Zachorowalność na próchnicę zębów dzieci 12-letnich w województwie łódzkim w latach *

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zachorowalność na próchnicę zębów dzieci 12-letnich w województwie łódzkim w latach 1978-2003*"

Transkrypt

1 Czas. Stomat., 2006, LIX, 1 Zachorowalność na próchnicę zębów dzieci 12-letnich w województwie łódzkim w latach * Prevalence of caries in 12-year-old children in the region of Łódź between Magdalena Wochna-Sobańska, Beata Lubowiedzka, Ewa Rybarczyk-Townsend Z Katedry i Zakładu Stomatologii Wieku Rozwojowego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Kierownik: prof. dr hab. n. med. M. Wochna-Sobańska SP ZOZ Uniwersytetu Szpitala Klinicznego nr 6 Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Kierownik: prof. dr hab. n. med. M. Wochna-Sobańska Streszczenie Cel pracy: dokonano analizy zapadalności na próchnicę zębów 12-letnich dzieci z województwa łódzkiego w latach na podstawie wyników badań epidemiologicznych wykonanych według kryteriów ŚOZ (ICS-I, ICS-II, Badania Ogólnopolskie 1995, Monitoring ). Wyniki: wykazano spadek częstości występowania próchnicy z wartości 98,74% do 74,08% oraz wzrost odsetka dzieci wolnych od próchnicy od 1% do 26%. Intensywność próchnicy wykazała tendencje spadkową w latach PUW od wartości 5,69 zmniejszyła się do 2,97, natomiast od roku 2000 zaobserwowano zahamowanie spadku wartości PUW, a nawet jej wzrost do 3,19. Badania wykazują, że stan uzębienia u 12-letnich dzieci w województwie łódzkim od roku 2000 uległ pogorszeniu, a w szczególności w grupie dzieci o wysokim nasileniu próchnicy. Wnioski: w wyniku analizy badań na przestrzeni można stwierdzić, że obecny system opieki zdrowotnej w tym stomatologicznej, ograniczenia ilościowe i jakościowe działań profilaktyczno-leczniczych narzucane przez NFZ, nie dają szans na poprawę stanu uzębienia dzieci szkolnych w województwie łódzkim. Zahamowanie spadku zachorowalności na próchnicę oraz zmniejszenie wartości wskaźnika leczenia próchnicy do 0,32 wskazują na konieczność poprawienia dostępności świadczeń stomatologicznych. HASŁA INDEKSOWE: próchnica zębów, epidemiologia, PUW, dzieci w wieku 12 lat Summary Aim of the study: Prevalence of caries in 12-yearold children in the region of Łódź between was assessed on the basis of epidemiological studies which were performed in accordance with WHO standards (ICS-I, ICS-II, Polish nationwide tests 1995, monitoring ). Results: A decrease in the number of cases of caries from 98.74% to 74.08% was demonstrated, with a simultaneous increase in the number of caries-free children from 1% to 26%. The intensity of caries was declining steadily between DMF index fell from 5.69 to In 2000, however, it levelled off, and even slightly increased to The results indicate that the dental health in the examined children worsened in the year 2000, especially among children with the highest DMF values. Conclusions: Analysis of test results from shows that the present health care system including dental care, with its quantitative and qualitative limitations in prevention and treatment as imposed by the National Health Fund (NFZ) does not give a chance for improving dental health of the schoolgoing population in the region of Łódź. The fact that incidence of caries stopped declining and that DMF index decreased to 0.32 calls for improvement in the availability of dental services. KEYWORDS: dental caries, dental epidemiology, DMF, 12-year-old children *Praca zrealizowana w ramach zadań statutowych UM nr

2 2006, LIX, 1 Zachorowalność na próchnicę zębów 12-letnich dzieci Wstęp Jak wynika z analiz Światowej Organizacji Zdrowia, od początku lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia daje się zauważyć spadek zachorowalności na próchnicę zębów u dzieci. W krajach europejskich Danii, Finlandii, Norwegii, Szwecji, Holandii, Wielkiej Brytanii, Austrii, Szwajcarii średnia liczba zębów z próchnicą u dziecka 12-letniego jest niższa od 1, w Niemczech i Francji mieści się w przedziale od 1 do 2, spełniły cele zdrowia na rok 2000 (PUW 3), także Słowenia, Węgry, Irlandia, natomiast w gorszej sytuacji jest Polska, w której PUW u dzieci 12- -letnich wynosi 3, 9 (1, 3, 12, 16). Cel pracy Celem niniejszej pracy jest analiza zapadalności na próchnicę zębów dzieci 12-letnich z województwa łódzkiego w latach Materiał i metody Podstawę analizy stanowią badania epidemiologiczne prowadzone według kryteriów Światowej Organizacji Zdrowia, w których autorki niniejszej pracy uczestniczyły osobiście: Międzynarodowe Porównawcze Badania nad Systemami Opieki Stomatologicznej (ICS-I), Międzynarodowe Porównawcze Badania nad Efektywnością Opieki Stomatologicznej (ICS-II), Ogólnopolskie Badania Epidemiologiczne (1995), Ogólnokrajowy Monitoring Zdrowia Jamy Ustnej i Jego Uwarunkowań ( ). Wyniki badań częstości występowania próchnicy oraz jej intensywności poddano analizie statystycznej za pomocą testu Manna-Whitneya oraz testu dla dwóch prób niezależnych. Liczebność grup dzieci badanych w poszczególnych latach z uwzględnieniem środowiska zamieszkania zebrano w tab. I. Wyniki badań oraz ich omówienie Częstość występowania próchnicy u dzieci 12- -letnich w województwie łódzkim wykazuje tendencję spadkową (ryc. 1). W roku 1978 frekwencja próchnicy była równa 98,74% i obniżyła się do wartości 74,08% w roku W tym samym czasie wzrósł odsetek dzieci wolnych od próchnicy (z PUW=0) od wartości 1% do 26% (ryc. 2). Odsetek chłopców z PUW=0 był wyższy niż dziewcząt we wszystkich badaniach, jednak różnica nie była istotna statystycznie. Przystępując do analizy intensywności próchnicy u dzieci 12-letnich na przestrzeni lat dokonano ekstrapolacji liczby PUW uzyskanej w1978 roku, kiedy to zgodnie z wytycznymi ŚOZ, badane były dzieci o rok starsze (17). Ponieważ w województwie łódzkim przy- T a b e l a I. Liczebność grup 12-letnich dzieci badanych w poszczególnych latach z uwzględnieniem środowiska zamieszkania w województwie łódzkim Rok Miasto Wieś Razem 1978 (13-letnie)

