BADANIA LABORATORYJNE WYKONYWANE W PRZYPADKU NIEDOKRWIENNEGO UDARU MÓZGU

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "BADANIA LABORATORYJNE WYKONYWANE W PRZYPADKU NIEDOKRWIENNEGO UDARU MÓZGU"

Aniela Malinowska
8 lat temu
Przeglądów:

1 442 Część II. Neurologia kliniczna BADANIA LABORATORYJNE WYKONYWANE W PRZYPADKU NIEDOKRWIENNEGO UDARU MÓZGU Badania neuroobrazowe Badanie tomografii komputerowej głowy Zasadniczym rozróżnieniem wydaje się być zróżnicowanie udaru krwotocznego od niedokrwiennego. Badanie tomografii komputerowej (KT) głowy jest, w przypadku konieczności wykluczenia krwawienia środmózgowego, szybkim, czułym, powtarzalnym i względnie swoistym badaniem diagnostycznym (ryc. 11.1). W odniesieniu do udaru niedokrwiennego badanie KT głowy ma w większości przypadków początkowo charakter wykluczenia: w pierwszych dobach części przypadków badanie nie obrazuje istotnych zmian, co zależne jest także od topografii ogniska. W przypadku ogniska krwotocznego badanie KT głowy ma charakter diagnostyki pozytywnej: wynik potwierdzający krwotok otrzymuje się natychmiastowo. Ryc Badanie KT. Ewolucja obrazu zmniejszonej gęstości elektronowej w przypadku udaru niedokrwiennego mózgu: a 20 godzin po udarze; b 2 godziny po udarze. W ostatnich latach głównie pod wpływem konieczności szybkiego wdrażania leczenia fibrynolitycznego zwraca się uwagę na wczesne, pojawiające się w pierwszych godzinach objawy tworzącego się udaru niedokrwiennego mózgu. Są to: z zatarcie granic wyspy występujące po stronie niedokrwienia (ryc. 11.2),

zróżnicowanie udaru krwotocznego od niedokrwiennego.

2 Rozdział 11. Choroby naczyniowe układu nerwowego 443 Ryc Badanie KT. Zatarcie granic wyspy po stronie niedokrwienia strona prawa. Ryc Badanie KT. Zmniejszenie gęstości elektronowej głowy jądra ogoniastego po stronie niedokrwienia strona lewa. Ryc Badanie KT. Zatarcie granic rowków i zakrętów w niedokrwionej półkuli strona prawa. Ryc Badanie KT. Zwiększenie gęstości elektronowej tętnicy mózgu środkowej strona prawa.

Zmniejszenie gęstości elektronowej głowy jądra ogoniastego po stronie niedokrwienia strona lewa. Ryc. 11.4.

3 444 Część II. Neurologia kliniczna z zmniejszenie gęstości elektronowej głowy jądra ogoniastego po stronie zawału (ryc. 11.3), z zatarcie zarysów rowków i zakrętów uszkodzonej półkuli (ryc. 11.4), z zwiększenie gęstości elektronowej obrazu tętnicy, głównie tętnicy środkowej mózgu (ryc. 11.5). Pomimo że w razie podejrzenia udaru mózgu badanie KT głowy powinno wykonywać się ex tempore, jest ono szczególnie wskazane, gdy: z rozpoznanie udaru mózgu na gruncie klinicznym jest niepewne, z klinicznie nietypowa jest progresja objawów, z podejrzewany jest udar mózgu o rzadziej spotykanym umiejscowieniu, np. móżdżkowy, wzgórzowy, z pacjent jest młody. Badanie tomografii rezonansu magnetycznego Badanie przy użyciu tomografii rezonansu magnetycznego (magnetic resonance imaging MRI) jest, w porównaniu do KT, bardziej czułe, lecz zwykle mniej swoiste. Badanie to obrazuje znacznie więcej ognisk patologii według różnych autorów badanie MRI jest w stanie ujawnić około dwa razy więcej zmian niedokrwiennych niż badanie KT lecz ich odniesienie kliniczne może być mniej swoiste. Ryc Badanie MRI. Obraz ogniska niedokrwiennego (obrysowane). Ryc Badanie MRI (sekwencja T 2 ). Obraz głębokich zmian niedokrwiennych (strzałka).

