MODEL OCENY JAKOŚCI OPROGRAMOWANIA SOTFWARE QUALITY ASSESMENT MODEL

Transkrypt

1 Y C L E C H K Ś L Ą K E J G L C C H EYY KE LECHK ŚLĄKEJ 08 era: GCJ ĄE z 30 MEL CEY JKŚC GM orota GŃK ydzał rganzacj arządzana oltechnka Śląska Glwce; dorotagawronska@polslpl treszczene: rtykuł przedstawa teatykę jakośc oprograowana opsuje krytera oceny jakośc zewnętrznej oraz prezentuje welokryteralny odel jej oceny e względu na fakt określana oceny jako stopna spełnena oczekwań względe fnalnego produktu uwzględna równeż nepewność celu reprezentacj nepewnej nforacj artykuł przedstawa lczby rozyte typu L uożlwające proste operacje arytetyczne na nepewnych wartoścach ocen łowa kluczowe: jakość oprograowana krytera oceny jakośc oprograowana lczby rozyte prograowane welokryteralne E QLY EME MEL bstract: he artcle presents the subject of software qualty descrbes crtera for eternal qualty assessent and presents ultcrtera odel of ts assessent ue to the fact of deternng the assessent as a degree of eetng epectatons for the fnal product t also takes nto account the uncertanty n order to represent uncertan nforaton the artcle presents L type fuzzy nubers enablng sple arthetc operatons on uncertan values of ratngs Keywords: software qualty software qualty assessent crtera fuzzy nubers ultcrtera prograng prowadzane prograowane jak każdy produkt rynkowy pownen spełnać wyog jakoścowe określone w norach ser 9000 yagana użytkownka ogą dotyczyć funkcjonalnośc paraetrów techncznych oprograowana jak równeż dotrzyana ternu budżetu

2 74 Gawrońska a wstępe odborca oprograowana pownen jednoznaczne dokładne określć wyagana oraz specyfkację wyjścowego produktu o strone wykonawcy zlecena jest dobór personelu wykazującego sę wysok stopne profesjonalzu utworzene zespołów które będą prawdłowo realzować powerzone zadana oraz współpracować ze sobą stosując dojrzałe standardy technczne jak też doberając adekwatne etody do realzowanych zadań nalny produkt pownen spełnać wyagana potrzeby klenta na oczekwany pozoe jakośc bez błędów Cele nnejszej pracy jest przedstawene odelu oceny jakośc oprograowana którego ocena oże być wyznacznke stopna spełnena oczekwań odborcy wywązana sę wykonawcy z zobowązań Jakość oprograowana Jakość oprograowana oże być ocenana w kategorach jakośc zewnętrznej określanej z zewnątrz po wykonanu oprograowana wewnętrznej postrzeganej ze strony producenta oraz użytkowej lsk 007 nejsza praca przedstawa ocenę jakośc zewnętrznej określonej przez sześć atrybutów eger 999; lsk 007; lgn unkcjonalność - zapewnene wyagań funkcjonalnych realzujących potrzeby wyog: a dpowedność - dostępność wszystkch funkcj spełnających wyagana klenta b recyzja uzyskanych wynków c spółpraca funkcje prograu współdzałają ze sobą w ożlwe najlepszy sposób d godność funkcjonalna e ezpeczeństwo - ochrona przed dostępe nepowołanych osób do prograów danych f elozadanowość - progra oże wykonywać wele zadań prowadzonych równolegle ezawodność: a ojrzałość częstość probleów pojawana sę probleów w wynku błędów w prograe: aware neobsługwane wyjątk czy błędy skryptów b olerancja błędów zdolność oprograowana do utrzyana zadanego pozou wykonana w przypadku wystąpena błędu w oprograowanu lub naruszena zdefnowanego nterfejsu obsługuje przewdzane neprzewdzane błędy we właścwy sposób c gnostycyz danych: wsperane przez progra wszystkch ożlwych foratów danych radzene sobe z zakłócena d dporność: produkt obsługuje przewdzane neprzewdzane błędy we właścwy sposób e dolność do powrotu do noralnej pracy prograu ożlwość odzyskana danych dalszego korzystana z produktu po wystąpenu błędu krytycznego

