WPŁYW CZYNNIKÓW PRZYŻYCIOWYCH NA UBYTKI MASY TUSZ WIEPRZOWYCH W CZASIE POUBOJOWEGO WYCHŁADZANIA
|
|
- Katarzyna Michałowska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2011, 3 (76), TOMASZ DASZKIEWICZ, STANISŁAW WAJDA, RAFAŁ WINARSKI, MILENA KOBA-KOWALCZYK, DOROTA KUBIAK WPŁYW CZYNNIKÓW PRZYŻYCIOWYCH NA UBYTKI MASY TUSZ WIEPRZOWYCH W CZASIE POUBOJOWEGO WYCHŁADZANIA S t r e z c z e n i e Analizowano wpływ płci tuczników oraz may i otłuzczenia tuz na wielkość ubytków ich may w czaie poubojowego wychładzania. Stwierdzono, że wielkość ubytków chłodniczych ujemnie korelowała z maą tuz tuczników, a w przypadku tuz wieprzków również z ich otłuzczeniem. Wyraźną tendencję do zmniejzania trat may oberwowano w grupie tuz o maie ciepłej powyżej 80 kg. Nie twierdzono itotnych zależności między płcią tuczników a wielkością ubytków chłodniczych may tuz. Słowa kluczowe: tuze wieprzowe, wychładzanie, ubytki may Wprowadzenie Schładzanie tuz zwierząt rzeźnych po uboju jet podtawowym zabiegiem zapewniającym trwałość mięa. Ma ono na celu tworzenie niekorzytnych warunków do rozwoju drobnoutrojów, jak i zwolnienie przebiegu proceów enzymatycznych zachodzących w tkankach [5, 11, 16]. Ponadto poprzez terowanie warunkami chłodniczego kładowania mięa można wywierać znaczący wpływ na niektóre jego cechy jakościowe, takie jak: ubytki may, kruchość, wodochłonność, barwa [11, 12]. Przemył mięny preferuje zybkie metody chładzania tuz zwierząt rzeźnych ze względu na możliwość: zmniejzenia trat związanych z uuzką, poprawy czytości mikrobiologicznej oraz przypiezenia proceu przetwarzania [2, 15]. W związku z tym intenyfikacja proceów obróbki chłodniczej mięa jet jednym z ważniejzych kierunków rozwoju technologii i techniki chłodniczej. Rozwiązanie powyżzego zagadnienia związane jet z kontrukcją nowoczenych komór chłodniczych, których Dr hab. T. Dazkiewicz, prof. UWM, prof. dr hab. S. Wajda, dr inż. R. Winarki, mgr inż. M. Koba- Kowalczyk, mgr inż. D. Kubiak, Katedra Towaroznawtwa i Przetwórtwa Surowców Zwierzęcych, Wydz. Bioinżynierii Zwierząt, Uniwerytet Warmińko-Mazurki w Olztynie, ul. Oczapowkiego 2, Olztyn
2 110 Tomaz Dazkiewicz, Staniław Wajda, Rafał Winarki, Milena Koba-Kowalczyk, Dorota Kubiak centralnym ogniwem jet prawidłowo wybrany ytem ochładzania odprowadzający ciepło z tuz lub półtuz [18]. Pewien wpływ na efekty chładzania tuz mogą mieć takie czynniki, jak: maa tuzy, jej otłuzczenie i umięśnienie oraz płeć zwierząt [1]. Określenie kali wpływu tych czynników może przyczynić ię do optymalizacji warunków prowadzenia proceu wychładzania tuz. Celem pracy była analiza wpływu płci tuczników oraz may i otłuzczenia tuz na wielkość ubytków ich may w czaie poubojowego wychładzania. Materiał i metody badań Badania prowadzono w dużych zakładach mięnych w północno-wchodniej Polce, na wybranych loowo 365 tuzach tuczników pochodzących z zaplecza urowcowego tych zakładów. Zwierzęta pochodziły ze kupu maowego i były zróżnicowane raowo, z przewagą tuczników ray wbp i pbz oraz ich miezańców. Ubój zwierząt i obróbkę poubojową tuz prowadzono zgodnie z przepiami obowiązującymi w przemyśle mięnym. Po upływie około 45 min od momentu ozołomienia tuczników dokonywano ważenia tuz na kolejkowej wadze elektronicznej I (z dokładnością do 0,1 kg) w celu utalenia may tuzy ciepłej, a natępnie kierowano je do wychłodzenia. Wychładzanie tuz prowadzono metodą zybką dwufazową (I faza ok. 2 h w temp. -10 ºC, przepływ powietrza ok. 2 m/, bez przemiezczania tuz; II faza ok. 22 h w temp. 2-4 ºC, przepływ powietrza ok. 0,2-0,5 m/, bez przemiezczania tuz). Podane parametry proceu wychładzania utalono na podtawie informacji uzykanych w zakładach mięnych. Po wychłodzeniu tuze ponownie ważono na kolejkowej wadze elektronicznej II (z dokładnością do 0,1 kg), aby utalić maę tuzy zimnej. Na podtawie różnicy między maą tuzy ciepłej i zimnej obliczano wielkość chłodniczych ubytków may tuzy. Na wizących wychłodzonych prawych półtuzach dokonywano pomiarów grubości łoniny za pomocą uwmiarki (z dokładnością do 0,1 cm) według metodyki SKURTCh [10] w natępujących punktach: w najgrubzym miejcu nad łopatką; na grzbiecie, między otatnim kręgiem pieriowym a pierwzym kręgiem lędźwiowym; nad dogłowową krawędzią przekroju mięśnia pośladkowego średniego (krzyż I); nad środkiem przekroju mięśnia pośladkowego średniego (krzyż II); nad doogonową krawędzią przekroju mięśnia pośladkowego średniego (krzyż III). Na podtawie wyników z pięciu wymienionych pomiarów, obliczano średnią grubość łoniny grzbietowej. Na podtawie uzykanych danych dokonywano analizy wielkości ubytków chłodniczych may tuzy w zależności od: may tuzy ciepłej - w obrębie 4 grup wagowych ( 69,9 kg; 70-79,9 kg; 80-89,9 kg; 90 kg), średniej grubości łoniny - w obrębie 2 przedziałów średniej grubości łoniny ( 24 mm i 25 mm),
3 WPŁYW CZYNNIKÓW PRZYŻYCIOWYCH NA UBYTKI MASY TUSZ WIEPRZOWYCH 111 płci świń (wieprzki i lozki). Wyniki badań opracowano tatytycznie w programie komputerowym Statitica werja 9.0 [13]. W obliczeniach zatoowano dwuczynnikową analizę wariancji w układach: płeć maa tuzy ciepłej, średnia grubość łoniny maa tuzy ciepłej. W pracy obliczano także wpółczynniki korelacji protej (r) między wielkością ubytków chłodniczych may tuzy i pozotałymi cechami analizowanymi w badaniach. Statytyczną itotność różnic między wartościami średnimi grup weryfikowano wielokrotnym tetem roztępu Duncana. Wyniki i dykuja Wykonana analiza wariancji nie wykazała tatytycznej itotności interakcji między płcią i maą tuzy ciepłej tuczników. W związku z tym uzykane wyniki omówiono oddzielnie, z uwzględnieniem wymienionych czynników doświadczalnych. Wpływ may tuzy tuczników na wielkość ubytków chłodniczych Średnia maa tuzy ciepłej tuczników w kolejnych grupach wagowych wzratała o około 10 kg (tab. 1). Wartość odchylenia tandardowego wahała ię od 2,64 kg w grupie tuz o maie 70-79,9 kg do 4,21 kg w grupie tuz najlżejzych ( 69,9 kg). Na podtawie różnic między maą tuzy ciepłej i tuzy zimnej obliczono wartości procentowych ubytków may tuz powtałych w czaie ich poubojowego wychładzania (tab. 1). Najwiękze średnie wartości tego wkaźnika twierdzono w grupie tuz o maie 69,9 kg (2,27 %) oraz 70,0-79,9 kg (2,28 %). Wraz ze wzrotem may tuzy ciepłej powyżej 80 kg oberwowano tendencję do zmniejzania ię trat may tuzy w czaie wychładzania. W grupie tuz o maie 80,0-89,9 kg wynoiły one 2,19 %, a w obrębie tuz o maie 90 kg - 1,98 %. Z przedtawionych danych wynika, że różnica między najwiękzą i najmniejzą średnią wartością analizowanego wkaźnika wynioła 0,3 %. Nie wykazano tatytycznie itotnej (P > 0,05) różnicy między wartościami średnimi w przypadku tuz z pozczególnych grup wagowych. W badaniach przeprowadzonych przez Czyżak [3] ubytki chłodnicze may tuz tuczników kztałtowały ię na nieznacznie wyżzym poziomie od twierdzonego w badaniach włanych. Cytowana autorka twierdziła, że najwiękze traty may tuz wytąpiły w obrębie najlżejzych tuz lozek, tj. w przedziale wagowym 50,1-60 kg oraz to, że zmniejzały ię one w miarę zwiękzania ię may tuz, oiągając minimum (2,02 %) przy ich maie >90 kg, wobec średniej całej populacji wynozącej 2,41 %. Inaczej przedtawiały ię traty chłodnicze may tuz wieprzków. Najwiękze wytąpiły w przedziale wagowym 70,1-80 kg (2,44 %), a najmniejze w przedziale >90 kg (1,86 %), przy wartości średniej całej populacji badanych tuz wieprzków wynozącej 2,31 %.
