Krótkoterminowe finanse przedsiębiorstw na przykładzie przedsiębiorstw z branży Manufacture of food products. M. Isztwan

Transkrypt

1 Krótkoterminowe finanse przedsiębiorstw na przykładzie przedsiębiorstw z branży Manufacture of food products. M. Isztwan Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Słowa kluczowe: finanse przedsiębiorstw, finanse krótkoterminowe, branża dziesiąta Streszczenie: Praca zawiera różnego rodzaju problemy z jakimi musi zmierzyć się przedsiębiorstwo w krótkim okresie czasu. Przybliża pojęcie decyzji o charakterze krótkoterminowym i pokazuje co składa się na wyżej wymienione decyzje.

2 Decyzje krótkoterminowe Bieżące zarządzanie finansami związanie jest z działaniami przedsiębiorcy mającymi wpływ na źródła finansowania potrzebne do jego działalności w krótkim okresie, który pojmowany jest najczęściej jako trwający mniej niż rok. Krótkoterminowe decyzje finansowe związane są z pieniężnymi wpływami, wypływami, poziomem płynności we wszystkich ich aspektach, wartością płynności oraz wewnętrznymi przepływami pieniężnymi. Przedsiębiorstwa realizując swój cel (maksymalizacji majątku właścicieli) muszą utrzymać odpowiedni poziom płynności, tak aby móc bez przeszkód wytwarzać oferowane dobra i usługi oraz regularnie spłacać bieżące zobowiązania 1. Decyzje krótkoterminowe w wybranych aspektach funkcjonowania przedsiębiorstwa Finanse krótkoterminowe odnoszą się najczęściej do decyzji operacyjnych. Działania w tym zakresie nie wymagają dokładnych analiz i w przypadku popełnienia błędu są mniej kosztowne niż te decyzje podejmowane w długim okresie. Decyzje krótkoterminowe odnoszą się do operacji pieniężnych lub składników kapitału obrotowego a ich punktem wyjścia jest kierunek nadany przez decyzje o charakterze długoterminowym. Z tego rodzaju finansami związane jest zarządzanie kapitałem obrotowym, które odnosi się do finansowania, zakupu i kontroli poziomu aktywów bieżących. Zarządzanie płynnością finansową skupia się, w zależności od potrzeb przedsiębiorstwa, na nabywaniu i zbywaniu środków pieniężnych, ich ekwiwalentów i innych aktywów bieżących. Wszystkie te działania podejmowane są w celu zapewnienia optymalnego poziomu płynności finansowej. Płynność finansowa jest podstawowym czynnikiem warunkującym przetrwanie przedsiębiorstwa. To od niej zależy bieżąca działalność jednostki, czyli mając odpowiedni poziom płynności firma jest w stanie nie tylko terminowo spłacać zobowiązania wobec dostawców, ale i w terminie wypłacić wynagrodzenia pracownikom czy chociażby dokonać zakupu dóbr potrzebnych do jej prawidłowego funkcjonowania. Niskie wskaźniki płynności finansowej są zagrożeniem dla przedsiębiorstwa (może zachwiać to zdolność do regulowania zobowiązań krótkoterminowych), natomiast zbyt wysokie wartości tychże wskaźników mogą świadczyć o nadmiernym gromadzeniu środków pieniężnych (taka sytuacja może wpływać na obniżenie rentowności) 3. 1 G. Michalski, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach, Wydawnictwo Naukowe PWN, 005, s G. Michalski, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach, Wydawnictwo Naukowe PWN, 013, s B. Pomykalska, P. Pomykalski, Analiza finansowa przedsiębiorstwa, Wydawnictwo PWN, 008, s. 66.

