Pozapiramidowy układ ruchu. Zapewnia tworzenie automatyzmu ruchów (praksji), reguluje postawę ciała, reguluje napięcie mięśniowe.
|
|
- Kazimiera Maj
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Pozapiramidowy układ ruchu Układ pozapiramidowy (systema exterapyramidale) Współpracuje z: - układem piramidowym - układem korowym czucia - układem autonomicznym Jest starszy od układu piramidowego. Zapewnia tworzenie automatyzmu ruchów (praksji), reguluje postawę ciała, reguluje napięcie mięśniowe. Układ pozapiramidowy (układ podkorowy, układ ruchów prążkowiowy) wraz z układem piramidowym bierze udział w wykonywaniu przez organizm czynności ruchowych. Układ piramidowy zajmuje się czynnościami, które wymagają skupienia (nauka nowego ruchu, dwiczenia jak np. jazda na rowerze, nauka pisania). Układ pozapiramidowy powoli przejmuje i automatyzuje czynności, które wcześniej były pod kontrolą układu piramidowego. Układ pozapiramidowy jest układem wspomagającym, odciążającym nas od skupienia się nad codziennymi czynnościami, umożliwiając nam pewną automatyzację. Współdziała w wykonywaniu ruchów dowolnych i regulowaniu napięcia mięśni poprzecznie prążkowanych. OŚRODKI UKŁADU POZAPIRAMIDOWEGO: Częśd tylna zakrętu czołowego górnego Częśd tylna zakrętu czołowego środkowego Częśd tylna zakrętu czołowego dolnego Ciało prążkowane Jądro niskowzgórzowe Istota czarna Jądro czerwienne Złożone ruchy tułowia Koordynacja ruchów głowy i gałek ocznych Dźwięki artykułowane Ruchy zautomatyzowane, napięcie mięśniowe Różnicowanie jakości impulsów ich umiejscowienia, balansowanie kooczynami Koordynacja ruchów mimowolnych, ruchy szybki Koordynacja czynności ośrodków układu z czynnością kory mózgu móżdżku, jąder przedsionka 1. Ośrodek korowy Częśd tylna zakrętu czołowego górnego - ośrodek dla złożonych ruchów tułowia np. taniec, gra w piłkę 2. Ośrodek korowy - ośrodek głowowo-gałkowy (korowy ośrodek spojrzenia). Częśd tylna zakrętu czołowego środkowego - synchronizuje ruchy głowy z ruchami gałek ocznych. Uszkodzenie powoduje zbaczanie gałek.
2 3. Ośrodek korowy - ośrodek ruchowy mowy (ośrodek Broca). Częśd tylna zakrętu czołowego dolnego - sprawne i skoordynowane działanie wszystkich mięśni niezbędnych do wydawania artykułowanych dźwięków. U ludzi praworęcznych występuje w lewej półkuli. Uszkodzenie powoduje afazję ruchową, niemożnośd formułowania słów, chociaż pacjent wie co chce powiedzied, a mięśnie warg, języka i krtani nie są porażone. W lżejszych przypadkach mowa jest utrudniona, często w stylu telegraficznym, słowa są zniekształcone (parafazja), nieprawidłowe gramatycznie (agramatyzm), rzeczowniki i czasowniki są wymawiane niecałkowicie, a zaimki i spójniki omijane. Zawiaduje on ruchami żuchwy, twarzy, języka, krtani, podniebienia miękkiego i mięśniami oddechowymi. W synchronizacji tych odruchów odgrywa ważną rolę torebka zewnętrzna. Pomimo upośledzenia zdolności mówienia i pisania rozumienie języka mówionego i pisanego jest pełne. Upośledzenie ośrodka czuciowego mowy (Wernickiego) powoduje afazję czuciową (odbiorczą ośrodkową) i prowadzi do zaburzeo rozumienia oraz wyrażania pojęd za pomocą słów w piśmie i mowie. Upośledzenie połączeo między ośrodkiem ruchowym a czuciowym prowadzi do afazji przewodzeniowej. Rozumienie słów jest zachowane lecz występują zaburzenia w powtarzaniu i czytaniu na głos. Ośrodki podkorowe układu pozapiramidowego charakteryzują się: - większą zawartością żelaza w komórkach nerwowych - bogatszym unaczynieniem krwionośnym - silniejszą pigmentacją - znacznym rozwojem dróg nerwowych dośrodkowych i odśrodkowych Do ośrodków podkorowych zalicza się: - ciało prążkowane (jądro ogoniaste, jądro soczewkowate) - jądro niskowzgórzowe - jądro wzgórzowe: brzuszne przednie, brzuszne boczne i środkowo-pośrodkowe - istotę czarną - jądro czerwienne - jądro oliwki - jądro tworu siatkowatego Ciało prążkowane - składa się z jądra ogoniastego i soczewkowatego. Jądro soczewkowate to skorupa i gałka blada. Steruje ono ruchami zautomatyzowanymi i napięciem mięśniowym. Główną czynnością jest odbieranie impulsów z kory, ze wzgórza, z istoty czarnej. Funkcja gałki bladej jest wysyłanie impulsów, tzw. obieg postawny.
3 W przypadku uszkodzenia brak jest koordynacji ruchów i występuje sztywnośd mięśniowa. Utrudnienie wykonywania ruchów (dyskinezy). Obieg podstawny tworzy 5 składowych: 1. Do prążkowia dochodzą aksony z wszystkich części kory mózgu (najwięcej z kory ruchowo czuciowej). 2. Prążkowie ma budowę zwartą, większośd neurytów na krótkie aksony łączące (często nie posiadają dendrytów). 3. Neurony gałki bladej biegną do wzgórza, do jąder brzusznych - tworzą pętlę soczewkową i pęczek soczewkowy. 4. Ze wzgórza włókna nerwowe biegną do kory ruchowej, kory przedruchowej i dodatkowej kory ruchowej. 5. Kora ruchowa przekazuje impulsy do dróg piramidowych. Jądro niskowzgórzowe - leży w miejscu przejścia torebki wewnętrznej w konary. Od góry sąsiaduje z jądrem bocznym wzgórza. Jest miejscem synapsy dla włókien zdążających z prążkowia do jąder oliwki. Jest ośrodkiem różnicującym jakośd bodźców oraz ich umiejscowienie, zawiaduje również balansowaniem kooczyn przy chodzeniu. Reguluje wydzielanie potu oraz czynności mięśni tęczówki, ścian naczyo krwionośnych i pęcherza. Warstwa niepewna Istota szara leżąca między wzgórzem, podwzgórzem a jądrem niskowzgórzowym. Dzieli otaczającą ją istotę białą na 2 części: - pęczek wzgórzowy (leży między warstwą niepewną a wzgórzem) - pęczek soczewkowy (leży między warstwą niepewną a jądrem niskowzgórzowym). Tworzą one pętle soczewkowatą. Jej uszkodzenie powoduje wystąpienie ruchów mimowolnych, hemibalistycznych. Istota czarna leży w śródmózgowiu, na granicy odnóg i nakrywki. Ciągnie się od mostu do prążkowia. Odgrywa rolę w kontroli koordynacji ruchów mimowolnych i w ruchach szybkich. Uszkodzenie występuje w zespole parkinsonowskim ubóstwo ruchów mimowolnych, brak balansowania kooczyn, brak mimiki, wzmożone napięcie mięśniowe, drżenia. Jądro czerwienne Leży w obrębie nakrywki śródmózgowia. Biegnie od konarów górnych móżdżku do podwzgórza. Jest ważnym ośrodkiem scalającym impulsy pozapiramidowe z impulsami kory mózgu, z móżdżku i jąder przedsionkowych. Otrzymuje również impulsy z kory mózgu i odgrywa rolę w regulowaniu postawy. Uszkodzenie: - ataksja (ruchy bezładne) - asynergia (zakłócenia współpracy mięśni) - drżenie zamiarowe - adiadochokinezja (trudnośd wykonywania ruchów naprzemiennych) - porażenie nerwu okoruchowego.
