Otwarte oprogramowanie OpenFOAM podstawy, wybrane zastosowania

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Otwarte oprogramowanie OpenFOAM podstawy, wybrane zastosowania"

Transkrypt

1

2 Otwarte oprogramowanie OpenFOAM podstawy, wybrane zastosowania Kamil Kwiatkowski 1,2,3 Paweł J. Żuk 2 1 Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego, Uniwersytet Warszawski (ICM) 2 Wydział Fizyki, Uniwersytet Warszawski (FUW) 3 Clean Energy Revolution S.C. (CER) stycznia 2014 r.

3 Kilka spraw organizacyjnych Strona szkolenia (prezentacja, przypadki obliczeniwe): syngasburner.eu/szkolenie/openfoam-podstawy-wybrane-zastosowania Szkolenie nie jest autoryzowane przez ESI-Group ani OpenFOAM Foundation. Materiały szkoleniowe w zdecydowanej większości bazują na materiale opracowanym i rozwijanym przez autorów. Mimo dołożenia starań nie gwarantujemy, że wszystko będzie poprawnie działać..., ale i tak sobie Państwo poradzą. W tym miejscu należy podziękować wszystkim Twórcom kodu, w szczególności Henry emu Wellerowi oraz Hroje Jasak owi. Oraz wszystkim zaangażowanym w rozwój kodu i dokumentacji.

4 Program w pigułce Siatki blockmesh snappyhexmesh import/export złożone geometrie Solwery przepływy turbulentne przepływy dwufazowe przepływy z reakcjami Zaawansowane Kompilacja, dodatkowe narzędzia, solwery

5 Program szkolenia 1 Dzień II, środa, 29 stycznia Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) blockmeshdg - kompilacja i używanie (30 min) snappyhexmesh - siatki złożone (60 min) Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Przykład 2: przepływy turbulentne (90 min) Obliczenia równoległe (30 min) Wprowadzenie - chemia w OF (60 min) Przykład 3: reakcje chemiczne (przypadek prosty) (30 min) 2 przykład 4: reakcje chemiczne (przypadek zaawansowany) (45 min) Wprowadzenie - przepływy dwufazowe (60 min) przykład 5: przepływy dwufazowe (90 min) OpenFOAM - porównanie z Fluentem (45 min) Kompilacja własnego solvera (60 min)

6 Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) Program szkolenia 1 Dzień II, środa, 29 stycznia Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) blockmeshdg - kompilacja i używanie (30 min) snappyhexmesh - siatki złożone (60 min) Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Przykład 2: przepływy turbulentne (90 min) Obliczenia równoległe (30 min) Wprowadzenie - chemia w OF (60 min) Przykład 3: reakcje chemiczne (przypadek prosty) (30 min) 2 przykład 4: reakcje chemiczne (przypadek zaawansowany) (45 min) Wprowadzenie - przepływy dwufazowe (60 min) przykład 5: przepływy dwufazowe (90 min) OpenFOAM - porównanie z Fluentem (45 min) Kompilacja własnego solvera (60 min)

7 Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) Typowe zagadnienia fla FVM Prawa zachowania np. równanie ciągłości u + f(u) + S(u) = 0 (1) t ρ + (ρu) = 0 (2) t Siatka D = D i, D i D j =, i j (3) i

8 Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) Ważne cechy FVM zalety metoda jest zachowawcza siatka może mieć skomplikowany kształt wady metoda w większości implementacji jest pierwszego lub drugiego rzędu w dyskretyzacji przestrzennej

9 Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) Całkowa i różniczkowa postać praw zachowania Różniczkowa postać praw zachowania u + f(u) + S(u) = 0 (4) t Twierdzenie Gaussa-Ostrogradzkiego F da = F nda = FdV (5) Całkowa postać praw zachowania udv + n f(u)da + S(u)dV = 0 (6) t

10 Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) Siatka przestrzenna Objętości kontrolne Istnieją dwie metody trzymania przechowywania informacji o polach na siatce 1 w węzłach siatki 2 w środkach komórek siatki

11 Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) Dyskretyzacja przestrzenna domeny obliczeniowej Miejsca przechowywania wartości pól W pakiecie OpenFOAM wartości pól przechowywane są dla punktów będących środkami komórek obliczeniowych, natomiast wszystkie strumienie są obliczane na ścianach komórek obliczeniowych. Przeliczenia pomiędzy wartościami pól w środkach komórek obliczeniowych a wartościami w środkach ścian komórek obliczeniowych dokonuje się interpolując jedne pola na drugie.

12 Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) dyskretyzacja równań Dyskretyzacja przestrzenna Dyskretyzacji podlegają wszystkie operatory różniczkowe, które zamieniamy na postać całkową. W ten sposób następuje zamiana układu równań różniczkowych cząstkowych na układ równań algebraicznych. Indeks f oznacza watość pola na ściance pomiędzy komórkami obliczeniowymi Operator Laplace a (Γ φ)dv = (Γ φ) ds = Γ f S f (Γ φ) f (7) Operator konwekcji (unoszenia) (ρuφ)dv = (ρuφ) ds = Γ f S f (ρu) f φ f = F f φ f (8) f f f

13 Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) dyskretyzacja równań Dyskretyzacja przestrzenna Operator divergencji φdv = φ ds = S f φ f (9) f Operator gradientu (przykład metody Gaussa) φdv = φds = S f φ f (10) w środowisku OpenFOAM człon φ f może być obliczony przy pomocy różnych schematów interpolacyjnych (schematy 1go i 2go rzędu) f

14 Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) dyskretyzacja równań Dyskretyzacja czasowa Pierwsza pochodna czasowa (schematy 1go i 2go rzędu) ρφdv = (ρ P φ P ) n (ρ P φ P ) o t t (11) Druga pochodna czasowa (schematu 1go rzędu) ρ φ t t dv = (ρ P φ P ) n 2(ρ P φ P ) o + (ρ P φ P ) oo t 2 (12) indeksy oznaczją: oo - znaną wartość pola dwa kroki czasowe wstecz, o - znaną wartość pola w poprzedniej chwili, n - szukaną warość pola w obecnej chwili

15 Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) dyskretyzacja równań Przykład dyskretyzacji równania przewodnictwa cieplnego Równanie ciepła T D T = 0 (13) t w postaci całkowiej jest postaci [ ( ) ] T t D T dv dt = 0 (14) t pochodna czasowa używająć schematu Euler Implicit dyskretyzuje się [ ] T t dv (T P V P ) n (T P V P ) o dt = dt = (T P V P ) n (T P V P ) o (15) t t t natomiast operator różniczkowy również przy pomocy schematu Euler Implicit jest postaci [ ] D T dv dt = t DS f ( T ) f dt = DS f ( T n ) f t (16) t f f

16 Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) dyskretyzacja równań Przykład dyskretyzacji równania przewodnictwa cieplnego Ostatecznie układ równań algebraicznych to zestaw równań obliczanych dla każdej objętości kontrolnej (T P V P ) n (T P V P ) o = DS f ( T n ) f t (17) f

17 Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) Problemy FVM Największym zarzutem stawianym FVM jest jej niski rząd w istniejących implementacjach. W przypadku dyskretyzacji czasowej FVM jest metodą pierwszego (Euler Implicit/Exlicit) lub drugiego (Crank-Nickolson). W przypadku dyskretyzacji przestrzennej w zależności od schematu numerycznego FVM jest również metodą pierwszego lub drugiego rzędu. Oznacza to, że globalnie zbliżamy się do prawdziwego rozwiązania z dokładnością o(h), gdzie h jest stałą siatki Alternatywy dla FVM Istnieją jeszcze dwie klasyczne metody rozwiązywania równań różniczkowych cząstkowych metoda różnic skończonych FDM metoda elementów skończonych FEM

18 Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) Metoda różnic skończonych FDM vs. FVM Siatka w przypadku FDM powinna mieć regularną strukturę Metoda FDM jest metodą bardziej dojrzałą - poświęcono jej więcej pracy więc są schematy wyższych rzędów Jeśli w FVM zastosujemy regularną siatkę to układ równań algebraicznych np. dla równania eliptycznego jest tej samej postaci

19 Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) Metoda elementów skończonych FEM vs. FVM FEM podobnie jak FVM nadaje się do nieustrukturyzowanych siatek FEM jest dyssypatywna, tj. nie zachowuje globalnych wartości poszczególnych pól w przeciwieństwie do FVM ponieważ FEM jest w zasadzie implementacją metody Galerkina istniej wiele teoretycznych opracowań i oszacowań błędów tej metody

20 blockmeshdg - kompilacja i używanie (30 min) Program szkolenia 1 Dzień II, środa, 29 stycznia Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) blockmeshdg - kompilacja i używanie (30 min) snappyhexmesh - siatki złożone (60 min) Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Przykład 2: przepływy turbulentne (90 min) Obliczenia równoległe (30 min) Wprowadzenie - chemia w OF (60 min) Przykład 3: reakcje chemiczne (przypadek prosty) (30 min) 2 przykład 4: reakcje chemiczne (przypadek zaawansowany) (45 min) Wprowadzenie - przepływy dwufazowe (60 min) przykład 5: przepływy dwufazowe (90 min) OpenFOAM - porównanie z Fluentem (45 min) Kompilacja własnego solvera (60 min)

21 blockmeshdg - kompilacja i używanie (30 min) BlockMeshDG - wygodne zagęszczanie Do ściągnięcia Źródło dodatkowego (nieoficjalnego) narzędzia blockmeshdg, które umożliwia łatwe zagęszanie środkowej części siatki. Do ściągnięcia ze strony twórców (dziękujęmy) lub ze strony szkolenia blockmeshdg.zip kompilacja - skrypt Allwmake, czyli kompilacja biblioteki poleceniem wmake libso oraz kompilacja aplikacji poleceniem wmake. (w obecnej wersji OF polecenie wmake domyśla się samo czy kompiluje biblioteki czy aplikacje) prosta (choć nieintuicyjna) składnia ze znakiem -, np. simplegrading (1-2 1) w pliku blockmeshdict oznacza, że stworzona siatka będzie mieć komórki dwa razy większe w środku niż przy brzegach.

