Magdalena Wochna-Sobańska, Beata Lubowiedzka-Gontarek, Beata Szydłowska-Walendowska, Patrycja Proc
|
|
- Kamil Wysocki
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Czas. Stomatol., 2008, 61, 5, Polish Dental Society Wpływ higieny jamy ustnej na intensywność próchnicy u osób dorosłych mieszkających od urodzenia na terenie z ponadoptymalną zawartością fluoru w wodzie pitnej* Influence of oral hygiene on the incidence of caries in adults living since birth in areas with higher-than-optimum concentration of fluoride in drinking water Magdalena Wochna-Sobańska, Beata Lubowiedzka-Gontarek, Beata Szydłowska-Walendowska, Patrycja Proc Z Katedry i Zakładu Stomatologii Wieku Rozwojowego UM w Łodzi Kierownik: prof. dr hab. M. Wochna-Sobańska Summary Introduction: 26 years after the first investigation, another dental examination was performed on a group of people living in an area with high levels of fluoride in drinking water. Aim of the study: To evaluate the influence of oral hygiene on the incidence of caries in relation to the incidence of fluorosis and the level of education in the examined population. Material and methods: 126 patients, aged years, were covered by the study including 66 who manifested fluorosis, and 60 free from this disorder. Dentition was assessed using DMFT index, oral hygiene with OHI index by Green-Vermillon, and fluorosis with Dean s classification. Results: In groups of patients with a very mild, mild, moderate and severe form of fluorosis the mean DMFT was statistically significantly lower than in people without fluorosis. In people with good oral hygiene in both groups with fluorosis and without fluorosis the incidence of caries was lower than in those with poor hygiene. Conclusion: The incidence of caries depended on the standard of oral hygiene, the presence of fluorosis, and the level of education of the investigated population. Streszczenie Wprowadzenie: po 26 latach od pierwszego badania, ponownie zbadano stomatologicznie grupę osób zamieszkujących środowisko o wysokiej zwartości fluoru w wodzie pitnej. Cel pracy: określono wpływ higieny jamy ustnej na intensywność próchnicy zębów w powiązaniu z występowaniem fluorozy i wykształceniem badanych osób. Materiał i metody: badaniami stomatologicznymi objęto 126 osób w wieku od 33 do 36 lat, w tym 66 osób z fluorozą i 60 bez fluorozy zębów. Stan uzębienia oceniono za pomocą wskaźnika PUWZ, higienę jamy ustnej wskaźnikiem OHI wg Greena i Vermillona, zaś fluorozę zębów wg klasyfikacji Deana. Wyniki: w grupach osób z fluorozą bardzo lekką, lekką, średnią i ciężką wskaźnik PUWZ był w sposób istotny statystycznie niższy niż u osób bez fluorozy. U osób z dobrą higieną jamy ustnej, zarówno w grupie z fluorozą jak i bez fluorozy, wskaźniki intensywności próchnicy były niższe niż u osób ze złą higieną. Wniosek: intensywność próchnicy zależała od poziomu higieny jamy ustnej, występowania fluorozy zębów i wykształcenia badanych osób. KEYWORDS: incidence of caries, dental fluorosis, adults HASŁA INDEKSOWE: intensywność próchnicy, fluoroza zębów, osoby dorosłe *Praca finansowana z funduszu statutowego nr
2 M. Wochna-Sobańska i in. Czas. Stomatol., Wstęp Wpływ stanu higieny jamy ustnej na intensywność próchnicy zębów był przedmiotem licznych badań epidemiologicznych, klinicznych i doświadczalnych, których wyniki nie są jednoznaczne, ponieważ nie zawsze znajdowano dodatnią korelację pomiędzy występowaniem płytki nazębnej a próchnicą. Ponadto rzadko podejmowano próby oddzielenia efektów usuwania płytki nazębnej od stosowania środków do higieny jamy ustnej zawierających fluor oraz zawartości fluoru w wodzie pitnej [9, 12, 15]. W województwie łódzkim występuje naturalny, zróżnicowany poziom fluoru w wodzie. W Błaszkach koło Sieradza, do 1988 roku poziom ten przekraczał obowiązujące normy i wynosił 2,7 mgf/l. W następnych latach, po udostępnieniu nowych ujęć wody, poziom fluoru został obniżony. Obecnie wynosi 1,25 mgf/l i przekracza nieco przyjętą przez ŚOZ za optymalną wartość 0,5-1,0 mg F/l [9, 16]. W latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku prowadzono badania stomatologiczne, antropologiczne i pediatryczne dzieci uczęszczających do szkoły podstawowej w Błaszkach [3]. Po upływie 26 lat zbadano powtórnie grupę osób, które uczestniczyły w poprzednich badaniach i mieszkają nadal w tej samej miejscowości, w zbliżonych warunkach socjoekonomicznych [17]. Cel pracy Celem niniejszej pracy było określenie wpływu higieny jamy ustnej na intensywność próchnicy zębów w powiązaniu z występowaniem fluorozy i wykształceniem badanych osób. Materiał i metody Badaniami objęto 126 osób, 71 kobiet i 55 w wieku od 33 do 36 lat, w tym 66 z fluorozą oraz 60 bez fluorozy (tab. 1). Badania prowadzono na terenie miejskiego ośrodka kultury oraz niekiedy w domach pacjentów, w oświetleniu lampą czołową, za pomocą standardowych narzędzi diagnostycznych oraz specjalnie do tego celu opracowanych kart badania. Intensywność próchnicy zębów oceniano za pomocą wskaźnika PUWZ, zaś higienę jamy ustnej za pomocą wskaźnika OHI wg Greena i Vermillona. Higienę jako dobrą określano gdy wartość OHI<2 [12]. Stopień zaawansowania fluorozy określano na podstawie dwóch zębów najbardziej dotkniętych zmianami, z użyciem wskaźnika Deana [7], który kategoryzuje fluorozę wg następujących stopni: wątpliwa, bardzo lekka, lekka, średnia, ciężka. Poziom higieny i intensywność próchnicy zębów rozpatrywano w zależności od wykształcenia (podstawowe, średnie, wyższe). Wyniki badań poddano analizie statystycznej z użyciem pakietu STATGRAPHIC Plus V.O. W analizie zastosowano test niezależności chi-kwadrat oraz test Manna-Whitney a. Za statystycznie istotne uznawano zależności przy poziomie istotności p<0,05. Wyniki Intensywność próchnicy zębów u osób z różnym nasileniem fluorozy obrazują wyniki badań zestawione w tabeli 2. W grupach osób z fluorozą bardzo lekką, lekką i średnią wskaźnik PUWZ wynosił odpowiednio: 9,17; 10,42; 12,16 i był istotnie statystycznie niższy niż u osób bez fluorozy (PUWZ=14,28). Natomiast w grupie ze średnią i ciężką postacią 324