4 Wyniki oceny badanych cech tuzy w zależności od may tuzy ciepłej tuczników. Analyi of elected carca parameter depending on hot carca weight of fattener. Czynnik doświadczalny Eperimental factor Cecha Parameter Maa tuzy ciepłej [kg] Hot carca weight Maa tuzy zimnej [kg] Cold carca weight Ubytek may tuzy [%] Carca weight lo Grubość łoniny nad łopatką Thickne of fat over houlder Grubość łoniny na grzbiecie Back fat thickne Miara tat. Stat. mea. 69,9 kg n=86 63,05 4,21 61,61 4,07 2,27 0,46 29,10 5,51 14,81 3,98 Maa tuzy Carca weight (A) 70-79,9 kg n=135 75,50 2,64 73,78 2,59 2,28 0,37 31,16 5,62 16,71 5, ,9 kg n=103 84,28 2,84 82,43 2,83 2,19 0,41 33,32 6,77 18,65 4,72 90 kg n=41 94,49 2,78 92,63 2,75 1,98 0,23 38,46 7,36 23,00 5,78 lozki (gilt) n=155 74,69 9,79 73,01 9,63 2,25 0,42 30,45 6,10 16,45 5,69 Płeć Se (B) wieprzki (hog) n=210 79,01** 10,30 77,28** 10,14 2,19 0,39 33,33** 6,88 18,30** 5,31 Średnia grubość łoniny Average of back fat thickne (C) < 24 mm n=276 > 25 mm n=89 75,46 10,08 73,78 9,90 82,49** 9,14 80,71** 9,04 2,23 0,39 2,18 0,44 29,69 4,99 39,60** 5,73 15,63 4,40 23,38** 4,53 T a b e l a 1 Statytyczna itotność interakcji Statitical ignificance of interaction A B A C n ** n ** n ** n n n n
5 Grubość łoniny na I krzyżu Thickne of fat on loin I Grubość łoniny na II krzyżu Thickne of fat on II loin II Grubość łoniny na III krzyżu Thickne of fat on loin III Średnia grubość łoniny z 5 pomiarów Mean thickne value of fat calculated baed on 5 meaurement taken ** - P 0,01; * - P 0,05; n - P > 0,05 20,76 5,13 12,03 4,71 19,49 5,53 19,25 4,30 22,11 6,24 13,35 5,36 21,16 6,98 20,92 5,11 24,91 5,58 15,23 4,87 22,46 5,70 22,91 4,58 27,61 7,47 19,39 8,78 28,12 9,04 27,07 6,68 21,54 6,02 12,50 5,04 20,15 6,30 20,24 4,95 24,43** 6,31 15,54** 6,27 23,21** 7,24 22,92** 5,59 20,73 4,52 11,89 3,83 19,21 4,89 19,44 3,49 30,85** 4,90 21,57** 5,44 30,28** 5,91 29,02** 4,00 n n n ** n n n n
6 114 Tomaz Dazkiewicz, Staniław Wajda, Rafał Winarki, Milena Koba-Kowalczyk, Dorota Kubiak W przeprowadzonych badaniach wraz ze wzrotem may tuz natępowało zwiękzanie ię ich otłuzczenia (tab. 1), co jet zgodne z wynikami badań przeprowadzonych m.in. przez Czyżak [3] oraz Gejdela i Korzeniowkiego [4]. Charakterytyczne przy tym było to, że wyraźny wzrot średniej grubości łoniny miał miejce w grupie tuz najciężzych, tj. o maie 90 kg. Wyniki te mogą być zatem wytłumaczeniem twierdzonego w badaniach zjawika zmniejzonych ubytków may tuz z tej grupy wagowej w trakcie poubojowego wychładzania. Jak podaje Renk [9], w tuzach ciężzych gruba wartwa łoniny, a także mniejzy tounek powierzchni mięa do jego may ograniczają ubytki chłodnicze. Wpływ płci tuczników na wielkość ubytków chłodniczych may tuz Przeprowadzone badania wykazały tatytycznie itotny wpływ płci tuczników na maę i otłuzczenie tuz (tab. 1). Więkzą maą (P 0,01) oraz grubością łoniny (P 0,01) charakteryzowały ię tuze wieprzków. Należy jednak podkreślić, że mimo tatytycznej itotności, różnice między średnią grubością łoniny w badanych punktach pomiarowych tuz były małe i wynoiły ok. 2-3 mm. Stwierdzone w badaniach tendencje do więkzego otłuzczenia tuz wieprzków w porównaniu z tuzami lozek ą zgodne z wynikami badań innych autorów [7, 8]. Stounkowo niewielka różnica grubości łoniny objętych badaniami tuz wieprzków i lozek była prawdopodobnie jednym z powodów bardzo małej różnicy między średnimi wartościami ubytków chłodniczych may tuz (0,06 %) (tab. 1). Wiadomo bowiem, że wielkość ubytków chłodniczych jet ujemnie korelowana z grubością łoniny [9]. Wpływ otłuzczenia (grubości łoniny) i may tuz na wielkość ubytków chłodniczych Wśród 365 tuz zdecydowaną więkzość tanowiły tuze o średniej grubości łoniny 24 mm (276 ztuk) (tab. 1). Średnia grubość łoniny w pozczególnych punktach pomiarowych tuz była o około 10 mm więkza w grupie tuz zaliczonych w przeprowadzonych badaniach do tuz o więkzym otłuzczeniu ( 25 mm). Stwierdzono, że tuze o grubości łoniny 24 mm odznaczały ię zdecydowanie mniejzą maą tuzy ciepłej i zimnej w porównaniu z tuzami o grubości łoniny 25 mm (tab. 1), co zotało potwierdzone tatytycznie (P 0,01). Różnica między średnią maą tuz z tych dwóch grup wynoiła około 7 kg. Ponadto wykazno dużą zmienność may tuz w obrębie obu grup tuz o różnym otłuzczeniu. Średnie wartości ubytków may tuz o grubości łoniny 24 mm i 25 mm wynoiły odpowiednio 2,23 % i 2,18 % (P > 0,05) (tab. 1). Należy przy tym zwrócić uwagę na tounkowo wyokie wartości odchylenia tandardowego (około 0,4 %) analizowanej cechy w porównywanych grupach tuz. Analiza wariancji wykazała tatytyczną itotność interakcji między otłuzczeniem i maą tuz tuczników w obrębie takich cech, jak: maa tuzy ciepłej, maa tuzy
7 WPŁYW CZYNNIKÓW PRZYŻYCIOWYCH NA UBYTKI MASY TUSZ WIEPRZOWYCH 115 zimnej, grubość łoniny zmierzona nad środkiem przekroju mięśnia pośladkowego średniego (krzyż II) oraz ubytki may tuzy w czaie wychładzania (tab. 1). Szczegółowa analiza wyników w podgrupach (tab. 2) wykazała, że najwiękzymi ubytkami may (2,55 %) charakteryzowały ię tuze o maie 69,9 kg i grubości łoniny 25 mm. Należy podkreślić, że do grupy tej zaliczono tylko 8 tuz, a wartość odchylenia tandardowego analizowanej cechy wynoiła 0,89 % i była ponad 2-3-krotnie więkza od twierdzonej w pozotałych grupach. Najmniejze ubytki may (1,96-1,99 %) twierdzono w podgrupach tuz najciężzych ( 90 kg), niezależnie od średniej grubości łoniny. Stwierdzone średnie wartości ubytków may tuz wieprzowych w czaie poubojowego wychładzania kztałtowały ię na wyżzym poziomie w porównaniu z wynikami innych badań. Gejdel i Korzeniowki [4] dowiedli, że wraz ze wzrotem may tuz oraz topnia ich otłuzczenia, przy równoczenym zmniejzeniu ich umięśnienia, natępowało zmniejzenie ubytków z 1,95 % w grupie tuz zaliczonych do klay E (o średniej mięności 56,96 % i maie 75,71 kg) do 1,44 % w grupie tuz zaliczonych do klay P (o średniej mięności 38,98 % i maie 87,28 kg). Średnia wielkość ubytków may tuzy w warunkach zatoowanego przez cytowanych badaczy ytemu zybkiego dwufazowego wychładzania tuz (od -10 do -15 ºC przez 3-5 h, przy przepływie powietrza ok. 2 m/, a natępnie konwencjonalne wychładzanie w temp. ok. 0 ºC, przy przepływie powietrza 0,2-0,5 m/, do h pot mortem) wynoiła 1,64 %. Ubytki may tuz wieprzowych na poziomie 1,9-2 %, a więc zbliżonym do oberwowanego przy konwencjonalnym ytemie wychładzania [11, 14], twierdzili van der Wal i wp. [17], toując zybką metodę wychładzania tuz (-5 ºC przez 2 h, przy przepływie powietrza 1, 2 i 4 m/, a natępnie dalzym wychładzaniu metodą konwencjonalną, tj. w temp. 0-4 ºC, przy przepływie powietrza 0,5 m/, do 24 h pot mortem). Jedną z prawdopodobnych przyczyn, twierdzonych w badaniach włanych, więkzych średnich ubytków may tuzy w warunkach zatoowania zybkiego dwufazowego wychładzania tuz, w porównaniu z podawanymi w cytowanej literaturze, mogła być obniżona wilgotność powietrza w komorze chłodniczej. Jak podają Jame i Beiley [6], przy redukcji wilgotności względnej powietrza w komorze z 95 do 80 % oberwowano zwiękzenie ubytków may tuzy o 0,5 %, co było konekwencją zwiękzonego parowania wody z mokrej powierzchni tuzy. Stwierdzone różnice między średnią wielkością ubytków may tuz w badaniach włanych i w badaniach cytowanych badaczy mogły również wynikać z faktu, że średnia maa tuzy ciepłej świń objętych badaniami włanymi była wyraźnie mniejza. W konekwencji charakteryzowały ię one więkzym tounkiem powierzchni mięa do jego may, który jet dodatnio korelowany z wielkością ubytków chłodniczych.
