Spis treści SŁOWO WSTĘPNE 13

Transkrypt

1 Spis treści SŁOWO WSTĘPNE 13 ROZDZIAŁ I POJĘCIE I PODSTAWOWE ZASADY PRAWA PRACY 1. POJĘCIE, PRZEDMIOT I SYSTEMATYKA PRAWA PRACY FUNKCJE PRAWA PRACY PODSTAWOWE ZASADY PRAWA PRACY Zasada wolności pracy Zasada swobody nawiązania stosunku pracy Zasada odpłatności pracy Zasada uprzywilejowania pracownika i hierarchia źródeł prawa pracy Zasada poszanowania godności i innych dóbr osobistych pracownika Zasada równego traktowania pracowników. Zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu Prawo do wypoczynku Zasada zapewnienia osobom wykonującym pracę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy Zasada zaspokajania potrzeb socjalno-bytowych pracowników Zasada ułatwiania podnoszenia kwalifikacji przez pracowników Zasada wolności zrzeszania się. Zasada uczestnictwa pracowników w zarządzaniu zakładem pracy Zasada prowadzenia polityki zmierzającej do pełnego i produktywnego zatrudnienia oraz pomocy państwa w tym zakresie 25 ROZDZIAŁ II ŹRÓDŁA PRAWA PRACY 1. RODZAJE ŹRÓDEŁ PRAWA PRACY POWSZECHNE ŹRÓDŁA PRAWA PRACY Konstytucja Prawo Wspólnot Europejskich Umowy międzynarodowe Kodeks pracy i inne ustawy 30 5

2 3. SPECYFICZNE ŹRÓDŁA PRAWA PRACY Układy zbiorowe pracy Inne porozumienia Regulamin pracy Regulamin wynagradzania STOSOWANIE PRZEPISÓW KODEKSU CYWILNEGO ROLA ORZECZEŃ SĄDU NAJWYŻSZEGO I TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO Orzeczenia Sądu Najwyższego Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego 41 ROZDZIAŁ III STOSUNEK PRACY I NIETYPOWE FORMY ZATRUDNIENIA 1. POJĘCIE I CECHY STOSUNKU PRACY NIETYPOWE FORMY ZATRUDNIENIA Telepraca Praca tymczasowa Łączenie różnych umów o pracę Umowy cywilnoprawne Kontrakty menedżerskie Praca nakładcza Samozatrudnienie Praca osób pozbawionych wolności 54 ROZDZIAŁ TV STRONY STOSUNKU PRACY 1. DEFINICJE PRACODAWCY I PRACOWNIKA W SYSTEMIE PRAWA PRACOWNIK PRACODAWCA Osoby fizyczne Osoby prawne Jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej Jednostki organizacyjne stanowiące część osób prawnych ZMIANA PRACODAWCY Pojęcie przejścia zakładu na innego pracodawcę Przejęcie pracowników - procedura Rozwiązanie umowy przez pracownika 63 ROZDZIAŁ V POWSTANIE STOSUNKU PRACY 1. NAWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ Dane osobowe pracownika Forma i treść umowy 65

3 3. Pisemna informacja Elementy umowy pracownika delegowanego RODZAJE UMÓW O PRACĘ Umowa na czas nieokreślony Umowa na czas określony Umowa na zastępstwo Umowa na czas wykonania określonej pracy Umowa na okres próbny ZATRUDNIANIE CUDZOZIEMCÓW Ramy ustawowe i procedura zatrudniania Obywatele państw UE Zatrudnianie obywateli państw trzecich ZATRUDNIENIE NA PODSTAWIE MIANOWANIA POWOŁANIA I WYBORU Mianowanie Powołanie Wybór SPÓŁDZIELCZA UMOWA O PRACĘ 77 ROZDZIAŁ VI ROZWIĄZANIE, USTANIE I ZMIANA STOSUNKU PRACY 1. SPOSOBY ROZWIĄZANIA UMOWY O PRACĘ - WPROWADZENIE POROZUMIENIE STRON WYPOWIEDZENIE UMOWY O PRACĘ Definicja i dopuszczalność wypowiedzenia Okres wypowiedzenia Termin wypowiedzenia Forma i tryb wypowiedzenia ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ BEZ ZACHOWANIA OKRESU WYPOWIEDZENIA Definicja i dopuszczalność rozwiązania umowy Forma i tryb rozwiązania umowy ROZWIĄZANIE UMOWY BEZ WYPOWIEDZENIA Z WINY PRACOWNIKA Termin Zdarzenia stanowiące podstawę rozwiązania umowy ROZWIĄZANIE UMOWY BEZ WYPOWIEDZENIA Z PRZYCZYN NIEZAWINIONYCH PRZEZ PRACOWNIKA Podstawy rozwiązania umowy. Czas trwania nieobecności Okres pobierania zasiłku Zakaz rozwiązania umowy po powrocie pracownika do pracy SZCZEGÓLNA OCHRONA PRZED WYPOWIEDZENIEM I ROZWIĄZANIEM UMOWY O PRACĘ Pojęcie powszechnej i szczególnej ochrony przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy Okoliczności stanowiące podstawę ochrony oraz grupy pracowników chronionych 91 7

