Opracowanie norm latencji fali V i różnicy międzyusznej latencji - ITS dla odpowiedzi ABR wywoływanych krótkimi tonami o i ntensyw n ości 90 db nhl

Transkrypt

1 Prblemy terii i praktyki Prblems f thery and practice Opracwanie nrm latencji fali V i różnicy międzyusznej latencji - TS dla dpwiedzi ABR wywływanych krótkimi tnami i ntensyw n ści 90 db nhl Nrmative data f latency f wave V and interaural latency difference - TS fr ABRs elicited by tne-pips f 90 db nhl intensity Ewa Orkan-Łęcka ', Krzysztf Kchanek', Adam Piłka ', Lech Śliwa ' 1 Akademia Medyczna, Warszawa, nstytut Fizjlgii i Patlgii Słuchu, Warszawa Streszczenie W praktyce klinicznej wacenie zaburzeń słuchu typu pza ś li makweg za pmcą słuchwych ptencjałów wywłanych pnia mózgu - ABR standardwym bdźcem jest trzask, chciaź pdejmwane są również próby zastswania w tych badaniach krótkich tnów. Wacenie dpwiedzi ABR stsuje się szereg parametrów, ale w pierwszej klejnści analizuje się parametry fali V - jej becnść, amplitudę i latencję. Bardz czułym parametrem w przypadku jednstrnnych zaburzeń pzaś lim akwych jest różnica międzyuszna latencji fali V, tzw. wskaźn ik TS. Odpwiedzi ABR dla trzasku charakteryzują się bardz małym rzrzutem śród- i międzysbniczym wartści latencji, c znacznie ułatwia prównywanie wyników pmiędzy labratriami. Nrmy latencji fali V i wskaźnika [TS są pwszechnie znane dla dpwiedzi wywływanych trzaskiem, a różnice pmiędzy labratriami są bardz niewielkie. Nie zstały natmiast pracwane nrmy latencji fali V i wskaźnika TS dla dpwiedzi ABR wywływanych krótkimi tnami, c wynika przede wszystkim z braku standardu dtycząceg parametrów czaswych bdźców. Dlateg w niniejszej pracy pdj ęt badania, których celem był pracwanie nrm latencji fali V i wskaźnika łts dla dpwiedzi ABR wywływanych krótkimi tnami częsttliwściach 1000, 00 i 4000 Hz, których wartści czasów narastania są dłuższe niż standardwe. Pn adt przeanalizwan wpływ wieku i pici na wymienine parametry fali V. S łwa kluczwe: słuchwe ptencj ały wywłane pnia mózgu, krótkie tny, latencja fali V. Summary n clinical practice, when assessing retrcchlear hearing lss by means f ABRs, he click is cmmnly used as a slandard stimulus, althugh sm e attempts are als mad e t emply lane pip slimuli. T evaluale he respnse, ne examines a number f parameters f individual waves. n he first place, he presence and parameters f wave V are analyzed such as amplitude and latency. n the cases f unilateral retrcchlear hearing lss, interaural latency difference f wave V, the s-called TS index. is a very sensitive parameter. The characterislic feature f ABRs is very law inter- and intrasubject variability f latency values, which significantly facilita les cmparisns between results frm different labratries. The nrms fr wave V latency and TS index fr ABRs eliciled by cjick are cmmnly knwn, and the differences between labratries are very law. Hwever, there are nt any nrms fr wave V and [TS latencies in the ABRs ellcited by lane pips. The aim f th is wark was t elabrated the nrms fr lalendes f wave V and he TS index in ABRs eltcited by tne pips at frequencies 