2000L/M F2000, E2000 / TGA F2000, E2000 / TGA Rysunek montażowy Przekładnia rozdzielcza Przełożenie Droga Przełożenie Teren ,06, ,007,652 0,98,583 Współczynnik prędkości obrotowej Przystawka odbioru mocy Dopuszczalny moment obrotowy Przystawka odbioru mocy [Nm], Kołnierz Ø [mm] Uzębienie przestawne Ø 55 4 otwory M2x, 5x45 MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

48 Rysunek 25: Przystawka odbioru mocy na przekładni rozdzielczej T_327_000008_000_G ) Przełącznik wskazań przystawki odbioru mocy (przystawka odbioru mocy przełączana, styk zamknięty) (styk zwierny) 2) Przyłącze sprężonego powietrza IV M2x.5/6 głębokie 3) Pompa kierownicza 4) Przełącznik wskazań położenie neutralne (w położeniu neutralnym styk zamknięty) (styk zwierny) 5) Przełącznik wskazań bieg terenowy (na biegu terenowym styk otwarty) (styk rozwierny) 6) Przystawka odbioru mocy 7) Przyłącze tacho, połączenie układu 8) Spust oleju SW 22 9) Wlewanie oleju i poziom oleju SW 22 Tabela 09: Przystawka odbioru mocy na przekładni rozdzielczej do aktualnych serii, dane techniczne Przekładnia rozdzielcza Seria produkcyjna Rysunek montażowy Przekładnia rozdzielcza Przełożenie Droga Przełożenie Teren G73 TGS ,007,652 G253 TGS ,98,583 Współczynnik prędkości obrotowej Przystawka odbioru mocy Dopuszczalny moment obrotowy Przystawka odbioru mocy [Nm], Kołnierz Ø [mm] Uzębienie przestawne Ø 55 4 otwory M2x, 5x45 46 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

49 Rysunek 26: Przystawka odbioru mocy na przekładni rozdzielcze usuń e ) Wejście 2) Przystawka odbioru mocy 3) Odbiór napędu do osi przedniej 4) Odbiór napędu do osi tylnej T_327_000009_000_G Przystawka odbioru mocy MAN na przekładni rozdzielczej jest: zależna od przekładni zależna od drogi. Zastosowanie zależne od przekładni: Jeśli przystawka odbioru mocy jest potrzebna na przekładni rozdzielczej w stojącym pojeździe, należy przestawić układ przekładni rozdzielczej w położenie neutralne. Stosunek przełożenia przy stojącym pojeździe jest przedstawiany przez wrzucenie dowolnego biegu w przekładni zmiany biegów. Tym samym przełożenie przystawki odbioru mocy w stojącym pojeździe odpowiada przełożeniu biegu przekładni rozdzielczej. 2. Zastosowanie zależne od drogi: Urządzenia dobudowywane, które potrzebują w zależności od pokonanego odcinka drogi określonej liczby obrotów, są napędzane przez zależną od drogi przystawkę odbioru mocy. Ponieważ z przekładnią rozdzielczą przedstawiane są zarówno grupy biegów drogowych, jak i terenowych, tym samym można wybierać dwa różne przełożenia z zależną od drogi przystawką odbioru mocy. Zależna od drogi eksploatacja przystawki odbioru mocy zależy od: przełożenia przekładni rozdzielczej (wybrany bieg drogowy lub terenowy). przełożenia osi napędowej. wielkości opon. Wymiar przełożenia to dane liczby obrotów przystawki odbioru mocy na metr pokonanej drogi lub jako odwrotność pokonany odcinek drogi w metrach na obrót przystawki odbioru mocy. Przekładnia rozdzielcza lub prędkość obrotowa silnika nie pozostają przy zastosowaniu zależnym od drogi w związku przyczynowym z przełożeniem przystawki odbioru mocy. MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