4 8. ROZWIĄZANIE UMOWY BEZ WYPOWIEDZENIA PRZEZ PRACOWNIKA Forma oświadczenia Przesłanki rozwiązania umowy Odszkodowanie WYGAŚNIĘCIE UMOWY O PRACĘ Umowy terminowe Zdarzenia niebędące oświadczeniami woli ZMIANA WARUNKÓW PRACY Porozumienie zmieniające Wypowiedzenie zmieniające Czasowe powierzenie pracownikowi innej pracy Powierzenie innej pracy w czasie przestoju Przeniesienie do innej pracy ze względu na inne okoliczności ROSZCZENIA PRACOWNIKA W RAZIE BEZPRAWNEGO ROZWIĄZANIA UMOWY o PRACĘ ROSZCZENIA PRACODAWCY W RAZIE NIEUZASADNIONEGO ROZWIĄZANIA UMOWY O PRACĘ PRZEZ PRACOWNIKA ZWOLNIENIA Z PRZYCZYN NIEDOTYCZĄCYCH PRACOWNIKÓW Pojęcie i ramy prawne Procedura zwolnień grupowych" Uproszczenie procedury zwolnień Rozwiązywanie umów z indywidualnymi pracownikami Odprawy dla pracowników Ponowne zatrudnianie pracowników po dokonaniu zwolnień 108 ROZDZIAŁ VII WYNAGRODZENIE ZA PRACĘ I INNE ŚWIADCZENIA ZE STOSUNKU PRACY 1. DEFINICJA I SPOSÓB USTALANIA WYNAGRODZENIA ZA PRACĘ Definicja wynagrodzenia za pracę Sposób ustalania wynagrodzenia za pracę SKŁADNIKI WYNAGRODZENIA ZA PRACĘ Wynagrodzenie podstawowe Dopłaty i dodatki Premia Wypłaty gwarancyjne Nagrody pracownicze Pozostałe składniki wynagrodzenia OCHRONA WYNAGRODZENIA ZA PRACĘ Ograniczenie swobody dysponowania przez pracownika prawem do wynagrodzenia Określenie terminu, miejsca i formy wypłaty wynagrodzenia Ograniczenie dokonywania potrąceń z wynagrodzenia 116 8

5 ROZDZIAŁ VIII CZAS PRACY 1. DEFINICJA WYMIAR CZASU PRACY Wymiar czasu pracy w okresie rozliczeniowym Obliczanie wymiaru czasu pracy dla pracownika Okresy wypoczynku SYSTEMY I ROZKŁADY CZASU PRACY Pojęcie doby i tygodnia w Kodeksie pracy Sposób ustalania systemów i rozkładów czasu pracy Podstawowy system czasu pracy System równoważnego czasu pracy Praca przy dozorze urządzeń Praca przy pilnowaniu mienia i dozorze System przerywanego czasu pracy Przerwa na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych Praca zmianowa Praca w ruchu ciągłym System skróconego tygodnia pracy System pracy weekendowej Obniżenie wymiaru czasu pracy Indywidualny rozkład czasu pracy PRACA W GODZINACH NADLICZBOWYCH Definicja Dopuszczalność pracy w godzinach nadliczbowych Udzielanie czasu wolnego za pracę w godzinach nadliczbowych Dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych PRACA W NIEDZIELĘ I ŚWIĘTA Dopuszczalność pracy w niedziele i święta Praca w święta w placówkach handlowych Rekompensata za pracę w niedziele lub święto PRACA W NOCY ZAGADNIENIA SPORNE: DYŻUR I PODRÓŻ SŁUŻBOWA Dyżur Podróż służbowa 131 ROZDZIAŁ IX URLOPY 1. URLOP WYPOCZYNKOWY Definicja i cechy urlopu wypoczynkowego Wymiar urlopu Nabycie prawa do urlopu. Pierwszy urlop Sposób udzielania urlopu wypoczynkowego Plan urlopów 136 9