1000, 00 and 4000 Hz, whse rise-times were lnger than the standard nes. The influence f age and gender n the parameters f wave V was als anajyzed. Key wrds: auditry brainstem respnses, tne pips" latency f wave V, nrmative data. Wprwadzenie Standardwym bdźcem w badaniach słuchwych ptencjałów wywłanych pnia mózgu (ABR) jest trzask, który ze względu na dużą szybkść narastania fali ciśnienia akustyczneg zapewnia bardz d brą synchrnizację dpwiedzi pjedynczych w łókien nerwu słuchweg, c w praktyce przekłada się na dużą amplitudę dpwiedzi raz jej wyską jakść. Z uwagi na szerkie widm mcy trzasku dpwiedzi ASR nie są specyficzne c zęsttliwściw. Ola niskich intensywnści cechach dpwiedzi decyduje dpwiedź ślim a ka w zakresie częsttliwści d 00 d 4000 Hz, natmiast w zakresie wyższych intensywnści aktywn ś ć zakrętu pdstawneg [Dn 1978; Eggerm n t 19J. Pwszechnie znane są nrmy latencji fali V dla trzasku raz wpływ różnych czynników na jej wartść, takich jak np. płeć, wiek czy temperatura cia/a. J eżeli parametry stymulacji i akwizycji są zbliżne w pszczególnych śrdkach elektrfizjlgicznych, t różnice w nrmach są nieznaczące. Jest t niewątpliwie grmna zaleta dpwiedzi ABR na trzask. Równie wa żną cechą tych dpwiedzi jest niewielki rzrzut śród- i międzysbniczy, c przekłada się w praktyce na niewielkie wartści dchylenia standardweg średn i ch wartści latencji. Z kliniczneg punktu widzenia ta cecha

2 30 Ewa O r kan-łęcka, Krzysztf Kchanek, Adam Piłka, Lech Sliwa dpwiedzi na trzask ma grmne znaczenie, pnieważ ułatwia różnicwanie nrmy d patlgii na pdstawie pmiarów latencji. Jest t niewątpliwie skutek bardz dbrej synchrnizacji dpwiedzi pjedynczych włókien nerwu słuchweg przy pbudzaniu ślimaka trzaskiem, który gwarantuje bardz dużą szybkść narastania fali ciśnienia dźwięku w pczątkwej fazie bdźca. Jak wiadm, krótkie tny charakteryzują się znacznie dłuższymi czasami narastania, a zatem szybkść narastania fali ciśnienia krótkieg tnu jest znacznie mniejsza niż dla trzasku. Np. dla krótkieg tnu częsttliwści 1000 Hz minimalna wartść czasu narastania wynsi 1 kres, czyli 1 ms, pdczas gdy wartść czasu narastania trzasku wynsi 0,05 ms. Zatem wartść czasu narastania krótkieg tnu jest -krtnie w i ększa niż trzasku. Oznacza t w praktyce mn i ejszą szybkść narastania fali ciśnienia dźwięku dla krótkich tnów i spadek synchrnizacji dpwiedzi pjedynczych włókien nerwu słuchweg. Dlateg fala V w dpwiedziach dla krótkich tnów ma mniejszą amplitudę raz w i ększą szerkść [Campbell 1995; Stapels 1997; 00; Kchanek 00; Purdy 02]. D tej pry nie pracwan jednliteg standardu stymulacji za pmcą krótkich tnów, nie tylk w dniesieniu d badań prgwych, ale szczególnie w dniesieniu d badań nadprgwych. Z reguły pszczególne śrdki audilgiczne psługują s i ę własnymi metdami, siągając częst satysfakcjnujące wyniki dtyczące reknstrukcji audigramu [Kchanek, 00; Stapels 00]. Brak standardu w zakresie parametrów stymulacji za pmcą krótkich tnów bwiedniach nieliniwych pwduje, że brak jest pwszechnie dstępnych nrm latencji fali V dla krótkich tnów. Dlateg w niniejszej pracy, w nawiązaniu d wstępnych wyników badań w