50 3.2 Przystawka odbioru mocy na przekładni 3.2. Rozróżnienie Przystawki odbioru mocy rozróżnia się według: czasu eksploatacji - eksploatacja krótka < 30 min - eksploatacja krótka < 60 min - eksploatacja ciągła >= 60 min. Zależność przepływu paliwa - Przystawka odbioru mocy zależna od sprzęgła - Przystawka odbioru mocy zależna od silnika Zależne od przekładni przystawki odbioru mocy Sprzęgłowe przystawki odbioru mocy na skrzyni biegów ZF Poprzez wał główny (także wał przekładni kierowniczej) przy pracującym silniku i wciśniętym sprzęgle napędzana jest już para kół przekładni. Przez to porusza się wał pośredni. Kiedy sprzęgło zostanie naciśnięte, ze względu na wewnętrzne opory przekładni wał pośredni zatrzyma się. W tym stanie roboczym możliwe jest dołączenie przystawki odbioru mocy. Jeśli pojazd jest dostarczany fabrycznie z dwiema, zależnymi od sprzęgła przystawkami odbioru mocy, górny punkt odbioru mocy jest przyporządkowany przystawce odbioru mocy. Przystawka odbioru mocy 2 jest zajęta przez dolny punkt odbioru mocy. Rysunek 27: Obłożenie punktów odbioru mocy 2 T_327_000042_000_G ) Przystawka odbioru mocy I zawsze GÓRA 2) Przystawka odbioru mocy II zawsze DÓ Ł 48 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

51 Stosunek przełożenia między silnikiem i przekładnią jest określany przez przełożenie pary kół Wał główny do wału pośredniego. Jeśli takie same przystawki odbioru mocy są zamontowane przy różnych przekładniach, ze względu na różne przełożenia podstawowe przekładni mają one różne współczynniki prędkości obrotowej (f). Domontowane na końcu przekładni zależne od sprzęgła przystawki odbioru mocy mogą być dozbrajane o ile występuje odpowiednie przygotowanie elektryczne. Bez przygotowania elektrycznego nakład na późniejsze okablowanie jest znacznie wyższy. Dokładniejszych informacji dotyczących nakładu i kosztów udziela warsztat serwisowy MAN. W razie pytań dotyczących projektowania przystawki odbioru mocy można zwracać się do MAN (adres, patrz powyżej pod Wydawca ). Rysunek 28: Przykład: Schemat przekładni zależna od sprzęgła przystawka odbioru mocy ZFb T_327_00000_000_G ) Silnik 2) Przekładnia 3) Napęd pojazdu 4) Pompa 5) Przystawka odbioru mocy NH/ MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

52 Przełączanie: Obsługa przystawki odbioru mocy następuje pneumatycznie poprzez zawór przełączający i zasilany jednostronnie siłownik pneumatyczny, który jest zintegrowany w obudowie przystawki odbioru mocy. Rysunek 29: Przełączanie, przystawka odbioru mocy ZF I O I O T_327_0000_000_G 7 ) Czujnik I/O 2) Przyłącze sprężonego powietrza 3) Przystawka odbioru mocy przekładni 4) Zbiornik sprężonego powietrza 5) Zawór przełączający 6) WY Ł - położenie powrotne poprzez siłę sprężynową 7) WŁ - aktywacja przez sprężone powietrze Praca: Eksploatacja przystawek odbioru mocy jest możliwa w stojącym (sprzęgło jazdy zamknięte) i jadącym pojeździe. Włączanie i wyłączanie muszą następować w stojącym pojeździe. Jeśli zależne od sprzęgła przystawki odbioru mocy są eksploatowane podczas jazdy, nie można przeprowadzać procesu przełączania biegów. 50 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