3 2008, 61, 5 Intensywność próchnicy u osób dorosłych fluorozy wskaźnik intensywności próchnicy (PUWZ=12,16 i 12,8) był istotnie statystycznie wyższy niż w grupach z fluorozą bardzo lekką i lekką (PUWZ= 9,17 i 10,42). Analizując wpływ higieny jamy ustnej na intensywność próchnicy zębów stwierdzono statystycznie istotnie niższe wartości wskaźników PUWZ u osób z dobrą higieną jamy ustnej, zarówno w grupie osób z fluorozą (PUWZ=10,04), jak i bez fluorozy (PUWZ=11,45), niż u osób ze złą higieną (w grupie z fluorozą PUWZ=12,38; w grupie bez fluorozy PUWZ=15,92). W grupie z dobrą higieną wskaźniki PUWZ u osób z fluorozą i bez fluorozy (10,04 i 11,45) nie różniły się w sposób istotny statystycznie, natomiast w grupie ze złą higieną intensywność próchnicy była istotnie niższa u osób z fluorozą (PUWZ= 12,38) niż u osób bez fluorozy PUWZ=15,92 (tab. 3). Dobrą higienę stwierdzono u 32,4% osób z wykształceniem podstawowym, 56,5% z wykształceniem średnim i 73,4% z wykształceniem wyższym (tab. 4). Wpływ wykształcenia na poziom higieny jamy ustnej oraz intensywność próchnicy zębów obrazują wyniki badań zestawione w tab. 5 i 6. Im wyższy był poziom wykształcenia tym niższe wartości PUWZ. Jednak różnice istotne statystycznie stwierdzono tylko pomiędzy grupami osób z wykształceniem podstawowym (PUWZ=13,49) i wyższym (PUWZ=10,4). Omówienie wyników i dyskusja Podstawą większości programów profilaktyki próchnicy zębów jest motywacja i instruktaż higieny jamy ustnej. Niepodważalna jest także rola fluoru stosowanego endo i egzogennie oraz częstość spożycia cukrów [9, 12, 15, 16, 19]. Jednak wpływ każdego z tych czynników oddzielnie na intensywność próchnicy jest stale dyskutowany [12]. Niektórzy badacze są zdania, że bardziej przeciwpróchnicowo działa fluor zawarty w paście do zębów niż usuwanie płytki nazębnej. Rola fluoru stosowanego endogennie jest mniej istotna. Intensywność próchnicy zębów spada zarówno na terenach, gdzie fluor znajduje się w optymalnym stężeniu w wodzie pitnej, jak i tam gdzie nie występuje [13, 16]. Częste spożycie cukrów przy dobrej higienie jamy ustnej oraz systematyczne dostarczanie fluorków jest niewielkim czynnikiem ryzyka próchnicy zębów w uzębieniu stałym. W uzębieniu mlecznym natomiast spożycie cukrów decyduje o rozwoju próchnicy. Wytłumaczeniem tej obserwacji jest fakt, że próchnica rozpoczyna się zanim rodzice zaczną regularnie czyścić dzieciom zęby [1, 11]. Z niniejszych badań wynika, że u osób ze złą higieną jamy ustnej, endogenne przyjmowanie fluoru stanowi jednak istotną ochronę przeciw próchnicy (tab. 3). Wskaźniki PUWZ u mieszkańców Błaszek ze złą higieną jamy ustnej oraz bardzo lekką i lekką fluorozą były znamiennie niższe niż u osób bez fluorozy oraz mieszkańców innych regionów województwa łódzkiego [17, 18]. Podkreślić jednak należy, że w przypadkach ciężkiej postaci fluorozy wskaźniki intensywności próchnicy były znamiennie wyższe niż w grupie z bardzo lekką fluorozą. W grupie osób z dobrą higieną jamy ustnej wskaźniki intensywności próchnicy nie różniły się natomiast w istotny sposób u osób z fluorozą i bez fluorozy, co wskazuje na pozytywną rolę szczotkowania zębów, niezależnie od ilości fluoru dostarczanego drogą endo i egzogenną. Dowody potwierdzające wpływ higieny na rozwój próchnicy uzyskali także inni autorzy w badaniach doświadczalnych 325
4 M. Wochna-Sobańska i in. Czas. Stomatol., T a b e l a 1. Występowanie fluorozy u 126 osób w zależności od płci Fluoroza Płeć nie tak Razem n % n % n % Mężczyźni 25 41, , ,6 Kobiety 35 58, , ,4 Razem , , ,0 Różnice nieistotne statystycznie, p>0,05. T a b e l a 2. Zależność wskaźnika intensywności próchnicy zębów (PUWZ) od zaawansowania fluorozy zębów u 126 osób Fluoroza Liczba badanych PUWZ n % śr SD Brak 60 47,6 14,28 5,27 Bardzo lekka 12 9,5 9,17 3,51 Lekka 12 9,5 10,42 5,02 Średnia 37 29,4 12,16 4,59 Ciężka 5 4,0 12,8 2,59 Legenda: n liczba badanych, śr średnia wartość PUWZ, SD odchylenie standardowe, różnice istotne statystycznie; brak fluorozy bardzo lekka fluoroza p<0,002, brak lekka p<0,04, brak średnia p<0,05, bardzo lekka ciężka p<0,03. T a b e l a 3. Zależność wskaźnika intensywności próchnicy zębów (PUWZ) od higieny jamy ustnej u osób z fluorozą i bez fluorozy zębów Fluoroza dobra (OHI<2) Higiena zła (OHI 2) n śr SD n śr SD Istotność różnic na poziomie tak 27 10,04 4, ,38 4,06 p<0,02 nie 22 11,45 2, ,92 5,66 p<0,001 Razem 49 10,67 4, ,13 5,20 p<0,001 Istotność różnic na poziomie p>0,05 p<0,004 Legenda: n liczba badanych, śr średnia wartość PUWZ, SD odchylenie standardowe, p istotność różnic na poziomie. 326
5 2008, 61, 5 Intensywność próchnicy u osób dorosłych T a b e l a 4. Poziom higieny jamy ustnej w zależności od wykształcenia Wykształcenie OHI<2 OHI 2 n % n % Podstawowe 24 32, ,6 Średnie 13 56, ,5 Wyższe 11 73,4 4 26,7 T a b e l a 5. Zależność wartości wskaźnika intensywności próchnicy zębów od wykształcenia Wykształcenie PUWZ n % śr SD Podstawowe 74 66,1 13,49 4,99 Średnie 23 20,5 11,65 5,87 Wyższe 15 13,4 10,40 2,64 Różnice istotne statystycznie: wykształcenie podstawowe wyższe p<0,03. in vitro oraz podczas obserwacji klinicznych [5, 8, 10, 11, 12]. Porównując efekty nadzorowanego szczotkowania zębów pastą z fluorem z metodą płukania roztworami fluorków, uzyskiwano lepsze wyniki kliniczne po szczotkowaniu, co również świadczy o pozytywnej roli usuwania płytki nazębnej [4]. Analiza zależności pomiędzy wykształceniem badanych osób i związanego z nim statusu socjoekonomicznego oraz intensywnością próchnicy zębów wykazała, że świadomość prozdrowotna i związane z nią nawyki higieniczne mają istotny wpływ na występowanie próchnicy. Podobne