uszach nrmalnie słyszących, przedstawinych w pracy Kchanka i wsp. [03], pdjęt badania, których celem był wyznaczenie nrm latencji fali V i różnicy międzyusznej latencji - wskaźnika T5 w dpwiedziach ABR dla krótkich tnów. Analizwan również wpływ wieku i płci na wartści latencji fa li V raz wskaźnika T5. Materiał i metda Badania wyknan w grupie 148 sób słuchu nrmalnym w wieku d 12 d 75 lat. Próg słyszenia badanych sób w zakresie częsttliwści Hz nie przekraczał db HL. Na ryc.1 przedstawin histgram wieku badanych sób w przedziałach 1 O-letnich. Z przedstawineg rzkładu wynika, że większść sób była w wieku d d 50 lat. Z uwagi na małe l iczebnśc i grup sób w wieku pniże j lat i pwyżej 50 lat d dalszej analizy wyd rębni n cztery grupy wiekwe: grupa 1 - sby w wieku pniżej 30 lat, grupa 2 - sby w wieku d 30 d 40 lat, grupa 3 - sby w wieku d 40 d 50 lat i grupa 4 - sby w wieku pwyżej 50 lat. W tab. 1 zestawin przedstawin charakterystykę mater i a ł u pd wzg l ędem liczebnśc i płci i wieku badanych sób. W badaniach stswan krótkie tny bwiedni Gaussa częsttliwściac h 1000, 00 i 4000 Hz raz bdziec typu trzask. Wart ści czasów narastania i padania krótkich tnów były takie same jak w pracy Kchanka i wsp. [02 ]: dla częst tliwści 1000 Hz - 4 kresy (4 ms), natmiast dla częstt li wści 00 i 4000 Hz - 8 kresów (4 i 2 ms). Bdżce : / y 1\ Oc.ek""."" nrmaln Próg słyszenia (db HL Ryc. 1. Rzkład wieku w badanej grupie sób nrma lnie s łyszących Tab. 1. Liczba kbiet i mężczyzn w pszczególnych grupach wiekwych Grupa liczba sób liczba kbiet liczba mężczyz n Grupa Grupa Grupa Grupa Ogó łe m by ły generwane bez dcinka plateau. ntensywnść wszystkich bdżców wynsiła 90 db nhl. Odpwiedzi rejestrwan za pmcą plskieg systemu d badań elektrfizjlgicznych słuchu nazwie "Eptest" z czasem analizy wynszącym ms. Pasm wzmacniacza bilgiczneg wyns i ł d 0 d 00 Hz. Bdżce prezentwan przez s ł uchawki nauszne TDH-49 firmy Telephnics z częstścią pwtarzania 31/s. Przedmitem analizy statystycznej były latencje fa li V raz wartści różnicy międzyusznej - T5 wyznaczne z dpwiedzi dla pszczególnych bdźców. Skk kursra przy wyznaczaniu latencji wynsił 0,08 ms. W analizie statystycznej stswan test t-studenta dla prób zależnych i nieza l eż n ych, analizę wariancji raz funkcj ę krelacji liniwej. Jak isttne rzważan wyniki z pzimem isttnści p<0,05. Wyniki Latencja fali V Na ryc. 2 przedstawin histgramy latencji fa li V w całe j grupie sób dla pszczególnych bdźców, natmiast na ryc. 3 średn i e wartśc i latencji fali V wraz z dchyleniami standardwymi. Najkrótsze latencje występwały w dpwiedziach dla trzasku, a najdłuższe dla krótkieg tnu częstt l iw śc i 1000 Hz. Odchylenia standardwe mają zb l iżną wartść dla pszczególnych bdżców, przy czym dla częst tl iwści 1000 Hz wartść dchylenia jest nieznacznie większa n i ż dla pzstałyc h bdżców. Analiza statystyczna wykazała, że średn i e wartś ci dla pszczególnych bdźców różn i ą się między sbą w spsób isttny statystycznie. Opie rając s i ę na średn i ch wartś ci ach latencji i wartśc i dwóch dchyle ń standardwych, wyznaczn zakresy nrmy dla pszczególnych bdżców (tab. 2).