3 M. Wochna-Sobańska i in. Czas. Stomat., Ryc. 1. Frekwencja próchnicy zębów u dzieci 12-letnich w województwie łódzkim w latach Ryc. 2. Odsetek 12-letnich dzieci z PUW=0 w województwie łódzkim w każdym z badanych lat z uwzględnieniem płci. rost próchnicy u dzieci pomiędzy 12 a 13 rokiem życia był równy 1,61 (16), pomniejszono o tę wartość PUW u dzieci 13-letnich z roku 1978, uzyskując dla celów niniejszej pracy prawdopodobną wartość PUW dla dzieci 12-letnich równą 5,69 (tab. II). Intensywność próchnicy u dzieci 12-letnich w woj. łódzkim wykazywała tendencję spadkową, zmniejszyła się w latach od wartości 5,69 do 2,90, natomiast w latach następnych nie dochodziło do kolejnego spadku tylko do wzrostu wartości PUW do 3,19 (6, 7, 8, 9, 15, 17, 18). W tym samym czasie, w wielu krajach świata następowała dalsza redukcja zachorowalności na próchnicę (1, 3, 10). Rozpatrując stan uzębienia dzieci z województwa łódzkiego na tle całego kraju można zauważyć, że w 2003 roku PUW=3,2 było niższe od PUW ogólnopolskiego, które wynosiło 3,9. Lepszy stan uzębienia stwierdzono tylko w województwie lubuskim (PUW=3) i opolskim (PUW=2,8), identyczny w województwie śląskim i warmińsko-mazurskim, natomiast gorszy w pozostałych województwach (2). Warto przypomnieć, że we wcześniejszych latach stan uzębienia dzieci łódzkich, podobnie jak inne wskaźniki zdrowotne, takie jak wcześniactwo, masa urodzeniowa ciała, wysokość ciała, wady postawy, otłuszczenie ciała, należały do najgorszych w Polsce (3,5). W 2000 roku jednak cel zdrowia jamy ustnej ŚOZ (PUW 3) został spełniony (tab. II, ryc. 3). Przyczyniły się do tego realizowane w poprzednich latach programy profilaktyczne, a zwłaszcza lakowanie bruzd w pierwszych zębach trzonowych stałych u dzieci 6-7 letnich (12), co przekonywująco ilustruje rycina 4. Liczba PUW u dzieci 12-letnich w województwie łódzkim, u których stwierdzono lak zachowany całkowicie T a b e l a I I. Intensywność próchnicy zębów oraz wskaźniki leczenia próchnicy uzębienia u 12-letnich dzieci w województwie łódzkim w latach BADANIE P U W PUW W/(P + W) ICS-I ,8 0,7 3,8 7,3* 0,57 ICS-II ,8 0,10 2,8 4,8 0,60 Ogólnopolskie badania ,24 0,09 1,82 4,18 0,44 Monitoring ,5 0,0 2,4 2,90 0,82 Monitoring ,24 0,05 1,68 2,97 0,57 Monitoring ,4 0,10 1,7 3,20 0,54 Monitoring ,1 0,08 1,02 3,19 0,32 *PUW dzieci 13-letnich, wartość po ekstrapolacji = 5,69. 28

4 2006, LIX, 1 Zachorowalność na próchnicę zębów 12-letnich dzieci Ryc. 3. Średnia liczba PUW u 12-letnich dzieci w latach w województwie łódzkim. Ryc. 5. Intensywność próchnicy zębów wyrażona średnią liczbą PUW latach z uwzględnieniem miejsca zamieszkania 12-letnich dzieci w województwie łódzkim. Ryc. 4. Wartość PUW w zębach u 12-letnich dzieci w zależności od stwierdzenia obecności laku całkowitego, częściowego i jego braku z uwzględnieniem środowiska zamieszkania w roku 2000 w województwie łódzkim. lub częściowo jest równa 2,29, podczas gdy u pozostałych dzieci, którym nie stwierdzono obecności laku w zębach pierwszych trzonowych stałych, liczba PUW ma wartość 4,32, różnica jest istotna statystycznie. We wszystkich badaniach gorszy stan uzębienia stwierdzano u dzieci wiejskich niż w Łodzi, ale tylko w roku 1995, 2000 i 2001 różnice w zależności od środowiska były istotne statystycznie (ryc.5). Oceniając składowe liczby PUW oraz wskaźniki leczenia uzębienia w poszczególnych badaniach (tab. II, ryc. 6 ), można zauważyć zmniejszenie liczby zębów usuniętych. Składowa U wynosi 0,08 w roku 2003, podczas gdy w roku 1978 miała wartość 0,7. Ponieważ usunięcie zęba jest skutkiem niepowodzenia w leczeniu endodontycznym, a wcześniej skrajnego braku troski rodziców, którzy nie zadbali o to, aby zgłaszać się z dzieckiem regularnie na wizyty kontrolno- Ryc. 6. Wskaźnik leczenia uzębienia u dzieci 12-letnich w województwie łódzkim w latach profilaktyczne, można ten fakt ocenić pozytywnie, mając na uwadze jednak, że w 1999 roku pojawiła się tendencja wzrostowa składowej U. Za zjawisko wysoce niepokojące należy natomiast uznać spadek liczby zębów wypełnionych, gdyż składowa W=1,02 najniższa jest w ostatnim badaniu w 2003 roku. Wskaźnik leczenia zębów równy 0,32 wskazuje na pogorszenie, opieki stomatologicznej nad dziećmi (ryc. 6), zwłaszcza w porównaniu z rokiem 1999, gdy jego wartość wynosiła 0,82. O słabej osiągalności świadczeń stomatologicznych świadczy także liczba zębów z próchnicą czynną, w ostatnim badaniu (P=2,1). Oznacza to, że statystyczne dziecko 12-letnie w woj. łódzkim oczekuje na leczenie ponad dwóch zębów. W świetle przedstawionych wyników badań można stwierdzić, że zachorowalność na próchnicę zębów u dzieci łódzkich w latach wykazywała tendencję spadkową, obniżała się 29