8 116 Tomaz Dazkiewicz, Staniław Wajda, Rafał Winarki, Milena Koba-Kowalczyk, Dorota Kubiak Wpółczynniki korelacji protej (r) między badanymi cechami tuz i wielkością ubytków chłodniczych W odnieieniu do całej badanej populacji tuz świń twierdzono, że pośród wykonanych pomiarów grubości łoniny, najwyżej z ubytkami may tuzy był korelowany pomiar na III krzyżu (r = -0,18, P 0,01), a najniżej grubość łoniny zmierzona nad łopatką (r = -0,07) (tab. 3). Na zbliżonym poziomie kztałtowały ię wartości wpółczynników korelacji między ubytkami may a: grubością łoniny na grzbiecie (r = -0,13, P 0,01), na I krzyżu (r = -0,11, P 0,05), na II krzyżu (r = -0,12, P 0,05) i średnią grubością łoniny z pięciu pomiarów (r = -0,14, P 0,01). Najwyżzą wartość wpółczynnika korelacji protej twierdzono między ubytkami may tuzy a maą tuzy ciepłej (r = -0,20, P 0,01) (tab. 2). T a b e l a 2 Wyniki oceny badanych cech tuz w zależności od średniej grubości łoniny i grupy wagowej tuz. Analyi of elected carca parameter depending on mean thickne value of fat and weight group of carcae. Cecha Parameter Maa tuzy ciepłej [kg] Hot carca weight Maa tuzy zimnej [kg] Cold carca weight Ubytek may tuzy [%] Carca weight lo Grubość łoniny na II krzyżu Back fat thickne on II loin Miara tat. Stat. mea. Średnia grubości łoniny maa tuzy ciepłej Mean value of back fat thickne hot carca weight I A n=78 (1) 62,67 4,21 61,27 4,08 2,24 0,39 11,09 3,81 I B n=105 (2) 75,51 2,74 73,76 2,68 2,32 0,37 11,40 3,97 I C n=74 (3) 83,90 2,64 82,08 2,67 2,17 0,41 13,36 3,43 I D n=19 (4) 94,80 2,85 92,94 2,77 1,96 0,23 12,11 3,13 II A n=8 (5) 66,68 1,92 64,98 2,01 2,55 0,89 21,25 1,67 II B n=30 (6) 75,45 2,29 73,83 2,29 2,15 0,34 20,17 3,79 II C n=29 (7) 85,23 3,17 83,32 3,07 2,24 0,40 20,00 4,77 II D n=22 (8) 94,23 2,76 92,35 2,77 1,99 0,24 25,68 7,0,1 Statytyczna itotność różnic między średnimi grup Statitical ignificance of difference between mean for group 4,8>1,2,3,5,6,7** 3,7>1,2,5,6** 2,5,6>1** 6>5** 4,8>1,2,3,5,6,7** 3,7>1,2,5,6** 2,5,6>1** 6>5** 5>1,3,4,6,7,8**;2* 4,8<2**;1,7* 1,2,3,4<5,6,7,8** 5,6,7<8** / średnia grubość łoniny /mean value of back fat thickne : I < 24 mm, II > 25 mm; / maa tuzy ciepłej / hot carca weight: A 69,9 kg, B 70-79,9 kg, C 80-89,9 kg, D 90 kg ** - P 0,01; * - P 0,05
9 WPŁYW CZYNNIKÓW PRZYŻYCIOWYCH NA UBYTKI MASY TUSZ WIEPRZOWYCH 117 T a b e l a 3 Wpółczynniki korelacji protej (r) między ubytkami chłodniczymi may tuzy a pozotałymi analizowanymi cechami. Coefficient of direct correlation (r) between weight loe during carca chilling and other parameter analyzed. Wyzczegółnienie Specification Grupa Group Maa tuzy ciepłej [kg[ Hot carca weight Grubość łoniny nad łopatką Thickne of fat over houlder Grubość łoniny na grzbiecie Thickne of fat on back Grubość łoniny na I krzyżu Thickne of fat on loin I Grubość łoniny na II krzyżu Thickne of fat on loin II Grubość łoniny na III krzyżu Thickne of fat on loin III Grubość łoniny średnia z 5 pomiarów Mean value of fat thickne baed on 5 meaurement Ubytek may tuzy [%] Carca weight lo [%] W+ L -0,20** -0,07-0,13** -0,11* -0,12* -0,18** -0,14** W -0,21** -0,04-0,14* -0,14* -0,17* -0,26** -0,17* L -0,15-0,08-0,11-0,02 0,00-0,03-0,06 ** - P 0,01; * - P 0,05; W wieprzki / hog; L lozki / gilt Obliczenia wykonane z uwzględnieniem płci tuczników wykazały zdecydowanie mniejze wpółzależności między analizowanymi cechami w obrębie tuz lozek (tab. 3). Najwyżza wartość wpółczynnika korelacji protej w przypadku lozek wynioła r = -0,15 (P 0,05) i charakteryzowała ona zależność między ubytkami may tuzy i maą tuzy ciepłej. W przypadku tuz wieprzków najwyżzy wpółczynnik korelacji twierdzono między ubytkami chłodniczymi may tuz i grubością łoniny na III krzyżu (r = -0,26, P 0,01). Wnioki 1. Wielkość ubytków chłodniczych may tuz tuczników (lozek i wieprzków) była ujemnie korelowana z maą tuz, a w przypadku tuz wieprzków również z ich otłuzczeniem. Należy podkreślić, że wyraźną tendencję do zmniejzania ię trat may tuz w czaie ich wychładzania oberwowano w grupie tuz o maie ciepłej powyżej 80 kg. 2. Nie twierdzono itotnych zależności między płcią tuczników a wielkością ubytków chłodniczych may tuz.