wyniki uzyskali także inni autorzy [14]. Gibson i Williams [6] badając czynniki wpływające na występowanie próchnicy zębów u 1450 dzieci, na podstawie regresji wielokrotnej stwierdzili, że zależność pomiędzy klasą społeczną a intensywnością próchnicy była dwukrotnie silniejsza niż pomiędzy intensywnością próchnicy a szczotkowaniem zębów oraz prawie trzykrotnie silniejsza od zależności pomiędzy intensywnością próchnicy a spożywaniem słodyczy. Podobnie Okada i wsp. [13] stwierdzili ścisłą zależność pomiędzy poziomem wiedzy na temat zachowań prozdrowotnych a stanem dziąseł, higieną jamy ustnej oraz intensywnością próchnicy. Carmichael i wsp. [2] na podstawie wieloletnich obserwacji uznali, że największe korzyści z obecności fluoru w wodzie pitnej mają osoby z niższych warstw społecznych, dla których jest ona podstawowym a czasem jedynym źródłem fluoru. Podobny wniosek można wysnuć analizując wyniki niniejszych badań. 327
6 M. Wochna-Sobańska i in. Czas. Stomatol., Wnioski 1. Prawidłowe usuwanie płytki nazębnej jest czynnikiem, który w istotny sposób wpływa na występowanie i intensywność próchnicy zębów, niezależnie od fluoru stosowanego endo i egzogennie. 2. U osób ze złą higieną jamy ustnej korzystny wpływ obecności fluoru w wodzie pitnej na stan uzębienia jest większy niż u osób z dobrą higieną. 3. Niski poziom wykształcenia jest jednym z czynników ryzyka choroby próchnicowej. Piśmiennictwo 1. Alm A, Wendt L K, Koch G, Birkhed D: Oral hygiene and parent-related factors during early childhood in relation to approximal caries at 15 years of age. Caries Res 2008, 42, 1: Carmichael C L, Rugg-Gunn A J, Ferrell R S: The relationship between fluoridation, social class and caries experience in 5-year-ols children in Newcastle and Northumberland in Br Dent J 1989, 167, 2: Chlebna-Sokół D: Wpływ ponadoptymalnych stężeń fluorków w wodzie pitnej na stan zdrowia i rozwój somatyczny dzieci w wieku szkolnym. Rozprawa habilitacyjna. AM Łódź 1992, str Dijkman A, Huizinga E, Ruben J, Arends J: Remineralization of human enamel in situ after 3 months: effect of F dentifrice and an F-free dentifrice. Caries Res 1990, 24, 3: Fehr F R, Loe H, Theilade E: Experimental caries in man. Caries Res 1970, 4, 2: Gibson S, Williams S: Dental Caries in Pre- School Children: Association with social class, toothbrushing habit and consumption of sugars and sugar-containing foods. Caries Res 1999, 33, 2: Jańczuk Z, Ciągło A: Podstawy epidemiologii chorób narządu żucia. CEM Warszawa 1999, str Kidd E: Prevention of caries by plaque control. Red. E. Kidd in: Essential of dental caries. Oxford University Press 2005, pp Konig K G: Feasibility of the combined use of fluorides. J Dent Res 1990, 69, 3: van Loveren C: Fluorki w zapobieganiu próchnicy. Nowa Stomatol 1997, 3, 2: Mathiesen AT, Ogaard B, Rolla G: Oral hygiene as a variable in dental caries experience in 14-year-olds exposed to fluoride. Caries Res 1996, 30, 1: Nyvad B: Rola higieny jamy ustnej. Red. O. Fejerskov, E. Kidd w: Próchnica zębów. Wydawnictwo Medyczne Urban i Partner, Wrocław 2006, str Okada M, Kawamura M, Kaihara Y, Matsuzaki Y, Kuwahara S, Ishidori H, Miura K: Influence of parents oral health behavior on oral health status of their school children: an exploratory study employing a causa modelling technique. Inter J Paediatr Dent 2002, 12, 3: Sheihm A, Bönecker M: Dental caries: an epidemiological approach in promoting children s oral health. Quintessence 2006, 1: Sutcliffe P: Oral cleanliness and dental caries. Red. J. J. Murray in: Prevention of oral disease. Oxford University Press, 1996, pp Welton H: Fluorides in the prevention of caries systemic applications. Nowa Stomatol 1997, 3, 2: Wochna-Sobańska M, Lubowiedzka- Gontarek B, Szydłowska-Walendowska B, Proc P: Ocena kliniczna stanu uzębienia oraz dolegliwości ogólnych występujących u osób dorosłych mieszkających 328
7 2008, 61, 5 Intensywność próchnicy u osób dorosłych od urodzenia na terenie z ponadoptymalną zawartością fluoru w wodzie pitnej. Czas Stomatol 2007, LX, 11: Wochna-Sobańska M, Szczepańska J, Pawłowska E: Stan uzębienia i potrzeby lecznicze u osób w wieku lata zamieszkałych w Łodzi oraz małym mieście i wsiach woj. łódzkiego. Nowa Stomatol 1997, 3, 2: Zero D T: Sugars the arch criminal? Caries Res 2004, 38, 3: Otrzymano: dnia 4.II.2008 r. Adres autorek: Łódź, ul. Pomorska 251 Tel./Fax: pedodoncja@o2.pl 329
Prevalence of dental fluorosis and caries in 12-year-old children living in areas with high levels of fluoride in drinking water
Czas. Stomatol., 2009, 62, 3, 178-183 2009 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Występowanie fluorozy i próchnicy u 12-letnich dzieci zamieszkałych na terenach z ponadoptymalnym poziomem fluoru
Bardziej szczegółowoZachorowalność na próchnicę dzieci łódzkich w wieku przedszkolnym zakwalifikowanych do zabiegów profilaktyki fluorkowej
Czas. Stomat., 2005, LVIII, 5 Zachorowalność na próchnicę dzieci łódzkich w wieku przedszkolnym zakwalifikowanych do zabiegów profilaktyki fluorkowej Incidence of caries in preschool children living in
Bardziej szczegółowoStan pierwszych zębów trzonowych stałych studentów medycyny i stomatologii Akademii Medycznej w Białymstoku
Czas. Stomat., 2005, LVIII, 11 Stan pierwszych zębów trzonowych stałych studentów medycyny i stomatologii Akademii Medycznej w Białymstoku The dental status of permanent first molars in students of Dental
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO. ORAL HEALTH PROBLEMS OF YEAR-OLD INHABITANTS of THE LODZ REGION
PRZEGL EPIDEMIOL 212; 66: 133-138 Zdrowie publiczne Aleksandra Hilt, Ewa Rybarczyk-Townsend, Beata Lubowiedzka-Gontarek, Magdalena Wochna-Sobańska PROBLEMY ZDROWOTNE JAMY USTNEJ 35-44-LETNICH MIESZKAŃCÓW
Bardziej szczegółowoRadiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji. żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo.