Pomimo że w razie podejrzenia udaru mózgu badanie KT głowy powinno wykonywać się ex tempore, jest ono szczególnie wskazane, gdy: z rozpoznanie udaru mózgu na gruncie klinicznym jest niepewne, z

4 Rozdział 11. Choroby naczyniowe układu nerwowego 445 Wyraźnymi zaletami tej techniki badawczej są: możliwość wczesnego wykrycia zmian niedokrwiennych po upływie 3 6 godzin, zwłaszcza gdy zastosuje się techniki inwersyjne w sekwencji FLAIR oraz wielopłaszczyznowość oglądu zmiany, co umożliwia bardziej precyzyjne ustalenie miejsca i określenie obszaru unaczynienia ogniska niedokrwiennego (ryc. 11.6). Wyniki badania MRI są lepiej, w porównaniu do badania KT, skorelowane z wynikami badania klinicznego w identyfikowaniu zmian niedokrwiennych w przypadku udaru zatokowego (80% wykrywalności), prezentując hiperintensywny sygnał w obrazie T 2 -zależnym (ryc. 11.7), oraz w obrazowaniu zmian niedokrwiennych w zakresie tylnej jamy czaszki (ryc. 11.8). MRI jest jedną z nielicznych technik umożliwiających zobrazowanie zmian niedokrwiennych w przypadku zespołów klinicznych pnia mózgu. Badanie to jest również bardziej przydatne od badania KT w obrazowaniu ognisk niedokrwiennych o małej średnicy (ryc. 11.9). Zastosowanie nowych technik badania MRI dyfuzyjnej techniki echoplanarnej (diffusion-weighted MR DW-MR) i technik perfuzyjnych (perfusion weighted MR PW-MR) otwiera nowe perspektywy oceny zmian w przypadku udaru niedokrwiennego. Badanie DW-MR obrazuje zmiany niedokrwienne istotnie wcześniej niż w opcji T 2 -zależnej, niemniej jednak ogranicza się do ukazania ogniska dokonanej martwicy. Opcja PW-MR natomiast pozwala uwidocznić rozległy obszar niedokrwienia z włączeniem obszaru półcienia niedokrwiennego. Tak więc obszar półcienia niedokrwiennego może być we współczesnych technikach badawczych ukazany jako różnica obrazu niedokrwienia w opcji DW-MR i PW-MR. Przedstawione określenie wielkości zaburzeń perfuzji w stosunku do dyfuzji wydaje się mieć rosnące znaczenie prognostyczne i terapeutyczne, przede wszyst- Ryc Badanie MRI (sekwencja T 2 ). Obraz ogniska udarowego w pniu mózgu. Ryc Badanie MRI (sekwencja T 2 ). Obraz drobnych zmian niedokrwiennych.

inwersyjne w sekwencji FLAIR oraz wielopłaszczyznowość oglądu zmiany, co umożliwia bardziej precyzyjne ustalenie miejsca i określenie obszaru unaczynienia ogniska niedokrwiennego (ryc. 11.6).

5 446 Część II. Neurologia kliniczna Ryc Badanie MRI (sekwencja T 1 ). Leukoarajoza. Ryc Badanie SPECT. Obraz przemijającego ataku niedokrwiennego. Deficyt dwuogniskowy: prawa okolica czołowa i lewa okolica ciemieniowa. kim w odniesieniu do leczenia trombolitycznego. Badanie MRI wykazuje także znaczną przydatność diagnostyczną w identyfikowaniu przewlekłych zmian niedokrwiennych o.u.n., takich jak choroba Binswangera czy leukoarajoza (ryc ). Neuroobrazowe badania dynamiczne Badania obrazujące dynamikę niedokrwienia, zaburzenia metaboliczne w ognisku zmniejszonej perfuzji, obszar półcienia, obszary diaschizy międzypółkulowej, a więc badania skomputeryzowanej tomografii emisyjnej pojedynczego fotonu (single photon emission computed tomography SPECT) i pozytronowej tomografii emisyjnej (positron emission tomography PET) są interesujące z punktu widzenia wczesnej diagnostyki udaru, topografii zmian niedokrwiennych oraz dynamiki zawału mózgu. Są one czułą metodą obrazowania zmian subklinicznych lub krótkotrwałych jak przemijające ataki niedokrwienne (ryc ).

Badanie MRI wykazuje także znaczną przydatność diagnostyczną w identyfikowaniu przewlekłych zmian niedokrwiennych o.u.n., takich jak choroba Binswangera czy leukoarajoza (ryc. 11.10).

Podobne dokumenty

Informacja. Bo liczy się każda minuta. Twój przedstawiciel Boehringer Ingelheim udzieli informacji gdzie wysłać niniejszy formularz

Informacja. Bo liczy się każda minuta. Twój przedstawiciel Boehringer Ingelheim udzieli informacji gdzie wysłać niniejszy formularz PROCEDURA ALARMOWA "RYZYKO UDARU MÓZGU FORMULARZ GROMADZENIA DANYCH Dla WSZYSTKICH rozpoczętych postępowań dotyczących podejrzenia udaru mózgu Informacja Nazwa szpitala Nazwisko, imię i stanowisko członka