4 Swoje funkcje układ pozapiramidowy spełnia dzięki: - zwrotnej projekcji dającej odrzut impulsów z jąder podkorowych z powrotem do kory mózgu - Impulsacji bezpośredniej biegnącej poprzez drogi pozapiramidowe od jąder podkorowych do jąder ruchowych rdzenia kręgowego - impulsacji wysłanej przez jądra podkorowe do jąder ruchowych rdzenia kręgowego za pośrednictwem neuronów tworu siatkowatego pnia mózgu i rdzenia kręgowego. Czynności mimowolnoruchowe: - korekcja postawy (odruchy statokinetyczne) - lokomocja (pływanie, pełzanie, chód, skok itd.) - wrodzone automatyzmy ruchowe (np. czyszczenie sierści) - bezkierunkowe pobudzenie ruchowe - reakcje napędowo - emocjonalne związane z podstawowymi funkcjami biologicznymi ustroju - mimika - ekspresja chwilowych stanów emocjonalnych - mimowolnoruchowa komponenta ruchów zręcznościowych i wyuczonych - artykulacja Ośrodki i odruchy w pniu mózgu: - ośrodek presyjny i depresyjny (podniesienie/obniżenie ciśnienia krwi) - ośrodek przyspieszający/zwalniający częstośd oddechu - ośrodek pogłębiający i spłycający oddechy - ośrodek naczynioruchowy - ośrodek regulacji czynności serca (zwalnia pracę) - ośrodek regulujący przemianę materii - odruch połykania, ssania, żucia - odruch wymiotny, wydzielania śliny - odruch kichania, kaszlu - odruch mrugania - odruch wydzielania soku żołądkowego i trzustkowego - odruch wydzielania potu Najważniejsze ruchy mimowolne w uszkodzeniu układu pozapiramidowego: Nazwa Ruchy pląsawicze (chaotyczne) Ruchy atetotyczn Ruchy torsyjne Ruchy baliczne Mioklonie (zrywania mięśniowe) Opis Szybkie, obszerne ruchy kooczyn, grymasy twarzy, karykaturalnie naśladujące ruchy dowolne Powolne ruchy palców rąk, stóp doprowadzające do niezwykłych ułożeo Powolne, skręcające ruchy szyi lub tułowia obszerne, gwałtowne ruchy kooczyn, zwykle połowicze (hemibalizm), o charakterze wyrzucania krótkie, szybkie skurcze pojedynczych mięśni z
5 Drżenie (tremor) Tiki niewielkim efektem ruchowym, przypominające efekt po podrażnieniu prądem elektrycznym rytmiczne ruchy naprzemienne o niewielkiej zazwyczaj amplitudzie stereotypowe, krótkie ruchy określonej części ciała, np. wzruszanie ramieniem, mrużenie oka itp. Z dysfunkcji układu pozapiramidowego wiążą się następujące patologie: - choroba Parkinsona - parkinsonizm - pląsawica Huntingtona - dystonia - balizm i hemibalizm - mioklonie - atetozy - tiki Choroba Parkinsona - występuje z częstością 1-2/1000, w odniesieniu do ogólnej populacji ludzkiej, / w Polsce około osób - najczęstszy wiek zachorowania to lat - znane są przypadki, w których początek choroby przypada przed 40 r. ż., rzadko przed 30 r. ż. - powyżej 70 r. ż. Liczba zachorowao wzrasta niemal 10-krotnie - nieco częściej mężczyźni (około 1,5 razy) - mniejsza częstośd występowania w Chinach i Japonii (mniejsza podatnośd rasy żółtej?) Chorzy początkowo zauważają pewnie spowolnienie ruchowe i jakby niezgrabnośd w ruchu, pojawiają się zaburzenia pisania (mikrografizm bardzo drobne pismo). Spowolnieniu ulegają procesy psychiczne. Niekiedy chorzy sądzą, iż są to objawy zmian reumatycznych lub starszego wieku. Jednak po pewnym czasie osoby chore na chorobę Parkinsona zauważają u siebie zaburzenia równowagi lub trudności z wykonywaniem takich prostych czynności jak wstawanie z krzesła czy z łóżka. Na tym etapie choroby pacjent z reguły zjawia się u lekarza. Pojawia się bradykinezja - spowolnienie i zubożenie ruchów, szczególnie trudności z wykonywaniem ruchów precyzyjnych; chód szurający, drobnymi kroczkami, brak fizjologicznych współruchów (balansowania kooczyn górnych) i akinezja (trudności w rozpoczęciu ruchów). Etiopatogeneza - zwyrodnienie neuronów istoty czarnej śródmózgowia, z ich zanikiem, prowadzącym do drastycznego niedoboru dopaminy w całym prążkowi (spadek liczby komórek o %) - umiarkowany spadek poziomu dopaminy w istocie czarnej wraz z wiekiem jest zjawiskiem fizjologicznym, objawy parkinsonowskie ujawniają się dopiero wówczas, gdy poziom dopaminy obniży się o około 80 %.