Renata Zielińska Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Zakład Stomatologii
Bardziej szczegółowoZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH
S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Władimir Bożiłow 1, Małgorzata Roślak 2, Henryk Stolarczyk 2 1 Akademia Medyczna, Bydgoszcz 2 Uniwersytet Łódzki, Łódź ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ
Bardziej szczegółowoOcena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją
234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle
Bardziej szczegółowoAnaliza zachowań prozdrowotnych młodzieży 18-letniej uczęszczającej do szkół średnich w Łodzi
Borgis Analiza zachowań prozdrowotnych młodzieży 18-letniej uczęszczającej do szkół średnich w Łodzi Praca oryginalna Original paper Katarzyna Ćwiklak 1, Jacek Pypeć 2, *Lidia Pijankowska-Beksa 1, Joanna
Bardziej szczegółowoFrekwencja i intensywność próchnicy u dzieci 6-letnich z rejonu Krakowa
Borgis Frekwencja i intensywność próchnicy u dzieci 6-letnich z rejonu Krakowa *Anna Jurczak, Jadwiga Ciepły, Iwona Gregorczyk-Maga, Iwona Kołodziej, Joanna Słowik, Dorota Kościelniak, Małgorzata Staszczyk
Bardziej szczegółowoUszczelnianie bruzd na powierzchni żującej zębów trzonowych jako jedna z metod zapobiegania próchnicy
Czas. Stomatol., 2010, 63, 11, 672-681 2010 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Uszczelnianie bruzd na powierzchni żującej trzonowych jako jedna z metod zapobiegania próchnicy Fissure sealing
Bardziej szczegółowoZachorowalność na próchnicę zębów dzieci 12-letnich w województwie łódzkim w latach 1978-2003*
Czas. Stomat., 2006, LIX, 1 Zachorowalność na próchnicę zębów dzieci 12-letnich w województwie łódzkim w latach 1978-2003* Prevalence of caries in 12-year-old children in the region of Łódź between 1978-2003
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 5 1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pielęgniarstwa Higher State Vocational School
Bardziej szczegółowoAktualny stan wiedzy na temat indywidualnej profilaktyki fluorkowej choroby próchnicowej u dzieci i młodzieży
Aktualny stan wiedzy na temat indywidualnej profilaktyki fluorkowej choroby próchnicowej u dzieci i młodzieży Niezależny Panel Ekspertów Prof. dr hab. n. med. Barbara Adamowicz - Klepalska Prof. dr hab.
Bardziej szczegółowoPoziom lęku przed leczeniem stomatologicznego a stan uzębienia u młodzieży 18-letniej
Czas. Stomatol., 2008, 61, 2, 81-87 2008 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Poziom lęku przed leczeniem stomatologicznego a stan uzębienia u młodzieży 18-letniej The level of dental anxiety
Bardziej szczegółowoOcena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli
Uniwersytet Medyczny w Lublinie lek. dent. Adriana Kleinert Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli polskich przebywających za granicą Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych
Bardziej szczegółowoOcena wpływu lakieru fluorowego Duraphat na uzębienie mleczne dzieci w wieku 3 i 4 lat badania roczne*
Czas. Stomat., 2005, LVIII, 2 Ocena wpływu lakieru fluorowego Duraphat na uzębienie mleczne dzieci w wieku 3 i 4 lat badania roczne* Evaluation of the effect of Duraphat fluoride varnish on the primary
Bardziej szczegółowolek. Wojciech Mańkowski Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. med. Edward Wylęgała
lek. Wojciech Mańkowski Zastosowanie wzrokowych potencjałów wywołanych (VEP) przy kwalifikacji pacjentów do zabiegu przeszczepu drążącego rogówki i operacji zaćmy Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych
Bardziej szczegółowoCHOROBA PRÓCHNICOWA U DZIECI W WIEKU 0-5 LAT W POLSCE I NA ŚWIECIE.