5 M. Wochna-Sobańska i in. Czas. Stomat., zarówno frekwencja, i jak intensywność próchnicy, natomiast w następnych latach obniża się nadal frekwencja próchnicy, podczas gdy liczba PUW zaczyna wzrastać. Daje się zatem zauważyć, podobnie jak w innych regionach naszego kraju i świata polaryzacja próchnicy, która polega na tym, że w danej populacji obserwuje się redukcję próchnicy oraz coraz większy odsetek osób wolnych od próchnicy, natomiast za średnią wartość liczby PUW odpowiedzialna jest niewielka grupa badanych dzieci z wysoką intensywnością próchnicy. Dla oceny stanu uzębienia pod tym kątem w 2000 roku do badań epidemiologicznych wprowadzono nowe narzędzie Significant Caries Indeks (SiC). Badając za pomocą tego wskaźnika dzieci łódzkie stwierdzono, że u 2/3 populacji średnia wartość PUW = 1,6, natomiast wartość SiC (obliczona dla 1/3 populacji z najwyższymi wartościami PUW) wynosi 5,75 (11).W obecnej, trudnej sytuacji finansowej w ochronie zdrowia zaistniała konieczność objęcia szczególną opieką stomatologiczną przynajmniej dzieci z tej grupy (4, 14). Podsumowując, można stwierdzić, że obecny system opieki zdrowotnej, ograniczenia ilościowe i jakościowe działań profilaktyczno-leczniczych narzucane przez NFZ, nie dają szans na poprawę stanu uzębienia dzieci szkolnych w województwie łódzkim. Zahamowanie spadku zachorowalności na próchnicę oraz niskie wartości wskaźników leczenia próchnicy wskazują na konieczność poprawienia dostępności świadczeń stomatologicznych. Piśmiennictwo 1. Bolin A. K.: Children s dental health in Europe: An epidemiological investigation of 5-and 12- year-old children from eight EU countries. Swed. Dent. J. Suppl., 1997, 122, Dybiżańska E., Pierzynowska E., Strużycka I., Zawadziński M., Wierzbicka M.: Występowanie próchnicy u dzieci 12-letnich w Polsce w okresie kolejnych zmian zarządzania i finansowania opieki zdrowotnej. Stomat. Współ., 2004, 11, 4, Jańczuk Z., Ciągło A.: Podstawy epidemiologii chorób narządu żucia. CEM, Warszawa Jańczuk Z.: Dlaczego znowu o profilaktyce w stomatologii? Stomat. Współ., 2000, 7, 3, Malinowski A., Chlebna- Sokół D.: Dziecko Łódzkie. Ankal. Łódź Ogólnokrajowy monitoring Zdrowia Jamy Ustnej i Jego Uwarunkowań 1999 MZ., Warszawa Ogólnokrajowy monitoring Zdrowia Jamy Ustnej i Jego Uwarunkowań 2000 MZ Warszawa Ogólnokrajowy monitoring Zdrowia Jamy Ustnej i Jego Uwarunkowań Polska 2001 MZ Warszawa Ogólnokrajowy monitoring Zdrowia Jamy Ustnej i Jego Uwarunkowań Polska 2003 MZ Warszawa Reich E.: Trends in caries and periodontal health epidemiology in Europe. Int. Dent. J., 2001, 51, 6, Rybarczyk-Townsend E., Hilt A., Wochna- Sobańska M.: Wskaźnik SiC u 12-letnich dzieci w województwie łódzkim. Czas. Stomat., 2004, LVII, 2, Rybarczyk-Townsend E.: Ocena stanu uzębienia dzieci 12-letnich z województwa łódzkiego objętych programem uszczelniania bruzd pierwszych zębów trzonowych stałych. Mag. Stomat., 2000, 4, Wierzbicka M. Szatko F., Adamowicz-Klepalska B., Rucińska-Szysz, Zawadziński M., Dybiżbańska E., Strużycka I.: Stan zdrowia jamy ustnej dzieci 12-letnich w roku Czas. Stomat., 2002, LV, 7, Wierzbicka M.: Prace nad poprawą zdrowia jamy ustnej i rozwojem opieki stomatologicznej w Polsce. Czas. Stomat., 1999, LII, 10, Wochna-Sobańska M., Szczepańska J., Pawłowska E.: Próchnica zębów u dzieci w wieku 6, 7, 12 i 18 lat zamieszkałych w Łodzi oraz małym miasteczku i wsiach województwa łódzkiego. Przegl. Stom. Wieku Rozw., 1995, 3-4, 11-12, Wochna-Sobańska M., Szczepańska J., Pypeć J., Szydłowska-Rodziewicz B., Hilt A., Pawłowska E., Filipińska R., Rybarczyk E.: Próchnica zębów stałych i wiek charakterystyczny u dzieci łódzkich. Przegl. Stom. Wieku Rozw., 1993, 3, Wochna-Sobańska M., Bołtacz- Rzepkowska E.: Próchnica zębów u dzieci w wieku 8-9 i lat. Czas. Stomat., 1982, XXXV, 9, Wochna-Sobańska M., Szatko F., Starniewska-Głowacka, Bołtacz-Rzepkowska E.: Ocena stanu uzębienia i stomatologicznych potrzeb zdrowotnych u dzieci 12-letnich z Łodzi i woj. piotrkowskiego. Czas. Stomat., 1993, XLVI, 11-12, Otrzymano: dnia 14.III.2005 r. Adres autorów: Łódź, ul. Pomorska

Zachorowalność na próchnicę dzieci łódzkich w wieku przedszkolnym zakwalifikowanych do zabiegów profilaktyki fluorkowej

Zachorowalność na próchnicę dzieci łódzkich w wieku przedszkolnym zakwalifikowanych do zabiegów profilaktyki fluorkowej Czas. Stomat., 2005, LVIII, 5 Zachorowalność na próchnicę dzieci łódzkich w wieku przedszkolnym zakwalifikowanych do zabiegów profilaktyki fluorkowej Incidence of caries in preschool children living in

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO. ORAL HEALTH PROBLEMS OF YEAR-OLD INHABITANTS of THE LODZ REGION

WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO. ORAL HEALTH PROBLEMS OF YEAR-OLD INHABITANTS of THE LODZ REGION PRZEGL EPIDEMIOL 212; 66: 133-138 Zdrowie publiczne Aleksandra Hilt, Ewa Rybarczyk-Townsend, Beata Lubowiedzka-Gontarek, Magdalena Wochna-Sobańska PROBLEMY ZDROWOTNE JAMY USTNEJ 35-44-LETNICH MIESZKAŃCÓW

Bardziej szczegółowo

Uszczelnianie bruzd na powierzchni żującej zębów trzonowych jako jedna z metod zapobiegania próchnicy

Uszczelnianie bruzd na powierzchni żującej zębów trzonowych jako jedna z metod zapobiegania próchnicy Czas. Stomatol., 2010, 63, 11, 672-681 2010 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Uszczelnianie bruzd na powierzchni żującej trzonowych jako jedna z metod zapobiegania próchnicy Fissure sealing

Bardziej szczegółowo

Frekwencja i intensywność próchnicy u dzieci 6-letnich z rejonu Krakowa

Frekwencja i intensywność próchnicy u dzieci 6-letnich z rejonu Krakowa Borgis Frekwencja i intensywność próchnicy u dzieci 6-letnich z rejonu Krakowa *Anna Jurczak, Jadwiga Ciepły, Iwona Gregorczyk-Maga, Iwona Kołodziej, Joanna Słowik, Dorota Kościelniak, Małgorzata Staszczyk

Bardziej szczegółowo

Stan pierwszych zębów trzonowych stałych studentów medycyny i stomatologii Akademii Medycznej w Białymstoku

Stan pierwszych zębów trzonowych stałych studentów medycyny i stomatologii Akademii Medycznej w Białymstoku Czas. Stomat., 2005, LVIII, 11 Stan pierwszych zębów trzonowych stałych studentów medycyny i stomatologii Akademii Medycznej w Białymstoku The dental status of permanent first molars in students of Dental

Bardziej szczegółowo

Assessment of the dental care system efficiency in preschool children on the basis of comparative analysis of dental needs and dentition s condition

Assessment of the dental care system efficiency in preschool children on the basis of comparative analysis of dental needs and dentition s condition Czas. Stomatol., 2008, 61, 1, 61-68 2008 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Ocena skuteczności systemu opieki stomatologicznej na podstawie analizy porównawczej stanu uzębienia i potrzeb

Bardziej szczegółowo

Ocena stanu uzębienia u pacjentów w wieku 15 i 18 lat z regionu Polski południowo-wschodniej (województwo podkarpackie)

Ocena stanu uzębienia u pacjentów w wieku 15 i 18 lat z regionu Polski południowo-wschodniej (województwo podkarpackie) Borgis Ocena stanu uzębienia u pacjentów w wieku 15 i 18 lat z regionu Polski południowo-wschodniej (województwo podkarpackie) Maria Mielnik-Błaszczak, *Dorota Krawczyk, Piotr Stachurski Katedra i Zakład