6 Objawy choroby Parkinsona: - spowolnienie ruchowe - sztywnośd mięśniowa - drżenie spoczynkowe - zaburzenia odruchów podstawowych Kryteria diagnostyczne: - obecnośd co najmniej 2,3 objawów - jednostronny początek - postępujący przebieg - brak innych objawów uszkodzenia układu nerwowego - spoczynkowe drżenie o charakterze kręcenia pigułek, kulek z chleba, liczenia pieniędzy - zwykle nie dotyczy głowy - początkowo asymetryczne - drżenie bródki objaw królika - pochylona sylwetka - chód drobnymi krokami - sztywnośd (rura ołowiana, koło zębate), sztywnośd mięśni osiowych - hipomimia, rzadkie mruganie - naoliwiona skóra twarzy -depresja 50% - otępienie 30% - bradyfrenia (spowolnienie myślowe) - objawy wegetatywne: zaburzenia oddawania moczu, nadciśnienie ortostatyczne, zaparcia, zaburzenia połykania (dysfagia), nadmierna potliwośd, łojotok, zaburzenia seksualne i termoregulacji. Parkinsonizm plus: - mózgowe procesy zwyrodnieniowe, w których obok zespołu parkinsonowskiego występują inne objawy: otępienie, zaburzenia układu autonomicznego, dystonia, dysartria, objawy piramidowe. - brak lub bardzo słaba reakcja na lewodopę i agonistów receptora dopaminowego - należą tutaj: -> zanik wieloukładowy -> zwyrodnienie korowo postawne -> postępujące porażenie ponadjądrowe -> zanik wieloukładowy (MSA) Pląsawica - ruchy pląsawicze - mniej lub bardziej obszerne ruchy mimowolne, obejmujące głównie proksymalne odcinki kooczyn, tułów, głowę, szyję, mięśnie języka i krtani - niekontrolowane ruchy - pojawienie się drżenia rąk i nóg
7 - ruchy niecelowe, chaotyczne, często gwałtowne, nakładają się na ruchy dowolne, dezorganizują ich przebieg (teatralna postad dziwacznego pląsu) - zanik jąder ogoniastych (obraz poszerzonych komór bocznych przypomina skrzydła motyla) - obniżenie metabolizmu w jądrze ogoniastym i skorupie Dystonia - okresowe zaburzenie napięcia mięśni z ich mimowolnym skurczem, który może obejmowad pojedyncze mięśnie, ich grupy lub ma charakter uogólniony - nieprawidłowe napięcie mięśni powoduje zaburzenia postawy lub ruchu, prowadząc niekiedy do powstawania utrwalonych, patologicznych pozycji ciała - ruchy dystoniczne wyzwalane są przez ruchy dowolne - często obserwuje się ich krótkotrwałe ustępowanie lub zmniejszenie po bodźcu dotykowym, np. dotknięcie brody, policzka może na chwile zmniejszyd nasilenie kręczu karku. Dyskinezy są to nieskoordynowane i niezależne od woli ruchy kooczyn lub całego ciała, wyginanie i prężenie, mimowolne ruchy warg, wysuwanie i chowanie języka. Hemibalizm jest to zespół neurologiczny, charakteryzujący się występowaniem ograniczonych do jednej połowy ciała gwałtownych, obszernych ruchów części proksymalnych kooczyn. Ma zazwyczaj postad zamaszystych, obszernych wymachów kooczyną o dużej amplitudzie. Hemibalizm wiąże się z uszkodzeniem przeciwstronnego jądra niskowzgórzowego przez zawał lub krwotok, ale podobny zespół objawów może towarzyszyd uszkodzeniu innych jąder podstawy, wzgórza lub istoty białej półkul mózgu. Przyczyny uszkodzenia to najczęściej choroby naczyniowe (udar niedokrwienny, udar krwotoczny), guzy, zmiany demielinizacyjne. Mioklonie - są to mimowolne, krótkie, szybkie i nieregularne skurcze pojedynczych mięśni lub grup mięśniowych, niekiedy z efektem ruchowym określanym zrywaniem mięśniowym - uszkodzenie kory mózgu, móżdżku (jądra zębatego), jądra czerwiennego, dolnej części oliwki, rdzenia kręgowego, a także struktur obwodowych (splotów, korzeni lub nerwów) - wynik zatrucia, niedotlenienia mózgu, urazu okołoporodowego - charakter: ogniskowy, segmentalny lub uogólniony - wyróżnia się mioklonie spoczynkowe, zamiarowe (prowokowane przez wykonywanie celowego ruchu dowolnego) oraz odruchowe (wywoływane działaniem zewnętrznych bodźców czuciowych). Atetozy - nierytmiczne, powolne, robaczkowe ruchy mimowolne, obejmujące głównie dystalne części kooczyn, związane z nieskoordynowanymi skurczami mięśni agonistycznych i antagonistycznych - w uszkodzeniu skorupy, jądra ogoniastego oraz gałki bladej - choroby uwarunkowane genetycznie, nieprawidłowa mielinizacja włókien w obrębie gałki bladej (stan marmurkowaty), uraz okołoporodowy, żółtaczka noworodków uszkadzająca jądra podstawy - współwystępowanie atetozy z ruchami pląsawiczymi
8 - pseudoatetoza ruchy podobne do atetotycznych, związane z zaburzeniami czucia głębokiego Tiki - szybkie mimowolne skurcze mięśni lub grup mięśniowych powtarzające się rytmicznie w krótkich odstępach czasu - mogą mied charakter ruchowy lub głosowy, prosty lub złożony (samokaleczenie się, podskakiwanie) - krótkotrwałe - tiki atoniczne (przebiegają szybko) - długotrwałe - tiki dystoniczne
BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA
BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA MECHANIZMY KONTROLI RUCHOWEJ SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne Kora motoryczna (planowanie, inicjacja i kierowanie
Bardziej szczegółowoOŚRODKI UKŁADU POZAPIRAMIDOWEGO: podkorowego układu ruchu
OŚRODKI UKŁADU POZAPIRAMIDOWEGO: podkorowego układu ruchu 1. Nadrzędne dne ośrodki o układu pozapiramidowego; jądra kresomózgowia (jj podstawy mózgu, jj podstawne) - corpus striatum: jądro ogoniaste, skorupa
Bardziej szczegółowoBIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I UKŁADY WYKONAWCZE SYSTEM MOTORYCZNY. SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne
BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I UKŁADY WYKONAWCZE SYSTEM MOTORYCZNY SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne Kora motoryczna (planowanie, inicjacja i kierowanie ruchami dowolnymi) Ośrodki pnia
Bardziej szczegółowoBIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA
BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA MECHANIZMY KONTROLI RUCHOWEJ SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne Kora motoryczna (planowanie, inicjacja i kierowanie
Bardziej szczegółowoUKŁAD POZAPIRAMIDOWY. OŚRODKI INTEGRACJI FUNKCJI RUCHOWYCH
UKŁAD POZAPIRAMIDOWY. OŚRODKI INTEGRACJI FUNKCJI RUCHOWYCH Poziomy integracji funkcji ruchowych Sterowanie ruchami dowolnymi, mimowolnymi, lub wyuczonymi poszczególnych mięśni lub ich grup, Planowanie
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia. Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103
ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103 Wprowadzenie Udar mózgu jest schorzeniem uszkadzającym mózg. W związku
Bardziej szczegółowoNeuroanatomia. anatomia móżdżku i kresomózgowia jądra podstawy układ limbiczny. dr Marek Binder
Neuroanatomia anatomia móżdżku i kresomózgowia jądra podstawy układ limbiczny dr Marek Binder 4 móżdżek funkcje utrzymanie równowagi i napięcia mięśniowego dostrojenie precyzji ruchów (objawy uszkodzenia:
Bardziej szczegółowoMóżdżek. Móżdżek położony jest w dole tylnym czaszki pod namiotem móżdżku. Sąsiaduje z płatem skroniowym, potylicznym oraz z pniem mózgu.