CHOROBA PRÓCHNICOWA U DZIECI W WIEKU 0-5 LAT W POLSCE I NA ŚWIECIE Próchnica zębów o przewlekła, bakteryjna, wieloczynnikowa choroba zakaźna, która aktualnie pozostaje najczęstszym schorzeniem wieku dziecięcego,
Bardziej szczegółowoPRACE ORYGINALNE. Wpływ nawyków higienicznych i żywieniowych na stan uzębienia dzieci w wieku przedszkolnym
PRACE ORYGINALNE Dent. Med. Probl. 2005, 42, 2, 267 272 ISSN 1644 387X AGNIESZKA BRUZDA ZWIECH, BEATA SZYDŁOWSKA WALENDOWSKA, MAGDALENA WOCHNA SOBAŃSKA, MAŁGORZATA DASZKOWSKA, RENATA FILIPIŃSKA SKĄPSKA,
Bardziej szczegółowoPróchnica uzębienia dzieci łódzkich do lat 5. IV. Higiena i profilaktyka fluorkowa*
PRACE ORYGINALNE Dent. Med. Probl. 2006, 43, 4, 530 534 ISSN 1644 387X Copyright by Silesian Piasts University of Medicine in Wrocław and Polish Stomatological Association PATRYCJA PROC, RENATA FILIPIŃSKA
Bardziej szczegółowoOcena stanu uzębienia u pacjentów w wieku 15 i 18 lat z regionu Polski południowo-wschodniej (województwo podkarpackie)
Borgis Ocena stanu uzębienia u pacjentów w wieku 15 i 18 lat z regionu Polski południowo-wschodniej (województwo podkarpackie) Maria Mielnik-Błaszczak, *Dorota Krawczyk, Piotr Stachurski Katedra i Zakład
Bardziej szczegółowoZdrowy uśmiech wśród najmłodszych model. profilaktyka stomatologiczna, dzieci w wieku przedszkolnym,
Czas. Stomatol., 2009, 62, 6, 502-508 2009 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Zdrowy uśmiech wśród najmłodszych model profilaktyki stomatologicznej dla dzieci w wieku przedszkolnym Healthy
Bardziej szczegółowoże realizacja trzyletniego programu profilaktyczno-leczniczego na stan jamy ustnej u dzieci szkolnych
Czas. Stomatol., 2009, 62, 8, 637-648 2009 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Ocena wpływu trzyletniego programu profilaktycznoleczniczego na stan jamy ustnej u dzieci szkolnych Evaluation
Bardziej szczegółowoWyniki Monitoringu Stanu Zdrowia Jamy Ustnej populacji młodych dorosłych w Polsce w 2012 roku
Borgis Wyniki Monitoringu Stanu Zdrowia Jamy Ustnej populacji młodych dorosłych w Polsce w 2012 roku *Izabela Strużycka 1, Maria Wierzbicka 2, Elżbieta Jodkowska 3, Ewa Rusyan 3, Michał Ganowicz 4, Katarzyna
Bardziej szczegółowoWpływ żelu do zębów dla dzieci na stan higieny jamy ustnej i poziom fluorków w ślinie
Czas. Stomat., 26, LIX, 2 Wpływ żelu do zębów dla dzieci na stan higieny jamy ustnej i poziom fluorków w ślinie The effect of toothgel on oral hygiene and saliva fluoride level in children Anna Surdacka
Bardziej szczegółowoStan zdrowotny jamy ustnej uczniów z łódzkich ośrodków dla dzieci niesłyszących
Czas. Stomatol., 2007, LX, 6, 384-390 2007 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Stan zdrowotny jamy ustnej uczniów z łódzkich ośrodków dla dzieci niesłyszących Oral health condition of children
Bardziej szczegółowoKristina Pilipczuk-Paluch, Joanna Chłapowska, Maria Borysewicz-Lewicka
Ocena zależności pomiędzy występowaniem próchnicy uzębienia mlecznego a jej rozwojem w zębach pierwszych trzonowych stałych praceoryginalne Assessment of the relationship between caries in milk teeth and
Bardziej szczegółowoPubliczny program zapobiegania próchnicy w Polsce u dzieci i młodzieży
prace oryginalne Dent. Med. Probl. 2010, 47, 2, 137 143 ISSN 1644-387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Elżbieta Jodkowska Publiczny program zapobiegania próchnicy w Polsce
Bardziej szczegółowoKamil Barański 1, Ewelina Szuba 2, Magdalena Olszanecka-Glinianowicz 3, Jerzy Chudek 1 STRESZCZENIE WPROWADZENIE
Czynniki socjodemograficzne wpływające na poziom wiedzy dotyczącej dróg szerzenia się zakażenia w kontaktach niezwiązanych z procedurami medycznymi wśród pacjentów z WZW typu C Kamil Barański 1, Ewelina
Bardziej szczegółowoHigiena jamy ustnej oraz stan przyzębia dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym
Czas. Stomat., 2005, LVIII, 12 Higiena jamy ustnej oraz stan przyzębia dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym Oral hygiene and periodontal condition in moderately mentally retarded children
Bardziej szczegółowoAssessment of the dental care system efficiency in preschool children on the basis of comparative analysis of dental needs and dentition s condition
Czas. Stomatol., 2008, 61, 1, 61-68 2008 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Ocena skuteczności systemu opieki stomatologicznej na podstawie analizy porównawczej stanu uzębienia i potrzeb
Bardziej szczegółowoOcena stomatologicznych zachowań zdrowotnych dzieci niepełnosprawnych badania ankietowe rodziców*
Czas. Stomatol., 2008, 61, 11, 767-774 2008 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Ocena stomatologicznych zachowań zdrowotnych dzieci niepełnosprawnych badania ankietowe rodziców* Evaluation
Bardziej szczegółowoWSTĘP PRZYGOTOWANIE BADAŃ
Raport z realizacji Programu profilaktyki próchnicy skierowanego do dzieci uczęszczających w roku szkolnym 2009/2010 do klas I i VI szkół podstawowych finansowanego przez Miasto Poznań WSTĘP Stomatologiczne
Bardziej szczegółowodr Przemysław Bury Centrum Stomatologii Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
Projekt badań profilaktycznych z zakresu zdrowia jamy ustnej, skierowany do dzieci uczęszczających w roku szkolnym 2010/2011 do klas I i VI szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Śrem Opracowanie:
Bardziej szczegółowoWpływ czynników związanych z rodzicami na stan higieny i uzębienia dzieci i młodzieży
PRACA ORYGINALNA ORIGINAL PAPER Borgis Nowa Pediatr 2018; 22(2): 39-44 DOI: https://doi.org/10.25121/np.2018.22.2.39 *Anna Pantelewicz, Paula Piekoszewska-Ziętek Wpływ czynników związanych z rodzicami
Bardziej szczegółowoLek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.
Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski
Bardziej szczegółowoDental health practices versus oral health condition in 12-year-old children from West Pomerania Province
J Stoma 2017; 70, 3: 272-280 DOI: 10.5604/01.3001.0010.5020 O R I G I N A L A R T I C L E 2017 Polish Dental Association Dental health practices versus oral health condition in 12-year-old children from
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 232 SECTIO D 2003
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 232 SECTIO D 2003 *Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pedagogiki i Pielęgniarstwa 21-500
Bardziej szczegółowoCHOROBY PRZYZĘBIA jak zmotywować pacjenta do zmiany nawyków?
