Sylabus Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych

Transkrypt

1 Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytet Warszawski Sylabus Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych Prowadzący: dr Magdalena Arczewska Rok akademicki: 2010/2011 Semestr: letni Tok studiów: studia stacjonarne I stopnia Rok studiów: II Specjalizacja: V. Zarządzanie kadrami; X. Organizacje pozarządowe Forma zajęć: konwersatorium Liczba godzin dla jednej grupy: 30 Forma zaliczenia: aktywny udział w zajęciach (dopuszczalne są dwie nieobecności) oraz przygotowanie referatu; obowiązkowy egzamin pisemny obejmujący materiał z konwersatorium Punkty ECTS: 3 Opis przedmiotu: Zajęcia prowadzone w formie konwersatorium omawiają najważniejsze zagadnienia prawa pracy. W zakresie problematyki ubezpieczeń społecznych szczególny nacisk położono na ocenę wdrażania reform systemowych i ich skutki. Zalecane lektury: K. Baran (red.): Prawo pracy, Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., Warszawa (wydanie 13) L. Florek: Europejskie Prawo Pracy. Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2010 I. Jędrasik Jankowska: Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2010 Z. Kubot, T. Kuczyński, Z. Masternak, H. Szurgacz: Prawo pracy. Zarys wykładu, Difin, Warszawa 2010 T. Liszcz: Prawo Pracy, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2008 W. Musialski: Ubezpieczenie społeczne, Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2004 A. Patulski, W. Patulski, K. Walczak, G. Orłowski, M. Nałęcz: Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2007 M.T. Romer: Prawo pracy. Komentarz, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2008 E. Wronikowska: Zbiorowe prawo pracy, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2008 Z. Niedbała, D.Lach, M. Piotrowski, S. Samol: Prawo pracy, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2007 Tematyka poszczególnych zajęć obejmuje następujące zagadnienia: 1. Geneza i rozwój prawa pracy, podstawowe zasady prawa pracy. 2. Źródła prawa pracy (konstytucja, kodeks pracy, inne ustawy, pragmatyki służbowe, układy zbiorowe, akty wewnątrzzakładowe, umowy międzynarodowe, akty wspólnotowe). 3. Stosunek pracy (pojęcie stosunku pracy i jego cechy szczególne, podmioty stosunku pracy pracownik i pracodawca). 4. Stosunek pracy i jego podstawy (umowa o pracę i jej rodzaje, mianowanie, powołanie wybór, spółdzielcza umowa o pracę). Zakaz konkurencji, praca tymczasowa. 5. Ustanie stosunku pracy (wypowiedzenie umowy o pracę, szczególna ochrona przed wypowiedzeniem, roszczenia pracownika z tytułu bezprawnego wypowiedzenia, 1

2 rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia, rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników tzw. zwolnienia grupowe, wygaśnięcie stosunku pracy). 6. Wynagrodzenie za pracę (pojęcie, zasady i system wynagradzania, składniki wynagrodzenia, ochrona wynagrodzenia, odprawa w razie śmierci pracownika, przejścia na emeryturę lub rentę ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalalności pracodawcy). 7. Czas pracy (pojęcie czasu pracy, wymiar i rozkład czasu pracy, praca w godzinach nadliczbowych, praca w nocy, w niedzielę i święta, czas pracy kadry zarządzającej). 8. Spory ze stosunku pracy (postępowanie pojednawcze, postępowanie sądowe, wykonywanie orzeczeń sądów i ugód, przedawnienie roszczeń, terminy zawite). Odpowiedzialność pracownika (porządkowa i materialna) i odpowiedzialność pracodawcy za naruszenie praw pracowniczych (majątkowa, za przestępstwa i wykroczenia). 9. Ochrona pracy (bezpieczeństwo i higiena pracy, postępowanie w razie wypadku przy pracy i choroby zawodowej, ochrona pracy kobiet, urlopy wychowawcze, ochrona pracy młodocianych). 10. Urlop wypoczynkowy (nabycie prawa do urlopu, wymiar urlopu, urlop proporcjonalny, zasady udzielania i korzystania z urlopu, urlop na żądanie, ekwiwalent za niewykorzystany urlop, przedawnienie roszczeń), urlopy bezpłatne, urlopy okolicznościowe, usprawiedliwiona nieobecność w pracy. 11. Zbiorowe prawo pracy (pojęcie, związki zawodowe, organizacje pracodawców, rokowania i układy zbiorowe pracy, rozwiązywanie sporów zbiorowych, partycypacja pracownicza). 12. Ubezpieczenia społeczne w Polsce. 13. Reforma emerytalna w Polsce. Literatura do kolejnych zajęć: 1. Zajęcia wprowadzające Geneza i rozwój prawa pracy. Podstawowe zasady prawa pracy H. Szurgacz: Geneza i kierunki rozwoju prawa pracy, [w:] Z. Kubot,. T. Kuczyński, Z. Masternak, H. Szurgacz: Prawo pracy. Zarys wykładu, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2005, s Z Salwa: Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, Wydawnictwo Prawnicze PWN, Warszawa 2001, rozdział V: Zasady prawa pracy, s Pojęcie i przedmiot prawa pracy Funkcjonowanie rynku pracy w Unii Europejskiej 3. Źródła prawa pracy Z. Niedbała (red.): Prawo pracy, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2007, rozdział IV: Źródła prawa pracy, s Konstytucja, umowy międzynarodowe i akty wspólnotowe 4. Stosunek pracy , rozdział III: Charakter prawny i nawiązanie stosunku pracy, s