Móżdżek 1) Budowa i położenie Móżdżek położony jest w dole tylnym czaszki pod namiotem móżdżku. Sąsiaduje z płatem skroniowym, potylicznym oraz z pniem mózgu. Składa się z dwóch półkul oddzielonych od
Bardziej szczegółowoDrgawki czy mioklonie??? Iwona Terczyńska IMID
Drgawki czy mioklonie??? Iwona Terczyńska IMID Termin mioklonia u pacjenta z JME został po raz pierwszy zaproponowany przez Herpina w 1867 Mioklonie przysenne opisał Friedreich 1881 Nadal.nie ma powszechnie
Bardziej szczegółowoCzęści OUN / Wzgórze / Podwzgórze / Śródmózgowie / Most / Zespoły naprzemienne
Części OUN / Wzgórze / Podwzgórze / Śródmózgowie / Most / Zespoły naprzemienne 1) Schemat OUN: Ośrodkowy Układ Nerwowy składa się z: a) Kresomózgowia b) Międzymózgowia: - wzgórze; -zawzgórze; -nadwzgórze;
Bardziej szczegółowoGrant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja
Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649 Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja obszar unaczynienia objawy lokalizacja TĘTNICA SZYJNA WEWNĘTRZNA (OCZNA
Bardziej szczegółowobiologia w gimnazjum OBWODOWY UKŁAD NERWOWY
biologia w gimnazjum 2 OBWODOWY UKŁAD NERWOWY BUDOWA KOMÓRKI NERWOWEJ KIERUNEK PRZEWODZENIA IMPULSU NEROWEGO DENDRYT ZAKOŃCZENIA AKSONU CIAŁO KOMÓRKI JĄDRO KOMÓRKOWE AKSON OSŁONKA MIELINOWA Komórka nerwowa
Bardziej szczegółowoSen i czuwanie rozdział 9. Zaburzenia mechanizmów kontroli ruchowej rozdział 8
Sen i czuwanie rozdział 9 Zaburzenia mechanizmów kontroli ruchowej rozdział 8 SEN I CZUWANIE SEN I RYTMY OKOŁODOBOWE FAZY SNU CHARAKTERYSTYKA INDUKOWANIE SNU MECHANIZM I STRUKTURY MÓZGOWE RYTMY OKOŁODOBOWE
Bardziej szczegółowoPODSTAWOWE ZESPOŁY NEUROLOGICZNE
PODSTAWOWE ZESPOŁY NEUROLOGICZNE - podano jedynie objawy najbardziej typowe dla danego zespołu; - najważniejsze zespoły neurologiczne oznaczono wykrzyknikiem Zespół górnego neuronu ruchowego (piramidowy)!
Bardziej szczegółowoUkład nerwy- ćwiczenia 1/5
Układ nerwy- ćwiczenia 1/5 Badanie neurologiczne - ĆWICZENIA Wybrane elementy badania układu nerwowego (badanie nerwów czaszkowych, badanie wybranych odruchów mono- i polisynaptycznych, badanie czucia
Bardziej szczegółowoNEUROFIZJOLOGIA WYKŁAD 9 Kontrola ruchów u kręgowców. Prof. dr hab. Krzysztof Turlejski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego
NEUROFIZJOLOGIA WYKŁAD 9 Kontrola ruchów u kręgowców. Prof. dr hab. Krzysztof Turlejski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego Głównym zadaniem ośrodkowego układu nerwowego jest generacja i kontrola
Bardziej szczegółowoUkład nerwowy składa się z ośrodkowego (centralnego) i obwodowego układu nerwowego. Zapewnia on stały kontakt organizmu ze środowiskiem zewnętrznym
Budowa i funkcje Układ nerwowy składa się z ośrodkowego (centralnego) i obwodowego układu nerwowego. Zapewnia on stały kontakt organizmu ze środowiskiem zewnętrznym oraz integrację narządów wewnętrznych.
Bardziej szczegółowoTEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK
TEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK Temat: Układ nerwowy i hormonalny Zadanie 1. Zaznacz poprawną odpowiedź. Co to są hormony? a) związki chemiczne wytwarzane w gruczołach łojowych, które regulują pracę
Bardziej szczegółowoUkład limbiczny. Przetwarzanie informacji przez mózg. kognitywistyka III. Jacek Salamon Tomasz Starczewski
Jacek Salamon Tomasz Starczewski Przetwarzanie informacji przez mózg kognitywistyka III Co to takiego? Inaczej układ rąbkowy lub układ brzeżny. Jest zbiorczą nazwą dla różnych struktur korowych i podkorowych.
Bardziej szczegółowoZespoły neurologiczne. Jolanta Strzelecka Klinika Neurologii Dziecięcej WUM
Zespoły neurologiczne Jolanta Strzelecka Klinika Neurologii Dziecięcej WUM Zespół piramidowy powstaje na skutek uszkodzenia dróg piramidowych 1/ porażenie, częściej niedowład masywny (wiele grup mięśniowych)
Bardziej szczegółowoUkład nerwowy. /Systema nervosum/
Układ nerwowy /Systema nervosum/ Autonomiczny układ nerwowy Autonomiczny układ nerwowy = = wegetatywny -jest częścią UN kontrolującą i wpływającą na czynności narządów wewnętrznych, w tym mięśni gładkich,
Bardziej szczegółowoSomatosensoryka. Marcin Koculak
Somatosensoryka Marcin Koculak Systemy czucia somatycznego CZUCIE POWIERZCHNIOWE DOTYK, BÓL, TEMPERATURA CZUCIE GŁĘBOKIE PROPRIOCEPCJA MIĘŚNIE, STAWY, ŚCIĘGNA CZUCIE Z NARZĄDÓW RUCHU CZUCIE TRZEWNE WISCEROCEPCJA
Bardziej szczegółowoCENTRALNY UKŁAD NERWOWY JĄDRA PODKOROWE
CENTRALNY UKŁAD NERWOWY PÓŁKULE MÓZGU: PŁATY MÓZGOWE JĄDRA PODKOROWE MIĘDZYMÓZGOWIE: WZGÓRZE I PODWZGÓRZE PIEŃ MÓZGU: ŚRÓDMÓZGOWIE MOST RDZEŃ PRZEDŁUŻONY RDZEŃ KRĘGOWY OBWODOWY UKŁAD NERWOWY KOMÓRKA ROGÓW
Bardziej szczegółowoRegulacja nerwowo-hormonalna. 1. WskaŜ strzałkami na rysunku gruczoły i napisz ich nazwy: przysadka mózgowa, tarczyca, jajniki, nadnercza.