53 W przekładni TipMatic przy włączonej przystawce odbioru mocy dostępne są biegi wymienione w poniższej tabeli. Biegi te można przełączać tylko w zatrzymanym pojeździe. Przełączanie podczas jazdy jest niemożliwe. Tabela 0: Dostępne biegi w przekładniach TipMatic i TraXon i z aktywną przystawką odbioru mocyb Typ przekładni Do przodu Kierunek jazdy Do przekładni DD (DirectDrive), 3, 5 Do przekładni OD (Overdrive) 2, 4 2 Do tyłu W przekładniach TraXon OD występuje możliwość opcjonalnego zamówienia przystawki odbioru mocy NH/4c przez kod sprzedażowy w wariancie specjalnie do eksploatacji wywrotki. Przy tym - jeśli przełącza się przełącznikiem zakresu jazdy na tryb ręczny i wrzuca się bieg ruszania - aktywowany jest wolny współczynnik prędkości obrotowej. Przez to można wybierać pierwszy bieg do ruszania, co ułatwia na przykład pokonywanie żwiru. Ta funkcja może zostać później sparametryzowana. Tabela : Dostępne biegi w przekładniach TraXon i dla aktywnej przystawki odbioru mocy NH/4 z opcją wywrotki Typ przekładni Do przodu Kierunek jazdy Opcja wywrotki dla przekładni TraXon OD (Overdrive), 3, 5 Należy przestrzegać następujących zasad bezpieczeństwa: Do tyłu Przystawkę odbioru mocy wolno włączać lub wyłączać tylko przy otwartym sprzęgle (przekładnia zmianowa stopniowa) lub przy przełączniku DNR w położeniu neutralnym (przekładnia TipMatic)! Rozłączanie musi następować przy prędkości obrotowej biegu jałowego silnika. Przystawkę odbioru mocy włączać dopiero wówczas, kiedy wał pośredni jest nieruchomy. Niezatrzymany wał pośredni prowadzi do odgłosów grzechotania przy włączaniu przystawki odbioru mocy. W zależności od stanu eksploatacji czas wybiegu jest różny i przy przekładniach zmianowych stopniowych może zostać skrócony przez krótką asynchronizację, korzystnie biegu. W przekładniach TipMatic ze względów systemowych może trwać kilka sekund, aż przystawka odbioru mocy zostanie aktywowana po wezwaniu. Uwaga: W stojącym pojeździe spada ciśnienie powietrza w instalacji. Przez to sprzęgło kłowe jest wyciskane przez zamontowane w cylindrze przełączającym sprężyny naciskowe. Kiedy ciśnienie powietrza po uruchomieniu silnika ponownie wzrośnie, ponownie nastąpi samoczynne wciśnięcie. Przy pracującym silniku powoduje to uszkodzenie zazębienia układu przełączania, a przez to przedwczesną awarię przystawki odbioru mocy. Dlatego przy dłuższym unieruchomieniu pojazdu (np. na noc) należy wyłączyć przystawkę odbioru mocy. MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja 2.0 5

54 Oznaczenie przystawki odbioru mocy: Ostatni znak w oznaczeniu przystawki odbioru mocy, czyli litera b lub c, definiuje rodzaj przyłącza. Rozróżnia się: Wersja b Wersja podstawowa dla napędu wału przegubowego, kołnierz według DIN ISO Wersja c Najprostszy i najbardziej popularny sposób bezpośredniej zabudowy pomp. Przyłącz pompy następuje według ISO 7653 lub BNA NF, R7-02 (np. pompa osiowa wielotłoczkowa Meiller). Wersja c może być przebudowywana w zależności od rodzaju przystawki odbioru mocy na wersję b i na odwrót. Informacje dotyczące wykonalności i nakładu są dostępne po stronie MAN (adres, patrz powyżej pod Wydawca ). Rysunek 30: Przystawka odbioru mocy, warianty przyłączy a b 0758 T_327_00002_000_G Przy dobudowie pompy bezpośrednio do przystawki odbioru mocy wersji c firma wykonująca nadwozie musi zadbać o to, aby maksymalny dopuszczalny moment masy nie został przekroczony przez pompę hydrauliczną (z elementami montażowymi, takimi jak np. węże hydrauliczne, olej hydrauliczny, itp.). Momenty masy, patrz rozdział Przystawki odbioru mocy w skrzyni biegów ZF lub Przystawki odbioru mocy w skrzyni biegów EATON. Uszczelnienie między pompą a przystawką odbioru mocy należy wykonywać dwoma promieniowymi pierścieniami uszczelniającymi wału (D + D2) i odpowietrzeniem (E) między promieniowymi pierścieniami uszczelniającymi wału (patrz Rysunek 3). Pierścień uszczelniający (D) po stronie przystawki odbioru mocy musi uszczelniać przekładnię z użyciem oleju zatwierdzonego przez MAN / ZF. Pierścień uszczelniający (D2) po stronie pompy musi uszczelniać pompę olejem hydraulicznym. Działanie otworu odpowietrzającego musi być każdorazowo zapewnione (bez dodatkowego lakierowania, zamykania, zabrudzeń). 52 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

