Śmierć mózgu. Janusz Trzebicki I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Śmierć mózgu. Janusz Trzebicki I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM"

Daniel Staniszewski
7 lat temu
Przeglądów:

1 Śmierć mózgu Janusz Trzebicki I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM

2 Proces śmierci Przerwanie czynności neurologicznych OUN Zatrzymanie czynności serca Zatrzymanie czynności oddechowej Śmierć wszystkich komórek organizmu Procesy rozkładu

3 Życie

4 Śmierć

5 Dlaczego należy rozpoznawać i orzekać śmierć mózgu? Zaprzestanie leczenia zmarłego Możliwość ratowania zdrowia i życia żyjącym Jest to obowiązek lekarzy

6 Rozpoznawanie i orzekanie Podstawa prawna śmierci mózgu Śmierć jest zjawiskiem zdysocjowanym

7 Rozpoznawanie i orzekanie śmierci mózgu Podstawa prawna

8 Mechanizmy uszkodzenia mózgu ICP ICP Pierwotne uraz krwawienie neuroinfekcja zawał guz Wtórne anoksja zatrucie hipoglikemia

9 Mechanizmy uszkodzenia mózgu nadnamiotowe uszkodzenie mózgu podnamiotowe uszkodzenie mózgu

10 Podstawowe warunki dla stwierdzenia śmierci mózgu I. ustalenie etiologii uszkodzenia mózgu II. wykluczenie potencjalnie odwracalnych przyczyn uszkodzenia mózgu III. badanie kliniczne: - funkcja nerwów czaszkowych - próba bezdechu

11 Rozpoznanie śmierci mózgu ETAP STWIERDZEŃ ETAP WYKLUCZEŃ PRZEPROWADZENIE DWÓCH SERII TESTÓW KLINICZNYCH - wykazanie braku istnienia 7 odruchów pniowych - wykazanie wystąpienia trwałego bezdechu WYKONANIE BADAŃ INSTRUMENTALNYCH (jeśli zalecane)

12 Czas obserwacji wstępnej Rozpoznanie nieodwracalnego uszkodzenia mózgu wobec wyczerpania możliwości terapeutycznych i upływu czasu wymaga zastosowania odpowiednio długiej obserwacji wstępnej*: pierwotne uszkodzenia mózgu 6 godzin wtórne uszkodzenia mózgu 12 godzin * od pojawienia się i odnotowania klinicznych cech śmierci mózgu

13 Etap stwierdzeń badany jest w śpiączce sztucznie wentylowany rozpoznano przyczynę śpiączki wykazano pierwotne, nadnamiotowe uszkodzenie mózgu wykazano pierwotne, podnamiotowe uszkodzenie mózgu wykazano wtórne uszkodzenie mózgu uszkodzenie mózgu jest nieodwracalne wobec wyczerpania możliwości terapeutycznych i upływu czasu

14 Etap wykluczeń wykluczono zatrucie i wpływ niektórych środków farmakologicznych (narkotyki, neuroleptyki, środki nasenne, usypiające, uspokajające, zwiotczające m. poprzecznie prążkowane) wykluczono hipotermię wywołaną czynnikami zewnętrznymi (< 35 0 C ciepłoty powierzchniowej) wykluczono zaburzenia metaboliczne i endokrynologiczne wykluczono że badany jest noworodkiem poniżej 7 dnia życia

15 Przed badaniem klinicznym Warunki konieczne w czasie badania neurologicznego: Odpowiednie utlenowanie i wentylacja Stabilny układ krążenia

16 Badanie kliniczne

17 Badanie kliniczne 1. Brak odruchu źrenic na światło 2. Brak odruchu rogówkowego 3. Brak odruchu oczno-mózgowego 4. Brak odruchu ocznoprzedsionkowego 5. Brak odpowiedzi ruchowej na stymulację obszarów unerwionych przez nerwy czaszkowe 6. Brak odruchu wymiotnego 7. Brak odruchu kaszlowego Brak spontanicznego oddechu

18 Badanie bezdechu Próbę bezdechu rozpoczyna się po ustabilizowaniu wentylacji uzyskując poziom PaCO 2 40 mmhg Jest wykonana prawidłowo, jeśli w czasie jej trwania uzyskano wartość PaCO 2 co najmniej 60 mmhg i przyrost wyniósł co najmniej 20 mmhg W razie konieczności wcześniejszego (< 10 min) podłączenia chorego do respiratora należy pobrać krew w celu sprawdzenia, czy nastąpił oczekiwany wzrost PaCO 2 Jeśli uszkodzenia płuc uniemożliwiają wykonanie próby bezdechu z powodu szybko występującej desaturacji krwi, można zastosować hipowentylację tlenem, tak aby osiągnąć końcowe wartości PaCO 2.