3 K. Baran (red.): Prawo pracy, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Zakamycze 2005, rozdział VII: Umowa o pracę, s Podmioty stosunku pracy pracownik i pracodawca Zakaz konkurencji 5. Ustanie stosunku pracy , rozdział IV: Rozwiązanie, zmiana i wygaśniecie stosunku pracy, s Wypowiedzenie umowy o pracę Zwolnienia grupowe 6. Wynagrodzenie za pracę H. Szurgacz: Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia związane z pracą, [w:] Z. Kubot,. T. Kuczyński, Z. Masternak, H. Szurgacz: Prawo pracy. Zarys wykładu, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2005, s Ochrona wynagrodzenia Odprawa w razie śmierci pracownika 7. Czas pracy Z Salwa: Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, Wydawnictwo Prawnicze PWN, Warszawa 2001, rozdział XVIII: Czas pracy, s Rodzaje czasu pracy Czas pracy w nowych krajach członkowskich Unii Europejskiej ile i jak pracujemy w krajach Europy środkowo-wschodniej? Czas pracy w nowych krajach członkowskich Unii Europejskiej tradycyjny czy elastyczny czas pracy? 8. Spory ze stosunku pracy. Odpowiedzialność pracownika i odpowiedzialność pracodawcy za naruszenie praw pracowniczych T. Kuczyński: Spory pracy oraz Ich rozpatrywanie, [w:] Z. Kubot,. T. Kuczyński, Z. Masternak, H. Szurgacz: Prawo pracy. Zarys wykładu, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2005, s Z. Niedbała (red.): Prawo pracy, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2007, rozdział XIV: Odpowiedzialność pracownika, jej rodzaje, podstawy i sankcje, s Odpowiedzialność pracodawcy za naruszenie praw pracowniczych Postępowanie pojednawcze i postępowanie sądowe Związki zawodowe i organizacje pracodawców 9. Ochrona pracy Z. Niedbała (red.): Prawo pracy, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2007, rozdział XVI: Ochrona pracy instrumenty prawne służące ich realizacji, s

4 Ochrona pracy kobiet Sytuacja prawa bezrobotnego Ochrona roszczeń pracowniczych w związku z niewypłacalnością pracodawcy 10. Urlop wypoczynkowy , rozdział XI: Urlopy wypoczynkowe i bezpłatne, s Zasady udzielania i korzystania z urlopu Urlopy bezpłatne Urlopy okolicznościowe 11. Zbiorowe prawo pracy Z. Niedbała (red.): Prawo pracy, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2007, rozdział XX: Zbiorowe prawo pracy, s Związki zawodowe i organizacje pracodawców Rokowania i układy zbiorowe pracy 12. Ubezpieczenia społeczne w Polsce T. Szumlicz: Reforma systemu zabezpieczenia społecznego: ku rozwiązaniom ubezpieczeniowym, [w:] M. Rymsza (red.): Reformy społeczne. Bilans dekady, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2004, s Z.Salwa: Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, Wydawnictwo Prawnicze PWN, Warszawa 2001, rozdział XXVII: Ubezpieczenia społeczne, s Uwarunkowania demograficzne ubezpieczeń społecznych Renty z tytułu niezdolności do pracy Trzy filary ubezpieczenia emerytalnego w Polsce 13. Reforma emerytalna w Polsce T. Szumlicz: Reforma zabezpieczenia emerytalno-rentowego, [w:] L. Kolarska-Bobińska: Druga fala polskich reform, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 1999, s M. Rymsza: Ubezpieczenia emerytalne w zreformowanym systemie ubezpieczeń społecznych w Polsce, [w:] T. Kowalik (red.): Nierówni i równiejsi, Warszawa 2002, s M. Góra: System emerytalny, Polskie Wydawnictwa Ekonomiczne, Warszawa s Ekonomiczne podstawy systemu emerytalnego Problemy i kierunki zmian w systemach emerytalnych krajów Unii Europejskiej Dodatkowe informacje: Do uzyskania zaliczenia konieczne jest aktywne uczestniczenie w konwersatorium. Student ma prawo do 2 nieobecności na zajęciach. Obecność na każdych zajęciach to 1 punkt (w przypadku 4

5 nieprzygotowania do zajęć 0,5 pkt). W roku akademickim 2010/2011 odbędzie się 13 spotkań konwersatoryjnych. Obecność na wszystkich zajęciach to dodatkowy 1 punkt. Za przygotowanie referatu student otrzymuje od 0 do 3 punktów. Zagadnienia, których dotyczy referat muszą być z wyprzedzeniem omówione z prowadzącym zajęcia. Student składa ponadto konspekt uwzględniający tematykę poruszaną w referacie oraz uwzględnioną literaturę przedmiotu. Maksymalna liczba punktów = 17 pkt. Aby zaliczyć zajęcia należy zgromadzić min. 13 pkt. Każdy punkt powyżej 14 uzyskany w ramach uczestnictwa w konwersatorium dopisywany jest do punktów uzyskanych z testu egzaminacyjnego (dodatkowa premia za aktywność na zajęciach). 5