3 Opracwanie nrm latencji fali V i różn i cy międzyusznej latencji - T5 dla dpwiedzi ASR wywływanych krótkimi tnami. 31. _ -----_. --- w " 1000 Hz Lv [ms] ' 00 Hz "'0 " >." "" 4000 Hz " " y ' trzask '00 "" 00 :J t , , , ,' 7.8 8, , 0 9,( lalencja fali V (ms) Ryc. 2. Histgramy latencji fali V w całej grupie sób dla pszczególnych bdźców Na ryc. 4 przedstawin diagramy krelacyjne lateneji fali V w funkcji wieku. Analiza statystyczna wykazała, że pmim niskich wartści współczynników krelacji liniwej, krelacje były isttne statystycznie dla wszystkich bdźców Hz 00 Hz 4000 Hz trzask Ryc. 3. Średn i e wartśc i latencji fali V wraz z dwma dchyleniami standardwymi dla pszczególnych bdźców Tab. 2. Średn i e wartśc i latencji raz dlny i górny zakres nrmy latencji fali V (w ms) dla pszczególnych bdźców Bdziec x ± SD Zakres nrmy 1000 Hz 8,28 ± 0, 31 7,66-8,90 00 Hz 7,75:1:: 0,26 7,23-8, Hz 6,78 ± 0,24 6,77-7,25 trzask 5,67 ± 0, W tab. 3 przedstawin wartści współczynn i ków nachylenia wykresów latencji fali V w funkcji wieku raz wartści współczynników krelacji liniwej dla pszczególnych bdźców. Najwyższa wartść współczynnika krelacji liniwej występwała dla bdźca częstt l iwści 4000 Hz. Nachylenia wykresów były zbliżne dla wszystkich bdźców. W tab. 4 raz na ryc. 5 przedstawin średnie wartści latencji fali V dla pszczególnych bdźców w różnych grupach wiekwych. Dla bdźców tnalnych wpływ wieku był niec większy niż dla trzasku. Lv [ms]..., , Hz '.0 '.' :..-:.. :. 7,a :::-,. :.r::::: ==::..', , 00 Hz '.-.. -, , 8, Hz 7.' 6, ', , 6,8 trzask '.- '.0 '.' ',' "' :C -c,:;;,:;;,:;; -c,:;; -;,c:: -;'C::O-'7"'O--!" Wiek w latach Ryc. 4. Diagramy krelacyjne latencji fali V w fun kcji wieku dla pszczególnych bdźcó w

4 32 Ewa Orkan-Łęcka, Krzysztf Kchanek, Adam P i łka, Lech Ś l iwa Tab. 3. Wartsci współczynn i ków nachylenia wykresów latencji fal i V w funkcji wieku raz wartści współczynników kre lacji liniwej dla pszczególnych bdźców Rdzaj bdżca Nachylenie wykresu Wartść współczynnika krelacji liniwej 1000 Hz 7 s /db 0,27 00 Hz S Js/d8 0, Hz 7 j.js/db 0,36 trzask 5lJs/dB 0,29 Tab. 4. Średn i e wartśc i i dchylen ie stadardwe latencji fal i V (w ms) dla pszczególnych bdźców w różnych grupach wiekwych Grupa Grupa 1 Grupa 2 Grupa 3 Grupa 4 Ogółem l. (ms] trzask 1000 Hz 8,1 5 ± 0,28 8, ± ,35 ± 0,34 8,41 ± 0,26 8,28 ± 0, Hz 00 Hz 4000 Hz 7,66 ± 0,22 6,66 ± 0,21 7,74 ± 0,26 6,75 ± 0,22 7,79 t ,86 ± 0,25 7,89 ± 0,24 6,94 ± ,75 ± 0,26 6,78 ± 0,24 00 Hz 1000 Hz trzask 5,58 ± 0,17 5,64 ± 0,21 5,74 ± 0, ± 0,1 9 5,67 t 0,21 Grupa 1 Grupa 2 Grupa 3 Grupa 4 Ryc. 5. Średn i e wartśc i!atencji fali V (w ms) w różnych grupach wiekwych dla pszczególnych bdźców (grupa 1 - wiek pniżej 30 lat; grupa 2 - przedz i ał wieku d 30 d 40 lat; grupa 3 - przedz i ał wieku d 40 d 50 lat; grupa 4 - wiek pwyżej 50 lat) W tab. 5 zestawin średn i e wartści latencji fali V dla pszczególnych bdźców w grupach kbiet j