Bardziej szczegółowo

Wyniki Monitoringu Stanu Zdrowia Jamy Ustnej populacji młodych dorosłych w Polsce w 2012 roku

Wyniki Monitoringu Stanu Zdrowia Jamy Ustnej populacji młodych dorosłych w Polsce w 2012 roku Borgis Wyniki Monitoringu Stanu Zdrowia Jamy Ustnej populacji młodych dorosłych w Polsce w 2012 roku *Izabela Strużycka 1, Maria Wierzbicka 2, Elżbieta Jodkowska 3, Ewa Rusyan 3, Michał Ganowicz 4, Katarzyna

Bardziej szczegółowo

Sytuacja w zakresie zachorowań na raka szyjki macicy w woj. dolnośląskim w latach 2005-2011

Sytuacja w zakresie zachorowań na raka szyjki macicy w woj. dolnośląskim w latach 2005-2011 Sytuacja w zakresie zachorowań na raka szyjki macicy w woj. dolnośląskim w latach 25-211 Ostatnie, opublikowane w roku 212 dane dla Polski [1] wskazują, że w latach 28-29 w woj. dolnośląskim stwierdzano

Bardziej szczegółowo

Analiza zachowań prozdrowotnych młodzieży 18-letniej uczęszczającej do szkół średnich w Łodzi

Analiza zachowań prozdrowotnych młodzieży 18-letniej uczęszczającej do szkół średnich w Łodzi Borgis Analiza zachowań prozdrowotnych młodzieży 18-letniej uczęszczającej do szkół średnich w Łodzi Praca oryginalna Original paper Katarzyna Ćwiklak 1, Jacek Pypeć 2, *Lidia Pijankowska-Beksa 1, Joanna

Bardziej szczegółowo

Zdrowy uśmiech wśród najmłodszych model. profilaktyka stomatologiczna, dzieci w wieku przedszkolnym,

Zdrowy uśmiech wśród najmłodszych model. profilaktyka stomatologiczna, dzieci w wieku przedszkolnym, Czas. Stomatol., 2009, 62, 6, 502-508 2009 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Zdrowy uśmiech wśród najmłodszych model profilaktyki stomatologicznej dla dzieci w wieku przedszkolnym Healthy

Bardziej szczegółowo

, Maria Borysewicz-Lewicka. Ocena dynamiki próchnicy u 6-letnich dzieci z województwa lubuskiego

, Maria Borysewicz-Lewicka. Ocena dynamiki próchnicy u 6-letnich dzieci z województwa lubuskiego Prace oryginalne Dent. Med. Probl. 0, 49,, ISSN -38X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Joanna Chłapowska A, B, D, E, Karolina Gerreth A, B, D, E, Kristina Pilipczuk-Paluch

Bardziej szczegółowo

Stan zębów dzieci upośledzonych umysłowo w wieku 11-13 lat przebywających w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych

Stan zębów dzieci upośledzonych umysłowo w wieku 11-13 lat przebywających w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych Czas. Stomat., 2005, LVIII, 8 Stan zębów dzieci upośledzonych umysłowo w wieku 11-13 lat przebywających w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych Dental health of 11-13 year old institutionalized mentally

Bardziej szczegółowo

Problemy stomatologiczne polskich dzieci i młodzieży propozycje działań do rozważenia

Problemy stomatologiczne polskich dzieci i młodzieży propozycje działań do rozważenia Problemy stomatologiczne polskich dzieci i młodzieży propozycje działań do rozważenia Posiedzenie Plenarne Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia Warszawa 15.12.2010r. prof.. dr hab.. Barbara Adamowicz-Klepalska

Bardziej szczegółowo

WSTĘP PRZYGOTOWANIE BADAŃ

WSTĘP PRZYGOTOWANIE BADAŃ Raport z realizacji Programu profilaktyki próchnicy skierowanego do dzieci uczęszczających w roku szkolnym 2009/2010 do klas I i VI szkół podstawowych finansowanego przez Miasto Poznań WSTĘP Stomatologiczne

Bardziej szczegółowo

Publiczny program zapobiegania próchnicy w Polsce u dzieci i młodzieży

Publiczny program zapobiegania próchnicy w Polsce u dzieci i młodzieży prace oryginalne Dent. Med. Probl. 2010, 47, 2, 137 143 ISSN 1644-387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Elżbieta Jodkowska Publiczny program zapobiegania próchnicy w Polsce

Bardziej szczegółowo

Wpływ uwarunkowań środowiskowych na zapadalność i przebieg próchnicy zębów u dzieci

Wpływ uwarunkowań środowiskowych na zapadalność i przebieg próchnicy zębów u dzieci Czas. Stomatol., 2010, 63, 5, 301-309 2010 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Wpływ uwarunkowań środowiskowych na zapadalność i przebieg próchnicy zębów u dzieci Impact of environmental conditions

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA Nr RADY MIEJSKIEJ w ŁODZI z dnia...

UCHWAŁA Nr RADY MIEJSKIEJ w ŁODZI z dnia... UCHWAŁA Nr RADY MIEJSKIEJ w ŁODZI z dnia... Druk BRM nr 118/2011 Projekt z dnia... 2011 r. w sprawie przyjęcia Miejskiego Programu Profilaktyki Próchnicy Dla Dzieci i Młodzieży do 18 roku życia. Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Program profilaktyki próchnicy dla dzieci w wieku 12 lat z terenu Miasta Kościerzyna na lata

Program profilaktyki próchnicy dla dzieci w wieku 12 lat z terenu Miasta Kościerzyna na lata Program profilaktyki próchnicy dla dzieci w wieku 12 lat z terenu Miasta Kościerzyna na lata 2017-2019 UCHWAŁA NR XXXVII/./2016 RADY MIASTA KOŚCIERZYNA z dnia 26 października 2016 r. w sprawie przystąpienia

Bardziej szczegółowo

dr Przemysław Bury Centrum Stomatologii Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

dr Przemysław Bury Centrum Stomatologii Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu Projekt badań profilaktycznych z zakresu zdrowia jamy ustnej, skierowany do dzieci uczęszczających w roku szkolnym 2010/2011 do klas I i VI szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Śrem Opracowanie:

Bardziej szczegółowo

23 kwietnia 2015 r. Epidemia próchnicy w Polsce! Lekarze alarmują: zły stan opieki stomatologicznej nad dziećmi!