CHOROBY PRZYZĘBIA jak zmotywować pacjenta do zmiany nawyków? BADANIE EPIDEMIOLOGICZNE Tylko 1,7% populacji dorosłych Polaków nie wymaga działań profilaktyczno-leczniczych w zakresie chorób przyzębia 1,7%
Bardziej szczegółowoMaria Borysewicz Lewicka 1, Magdalena Wochna-Sobańska 2
Czas. Stomatol., 2007, LX, 6, 377-383 2007 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Stomatologiczne zachowania prozdrowotne ludności Polski w świetle badań epidemiologicznych wykonanych w roku
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003 Zakład Zarządzania i Ekonomiki Ochrony Zdrowia Akademii Medycznej w Lublinie Department of Health
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 56/2014 z dnia 22 kwietnia 2014 r. o projekcie programu Program profilaktyczny dotyczący profilaktyki próchnicy
Bardziej szczegółowoPROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM
PROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM Program powstał we współpracy z Wojewódzkim Centrum Zdrowia Publicznego w Łodzi oraz Konsultantem Wojewódzkim w dziedzinie stomatologii dziecięcej,
Bardziej szczegółowoProgram zapobiegania próchnicy dla dzieci w wieku szkolnym
Program zapobiegania próchnicy dla dzieci w wieku szkolnym Program zapobiegania próchnicy dla dzieci w wieku szkolnym powstał we współpracy z Wojewódzkim Centrum Zdrowia Publicznego w Łodzi oraz Konsultantem
Bardziej szczegółowoTempo wydzielania śliny a stan uzębienia i higiena jamy ustnej w przebiegu młodzieńczego przewlekłego zapalenia stawów u dzieci*
Czas. Stomatol., 2008, 61, 8, 547-553 2008 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Tempo wydzielania śliny a stan uzębienia i higiena jamy ustnej w przebiegu młodzieńczego przewlekłego zapalenia
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE PAWEŁ ŚLUSARSKI ZAGADNIENIA PROFILAKTYKI STOMATOLOGICZNEJ U DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM I WCZESNOSZKOLNYM
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE PAWEŁ ŚLUSARSKI ZAGADNIENIA PROFILAKTYKI STOMATOLOGICZNEJ U DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM I WCZESNOSZKOLNYM PRACA NA STOPIEŃ DOKOTORA NAUK MEDYCZNYCH - streszczenie PROMOTOR:
Bardziej szczegółowoSylabus na rok 2014-2015
Sylabus na rok 04-05 () Nazwa przedmiotu Propedeutyka stomatologiczna w pracy położnej () Nazwa jednostki prowadzącej Instytut Położnictwa i Ratownictwa Medycznego przedmiot Katedra: Położnictwa (3) Kod
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 264/2013 z dnia 21 października 2013 r. o projekcie programu Program profilaktyki próchnicy dla dzieci w wieku
Bardziej szczegółowoAlicja Drohomirecka, Katarzyna Kotarska
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 384 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 20 2003 ALICJA DROHOMIRECKA KATARZYNA KOTARSKA SPRAWNOŚĆ FIZYCZNA DZIECI PRZEDSZKOLNYCH ZE STARGARDU SZCZECIŃSKIEGO
Bardziej szczegółowo, Maria Borysewicz-Lewicka. Ocena dynamiki próchnicy u 6-letnich dzieci z województwa lubuskiego
Prace oryginalne Dent. Med. Probl. 0, 49,, ISSN -38X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Joanna Chłapowska A, B, D, E, Karolina Gerreth A, B, D, E, Kristina Pilipczuk-Paluch
Bardziej szczegółowoStan higieny jamy ustnej i tkanek przyzębia mieszkańców Kielc w wieku lata
Stan higieny jamy ustnej i tkanek przyzębia mieszkańców Kielc w wieku 35 44 lata Monika Włosowicz 1, 2, Adam Wróbel2, Renata Górska 3 State of oral hygiene and periodontal tissues in inhabitants of Kielce
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 318 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 318 SECTIO D 2005 Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie Academy of Physical Education, Krakow URSZULA MIĄZEK, MIROSŁAW
Bardziej szczegółowoPROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM
Załącznik nr 1 do Umowy Nr z dnia 2011 roku PROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM Łódź, listopad 2009 roku Wprowadzenie Program zapobiegania próchnicy dla dzieci w wieku szkolnym powstał
Bardziej szczegółowoS T R E S Z C Z E N I E
STRESZCZENIE Cel pracy: Celem pracy jest ocena wyników leczenia napromienianiem chorych z rozpoznaniem raka szyjki macicy w Świętokrzyskim Centrum Onkologii, porównanie wyników leczenia chorych napromienianych
Bardziej szczegółowoWYBRANE ASPEKTY ZDROWIA I CHOROBY
Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna we Włocławku WYBRANE ASPEKTY ZDROWIA I CHOROBY pod redakcją Beaty Haor Leokadii Rezmerskiej Włocławek 2012 SPIS TREŚCI Wstęp.............................................
Bardziej szczegółowoOcena zależności stężeń interleukin 17, 22 i 23 a wybranymi parametrami klinicznymi i immunologicznymi w surowicy chorych na łuszczycę plackowatą
Agnieszka Nawrocka Ocena zależności stężeń interleukin 17, 22 i 23 a wybranymi parametrami klinicznymi i immunologicznymi w surowicy chorych na łuszczycę plackowatą Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą
Bardziej szczegółowoJerzy Stockfisch 1, Jarosław Markowski 2, Jan Pilch 2, Brunon Zemła 3, Włodzimierz Dziubdziela 4, Wirginia Likus 5, Grzegorz Bajor 5 STRESZCZENIE
Czynniki ryzyka związane ze stylem i jakością życia a częstość zachorowań na nowotwory złośliwe górnych dróg oddechowych w mikroregionie Mysłowice, Imielin i Chełm Śląski Jerzy Stockfisch 1, Jarosław Markowski
Bardziej szczegółowoprace oryginalne Stan uzębienia osób z prawidłową i nadmierną masą ciała z łódzkich szkół ponadpodstawowych
prace oryginalne Dent. Med. Probl. 2012, 49, 3, 351 357 ISSN 1644-387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Aleksandra Hilt A F A, C, F, Małgorzata Daszkowska Stan uzębienia
Bardziej szczegółowoPLAN FLUORYZACJI KLASY 1,2,3 KLASY 4,5,6
Fluoryzacja W naszej szkole będziemy przeprowadzać fluoryzację w klasach I-VI jednorazowymi szczoteczkami. Będzie ona wykonywana 5 razy w ciągu roku wg przygotowanego grafiku, TYLKO u dzieci, których rodzice
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 55/2014 z dnia 22 kwietnia 2014 r. o projekcie programu Program profilaktyki próchnicy zębów, skierowany do dzieci
Bardziej szczegółowoPróchnica uzębienia dzieci łódzkich do 5 lat. I. Frekwencja i intensywność występowania choroby*
PRACE ORYGINALNE Dent. Med. Probl. 2005, 42, 2, 249 253 ISSN 1644 387X PATRYCJA PROC, RENATA FILIPIŃSKA SKĄPSKA, MAGDALENA WOCHNA SOBAŃSKA Próchnica uzębienia dzieci łódzkich do 5 lat. I. Frekwencja i
Bardziej szczegółowoStan uzębienia i potrzeby lecznicze dzieci i młodzieży z województwa dolnośląskiego*
Prace oryginalne Dent. Med. Probl. 2012, 49, 2, 173 183 ISSN 1644-387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Justyna Składnik-Jankowska A F, Urszula Kaczmarek A, D Stan uzębienia
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 96 SECTIO D 2004
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 96 SECTIO D 2004 Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Faculty
Bardziej szczegółowoOcena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży
Ewa Racicka-Pawlukiewicz Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych PROMOTOR: Dr hab. n.