22 blockmeshdg - kompilacja i używanie (30 min) BlockMeshDG - wygodne zagęszczanie Zadanie Wykonać siatkę sześcienną 1x1x1 o komórkach w środku dwa razy mniejszych niż na zewnątrz. Czyli taką samą jak siatkę wykonaną we wczorajszym zadaniu. Startujemy z wczorajszego case u kwadrat-start eu/~ventures/sites/ default/files/scholar/ kwadrat-start.tar.gz

23 snappyhexmesh - siatki złożone (60 min) Program szkolenia 1 Dzień II, środa, 29 stycznia Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) blockmeshdg - kompilacja i używanie (30 min) snappyhexmesh - siatki złożone (60 min) Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Przykład 2: przepływy turbulentne (90 min) Obliczenia równoległe (30 min) Wprowadzenie - chemia w OF (60 min) Przykład 3: reakcje chemiczne (przypadek prosty) (30 min) 2 przykład 4: reakcje chemiczne (przypadek zaawansowany) (45 min) Wprowadzenie - przepływy dwufazowe (60 min) przykład 5: przepływy dwufazowe (90 min) OpenFOAM - porównanie z Fluentem (45 min) Kompilacja własnego solvera (60 min)

24 snappyhexmesh - siatki złożone (60 min) SnappyHexMesh i meshing skomplikowanych geometrii wykorzystanie siatki wykonanej blockmeshdg import geometrii z plików STL snappyhexmeshdict i jego kontrola

25 snappyhexmesh - siatki złożone (60 min) SnappyHexMesh - proste geometrie Do ściągnięcia Ściągamy case scholar/kulka0.tar.gz. Tworzymy siatkę dla opływu kulki. Zadanie Przygotować siatki dla opływu kulki w taki sposób, aby siatka była rozsądnie zagęszczona. Wykorzystajmy narzędzie blockmeshdg do przygotowania wyjściowej siatki.

26 snappyhexmesh - siatki złożone (60 min) SnappyHexMesh - przykład 1 - ultra szybki termometr Do ściągnięcia Case UFT (Ultra Fast Thermometer) http: //

27 snappyhexmesh - siatki złożone (60 min) SnappyHexMesh - przykład 1 - ultra szybki termometr Do ściągnięcia Case UFT (Ultra Fast Thermometer) http: //

28 snappyhexmesh - siatki złożone (60 min) SnappyHexMesh - przykład 2 - komora spalania Do ściągnięcia Case komora spalania files/scholar/chamber-start.tar.gz

29 snappyhexmesh - siatki złożone (60 min) SnappyHexMesh - przykład 2 - komora spalania Do ściągnięcia Case komora spalania files/scholar/chamber-start.tar.gz

30 snappyhexmesh - siatki złożone (60 min) SnappyHexMesh - co jeszcze Przeszukajmy tutoriale cd $FOAM TUTORIALS find -name snappyhexmesh* Warto zrobić jako ćwiczenie domowe cały tutorial opisany na zajrzeć do oficjalnej dokumentacji starannie przeczytać Dodatkowe narzędzia transformpoint -scale ( )

31 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Program szkolenia 1 Dzień II, środa, 29 stycznia Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) blockmeshdg - kompilacja i używanie (30 min) snappyhexmesh - siatki złożone (60 min) Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Przykład 2: przepływy turbulentne (90 min) Obliczenia równoległe (30 min) Wprowadzenie - chemia w OF (60 min) Przykład 3: reakcje chemiczne (przypadek prosty) (30 min) 2 przykład 4: reakcje chemiczne (przypadek zaawansowany) (45 min) Wprowadzenie - przepływy dwufazowe (60 min) przykład 5: przepływy dwufazowe (90 min) OpenFOAM - porównanie z Fluentem (45 min) Kompilacja własnego solvera (60 min)

32 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja - DNS, RANS, LES LES DNS RANS/RAS DES

33 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja - DNS, RANS, LES LES DNS Direct Numerical Simulations rozwiązujemy bezpośrednio wszystkie skale przepływu czy jesteśmy pewni, że rozwiązujemy wszystkie skale przepływu? RANS/RAS DES

34 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja - DNS, RANS, LES LES DNS Direct Numerical Simulations rozwiązujemy bezpośrednio wszystkie skale przepływu czy jesteśmy pewni, że rozwiązujemy wszystkie skale przepływu? RANS/RAS Reynolds- Averaged Navier- Stokes/Reynolds- Averaged Simulations uśrednianie po czasie i założenie separacji skal czasowych typowe dla zagadnień przemysłowych DES

35 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja - DNS, RANS, LES DNS Direct Numerical Simulations rozwiązujemy bezpośrednio wszystkie skale przepływu czy jesteśmy pewni, że rozwiązujemy wszystkie skale przepływu? RANS/RAS Reynolds- Averaged Navier- Stokes/Reynolds- Averaged Simulations uśrednianie po czasie i założenie separacji skal czasowych typowe dla zagadnień przemysłowych LES Large Eddy Simulations (metoda wielkich wirów) uśrednianie (filtrowanie) po przestrzeni bezpośrednio rozwiązujemy duże skale ruchu (przynajmniej 80% energii) ruchy drobnoskalowe są modelowane podskalowo DES

36 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja - DNS, RANS, LES DNS Direct Numerical Simulations rozwiązujemy bezpośrednio wszystkie skale przepływu czy jesteśmy pewni, że rozwiązujemy wszystkie skale przepływu? RANS/RAS Reynolds- Averaged Navier- Stokes/Reynolds- Averaged Simulations uśrednianie po czasie i założenie separacji skal czasowych typowe dla zagadnień przemysłowych LES Large Eddy Simulations (metoda wielkich wirów) uśrednianie (filtrowanie) po przestrzeni bezpośrednio rozwiązujemy duże skale ruchu (przynajmniej 80% energii) ruchy drobnoskalowe są modelowane podskalowo DES Detached Eddy Simulations łączy RANS i LESem LES tylko, gdy siatka jest odpowiednio gęsta

37 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja w OpenFOAM Podstawowe solwery turbulentne pisofoam - solwer dla przepływów zmiennych w czasie, nieściśliwych, bazujący na algorytmie PISO pimplefoam - solwer dla przepływów zmiennych w czasie, nieśliśliwych bazujący na algorytmie PIMPLE (PIMPLE=PISO+SIMPLE). Dzięki temu możliwe jest pewne zwiększenie kroku czasowego. simplefoam - solwer dla przepływów ustalonych, nieściśliwych, bazujący na algorytmie SIMPLE

38 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja w OpenFOAM Podstawowe solwery turbulentne pisofoam - solwer dla przepływów zmiennych w czasie, nieściśliwych, bazujący na algorytmie PISO pimplefoam - solwer dla przepływów zmiennych w czasie, nieśliśliwych bazujący na algorytmie PIMPLE (PIMPLE=PISO+SIMPLE). Dzięki temu możliwe jest pewne zwiększenie kroku czasowego. simplefoam - solwer dla przepływów ustalonych, nieściśliwych, bazujący na algorytmie SIMPLE Zadanie - Inne solwery turbulentne otwieramy spis wszystkich solwerów dostępny w dokumencji i wyszkujemy po słowie turbul teraz wyszukujemy po słowie laminar wniosek: zdecydowana większość solwerów może służyć do rozwiązywania problemów turbulentnych pytanie: czy solwery typu multiphase pozwalają rozwiązywać problemy turbulentne?

39 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja w OpenFOAM Czy solwery typu multiphase pozwalają rozwiązywać problemy turbulente? spróbujmy poszukać odpowiedzi w tutorialach cd $FOAM TUTORIALS/multiphase find -name *RAS* mamy odpowiedź! Sprawdźmy ile jest tutoriali dla przypadków turbuletnych.

40 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja w OpenFOAM Czy solwery typu multiphase pozwalają rozwiązywać problemy turbulente? spróbujmy poszukać odpowiedzi w tutorialach cd $FOAM TUTORIALS/multiphase find -name *RAS* mamy odpowiedź! Sprawdźmy ile jest tutoriali dla przypadków turbuletnych. fragment kodu solwera pisofoam fvvectormatrix UEqn ( fvm::ddt(u) + fvm::div(phi, U) + turbulence->divdevreff(u) ); UEqn.relax(); if (momentumpredictor) { solve(ueqn == -fvc::grad(p)); } turbulence->correct();

41 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja w OpenFOAM Więcej o modelach turbulencji Zoologiczna natura modeli turbulencji świetnie współgra z hierarchiczną strukturą kodu Model turbulencji nie jest żadną aplikacją ani solwerem, gdzie go szukać?

42 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja w OpenFOAM Więcej o modelach turbulencji Zoologiczna natura modeli turbulencji świetnie współgra z hierarchiczną strukturą kodu Model turbulencji nie jest żadną aplikacją ani solwerem, gdzie go szukać? modele turbulencji zakodowane są w bibliotekach openfoama znajdziemy je w katalogu $FOAM SRC, czyli gdzie?

43 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja w OpenFOAM Więcej o modelach turbulencji Zoologiczna natura modeli turbulencji świetnie współgra z hierarchiczną strukturą kodu Model turbulencji nie jest żadną aplikacją ani solwerem, gdzie go szukać? modele turbulencji zakodowane są w bibliotekach openfoama znajdziemy je w katalogu $FOAM SRC, czyli gdzie? wchodzimy do katalogu turbulencemodels widzimy osobno modele dla przepływu ściśliwego i nieściśliwego, i osobne dla LES?

