Długoterminowe decyzje w zakresie finansów przedsiębiorstw na przykładzie przedsiębiorstwa z branży zajmującej się produkcją spożywczą.

Transkrypt

1 Długoterminowe decyzje w zakresie finansów przedsiębiorstw na przykładzie przedsiębiorstwa z branży zajmującej się produkcją spożywczą. Anna Kalińska Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Słowa kluczowe: finanse przedsiębiorstwa, decyzje długoterminowe, ekonomiczna wartość dodana

2 Wstęp Przedstawiona praca dotyczy przedsiębiorstwa będącego producentem wyrobów cukierniczych. Głównym celem pracy jest zbadanie sytuacji finansowej spółki oraz zarekomendowanie długoterminowych działań mających na celu powiększenie zysków oraz maksymalizację wartości dla akcjonariuszy, która jak piszą B. Pomykalska i S. Pomykalski (s. 155) jest podstawowym celem finansowym przedsiębiorstwa. Opis teoretyczny Aby zrealizować założony przez przedsiębiorstwo cel jakim jest tworzenie wartości przedsiębiorstwa należy ustalić mierniki, które pozwolą na ocenę stopnia realizacji założonego celu. Ustalenie mierników realizacji celu pozwala również zbadać sytuację finansową przedsiębiorstwa w porównaniu z innymi przedsiębiorstwami. Do oceny realizacji celu przedsiębiorstwa został pod koniec lat 90. XX wieku stworzony wskaźnik ekonomicznej wartości dodanej - EVA. Wskaźnik ten informuje o ile zyski przedsiębiorstwa przewyższają koszt zainwestowanego kapitału. EVA kwotę zysku jaka pozostaje do dyspozycji właścicieli firmy po uwzględnieniu wszystkich kosztów, w tym również kosztów pozyskania kapitału finansującego inwestycję 1. W celu obliczenia ekonomicznej wartości dodanej stosuje się wzór: Wzór 1. Ekonomiczna wartość dodana. EVA =NOPAT-WACCxC Gdzie: NOPAT zysk operacyjny netto (czyli EBIT) po opodatkowaniu; WACC średni ważony koszt kapitału; C kapitał zaangażowany w przedsięwzięcie inwestycyjne Źródło: B. Pomykalska, P. Pomykalski (2007). Wymieniony w powyższym wzorze średni ważony koszt kapitału (WACC) jest współczynnikiem obrazującym strukturę kapitału, koszt jego poszczególnych składników oraz poziom ryzyka związanego z przedsięwzięciem. Sprawia to, że ten wskaźnik może być sam w sobie źródłem znaczących informacji, które pozwalają podejmować długoterminowe decyzje inwestycyjne. Poznanie WACC informuje o tym, jaką średnią minimalną stopę zwrotu firma powinna osiągnąć ze wszystkich podjętych inwestycji. Ponadto średni ważony koszt kapitału jest stopą jaką należy dyskontować oczekiwane przepływy pieniężne by móc określić ich 1 Pomykalska B., Pomykalski P., Analiza finansowa przedsiębiorstw., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, s. 157

3 wartość na dany dzień 2. Aby uzyskać wartość średniego ważonego kosztu kapitału należy posłużyć się następującym wzorem: Wzór 2. Średni ważony koszt kapitału. Gdzie: Wi udział kapitału pochodzącego z wi - udział kapitału pochodzącego z i-tego źródła; ki koszt kapitału pochodzącego z i-tego źródła; we-udział kapitału własnego zwykłego; wp- udział kapitału pochodzącego z emisji akcji uprzywilejowanych; wd- udział kapitału pochodzącego z długu; ke koszt kapitału własnego zwykłego; kp - koszt kapitału pochodzącego z emisji akcji uprzywilejowanych; kd - koszt kapitału pochodzącego z długu; T efektywna stopa opodatkowania przedsiębiorstwa. Źródło: G. Michalski (2010). Wyznaczanie wybranych wskaźników w praktyce Przystępując do obliczenia wymienionych w części teoretycznej wskaźników należy sporządzić tabelę zawierającą przepływy pieniężne, które miały miejsce w ostatnim roku obrotowym 2012, zakładając, że przedsiębiorstwo będzie prowadziło swoją działalność w nieokreślonym horyzoncie czasowym. 0 1 n CR -CE } = NCE EBIT NOPAT ,91 +NCE -ΔNWC -CAPEX FCF ,91 Tabela 1. Przepływy pieniężne dla roku ΔNWC2012= = E2012= D2012= =46498 We=312758/( )=0,87 2 Damodaran A., Finanse korporacyjne., Wydawnictwo HELION, Gliwice 2001, s. 363