3 Wykres 1: Wybrane wskaźniki płynności finansowej. Wartość wskaźnika 1,5 1 0,5 1,7 1,39 1,8 1,06 Wskaźnik bieżącej płynności finansowej = AO/ZK Wskaźnik podwyższonej płynności finansowej = (AO-Z-KRM)/ZK r. 011 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych zaczerpniętych ze strony bu.amu.edu.pl/han/ISIEmergingMarket/site.securities.com oraz press.com/01/10/e0910sprm.pdf. Wskaźnik bieżącej płynności finansowej i wskaźnik podwyższonej płynności finansowej, w przedsiębiorstwie M, na przestrzeni lat 010 i 011 ma tendencję malejącą. Jest to niepokojąca sytuacja z uwagi na pogarszający się stan płynności finansowej. Biorąc pod uwagę średnią branżową z 010 roku, która wynosiła dla pierwszego wskaźnika 1,63 a dla drugiego 1,1, jednostka nie znalazła się w krytycznej sytuacji, natomiast należy zwrócić uwagę na sposób zarządzania przedsiębiorstwem. Może to być efekt podejmowania mało trafnych decyzji o charakterze krótkoterminowym, dlatego też należy zwrócić uwagę m.in. na stan zapasów i okres spływu należności. Wskaźnik szybki jest niższy od wskaźnika bieżącej płynności finansowej co odzwierciedla wysoki stan zapasów. Jako, że utrzymywanie zapasów kosztuje (są to tzw. zamrożone środki pieniężne, które nie gromadzą przychodów), przedsiębiorstwo powinno dążyć do ich minimalizacji, a cykl obrotu zapasów powinien być jak najmniejszy. W spółce M w 010 roku zapasy leżą w magazynach,8 dnia, rok później okres ten wynosi około 3,91 dnia. Wydłużający się czas obrotu zapasami jest efektem pogarszającego się stanu zarządzania produkcją, zapasem materiałów i sprzedażą. Poprzez te czynniki zwiększa się ilość zapasów w magazynie co powoduje zwiększenie kosztów ich utrzymania 4. Dążąc do poprawy stanu zapasów należy zwrócić uwagę na bardziej precyzyjne planowanie bieżącej sprzedaży oraz bieżącej produkcji. Jeżeli chodzi o należności to są one równie ważne jak i zapasy. Okres ich spływu nie powinien być zbyt długi, z uwagi na to, iż jest to swego rodzaju kredyt udzielany przez przedsiębiorstwo odbiorcom. Posiadanie wysokiego stanu należności najczęściej generuje zapotrzebowanie na zewnętrzne źródła finansowania. Dlatego preferowana jest sprzedaż za gotówkę lub przedpłatę. Im mniejszy okres spływu należności tym lepiej. W spółce M okresy te są dość długie ( ,48 dnia, ,9 dni) z tendencją rosnącą. 4 B. Pomykalska, P. Pomykalski, Analiza finansowa przedsiębiorstwa, Wydawnictwo PWN, 008, s

4 Podsumowanie Każde przedsiębiorstwo podejmując wszelkie decyzje dąży do maksymalizacji zysku. Decyzje podejmowane na krótki okres czasu (mniej niż rok) dotyczą m.in. spływu należności, stanu zapasów w magazynach i zdolności do bieżącej spłaty posiadanych zobowiązań. Ważność tego problemu ukazuje się poprzez powiązanie go z określonym celem długoterminowym, do którego dąży się podejmując decyzje krótkoterminowe. Dane z przedsiębiorstwa M wskazują pogarszający się stan spółki. Jednak jako, że na przestrzeni dwóch lat trudno jest dokładnie zidentyfikować sytuację jednostki, można by wnioskować, iż stan ten jest przejściowy. Kadra spółki powinna przeanalizować i lepiej zaplanować bieżące problemy (stan zapasów, należności czy bieżących zobowiązań), z którymi musi się zmagać. Trafne decyzje krótkoterminowe mogą polepszyć jej stan, przez co będą generowane większe zyski. Jako, że branża spożywcza jest jedną z podstawowych dziedzin gospodarki i niezwykle szybko się rozwija, istnieje możliwość wprowadzenia innowacji. Z uwagi na nieprzewidywalność sektora spożywczego (np. różnorodność i zmienność konsumentów) przedsiębiorstwo, aby utrzymać swą pozycję musi dostosowywać się do zmian występujących na rynku. 4

5 Bibliografia: 1. Czekaj J., Dreszer Z., Zarządzanie finansami przedsiębiorstw, Podstawy teorii, Wydawnictwo PWN, Warszawa Dudycz T., Analiza finansowa jako narzędzie zarządzania finansami przedsiębiorstwa, Indygo Zahir Media, Wrocław Michalski Grzegorz, Ocena finansowa kontrahenta na podstawie sprawozdań finansowych (Financial Analysis in the Firm. A Value-Based Liquidity Framework), oddk, Gdańsk Michalski Grzegorz, Strategie finansowe przedsiębiorstw (Entrepreneurial financial strattegies), oddk, Gdańsk Michalski G., Wartość płynności w bieżącym zarządzaniu finansami, CeDeWu, Warszawa 004, 6.Michalski G. Podstawy zarządzania finansami przedsiębiorstwa, Edukacja, Wrocław Michalski, Grzegorz Marek, Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw, (Introduction to Entrepreneurial Financial Management), Available at SSRN: or 8. Michalski, Grzegorz Marek, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach (Financial Liquidity Management in Small and Medium Enterprises) (013), PWN, 013. Available at SSRN: 9. Nowak E., Analiza sprawozdań finansowych, Wydawnictwo PWE, Warszawa Pomykalska B., Pomykalski P., Analiza finansowa przedsiębiorstwa, Wyd PWN, (dane z Monitora Polski B Nr 1644)