10 118 Tomaz Dazkiewicz, Staniław Wajda, Rafał Winarki, Milena Koba-Kowalczyk, Dorota Kubiak 3. Uzykane wyniki, dowodzące wytępowania ujemnej i tatytycznie itotnej korelacji między maą tuz a ubytkami may w czaie ich poubojowego wychładzania, wkazują na celowość uwzględniania tej zależności przy wprowadzaniu tuz do komór chłodniczych. W praktyce oznaczałoby to umiezczanie tuz o więkzej maie w komorach chłodniczych bliżej źródła zimna (wentylatorów nawiewowych). Literatura [1] Borzuta K.: Wymagania przemyłu mięnego dotyczące jakości żywca i mięa wieprzowego. Gop. Mię., 1989, 1, [2] Borzuta K.: Wpływ zybkości wychładzania poubojowego na niektóre cechy ilościowe i jakościowe mięa wołowego. Rocz. Int. Przem. Mię. i Tł., 1995/1996, 32/33, [3] Czyżak G.: Wpływ płci, may i otłuzczenia na wielkość ubytków may w czaie poubojowego chłodzenia tuz świńkich. Gop. Mię., 1992, 2, [4] Gejdel J., Korzeniowki W.: Ubytki may tuz wieprzowych podcza poubojowego wychładzania w zależności od topnia ich umięśnienia. Acta Sci. Pol. Technologia Alimentaria, 2003, 2, [5] Honikel K. O.: Biochemical and phyico-chemical characteritic of meat quality. Meat Technol., 1999, 40 (3-5), [6] Jame S.J., Bailey C.: W: Recent advantage and development in the refrigeration of meat by chilling. Seion 3. Factor affecting the chilling rate of red meat and poultry. Int. Int. Refr. Commiion C Britol, UK, p [7] Kapelańki W., Buczyńki J. T., Bocian M.: Slaughter value and meat quality in the Polih native Złotnicka Spotted pig. Anim. Sci. Pap. Rep., 2006, 24, Suppl. 1, [8] Karamucki T., Kortz J., Rybarczyk A., Gardzielewka J., Jakubowka M., Natalczyk-Szymkowka W.: Zależność między mięnością i maą tuz a udziałem w nich elementów cennych z uwzględnieniem topnia ich otłuzczenia oraz płci tuczników. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2003, 4 (37) Supl., [9] Renk B.: Aktuelle geichtpunkte fűr da abkűhlen von chlachttierkőrpern. Fleichwirtchaft, 1978, 5, [10] Różycki M.: Dokonalenie mięności ra świń hodowanych w Polce. Rocz. Nauk. Zoot., 1999, Supl., 3, [11] Savell J. W., Mueller S. L., Baird B. E.: The chilling of carcae. Meat Sci., 2005, 70 (3), [12] Schwägele F.: Kühlung, Kühllagerung und Fleichreifung. Chemiche und phyikaliche Grundlagen - 2. Biochemiche Vorgänge. Fleichwirtchaft, 1999, 6, [13] StatSoft, Inc STATISTICA (data analyi oftware ytem), verion [14] Tomović V.M., Petrović L.S., Džinić N.R.: Effect of rapid chilling of carca and time of deboning on weight lo and technological quality of pork emimembranou mucle. Meat Sci., 2008, 80 (4), [15] Troeger K.: Optimierte trategie modern kűhlverfahren weinechlachttierkőrpern. Fleichwirtchaft, 1999, 3, [16] Van der Wal P.G.: Kűehlung von chweinechlachtkőrpern und deren auwirkung auf die Fleichqualität. Fleichwirtchaft, 1997, 9, [17] Van der Wal P.G., Engel B., van Beek G., Veerkamp C.H.: Chilling pig carcae: effect on temperature, weight lo and ultimate meat quality. Meat Sci., 1995, 40 (2),
11 WPŁYW CZYNNIKÓW PRZYŻYCIOWYCH NA UBYTKI MASY TUSZ WIEPRZOWYCH 119 [18] Wójcik Z.: Analiza kuteczności działania ytemów ochładzania powietrza w komorach obróbki chłodniczej mięa. Chłodnictwo, 1992, 2, EFFECT OF PRE-SLAUGHTER FACTORS ON WEIGHT LOSSES OF PORK CARCASSES DURING POST-SLAUGHTER CHILLING S u m m a r y During the reearch conducted, the effect wa analyzed of fattener e and carca weight & fatne on the weight lo during the pot-laughter chilling. It wa found that the weight lo level during the carca chilling wa negatively correlated with the carca weight of fattener, and, in the cae of the carcae of hog, alo with their fatne. In the group of carcae howing hot weight eceeding 80 kg, it wa found a ditinct tendency to lower weight lo during the chilling. No ignificant relationhip were found between the e of fattening pig and the level of weight lo during the carca chilling. Key word: pork carcae, chilling, weight lo
UBYTKI MASY TUSZ WIEPRZOWYCH PODCZAS POUBOJOWEGO WYCHŁADZANIA W ZALEŻNOŚCI OD STOPNIA ICH UMIĘŚNIENIA
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Technologia Alimentaria 2(2) 2003, 77-84 UBYTKI MASY TUSZ WIEPRZOWYCH PODCZAS POUBOJOWEGO WYCHŁADZANIA W ZALEŻNOŚCI OD STOPNIA ICH UMIĘŚNIENIA Jerzy Gejdel, Władysław Korzeniowski
Bardziej szczegółowoMIKROSTRUKTURA MIĘŚNIA NAJDŁUŻSZEGO GRZBIETU ŚWIŃ KILKU RAS Z UWZGLĘDNIENIEM GENOTYPU ODPORNOŚCI NA STRES (RYR1)
MIKROSTRUKTURA MIĘŚNIA NAJDŁUŻSZEGO GRZBIETU ŚWIŃ KILKU RAS Z UWZGLĘDNIENIEM GENOTYPU ODPORNOŚCI NA STRES (RYR1) Joanna Bogucka Zakład Hitologii Zwierząt, Katedra Biotechnologii Zwierząt, Akademia Techniczno-Rolnicza,
Bardziej szczegółowoWpływ wybranych czynników na ubytki masy tusz wieprzowych w czasie wychładzania
Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, t. 7 (2011), nr 3, 85-94 Wpływ wybranych czynników na ubytki masy tusz wieprzowych w czasie wychładzania Krzysztof Tereszkiewicz 1, Piotr Molenda
Bardziej szczegółowoANALIZA WYNIKÓW OCENY PRZYŻYCIOWEJ ŚWIŃ RASY DUROC W BYDGOSKIM OKRĘGU HODOWLANYM
AKADEMIA TECHNICZNO-ROLNICZA IM. JANA I JĘDRZEJA ŚNIADECKICH W BYDGOSZCZY ZESZYTY NAUKOWE NR 245 ZOOTECHNIKA 35 (2005) 139-147 ANALIZA WYNIKÓW OCENY PRZYŻYCIOWEJ ŚWIŃ RASY DUROC W BYDGOSKIM OKRĘGU HODOWLANYM
Bardziej szczegółowoWSKAŹNIK WYDAJNOŚCI RZEŹNEJ BUHAJKÓW I JEGO ZWIĄZEK Z WARTOŚCIĄ HANDLOWĄ TUSZ
ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2011, 4 (77), 94 102 STANISŁAW WAJDA, EWA BURCZYK, RAFAŁ WINARSKI, TOMASZ DASZKIEWICZ WSKAŹNIK WYDAJNOŚCI RZEŹNEJ BUHAJKÓW I JEGO ZWIĄZEK Z WARTOŚCIĄ HANDLOWĄ TUSZ
Bardziej szczegółowoWPŁYW PRZECHOWYWANIA ZAMRAŻALNICZEGO NA WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE MIĘSA WOŁOWEGO PAKOWANEGO PRÓŻNIOWO
ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2011, 4 (77), 117 126 PIOTR DOMARADZKI, PIOTR SKAŁECKI, MARIUSZ FLOREK, ANNA LITWIŃCZUK WPŁYW PRZECHOWYWANIA ZAMRAŻALNICZEGO NA WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE MIĘSA WOŁOWEGO
Bardziej szczegółowoOCENA WARTOŚCI HANDLOWEJ SZYNEK WIEPRZOWYCH
UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY IM. JANA I JĘDRZEJA ŚNIADECKICH W BYDGOSZCZY ZESZYTY NAUKOWE NR 252 ZOOTECHNIKA 37 (2009) 67-72 OCENA WARTOŚCI HANDLOWEJ SZYNEK WIEPRZOWYCH Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoStatystyczna analiza danych
Statytyka. v.0.9 egz mgr inf nietacj Statytyczna analiza danych Statytyka opiowa Szereg zczegółowy proty monotoniczny ciąg danych i ) n uzykanych np. w trakcie pomiaru lub za pomocą ankiety. Przykłady
Bardziej szczegółowoWPŁYW KLAS TUSZ WIEPRZOWYCH NA WARTOŚĆ HANDLOWĄ SCHABÓW I POLĘDWICZEK
WPŁYW KLAS TUSZ WIEPRZOWYCH NA WARTOŚĆ HANDLOWĄ SCHABÓW I POLĘDWICZEK Jerzy Nowachowicz, Grażyna Michalska, Tomasz Bucek, Przemysław Dariusz Wasilewski Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy, Zakład Oceny