44 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja w OpenFOAM Więcej o modelach turbulencji Zoologiczna natura modeli turbulencji świetnie współgra z hierarchiczną strukturą kodu Model turbulencji nie jest żadną aplikacją ani solwerem, gdzie go szukać? modele turbulencji zakodowane są w bibliotekach openfoama znajdziemy je w katalogu $FOAM SRC, czyli gdzie? wchodzimy do katalogu turbulencemodels widzimy osobno modele dla przepływu ściśliwego i nieściśliwego, i osobne dla LES? dla przepływu nieściśliwego możemy zobaczyć wybór modeli typu RAS porównajmy z listą w oficjalnej dokumentacji

45 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja w OpenFOAM Więcej o modelach turbulencji Zoologiczna natura modeli turbulencji świetnie współgra z hierarchiczną strukturą kodu Model turbulencji nie jest żadną aplikacją ani solwerem, gdzie go szukać? modele turbulencji zakodowane są w bibliotekach openfoama znajdziemy je w katalogu $FOAM SRC, czyli gdzie? wchodzimy do katalogu turbulencemodels widzimy osobno modele dla przepływu ściśliwego i nieściśliwego, i osobne dla LES? dla przepływu nieściśliwego możemy zobaczyć wybór modeli typu RAS porównajmy z listą w oficjalnej dokumentacji w ten sposób dokopaliśmy się do miejsca, gdzie zakodowany jest konkretny model turbulencji

46 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja w OpenFOAM Więcej o modelach turbulencji Zoologiczna natura modeli turbulencji świetnie współgra z hierarchiczną strukturą kodu Model turbulencji nie jest żadną aplikacją ani solwerem, gdzie go szukać? modele turbulencji zakodowane są w bibliotekach openfoama znajdziemy je w katalogu $FOAM SRC, czyli gdzie? wchodzimy do katalogu turbulencemodels widzimy osobno modele dla przepływu ściśliwego i nieściśliwego, i osobne dla LES? dla przepływu nieściśliwego możemy zobaczyć wybór modeli typu RAS porównajmy z listą w oficjalnej dokumentacji w ten sposób dokopaliśmy się do miejsca, gdzie zakodowany jest konkretny model turbulencji a jak znaleźć i jak zmienić stałe konkretnego modelu turbulencji?

47 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja w OpenFOAM Więcej o modelach turbulencji Zoologiczna natura modeli turbulencji świetnie współgra z hierarchiczną strukturą kodu Model turbulencji nie jest żadną aplikacją ani solwerem, gdzie go szukać? modele turbulencji zakodowane są w bibliotekach openfoama znajdziemy je w katalogu $FOAM SRC, czyli gdzie? wchodzimy do katalogu turbulencemodels widzimy osobno modele dla przepływu ściśliwego i nieściśliwego, i osobne dla LES? dla przepływu nieściśliwego możemy zobaczyć wybór modeli typu RAS porównajmy z listą w oficjalnej dokumentacji w ten sposób dokopaliśmy się do miejsca, gdzie zakodowany jest konkretny model turbulencji a jak znaleźć i jak zmienić stałe konkretnego modelu turbulencji? opcja Detailed Description w dokumentacji, podpowiedzi mogą nie zadziałać

48 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja w OpenFOAM Więcej o modelach turbulencji Zoologiczna natura modeli turbulencji świetnie współgra z hierarchiczną strukturą kodu Model turbulencji nie jest żadną aplikacją ani solwerem, gdzie go szukać? modele turbulencji zakodowane są w bibliotekach openfoama znajdziemy je w katalogu $FOAM SRC, czyli gdzie? wchodzimy do katalogu turbulencemodels widzimy osobno modele dla przepływu ściśliwego i nieściśliwego, i osobne dla LES? dla przepływu nieściśliwego możemy zobaczyć wybór modeli typu RAS porównajmy z listą w oficjalnej dokumentacji w ten sposób dokopaliśmy się do miejsca, gdzie zakodowany jest konkretny model turbulencji a jak znaleźć i jak zmienić stałe konkretnego modelu turbulencji? opcja Detailed Description w dokumentacji, podpowiedzi mogą nie zadziałać co z podejściem DES? Sprawdzamy w dokumentacji

49 Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Turbulencja w OpenFOAM Ćwiczenia jakie są modele RAS dla przepływów ściśliwych co to jest: devreff jakie stałe ma zdefiniowane model realizableke Pomocne narzędzia związane z turbulencją Dla kompletności sprawdźmy jeszcze zestaw narzędzi, które mogą się przydać podczas modelowania przypadków w których występuje ruch turbulentny sprawdźmy na stronie szczególnie pożyteczne jest mapfields zktóregokatalogubierzemy -consistent

50 Przykład 2: przepływy turbulentne (90 min) Program szkolenia 1 Dzień II, środa, 29 stycznia Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) blockmeshdg - kompilacja i używanie (30 min) snappyhexmesh - siatki złożone (60 min) Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Przykład 2: przepływy turbulentne (90 min) Obliczenia równoległe (30 min) Wprowadzenie - chemia w OF (60 min) Przykład 3: reakcje chemiczne (przypadek prosty) (30 min) 2 przykład 4: reakcje chemiczne (przypadek zaawansowany) (45 min) Wprowadzenie - przepływy dwufazowe (60 min) przykład 5: przepływy dwufazowe (90 min) OpenFOAM - porównanie z Fluentem (45 min) Kompilacja własnego solvera (60 min)

51 Przykład 2: przepływy turbulentne (90 min) Przykład 3. Turbulencja Do ściągnięcia Zaczynamy od oplywu cylindra, ściągamy case ~ventures/sites/default/files/scholar/case-turb-start.tar.gz Zadanie Policzmy ten case solwerem pisofoam. Rozwiążmy wszystkie pojawiające się trudności. w szczególności trudności związane z funkcjami przyściennymi spróbujmy zainicować pole prędkości rozwiązaniem case u laminarnego wykorzystajmy to tego narzędzie mapfields

52 Przykład 2: przepływy turbulentne (90 min) Przykład 3. Turbulencja Zadanie - chyba w domu Policzyć liczbę Reynoldsa Re = UL. Zwiększamy Re ν case 2a zwiększamy U case 2b zwiększamy L case 2c zmiejszamy ν Zadanie zmieńmy wykorzystany model turbulencji na realizableke zmodyfikujmy stałe modelu realizableke ustawny warunki brzegowe na k i ɛ zgodnie ze wzorami k = 0.5U U i ɛ = C0.75 µ k 1.5 (lub innymi) l

53 Przykład 2: przepływy turbulentne (90 min) Przykład 3. Turbulencja, model LES Zadanie - tworzymy samodzielnie prosty case LES Plan gry: zagęszczamy siatkę szukamy odpowiedniego case u z tutoriala modyfikujemy: katalog constant katalog system warunki początkowe i brzegowe próbujemy uruchomić inicjalizujemy próbujemy uruchomić ponownie

54 Obliczenia równoległe (30 min) Program szkolenia 1 Dzień II, środa, 29 stycznia Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) blockmeshdg - kompilacja i używanie (30 min) snappyhexmesh - siatki złożone (60 min) Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Przykład 2: przepływy turbulentne (90 min) Obliczenia równoległe (30 min) Wprowadzenie - chemia w OF (60 min) Przykład 3: reakcje chemiczne (przypadek prosty) (30 min) 2 przykład 4: reakcje chemiczne (przypadek zaawansowany) (45 min) Wprowadzenie - przepływy dwufazowe (60 min) przykład 5: przepływy dwufazowe (90 min) OpenFOAM - porównanie z Fluentem (45 min) Kompilacja własnego solvera (60 min)

55 Obliczenia równoległe (30 min) Obliczenia równoległe Obliczenia mechaniki płynów pochłaniają dużo mocy obliczeniowej. Często chcemy je uruchomić na kilku procesorach. OpenFOAM jest zaimplementowany z myślą o silnym zrównoleglaniu. Korzysta z bibliotek MPI. Na linuxie aplikacje zrównolegloną przy użyciu MPI uruchamiamy w następujący sposób: mpirun -n liczbawątków program Przykład z OpenFOAM a: mpirun -n 4 simplefoam -parallel > log & Opcja -parallel jest dodawana do każdej aplikacji stworzonej na bazie OpenFOAM a, uruchamianej równolegle. decomposepar obliczenia

56 Wprowadzenie - chemia w OF (60 min) Program szkolenia 1 Dzień II, środa, 29 stycznia Wprowadzenie - metoda objętości skończonych (60 min) blockmeshdg - kompilacja i używanie (30 min) snappyhexmesh - siatki złożone (60 min) Wprowadzenie - turbulencja w OF (60 min) Przykład 2: przepływy turbulentne (90 min) Obliczenia równoległe (30 min) Wprowadzenie - chemia w OF (60 min) Przykład 3: reakcje chemiczne (przypadek prosty) (30 min) 2 przykład 4: reakcje chemiczne (przypadek zaawansowany) (45 min) Wprowadzenie - przepływy dwufazowe (60 min) przykład 5: przepływy dwufazowe (90 min) OpenFOAM - porównanie z Fluentem (45 min) Kompilacja własnego solvera (60 min)

57 Wprowadzenie - chemia w OF (60 min) Wprowadzenie reackji chemicznych do równań przepływu Standardowe solvery uwzględniające reakcje chemiczne w OpenFOAM chemfoam - rozwiązywanie sztywnych równań reakcji chemicznych. reactingfoam - przepływ z reakcjami chemicznymi gazu wielkoskładnikowego firefoam - przepływ z reakcjami chemicznymi i turbulentną dyfuzjią płomieni gazu wieloskładnikowego XiFoam - przepływ ściśliwy z turbulencją i reakcjami typu premixed gazu dwuskładnikowego reactingparcelfoam - przepływ ściśliwy z turbulencją, reakcjami chemicznymi i reagującymi cząstkami Lagrange owskimi gazu wieloskładnikowego