Regulacja nerwowo-hormonalna 1. WskaŜ strzałkami na rysunku gruczoły i napisz ich nazwy: przysadka mózgowa, tarczyca, jajniki, nadnercza. 2. Zaznacz nazwę struktury, która koordynuje działalność wszystkich
Bardziej szczegółowoBADANIE ZMYSŁU WZROKU
BADANIE ZMYSŁU WZROKU Badanie Ślepej Plamki Mariottea macula ceca Tarcza nerwu wzrokowego (discus nervi optici) ( Drugi nerw czaszkowy N.Opticus (II) Miejsce na siatkówce całkowicie niewrażliwe na bodźce
Bardziej szczegółowogrupa a Klasa 7. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0 1)
grupa a Regulacja nerwowo-hormonalna 37 pkt max... Imię i nazwisko Poniższy test składa się z 20 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź.... Za rozwiązanie
Bardziej szczegółowoPODSTAWOWE WIADOMOŚCI O CHOROBIE PARKINSONA
PODSTAWOWE WIADOMOŚCI O CHOROBIE PARKINSONA Choroba Parkinsona jest postępującą, przewlekłą zwyrodnieniową chorobą ośrodkowego układu nerwowego, czyli mózgu. Dokładniej mówiąc, jest to choroba pewnych
Bardziej szczegółowoBadanie neurologiczne po NZK - propozycja checklisty
Badanie neurologiczne po NZK - propozycja checklisty Maciej Wawrzyńczyk Oddział Udarowy Klinika Neurologii SUM w Zabrzu Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu Najczęstsze przyczyny przewlekłych zaburzeń
Bardziej szczegółowoTematy seminariów z Neurologii dla V roku Kierunku Lekarskiego realizowane w Klinice Neurochirurgii:
Tematyka zajęć i zaliczenie z Neurologii - plik pdf do pobrania Neurochirurgia Do zajęć seminaryjnych student jest zobowiązany przygotować wiedzę teoretyczną zgodnie ze słowami kluczowymi do danego tematu.
Bardziej szczegółowoPo co nam uwaga? Podstawowe zadania uwagi to:
Uwaga Po co nam uwaga? Podstawowe zadania uwagi to: Orientowanie się organizmu ku bodźcom sensorycznym (szczególnie wzrokowym) Badanie elementów przestrzeni (zewnętrznej i wewnętrznej) Utrzymywanie organizmu
Bardziej szczegółowoAnna Słupik. Układ czucia głębokiego i jego wpływ na sprawność ruchową w wieku podeszłym
Anna Słupik Układ czucia głębokiego i jego wpływ na sprawność ruchową w wieku podeszłym 16.05.2007 Struktura układu czucia głębokiego Receptory w strukturach układu ruchu: mięśnie + ścięgna więzadła torebka
Bardziej szczegółowoUkład piramidowy: Ośrodki: DROGI NERWOWE
Układ piramidowy: - pojawia się dopiero u ssaków - późny rozwój w ontogenezie - uszkodzenie ośrodków lub dróg powoduje ograniczenie lub zniesienie ruchów dowolnych (przy zachowaniu napięcia mięśni zależnego
Bardziej szczegółowoKatarzyna Rybicka Karolina Skoczyńska
Katarzyna Rybicka Karolina Skoczyńska Rys historyczny pierwszy formalny opis choroby: An Essay on the Shaking Palsy, James Parkinson, 1817 początkowo nazywana paralysis agitans (drżączka doraźna) nazwa
Bardziej szczegółowoFizjoterapia w chorobie Parkinsona
Fizjoterapia w chorobie Parkinsona Definicja : Choroba Parkinsona to samoistna, powoli postępująca, zwyrodnieniowa choroba ośrodkowego układu nerwowego, należąca do chorób układu pozapiramidowego. Do objawów
Bardziej szczegółowoZespoły neurodegeneracyjne. Dr n. med. Marcin Wełnicki III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii II WL Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Zespoły neurodegeneracyjne Dr n. med. Marcin Wełnicki III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii II WL Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Neurodegeneracja Choroby przewlekłe, postępujące, prowadzące
Bardziej szczegółowoMechanoreceptory (dotyk, słuch) termoreceptory i nocyceptory
Mechanoreceptory (dotyk, słuch) termoreceptory i nocyceptory Iinformacja o intensywności bodźca: 1. Kodowanie intensywności bodźca (we włóknie nerwowym czuciowym) odbywa się za pomocą zmian częstotliwość
Bardziej szczegółowoNeurologiczne podłoże zachowań emocjonalnych. Halszka Kwiatkowska
Neurologiczne podłoże zachowań emocjonalnych Halszka Kwiatkowska Co to są emocje? Termin wywodzi się od łacińskiego czasownika movere oznaczającego poruszyć Każde poruszenie czy zakłócenie umysłu, każdy
Bardziej szczegółowoBUDOWA MÓZGU (100 MILIARDÓW NEURONÓW) NEUROFIZJOLOGICZNE PODSTAWY
NEUROFIZJOLOGICZNE PODSTAWY UCZENIA SIĘ I PAM IĘCI BUDOWA MÓZGU (100 MILIARDÓW NEURONÓW) Objętość ok. 1300 cm 3 Kora mózgowa powierzchnia ok. 1m 2 Obszary podkorowe: Rdzeń przedłużony (oddychanie, połykanie,
Bardziej szczegółowoKarta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2013/2014. Forma studiów: Stacjonarne Kod kierunku: 12.
Państwowa Wyższa Szko la Zawodowa w Nowym Sa czu Karta przedmiotu Instytut Kultury Fizycznej obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 01/014 Kierunek studiów: Fizjoterapia Profil:
Bardziej szczegółowoOpis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych. Efekty kształcenia dla studiów podyplomowych WIEDZA
Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: NEUROLOGOPEDIA Z ELEMENTAMI AUDIOLOGII I FONIATRII Typ studiów: kwalifikacyjne/doskonalące Symbol Efekty kształcenia dla studiów
Bardziej szczegółowospis treści Część i: Podstawy neuroanatomii i neurofizjologii... 15 Cele rozdziałów... 16 Słowa kluczowe... 16
spis treści Część i: Podstawy neuroanatomii i neurofizjologii... 15 Cele rozdziałów... 16 Słowa kluczowe... 16 1. Rozwój i podział układu nerwowego Janusz Moryś... 17 1.1. Rozwój rdzenia kręgowego... 17
Bardziej szczegółowoFizjologia człowieka
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski
Bardziej szczegółowoMózgowie móżdżek, międzymózgowie
Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego Mózgowie móżdżek, międzymózgowie Biologiczne Mechanizmy Zachowania Wykład 8 dr Marta Sobańska Móżdżek 2 Kora: Trójwarstwowa budowa: warstwa drobinowa komórki
Bardziej szczegółowoPrzyczyny, podział i objawy. Marta Kucharczyk
Przyczyny, podział i objawy Marta Kucharczyk Mózgowe Porażenie Dziecięce jest to zespół chorobowy niepostępujących, różnorodnych zaburzeń czynności ruchowych i postawy, powstających wskutek nieprawidłowego
Bardziej szczegółowoUkład nerwy- ćwiczenia 1/14
Układ nerwy- ćwiczenia 1/14 Badanie neurologiczne - ĆWICZENIA Wybrane elementy badania układu nerwowego (badanie nerwów czaszkowych, badanie wybranych odruchów mono- i polisynaptycznych, badanie czucia
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część I PROBLEMY KLINICZNO-DIAGNOSTYCZNE... 15. 1. Definicja, obraz kliniczny, podział Roman Michałowicz... 17 Piśmiennictwo...