mężczyzn. Analiza wariancji wykazała isttny statystycznie wpływ płci na wartści latencji fali V. Prównanie latencji fal i V w bu pdgrupach sób za pmcą testu t-studenta dla prób niezależnych wykazał, że latencje w grupie mężczyzn są dla każdeg bdźca dłuższe w spsób isttny statystycznie (p<o,05), Dla częsttliwści 1000 i 00 Hz różnice latencji pmiędzy grupą mężczyzn i kbiet były niec większe niż dla bdźca częsttliwści 4000 Hz i dla trzasku. Tab. 5. Średnie wartści latencji fal i V (w ms) wraz z dchyleniem standardwym w grupach kb iet i męzczyzn dla pszczególnych bdźców Grupa 1000 Hz 00 Hz 4000 Hz trzask Kbiety 8, ± 0,28 7,69 ± 0,23 6,72 ± 0,23 5,62 ± 0, Mężczyź ni 8,45 ± 0,32 7,90 ± 0,25 6,90 ± 0, 5.7B ± O,17 Różnica międzyuszna latencji fali V - T5 Na ryc. 6 przedstawin histgramy wartści różnic m i ędzyusznych latencji fali V - T5 dla pszczególnych bdźców. W przedstawinych rzkładach zdecydwanie dminują wartśc i zerwe wskaźn i ka T5. Pnieważ z kliniczneg punktu widzenia nie ma znaczenia znak różnicy międzyusznej latencji, ale jej wartść bezwzględna, dlateg dalsza analiza statystyczna T5 zstała wyknana w dniesieniu d wartści bezwzględnych. Na ryc, 7 przedstawin histgramy wartści bezwzględnych wskaź n ika T5. Pdbnie jak w histgramach na ryc. 6, niezależnie d rdzaju bdźca, wyraźnie dminują zerwe wartści T5. W analizwanym materiale nie występwały wartści T5 pwyżej 0,24 ms (trzy skki kursra' na ekranie u rządzenia EPTEST). W tab. 6 przedstawin średn i e wartści bezwzg l ęd n ych wartśc i T5 dla pszczególnych bdźców raz górne zakresy nrmy, wyznaczne w parciu wartści ś rednie T5 i wartść dwóch dchy l eń standardwych. Na j niższa średn i a wartść T5 występwała dla trzasku, natmiast dla pzstałych bdźców wartści T5 nie różniły się isttnie między sbą i były kł dwu razy w i ększe d wartści dla trzasku. Analiza wariancji nie wykaza ł a isttneg statystyczn ie wpły wu wieku raz płci na wartść T5. ''0 ' "0 ' '00 ' 1000 Hz : " i ' 'io :J " 4000 Hz ,08 0, i 00 Hz trzask , [TS [ms] Ryc. 6. Histgramy wa rt śc i wzg l ędnyc h wskaź ni ka T5 dla pszczególnych bdźców

5 Opracwanie nrm latencji fali V i różn i cy m i ędzyusznej latencji - T5 ddp0 v.: iedz i ASR wywanycii :_na_m_i_. 33 "O "O 1000 Hz 00 Hz "O.,, :5- " '- D 4000 Hz trzask D N u. 'c., " ", l O. \ ,0 0.0> T5 (ms] Ryc. 7. Histgramy wartści bezwzg l ędnych wskaźnika T5 dla pszczególnych bdźców Tab. 6. Srednie wartści różn i cy międzyusznej latencji fali V - T5 (w ms) raz górny zakres nrmy dla pszczególnych bdźców Dyskusja Bdziec x ± SD Górny zakres nrmy 1000 Hz 0.06 ± 0,07 0, 00 Hz 0,05 t 0,07 0, Hz 0,07 ± 0,08 0,23 trzask 0,03 ± 0,06 0, 15 Zasadniczym celem niniejszej pracy był pracwanie zakresów nrm dla dwóch parametrów fali V słuchwych ptencjałów pnia mózgu wywływanych krótkimi tnami - latencji i różnicy międzyusznej latencji - T5. Dla prównania analizę tych samych parametrów wyknan również dla dpwiedzi wywływanych