58 Wprowadzenie - chemia w OF (60 min) Wprowadzenie reackji chemicznych do równań przepływu Reakcje chemiczne abstrakcyjnie Reakcje chemiczne wnoszą do problemu i solvera kilka nowych zagadnień model reakcji np. gaz wielkoskładnikowy z równaniami reakcji chemicznych lub paliwo-utleczniacz z zadanymi prędkościami płomienia typu premixed równania transportu substratów i produktów ρy i t + (ρuy i ) (ρd Y i ) = ω i (18) lub równania transportu postępu reakcji (b = 0 - reakcja w pełni zaszła, b = 1 reakcja nie zaszła) ρb t + (ρub) (µρd Y i) = ρs c (19) własności termodynamiczne substratów i produktów np. równanie stanu, entalpia tworzenia, energia wewenętrzna, współczynniki transportu... schematy reakcji chemicznych wraz z ich parametrami. dodatkowy człon źródłowy w równaniu energii, związany z reakcjami chemicznymi

59 Wprowadzenie - chemia w OF (60 min) Własności termodynamiczne: nowe pliki kontrolne W katalogu constant pojawią się nowe pliki w zależności od wybranego solvera thermophysicalproperties - model termodynamiczny gazu combustionproperties - model reakcji chemicznej jeśli solver dopuszcza taki wybór chemistryproperties - parametry solvera reakcji chemicznych oraz pliki z właśnościami termodynamicznymi poszczególnych składników i schematami reakcji chemicznych albo w formacie natywnym dla OpenFOAM albo w standardzie CHEMKIN

60 Wprowadzenie - chemia w OF (60 min) Własności termodynamiczne gazów. Plik constant/thermophsicalproperties thermotype { type mixture transport thermo hepsithermo; reactingmixture; sutherland; janaf; sensibleenthalpy; energy equationofstate perfectgas; specie specie; } inertspecie N2; chemistryreader foamchemistryreader; //chemkinreader; foamchemistryfile "$FOAM_CASE/constant/reactions"; CHEMKINFile "$FOAM_CASE/chemkin/chem.inp"; CHEMKINThermoFile "$FOAM_CASE/chemkin/therm.dat";

61 Wprowadzenie - chemia w OF (60 min) Własności termodynamiczne gazów. Plik constant/thermophsicalproperties type hepsithermo; Równanie energii obliczane w oparciu o energię wewnętrzną e lub entalpię swobodną h s i ściśliwość ψ = 1 dla gazu doskonałego. W zależności od RT solvera (np. rhoreactingfoam) możemy też wybrać model oparty na gęstości. mixture reactingmixture; Opcja pozwalająca wybrać jak obliczane są wspólne własności mieszaniny np. jaka ma być lepkość lub sumaryczna energia wewenętrzna mieszaniny Zależnie od problemu możemy mieć mieszaninę dwu składnikową albo wieloskładnikową o różnych własnościach transport sutherland; Model współczynnika transportu. Może być stały (const), zadany przez równanie Sutherladna µ = As T lub w niektórych solverach poprzez wielomian. 1+T s/t

62 Wprowadzenie - chemia w OF (60 min) Własności termodynamiczne gazów. Plik constant/thermophsicalproperties thermo janaf; Wybór sposobu w jaki obliczane jest ciepło właściwe w zależności od temperatury. Do wyboru jest model stałej pojemności cieplnej i entalpii tworzenia a także wielomiany JANAF. Każdą z tych własności definiujemy dla każdego ze składników jednak model wg. jakiego będą obliczane jest w domyślnych solverach jednakowy dla wszystkich składników. energy sensibleenthalpy; Wybór, czy temperaturę będziemy rozwiązywali w oparciu o równanie transportu energii wewnętrznej czy entalpii swobodnej. Możliwość wyboru w tym słowniku w trakcie wykonywania programu jest nowością w wersji 2.2.x. equationofstate perfectgas; Równanie stanu gazu. W niektórych solverach, np. opisujących ruch cieczy możemy zadać je także poprzez wielomian

Otwarte oprogramowanie OpenFOAM 28-30 stycznia 2014 r. 1 / 61

Otwarte oprogramowanie OpenFOAM 28-30 stycznia 2014 r. 1 / 61 Otwarte oprogramowanie OpenFOAM 28-30 stycznia 2014 r. 1 / 61 Otwarte oprogramowanie OpenFOAM podstawy, wybrane zastosowania Kamil Kwiatkowski Paweł J. Żuk Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego

Bardziej szczegółowo

Od żłobka do przedszkola - mini szkolenie z użytkowania pakietu OpenFOAM. Karol Wędołowski 06.04.2011

Od żłobka do przedszkola - mini szkolenie z użytkowania pakietu OpenFOAM. Karol Wędołowski 06.04.2011 Od żłobka do przedszkola - mini szkolenie z użytkowania pakietu OpenFOAM Karol Wędołowski 06.04.2011 Część 2. Struktura case'u na przykładzie przepływu w zagłębieniu 1. Potrzebne katalog i pliki W tej

Bardziej szczegółowo

Studentom zostaną dostarczone wzory lub materiały opisujące. Zachęcamy do wykonania projektów programistycznych w postaci apletów.

Studentom zostaną dostarczone wzory lub materiały opisujące. Zachęcamy do wykonania projektów programistycznych w postaci apletów. W niniejszym dokumencie znajdują się propozycje projektów na rok 2008. Tematy sformułowane są ogólnie, po wyborze tematu i skontaktowaniu z prowadzącym zostaną określone szczegółowe wymagania co do projektu.

Bardziej szczegółowo

Laboratorium komputerowe z wybranych zagadnień mechaniki płynów

Laboratorium komputerowe z wybranych zagadnień mechaniki płynów FORMOWANIE SIĘ PROFILU PRĘDKOŚCI W NIEŚCIŚLIWYM, LEPKIM PRZEPŁYWIE PRZEZ PRZEWÓD ZAMKNIĘTY Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia będzie analiza formowanie się profilu prędkości w trakcie przepływu płynu przez

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: MODELOWANIE PROCESÓW ENERGETYCZNYCH Kierunek: ENERGETYKA Rodzaj przedmiotu: specjalności obieralny Rodzaj zajęć: wykład, laboratorium I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Bardziej szczegółowo

Dwurównaniowe domknięcie turbulentnego strumienia ciepła

Dwurównaniowe domknięcie turbulentnego strumienia ciepła Instytut Maszyn Przepływowych PAN Ośrodek Termomechaniki Płynów Zakład Przepływów z Reakcjami Chemicznymi Dwurównaniowe domknięcie turbulentnego strumienia ciepła Implementacja modelu: k 2 v' f ' 2 Michał

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne narzędzia obliczeniowe do projektowania i optymalizacji kotłów

Nowoczesne narzędzia obliczeniowe do projektowania i optymalizacji kotłów Nowoczesne narzędzia obliczeniowe do projektowania i optymalizacji kotłów Mateusz Szubel, Mariusz Filipowicz Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie AGH University of Science and

Bardziej szczegółowo

Modelowanie i symulacja zagadnień biomedycznych PROJEKT BARTŁOMIEJ GRZEBYTA, JAKUB OTWOROWSKI

Modelowanie i symulacja zagadnień biomedycznych PROJEKT BARTŁOMIEJ GRZEBYTA, JAKUB OTWOROWSKI Modelowanie i symulacja zagadnień biomedycznych PROJEKT BARTŁOMIEJ GRZEBYTA, JAKUB OTWOROWSKI Spis treści Wstęp... 2 Opis problemu... 3 Metoda... 3 Opis modelu... 4 Warunki brzegowe... 5 Wyniki symulacji...

Bardziej szczegółowo

Pierwszy case - przepływy potencjalne i laminarne, wizualizacja Karol Wędołowski, IGF/ICM UW Czym będziemy się zajmować? () Problem fizyczny opływ cylindra Przepływ potencjalny (nieściśliwy i bezwirowy)

Bardziej szczegółowo

Spis treści. I. Skuteczne. Od autora... Obliczenia inżynierskie i naukowe... Ostrzeżenia...XVII

Spis treści. I. Skuteczne. Od autora... Obliczenia inżynierskie i naukowe... Ostrzeżenia...XVII Spis treści Od autora..................................................... Obliczenia inżynierskie i naukowe.................................. X XII Ostrzeżenia...................................................XVII

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Wprowadzenie do numerycznej mechaniki płynów Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na specjalności: Inżynieria cieplna i samochodowa Rodzaj zajęć: wykład,

Bardziej szczegółowo

Chemia fizyczna/ termodynamika, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1

Chemia fizyczna/ termodynamika, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1 Chemia fizyczna/ termodynamika, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1 [Imię, nazwisko, grupa] prowadzący Uwaga! Proszę stosować się do następującego sposobu wprowadzania tekstu w ramkach : pola szare

Bardziej szczegółowo

Podstawowe prawa opisujące właściwości gazów zostały wyprowadzone dla gazu modelowego, nazywanego gazem doskonałym (idealnym).