55 Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń Pierścienie uszczelniające muszą mieć odporność temperaturową do 20 C. Wraz z odpowietrzeniem należy zapewnić, że olej przekładniowy nie jest zasysany i olej hydrauliczny nie może dostać się do przekładni. Wskazówka dot. ochrony środowiska W razie wycieku oleju na (E) należy niezwłocznie skontrolować cały system. Rysunek 3: Uszczelnienie między pompą i przystawką odbioru mocy D2 D E T_327_00003_000_G D = pierścień uszczelniający po stronie przystawki odbioru mocy D2 = pierścień uszczelniający po stronie pompy E = otwór odpowietrzający Rysunek 32: Maksymalny moment masy pomp przy zabudowie bezpośredniej a [m] ) Punkt ciężkości F G [N] T_327_00004_000_G Wzór 05: Maksymalny moment masy na przystawce odbioru mocy M G = a F G Oznaczają one: M G = Maksymalny moment masy przy zabudowie bezpośredniej pompy w [Nm] a = Odstęp punktu ciężkości pompy od powierzchni kołnierza pompy w [m] F G = Waga pompy wraz ze wszystkimi zamontowanymi na pompie armaturami (np. węże hydrauliczne, olej hydrauliczny itp.) w [N] MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

56 Sprzęgłowe przystawki odbioru mocy na skrzyni biegów MAN Poprzez wał główny (także wał przekładni kierowniczej) przy pracującym silniku i wciśniętym sprzęgle napędzana jest już para kół przekładni. Dzięki temu porusza się wał pośredni. Kiedy sprzęgło zostanie naciśnięte, ze względu na wewnętrzne opory przekładni wał pośredni zatrzyma się. W tym stanie roboczym możliwe jest włączenie przystawki odbioru mocy. Stosunek przełożenia między silnikiem i przekładnią jest określany przez przełożenie pary kół Wał główny do wału pośredniego i zamontowanego modułu przystawki odbioru mocy. Zależnie od zamówionej przystawki odbioru mocy zamontowany jest moduł szybki albo powolny. Moduł przystawki odbioru mocy składa się z koła napędowego i wału napędowego. Obie pozycje są przedstawione schematycznie na poniższej grafice. W przystawkach odbioru mocy MAN są dostępne dwa współczynniki prędkości obrotowej. Fabrycznie sparametryzowany jest zawsze wolniejszy współczynnik prędkości obrotowej. Możliwe jest późniejsze przestawienie na szybszy współczynnik prędkości obrotowej przez zmianę parametryzacji pojazdu. Nie jest możliwe dowolne przełączanie współczynników prędkości obrotowej przez operatora np. za pomocą przełącznika. W przystawkach odbioru mocy z dwoma punktami odbioru mocy oba punkty są przestawiane na szybszy współczynnik prędkości obrotowej. Rysunek 33: Przykład: Schemat przekładni sprzęgłowej przystawki odbioru mocy MAN Przebieg siły w powolnej grupie preselekcyjnej Przebieg siły w szybkiej grupie preselekcyjnej ) Wał główny 2) Wał pośredni skrzyni biegów 3) Koło napędowe przystawki odbioru mocy 4) Wał napędowy przystawki odbioru mocy 5) Przystawka odbioru mocy 4 T_327_000043_000_G 54 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

57 Jeśli takie same przystawki odbioru mocy są zamontowane na różnych przekładniach, ze względu na różne przełożenia podstawowe przekładni mają one różne współczynniki prędkości obrotowej (f). Montowane na końcu przekładni sprzęgłowe przystawki odbioru mocy można doposażyć. Zaleca się zamówienie fabrycznych przystawek odbioru mocy i elektrycznych zestawów przygotowawczych do przystawek odbioru mocy. Bez przygotowania elektrycznego nakład na późniejsze okablowanie jest znacznie wyższy. Dokładniejszych informacji dotyczących nakładu i kosztów udziela warsztat serwisowy MAN. Szczegółowa instrukcja dozbrajania dla przystawek odbioru mocy zależnych od sprzęgła w skrzyni biegów MAN TipMatic 2+2 jest dostępna za pomocą portalu MAN After Sales w systemie VirtTruck. W razie pytań dotyczących projektowania przystawki odbioru mocy można zwracać się do MAN (adres, patrz powyżej pod Wydawca ). Zmiana kierunku obrotów: W przystawkach odbioru mocy MAN 670PF można zmienić kierunek obrotów dolnego wałka odbioru mocy (kołnierza) z obrotów w prawą stronę na obroty w lewą stronę. W tym celu trzeba zdemontować dolną część obudowy i po obrocie o 80 ponownie zamontować. Należy uwzględnić, że przez to położenie kołnierza zmienia się do dołu i w kierunku środka pojazdu. Rysunek 34: Zmiana kierunku obrotów T_327_000044_000_G MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