23 kwietnia 2015 r. Epidemia próchnicy w Polsce! Lekarze alarmują: zły stan opieki stomatologicznej nad dziećmi! 23 kwietnia 2015 r. Epidemia próchnicy w Polsce! Lekarze alarmują: zły stan opieki stomatologicznej nad dziećmi! 1 Epidemia próchnicy w Polsce (1) Częstość występowania próchnicy u dzieci w wieku 3-18

Bardziej szczegółowo

PROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM

PROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM PROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM Program powstał we współpracy z Wojewódzkim Centrum Zdrowia Publicznego w Łodzi oraz Konsultantem Wojewódzkim w dziedzinie stomatologii dziecięcej,

Bardziej szczegółowo

Program zapobiegania próchnicy dla dzieci w wieku szkolnym

Program zapobiegania próchnicy dla dzieci w wieku szkolnym Program zapobiegania próchnicy dla dzieci w wieku szkolnym Program zapobiegania próchnicy dla dzieci w wieku szkolnym powstał we współpracy z Wojewódzkim Centrum Zdrowia Publicznego w Łodzi oraz Konsultantem

Bardziej szczegółowo

Maria Borysewicz Lewicka 1, Magdalena Wochna-Sobańska 2

Maria Borysewicz Lewicka 1, Magdalena Wochna-Sobańska 2 Czas. Stomatol., 2007, LX, 6, 377-383 2007 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Stomatologiczne zachowania prozdrowotne ludności Polski w świetle badań epidemiologicznych wykonanych w roku

Bardziej szczegółowo

Epidemiologia gruźlicy w Polsce i na świecie. Maria Korzeniewska-Koseła Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie

Epidemiologia gruźlicy w Polsce i na świecie. Maria Korzeniewska-Koseła Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie Epidemiologia gruźlicy w Polsce i na świecie Maria KorzeniewskaKoseła Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie Zapadalność na gruźlicę na świecie w 2013 roku 8,6 mln 9,4 mln nowych zachorowań Zapadalność

Bardziej szczegółowo

Ocena stanu i trend próchnicy u dzieci 5-, 7- i 12-letnich z województwa małopolskiego w porównaniu do populacji polskiej

Ocena stanu i trend próchnicy u dzieci 5-, 7- i 12-letnich z województwa małopolskiego w porównaniu do populacji polskiej Borgis Nowa Stomatol 2018; 23(2): 55-65 https://doi.org/10.25121/ns.2018.23.2.55 *Małgorzata Staszczyk, Magdalena Kępisty, Iwona Kołodziej, Dorota Kościelniak, Iwona Gregorczyk-Maga, Jadwiga Ciepły, Anna

Bardziej szczegółowo

Stan zdrowia jamy ustnej oraz potrzeby profilaktyczno-lecznicze. dzieci w wieku 6 lat w Polsce

Stan zdrowia jamy ustnej oraz potrzeby profilaktyczno-lecznicze. dzieci w wieku 6 lat w Polsce Stan zdrowia jamy ustnej oraz potrzeby profilaktyczno-lecznicze dzieci w wieku 6 lat w Polsce Tabela 1. Liczba dzieci w wieku 6 lat zbadanych w poszczególnych województwach. Ogółem dolnośląskie 270 kujawsko-pomorskie

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 293/2013 z dnia 10 grudnia 2013 r. o projekcie Programu profilaktyki stomatologicznej prowadzony w latach 2013-2015

Bardziej szczegółowo

Higiena jamy ustnej oraz stan przyzębia dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym

Higiena jamy ustnej oraz stan przyzębia dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym Czas. Stomat., 2005, LVIII, 12 Higiena jamy ustnej oraz stan przyzębia dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym Oral hygiene and periodontal condition in moderately mentally retarded children

Bardziej szczegółowo

PROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM

PROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM Załącznik nr 1 do Umowy Nr z dnia 2011 roku PROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM Łódź, listopad 2009 roku Wprowadzenie Program zapobiegania próchnicy dla dzieci w wieku szkolnym powstał

Bardziej szczegółowo

Próchnica uzębienia dzieci łódzkich do 5 lat. I. Frekwencja i intensywność występowania choroby*

Próchnica uzębienia dzieci łódzkich do 5 lat. I. Frekwencja i intensywność występowania choroby* PRACE ORYGINALNE Dent. Med. Probl. 2005, 42, 2, 249 253 ISSN 1644 387X PATRYCJA PROC, RENATA FILIPIŃSKA SKĄPSKA, MAGDALENA WOCHNA SOBAŃSKA Próchnica uzębienia dzieci łódzkich do 5 lat. I. Frekwencja i

Bardziej szczegółowo

Program profilaktyki próchnicy dla dzieci miasta Katowice

Program profilaktyki próchnicy dla dzieci miasta Katowice Program profilaktyki próchnicy dla dzieci miasta Katowice Okres realizacji programu: 2014-2020 Autor programu: - dr hab. n. med. Lidia Postek-Stefańska Opinia Agencji Technologii Medycznych: - pozytywna

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 56/2014 z dnia 22 kwietnia 2014 r. o projekcie programu Program profilaktyczny dotyczący profilaktyki próchnicy

Bardziej szczegółowo

Stomatologiczne potrzeby lecznicze u osób zakażonych HIV

Stomatologiczne potrzeby lecznicze u osób zakażonych HIV Czas. Stomatol., 2006, LIX, 3 Stomatologiczne potrzeby lecznicze u osób zakażonych HIV Dental treatment needs of HIV-positive patients Magdalena Choromańska 1, Danuta Waszkiel 2, Alicja Wiercińska-Drapało

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 264/2013 z dnia 21 października 2013 r. o projekcie programu Program profilaktyki próchnicy dla dzieci w wieku

Bardziej szczegółowo

Stan zdrowotny jamy ustnej uczniów z łódzkich ośrodków dla dzieci niesłyszących

Stan zdrowotny jamy ustnej uczniów z łódzkich ośrodków dla dzieci niesłyszących Czas. Stomatol., 2007, LX, 6, 384-390 2007 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Stan zdrowotny jamy ustnej uczniów z łódzkich ośrodków dla dzieci niesłyszących Oral health condition of children

Bardziej szczegółowo

Miejski Program Profilaktyki Próchnicy dla Dzieci i Młodzieży do 18 roku życia.

Miejski Program Profilaktyki Próchnicy dla Dzieci i Młodzieży do 18 roku życia. 1 Załącznik do uchwały Nr XXI/358/11 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 14 września 2011 r. Podstawowym schorzeniem jamy ustnej jest próchnica zębów, polegająca na progresywnym procesie demineralizacji i rozpadu

Bardziej szczegółowo

Kristina Pilipczuk-Paluch, Joanna Chłapowska, Maria Borysewicz-Lewicka

Kristina Pilipczuk-Paluch, Joanna Chłapowska, Maria Borysewicz-Lewicka Ocena zależności pomiędzy występowaniem próchnicy uzębienia mlecznego a jej rozwojem w zębach pierwszych trzonowych stałych praceoryginalne Assessment of the relationship between caries in milk teeth and

Bardziej szczegółowo

Projekt krajów UE EURO - PERISTAT

Projekt krajów UE EURO - PERISTAT Projekt krajów UE EURO - PERISTAT Wiek matek rodzących w 2015 roku Rumunia 9,7 19,1 56,7 14,5 POLSKA 3,6 16,1 65,6 14,8 Słowacja 6,3 15,9 60,9 16,9 Łotwa 3,5 17,1 61,1 18,3 Begia Słowenia Malta 1,7 1,0

Bardziej szczegółowo

Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego

Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy) Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna

Bardziej szczegółowo

Dental Condition of 18 Year Old Adolescets Living in Lviv and Lublin District

Dental Condition of 18 Year Old Adolescets Living in Lviv and Lublin District prace oryginalne Dent. Med. Probl. 2013, 50, 3, 308 314 ISSN 1644-387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Teresa Bachanek 1, A, B, D, E, Roman Ogonovski 3, A, D, E, Barbara