6 6. Urlop na żądanie Przesunięcie terminu urlopu Odwołanie z urlopu Urlop proporcjonalny Urlop w okresie wypowiedzenia Wynagrodzenie urlopowe. Ekwiwalent za urlop Urlop bezpłatny Urlopy szkoleniowe Urlopy okolicznościowe 140 ROZDZIAŁ X OBOWIĄZKI PRACOWNIKA I PRACODAWCY 1. OBOWIĄZKI PRACOWNIKA Podstawowe obowiązki pracownika Zakaz konkurencji OBOWIĄZKI PRACODAWCY Obowiązki będące elementami treści stosunku pracy Obowiązki związane ze stosunkiem pracy Obowiązki o charakterze organizacyjno-porządkowym OBOWIĄZEK PRZECIWDZIAŁANIA DYSKRYMINACJI W ZATRUDNIENIU Definicja dyskryminacji bezpośredniej i pośredniej Przejawy dyskryminacji Dozwolone różnicowanie sytuacji pracowników Uprawnienia pracownika w zawiązku z naruszeniem zakazu dyskryminacji Molestowanie Molestowanie seksualne OBOWIĄZEK PRZECIWDZIAŁANIA MOBBINGOWI Definicja mobbingu Sprawca mobbingu Uprawnienia pracownika, ofiary mobbingu 153 ROZDZIAŁ XI PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACODAWCY W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY 1. OBOWIĄZEK ZAPEWNIENIA BEZPIECZNYCH I HIGIENICZNYCH WARUNKÓW PRACY Prawo osób wykonujących pracę zarobkową do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy Przedmiotowy zakres obowiązku pracodawcy BHP pracowników tymczasowych OBOWIĄZKI I UPRAWNIENIA PRACOWNIKA ZWIĄZANE Z BHP PODMIOTY PEŁNIĄCE FUNKCJE KONTROLNE I DORADCZE W ZAKŁADZIE PRACY 157

7 1. Społeczna inspekcja pracy Służba BHP Komisja BHP WYPADKI PRZY PRACY I CHOROBY ZAWODOWE Definicja wypadku przy pracy Obowiązki pracodawcy związane z wypadkiem Świadczenia dla pracownika związane z wypadkiem przy pracy Wyłączenie prawa do świadczeń z tytułu wypadku przy pracy Wypadek w drodze do pracy Choroba zawodowa 161 ROZDZIAŁ XII OCHRONA PRACY KOBIET, PRACOWNIKÓW MŁODOCIANYCH ORAZ UPRAWNIENIA PRACOWNIKÓW ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM 1. OCHRONA PRACY KOBIET Powszechna ochrona pracy kobiet Szczególna ochrona pracy kobiet UPRAWNIENIA PRACOWNIKÓW ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM Ochrona trwałości stosunku pracy Szczególna ochrona zdrowia pracownic w ciąży oraz w okresie karmienia piersią Urlop macierzyński Urlop wychowawczy lóó 5. Przerwy i zwolnienia z pracy ZATRUDNIANIE PRACOWNIKÓW MŁODOCIANYCH Definicja pracownika młodocianego Nawiązanie umowy o pracę Zatrudnienie w celu przygotowania zawodowego i do prac lekkich Obowiązki i uprawnienia pracowników młodocianych Rozwiązanie umowy 170 ROZDZIAŁ XIII ODPOWIEDZIALNOŚĆ STRON STOSUNKU PRACY 1. ODPOWIEDZIALNOŚĆ PORZĄDKOWA PRACOWNIKÓW Rodzaje kar porządkowych Przesłanki zastosowania kar porządkowych Tryb nakładania kar porządkowych Pragmatyki pracownicze - odpowiedzialność dyscyplinarna ODPOWIEDZIALNOŚĆ MATERIALNA PRACOWNIKÓW Ogólne zasady odpowiedzialności materialnej Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi Wspólna odpowiedzialność za powierzone mienie

8 3. ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRACODAWCY ZA WYKROCZENIA I PRZESTĘPSTWA PRZECIWKO PRAWOM PRACOWNIKA Wykroczenia Postępowanie w sprawach o wykroczenia Przestępstwa Postępowanie w sprawach o przestępstwa 782 ROZDZIAŁ XIV PODSTAWOWE POJĘCIA Z ZAKRESU ZBIOROWEGO PRAWA PRACY 1. POJĘCIE ZBIOROWEGO PRAWA PRACY DIALOGU SPOŁECZNEGO ZWIĄZKI ZAWODOWE Pojęcie związku zawodowego Utworzenie związku zawodowego Uprawnienia związków zawodowych na poziomie krajowym Uprawnienia związku zawodowego na poziomie zakładu pracy Uprawnienia działaczy związkowych ORGANIZACJE PRACODAWCÓW Utworzenie organizacji pracodawców Zadania i uprawnienia organizacji pracodawców RADY PRACOWNIKÓW I INNE CIAŁA PRZEDSTAWICIELSKIE Rada pracowników Wybory do rad pracowników Uprawnienia rady pracowników Inne organy reprezentujące pracowników 789 ROZDZIAŁ XV ROZWIĄZYWANIE SPORÓW ZBIOROWYCH I INDYWIDUALNYCH 1. INDYWIDUALNE SPORY Z ZAKRESU PRAWA PRACY Sądy pracy Roszczenia pracownika i pracodawcy Postępowanie przed sądem pracy Postępowanie przed komisją pojednawczą ROZWIĄZYWANIE SPORÓW ZBIOROWYCH Pojęcie sporu zbiorowego Strony sporu zbiorowego Przebieg sporu zbiorowego Strajk 204 BIBLIOGRAFIA 207 SPIS TABEL I WYKRESÓW