Bardziej szczegółowoKatarzyna Herman, Alina Wrzyszcz-Kowalczyk, Katarzyna Jankowska
prace oryginalne Dent. Med. Probl. 2011, 48, 1, 30 36 ISSN 1644-387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Katarzyna Herman, Alina Wrzyszcz-Kowalczyk, Katarzyna Jankowska Ocena
Bardziej szczegółowoSTOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI
Wojciech Marcin Orzechowski STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI DEPRESYJNYMI DO LECZENIA TYCH ZABURZEŃ Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk o zdrowiu Promotor: prof. dr hab. n. med.,
Bardziej szczegółowoAnaliza czynników ryzyka występowania choroby próchnicowej u 3-letnich dzieci*
Czas. Stomatol., 2007, LX, 3, 162-170 2007 Polish Dental Association http://www.czas.stomat.net Analiza czynników ryzyka występowania choroby próchnicowej u 3-letnich dzieci* Analysis of risk factors for
Bardziej szczegółowoWydział Lekarski UM w Łodzi Kierunek lekarsko dentystyczny Kierunek Stomatologia Nazwa Przedmiotu Stomatologia dziecięca i profilaktyka
Wydział Lekarski UM w Łodzi Kierunek lekarsko dentystyczny Kierunek Stomatologia Nazwa Przedmiotu Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna Jednostka prowadząca zajęcia Katedra i Zakład Stomatologii
Bardziej szczegółowoDental Condition of 18 Year Old Adolescets Living in Lviv and Lublin District
prace oryginalne Dent. Med. Probl. 2013, 50, 3, 308 314 ISSN 1644-387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Teresa Bachanek 1, A, B, D, E, Roman Ogonovski 3, A, D, E, Barbara
Bardziej szczegółowoWiedza dzieci i młodzieży z województwa lubelskiego na temat zastosowania przyborów higienicznych w profilaktyce próchnicy zębów
PRACA ORYGINALNA Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2014, Tom 20, Nr 3, 335 340 www.monz.pl Wiedza dzieci i młodzieży z województwa lubelskiego na temat zastosowania przyborów higienicznych w profilaktyce
Bardziej szczegółowoLek. Joanna Marciniak
Lek. Joanna Marciniak Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we lekarz rezydent Wpływ atopowego zapalenia skóry na jakość życia chorych dzieci
Bardziej szczegółowoI.1.1. Higienistka stomatologiczna 322[03]
I.1.1. Higienistka stomatologiczna 322[03] Do egzaminu zostało zgłoszonych: 240 Przystąpiło łącznie:235 przystąpiło: 235 przystąpiło: 235 ETAP PISEMNY ETAP PRAKTYCZNY zdało: 234 (99,6%) zdało: 212 (90,2%)
Bardziej szczegółowoPróchnica uzębienia dzieci łódzkich do lat 5. II. Zachowania zdrowotne matek
PRACE ORYGINALNE Dent. Med. Probl. 2005, 42, 4, 567 571 ISSN 1644 387X PATRYCJA PROC, RENATA FILIPIŃSKA SKĄPSKA, MAGDALENA WOCHNA SOBAŃSKA Próchnica uzębienia dzieci łódzkich do lat 5. II. Zachowania zdrowotne
Bardziej szczegółowoDOŻYWIANIE UCZNIÓW W SZKOŁACH PODSTAWOWYCH I GIMNAZJACH W WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM W LATACH
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLII, 2009, 3, str. 683 687 Jan Karczewski, Robert Szczerbiński 1), Alicja Gabrylewska 2) DOŻYWIANIE UCZNIÓW W SZKOŁACH PODSTAWOWYCH I GIMNAZJACH W WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM W LATACH
Bardziej szczegółowoPROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM
PROGRAM ZAPOBIEGANIA PRÓCHNICY DLA DZIECI W WIEKU SZKOLNYM Program powstał we współpracy z Wojewódzkim Centrum Zdrowia Publicznego w Łodzi oraz Konsultantem Wojewódzkim w dziedzinie stomatologii dziecięcej,
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 98 SECTIO D 2004
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 98 SECTIO D 2004 Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Faculty
Bardziej szczegółowoCharakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego
Lek. Łukasz Głogowski Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Opiekun naukowy: Dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Zajdel Zakład Profilaktyki Chorób
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XXXIX/291/2014 RADY GMINY W DOBRONIU. z dnia 24 kwietnia 2014 r. w sprawie przyjęcia do realizacji programu zdrowotnego na rok 2014
UCHWAŁA NR XXXIX/291/2014 RADY GMINY W DOBRONIU z dnia 24 kwietnia 2014 r. w sprawie przyjęcia do realizacji programu zdrowotnego na rok 2014 Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 8 marca 1990
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE MONIKA MAŚLANKO
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE MONIKA MAŚLANKO OCENA STANU ZDROWIA JAMY USTNEJ Z UWZGLĘDNIENIEM BADAŃ BAKTERIOLOGICZNYCH ŚLINY DZIECI I MŁODZIEŻY Z ZESPOŁEM NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ Z DEFICYTEM
Bardziej szczegółowokwestionariusze badania ankietowego, karta badania, broszura informacyjna dla pacjentek,
Dr hab. o. med. Jerzy Krupiński, emeryt. profesor oadzw. ŚUM Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej z Endodoocją ŚUM w Katowicach Kraków, 5 kwietnia 2018 Recenzja pracy doktorskiej lek. dent. Marty
Bardziej szczegółowoPRACE ORYGINALNE. Wybrane elementy profilaktyki próchnicy zębów dzieci w wieku przedszkolnym. I. Profilaktyka w rodzinie
PRACE ORYGINALNE Dent. Med. Probl. 213, 5, 1, 45 51 ISSN 1644-387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Urszula Marcinkowska a, c f, Tomasz Piekarz a, B, D, e, Bartosz Mosler
Bardziej szczegółowoProfil alergenowy i charakterystyka kliniczna dorosłych. pacjentów uczulonych na grzyby pleśniowe
lek. Krzysztof Kołodziejczyk Profil alergenowy i charakterystyka kliniczna dorosłych pacjentów uczulonych na grzyby pleśniowe Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab. n. med. Andrzej
Bardziej szczegółowolat deklarowało silny stopień nasilenia bólu. W RZS 51% respondentów chorujących powyżej 10 lat oceniało ból na poziomie silnym.