9 Spis treści Część I PROBLEMY KLINICZNO-DIAGNOSTYCZNE............ 15 1. Definicja, obraz kliniczny, podział Roman Michałowicz........ 17 Piśmiennictwo................................ 26 2. Wady rozwojowe
Bardziej szczegółowoUkład nerwowy. /Systema nervosum/
Układ nerwowy /Systema nervosum/ Ośrodkowy układ nerwowy i drogi nerwowe Podział funkcjonalny układu nerwowego: 1. Układ nerwowy dośrodkowy (=aferentny=czuciowy=informacyjny) 2. Układ nerwowy odśrodkowy
Bardziej szczegółowoPODSTAWY NEUROANATOMII
ROZDZIAŁ 1 PODSTAWY NEUROANATOMII Urok neurologii, w porównaniu z innymi dziedzinami medycyny praktycznej, polega na sposobie, w jaki zmusza nas do codziennego kontaktu z naukami podstawowymi. Aby wyjaśnić
Bardziej szczegółowoKresomózgowie 2. Krzysztof Gociewicz
Kresomózgowie 2 Krzysztof Gociewicz krzysztof.gociewicz@doctoral.uj.edu.pl Czas na Ciebie! :-) Kora mózgowa funkcje percepcja kontrola ruchowa uwaga pamięć emocje myślenie główne struktury płaty:
Bardziej szczegółowow kontekście percepcji p zmysłów
Układ nerwowy człowieka w kontekście percepcji p zmysłów Układ nerwowy dzieli się ę na ośrodkowy i obwodowy. Do układu nerwowego ośrodkowego zalicza się mózgowie (mózg, móżdżek i pień mózgu) oraz rdzeń
Bardziej szczegółowoKrakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013 WydziałPsychologii i Nauk Humanistycznych Kierunek studiów:
Bardziej szczegółowoAutonomiczny i Ośrodkowy Układ Nerwowy
Autonomiczny i Ośrodkowy Układ Nerwowy System Nerwowy Ośrodkowy System Nerwowy Analizuje, interpretuje i przechowuje informacje Zarządza organami Obwodowy System Nerwowy Transmisja informacji z i do OSN
Bardziej szczegółowoPLAN REALIZACJI PRZEDMIOTU: PODSTAWY FIZJOTERAPII KLINICZNEJ W NEUROLOGII
Podstawy Fizjoterapii Klinicznej w Neurologii. Data opracowania: 01.07. 2009. Katedra Rehabilitacji Klinicznej Zakład Rehabilitacji w Neurologii i Psychiatrii PLAN REALIZACJI PRZEDMIOTU: PODSTAWY FIZJOTERAPII
Bardziej szczegółowoCZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA OTĘPIEŃ
CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA OTĘPIEŃ Według raportu WHO z 2010 roku ilość osób z otępieniem na świecie wynosi 35,5 miliona, W Polsce oceniono w 2014 roku, że dotyczy ponad 500 000 osób z różnymi rodzajami otępienia,
Bardziej szczegółowoNEUROLOGIA. Opieka pielęgniarska nad chorymi z pourazowymi zespołami neurologicznymi. Sławomir Michalak, Danuta Lenart-Jankowska, Małgorzata Woźniak
NEUROLOGIA Sławomir Michalak, Danuta Lenart-Jankowska, Małgorzata Woźniak 16 Opieka pielęgniarska nad chorymi z pourazowymi zespołami neurologicznymi Urazy głowy prowadzą do zmian w obrębie układu nerwowego,
Bardziej szczegółowoPlastyczność mózgu a Kinezjologia Edukacyjna
Halina Nawrocka Plastyczność mózgu a Kinezjologia Edukacyjna Mielinizacja wyznacza kolejność rozwoju człowieka. Najpierw potrafimy wydawać dźwięki, a potem dopiero chodzić. Najpierw zaczynamy widzieć,
Bardziej szczegółowoInfantylny autyzm. prof. MUDr. Ivo Paclt, CSc.
Infantylny autyzm prof. MUDr. Ivo Paclt, CSc. Infantilny autyzm Podstawowy symptom: niezdolność do ukazywania przyjacielskiej mimiki, unikanie kontaktu wzrokowego, zaburzenia komunikacji społecznej, dziwne
Bardziej szczegółowoKrakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2014/2015
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu Wydział Zdrowia i Nauk Medycznych obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2014/2015 Kierunek studiów: Fizjoterapia
Bardziej szczegółowoSEN I CZUWANIE NEUROFIZJOLOGIA
SEN I CZUWANIE NEUROFIZJOLOGIA Sen i Czuwanie U ludzi dorosłych występują cyklicznie w ciągu doby dwa podstawowe stany fizjologiczne : SEN i CZUWANIE SEN I CZUWANIE Około 2/3 doby przypada na czuwanie.
Bardziej szczegółowoAfazja i inne zespoły neuropsychologiczne B E A T A T A R N A C K A
Afazja i inne zespoły neuropsychologiczne B E A T A T A R N A C K A Rehabilitacja neuropsychologiczna W grupie chorych po udarze mózgu terapią obejmowani są przede wszystkim chorzy z: afazją, aleksją,
Bardziej szczegółowoWielospecjalistyczną, kompleksową, skoordynowaną pomocą obejmuje się dzieci w wieku od 0 do ukończenia 7 r.ŝ., które są:
PROGRAM: Wczesnej, wielospecjalistycznej, kompleksowej, skoordynowanej i ciągłej pomocy dziecku zagroŝonemu niepełnosprawnością lub niepełnosprawnemu oraz jego rodzinie. Lekarze oddziałów połoŝniczych
Bardziej szczegółowoNERWY CZASZKOWE I ICH JĄDRA. KLINICZNE ASPEKTY USZKODZEŃ NERWÓW CZASZKOWYCH.