3 ozyty syste wspoagana decyzj 75 3 żyteczność zdolność produktu uożlwająca osągnęce konkretnych celów w sposób efektywny wydajny dający satysfakcję z użytkowana danego prograu: a rozuałość obsługa prograu jest zrozuała ne budząca wątplwośc b Łatwość w obsłudze c ntucyjność d ostępność: produkt oże być użyty przez ożlwe najwększą grupę użytkownków jest zgodny ze standarda dostępnośc e ooc w obsłudze dostępność oocy która poaga obejuje zakres funkcjonalnośc 4 ydajność a eagowane: szybkość wykonana zadana b rzepustowość: zdolność prograu do przetwarzana welu funkcj c dporność na obcążena 5 trzyywalność stopeń trudnośc przy wykonywanu wyaganych odyfkacj wynkających np ze zan środowskowych specyfkacj funkcj czy usunęce wykrytych błędów: a Łatwość analzy przy dagnozowanu przyczyn błędów oraz do dentyfkacj odyfkowanych składowych b dolność do wprowadzena zan np usunęca błędu odyfkacja c tablność ryzyko wystąpena neoczekwanych probleów na skutek odyfkacj prograu d estowalność wysłek potrzebny do sprawdzena zodyfkowanego prograu 6 rzenośność zdolność oprograowana do przenesena do nnego środowska eksploatacyjnego: a dolność adaptacj do nnego środowska b Łatwość nstalowana c godność przenośnośc ze standarda konwencja d aenalność ożlwość użyca rozpatrywanego produktu zaast nnego podanego oprograowana w ty say środowsku 3 ozyty odel oceny jakośc oprograowana e względu na fakt że jakość oprograowana oże być skojarzona z pozoe usatysfakcjonowana użytkownk w pracy przyjuje sę ożlwość uwzględnana wartośc nepewnych artykule zaproponowano wykorzystane lczb rozytych które ożna stosować przy neprecyzyjnośc danych wejścowych Jako reprezentację lczb rozytych zastosowano lczby typu L Kacprzyk 986 unkcje przynależnośc lczby L ogą

4 76 Gawrońska przyjować różną postać ze względu jednak na fakt że oceny oprograowana są wynke ntucyjny przyjuje sę trójkątną postać funkcj przynależnośc []-[] która wyaga jedyne określena nepewnośc w fore przedzału wartośc [-α+β] gdze to ocena najbardzej prawdopodobna najbardzej zblżona do odczuca osoby ocenającej ewentualne określena saej wartośc w przypadku pewnośc co do oceny przypadku określena przedzału nepewnośc paraetr przyjuje średną wartość z granc tego przedzału araetry α β to rozrzuty odpowedno w lewo prawo od wartośc L 0 0 unkcja przynależnośc lczby L opsana jest ponższy wzore: L soby ocenające oprograowane w sytuacj pewnośc co do oceny danego kryteru podają tylko wartość wtedy paraetry α β przyjują wartość 0 owode którego użyto funkcj typu L jest fakt że uożlwają dokonane oceny welokryteralnej jednocześne bazując na danych pewnych jak też opsujących nepewność oraz oferujących uproszczone operacje algebraczne egat 999 Jeżel lczby rozyte przedstawy w postac trójek to poszczególne operacje ożey przedstawć ponższy wzora: a sua 3 b różnca 4 c loczyn 5 d loraz > 0 > 0 / / 6 gdze: 0 0

5 ozyty syste wspoagana decyzj 77 e loraz < 0 > 0 / / 7 gdze: 0 0 odelu ocenający oprograowane przyjuje sę udzał osób ocenających którzy należą do skończonego zboru: } { 8 prezentowany odelu uwzględnono określene stopna ważnośc poszczególnych kryterów ty celu wprowadzono zenne - wag k k kryteru enne te przyjują wartośc z przedzału [0] a ch sua w raach danego pozou pownna wynosć abela ps zennych rozytych poszczególnych kryterów podkryterów Kryteru odkryteru enna rozyta araetry lczby rozytej unkcjonalnoś ć dpowedność recyzja spółpraca godność funkcjonalna ezpeczeństwo elozadanowość ezawodność ojrzałość olerancja błędów gnostycyz danych dporność dolność do powrotu do noralnej pracy żyteczność rozuałość Łatwy w obsłudze Ł Ł Ł Ł ntucyjność ostępność ooc w obsłudze