trzaskiem. Zgdnie z wynikami badań innych autrów latencje fa li V dla krótkich tnów były w spsób isttny statystycznie dłuższe niż w dpwiedziach dla trzasku [Campbell 1995; Kchanek 02; Purdy 02[. D ł a krótkich tnów wart sć latencji fa li V zwiększała się wraz z redukcją częsttliwści bdźca, c jest zależnścią gólnie znaną. Średnia wartść latencji fa li V dla trzasku raz wartść dchylenia standardweg były zbliżne d wartści pracwanych przez innych autrów [Sturzebecher 1985; Eggermnt 1986; Musiek 1989; 1995]. Z kliniczneg punktu widzenia w diagnstyce różn i cwej isttnym parametrem jest wartść rzrzutu m i ędzysb niczeg latencji, któreg miarą mże być wartść dchylenia standardweg wartści średniej. Analiza wartści dchyleń standardwych latencji fal i V (tab. 2) wykazała, że najniższa wartść występwała dla trzasku, niec w i krótkich tnów częstt l iwscia c h 00 i 4000 Hz, a największa dla tnu częsttliwści 1000 Hz. Nie jest t wynik zaskaku j ąc y z uwagi na różnice w wartściach czasów narastania pszczególnych b dźców. Najkrótszy czas narastania psiada bwiem trzask, a najdł u ższy - tn c zęsttliwś c i 1000 Hz. Pnieważ wartść czasu narastania bdźca silnie ększe wartści dla wp ł ywa na stpień synchrnizacji Odpwiedzi włókie n nerwu s ł uc h weg, dlateg dpwiedzi dla trzasku cechuj ą s i ę mniejszym rzrzutem mi ę dzysbn i czym niż dpwiedzi dla krótkieg tnu częstt l iwsc i 1000 Hz. Analiza wpływu płci i wieku na latencję fali V w dpwiedziach dla krótkich tnów ptwierdziła gólnie znane załeżnsci, dtyczące wpływu tych czynników na l aten cję fali V w dpwiedziach dla trzasku [Serpans 04 ; Burkard 02; Dn 1994; Fxe 1993; Csta Net 1991; Durrant 1990J, Dla krótkich tnów stwierdzn pdbne zależnści, przy czym przyrsty latencji związane ze wzrstem wieku (tab. 4) były niec w i ększe n i ż dla trzasku. Równ i eż różnice średn i ch wartści latencji w grupach kbiet i mężczyzn by ł y niec w i ększe dla krótkich tnów n i ż dla trzasku i zw i ększały s i ę wraz ze zmniejszaniem częstt l iwś ci. Wartści ró żn i c pmiędzy śred n imi wartściami latencji fali V dla trzasku w grupach kbiet i męźczyzn, uzyskane w niniejszej pracy, były zbliżne d wartści znanych z prac innych autrów [Dn 1994J. Analiza statystyczna różnic m i ędzyusznych latencji fa li V - T5 dla trzasku j krótkich tnów wykazała, że wartści śred nie lt5 dla tnów są dwukrtnie w i ększe niż dla trzasku. Jest t zapewne, pdbnie jak w przypadku pmiarów latencji, wyn ik grszej synchrnizacji Odpwiedzi pjedynczych włókien nerwu słuchweg w przypadku bdźców dłuższych czasach narastania niż trzask [Hecx 1976; 1983; Kdera 1979; Beattie 1997J. Pdbny efekt zw i ększenia rzrzutu międzysbniczeg łatencji fali V, jak w przypadku zwiększania wartści czasu narastania, jest bserwwany w przypadku redukcji intensywnsci bdźca [Bauch 19; Dn 1978; Eggermnt 19]. Na skutek zmniejszania szybkści narastania ciśn i enia dźwięku wraz z redukcją intensywnści bdźca