Podstawowe prawa opisujące właściwości gazów zostały wyprowadzone dla gazu modelowego, nazywanego gazem doskonałym (idealnym). Spis treści 1 Stan gazowy 2 Gaz doskonały 21 Definicja mikroskopowa 22 Definicja makroskopowa (termodynamiczna) 3 Prawa gazowe 31 Prawo Boyle a-mariotte a 32 Prawo Gay-Lussaca 33 Prawo Charlesa 34 Prawo

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 2 Numeryczna symulacja swobodnego spadku ciała w ośrodku lepkim (Instrukcja obsługi interfejsu użytkownika)

Ćwiczenie 2 Numeryczna symulacja swobodnego spadku ciała w ośrodku lepkim (Instrukcja obsługi interfejsu użytkownika) Ćwiczenie 2 Numeryczna symulacja swobodnego spadku ciała w ośrodku lepkim (Instrukcja obsługi interfejsu użytkownika) 1 1 Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest rozwiązanie równań ruchu ciała (kuli) w ośrodku

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie MES do rozwiązania problemu ustalonego przepływu ciepła w obszarze 2D

Zastosowanie MES do rozwiązania problemu ustalonego przepływu ciepła w obszarze 2D Równanie konstytutywne opisujące sposób w jaki ciepło przepływa w materiale o danych właściwościach, prawo Fouriera Macierz konstytutywna (właściwości) materiału Wektor gradientu temperatury Wektor strumienia

Bardziej szczegółowo

Termodynamika techniczna i chemiczna, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1

Termodynamika techniczna i chemiczna, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1 Termodynamika techniczna i chemiczna, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1 [Imię, nazwisko, grupa] prowadzący 1. Obliczyć zmianę entalpii dla izobarycznej (p = 1 bar) reakcji chemicznej zapoczątkowanej

Bardziej szczegółowo

Zagdanienia do egzaminu z Inżynierskich Metod Numerycznych - semestr zimowy 2017/2018

Zagdanienia do egzaminu z Inżynierskich Metod Numerycznych - semestr zimowy 2017/2018 Zagdanienia do egzaminu z Inżynierskich Metod Numerycznych - semestr zimowy 2017/2018 Tomasz Chwiej 22 stycznia 2019 1 Równania różniczkowe zwyczajne Zastosowanie szeregu Taylora do konstrukcji ilorazów

Bardziej szczegółowo

Mgr inż. Wojciech Chajec Pracownia Kompozytów, CNT Mgr inż. Adam Dziubiński Pracownia Aerodynamiki Numerycznej i Mechaniki Lotu, CNT SMIL

Mgr inż. Wojciech Chajec Pracownia Kompozytów, CNT Mgr inż. Adam Dziubiński Pracownia Aerodynamiki Numerycznej i Mechaniki Lotu, CNT SMIL Mgr inż. Wojciech Chajec Pracownia Kompozytów, CNT Mgr inż. Adam Dziubiński Pracownia Aerodynamiki Numerycznej i Mechaniki Lotu, CNT SMIL We wstępnej analizie przyjęto następujące założenia: Dwuwymiarowość

Bardziej szczegółowo

Metody rozwiązania równania Schrödingera

Metody rozwiązania równania Schrödingera Metody rozwiązania równania Schrödingera Równanie Schrödingera jako algebraiczne zagadnienie własne Rozwiązanie analityczne dla skończonej i nieskończonej studni potencjału Problem rozwiązania równania

Bardziej szczegółowo

Opis efektów kształcenia dla programu kształcenia (kierunkowe efekty kształcenia) WIEDZA. rozumie cywilizacyjne znaczenie matematyki i jej zastosowań

Opis efektów kształcenia dla programu kształcenia (kierunkowe efekty kształcenia) WIEDZA. rozumie cywilizacyjne znaczenie matematyki i jej zastosowań TABELA ODNIESIEŃ EFEKTÓW KSZTAŁCENIA OKREŚLONYCH DLA PROGRAMU KSZTAŁCENIA DO EFEKTÓW KSZTAŁCENIA OKREŚLONYCH DLA OBSZARU KSZTAŁCENIA I PROFILU STUDIÓW PROGRAM KSZTAŁCENIA: POZIOM KSZTAŁCENIA: PROFIL KSZTAŁCENIA:

Bardziej szczegółowo

Excel - użycie dodatku Solver

Excel - użycie dodatku Solver PWSZ w Głogowie Excel - użycie dodatku Solver Dodatek Solver jest narzędziem używanym do numerycznej optymalizacji nieliniowej (szukanie minimum funkcji) oraz rozwiązywania równań nieliniowych. Przed pierwszym

Bardziej szczegółowo

Inżynierskie metody numeryczne II. Konsultacje: wtorek 8-9:30. Wykład

Inżynierskie metody numeryczne II. Konsultacje: wtorek 8-9:30. Wykład Inżynierskie metody numeryczne II Konsultacje: wtorek 8-9:30 Wykład Metody numeryczne dla równań hiperbolicznych Równanie przewodnictwa cieplnego. Prawo Fouriera i Newtona. Rozwiązania problemów 1D metodą

Bardziej szczegółowo

Optymalizacja ciągła

Optymalizacja ciągła Optymalizacja ciągła 5. Metoda stochastycznego spadku wzdłuż gradientu Wojciech Kotłowski Instytut Informatyki PP http://www.cs.put.poznan.pl/wkotlowski/ 04.04.2019 1 / 20 Wprowadzenie Minimalizacja różniczkowalnej

Bardziej szczegółowo

Kontakt,informacja i konsultacje

Kontakt,informacja i konsultacje Kontakt,informacja i konsultacje Chemia A ; pokój 307 elefon: 347-2769 E-mail: wojtek@chem.pg.gda.pl tablica ogłoszeń Katedry Chemii Fizycznej http://www.pg.gda.pl/chem/dydaktyka/ lub http://www.pg.gda.pl/chem/katedry/fizyczna

Bardziej szczegółowo

PLAN SZKOLEŃ FEMAP. Nasza oferta: Solid Edge najefektywniejszy dostępny obecnie na rynku system CAD klasy mid-range,

PLAN SZKOLEŃ FEMAP. Nasza oferta: Solid Edge najefektywniejszy dostępny obecnie na rynku system CAD klasy mid-range, PLAN SZKOLEŃ FEMAP Firma GM System Integracja Systemów Inżynierskich Sp. z o.o. została założona w 2001 roku. Zajmujemy się dostarczaniem systemów CAD/CAM/CAE/PDM. Jesteśmy jednym z największych polskich

Bardziej szczegółowo

Zaawansowane metody numeryczne Komputerowa analiza zagadnień różniczkowych 4. Równania różniczkowe zwyczajne podstawy teoretyczne

Zaawansowane metody numeryczne Komputerowa analiza zagadnień różniczkowych 4. Równania różniczkowe zwyczajne podstawy teoretyczne Zaawansowane metody numeryczne Komputerowa analiza zagadnień różniczkowych 4. Równania różniczkowe zwyczajne podstawy teoretyczne P. F. Góra http://th-www.if.uj.edu.pl/zfs/gora/ semestr letni 2005/06 Wstęp

Bardziej szczegółowo

Modelowanie zjawisk przepływowocieplnych. i wewnętrznie ożebrowanych. Karol Majewski Sławomir Grądziel

Modelowanie zjawisk przepływowocieplnych. i wewnętrznie ożebrowanych. Karol Majewski Sławomir Grądziel Modelowanie zjawisk przepływowocieplnych w rurach gładkich i wewnętrznie ożebrowanych Karol Majewski Sławomir Grądziel Plan prezentacji Wprowadzenie Wstęp do obliczeń Obliczenia numeryczne Modelowanie

Bardziej szczegółowo

PROSTY model mieszania TURbULENTNEgO

PROSTY model mieszania TURbULENTNEgO PRACE instytutu LOTNiCTWA 229, s. 37-54, Warszawa 2013 PROSTY model mieszania TURbULENTNEgO W modelowaniu SPALANiA detonacyjnego Karol ŚWIderSKI Instytut Lotnictwa Streszczenie W pracy przedstawiono prosty

Bardziej szczegółowo

1. BILANSOWANIE WIELKOŚCI FIZYCZNYCH

1. BILANSOWANIE WIELKOŚCI FIZYCZNYCH 1. BILANSOWANIE WIELKOŚCI FIZYCZNYCH Ośrodki materialne charakteryzują dwa rodzaje różniących się zasadniczo od siebie wielkości fizycznych: globalne (ekstensywne) przypisane obszarowi przestrzeni fizycznej,

Bardziej szczegółowo

Przepływy Taylora-Couetta z wymianą ciepła. Ewa Tuliszka-Sznitko, Kamil Kiełczewski Wydział Maszyn Roboczych i Transportu

Przepływy Taylora-Couetta z wymianą ciepła. Ewa Tuliszka-Sznitko, Kamil Kiełczewski Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Przepływy Taylora-Couetta z wymianą ciepła Ewa Tuliszka-Sznitko, Kamil Kiełczewski Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Typowy przepływ Taylora-Couetta to przepływ lepki pomiędzy dwoma koncentrycznymi

Bardziej szczegółowo

Zagdanienia do egzaminu z Inżynierskich Metod Numerycznych - semestr 1

Zagdanienia do egzaminu z Inżynierskich Metod Numerycznych - semestr 1 Zagdanienia do egzaminu z Inżynierskich Metod Numerycznych - semestr 1 Tomasz Chwiej 6 czerwca 2016 1 Równania różniczkowe zwyczajne Zastosowanie szeregu Taylora do konstrukcji ilorazów różnicowych: iloraz

Bardziej szczegółowo

Podstawy termodynamiki

Podstawy termodynamiki Podstawy termodynamiki Organizm żywy z punktu widzenia termodynamiki Parametry stanu Funkcje stanu: U, H, F, G, S I zasada termodynamiki i prawo Hessa II zasada termodynamiki Kierunek przemian w warunkach

Bardziej szczegółowo

DRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI

DRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI DRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI Procesy odwracalne i nieodwracalne termodynamicznie, samorzutne i niesamorzutne Proces nazywamy termodynamicznie odwracalnym, jeśli bez spowodowania zmian w otoczeniu możliwy

Bardziej szczegółowo

Szukanie rozwiązań funkcji uwikłanych (równań nieliniowych)

Szukanie rozwiązań funkcji uwikłanych (równań nieliniowych) Szukanie rozwiązań funkcji uwikłanych (równań nieliniowych) Funkcja uwikłana (równanie nieliniowe) jest to funkcja, która nie jest przedstawiona jawnym przepisem, wzorem wyrażającym zależność wartości

Bardziej szczegółowo

Aerodynamika I Efekty lepkie w przepływach ściśliwych.