6 78 Gawrońska cd tabel Kryteru odkryteru enna rozyta araetry lczby rozytej ydajność eagowane rzepustowość dporność na obcążena trzyywalność Łatwość analzy Ł Ł ŁĄ Ł dolność do wprowadzena zan tablność estowalność rzenośność dolność adaptacj do nnego środowska Łatwość nstalowana Ł Ł Ł Ł godność przenośnośc aenalność a podstawe określonych zennych rozytych przedstawonych w abel określona zostaje ocena łączna oprograowana w raach poszczególnych kryterów: a Kryteru unkcjonalnośc: 9 gdze: 0 b Kryteru ezawodnośc 3 gdze: 4 5

7 ozyty syste wspoagana decyzj 79 6 c Kryteru żytecznośc Ł Ł Ł 7 gdze: Ł Ł 9 Ł Ł 0 Ł Ł d Kryteru ydajnośc gdze: e Kryteru trzyywalnośc Ł Ł Ł 6 gdze: Ł Ł 7 Ł Ł 8 Ł Ł 9 f Kryteru rzenośnośc Ł Ł Ł 30 gdze: Ł Ł 3 Ł Ł 3 Ł Ł 33

8 80 Gawrońska a podstawe przedstawonych powyżej ocen łącznych ożna dalszej kolejnośc określć ostateczną ocenę oprograowana: Ł 34 gdze: Ł 35 Ł 36 Ł 37 owyższa ocena łączna oprograowana jest lczbą rozytą Ł uzyskaną na podstawe ocen szczegółowych -tej osoby ocenającej oprograowane celu określena ostatecznej oceny ożna określć średna z tych ocen przy jednakowy zaufanu do wszystkch osób ocenających oprograowane: Ł Ł 38 Chcąc uwzględnć stopeń zaufana do osób ocenających oprograowane należy wprowadzć dodatkową zenną określającą to zaufane rzyjując zenną za stopeń zaufana do -tej osoby ocenającej oprograowane oraz przyjując jej wartośc z przedzału [0] otrzyujey ostateczna ocenę oprograowana: Ł Ł 39 celu określena wartośc rzeczywstej oceny oprograowana należy dokonać defuzyfkacj przypsującej lczbe rozytej Ł wartość rzeczywstą Ł: 3 3 Ł Ł Ł Ł 40 4 odsuowane ezwykle stotną kwestą jest ocena jakośc oprograowana na każdy etape projektowana tworzena wdrażana czy testowana oprograowana aprezentowany w artykule odel uożlwa ocenę pozou wykonana zadana przez zlecenoborcę realzacj celów określonych przez potencjalnych użytkownków pracy przedstawono odel welokryteralny uwzględnający ocenę jakośc zewnętrznej oprograowana

9 ozyty syste wspoagana decyzj 8 przy czy odel ten oże być odyfkowany zgodne z zapotrzebowane na tego typu ocenę zyskana ocena służy określenu pozou zrealzowanych założeń jak też być wskazówką które aspekty pownny być poprawone blografa eger 007 oskonalene jakośc oprograowana przez włączene użytkownków w proces jego wytwarzana oznań: ydawnctwo oltechnk oznańskej eger 999 nżynera oprograowana probleatyka jakośc oznań: ydawnctwo oltechnk oznańskej 3 lsk E ubelewcz 007 Cykl życa oprograowana odele procesy jakość w norach rocław: fcyna ydawncza oltechnk rocławskej 4 ubos rade H 980 uzzy set and systes theory and applcatons ew York: cadec ress 5 Kacprzyk J 00 eloetapowe sterowane rozyte arszawa: 6 Kacprzyk J 986 bory rozyte w analze systeowej arszawa: 7 Łachwa 00 ozyty śwat zborów lczb relacj faktów reguł decyzj arszawa: Et 8 egat 999 Modelowane sterowane rozyte arszawa: Et 9 rzechlewsk 0 Modelowane satysfakcj użytecznośc wykorzystana oprograowana pen ource Gdańsk: ydawnctwo nwersytetu Gdańskego 0 oa trowcz K 08 estowane oprograowana w praktyce arszawa: tephen K 006 Metryk odele w nżyner jakośc oprograowana arszawa: ydawnctwo naukowe egers K eatty J 04 pecyfkacja oprograowana nżynera wyagań Glwce: Helon 3 trowcz K 05 Jakość projektów nforatycznych ozwój testowane oprograowana Glwce: Helon 4 lgn Lpdf

10