zmniejsza się stpień synchrnizacji dpwiedzi we włóknach nerwu słuchweg, skutkiem czeg zw i ększa się wie l kść rzrzutu ś ród - i międzysbn i czeg pmiarów latencji. Zatem niec większy rzrzut międzysbniczy latencji fali V i wskaźnika T5 dla krótkich tnów w prównaniu z dpwiedziami dla trzasku jest prawdpdbnie związan y z różn i cami w wartśc i ach czasów narastania tych bdźców. Analiza wpływu płci i wieku na wartść wskaźnika T5 nie wykazała zgdnie z czekiwaniami isttneg wpływu tych czynników na jeg wartść. Z kliniczneg punktu widzenia fakt ten ma duże znaczenie, pnieważ nie istnieje kniecznść uwzględniania wpływu tych czynników w diagnstyce różn i cwej zaburzeń słuchu z zastswaniem wskaź ni ka łt 5. Z uwagi na specyfikę pmiaru wskaźnika T5 ( ró żnica latencji u tej samej sby) wartsć dchylenia standardweg była 3-4 razy mniejsza n i ż w pmiarach latencji fa li V. Z kliniczneg punktu widzenia fakt ten mże znaczać większą użyte cznść i efektywnść wskaźn i ka T5 w diagnstyce różni cwej ubytków słuchu. Na pdstawie uzyskanych wyników sfrmułwan następujące wniski: w i elkś ć rzrzutu międzysbn iczeg latencji fa li V w dpwiedziach dla krótkich tnów jest w i ększa n i ż dla trzasku wi elkść rzrzutu m iędzysbn iczeg różn i cy miedzyusznej łate n cj i fali V - łt 5 jest zb li ż na w dpwiedziach dla krótkich tn ów i dla trzasku wiek i płeć mają isttny wpływ na latencję fali V w dpwiedzi ach dla trzasku i krótkich tnów

6 34 Ewa Orkan-Łęcka, Krzysztf Kchanek, Adam Piłka, Lech Sliwa wpływ wieku i płci na latencję fali V w dpwiedziach d ła tnów i trzasku jest pdbny wartść wskaźnika T5 nie zależy d płci i wieku rzrzut międzysbniczy wartści wskaźnika T5 jest znacznie mniejszy niż latencji fali V Bibligrafia Bauch C. D., Rse D. E., Harner S. G. [19]. Brainslem respnses t lane pip and cliek stimuli. "Ear and Hearing" 1(4), Beattie R. C., Tarre P. [1997]. Effects f rise-fal!ime and repetitln rale n the auditry brainslem respnse t 0.5 and 1 khz lane bursls using nrmal-hearing and hearing-impaired subjects. "Scandinavian Audilgy" 26, Burkard R. F.. Sims D. [021. A cmparisn f the effects f bradband masking nise n the auditry brainslem respanse in yung and lder adul!s. "American Jurnal t Audilgy" 11 (1), Campbell K. C. M., Brady B. A (1995]. Cmparisn f 1000-Hz tne bursts and click stimuli in lneurlgic ASR "American Jurna! f Audilg( 4, 2, 55-. Csta Net T. T, 110 Y. 1., Fukuda Y, Gananca M.M., Cavilla H. H. {1991 J. Effects t gender and head size n the audi lry brainstem respnse. KRevue de Larynglgie - Otlgie - Rhinl- 9ie' 112 (1), Dn M., Eggermnt J. [1978J. Analysis f the click-evked bramstem ptentials in man using high-pass nise masking. Jhe Jurnal t the Acustical Sciety f America" 63, 4, Dn M" Pntn C. W., Eggermnt J. J., Masuda A. (1994], Auditry brainstem respnse (ABR) peak amplilude variabilil y reflects individual differences in cchlear respnse limes. "The Jurnal t the Acustical