Aerodynamika I Efekty lepkie w przepływach ściśliwych. Aerodynamika I Efekty lepkie w przepływach ściśliwych. przepłw wokół profilu RAE-2822 (M = 0.85, Re = 6.5 10 6, α = 2 ) Efekty lepkie w przepływach ściśliwych Równania ruchu lepkiego płynu ściśliwego Całkowe

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY ELEKTOTECHNIKI LABORATORIUM

PODSTAWY ELEKTOTECHNIKI LABORATORIUM PODSTAWY ELEKTOTECHNIKI LABORATORIUM AKADEMIA MORSKA Katedra Telekomunikacji Morskiej ĆWICZENIE 8 OBWODY PRĄDU STAŁEGO -PODSTAWOWE PRAWA 1. Cel ćwiczenia Doświadczalne zbadanie podstawowych praw teorii

Bardziej szczegółowo

Całkowanie numeryczne

Całkowanie numeryczne Całkowanie numeryczne Poniżej omówione zostanie kilka metod przybliżania operacji całkowania i różniczkowania w szczególności uzależnieniu pochodnej od jej różnic skończonych gdy równanie różniczkowe mamy

Bardziej szczegółowo

9.1. Arkusz kalkulacyjny czy pakiet obliczeniowy 9.2. MathCad - cechy 9.3. MathCad - funkcje 9.4. MathCad funkcje 9.5. Excel 9.6. Excel programowanie

9.1. Arkusz kalkulacyjny czy pakiet obliczeniowy 9.2. MathCad - cechy 9.3. MathCad - funkcje 9.4. MathCad funkcje 9.5. Excel 9.6. Excel programowanie 9.1. Arkusz kalkulacyjny czy pakiet obliczeniowy 9.2. MathCad - cechy 9.3. MathCad - funkcje 9.4. MathCad funkcje 9.5. Excel 9.6. Excel programowanie w VBA 9.7. Excel programowanie w VBA 9.8. Excel przykład

Bardziej szczegółowo

Elementy metod numerycznych - zajęcia 9

Elementy metod numerycznych - zajęcia 9 Poniższy dokument zawiera informacje na temat zadań rozwiązanych w trakcie laboratoriów. Elementy metod numerycznych - zajęcia 9 Tematyka - Scilab 1. Labolatoria Zajęcia za 34 punktów. Proszę wysłać krótkie

Bardziej szczegółowo

Modelowanie rynków finansowych z wykorzystaniem pakietu R

Modelowanie rynków finansowych z wykorzystaniem pakietu R Modelowanie rynków finansowych z wykorzystaniem pakietu R Metody numeryczne i symulacje stochastyczne Mateusz Topolewski woland@mat.umk.pl Wydział Matematyki i Informatyki UMK Plan działania 1 Całkowanie

Bardziej szczegółowo

PLAN SZKOLEŃ Femap. Nasza oferta: Solid Edge najefektywniejszy dostępny obecnie na rynku system CAD klasy mid-range,

PLAN SZKOLEŃ Femap. Nasza oferta: Solid Edge najefektywniejszy dostępny obecnie na rynku system CAD klasy mid-range, PLAN SZKOLEŃ Femap PLAN SZKOLEŃ Femap Firma GM System Integracja Systemów Inżynierskich Sp. z o.o. została założona w 2001 roku. Zajmujemy się dostarczaniem systemów CAD/CAM/CAE/PDM. Jesteśmy jednym z

Bardziej szczegółowo

//warunki początkowe m=500; T=30; c=0.4; t=linspace(0,t,m); y0=[-2.5;2.5];

//warunki początkowe m=500; T=30; c=0.4; t=linspace(0,t,m); y0=[-2.5;2.5]; 4.3. Przykłady wykorzystania funkcji bibliotecznych 73 MATLAB % definiowanie funkcji function [dx]=vderpol(t,y) global c; dx=[y(2); c*(1-y(1)^2)*y(2)-y(1)]; SCILAB // definiowanie układu function [f]=vderpol(t,y,c)

Bardziej szczegółowo

Termodynamika Część 7 Trzecia zasada termodynamiki Metody otrzymywania niskich temperatur Zjawisko Joule'a Thomsona Chłodzenie magnetyczne

Termodynamika Część 7 Trzecia zasada termodynamiki Metody otrzymywania niskich temperatur Zjawisko Joule'a Thomsona Chłodzenie magnetyczne Termodynamika Część 7 Trzecia zasada termodynamiki Metody otrzymywania niskich temperatur Zjawisko Joule'a Thomsona Chłodzenie magnetyczne Janusz Brzychczyk, Instytut Fizyki UJ Postulat Nernsta (1906):

Bardziej szczegółowo

Metody numeryczne Wykład 4

Metody numeryczne Wykład 4 Metody numeryczne Wykład 4 Dr inż. Michał Łanczont Instytut Elektrotechniki i Elektrotechnologii E419, tel. 4293, m.lanczont@pollub.pl, http://m.lanczont.pollub.pl Zakres wykładu Metody skończone rozwiązywania

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2013/2014 Kod: WGG s Punkty ECTS: 5. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -

Rok akademicki: 2013/2014 Kod: WGG s Punkty ECTS: 5. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Nazwa modułu: Matematyka stosowana Rok akademicki: 2013/2014 Kod: WGG-1-304-s Punkty ECTS: 5 Wydział: Wiertnictwa, Nafty i Gazu Kierunek: Górnictwo i Geologia Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia

Bardziej szczegółowo

Informatyka wspomaga przedmioty ścisłe w szkole

Informatyka wspomaga przedmioty ścisłe w szkole Informatyka wspomaga przedmioty ścisłe w szkole Prezentuje : Dorota Roman - Jurdzińska W arkuszu I na obu poziomach występują dwa zadania związane z algorytmiką: Arkusz I bez komputera analiza algorytmów,

Bardziej szczegółowo

zna metody matematyczne w zakresie niezbędnym do formalnego i ilościowego opisu, zrozumienia i modelowania problemów z różnych

zna metody matematyczne w zakresie niezbędnym do formalnego i ilościowego opisu, zrozumienia i modelowania problemów z różnych Grupa efektów kierunkowych: Matematyka stosowana I stopnia - profil praktyczny (od 17 października 2014) Matematyka Stosowana I stopień spec. Matematyka nowoczesnych technologii stacjonarne 2015/2016Z

Bardziej szczegółowo

Jak mierzyć i jak liczyć efekty cieplne reakcji?

Jak mierzyć i jak liczyć efekty cieplne reakcji? Jak mierzyć i jak liczyć efekty cieplne reakcji? Energia Zdolność do wykonywania pracy lub do produkowania ciepła Praca objętościowa praca siła odległość 06_73 P F A W F h N m J P F A Area A ciśnienie

Bardziej szczegółowo

Funkcje wymierne. Jerzy Rutkowski. Działania dodawania i mnożenia funkcji wymiernych określa się wzorami: g h + k l g h k.

Funkcje wymierne. Jerzy Rutkowski. Działania dodawania i mnożenia funkcji wymiernych określa się wzorami: g h + k l g h k. Funkcje wymierne Jerzy Rutkowski Teoria Przypomnijmy, że przez R[x] oznaczamy zbiór wszystkich wielomianów zmiennej x i o współczynnikach rzeczywistych Definicja Funkcją wymierną jednej zmiennej nazywamy

Bardziej szczegółowo

Zasady zachowania, równanie Naviera-Stokesa. Mariusz Adamski

Zasady zachowania, równanie Naviera-Stokesa. Mariusz Adamski Zasady zachowania, równanie Naviera-Stokesa Mariusz Adamski 1. Zasady zachowania. Znaczna część fizyki, a w szczególności fizyki klasycznej, opiera się na sformułowaniach wypływających z zasad zachowania.

Bardziej szczegółowo

I. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU

I. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU I. KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu: TERMODYNAMIKA TECHNICZNA 2. Kod przedmiotu: Sd 3. Jednostka prowadząca: Wydział Mechaniczno-Elektryczny 4. Kierunek: Mechanika i budowa maszyn 5. Specjalność: Eksploatacja

Bardziej szczegółowo

1.1 Przegląd wybranych równań i modeli fizycznych. , u x1 x 2

1.1 Przegląd wybranych równań i modeli fizycznych. , u x1 x 2 Temat 1 Pojęcia podstawowe 1.1 Przegląd wybranych równań i modeli fizycznych Równaniem różniczkowym cząstkowym rzędu drugiego o n zmiennych niezależnych nazywamy równanie postaci gdzie u = u (x 1, x,...,

Bardziej szczegółowo

Algorytm. a programowanie -

Algorytm. a programowanie - Algorytm a programowanie - Program komputerowy: Program komputerowy można rozumieć jako: kod źródłowy - program komputerowy zapisany w pewnym języku programowania, zestaw poszczególnych instrukcji, plik

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: PODSTAWY MODELOWANIA PROCESÓW WYTWARZANIA Fundamentals of manufacturing processes modeling Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy na specjalności APWiR Rodzaj

Bardziej szczegółowo

Równania różniczkowe liniowe II rzędu

Równania różniczkowe liniowe II rzędu Równania różniczkowe liniowe II rzędu Definicja równania różniczkowego liniowego II rzędu Warunki początkowe dla równania różniczkowego II rzędu Równania różniczkowe liniowe II rzędu jednorodne (krótko

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 3 OGÓLNE UJĘCIE ZASAD ZACHOWANIA W MECHANICE PŁYNÓW. ZASADA ZACHOWANIA MASY. 1/15

WYKŁAD 3 OGÓLNE UJĘCIE ZASAD ZACHOWANIA W MECHANICE PŁYNÓW. ZASADA ZACHOWANIA MASY. 1/15 WYKŁAD 3 OGÓLNE UJĘCIE ZASAD ZACHOWANIA W MECHANICE PŁYNÓW. ZASADA ZACHOWANIA MASY. 1/15 Fundamentalne Zasady Zachowania/Zmienności w Mechanice mówią nam co dzieję się z: masą pędem krętem (momentem pędu)

Bardziej szczegółowo

Laboratorium komputerowe z wybranych zagadnień mechaniki płynów

Laboratorium komputerowe z wybranych zagadnień mechaniki płynów ANALIZA PRZEKAZYWANIA CIEPŁA I FORMOWANIA SIĘ PROFILU TEMPERATURY DLA NIEŚCIŚLIWEGO, LEPKIEGO PRZEPŁYWU LAMINARNEGO W PRZEWODZIE ZAMKNIĘTYM Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia będzie obserwacja procesu formowania

Bardziej szczegółowo

Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne. Modelowanie systemów mechatronicznych Platformy przetwarzania danych

Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne. Modelowanie systemów mechatronicznych Platformy przetwarzania danych Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne Modelowanie systemów mechatronicznych Platformy przetwarzania danych 1 Sterowanie procesem oparte na jego modelu u 1 (t) System rzeczywisty x(t) y(t) Tworzenie

Bardziej szczegółowo

- prędkość masy wynikająca z innych procesów, np. adwekcji, naprężeń itd.