58 Przełączanie: Obsługa przystawki odbioru mocy następuje pneumatycznie poprzez zawór przełączający i zasilany jednostronnie siłownik pneumatyczny, który jest zintegrowany w obudowie przystawki odbioru mocy. Rysunek 35: Przełączanie przystawki odbioru mocy MAN I O I O ) Czujnik I/O 2) Przyłącze sprężonego powietrza 3) Przystawka odbioru mocy przekładni 4) Zbiornik sprężonego powietrza 5) Zawór przełączający 6) WYŁ - położenie powrotne poprzez siłę sprężynową 7) WŁ - aktywacja przez sprężone powietrze Praca: 4 T_327_0000_000_G Eksploatacja przystawek odbioru mocy jest możliwa przy stojącym (sprzęgło jazdy zamknięte) i jadącym pojeździe. Włączanie i wyłączanie muszą następować przy stojącym pojeździe. Jeśli sprzęgłowe przystawki odbioru mocy są eksploatowane podczas jazdy, nie można przeprowadzać procesu przełączania biegów. Czasy wybiegu różnią się w zależności od stanu pracy. W przekładniach MAN TipMatic, ze względów systemowych może potrwać kilka sekund, aż przystawka odbioru mocy zostanie aktywowana po wezwaniu. 56 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

59 Oznaczenie przystawki odbioru mocy: Ostatni znak w oznaczeniu przystawki odbioru mocy, czyli litera P lub F, definiuje rodzaj przyłącza. Rozróżnia się: Wersja F Wersja podstawowa napędu wału przegubowego z kołnierzem Przykład: Przystawka odbioru mocy MAN 660F Wersja P Najprostszy i najbardziej popularny sposób bezpośredniej zabudowy pomp. Przykład: Przystawka odbioru mocy MAN 650P Podłączenie pompy następuje według ISO 7653 lub BNA NF, R7-02 (np. pompa osiowa wielotłoczkowa Meiller). Wersja P może być przebudowywana w zależności od rodzaju przystawki odbioru mocy na wersję F i na odwrót. Informacje dotyczące wykonalności i nakładu są dostępne w firmie MAN (adres, patrz powyżej pod Wydawca ). Rysunek 36: Przystawka odbioru mocy, warianty przyłączy a b T_327_00002_000_G Przy zabudowie bezpośredniej pomp wersji P firma montażowa musi zadbać o to, aby maksymalnie dopuszczalny moment masy bezpośrednio zamontowanej pompy z elementami dodatkowymi (np. węże hydrauliczne, olej hydrauliczny itp.) nie został przekroczony: Momenty masy, patrz rozdział Przystawki odbioru mocy na przekładni MAN. MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

60 Rysunek 37: Maksymalny moment masy pomp przy zabudowie bezpośredniej a [m] F G [N] T_327_00004_000_G ) Środek ciężkości Wzór 06: Maksymalny moment masy na przystawce odbioru mocy M G = a F G Oznaczają one: M G = Maksymalny moment masy przy zabudowie bezpośredniej pompy w [Nm] a = Odstęp środka ciężkości pompy od powierzchni kołnierza pompy w [m] F G = Waga pompy wraz ze wszystkimi zamontowanymi na pompie armaturami (np. węże hydrauliczne, olej hydrauliczny itp.) w [N] 58 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