Bardziej szczegółowo

ZALECENIA W ZAKRESIE ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY U DZIECI NIEPEŁNOSPRAWNYCH. Opracowanie

ZALECENIA W ZAKRESIE ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY U DZIECI NIEPEŁNOSPRAWNYCH. Opracowanie Projekt współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej oraz ze środków Ministerstwa Zdrowia ZALECENIA W ZAKRESIE ZAPOBIEGANIA

Bardziej szczegółowo

M I N I S T R A Z D R O W I A 1) z dnia r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego

M I N I S T R A Z D R O W I A 1) z dnia r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego Projekt z dnia 9 września 2017 r. R O Z P O R Z Ą D Z E N I E M I N I S T R A Z D R O W I A 1) z dnia... 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego

Bardziej szczegółowo

Stan uzębienia i potrzeby lecznicze dzieci z zaburzeniami rozwoju somatycznego i psychicznego z województwa łódzkiego*

Stan uzębienia i potrzeby lecznicze dzieci z zaburzeniami rozwoju somatycznego i psychicznego z województwa łódzkiego* Czas. Stomatol., 2009, 62, 4, 262-270 2009 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Stan uzębienia i potrzeby lecznicze dzieci z zaburzeniami rozwoju somatycznego i psychicznego z województwa łódzkiego*

Bardziej szczegółowo

Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego

Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy) Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna

Bardziej szczegółowo

Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego

Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy) Nauczanie przedkliniczne - Stomatologia dziecięca

Bardziej szczegółowo

Stan zdrowia jamy ustnej i opieka stomatologiczna dla dzieci i młodzieży w Polsce

Stan zdrowia jamy ustnej i opieka stomatologiczna dla dzieci i młodzieży w Polsce Stan zdrowia jamy ustnej i opieka stomatologiczna dla dzieci i młodzieży w Polsce prof. dr n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk Konsultant krajowy w dziedzinie stomatologii dziecięcej Zakład Stomatologii Dziecięcej

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 55/2014 z dnia 22 kwietnia 2014 r. o projekcie programu Program profilaktyki próchnicy zębów, skierowany do dzieci

Bardziej szczegółowo

prace oryginalne Stan uzębienia osób z prawidłową i nadmierną masą ciała z łódzkich szkół ponadpodstawowych

prace oryginalne Stan uzębienia osób z prawidłową i nadmierną masą ciała z łódzkich szkół ponadpodstawowych prace oryginalne Dent. Med. Probl. 2012, 49, 3, 351 357 ISSN 1644-387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Aleksandra Hilt A F A, C, F, Małgorzata Daszkowska Stan uzębienia

Bardziej szczegółowo

PROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM

PROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM PROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM Program powstał we współpracy z Wojewódzkim Centrum Zdrowia Publicznego w Łodzi oraz Konsultantem Wojewódzkim w dziedzinie stomatologii dziecięcej,

Bardziej szczegółowo

Prevalence of dental fluorosis and caries in 12-year-old children living in areas with high levels of fluoride in drinking water

Prevalence of dental fluorosis and caries in 12-year-old children living in areas with high levels of fluoride in drinking water Czas. Stomatol., 2009, 62, 3, 178-183 2009 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Występowanie fluorozy i próchnicy u 12-letnich dzieci zamieszkałych na terenach z ponadoptymalnym poziomem fluoru

Bardziej szczegółowo

Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego

Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy) Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna

Bardziej szczegółowo

CHOROBA PRÓCHNICOWA U DZIECI W WIEKU 0-5 LAT W POLSCE I NA ŚWIECIE.

CHOROBA PRÓCHNICOWA U DZIECI W WIEKU 0-5 LAT W POLSCE I NA ŚWIECIE. CHOROBA PRÓCHNICOWA U DZIECI W WIEKU 0-5 LAT W POLSCE I NA ŚWIECIE Próchnica zębów o przewlekła, bakteryjna, wieloczynnikowa choroba zakaźna, która aktualnie pozostaje najczęstszym schorzeniem wieku dziecięcego,

Bardziej szczegółowo

Choroba próchnicowa u młodzieży szkolnej Poznania objętej i nieobjętej nadzorowanym szczotkowaniem zębów preparatami fluorkowymi

Choroba próchnicowa u młodzieży szkolnej Poznania objętej i nieobjętej nadzorowanym szczotkowaniem zębów preparatami fluorkowymi PRACE ORYGINALNE Dent. Med. Probl. 2009, 46, 2, 197 201 ISSN 1644 387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Stomatological Association JOANNA CHŁAPOWSKA, BARTOSZ LIWEŃ, TAMARA PAWLACZYK KAMIEŃSKA,

Bardziej szczegółowo

Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji. żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo.

Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji. żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo. Renata Zielińska Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Zakład Stomatologii

Bardziej szczegółowo

że realizacja trzyletniego programu profilaktyczno-leczniczego na stan jamy ustnej u dzieci szkolnych

że realizacja trzyletniego programu profilaktyczno-leczniczego na stan jamy ustnej u dzieci szkolnych Czas. Stomatol., 2009, 62, 8, 637-648 2009 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Ocena wpływu trzyletniego programu profilaktycznoleczniczego na stan jamy ustnej u dzieci szkolnych Evaluation

Bardziej szczegółowo

Wady zgryzu i potrzeby leczenia ortodontycznego u dzieci z upośledzeniem umysłowym*

Wady zgryzu i potrzeby leczenia ortodontycznego u dzieci z upośledzeniem umysłowym* Czas. Stomat., 2006, LIX, 1 Wady zgryzu i potrzeby leczenia ortodontycznego u dzieci z upośledzeniem umysłowym* Malocclusion and orthodontic treatment needs of children with mental retardation Grażyna

Bardziej szczegółowo

Wydział Lekarski UM w Łodzi Kierunek lekarsko dentystyczny Kierunek Stomatologia Nazwa Przedmiotu Stomatologia dziecięca i profilaktyka

Wydział Lekarski UM w Łodzi Kierunek lekarsko dentystyczny Kierunek Stomatologia Nazwa Przedmiotu Stomatologia dziecięca i profilaktyka Wydział Lekarski UM w Łodzi Kierunek lekarsko dentystyczny Kierunek Stomatologia Nazwa Przedmiotu Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna Jednostka prowadząca zajęcia Katedra i Zakład Stomatologii

Bardziej szczegółowo

Stan zdrowia jamy ustnej młodzieży w wieku 18 lat. Tabela 1. Liczba osób w wieku 18 lat zbadanych w poszczególnych województwach.