NERWY CZASZKOWE I ICH JĄDRA. KLINICZNE ASPEKTY USZKODZEŃ NERWÓW CZASZKOWYCH. Uszkodzenie nerwu węchowego powoduje anosmię (brak węchu). Może być wynikiem złamania w obrębie dołu przedniego czaszki lub
Bardziej szczegółowoWarszawski Uniwersytet Medyczny II Wydział Lekarski Oddział Fizjoterapii
Warszawski Uniwersytet Medyczny II Wydział Lekarski Oddział Fizjoterapii Zastosowanie neuromobilizacji rdzenia kręgowego i korzeni rdzeniowych w leczeniu niedowładów spastycznych u pacjentów po udarach
Bardziej szczegółowoWykorzystanie integracji sensorycznej w usprawnianiu zaburzeń rozwojowych.
Wykorzystanie integracji sensorycznej w usprawnianiu zaburzeń rozwojowych. Termin integracja sensoryczna po raz pierwszy został użyty przez Ch. Sherringtona w 1902 roku w Anglii. Nowe znaczenie temu terminowi
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 1. ĆWICZENIE Podział mięśni; charakterystyka mięśni poprzecznie-prążkowanych i gładkich
ĆWICZENIE 1. TEMAT: testowe zaliczenie materiału wykładowego ĆWICZENIE 2 TEMAT: FIZJOLOGIA MIĘŚNI SZKIELETOWYCH 1. Ogólna charakterystyka mięśni 2. Podział mięśni; charakterystyka mięśni poprzecznie-prążkowanych
Bardziej szczegółowoAsymetria i ewolucja języka. Magdalena Ferdek Marcin Koculak
Asymetria i ewolucja języka Magdalena Ferdek Marcin Koculak 2 - komórki nerwowe dwubiegunowe - komórki wzrokowo zwojowe (zwój nerwu wzrokowego) - nerwy wzrokowe - skrzyżowanie wzrokowe 3 Spoidło Wielkie
Bardziej szczegółowoKlinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Centralny Szpital Kliniczny
Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Dysphagia in the intensive care unit: epidemiology, mechanisms, and clinical management. Critical Care 2019, marzec Systematyczny
Bardziej szczegółowotel:
Miękki model mózgu, 8 części Nr ref: MA00741 Informacja o produkcie: Miękki model mózgu, 8 części Wysokiej jakości, realistyczny model mózgu człowieka, wykonany z miękkiego materiału, przypominającego
Bardziej szczegółowoPlaty kory mózgowej. Szczelina podłużna.
Kora mózgowa Platy kory mózgowej Szczelina podłużna http://www.daviddarling.info/encyclopedia/b/brain.html powierzchnia boczna: 1- część oczodołowa, 2- część trójkątna, 3- część wieczkowa zakrętu czołowego
Bardziej szczegółowoEmocje. dr hab. Adriana Schetz IF US
Emocje dr hab. Adriana Schetz IF US adriana.schetz@gmail.com Emocje leżą u podłoża mechanizmów relacji społecznych oraz są kojarzone z aktywnością typu: Neurony lustrzane Empatia Samoświadomość Bezpieczeństwo
Bardziej szczegółowoCzłowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu.
RUCH TO ZDROWIE Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu. P A M I Ę T A J Dobroczynny wpływ aktywności fizycznej na
Bardziej szczegółowoCzucie bólu z zębów człowieka. dr n. med. Marcin Lipski dr n. med. Jarosław Zawiliński
Czucie bólu z zębów człowieka dr n. med. Marcin Lipski dr n. med. Jarosław Zawiliński Nerwy Nerw trójdzielny Nerw szczękowy i nerw żuchwowy Gałęzie zębowy ww nerwów Miazga Włókna aferentne czuciowe Włókna
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. ROZDZIAŁ 3 Unaczynienie mózgu oraz zespoły objawów zawału mózgu
ROZDZIAŁ 3 Unaczynienie mózgu oraz zespoły objawów zawału mózgu Wprowadzenie 107 Przedni krąg unaczynienia mózgu 108 Obszar unaczynienia tętnicy szyjnej wewnętrznej 111 Zespoły objawów zawału mózgu w przednim
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 2 RDZEŃ KRĘGOWY FUNKCJE DRÓG I OŚRODKÓW RDZENIOWYCH
Ćwiczenie 2 RDZEŃ KRĘGOWY FUNKCJE DRÓG I OŚRODKÓW RDZENIOWYCH Budowa łuku odruchowego 1 2 Receptor Protoneuron neuron czuciowy 3 Ośrodek (tu integracja odruchu) 4 Motoneuron neuron ruchowy 5 Efektor Prawo
Bardziej szczegółowoPytania na II-gi termin poprawkowy z anatomii prawidłowej człowieka dla studentów Oddziału Stomatologicznego
Pytania na II-gi termin poprawkowy z anatomii prawidłowej człowieka dla studentów Oddziału Stomatologicznego CZASZKA 1. Połączenia ścisłe kości czaszki. Ciemiączka 2. Staw szczytowo-potyliczny 3. Staw
Bardziej szczegółowoUkład nerwowy (II) ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI
Układ nerwowy (II) DR MAGDALENA MARKOWSKA ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI ANTROPOZOOLOGIA - PODSTAWY FIZJOLOGII ZWIERZĄT 2 Potencjał czynnościowy
Bardziej szczegółowoFizjologia człowieka
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski
Bardziej szczegółowoPrzedmowa 11 Bożydar Latkowski Antoni Prusiński. Wprowadzenie 12 Antoni Prusiński. Część I. Wybrane problemy otoneurologii 21
Spis treści Przedmowa 11 Wprowadzenie 12 Część I. Wybrane problemy otoneurologii 21 1. ABC anatomii i fizjologii narządu przedsionkowego jako obwodowego receptora układu równowagi 22 2. Badanie otoneurologiczne
Bardziej szczegółowoCzynność rdzenia kręgowego Odruch
Czynność rdzenia kręgowego Odruch Bodziec za słaby nie wywołuje rozchodzącego się impulsu, ale tylko zmiany miejscowe bodziec podprogowy. Najsłabszy bodziec wywołujący już impuls bodziec progowy. Każdy
Bardziej szczegółowoSystemy odbioru i przetwarzania informacji cechuje: wieloetapowość (odbiór informacji przez receptory, dekodowanie,kodowanie)
Systemy odbioru i przetwarzania informacji cechuje: wieloetapowość (odbiór informacji przez receptory, dekodowanie,kodowanie) specjalizacja strukturalna i funkcjonalna ze względu na rodzaj bodźca oraz
Bardziej szczegółowoFizjologia CZŁOWIEKA W ZARYSIE PZWL. Wydawnictwo Lekarskie
W ł a d y s ł a w Z. T r a c z y k Fizjologia CZŁOWIEKA W ZARYSIE Wydawnictwo Lekarskie PZWL prof. dr hab. med. WŁADYSŁAW Z. TRACZYK Fizjologia CZŁOWIEKA W ZARYSIE W ydanie VIII - uaktualnione M Wydawnictwo
Bardziej szczegółowoVibramoov. neurorehabilitacja chodu przy użyciu zogniskowanej wibracji
Vibramoov neurorehabilitacja chodu przy użyciu zogniskowanej wibracji VIBRAMOOV PRZEPROWADZA PACJENTA PRZEZ CAŁY PROCES REHABILITACJI Dzięki zaawansowanym, zróżnicowanym protokołom Vibramoov, terapeuci
Bardziej szczegółowoWIEDZA K_W01 Posiada ogólną wiedzę na temat neurologopedii jako specjalności logopedycznej. K_W02 Zna neurolingwistyczne i psycholingwistyczne
WIEDZA K_W01 Posiada ogólną wiedzę na temat neurologopedii jako specjalności logopedycznej. K_W02 Zna neurolingwistyczne i psycholingwistyczne uwarunkowania wypowiedzi językowych. K_W03 Posiada usystematyzowaną
Bardziej szczegółowoFormularz zgłoszeniowy na badanie kwalifikacyjne do mikropolaryzacji mózgu
Formularz zgłoszeniowy na badanie kwalifikacyjne do mikropolaryzacji mózgu Data... Poniższe schorzenia zazwyczaj nie stanowią przeciwwskazania do zastosowania mikropolaryzacji. Proszę zatem o udzielenie
Bardziej szczegółowoTemat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych.