Bardziej szczegółowoWyniki oceny przyżyciowej z uwzględnieniem cech otłuszczenia i umięśnienia loszek mieszańców o zróżnicowanym tempie wzrostu
Roczniki Naukowe Polkiego Towarzytwa Zootechnicznego, t. 7 (2011), nr 3, 39-53 Wyniki oceny przyżyciowej z uwzględnieniem cech otłuzczenia i umięśnienia lozek miezańców o zróżnicowanym tempie wzrotu Jerzy
Bardziej szczegółowoZALEŻNOŚĆ MIĘDZY MIĘSNOŚCIĄI MASĄ TUSZ A UDZIAŁEM W NICH ELEMENTÓW CENNYCH Z UWZGLĘDNIENIEM STOPNIA ICH OTŁUSZCZENIA ORAZ PŁCI TUCZNIKÓW
ŻYW N O ŚĆ 4(37)Supl., 2003 TADEUSZ KARAMUCKI, JERZY KORTZ, ARTUR RYBARCZYK, JÓZEFA GARDZIELEWSKA, MAŁGORZATA JAKUBOWSKA, WANDA NATALCZYK-SZYMKOWSKA ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY MIĘSNOŚCIĄI MASĄ TUSZ A UDZIAŁEM W
Bardziej szczegółowoSKUTECZNOŚĆ ROZDZIELANIA MIESZANINY ZIARNIAKÓW ZBÓŻ I ORZESZKÓW GRYKI W TRYJERZE Z WGŁĘBIENIAMI KIESZONKOWYMI
Inżynieria Rolnicza 6(115)/009 SKUTECZNOŚĆ ROZDZIELANIA MIESZANINY ZIARNIAKÓW ZBÓŻ I ORZESZKÓW GRYKI W TRYJERZE Z WGŁĘBIENIAMI KIESZONKOWYMI Zdziław Kaliniewicz Katedra Mazyn Roboczych i Proceów Separacji,
Bardziej szczegółowoWŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE MIĘSA TUCZNIKÓW MIESZAŃCÓW DWURASOWYCH
ŻYWNOŚĆ 4(37)Supl., 2003 ANNA LITWIŃCZUK, PIOTR SKAŁECKI, MARIUSZ FLOREK, JOANNA BARŁOWSKA WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE MIĘSA TUCZNIKÓW MIESZAŃCÓW DWURASOWYCH Streszczenie Celem podjętych badań była ocena
Bardziej szczegółowoWPŁYW OSZCZĘDNOŚCI W STRATACH ENERGII NA DOBÓR TRANSFORMATORÓW ROZDZIELCZYCH SN/nn
Elżbieta Niewiedział, Ryzard Niewiedział Wyżza Szkoła Kadr Menedżerkich w Koninie WPŁYW OSZCZĘDNOŚCI W STRATACH ENERGII NA DOBÓR TRANSFORMATORÓW ROZDZIELCZYCH SN/nn Strezczenie: W referacie przedtawiono
Bardziej szczegółowoZadania do sprawdzianu
Zadanie 1. (1 pkt) Na podtawie wykreu możemy twierdzić, że: Zadania do prawdzianu A) ciało I zaczęło poruzać ię o 4 później niż ciało II; B) ruch ciała II od momentu tartu do chwili potkania trwał 5 ;
Bardziej szczegółowoPORADNIK PROJEKTANTA KSZTAŁTOWNIKI GIĘTE
PORADNIK PROJEKTANTA KSZTAŁTOWNIKI GIĘTE Bochnia, październik 2004 1. Spi treści 1. Spi treści...3 2. Program produkcji Stalprodukt S.A...4 2.1. Certyfikaty, uprawnienia i akceptacje techniczne...4 2.2.
Bardziej szczegółowoUDZIAŁ ELEMENTÓW KULINARNYCH I ZASADNICZYCH W TUSZACH BUHAJKÓW ZALICZONYCH DO RÓŻNYCH KLAS W SYSTEMIE EUROP
ŻYWNOŚĆ 4(37)Supl, 2003 STANISŁAW WAJDA, TOMASZ DASZKIEWICZ, JAN MIKOŁAJCZAK UDZIAŁ ELEMENTÓW KULINARNYCH I ZASADNICZYCH W TUSZACH BUHAJKÓW ZALICZONYCH DO RÓŻNYCH KLAS W SYSTEMIE EUROP Streszczenie W badaniach
Bardziej szczegółowoUdział części zasadniczych w zależności od masy i klasy mięsności tusz wieprzowych
Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, t. 11 (2015), nr 2, 113-122 Udział części zasadniczych w zależności od masy i klasy mięsności tusz wieprzowych Łukasz Samardakiewicz 1, Piotr Janiszewski
Bardziej szczegółowoMaksymalny błąd oszacowania prędkości pojazdów uczestniczących w wypadkach drogowych wyznaczonej różnymi metodami
BIULETYN WAT VOL LV, NR 3, 2006 Makymalny błąd ozacowania prędkości pojazdów uczetniczących w wypadkach drogowych wyznaczonej różnymi metodami BOLESŁAW PANKIEWICZ, STANISŁAW WAŚKO* Wojkowa Akademia Techniczna,
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoANALIZA RYZYKA STARZENIA DEMOGRAFICZNEGO WYBRANYCH MIAST W POLSCE
Grażyna Trzpiot Anna Ojrzyńka Uniwerytet Ekonomiczny w Katowicach ANALIZA RYZYKA STARZENIA DEMOGRAFICZNEGO WYBRANYCH MIAST W POLSCE Wtęp Starzenie ię populacji to pochodna przede wzytkim dwóch czynników:
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 6,7 MATERIAŁY KAMIENNE
ĆWICZENIE 6,7 MATERIAŁY KAMIENNE 6.1. WPROWADZENIE Oznaczanie gętości objętościowej wykonuje ię jedną z natępujących metod: metodą bezpośrednią na próbkach regularnych - gdy uwartwienie, pękanie itp. cechy
Bardziej szczegółowoZad. 4 Oblicz czas obiegu satelity poruszającego się na wysokości h=500 km nad powierzchnią Ziemi.
Grawitacja Zad. 1 Ile muiałby wynoić okre obrotu kuli ziemkiej wokół włanej oi, aby iła odśrodkowa bezwładności zrównoważyła na równiku iłę grawitacyjną? Dane ą promień Ziemi i przypiezenie grawitacyjne.
Bardziej szczegółowoJakość tusz świń ras wbp i pbz ze szczególnym uwzględnieniem zawartości tłuszczu śródmięśniowego (IMF) w zależności od poziomu mięsności*
Rocz. Nauk. Zoot., T. 39, z. 1 (2012) 77 85 Jakość tusz świń ras wbp i pbz ze szczególnym uwzględnieniem zawartości tłuszczu śródmięśniowego (IMF) w zależności od poziomu mięsności* * B a r b a r a O r
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 2 Badanie jakości betonu w konstrukcji metodą ultradźwiękową
ĆWICZENIE NR kontrukcji etodą 1 1. CEL ĆWICZENIA Cele ćwiczenia jet praktyczne zapoznanie ię ze poobe kontroli jakości betonu w kontrukcji etodą.. PROGRAM ĆWICZENIA. 1. Dokonać przygotowania i kalibracji
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS FIZYCZNY [ETAP SZKOLNY] ROK SZKOLNY
MIEJSCE NA KOD UCZESTNIKA KONKURSU WOJEWÓDZKI KONKURS FIZYCZNY [ETAP SZKOLNY] ROK SZKOLNY 2010/2011 Cza trwania: 90 inut Tet kłada ię z dwóch części. W części pierwzej az do rozwiązania 15 zadań zakniętych,
Bardziej szczegółowoOCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ
ASSESSMENT OF POTENTIAL FOR ZŁOTNICKA SPOTTED PIG BREEDING IN ORGANIC FARMS OCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ PSTREJ W GOSPODARSTWACH EKOLOGICZNYCH Janusz Tomasz Buczyński (1),
Bardziej szczegółowoJakie są zasady oceny poubojowej trzody chlewnej?
https://www. Jakie są zasady oceny poubojowej trzody chlewnej? Autor: prof. dr hab. inż. Damian Knecht Data: 13 czerwca 2019 Jednym z podstawowych celów produkcji świń jest sprzedaż tuczników z zyskiem.
Bardziej szczegółowoWpływ klasy (SEUROP) i masy tusz wieprzowych na zawartość mięsa szacowaną przy użyciu równań regresji z 2003 i 2011 roku
Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, t. 10 (2014), nr 2, 65-75 Wpływ klasy (SEUROP) i masy tusz wieprzowych na zawartość mięsa szacowaną przy użyciu równań regresji z 2003 i 2011 roku
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSPRĘŻYNA DO RUCHU HARMONICZNEGO V 6 74
Pracownia Dydaktyki Fizyki i Atronoii, Uniwerytet Szczecińki SPRĘŻYNA DO RUCHU HARMONICZNEGO V 6 74 Sprężyna jet przeznaczona do badania ruchu drgającego protego (haronicznego) na lekcji fizyki w liceu
Bardziej szczegółowoANALIZA SKŁADU TKANKOWEGO TUSZ BUHAJKÓW RASY SIMENTALSKIEJ W ZALEŻNOŚCI OD UZYSKANEJ KLASY UMIĘŚNIENIA W SYSTEMIE EUROP
Rocz. Nauk. Zoot., T. 36, z. 1 (2009) 17 23 ANALIZA SKŁADU TKANKOWEGO TUSZ BUHAJKÓW RASY SIMENTALSKIEJ W ZALEŻNOŚCI OD UZYSKANEJ KLASY UMIĘŚNIENIA W SYSTEMIE EUROP B o g u m i ł a C h o r o s z y, Z e
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoFOLIA POMERANAE UNIVERSITATIS TECHNOLOGIAE STETINENSIS Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin. 2012, Agric., Aliment., Pisc., Zootech.