Stan zdrowia jamy ustnej młodzieży w wieku 18 lat. Tabela 1. Liczba osób w wieku 18 lat zbadanych w poszczególnych województwach. Stan zdrowia jamy ustnej młodzieży w wieku 18 lat Tabela 1. Liczba osób w wieku 18 lat zbadanych w poszczególnych województwach. Województwo ogółem dolnośląskie 250 kujawsko-pomorskie 299 lubelskie 313

Bardziej szczegółowo

Przeżycia 5-letnie chorych na nowotwory złośliwe z lat w podregionach woj. dolnośląskiego

Przeżycia 5-letnie chorych na nowotwory złośliwe z lat w podregionach woj. dolnośląskiego Przeżycia 5-letnie chorych na nowotwory złośliwe z lat 2000- w podregionach woj. dolnośląskiego Analizie poddano 109.725 dolnośląskich na nowotwory złośliwe z lat 2000-, z pięcioletniej obserwacji stracone

Bardziej szczegółowo

Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego

Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy) Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna

Bardziej szczegółowo

Stan uzębienia i potrzeby lecznicze dzieci i młodzieży z województwa dolnośląskiego*

Stan uzębienia i potrzeby lecznicze dzieci i młodzieży z województwa dolnośląskiego* Prace oryginalne Dent. Med. Probl. 2012, 49, 2, 173 183 ISSN 1644-387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Justyna Składnik-Jankowska A F, Urszula Kaczmarek A, D Stan uzębienia

Bardziej szczegółowo

Recenzja. rozprawy na stopień doktora nauk medycznych autorstwa lek. dent. Joanny Zemlik

Recenzja. rozprawy na stopień doktora nauk medycznych autorstwa lek. dent. Joanny Zemlik Prof. dr hab. Magdalena Wochna Sobańska Specjalista w dziedzinie stomatologii dziecięcej Szpital Kliniczny Instytut Stomatologii UM w Łodzi Łódź, Pomorska 251 Recenzja rozprawy na stopień doktora nauk

Bardziej szczegółowo

Próchnica zębów mlecznych u dzieci w wybranym przedszkolu w Sosnowcu. Deciduous Teeth Caries in Children from Selected Preschool in Sosnowiec

Próchnica zębów mlecznych u dzieci w wybranym przedszkolu w Sosnowcu. Deciduous Teeth Caries in Children from Selected Preschool in Sosnowiec PRACE ORYGINALNE Dent. Med. Probl. 2009, 46, 4, 437 441 ISSN 1644 387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Stomatological Association DANUTA ILCZUK 1, MONIKA HERBA 2, AGATA FILIPOWSKA GROŃSKA

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 133/2012 z dnia 16 lipca 2012 r. o projekcie programu Program profilaktyczny zapobieganie chorobie próchnicowej

Bardziej szczegółowo

Zróżnicowanie umieralności spowodowanej chorobami układu krążenia w Polsce w 2007 roku.

Zróżnicowanie umieralności spowodowanej chorobami układu krążenia w Polsce w 2007 roku. Zróżnicowanie umieralności spowodowanej chorobami układu krążenia w Polsce w 2007 roku. Objaśnienia. Materiałem badawczym były informacje zawarte w kartach zgonów, które przeniesione zostały na komputerowy

Bardziej szczegółowo

Ocena wpływu lakieru fluorowego Duraphat na uzębienie mleczne dzieci w wieku 3 i 4 lat badania roczne*

Ocena wpływu lakieru fluorowego Duraphat na uzębienie mleczne dzieci w wieku 3 i 4 lat badania roczne* Czas. Stomat., 2005, LVIII, 2 Ocena wpływu lakieru fluorowego Duraphat na uzębienie mleczne dzieci w wieku 3 i 4 lat badania roczne* Evaluation of the effect of Duraphat fluoride varnish on the primary

Bardziej szczegółowo

Występowanie wad zgryzu u 8 i 9-letnich dzieci z terenu Gdyni

Występowanie wad zgryzu u 8 i 9-letnich dzieci z terenu Gdyni Czas. Stomatol., 2007, LX, 3, 195-201 2007 Polish Dental Association http://www.czas.stomat.net Występowanie wad zgryzu u 8 i 9-letnich dzieci z terenu Gdyni The incidence of malocclusion in eight- and

Bardziej szczegółowo

kwestionariusze badania ankietowego, karta badania, broszura informacyjna dla pacjentek,

kwestionariusze badania ankietowego, karta badania, broszura informacyjna dla pacjentek, Dr hab. o. med. Jerzy Krupiński, emeryt. profesor oadzw. ŚUM Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej z Endodoocją ŚUM w Katowicach Kraków, 5 kwietnia 2018 Recenzja pracy doktorskiej lek. dent. Marty

Bardziej szczegółowo

EPIDEMIOLOGIA. Mierniki epidemiologiczne. Mierniki epidemiologiczne. Mierniki epidemiologiczne. Mierniki epidemiologiczne

EPIDEMIOLOGIA. Mierniki epidemiologiczne. Mierniki epidemiologiczne. Mierniki epidemiologiczne. Mierniki epidemiologiczne EPIDEMIOLOGIA NOWOTWORÓW ZŁOŚLIWYCH EPIDEMIOLOGIA prof. dr hab. med. Jan Kornafel Katedra Onkologii i Klinika Onkologii Ginekologicznej AM we Wrocławiu Mierniki epidemiologiczne Mierniki epidemiologiczne

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003 Zakład Zarządzania i Ekonomiki Ochrony Zdrowia Akademii Medycznej w Lublinie Department of Health

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 5 1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pielęgniarstwa Higher State Vocational School

Bardziej szczegółowo

Brachyterapia w Europie. Wielkopolskie Centrum Onkologii Poznań 2010

Brachyterapia w Europie. Wielkopolskie Centrum Onkologii Poznań 2010 Brachyterapia w Europie Wielkopolskie Centrum Onkologii Poznań 2010 Brachyterapia nazywana terapią kontaktową; jedna z technik leczenia w radioterapii; polega na bezpośrednim napromienianiu zmian chorobowych,

Bardziej szczegółowo

This copy is for personal use only - distribution prohibited.

This copy is for personal use only - distribution prohibited. Kwart. Ortop. 2011, 4, str. 305, ISSN 2083-8697 - - - - - ANALIZA ILOŚCIOWO-FINANSOWA ENDOPROTEZOPLASTYK DUŻYCH STAWÓW PRZEPROWADZONYCH W POLSCE W ROKU 2010 SPORZĄDZONA NA PODSTAWIE DANYCH ZGROMADZONYCH

Bardziej szczegółowo

Epidemiologia wybranych chorób alergicznych u dzieci w województwie warmińsko-mazurskim w latach 2007 2010

Epidemiologia wybranych chorób alergicznych u dzieci w województwie warmińsko-mazurskim w latach 2007 2010 378 Hygeia Public Health 212, 47(3): 378-382 Epidemiologia wybranych chorób alergicznych u dzieci w województwie warmińsko-mazurskim w latach 27 21 Epidemiology of selected allergic diseases in children

Bardziej szczegółowo

Ocena. rozprawy doktorskiej lekarza dentysty Anny Stogiery pt. Ocena stanu narządu żucia

Ocena. rozprawy doktorskiej lekarza dentysty Anny Stogiery pt. Ocena stanu narządu żucia Ocena rozprawy doktorskiej lekarza dentysty Anny Stogiery pt. Ocena stanu narządu żucia oraz potrzeb profilaktyczno-leczniczych pracowników Zakładów Chemicznych Police S.A., narażonych na działanie fluoru.

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 129/2012 z dnia 16 lipca 2012 r. o projekcie programu Program profilaktyki próchnicy u dzieci na lata 2013-2015

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR LV/563/14 RADY MIASTA OTWOCKA z dnia 26 sierpnia 2014 r.

