Ultrasonografia diagnostyczna i interwencyjna

Transkrypt

1 Ultrasonografia diagnostyczna i interwencyjna Click to edit Master subtitle style dr hab n. med. Piotr Węgrzyn dr n. med. Robert Bartkowiak lek. Robert Brawura-Biskupski-Samaha I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii

2 nnajbardziej popularna metoda wizualizacji nduża dostępność nwzględnie niskie koszty ULTRASONOGRAFIA W nmetoda nieinwazyjna POŁOŻNICTWIE nbezpieczeństwo

3 SONDY nprzezbrzuszna nprzezpochwowa

4 RODZAJE diagnostyczna (zachowawcza) n interwencyjna (inwazyjna)

5 ULTRASONOGRAFIA DIAGNOSTYCZNA Click to edit Master subtitle style

6 JAK CZĘSTO??? nwczesny I trymestr wskazania n11 14 hbd rutynowo n18 22 hbd rutynowo n30 32 hbd rutynowo n36 hbd wskazania Zawsze, jeśli trzeba!!!

7 CEL BADANIA / WSKAZANIA WCZESNY I TRYMESTR n potwierdzenie ciąży n lokalizacja ciąży - wewnątrzmaciczna - ektopowa n określenie wieku ciążowego n ocena żywotności płodu n podejrzenie ciąży wielopłodowej n podejrzenie współistniejących patologii n krwawienie z dróg rodnych

8

9

10

11

12 CEL BADANIA / WSKAZANIA Między 11+0 a 13+6 t.c. n ocena wieku i żywotności płodu n biometria n wstępna ocena anatomii płodu n ocena ryzyka nieprawidłowości genetycznych

13 CRL (Crown Rump Length)

14

15

16

17

18 Ocena ryzyka nieprawidłowości NT (Nuchal Translucency) genetycznych NB (Nasal Bone)

19 DV (Ductus Venosus) Ocena ryzyka nieprawidłowości genetycznych TR (Tricuspid Regurgitation)

20 Ocena ryzyka nieprawidłowości + genetycznych ß-HCG oraz PAPP-A

21 CEL BADANIA / WSKAZANIA USG t.c. MID-TRIMESTER SCAN = ANOMALY SCAN n biometria płodu n anatomia płodu n echokardiografia n wykluczenie/potwierdzenie wad rozwojowych n lokalizacja łożyska n objętość płynu owodniowego

22 BPD (Biparietal Diameter) OFD (Occipital Frontal Diameter) HC (Head Circumference)

23 AC (Abdominal Circumference)

24 FL (Femur Length)

25

26 CEL BADANIA / WSKAZANIA TRZECI TRYMESTR n biometria płodu n masa ciała płodu n położenie płodu n dobrostan płodu - badanie metodą Dopplera - profil biofizyczny n dojrzałość łożyska n objętość płynu owodniowego (AFI Amniotic Fluid Index)

27 Profil Biofizyczny (wg. Manninga) 1. Ruchy oddechowe płodu 2. Ruchy płodu 3. Napięcie mięśniowe płodu 4. Płyn owodniowy Maksymalnie 8/8 pkt OBSERWACJA 30 minut Czynność serca płodu (KTG) +2 pkt 10/10 pkt

28 Badanie Dopplerowskie UA (Umbilical Artery) MCA (Mid Cerebral Artery) DV (Ductus Venosus)

29 TECHNIKA BADANIA WCZESNY I TRYMESTR n sonda przezpochowowa n pusty pęcherz moczowy Brak sondy TV badanie przezbrzuszne z pełnym pęcherzem!!!

30 TECHNIKA BADANIA Między 11+0 a 13+6 t.c. n sonda przezbrzuszna, ewentualnie TV n opróżniony pęcherz moczowy

31 TECHNIKA BADANIA t.c. n sonda przezbrzuszna n pusty pęcherz moczowy n TV ocena szyjki macicy

32 TECHNIKA BADANIA TRZECI TRYMESTR n sonda przezbrzuszna n pusty pęcherz moczowy n TV ocena szyjki macicy

33 CZAS POJEDYNCZEGO BADANIA n wiek ciąży n warunki badania n znalezione nieprawidłowości n ciąża pojedyncza czy wielopłodowa n doświadczenie ultrasonografisty n jakość sprzętu ŚREDNI CZAS OKOŁO 15 MINUT

34 Bezpieczne?? n ALARA (As Low As Reasonably Achievable) n badanie USG wytwarzające temp 1.5 C powyżej 37 C n szkodliwe: przekroczenie temperatury o 4 C przez 5 minut n TI (Thermal Index) : n MI (Mechanical Index)

35 n ALARA (As Low As Reasonably Achievable) n badanie USG wytwarzające temp 1.5 C powyżej 37 C n szkodliwe: przekroczenie temperatury o 4 C przez 5 minut n TI (Thermal Index) : n TIS (soft) n TIB (bone) n TIC (bone at surface cranial) n MI (Mechanical Index) Bezpieczne??

36 ULTRASONOGRAFIA INWAZYJNA

37 RODZAJE ZABIEGÓW n Biopsja kosmówki Chorion villus sampling (CVS) n Amniopunkcja Amniocentesis n Kordocenteza n Laserowa okluzja naczyń łączących w TTTS, TRAP n FETO (Fetal Endotracheal Occlusion)

38 BIOPSJA KOSMÓWKI n nakłucie kosmówki krzewiastej n cel: ocena kariotypu płodu n czas: t.c. n ryzyko utraty ciąży: ~1% n powikłania: vkrwawienie vkrwiak pozakosmówkowy vodpłynięcie płynu owodniowego v wady płodu (zwł. kończyn dolnych)

39 TECHNIKA CVS n przezbrzuszna n przezpochwowa

40 AMNIOPUNKCJA n punkcja jamy owodni n cel: v ocena kariotypu płodu v diagnostyka infekcji wewnątrzmacicznych v ocena dojrzałości płodu n czas: po 15 tygodniu ciąży n ryzyko utraty ciąży: ~1% n powikłania: v krwawienie v krwiak pozakosmówkowy v odpłynięcie płynu owodniowego v infekcja wewnątrzowodniowa v uszkodzenie płodu igłą punkcyjną

41 TECHNIKA AMNIOPUNKCJI n przezbrzuszna n pozakosmówkowa

42 KORDOCENTEZA n nakłucie naczynia pępowinowego ( żyła) n cel: v ocena kariotypu płodu v diagnostyka infekcji wewnątrzmacicznych v transfuzja wewnątrzmaciczna (np. ChHP) v podawanie leków (np. antyarytmicznych) v ocena dobrostanu płodu (ph krwi płodowej) n czas: po 20 tygodniu ciąży n ryzyko utraty ciąży: ~ % n powikłania: v krwawienie doowodniowe v bradykardia v czynność skurczowa macicy v uszkodzenie naczynia pępowinowego v infekcja wewnątrzowodniowa v uszkodzenie płodu igłą punkcyjną

43 TECHNIKA KORDOCENTEZY n przezłożyskowa - przyczep łożyskowy pępowiny n przezowodniowa - przyczep łożyskowy pępowiny - wolna pętla pępowinowa - naczynia wewnatrzwątrobowe - dosercowa

44 KORDOCENTEZA Przezłożyskowa: n łożysko na ścianie przedniej n łatwa technicznie n niskie ryzyko powikłań n pozaowodniowa

45 FETO (Fetal Endotracheal Occlusion)

46 Ograniczenia

47 BMI

48 Pozycja płodu