FOLIA POMERANAE UNIVERSITATIS TECHNOLOGIAE STETINENSIS Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin. 2012, Agric., Aliment., Pic., Zootech. 300 (24), 27 32 Barbara CIOCH, *Ewa CZERNIAWSKA-PIĄTKOWSKA, Ewa CHOCIŁOWICZ,
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA. Ćwiczenie A2. Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyny metodą dynamiczną.
INSRUKCJA Ćwiczenie A Wyznaczanie wpółczynnia prężytości prężyny metodą dynamiczną. Przed zapoznaniem ię z intrucją i przytąpieniem do wyonania ćwiczenia należy zapoznać ię z natępującymi zagadnieniami:
Bardziej szczegółowoDECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI
29.4.2011 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 110/29 DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI z dnia 27 kwietnia 2011 r. zmieniająca decyzję 89/471/EWG zatwierdzającą metody klasyfikacji tusz wieprzowych w Niemczech
Bardziej szczegółowoZ poprzedniego wykładu
PODSTAWY STATYSTYKI 1. Teoria prawdopodobieństwa i elementy kombinatoryki 2. Zmienne losowe i ich rozkłady 3. Populacje i próby danych, estymacja parametrów 4. Testowanie hipotez 5. Testy parametryczne
Bardziej szczegółowoKeywords: daily gain of body weight, meat content, performance test, selection index, young pure breed boars
Journal of Central European Agriculture, 2016, 17(1), p.12-24 Analyi of the performance tet reult of young pure breed boar from the Bydgozcz breeding region in Poland Analiza wyników oceny przyŝyciowej
Bardziej szczegółowoJournal of Agribusiness and Rural Development
ISSN 1899-5772 Journal of Agribusiness and Rural Development www.jard.edu.pl 2(12) 2009, 241-248 ZALEŻNOŚĆ CEN SKUPU ŻYWCA WOŁOWEGO I CEN DETALICZNYCH PRODUKTÓW I WYRĘBÓW WOŁOWYCH W POLSCE I WYBRANYCH
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji.
Ćwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji. W statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: Skala Guillforda Przedział Zależność Współczynnik [0,00±0,20)
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAśANIA - SEMINARIUM Temat: Warunki przechowywania a jakość mroŝonej Ŝywności. Przygotowała: Patrycja Puzdrowska
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoSZEREGOWY SYSTEM HYDRAULICZNY
LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćwiczenie N 1 SZEREGOWY SYSTEM HYDRAULICZNY 1. Cel ćwiczenia Sporządzenie wykreu Ancony na podtawie obliczeń i porównanie zmierzonych wyokości ciśnień piezometrycznych z obliczonymi..
Bardziej szczegółowoOCENA WARTOŚCI HANDLOWEJ KARKÓWEK I ŁOPATEK WIEPRZOWYCH
OCEN WRTOŚCI HNDLOWEJ KRKÓWEK I ŁOPTEK WIEPRZOWYCH Jerzy Nowachowicz Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy, Zakład Oceny Surowców Zwierzęcych ul. ks.. Kordeckiego 20, 85-225 Bydgoszcz Streszczenie Dokonano
Bardziej szczegółowoFAT THICKNESS AND THE LONGEST BACK MUSCLE MEASUREMENT OF CARCASSES OF FATTENERS SLAUGHTERED AT DIFFERENT WEIGHT
POLISH JOURNAL OF NATURAL SCIENCES Abbrev.: Pol. J. Natur. Sc., Vol 24(2): 113 121, Y. 2009 DOI 10.2478/v10020-009-0011-0 FAT THICKNESS AND THE LONGEST BACK MUSCLE MEASUREMENT OF CARCASSES OF FATTENERS
Bardziej szczegółowoSKURCZ WTRYSKOWY WYPRASEK NAPEŁNIONYCH
Tranfer inovácií 22/2012 2012 SKURCZ WTRYSKOWY WYPRASEK NAPEŁNIONYCH Dr inż. Tomaz Jachowicz litechnika Lubelka, Wydział Mechaniczny, Katedra Proceów limerowych. lka, 20-618 Lublin, Nadbytrzycka 36. e-mail:
Bardziej szczegółowoBadanie ABC-one 2010 Miejscowe spalanie tłuszczu
Badanie ABC-one 2010 Miejscowe spalanie tłuszczu 1. Wprowadzenie Celem babania było sprawdzenie działania sprzętu Slim Belly oraz Slim Back&Legs na miejscowe spalanie tłuszczu oraz ocena skuteczności obydwu
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do analizy korelacji i regresji
Statystyka dla jakości produktów i usług Six sigma i inne strategie Wprowadzenie do analizy korelacji i regresji StatSoft Polska Wybrane zagadnienia analizy korelacji Przy analizie zjawisk i procesów stanowiących
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA MATEMATYCZNA
STATYSTYKA MATEMATYCZNA 1. Wykład wstępny. Teoria prawdopodobieństwa i elementy kombinatoryki 2. Zmienne losowe i ich rozkłady 3. Populacje i próby danych, estymacja parametrów 4. Testowanie hipotez 5.
Bardziej szczegółowoWPŁYW MASY I PŁCI BOBRÓW NA ILOŚĆ I JAKOŚĆ UZYSKANEGO Z NICH MIĘSA
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Technologia Alimentaria 1(1) 2002, 75-83 WPŁYW MASY I PŁCI BOBRÓW NA ILOŚĆ I JAKOŚĆ UZYSKANEGO Z NICH MIĘSA Władysław Korzeniowski, Aleksandra Kwiatkowska, Barbara Jankowska,
Bardziej szczegółowoTutaj powinny znaleźć się wyniki pomiarów (tabelki) potwierdzone przez prowadzacego zajęcia laboratoryjne i podpis dyżurujacego pracownika obsługi
Tutaj powinny znaleźć się wyniki pomiarów (tabelki) potwierdzone przez prowadzacego zajęcia laboratoryjne i podpis dyżurujacego pracownika obsługi technicznej. 1. Wstęp Celem ćwiczenia jest wyznaczenie
Bardziej szczegółowoNauka Przyroda Technologie Dział: Nauki o śywności i śywieniu
Nauka Przyroda Technologie Dział: Nauki o śywności i śywieniu ISSN 1897-780 http://www.npt.up-poznan.net/tom/zeszyt/art_1.pdf Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 008 Tom Zeszyt
Bardziej szczegółowoSYSTEMY ZABEZPIECZEŃ OGNIOCHRONNYCH SYSTEM CONLIT 150 DO ZABEZPIECZEŃ KONSTRUKCJI STALOWYCH R 30-240
SYSTEMY ZABEZPIECZEŃ OGNIOCHRONNYCH SYSTEM CONLIT 0 DO ZABEZPIECZEŃ KONSTRUKCJI STALOWYCH R 0-0 Zabezpieczenia oniocronne kontrukcji talowyc ytemem CONLIT 0 ELEMENTY SYSTEMU: a) płyty z wełny mineralnej
Bardziej szczegółowoWpływ pory roku wykonania uboju i masy tuszy ciepłej na mięsność tuczników pogłowia masowego
Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, t. 11 (2015), nr 2, 57-67 Wpływ pory roku wykonania uboju i masy tuszy ciepłej na mięsność tuczników pogłowia masowego Andrzej Zybert, Krystian Tarczyński,
Bardziej szczegółowoZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH
S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Władimir Bożiłow 1, Małgorzata Roślak 2, Henryk Stolarczyk 2 1 Akademia Medyczna, Bydgoszcz 2 Uniwersytet Łódzki, Łódź ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ
Bardziej szczegółowoZagadnienia na badanie wyników nauczani z fizyki kl II. [min]
Zagadnienia na badanie wyników nauczani z fizyki kl II Badanie wyników obejmuje natępujące działy: 1.Ruchy.Dynamika 3.Praca, moc, energia mechaniczna Przykładowe zadania Zad.1 (0-3pkt.) Jacek przez dwie
Bardziej szczegółowoWARTOŚĆ RZEŹNA ORAZ JAKOŚĆ MIĘSA TUCZNIKÓW RÓŻNIĄCYCH SIĘ GRUBOŚCIĄ SŁONINY