61 3.2.3 Przystawki odbioru mocy zależne od silnika Zależne od silnika są przystawki odbioru mocy z oznaczeniem typu NMV. Takie przystawki odbioru mocy są bezpośrednio połączone z wałem korbowym silnika, patrz Rysunek 38. Są one przeznaczone do eksploatacji ciągłej i do wysokiej mocy. Przełączanie następuje przez zamontowane, obsługiwane hydraulicznie sprzęgło lamelowe. Przez to można włączać i wyłączać punkt odbioru mocy NmV pod obciążeniem. Silne obciążenie uderzeniowe może prowadzić do szkód sprzęgła lamelowego NMV i sprzęgła jazdy, do zniszczenia przystawki odbioru mocy! Eksploatacja NMV jest wprawdzie zasadniczo niezależna od sprzęgła jazdy, ale poprzez układ przenoszenia napędu uderzenia oddziałują wstecznie na zamknięte sprzęgło jazdy. Przez to również mogą występować szkody. Jeśli nadwozie będzie eksploatowane przez ponad 0% całkowitego czasu eksploatacji w zatrzymaniu (przekładnia w położeniu neutralnym), mogą wystąpić szkody w jednostce wstępnej amortyzacji sprzęgła jazdy. Dotyczy to wyłącznie pojazdów, w których nadwozie jest napędzane przez NMV, np. koparka pneumatyczna, pompa do betonu, rębak do drewna. Jeśli wystąpią takie szkody, występuje możliwość montażu tarczy zabierakowej sprzęgła bez jednostki wstępnej amortyzacji. Taka tarcza zabierakowa sprzęgła bez jednostki wstępnej amortyzacji jest dostępna w nowych pojazdach jako wyposażenie specjalne. Informacji na ten temat udziela MAN (adres, patrz wyżej pod Wydawca ). Podane moment napędowe są wartościami orientacyjnymi dla stopnia nierównomierności, tzn. dla pracy bez uderzeń i drgań. Przy krytycznych zastosowaniach (np. w rębakach do drewna) konieczne jest uzyskanie zezwolenia od MAN (adres, patrz powyżej pod Wydawca ). Jeśli występuje ryzyko przeciążenia przystawki odbioru mocy przez zbyt wysoki pobór mocy, można ograniczyć moment obrotowy silnika poprzez parametryzację. Poprzez występujący moment wleczenia sprzęgła wielopłytkowego nasadka napędzana NMV obraca się także w stanie wyłączonym. Ten moment resztkowy wynosi przy prędkości obrotowej silnika 300 obr./min i temperaturze roboczej 40 C ok. 0 Nm. Zatrzymanie jest zapewnione dopiero wówczas, kiedy moment przeciwny napędzanego agregatu wynosi > 0 Nm. Należy to uwzględnić zwłaszcza przy napędzie agregatów z lekkim biegiem (np. pomp wirowych straży pożarnej).. Aktualnie przy wyborze NMV automatycznie montowany jest wymiennik ciepła, który chłodzi olej przekładniowy wodą chłodzącą silnik. Do zastosowania w trudnych warunkach i do utrzymującego się wysokiego spadku mocy dostępna jest zewnętrzna instalacja chłodząca z oddzielnym wymiennikiem ciepła dla oleju przekładniowego. Rysunek 38: Przystawki odbioru mocy ZF, schemat przekładni NMV 4 3 ) Silnik 2) Sprzęgło 3) Przekładnia 4) Nasadka napędzana NMV22 2 T_327_00005_000_G MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

62 NMV można eksploatować w stojącym i jadącym pojeździe. Kiedy silnik pracuje, NMV jest gotowa do eksploatacji, ale może być obciążana dopiero od 800 /min, Przeniesienie napędu do przystawki odbioru mocy jest całkowicie niezależne od sprzęgła jazdy. Występują dwa podstawowe typy: NMV30E w skrzyni biegów ZF-Ecomid 6S09 (seria produkcyjna pojazdów M2000L/M) i NMV22 w skrzyni biegów ZF-Ecosplit 6S 252 OD. Obydwa są alternatywnie dostępne w różnych przełożeniach: NMV30E: NMV22: Współczynnik prędkości obrotowej f =,03 n mot, przy tym 400 Nm maks. moment obrotowy Współczynnik prędkości obrotowej f =,47 n mot, przy tym 400 Nm maks. moment obrotowy Współczynnik prędkości obrotowej f = 0,98 n mot, przy tym 2000 Nm maks. moment obrotowy Współczynnik prędkości obrotowej f =,55 n mot, przy tym 300 Nm maks. moment obrotowy. Wskazówka dot. możliwych uszkodzeń Minimalna prędkość obrotowa podczas pracy: W pozostającej pod obciążeniem przystawce odbioru mocy prędkość obrotowa silnika poniżej 800 /min. jest niedozwolona. W przypadku zbyt niskiego ciśnienia oleju sprzęgło może się ślizgać i ulec uszkodzeniu przez powstające gorąco. Robocza prędkość obrotowa 800 /min. do 200 /min. wymaga masy obrotowej agregatu (moment bezwładności masy) w przystawce odbioru mocy > 0,4 Kgm2. Jeśli producent nadwozia nie zna masy obrotowej agregatu / momentu bezwładności masy swojego agregatu, należy wybrać na przystawce odbioru mocy roboczą prędkość obrotową > 200 /min., aby przekraczała ona rezonansową prędkość obrotową. Ideałem jest eksploatacja w zakresie lub powyżej granicy rozłączania, patrz Rysunek Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