- prędkość masy wynikająca z innych procesów, np. adwekcji, naprężeń itd. 4. Równania dyfuzji 4.1. Prawo zachowania masy cd. Równanie dyfuzji jest prostą konsekwencją prawa zachowania masy, a właściwie to jest to prawo zachowania masy zapisane dla procesu dyfuzji i uwzględniające

Bardziej szczegółowo

y i b) metoda różnic skończonych nadal problem nieliniowy 2 go rzędu z warunkiem Dirichleta

y i b) metoda różnic skończonych nadal problem nieliniowy 2 go rzędu z warunkiem Dirichleta b) metoda różnic skończonych nadal problem nieliniowy 2 go rzędu z warunkiem Dirichleta przedział (a,b) dzielimy na siatkę, powiedzmy o stałym kroku: punkty siatki: u A y i w metodzie strzałów używamy

Bardziej szczegółowo

Simulink MATLAB Przegląd obiektów i przykłady zastosowań

Simulink MATLAB Przegląd obiektów i przykłady zastosowań Simulink MATLAB Przegląd obiektów i przykłady zastosowań M. Berndt-Schreiber 1 Simulink MATLAB SIMULINK jest rozszerzeniem pakietu MATLAB; przy pomocy graficznego środowiska pozwala konstruować diagramy

Bardziej szczegółowo

Informatyka i komputerowe wspomaganie prac inżynierskich

Informatyka i komputerowe wspomaganie prac inżynierskich Informatyka i komputerowe wspomaganie prac inżynierskich Dr Zbigniew Kozioł - wykład Dr Grzegorz Górski - laboratorium Wykład III Numeryczne rozwiązywanie równań różniczkowych. MES, Metoda Elementów Skończonych

Bardziej szczegółowo

Katarzyna Jesionek Zastosowanie symulacji dynamiki cieczy oraz ośrodków sprężystych w symulatorach operacji chirurgicznych.

Katarzyna Jesionek Zastosowanie symulacji dynamiki cieczy oraz ośrodków sprężystych w symulatorach operacji chirurgicznych. Katarzyna Jesionek Zastosowanie symulacji dynamiki cieczy oraz ośrodków sprężystych w symulatorach operacji chirurgicznych. Jedną z metod symulacji dynamiki cieczy jest zastosowanie metody siatkowej Boltzmanna.

Bardziej szczegółowo

W naukach technicznych większość rozpatrywanych wielkości możemy zapisać w jednej z trzech postaci: skalara, wektora oraz tensora.

W naukach technicznych większość rozpatrywanych wielkości możemy zapisać w jednej z trzech postaci: skalara, wektora oraz tensora. 1. Podstawy matematyki 1.1. Geometria analityczna W naukach technicznych większość rozpatrywanych wielkości możemy zapisać w jednej z trzech postaci: skalara, wektora oraz tensora. Skalarem w fizyce nazywamy

Bardziej szczegółowo

Pierwsze komputery, np. ENIAC w 1946r. Obliczenia dotyczyły obiektów: o bardzo prostych geometriach (najczęściej modelowanych jako jednowymiarowe)

Pierwsze komputery, np. ENIAC w 1946r. Obliczenia dotyczyły obiektów: o bardzo prostych geometriach (najczęściej modelowanych jako jednowymiarowe) METODA ELEMENTÓW W SKOŃCZONYCH 1 Pierwsze komputery, np. ENIAC w 1946r. Obliczenia dotyczyły obiektów: o bardzo prostych geometriach (najczęściej modelowanych jako jednowymiarowe) stałych własnościach

Bardziej szczegółowo

Nieustalony wypływ cieczy ze zbiornika przewodami o różnej średnicy i długości

Nieustalony wypływ cieczy ze zbiornika przewodami o różnej średnicy i długości LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Nieustalony wypływ cieczy ze zbiornika przewodami o różnej średnicy i długości dr inż. Jerzy Wiejacha ZAKŁAD APARATURY PRZEMYSŁOWEJ POLITECHNIKA WARSZAWSKA, WYDZ. BMiP, PŁOCK

Bardziej szczegółowo

Przegląd termodynamiki II

Przegląd termodynamiki II Wykład II Mechanika statystyczna 1 Przegląd termodynamiki II W poprzednim wykładzie po wprowadzeniu podstawowych pojęć i wielkości, omówione zostały pierwsza i druga zasada termodynamiki. Tutaj wykorzystamy

Bardziej szczegółowo

Symulacja przepływu ciepła dla wybranych warunków badanego układu

Symulacja przepływu ciepła dla wybranych warunków badanego układu Symulacja przepływu ciepła dla wybranych warunków badanego układu I. Część teoretyczna Ciepło jest formą przekazywana energii, która jest spowodowana różnicą temperatur (inną formą przekazywania energii

Bardziej szczegółowo

Mathcad c.d. - Macierze, wykresy 3D, rozwiązywanie równań, pochodne i całki, animacje

Mathcad c.d. - Macierze, wykresy 3D, rozwiązywanie równań, pochodne i całki, animacje Mathcad c.d. - Macierze, wykresy 3D, rozwiązywanie równań, pochodne i całki, animacje Opracował: Zbigniew Rudnicki Powtórka z poprzedniego wykładu 2 1 Dokument, regiony, klawisze: Dokument Mathcada realizuje

Bardziej szczegółowo

Wykład 3. Entropia i potencjały termodynamiczne

Wykład 3. Entropia i potencjały termodynamiczne Wykład 3 Entropia i potencjały termodynamiczne dr hab. Agata Fronczak, prof. PW Wydział Fizyki, Politechnika Warszawska 1 stycznia 2017 dr hab. A. Fronczak (Wydział Fizyki PW) Wykład: Elementy fizyki statystycznej

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU. Punktacja ECTS* Prof. dr hab. inż. Jerzy Jura

KARTA KURSU. Punktacja ECTS* Prof. dr hab. inż. Jerzy Jura KARTA KURSU Nazwa Inżynieria Procesowa 1 Nazwa w j. ang. Process Engineering 1. Kod Punktacja ECTS* Koordynator Prof. dr hab. inż. Jerzy Jura Zespół dydaktyczny Prof. dr hab. inż. Jerzy Jura Opis kursu

Bardziej szczegółowo

Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej

Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej w Systemach Technicznych Symulacja prosta dyszy pomiarowej Bendemanna Opracował: dr inż. Andrzej J. Zmysłowski

Bardziej szczegółowo

W przeciwnym wypadku wykonaj instrukcję z bloku drugiego. Ćwiczenie 1 utworzyć program dzielący przez siebie dwie liczby

W przeciwnym wypadku wykonaj instrukcję z bloku drugiego. Ćwiczenie 1 utworzyć program dzielący przez siebie dwie liczby Część XI C++ W folderze nazwisko36 program za każdym razem sprawdza oba warunki co niepotrzebnie obciąża procesor. Ten problem można rozwiązać stosując instrukcje if...else Instrukcja if wykonuje polecenie

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCEN Z MATEMATYKI DLA KLASY I GIMNAZJUM

KRYTERIA OCEN Z MATEMATYKI DLA KLASY I GIMNAZJUM KRYTERIA OCEN Z MATEMATYKI DLA KLASY I GIMNAZJUM DZIAŁ: LICZBY WYMIERNE (DODATNIE I UJEMNE) Otrzymuje uczeń, który nie spełnia kryteriów oceny dopuszczającej, nie jest w stanie na pojęcie liczby naturalnej,

Bardziej szczegółowo

Jan A. Szantyr tel

Jan A. Szantyr tel Katedra Energetyki i Aparatury Przemysłowej Zakład Mechaniki Płynów, Turbin Wodnych i Pomp J. Szantyr Wykład 1 Rozrywkowe wprowadzenie do Mechaniki Płynów Jan A. Szantyr jas@pg.gda.pl tel. 58-347-2507

Bardziej szczegółowo

Termodynamika Część 6 Związki i tożsamości termodynamiczne Potencjały termodynamiczne Warunki równowagi termodynamicznej Potencjał chemiczny

Termodynamika Część 6 Związki i tożsamości termodynamiczne Potencjały termodynamiczne Warunki równowagi termodynamicznej Potencjał chemiczny Termodynamika Część 6 Związki i tożsamości termodynamiczne Potencjały termodynamiczne Warunki równowagi termodynamicznej Potencjał chemiczny Janusz Brzychczyk, Instytut Fizyki UJ Związek pomiędzy równaniem

Bardziej szczegółowo

METODA ELEMENTÓW SKOŃCZONYCH.

METODA ELEMENTÓW SKOŃCZONYCH. METODA ELEMENTÓW SKOŃCZONYCH. W programie COMSOL multiphisics 3.4 Wykonali: Łatas Szymon Łakomy Piotr Wydzał, Kierunek, Specjalizacja, Semestr, Rok BMiZ, MiBM, TPM, VII, 2011 / 2012 Prowadzący: Dr hab.inż.