Sciety t America" 96, Durrant J. D., Sa b D. L., Hyre R J. [1990]. Gender, head size, and ASRs examined in large clinical sample. "Ear and Hearing" 11 (3), Eggermnt J. J., Dn M. (19J. Analysis f the click-evked bralnstem plenlials in humans using high-pass nise mas king.. Effects f click intensity. T he Jurnal f the Acustical Sciety f America" 68, Eggermn! J. J., Dn M J. Mechanisms f central cndulin time prlngatin in brain-slem audi try evked ptenhals.,,arch ives t Neurlgy" 43, Fxe J. J" Slapells D. R (1993]. Nrmai infant and adul! auditry brainstem respnses t bne- cnducted lnes. "Audilgy" 32, Hecx K., Deegan D ]. Rise-tall time effecls n the brainstem auditry evked respnse. Mechanisms. " The Jurnal t the Acustical Sciety f America" 73, Hecx K., Squires N., Galambs R [1976]. Brainstem evked respnses in man.. Effec! t stimulus rise-fall time and duratin. " The Jurnal t the Acustical Sciety f America", Kchanek K. [00]. Ocena prgu słyszenia za pmcą słuchwych ptencjałów wywłanych pnia mózgu w zakresie częsttliwsci Hz. Rzprawa habilitacyjna. Warszawa: Wydawnictwa Akademii Medycznej. Kchanek K., Orkan-Łęcka E., Piłka A. {03]. Prównanie dpwiedzi ASR dla krótkich tnów częsttliwściach 1000, 00 i 4000 Hz raz dla trzasku w uszach nrmalnie słyszących. "Audifnlgia" 24, 53-. Kchanek K., Piłka A., Skarżyński H., OrkanŁęcka E. [02]. Wpływ czasu narastania krótkieg tnu na parametry słuchwych ptencjałów wywłanych pnia mózgu. "Auditnlgia" 21, Kdera K., Hink R., Yamada O " Suzuki J. [ Effects f rise time n simultaneus!y recrded auditry-evked ptentials frm the early, middle, and late ranges. "Audilgy" 18, Musiek F E., Lee W. W. [1995]. The auditry brain stem respnse in palienls with brain stem ar cchlear pathlgy. Ear and Hearing" 16 (6), Musiek F E., Jhnsn G. D, Gllegly K. M, Jsey A. F, Glasscck M. E. 3rd. ( The auditry brain stem respnse interaural lalency difference ( LD) in patients with brain stem lesins. "Ear and Hearing." 10 (2), Purdy S. C., Abbas P. C. [02]. ABR threshlds t tne bursts gated with Slackman and linear windws in adults with high-frequency sensrineural hearing lss. KEar and Hearing" 23, 4, Serpans Y C. (04J. ABR and OPOAE indices f nrmalludness in chi d ren and adults. "Jurnal f the American Academy f Audilgy" 15 (8), Stapells D. R. (00J. Threshld estima!in by tne-evked auditry brainstem respnse: a literature meta-analysis. "Jurnal t Speech-Language Pathlgy and Audilgy" 224, StapeJls D. R., Oates P. (1997]. Estimatin f he pure-tne audi gram hy the auditry brainstem respnse, a review. "Audilg Y and Neur-Otlgy" 2,5, Sturzebecher E., Kevanishvili Z.. Werbs M., Meyer E., Schmidt D. [1985]. nterpeak intervals t auditry brainstem respnse, interaural differences in nrmal-hearing subjects and patients with sensrineural hearing lass. Scan dinav ia n Audi lgy 14(2), Adres d krespndencji Ewa Orkan-Łęcka Warszawa, ul. Stanisława Augusta 42 m 44 ewarkan@amwaw.edu.pl