63 Rysunek 39: Przystawka odbioru mocy ZF NMV 22, wpływ masy obrotowej agregatu na prędkość obrotową rezonansową Każdorazowo należy unikać zakresu rezonansowego! N = 0,98 x N mot 200 liczba obrotów [ /min ] zakres rezonansowy J > 0,3 kgm 2, standardowe zastosowanie moment bezwładności urządzenia [ kgm 2 ] N =,55 x N mot 200 liczba obrotów [ /min ] zakres rezonansowy J > 0,3 kgm 2, standardowe zastosowanie moment bezwładności urządzenia [ kgm 2 ] zakres rezonansowy granica rozłączania T_327_00006_000_G MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja 2.0 6

64 Rysunek 40: masy na nasadce napędzanej NMV 30E Maksymalny dopuszczalny moment włączenia przystawki ok Nm Maksymalna prędkość obrotowa włączania przy maksymalnie 3 włączeniach/min Przystawka odbioru mocy ZF NMV, prędkość obrotowa włączania przez moment bezwładności max NMV 22 Maksymalny dopuszczalny moment włączenia przystawki ok Nm Maksymalna prędkość obrotowa włączania przy maksymalnie 3 włączeniach/min max dopuszczalne obroty silnika [ min - ] n Ab =,03 dopuszczalne obroty silnika [ min - ] max n Ab =,45 n Ab =,55 moment bezwładności na kołnierzu odbioru napędu Przystawki odbioru mocy na przekładni z WSK n Ab = 0,98 J [kgm 2 moment bezwładności na ] J [kgm 2 ] kołnierzu odbioru napędu T_327_00007_000_G Stosowanie przekładni hydrokinetycznej ze sprzęgłem ciernym (WSK) umożliwia niegwałtowny rozruch i prowadzone z dokładnością co do centymetra manewrowanie także przy wysokim ciężarze całkowitym niemal bez zużycia. Przekładnia hydrodynamiczna umożliwia prosty rozruch przy wysokim obciążeniu. Sprzęgło z obejściem przekładni tworzy po rozruchu bezpośrednie połączenie mechaniczne między stroną napędu i odbioru napędu i w ten sposób zwiększa stopień skuteczności w układzie przenoszenia napędu. Sytuacja montażowa przystawek odbioru mocy na końcu przekładni nie jest zmieniana przez zastosowanie WSK. Jednak położenie montażowe ze względu na szerszą formę konstrukcyjną WSK przesuwa się do tyłu w kierunku końca ramy. Zależne od sprzęgła przystawki odbioru mocy w przekładniach z WSK zachowują się inaczej pod względem funkcji, stopnia skuteczności i eksploatacji niż bez WSK. Do ok. 000 /min. przekładnik jest otwarty, tzn. nie występuje połączenie mechaniczne między stroną napędu i odbioru napędu. Jeśli na przekładni z WSK montuje się zależną od sprzęgła przystawkę odbioru mocy, należy uwzględnić, że poprzez eksploatację w zakresie przekładnika nie zawsze występuje stały stosunek przełożenia. Ze względu na działanie przekładni hydrodynamicznej mimo stałej prędkości obrotowej silnika odbierana prędkość obrotowa przystawki odbioru mocy może podlegać większym wahaniom ze względu na poślizg przekładnika. Prędkość obrotowa przystawki odbioru mocy może wynieść teoretycznie nawet zero. Dotyczy to przypadku, kiedy ze względu na skrajne obciążenie przystawki odbioru mocy poślizg przekładnika jest tak duży, że przenoszenie mocy nie jest możliwe. Przy pracy stacjonarnej przystawki odbioru mocy można uniknąć tego efektu przez montaż tak zwanego układu obejściowego. Wówczas po włączeniu przystawki odbioru mocy sprzęgło bocznikowe jest automatycznie zamykane. Tym samym występuje połączenie mechaniczne silnika z przystawką odbioru mocy i stały stosunek przełożenia. Przełączanie bocznikujące jest oferowane tylko w połączeniu z blokowaniem przekładni, które uniemożliwia omyłkowe wrzucenie biegu przy włączonej przystawce odbioru mocy. Przy pracy niestacjonarnej przystawki odbioru mocy należy uwzględnić poślizg przekładnika i powstające z tego wahania prędkości obrotowej i momentu napędowego. 62 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