UCHWAŁA NR LV/563/14 RADY MIASTA OTWOCKA z dnia 26 sierpnia 2014 r. UCHWAŁA NR LV/563/14 RADY MIASTA OTWOCKA z dnia 26 sierpnia 2014 r. w sprawie przyjęcia do realizacji zdrowotnego programu edukacyjnego w zakresie profilaktyki próchnicy i wad zgryzu u dzieci w wieku 6

Bardziej szczegółowo

Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych

Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych Lekarz Daria Dziechcińska-Połetek Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: Dr hab. n. med. Ewa Kluczewska, prof. nadzw.

Bardziej szczegółowo

Informacja Prezydenta Miasta Katowice dotycząca profilaktyki prozdrowotnej w katowickich szkołach

Informacja Prezydenta Miasta Katowice dotycząca profilaktyki prozdrowotnej w katowickich szkołach Informacja Prezydenta Miasta Katowice dotycząca profilaktyki prozdrowotnej w katowickich szkołach W Katowicach realizowany jest zatwierdzony uchwałą nr XLIII/1015/13 Rady Miasta Katowice z dnia 18 grudnia

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 232 SECTIO D 2003

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 232 SECTIO D 2003 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 232 SECTIO D 2003 *Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pedagogiki i Pielęgniarstwa 21-500

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 130/2012 z dnia 16 lipca 2012 r. o projekcie programu Intensyfikacja zapobiegania próchnicy dzieci i młodzieży

Bardziej szczegółowo

WYNIKI PISA 2015 W POLSCE

WYNIKI PISA 2015 W POLSCE WYNIKI PISA 2015 W POLSCE PROJEKT PISA 3 obszary badania: rozumowanie w naukach przyrodniczych, czytanie i interpretacja oraz umiejętności matematyczne, Badanie co 3 lata od 2000 r. PISA 2015 to szósta

Bardziej szczegółowo

Wrocławskich Gimnazjów i Szkół Podstawowych

Wrocławskich Gimnazjów i Szkół Podstawowych Sprawozdanie z badań przesiewowych realizowanych w latach 2015-2018 wśród uczniów klas pierwszych gimnazjów i klas czwartych szkół podstawowych Wrocławskich Gimnazjów i Szkół Podstawowych w ramach Ogólnopolskiego

Bardziej szczegółowo

Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży

Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Ewa Racicka-Pawlukiewicz Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych PROMOTOR: Dr hab. n.

Bardziej szczegółowo

Problem zdrowotny. Cel główny

Problem zdrowotny. Cel główny Opis programu polityki zdrowotnej Gminy Miasta Szczecin na lata 2017-2020. pn.,,zapobieganie próchnicy wśród dzieci klas VI uczęszczających do szczecińskich szkół podstawowych. Problem zdrowotny 1.Opis

Bardziej szczegółowo

Wyciąg ze sprawozdania

Wyciąg ze sprawozdania Wyciąg ze sprawozdania z realizacji Programu pn.: Badania przesiewowe słuchu u dzieci szkół podstawowych zamieszkałych na terenie wiejskim Warszawa, grudzień 2011 Badania przesiewowe prowadzone, w ciągu

Bardziej szczegółowo

uzyskano tylko w 13 przypadkach gruźlicy PŁUC tzn. w 21,0% przypadków gruźlicy u dzieci

uzyskano tylko w 13 przypadkach gruźlicy PŁUC tzn. w 21,0% przypadków gruźlicy u dzieci Sytuacja epidemiologiczna gruźlicy w Polsce 2012/2013 Dane o zachorowaniach na gruźlicę w Polsce pochodzą z Krajowego Rejestru Zachorowań na Gruźlicę, który prowadzony jest w Instytucie Gruźlicy i Chorób

Bardziej szczegółowo

Magdalena Wochna-Sobańska, Beata Lubowiedzka-Gontarek, Beata Szydłowska-Walendowska, Patrycja Proc

Magdalena Wochna-Sobańska, Beata Lubowiedzka-Gontarek, Beata Szydłowska-Walendowska, Patrycja Proc Czas. Stomatol., 2008, 61, 5, 323-329 2008 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Wpływ higieny jamy ustnej na intensywność próchnicy u osób dorosłych mieszkających od urodzenia na terenie z

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji

Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji www.aotmit.gov.pl Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji nr 93/2015 z dnia 7 maja 2015 r. o projekcie programu Gminny program

Bardziej szczegółowo

Raport Euro-Peristat Konferencja Prasowa Instytutu Matki i Dziecka

Raport Euro-Peristat Konferencja Prasowa Instytutu Matki i Dziecka Raport Euro-Peristat 2015 Konferencja Prasowa Instytutu Matki i Dziecka 13.02.2019 https://www.europeristat.com/ Celem działania projektu Euro-Peristat jest stworzenie uzasadnionych naukowo i wiarygodnych

Bardziej szczegółowo

Zakład Stomatologii Zachowawczej Uniwersytetu Medycznego w Warszawie, Fundacja Promocji Zdrowia Jamy Ustnej w Warszawie 2

Zakład Stomatologii Zachowawczej Uniwersytetu Medycznego w Warszawie, Fundacja Promocji Zdrowia Jamy Ustnej w Warszawie 2 EDITORIAL Dent. Med. Probl. 2009, 46, 2, 149 156 ISSN 1644 387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Stomatological Association MARIA WIERZBICKA 1, URSZULA KACZMAREK 2 Trend choroby próchnicowej

Bardziej szczegółowo

This copy is for personal use only - distribution prohibited.

This copy is for personal use only - distribution prohibited. Kwart. Ortop. 20, 4, str. 34, ISSN 2083-8697 - - - - - REHABILITACJA STAWU BIODROWEGO I KOLANOWEGO, FINANSOWANA PRZEZ NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA W LATACH 2009 200 REHABILITATION OF THE HIP AND KNEE JOINTS

Bardziej szczegółowo

LRZ /2012 P/12/124 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

LRZ /2012 P/12/124 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE LRZ 4101-11-03/2012 P/12/124 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę P/12/124 Dostępność i finansowanie opieki stomatologicznej

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji

Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji www.aotmit.gov.pl Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji nr 150/2016 z dnia 9 sierpnia 2016 r. o projekcie programu polityki

Bardziej szczegółowo

BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI

BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14 BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14.1 WSTĘP Ogólne wymagania prawne dotyczące przy pracy określają m.in. przepisy

Bardziej szczegółowo

Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego

Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy) Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna

Bardziej szczegółowo

Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego

Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy) Nauczanie przedkliniczne - Stomatologia dziecięca

Bardziej szczegółowo

ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH

ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Władimir Bożiłow 1, Małgorzata Roślak 2, Henryk Stolarczyk 2 1 Akademia Medyczna, Bydgoszcz 2 Uniwersytet Łódzki, Łódź ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ

Bardziej szczegółowo

Rak płuca wyzwania. Witold Zatoński Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie

Rak płuca wyzwania. Witold Zatoński Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie Rak płuca wyzwania Witold Zatoński Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie Innowacje w leczeniu RAKA PŁUC ocena dostępności w Polsce Warszawa, 1 marca 14 Nowotwory główna przyczyna

Bardziej szczegółowo