Temat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych. 1. Czym jest tkanka? To zespół komórek o podobnej budowie, które wypełniają w organizmie określone funkcje. Tkanki tworzą różne narządy, a te układy narządów.
Bardziej szczegółowoMultimedial Unit of Dept. of Anatomy JU
Multimedial Unit of Dept. of Anatomy JU Ośrodkowy układ nerwowy zaczyna się rozwijać na początku 3. tygodnia w postaci płytki nerwowej, położonej w pośrodkowo-grzbietowej okolicy, ku przodowi od węzła
Bardziej szczegółowoChoroba Parkinsona. najczęstsze pytania i najtrudniejsze zagadnienia. Anna Potulska-Chromik, Izabela Stefaniak. egzemplarz bezpłatny
Choroba Parkinsona najczęstsze pytania i najtrudniejsze zagadnienia egzemplarz bezpłatny Anna Potulska-Chromik, Izabela Stefaniak Wydawnictwo w całości powstało dzięki wsparciu firmy Lundbeck Poland Sp.
Bardziej szczegółowoPodkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2016/ /2019
Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im Z i J Łyko Syllabus przedmiotowy 2016/2017-2018/2019 Wydział Fizjoterapii Kierunek studiów Fizjoterapia Specjalność ----------- Forma studiów Stacjonarne / Niestacjonarne
Bardziej szczegółowoEpidemiologia i klasyfikacja urazów rdzenia kręgowego
Epidemiologia i klasyfikacja urazów rdzenia kręgowego prof. Marek Harat Klinika Neurochirurgii 10 Wojskowego Szpitala Klinicznego w Bydgoszczy Polska Szkoła Neurochirurgii 2017 Częstość występowania urazów
Bardziej szczegółowoLeczenie bezdechu i chrapania
Leczenie bezdechu i chrapania Bezdech senny, to poważna i dokuczliwa choroba, dotykająca ok. 4% mężczyzn i 2% kobiet. Warto więc wykonać u siebie tzw. BADANIE POLISOMNOGRAFICZNE, które polega na obserwacji
Bardziej szczegółowoBiorytmy, sen i czuwanie
Biorytmy, sen i czuwanie Rytmika zjawisk biologicznych określana jako biorytm przyporządkowuje zmiany stanu organizmu do okresowych zmian otaczającego środowiska. Gdy rytmy biologiczne mają charakter wewnątrzustrojowy
Bardziej szczegółowoŚmierć mózgu. Janusz Trzebicki I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM
Śmierć mózgu Janusz Trzebicki I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM Proces śmierci Przerwanie czynności neurologicznych OUN Zatrzymanie czynności serca Zatrzymanie czynności oddechowej Śmierć
Bardziej szczegółowoUdary mózgu: unaczynienie mózgu, rodzaje i podział udarów, czynniki ryzyka, objawy kliniczne.
Rehabilitacja w neurologii (Kierunek: Fizjoterapia studia dzienne i wieczorowe). Plan i organizacja zajęć: Zajęcia obejmują 36 godzin wykładów i 92 godz. ćwiczeń klinicznych realizowanych w semestrze letnim
Bardziej szczegółowoUkład wewnątrzwydzielniczy
Układ wewnątrzwydzielniczy 1. Gruczoły dokrewne właściwe: przysadka mózgowa, szyszynka, gruczoł tarczowy, gruczoły przytarczyczne, nadnercza 2. Gruczoły dokrewne mieszane: trzustka, jajniki, jądra 3. Inne
Bardziej szczegółowoEncefalopatie egzogenne. Zakład Neuropatologii, IPiN Teresa Wierzba-Bobrowicz
Encefalopatie egzogenne Zakład Neuropatologii, IPiN Teresa Wierzba-Bobrowicz Encefalopatie egzogenne Niedoborowe Niedożywienie Niedobory witamin Niedobór metali Niedostatek tlenu i zaburzenia utleniania
Bardziej szczegółowoPUŁAPKI W ROZPOZNAWANIU CHOROBY PARKINSONA. Małgorzata Michałowska. Klinika Neurologii i Epileptologii CMKP
PUŁAPKI W ROZPOZNAWANIU CHOROBY PARKINSONA Małgorzata Michałowska Klinika Neurologii i Epileptologii CMKP Rozpoznanie choroby Parkinsona Pomimo intensywnych badań nad biomarkerami choroby Parkinsona i
Bardziej szczegółowoDr inż. Marta Kamińska
Nowe techniki i technologie dla medycyny Dr inż. Marta Kamińska Układ nerwowy Układ nerwowy zapewnia łączność organizmu ze światem zewnętrznym, zezpala układy w jedną całość, zprawując jednocześnie nad
Bardziej szczegółowoBADANIA LABORATORYJNE WYKONYWANE W PRZYPADKU NIEDOKRWIENNEGO UDARU MÓZGU
442 Część II. Neurologia kliniczna BADANIA LABORATORYJNE WYKONYWANE W PRZYPADKU NIEDOKRWIENNEGO UDARU MÓZGU Badania neuroobrazowe Badanie tomografii komputerowej głowy Zasadniczym rozróżnieniem wydaje
Bardziej szczegółowoUkład nerwowy. Klasyfikuj prace dotyczące układu nerwowego i chorób/zaburzeń układu nerwowego u dzieci w WS 340.
WL Układ nerwowy Klasyfikuj prace dotyczące układu nerwowego i chorób/zaburzeń układu nerwowego u dzieci w WS 340. Klasyfikuj: pielęgniarstwo neurologiczne w WY 160.5. WL 1-102 Wydawnictwa informacyjne
Bardziej szczegółowo