65 3.2.5 Przystawka odbioru mocy w przekładni automatycznej ZF HP Automatyczne hydrokinetyczne skrzynie biegów ZF HP 500, ZF HP 590 i ZF HP 600 mogą być dostarczane z 2 przystawkami odbioru mocy zależnymi od silnika. Warianty przystawki odbioru mocy D0, D02 i D05 można zabudowywać zarówno po lewej, jak i po prawej stronie głównego kołnierza odbioru napędu. Wariant D05 z napędem czołowym można dobudować dodatkowo, ze skrętem z kątem nastawy alfa 60, 20 i 300. Kierunek obrotu zależy od miejsca zabudowy (lewa lub prawa strona od głównego wału przekładni). Należy przy tym uwzględnić, że zamontowane po lewej stronie od kołnierza głównego odbioru napędu (położenie godziny ) przystawki odbioru mocy D0 i D02 obracają się w prawą stronę, a zamontowane po prawo od kołnierza głównego odbioru napędu (położenie godziny ) przystawki odbioru mocy D0 i D02 obracają się w lewą stronę. Rysunek 4: Położenia zabudowy i kierunki obrotów przystawek odbioru mocy D0 i D02 A B T_327_00008_000_G A Położenie godzina B) Położenie godzina Przystawka odbioru mocy D05 jest wyposażona w napęd czołowy. Przez to zamocowana po lewej stronie od głównego kołnierza odbioru napędu przystawka odbioru mocy obraca się w lewą stronę, a zamocowana po prawej stronie od głównego kołnierza odbioru napędu przystawka odbioru mocy obraca się w prawą stronę. Rysunek 42: Przystawka odbioru napędu D05 z napędem czołowym T_327_00009_000_G MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja

66 Dlatego określa się położenie zabudowy wspólnie z oznaczeniem przystawki odbioru napędu, przykład D02c lewa strona dla strony lewej od wału głównego. Informacja Uwaga! Dotyczy to pozycji zabudowy na przekładni, a nie kierunku obrotów. Przystawki odbioru mocy na przekładni HP mogą być przełączone w zakresie obciążenia i mogą być używane niezależnie od położenia przełączania. Przystawki odbioru mocy mogą być przełączane i eksploatowane podczas jazdy i w stanie zatrzymania. Przy dołączaniu przystawek odbioru mocy należy uwzględnić dopuszczalne prędkości obrotowe przełączania. Rysunek 43: Dopuszczalne prędkości obrotowe przełączania przy maks. 3 przełączaniach / min. 600 dopuszczalne obroty silnikal n Mot [min -l ] D05.4 n Ab = 2,2 x n Mot D05.3 n Ab =,43 x n Mot D0/02 n Ab = 0,97 x n Mot T_327_000020_000_G Schwungmasse J [kg - m 2 ] na kołnierzu odbioru Dla wszystkich zamontowanych fabrycznie przez MAN przekładniach HP możliwe jest doposażanie w przystawki odbioru mocy. 64 Edycja 208 Wersja 2.0 MAN Napędy dodatkowe

67 3.2.6 Przystawki odbioru mocy i intarder Intarder ZF to zintegrowany w obudowie przekładni opóźniacz wtórny (hydrodynamiczny hamulec dodatkowy). Intarder jest dostępny dla przekładni 2AS... i 6S... i nie ogranicza zastosowania możliwych na końcu przekładni przystawek odbioru mocy. Rysunek 44: Przekładnia TipMatic z interderem (IT3) T_327_00002_000_G ) Urządzenie sterujące Intarderem 3 2) Intarder 3 3) Przekładnia TipMatic 4) Wymiennik ciepła (ze stali szlachetnej) Niektóre montowane w połączeniu z interderem przystawki odbioru mocy wymagają zestawu adapterów lub są specjalnymi przystawkami odbioru mocy. Dodatkowo we wszystkich przekładniach MAN TipMatic z intarderem 2 lub intarderem 3 trzeba zamontować płytę adaptera o numerze rzeczowym , jeśli przystawka odbioru mocy typu NH/4c jest montowana później. Rysunek 45: Wariant przystawki odbioru mocy N22/0 z i bez intardera N22/0 (bez intardera) N22/0 (z intarderem) T_327_000022_000_G MAN Napędy dodatkowe Edycja 208 Wersja