19 Odruchy i automatyzmy rdzeniowe u pacjentów z cechami śmierci mózgu U pacjentów z cechami śmierci mózgu może pojawić się odruchowe i spontaniczne poruszanie się różnych części ciała Odpowiedzialne za te ruchy są neurony rdzenia kręgowego

20 Odruchy i automatyzmy rdzeniowe u pacjentów z cechami śmierci mózgu Nie wykluczają one w żadnej mierze prawidłowego przeprowadzenia procedury diagnostycznej prowadzącej do stwierdzenia śmierci osobniczej Objawy te pochodzą z rdzenia kręgowego lub nerwów obwodowych i nie należy ich mylnie interpretować jako dowód na zachowaną czynność mózgu

21 Instrumentalne badania potwierdzające Rozpoznanie śmierci mózgu w większości przypadków opiera się na badaniu klinicznym i dokładnej analizie przyczyn, mechanizmów i skutków uszkodzenia mózgu. Jednakże zdarzają się szczególne sytuacje, w których badania kliniczne nie mogą być wykonane lub jednoznacznie interpretowane.

22 Przyczyny powodujące trudności diagnostyczne rozległe urazy twarzoczaszki uszkodzenia podnamiotowe mózgu obecność nietypowych odruchów inne przyczyny (np. zatrucia)

23 Badania instrumentalne Metoda badania półkul mózgowych Elektroencefalografia (EEG) 4 naczyniowa angiografia mózgowa Przezczaszkowa ultrasonografia dopplerowska Scyntygrafia mózgu Multimodalne potencjały wywołane

24 Płaski zapis EEG

25 Angiografia

26 Przezczaszkowy doppler Prawidłowy Brak przepływu (oscylacyjny, wahadłowy)

27 Scyntygrafia

28 Potwierdzenie śmierci mózgu (dorośli i dzieci powyżej 2 roku życia) Pierwotne nadnamiotowe uszkodzenie mózgu 2 x badanie kliniczne w odstępie 6 godzin lub Badanie instrumentalne i 2 x badanie kliniczne w odstępie 3 godzin Pierwotne podnamiotowe uszkodzenie mózgu Musi być potwierdzone przez jedno z badań instrumentalnych EEG, brak krążenia mózgowego Wtórne uszkodzenie mózgu 2 x badanie kliniczne w odstępie 24 godzin lub Badanie instrumentalne i 2 x badanie kliniczne w odstępie 3 godzin

29 Potwierdzenie śmierci mózgu (dzieci do końca 2 roku życia) Niezależnie od przyczyny uszkodzenia mózgu (pierwotna, wtórna) potwierdzenie badaniem instrumentalnym oraz Noworodki 7 28 dnia życia 2 x badanie kliniczne w odstępie 72 godziny Dzieci do końca 2 roku życia 2 x badanie kliniczne w odstępie 24 godziny

30 KOMISJA DO SPRAW ORZEKANIA ŚMIERCI OSOBNICZEJ Trzech lekarzy: spec. anestezjologa spec. neurologa lub neurochirurga dowolnego lekarza specjalisty

31 KOMISJA DO SPRAW ORZEKANIA ŚMIERCI OSOBNICZEJ Komisja bada chorego i przedstawioną jej dokumentację, kontrolując czy: Dokonano wymaganych wstępnych stwierdzeń Dokonano wstępnych wykluczeń Tam gdzie jest to niezbędne, potwierdzono śmierć mózgu w co najmniej jednym badaniu instrumentalnym

32 KOMISJA DO SPRAW ORZEKANIA ŚMIERCI OSOBNICZEJ 1. Stwierdzenie zgonu leży w kompetencji komisji 2. U badanego należy stwierdzić zgon, mimo utrzymującej się czynności serca 3. Z chwilą stwierdzenia zgonu respirator wentyluje zwłoki 4. Badany jest zmarłym, od chwili stwierdzenia śmierci mózgu przez komisję a więc nie wtedy, kiedy odłączono respirator i czynność serca uległa zatrzymaniu 5. Obowiązek terapeutyczny ustaje z chwilą stwierdzenia zgonu 6. W przypadku jakiejkolwiek wątpliwości dotyczącej śmierci mózgu komisja odstępuje od jej stwierdzenia

Podobne dokumenty

Kryteria i sposób stwierdzenia nieodwracalnego zatrzymania krążenia poprzedzającego pobranie narządów do przeszczepienia

Kryteria i sposób stwierdzenia nieodwracalnego zatrzymania krążenia poprzedzającego pobranie narządów do przeszczepienia Janusz Trzebicki Zrealizowano ze środków finansowych Ministerstwa Zdrowia w ramach