I. STRESZCZENIE Głównym celem pracy była analiza porównawcza jakości życia i stanu fizycznego pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów z grupą chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Badania przeprowadzono
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 97 SECTIO D 2004
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 97 SECTIO D 2004 Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Faculty
Bardziej szczegółowoOcena stanu i trend próchnicy u dzieci 5-, 7- i 12-letnich z województwa małopolskiego w porównaniu do populacji polskiej
Borgis Nowa Stomatol 2018; 23(2): 55-65 https://doi.org/10.25121/ns.2018.23.2.55 *Małgorzata Staszczyk, Magdalena Kępisty, Iwona Kołodziej, Dorota Kościelniak, Iwona Gregorczyk-Maga, Jadwiga Ciepły, Anna
Bardziej szczegółowoKierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego
Kierunek Lekarsko- dentystyczny Wydziału Lekarskiego Oddziału Stomatologicznego KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu, typ przedmiotu (podstawowy, kierunkowy) Stomatologia dziecięca i profilaktyka stomatologiczna
Bardziej szczegółowoPoziom fluoru w ślinie po szczotkowaniu zębów wybranymi pastami fluorkowymi
Czas. Stomatol., 2006, LIX, 4, 238-244 Organ Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego http://www.czas.stomat.net Poziom fluoru w ślinie po szczotkowaniu zębów wybranymi pastami fluorkowymi Fluoride level
Bardziej szczegółowoWady zgryzu i potrzeby leczenia ortodontycznego u dzieci z upośledzeniem umysłowym*
Czas. Stomat., 2006, LIX, 1 Wady zgryzu i potrzeby leczenia ortodontycznego u dzieci z upośledzeniem umysłowym* Malocclusion and orthodontic treatment needs of children with mental retardation Grażyna
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGIE OCHRONY ŚRODOWISKA (studia I stopnia) Mogilniki oraz problemy związane z ich likwidacją prof. dr hab. inż.
Pestycydy i problemy związane z ich produkcja i stosowaniem - problemy i zagrożenia związane z występowaniem pozostałości pestycydów w środowisku; Mogilniki oraz problemy związane z ich likwidacją - problem
Bardziej szczegółowoStanowisko polskich ekspertów dotyczące indywidualnej profilaktyki fluorkowej u dzieci i młodzieży
Stanowisko polskich ekspertów dotyczące indywidualnej profilaktyki fluorkowej u dzieci i młodzieży Opracowanie pod redakcją prof. dr hab. Doroty Olczak - Kowalczyk i prof. dr hab. Urszuli Kaczmarek Warszawa,
Bardziej szczegółowoOcena ryzyka próchnicy zębów wśród studentów III roku Wydziału Lekarsko-Dentystycznego UM w Łodzi doniesienie wstępne*
Czas. Stomatol., 2010, 63, 3, 174-182 2010 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Ocena ryzyka próchnicy zębów wśród studentów III roku Wydziału Lekarsko-Dentystycznego UM w Łodzi doniesienie
Bardziej szczegółowoROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski
Mateusz Romanowski Wpływ krioterapii ogólnoustrojowej na aktywność choroby i sprawność chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa ROZPRAWA DOKTORSKA Promotor: Dr hab., prof. AWF Anna Straburzyńska-Lupa
Bardziej szczegółowoStomatologiczne zachowania prozdrowotne 4 5-letnich dzieci w świetle badań ankietowych rodziców*
Prace oryginalne Dent. Med. Probl. 2012, 49, 2, 272 278 ISSN 1644-387X Copyright by Wroclaw Medical University and Polish Dental Society Agnieszka Bruzda-Zwiech B F, Renata Filipińska B, D, F, Beata Szydłowska-Walendowska
Bardziej szczegółowoKatedra i Zakład Biochemii Kierownik Katedry: prof. dr hab. n. med. Ewa Birkner
mgr Anna Machoń-Grecka Cytokiny i czynniki proangiogenne u pracowników zawodowo narażonych na oddziaływanie ołowiu i jego związków Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: prof. dr hab. n.
Bardziej szczegółowoStan zębów dzieci upośledzonych umysłowo w wieku 11-13 lat przebywających w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych
Czas. Stomat., 2005, LVIII, 8 Stan zębów dzieci upośledzonych umysłowo w wieku 11-13 lat przebywających w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych Dental health of 11-13 year old institutionalized mentally
Bardziej szczegółowox x x F= ( n) x + ( n) y = y y y x x x
Wskaźnik fuksynowy. Oblicza się według wzoru: X1 + X2 F = ------------------ n gdzie: F wskaźnik fuksynowy X1 suma wartości liczbowych zabarwionych powierzchni językowych (podniebiennych) X2 - suma wartości
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 293/2013 z dnia 10 grudnia 2013 r. o projekcie Programu profilaktyki stomatologicznej prowadzony w latach 2013-2015
Bardziej szczegółowoWpływ przebiegu ciąży i rodzaju porodu na intensywność próchnicy zębów u dzieci z terenu miasta Lublina
Borgis Nowa Stomatol 2017; 22(4): 181-191 DOI:https://doi.org/10.25121/NS.2017.22.4.181 Elżbieta Pels, *Justyna Pietrak, Paweł Ślusarski, Maria Mielnik-Błaszczak Wpływ przebiegu ciąży i rodzaju porodu
Bardziej szczegółowoTHE MOST FREQUENT PHYSICAL MODALITIES IN PATIENTS WITH PAIN IN LUMBOSACRAL SPINE AND AN ASSESSMENT OF THEIR ANALGESIC EFFECTIVENESS
NAJCZĘŚCIEJ STOSOWANE ZABIEGI FIZYKALNE U PACJENTÓW Z DOLEGLIWOŚCIAMI BÓLOWYMI ODCINKA L-S KRĘGOSŁUPA WRAZ Z OCENĄ ICH SKUTECZNOŚCI W DZIAŁANIU PRZECIWBÓLOWYM THE MOST FREQUENT PHYSICAL MODALITIES IN PATIENTS
Bardziej szczegółowoTerminy oraz kolejność wyrzynania zębów stałych u 4-8 letnich dzieci białostockich ocena z zastosowaniem średniej arytmetycznej
Czas. Stomatol., 2008, 61, 4, 267-274 2008 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Terminy oraz kolejność wyrzynania zębów stałych u 4-8 letnich dzieci białostockich ocena z zastosowaniem średniej
Bardziej szczegółowo