Bardziej szczegółowo

Program BEST_RE. Pakiet zawiera następujące skoroszyty: BEST_RE.xls główny skoroszyt symulacji RES_VIEW.xls skoroszyt wizualizacji wyników obliczeń

Program BEST_RE. Pakiet zawiera następujące skoroszyty: BEST_RE.xls główny skoroszyt symulacji RES_VIEW.xls skoroszyt wizualizacji wyników obliczeń Program BEST_RE jest wynikiem prac prowadzonych w ramach Etapu nr 15 strategicznego programu badawczego pt. Zintegrowany system zmniejszenia eksploatacyjnej energochłonności budynków. Zakres prac obejmował

Bardziej szczegółowo

Aerodynamika I Podstawy nielepkich przepływów ściśliwych

Aerodynamika I Podstawy nielepkich przepływów ściśliwych Aerodynamika I Podstawy nielepkich przepływów ściśliwych żródło:wikipedia.org Podstawy dynamiki gazów Gaz idealny Zbiór chaotycznie poruszających się cząsteczek w którym cząsteczki oddziałują na siebie

Bardziej szczegółowo

REFERAT PRACY DYPLOMOWEJ Temat pracy: Projekt i realizacja serwisu ogłoszeń z inteligentną wyszukiwarką

REFERAT PRACY DYPLOMOWEJ Temat pracy: Projekt i realizacja serwisu ogłoszeń z inteligentną wyszukiwarką REFERAT PRACY DYPLOMOWEJ Temat pracy: Projekt i realizacja serwisu ogłoszeń z inteligentną wyszukiwarką Autor: Paweł Konieczny Promotor: dr Jadwigi Bakonyi Kategorie: aplikacja www Słowa kluczowe: Serwis

Bardziej szczegółowo

Elektrotechnika I stopień Ogólno akademicki. Przedmiot kierunkowy. Obowiązkowy Polski VI semestr zimowy

Elektrotechnika I stopień Ogólno akademicki. Przedmiot kierunkowy. Obowiązkowy Polski VI semestr zimowy KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013

Bardziej szczegółowo

DRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI

DRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI DRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI Procesy odwracalne i nieodwracalne termodynamicznie, samorzutne i niesamorzutne Proces nazywamy termodynamicznie odwracalnym, jeśli bez spowodowania zmian w otoczeniu możliwy

Bardziej szczegółowo

Metoda Różnic Skończonych (MRS)

Metoda Różnic Skończonych (MRS) Metoda Różnic Skończonych (MRS) METODY OBLICZENIOWE Budownictwo, studia I stopnia, semestr 6 Instytut L-5, Wydział Inżynierii Lądowej, Politechnika Krakowska Ewa Pabisek () Równania różniczkowe zwyczajne

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z INFORMATYKI dla klasy III gimnazjalnej, Szkoły Podstawowej w Rychtalu

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z INFORMATYKI dla klasy III gimnazjalnej, Szkoły Podstawowej w Rychtalu WYMAGANIA EDUKACYJNE Z INFORMATYKI dla klasy III gimnazjalnej, Szkoły Podstawowej w Rychtalu 1 Algorytmika i programowanie Rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji z wykorzystaniem komputera, stosowanie

Bardziej szczegółowo

Instrukcja stanowiskowa

Instrukcja stanowiskowa POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Budownictwa, Mechaniki i Petrochemii Instytut Inżynierii Mechanicznej w Płocku Zakład Aparatury Przemysłowej LABORATORIUM WYMIANY CIEPŁA I MASY Instrukcja stanowiskowa Temat:

Bardziej szczegółowo

ELEMENTY ANALIZY NUMERYCZNEJ ELEMENTY ANALIZY NUMERYCZNEJ. Egzamin pisemny zestaw 1 24 czerwca 2019 roku

ELEMENTY ANALIZY NUMERYCZNEJ ELEMENTY ANALIZY NUMERYCZNEJ. Egzamin pisemny zestaw 1 24 czerwca 2019 roku Egzamin pisemny zestaw. ( pkt.) Udowodnić, że jeśli funkcja g interpoluje funkcję f w węzłach x 0, x, K, x n, a funk- cja h interpoluje funkcję f w węzłach x, x, K, x n, to funkcja x0 x gx ( ) + [ gx (

Bardziej szczegółowo

numeryczne rozwiązywanie równań całkowych r i

numeryczne rozwiązywanie równań całkowych r i numeryczne rozwiązywanie równań całkowych r i Γ Ω metoda elementów brzegowych: punktem wyjściowym było rozwiązanie równania całkowego na brzegu obszaru całkowania równanie: wygenerowane z równania różniczkowego

Bardziej szczegółowo

E-E-A-1008-s5 Komputerowa Symulacja Układów Nazwa modułu. Dynamicznych. Elektrotechnika I stopień Ogólno akademicki. Przedmiot kierunkowy

E-E-A-1008-s5 Komputerowa Symulacja Układów Nazwa modułu. Dynamicznych. Elektrotechnika I stopień Ogólno akademicki. Przedmiot kierunkowy Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu E-E-A-1008-s5 Komputerowa Symulacja Układów Nazwa modułu Dynamicznych Nazwa modułu w języku

Bardziej szczegółowo

MODELOWANIE NUMERYCZNE POLA PRZEPŁYWU WOKÓŁ BUDYNKÓW

MODELOWANIE NUMERYCZNE POLA PRZEPŁYWU WOKÓŁ BUDYNKÓW 1. WSTĘP MODELOWANIE NUMERYCZNE POLA PRZEPŁYWU WOKÓŁ BUDYNKÓW mgr inż. Michał FOLUSIAK Instytut Lotnictwa W artykule przedstawiono wyniki dwu- i trójwymiarowych symulacji numerycznych opływu budynków wykonanych

Bardziej szczegółowo

Metody numeryczne. Sformułowanie zagadnienia interpolacji

Metody numeryczne. Sformułowanie zagadnienia interpolacji Ćwiczenia nr 4. Sformułowanie zagadnienia interpolacji Niech będą dane punkty x 0,..., x n i wartości y 0,..., y n, takie że i=0,...,n y i = f (x i )). Szukamy funkcji F (funkcji interpolującej), takiej

Bardziej szczegółowo

Elżbieta Kula - wprowadzenie do Turbo Pascala i algorytmiki

Elżbieta Kula - wprowadzenie do Turbo Pascala i algorytmiki Elżbieta Kula - wprowadzenie do Turbo Pascala i algorytmiki Turbo Pascal jest językiem wysokiego poziomu, czyli nie jest rozumiany bezpośrednio dla komputera, ale jednocześnie jest wygodny dla programisty,

Bardziej szczegółowo

Metody numeryczne I Równania nieliniowe

Metody numeryczne I Równania nieliniowe Metody numeryczne I Równania nieliniowe Janusz Szwabiński szwabin@ift.uni.wroc.pl Metody numeryczne I (C) 2004 Janusz Szwabiński p.1/66 Równania nieliniowe 1. Równania nieliniowe z pojedynczym pierwiastkiem

Bardziej szczegółowo

Sieci obliczeniowe poprawny dobór i modelowanie

Sieci obliczeniowe poprawny dobór i modelowanie Sieci obliczeniowe poprawny dobór i modelowanie 1. Wstęp. Jednym z pierwszych, a zarazem najważniejszym krokiem podczas tworzenia symulacji CFD jest poprawne określenie rozdzielczości, wymiarów oraz ilości

Bardziej szczegółowo

MECHANIKA PŁYNÓW Płyn

MECHANIKA PŁYNÓW Płyn MECHANIKA PŁYNÓW Płyn - Każda substancja, która może płynąć, tj. pod wpływem znikomo małych sił dowolnie zmieniać swój kształt w zależności od naczynia, w którym się znajduje, oraz może swobodnie się przemieszczać

Bardziej szczegółowo

Rys 1 Schemat modelu masa- sprężyna- tłumik

Rys 1 Schemat modelu masa- sprężyna- tłumik Rys 1 Schemat modelu masa- sprężyna- tłumik gdzie: m-masa bloczka [kg], ẏ prędkośćbloczka [ m s ]. 3. W kolejnym energię potencjalną: gdzie: y- przemieszczenie bloczka [m], k- stała sprężystości, [N/m].

Bardziej szczegółowo

Modelowanie bilansu energetycznego pomieszczeń (1)

Modelowanie bilansu energetycznego pomieszczeń (1) Wydział Inżynierii Środowiska Politechnika Wrocławska Modelowanie bilansu energetycznego pomieszczeń (1) 2 / 7 Na czym polega ćwiczenie? Ćwiczenie polega na badaniu modelu nagrzewnicy wodnej i chłodnicy

Bardziej szczegółowo

Podstawy programowania. Wykład Funkcje. Krzysztof Banaś Podstawy programowania 1

Podstawy programowania. Wykład Funkcje. Krzysztof Banaś Podstawy programowania 1 Podstawy programowania. Wykład Funkcje Krzysztof Banaś Podstawy programowania 1 Programowanie proceduralne Pojęcie procedury (funkcji) programowanie proceduralne realizacja określonego zadania specyfikacja

Bardziej szczegółowo

Z52: Algebra liniowa Zagadnienie: Zastosowania algebry liniowej Zadanie: Operatory różniczkowania, zagadnienie brzegowe.

Z52: Algebra liniowa Zagadnienie: Zastosowania algebry liniowej Zadanie: Operatory różniczkowania, zagadnienie brzegowe. Z5: Algebra liniowa Zagadnienie: Zastosowania algebry liniowej Zadanie: Operatory różniczkowania zagadnienie brzegowe Dyskretne operatory różniczkowania Numeryczne obliczanie pochodnych oraz rozwiązywanie

Bardziej szczegółowo

Kalkulator Audytora wersja 1.1

Kalkulator Audytora wersja 1.1 Kalkulator Audytora wersja 1.1 Program Kalkulator Audytora Energetycznego jest uniwersalnym narzędziem wspomagającym proces projektowania i analizy pracy wszelkich instalacji rurowych, w których występuje

Bardziej szczegółowo

Zajęcia: VBA TEMAT: VBA PROCEDURY NUMERYCZNE Metoda bisekcji i metoda trapezów

Zajęcia: VBA TEMAT: VBA PROCEDURY NUMERYCZNE Metoda bisekcji i metoda trapezów Zajęcia: VBA TEMAT: VBA PROCEDURY NUMERYCZNE Metoda bisekcji i metoda trapezów W ramach zajęć oprogramujemy jedną, wybraną metodę numeryczną: metodę bisekcji numerycznego rozwiązywania równania nieliniowego

Bardziej szczegółowo