ŻYWNOŚĆ 4(37)Supl., 2003 ANNA LITWIŃCZUK, MARIUSZ FLOREK, PIOTR SKAŁECKI, TOMASZ GRODZICKI, MAŁGORZATA RYSZKOWSKA-SIWKO WARTOŚĆ RZEŹNA ORAZ JAKOŚĆ MIĘSA TUCZNIKÓW RÓŻNIĄCYCH SIĘ GRUBOŚCIĄ SŁONINY S t r
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD 3. Populacje i próby danych
STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD 3 Populacje i próby danych POPULACJA I PRÓBA DANYCH POPULACJA population Obserwacje dla wszystkich osobników danego gatunku / rasy PRÓBA DANYCH sample Obserwacje dotyczące
Bardziej szczegółowoJAKOŚĆ TUSZ ORAZ PRZYDATNOŚĆ TECHNOLOGICZNA MIĘSA ŚWIŃ RAS ZŁOTNICKICH
Rocz. Nauk. Zoot., T. 34, z. 2 (2007) 239 250 JAKOŚĆ TUSZ ORAZ PRZYDATNOŚĆ TECHNOLOGICZNA MIĘSA ŚWIŃ RAS ZŁOTNICKICH Eugenia Grześkowiak 1, Karol Borzuta 1, Jerzy Strzelecki 1, Janusz T. Buczyński 2, Dariusz
Bardziej szczegółowoAlgorytmy ewolucyjne (2)
Algorytmy ewolucyjne (2) zajecia.jakubw.pl/nai/ ALGORYTM GEETYCZY Cel: znaleźć makimum unkcji. Założenie: unkcja ta jet dodatnia. 1. Tworzymy oobników loowych. 2. Stoujemy operacje mutacji i krzyżowania
Bardziej szczegółowoPDF created with FinePrint pdffactory Pro trial version http://www.fineprint.com
Analiza korelacji i regresji KORELACJA zależność liniowa Obserwujemy parę cech ilościowych (X,Y). Doświadczenie jest tak pomyślane, aby obserwowane pary cech X i Y (tzn i ta para x i i y i dla różnych
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE MODUŁU SPRĘŻYSTOŚCI POSTACIOWEJ G ORAZ NAPRĘŻEŃ SKRĘCAJĄCYCH METODĄ TENSOMETRYCZNĄ
Ćwiczenie 7 WYZNACZANIE ODUŁU SPRĘŻYSTOŚCI POSTACIOWEJ G ORAZ NAPRĘŻEŃ SKRĘCAJĄCYCH ETODĄ TENSOETRYCZNĄ A. PRĘT O PRZEKROJU KOŁOWY 7. WPROWADZENIE W pręcie o przekroju kołowym, poddanym obciążeniu momentem
Bardziej szczegółowoWspółczesne metody badań i przetwórstwa materiałów polimerowych
Wpółczene metody badań i przetwórtwa materiałów polimerowych Określanie parametrów wytłaczania ze tatytycznym opracowaniem wyników Nr ćwiczenia: 1 Zapoznać ię z kontrolą podtawowych parametrów fizycznych
Bardziej szczegółowoMetody systemowe i decyzyjne w informatyce
Metody ytemowe i decyzyjne w informatyce Ćwiczenia lita zadań nr 1 Prote zatoowania równań różniczkowych Zad. 1 Liczba potencjalnych użytkowników portalu połecznościowego wynoi 4 miliony oób. Tempo, w
Bardziej szczegółowoMODELOWANIE PARAMETRÓW JAKOŚCIOWYCH BIOŻYWNOŚCI POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO. dr hab. Piotr Wójcik. Instytut Zootechniki PIB
MODELOWANIE PARAMETRÓW JAKOŚCIOWYCH BIOŻYWNOŚCI POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO dr hab. Piotr Wójcik Instytut Zootechniki PIB Obecne choroby cywilizacyjne jak zawał serca, czy nowotwory są w większości wywołane
Bardziej szczegółowoBADANIA WARTOŚCI RZEŹNEJ I JAKOŚCI MIĘSA TUCZNIKÓW ZRÓŻNICOWANYCH KLASAMI MIĘSNOŚCI
BADANIA WARTOŚCI RZEŹNEJ I JAKOŚCI MIĘSA TUCZNIKÓW ZRÓŻNICOWANYCH KLASAMI MIĘSNOŚCI Karol Borzuta, Eugenia Grześkowiak, Dariusz Lisiak, Jerzy Strzelecki, Fabian Magda, Piotr Janiszewski Instytut Biotechnologii
Bardziej szczegółowoWyniki pomiarów okresu drgań dla wahadła o długości l = 1,215 m i l = 0,5 cm.
2 Wyniki pomiarów okresu drgań dla wahadła o długości l = 1,215 m i l = 0,5 cm. Nr pomiaru T[s] 1 2,21 2 2,23 3 2,19 4 2,22 5 2,25 6 2,19 7 2,23 8 2,24 9 2,18 10 2,16 Wyniki pomiarów okresu drgań dla wahadła
Bardziej szczegółowoW statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: n 1
Temat: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji W statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: Skala Guillforda Przedział Zależność Współczynnik [0,00 0,20) Słaba
Bardziej szczegółowoProces badania statystycznego z wykorzystaniem miernika syntetycznego (wg procedury Z. Zioło)
Metody Badań w Geografii Społeczno Ekonomicznej Proces badania statystycznego z wykorzystaniem miernika syntetycznego (wg procedury Z. Zioło) uporządkowanie liniowe obiektów mgr Marcin Semczuk Zakład Przedsiębiorczości
Bardziej szczegółowoPodstawy statystyki - ćwiczenia r.
Zadanie 1. Na podstawie poniższych danych wyznacz i zinterpretuj miary tendencji centralnej dotyczące wysokości miesięcznych zarobków (zł): 1290, 1500, 1600, 2250, 1400, 1600, 2500. Średnia arytmetyczna
Bardziej szczegółowoPRZEBIEG ZMIAN GLIKOLITYCZNYCH W MIĘSIE KOŃSKIM PO CHŁODNICZYM I ZAMRAŻALNICZYM PRZECHOWYWANIU W ZALEŻNOŚCI OD WIEKU ZWIERZĄT
ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2012, 6 (85), 118 126 RENATA STANISŁAWCZYK PRZEBIEG ZMIAN GLIKOLITYCZNYCH W MIĘSIE KOŃSKIM PO CHŁODNICZYM I ZAMRAŻALNICZYM PRZECHOWYWANIU W ZALEŻNOŚCI OD WIEKU ZWIERZĄT
Bardziej szczegółowoZwiązki cech somatycznych z wybranymi zdolnościami motorycznymi chłopców w wieku lat
PRACE NAUKOWE Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Seria: Kultura Fizyczna 00, z. VIII Inga Kordel Związki cech somatycznych z wybranymi zdolnościami motorycznymi chłopców w wieku 1 lat Streszczenie
Bardziej szczegółowoMetodyka szacowania niepewności w programie EMISJA
mgr inż. Ryzard Samoć rzeczoznawca Minitra Ochrony Środowika Zaobów Naturalnych i Leśnictwa nr. 556 6-800 Kaliz, ul. Biernackiego 8 tel. (0-6) 7573-987, 766-39 Metodyka zacowania niepewności w programie
Bardziej szczegółowoKURS STATYSTYKA. Lekcja 2 Przedziały ufności i estymacja przedziałowa ZADANIE DOMOWE. www.etrapez.pl Strona 1
KUR TATYTYKA Lekcja Przedziały ufności i estymacja przedziałowa ZADANIE DOMOWE www.etrapez.pl trona 1 Część 1: TET Zaznacz poprawną odpowiedź (tylko jedna jest prawdziwa). Pytanie 1 We wnioskowaniu statystycznym
Bardziej szczegółowoAnaliza osiadania pojedynczego pala
Poradnik Inżyniera Nr 14 Aktualizacja: 09/2016 Analiza oiadania pojedynczego pala Program: Pal Plik powiązany: Demo_manual_14.gpi Celem niniejzego przewodnika jet przedtawienie wykorzytania programu GO5
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE MODUŁU YOUNGA METODĄ STRZAŁKI UGIĘCIA
aboratorium z Fizyki Materiałów 010 Ćwiczenie WYZNCZNIE MODUŁU YOUNG METODĄ STRZŁKI UGIĘCI Zadanie: 1.Za pomocą przyrządów i elementów znajdujących ię w zetawie zmierzyć moduł E jednego pręta wkazanego
Bardziej szczegółowoS t a t y s t y k a, część 3. Michał Żmihorski
S t a t y s t y k a, część 3 Michał Żmihorski Porównanie średnich -test T Założenia: Zmienne ciągłe (masa, temperatura) Dwie grupy (populacje) Rozkład normalny* Równe wariancje (homoscedasticity) w grupach
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE SPEKTROSKOPII ODBICIOWEJ W ZAKRESIE BLISKIEJ PODCZERWIENI DO OZNACZANIA ZAWARTOŚCI WODY W MAŚLE