4 Wd=46498/( )=0,13 βu=0,74 βl=0,74x( /312758x0,81)=0,83 ke=3%+0,83x(9%-3%)=0,0798=7,98% kd=6,7% WACC2012=7,98%x0,87+6,7%x0,13x0,81=0,0765=7,65% ΔV= ,91/0,076= EVA = ,91-0,076x( )= ,37 Źródło: G. Michalski (2010), Sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa za rok Ekonomiczna wartość dodana jest ujemna i utrzymuje się na poziomie ,37 co świadczy o tym, że firma w obecnej chwili generuje straty. Mając WACC dla roku 2012 możemy obliczyć ten sam wskaźnik dla roku poprzedniego by sprawdzić czy przedsiębiorstwo w kolejnych latach ponosi coraz wyższe koszty finansowania inwestycji, czy też utrzymany jest on na stałym poziomie. E2011= D2011= =51375 We=262828/( )=0,84 Wd=51375/( )=0,16 βu=0,74 βl=0,74x( /262828x0,81)=0,86 ke=3%+0,86x(9%-3%)=0,0816=8,16% kd=7% WACC2011=8,16%x0,84+7%x0,16x0,81=0,0776=7,76% Źródło: G. Michalski (2010), Sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa za rok Z powyższych obliczeń wynika, że średni ważony koszt kapitału w roku 2011 ma wartość zbliżoną do wartości z roku Koszt ten utrzymuje się na dość niskim poziomie co sugeruje, że inwestycje podejmowane przez przedsiębiorstwo nie są ryzykowne, a oczekiwana minimalna stopa zwrotu powinna być wyższa niż 7,76 % w roku 2011 oraz 7,65 % w roku 2012.

5 Podsumowanie Analizując obliczone wskaźniki możemy stwierdzić, że pomimo oczekiwanej stopy zwrotu z inwestycji utrzymującej się w wybranych latach na poziomie przewyższającym 7 %, oczekiwania inwestora nie są realizowane. O braku realizacji założeń świadczy ujemna wartość wskaźnika EVA. W związku z tym, że przedsiębiorstwo nie realizuje podstawowego założenia, jakim jest maksymalizacja wartości dla akcjonariuszy jego strategia finansowa powinna ulec zmianie. Bibliografia Bień, W. (2011) Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa. Warszawa : Difin. Bojańczyk, M. (2012) Finanse przedsiębiorstwa. Warszawa : Szkoła Główna Handlowa w Warszawie - Oficyna Wydawnicza. Damodaran, A. (2001) Finanse korporacyjne. Teoria i praktyka. Gliwice: Wydawnictwo HELION. Duraj, J. (red.) (2012) Instrumenty i sposoby zarządzania kapitałem przedsiębiorstwa. Łódź : Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Dziawgo, D., Zawadzki, A. (2011) Finanse przedsiębiorstwa : istota - narzędzia zarządzanie. Warszawa : Stowarzyszenie Księgowych w Polsce - Zarząd Główny. Instytut Certyfikacji Zawodowej Księgowych. Gąsiorkiewicz, L. (2011) Analiza ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstw. Warszawa : Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Golawska-Witkowska, G., Rzeczycka, A., Zalewski, H. (2006) Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa. Bydgoszcz : Oficyna Wydawnicza Branta. Grabowska, M. (2012) Zarządzanie płynnością finansową przedsiębiorstw. Warszawa : CeDeWu.pl Wydawnictwa Fachowe. Gruszczyński, M. (2012) Empiryczne finanse przedsiębiorstw : mikroekonometria finansowa. Warszawa : Difin. Gryko, J. M. (2008) Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie. Poznań : Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej. Grzywacz, J. (2008) Kapitał w przedsiębiorstwie i jego struktura. Warszawa : Szkoła Główna Handlowa - Oficyna Wydawnicza. Jaworski, J. (2010) Teoria i praktyka zarządzania finansami przedsiębiorstw. Warszawa : CeDeWu.

6 Kobryń-Król, Małgorzata. Długoterminowe decyzje w zakresie finansów przedsiębiorstw na przykładzie przedsiębiorstwa w branży produkcji wyrobów mleczarskich Kobryń Król M. (April 03, 2013). Available at SSRN: 1&x=8&y=16 Kopiński, A. (2001) Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa : metody i zastosowania Poznań : Wydawnictwo Forum Naukowe. Luciński, W. (red.) (2005) Finanse : wybrane zagadnienia. Łódź : Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna. Ławińska, O., Okręglicka, M. (2011) Finansowe aspekty funkcjonowania przedsiębiorstw w XXI wieku. Częstochowa : Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej. Michalski, G. (2010) Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. Michalski, G. (2003) Podstawy zarządzania finansami przedsiębiorstwa : treść wykładu i przykłady. Wrocław : Wyższa Szkoła Zarządzania Edukacja. Młodzikowska, D., Pål, C. (2010) Ekonomia przedsiębiorstw : finanse dla nie finansistów. Gdańsk : BL Info Polska. Ostaszewski, J. (2000) Źródła pozyskiwania kapitału przez spółkę akcyjną. Warszawa : Difin. Pomykalska, B., Pomykalski, P. (2007) Analiza finansowa przedsiębiorstw. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Siemińska, E. (2003) Finansowa kondycja firmy : metody pomiaru i oceny. Warszawa : Poltext. Śpiewak, T. (2008) Zarządzanie środkami pieniężnymi w przedsiębiorstwie : teoria i praktyka. Rzeszów : Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego. Uziębło, A. (red.) (2011) Decyzje finansowe i inwestycyjne w gospodarce rynkowej : nowe wyzwania i możliwości. Warszawa : CeDeWu. Zadora, H. (red.) (2009) Finanse małego przedsiębiorstwa : w teorii i praktyce zarządzania. Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck. Żurek, J. (red.) (2003) Ekonomika i kierowanie rozwojem przedsiębiorstwa. Gdańsk : Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.