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Technologia Alimentaria 1(2) 2002, 109-113 ZASTOSOWANIE SPEKTROSKOPII ODBICIOWEJ W ZAKRESIE BLISKIEJ PODCZERWIENI DO OZNACZANIA ZAWARTOŚCI WODY W MAŚLE Agnieszka Bilska, Krystyna
Bardziej szczegółowoMODYFIKACJA SYSTEMU ROZBIORU PÓŁTUSZ Z MŁODEGO BYDŁA RZEŹNEGO W KIERUNKU UZYSKANIA WIĘKSZEJ MASY MIĘSA KULINARNEGO
ŻYW N O ŚĆ 4(37)Supl., 2003 JERZY STRZELECKI, STANISŁAW TYSZKIEWICZ, KAROL BORZUTA, ANDRZEJ BORYS, EUGENIA GRZEŚKOWIAK MODYFIKACJA SYSTEMU ROZBIORU PÓŁTUSZ Z MŁODEGO BYDŁA RZEŹNEGO W KIERUNKU UZYSKANIA
Bardziej szczegółowoKoncepcja zastosowania metody CBR oraz algorytmów genetycznych w systemie obsługującym windykację ubezpieczeniową
Rozdział monografii: 'Bazy Danych: truktury, Algorytmy, Metody', Kozielki., Małyiak B., Kaprowki P., Mrozek D. (red.), WKŁ 2006 Rozdział 40 Koncepca zatoowania metody CBR oraz algorytmów genetycznych w
Bardziej szczegółowoUDZIAŁ TUSZY I PRODUKTÓW UBOCZNYCH UZYSKIWANYCH Z BOBRÓW W ZALEŻNOŚCI OD ICH MASY I PŁCI
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Technologia Alimentaria 1(2) 2002, 13-20 UDZIAŁ TUSZY I PRODUKTÓW UBOCZNYCH UZYSKIWANYCH Z BOBRÓW W ZALEŻNOŚCI OD ICH MASY I PŁCI Władysław Korzeniowski, Tomasz Żmijewski, Barbara
Bardziej szczegółowoZALEŻNOŚCI POMIĘDZY CECHAMI UWZGLĘDNIANYMI W OCENIE PRZYŻYCIOWEJ ŚWIŃ*
Rocz. Nauk. Zoot., T. 39, z. 1 (2012) 87 96 ZALEŻNOŚCI POMIĘDZY CECHAMI UWZGLĘDNIANYMI W OCENIE PRZYŻYCIOWEJ ŚWIŃ* * M a g d a l e n a S z y n d l e r - N ę d z a 1, M a r i a n R ó ż y c k i 1, A u r
Bardziej szczegółowoGraficzna prezentacja danych statystycznych
Szkolenie dla pracowników Urzędu Statystycznego nt. Wybrane metody statystyczne w analizach makroekonomicznych Katowice, 12 i 26 czerwca 2014 r. Dopasowanie narzędzia do typu zmiennej Dobór narzędzia do
Bardziej szczegółowoWPŁYW STĘŻENIA GLUKOZY I TRIACYLOGLICEROLI W SUROWICY KRWI NA JAKOŚĆ TUSZY I MIĘSA TUCZNIKÓW
ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2015, 5 (102), 99 108 DOI: 10.15193/zntj/2015/102/074 WIESŁAW PRZYBYLSKI, MAGDALENA SOT, ELZBIETA OLCZAK, KINGA BORUSZEWSKA WPŁYW STĘŻENIA GLUKOZY I TRIACYLOGLICEROLI
Bardziej szczegółowoRYNEK MIĘSA. Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 28/2014. TENDENCJE CENOWE Ceny zakupu żywca
RYNEK MIĘSA TENDENCJE CENOWE Ceny zakupu żywca Cena Zmiana Towar bez VAT tyg. Wg ZSRIR (MRiRW) 07 13.07.2014 r. w skupie żywiec wieprzowy 5,47 żywiec wołowy 5,82 kurczęta typu brojler 3,84 indyki 5,91
Bardziej szczegółowoPopulacja generalna (zbiorowość generalna) zbiór obejmujący wszystkie elementy będące przedmiotem badań Próba (podzbiór zbiorowości generalnej) część
Populacja generalna (zbiorowość generalna) zbiór obejmujący wszystkie elementy będące przedmiotem badań Próba (podzbiór zbiorowości generalnej) część populacji, którą podaje się badaniu statystycznemu
Bardziej szczegółowoMINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI DEPARTAMENT PROMOCJI I JAKOŚCI ŻYWNOŚCI
MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI DEPARTAMENT PROMOCJI I JAKOŚCI ŻYWNOŚCI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna: Ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z 30 marca 2001 r.
Bardziej szczegółowoMINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI DEPARTAMENT PROMOCJI I JAKOŚCI ŻYWNOŚCI
MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI DEPARTAMENT PROMOCJI I JAKOŚCI ŻYWNOŚCI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna: Ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z 30 marca 2001 r.
Bardziej szczegółowoMINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI DEPARTAMENT PROMOCJI I JAKOŚCI ŻYWNOŚCI
MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI DEPARTAMENT PROMOCJI I JAKOŚCI ŻYWNOŚCI ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ Podstawa prawna: Ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z 30 marca 2001 r.
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkuz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i prowadzenie ekploatacji złóż metodą odkrywkową Oznaczenie kwalifikacji:
Bardziej szczegółowoStatystyka matematyczna. dr Katarzyna Góral-Radziszewska Katedra Genetyki i Ogólnej Hodowli Zwierząt
Statystyka matematyczna dr Katarzyna Góral-Radziszewska Katedra Genetyki i Ogólnej Hodowli Zwierząt Zasady zaliczenia przedmiotu: część wykładowa Maksymalna liczba punktów do zdobycia 40. Egzamin będzie
Bardziej szczegółowoSYLABUS PRZEDMIOTU. Założenia i cele przedmiotu
SYLABUS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu: TOWAROZNAWSTWO SUROWCÓW I PRODUKTÓW ZWIERZĘCYCH Katedra/Wydział: Katedra Hodowli Małych Ssaków i Surowców Zwierzęcych Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt Kierownik
Bardziej szczegółowoCzas zwrotu inwestycji Przykłady i referencje
MAKING MODERN LIVING POSSIBLE Cza zwrotu inwetycji Przykłady i referencje Modernizacja intalacji grzewczych i klimatyzacyjnych praktyczne rozwiązania energoozczędne www.trefaprojektanta.pl Spi treści Szanowny
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA - PRZYKŁADOWE ZADANIA EGZAMINACYJNE
STATYSTYKA - PRZYKŁADOWE ZADANIA EGZAMINACYJNE 1 W trakcie badania obliczono wartości średniej (15,4), mediany (13,6) oraz dominanty (10,0). Określ typ asymetrii rozkładu. 2 Wymień 3 cechy rozkładu Gauss
Bardziej szczegółowoKatedra Biotechnologii i Genetyki Zwierząt, Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt, UTP w Bydgoszczy
Temat: Weryfikacja hipotez statystycznych dla jednej i dwóch średnich. MS EXCEL Do weryfikacji różnic między dwiema grupami jednostek doświadczalnych w MS Excelu wykorzystujemy funkcję o nazwie T.TEST.
Bardziej szczegółowo( L,S ) I. Zagadnienia
( L,S ) I. Zagadnienia. Elementy tatyki, dźwignie. 2. Naprężenia i odkztałcenia ciał tałych.. Prawo Hooke a.. Moduły prężytości (Younga, Kirchhoffa), wpółczynnik Poiona. 5. Wytrzymałość kości na ścikanie,
Bardziej szczegółowoANALIZA UWARUNKOWAŃ JAKOŚCI SENSORYCZNEJ KIEŁBASY PODWAWELSKIEJ W POWIĄZANIU Z CENĄ RYNKOWĄ
302 Maria Kwiatkowska, STOWARZYSZENIE Danuta Jaworska, EKONOMISTÓW Maria Buła, ROLNICTWA Wiesław Przybylski I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt 6 Maria Kwiatkowska, Danuta Jaworska, Maria Buła,
Bardziej szczegółowoSPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Bardziej szczegółowoJoanna Rodziewicz-Gruhn Charakterystyka wysokości i proporcji wagowo-wzrostowych kobiet między 20 a 75 rokiem życia
Joanna Rodziewicz-Gruhn Charakterystyka wysokości i proporcji wagowo-wzrostowych kobiet między 20 a 75 rokiem życia Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna 7, 89-93 2007
Bardziej szczegółowo